TVP Dokument Wtorek, 18.07.2023 Zmiany z dnia 07.07.2023 w stosunku do raportu z dnia 03.07.2023 (zmodyfikowano opis: Omówienie) 11:40 PASAŻER NA GAPĘ Film dokumentalny, 57 min, Polska, 1999 Reżyseria: Robert Kaczmarek Scenariusz: Robert Kaczmarek, Andrzej Gajewski Wykonawcy: Wiesław Gołas, Stanisław Januszko, Stanisław Tym, Wojciech Młynarski, Jerzy Derfel, Aleksandra Dobrowolska Znałem Dobrowolskiego od trzydziestu lat - wspomina Stanisław Tym - Czas spędzony z Jerzym liczy się poszóstnie, więc trzeba mówić o stu osiemdziesięciu latach znajomości. Ten człowiek jest nie do opowiedzenia. Nie ma takiej możliwości! A on byłby temu przeciwny. Czuję teraz, że Jerzy siedzi mi gdzieś na ramieniu i mówi mniej więcej tak: Stasiek! Jeżeli już rzeczywiście nie mogłeś wytrzymać i w jedenaście lat po mojej śmierci musiałeś nasładzać mi przed kamerą telewizyjną i opowiadać różne rzeczy, to przypominam ci, drogi przyjacielu, że do obrzydliwości brzydzę się sacharyną! Bogato ilustrowany materiałami archiwalnymi i ikonografią ze zbiorów rodzinnych film przedstawia sylwetkę autora, reżysera i aktora telewizyjnych i radiowych programów kabaretowych, twórcę legandarnych kabaretów "Koń" i "Owca". O Jerzym Dobrowolskim opowiadają koledzy z lat szkolnych i ze studiów, przyjaciele, współpracownicy: między innymi Andrzej Nykowski, Janusz Krasowski, Wojciech Gołas, Wojciech Młynarski, Anatol Potemkowski, Jerzy Derfel, a także żona bohatera filmu Jolanta Zykun oraz córka Ola. Ciepłe, serdeczne, choć pozbawione znienawidzonego przez Dobrowolskiego "lukru" wspomnienia bliskich i znajomych przybliżają widzom fascynującą i tragiczną postać artysty. Człowieka o nieprawdopodobnej intuicji i błyskotliwej inteligencji, kipiącego pomysłami tytana pracy i perfekcjonisty, a przy tym, jak wszyscy ludzie inteligentni - "rozpaczliwego lenia". Przewrotnego kpiarza szydzącego z absurdów rzeczywistości, wspaniałego kompana obdarzonego łobuzerskim wdziękiem, miłośnika "wina, kobiet i śpiewu" i jednocześnie twardego, nieprzejednanego wroga systemu, w którym przyszło mu żyć i pracować. Za te przekonania zapłacił wysoką cenę. Konsekwentnie i mściwie kneblowano mu usta. Wyrzucono go z telewizji, pożegnano się z nim w teatrze "Rozmaitości", odebrano skromną namiastkę dawnych realizacji - radiowy "Kabarecik Reklamowy". Pozostał mu zamknięty w brulionach "teatr wyobraźni". Gęsto zapisane zeszyty, razem z fujarką i finką zabieraną na mazurskie rejsy kajakowe, Jolanta Zykun przechowuje pod tapczanem. Wierzy, że te materiały kiedyś ujrzą światło dzienne. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 18:05 ŚNIĄC O MURAKAMIM (DREAMING MURAKAMI) Film dokumentalny, 57 min, Dania, 2017 Reżyseria: Nitesh Anjaan Haruki Murakami to dziś jeden z najpopularniejszych pisarzy na świecie, którego powieści przetłumaczono na kilkanaście języków i sprzedano w milionach egzemplarzy. W wieku 30 lat wydał debiutancką książkę "Słuchaj pieśni wiatru" (Hear the Wind Sing, 1979), którą wysłał na konkurs literacki, zajmując pierwsze miejsce i zdobywając nagrodę Gunz. Kiedy Mette Holm zaczyna tłumaczyć tę powieść na język duński, dwumetrowa żaba pojawia się na stacji metra w Tokio. Podąża za nią zdecydowana zaangażować tłumaczkę w walkę z gigantycznym robactwem, które powoli budzi się z głębokiego snu, gotowe zniszczyć świat. Gdy ponad 20 lat temu Holm po raz pierwszy trafiła na prozę Marukamiego, nie miała wówczas pojęcia, w jaki sposób literacki świat japońskiego autora wpłynie na jej własne życie. Od tego czasu Holm spędziła tysiące godzin, tłumacząc duńskim czytelnikom jego zagadkowe opowieści - historie, które nieustannie otwierają wyobraźnię i rzucają wyzwanie milionom odbiorców. Film opowiada o trudnej pracy Holm, która stara się znaleźć idealne tłumaczenie literatury Murakamiego, zdolne przekazać to, co jego bohaterowie próbują nam powiedzieć. Granica między rzeczywistością a wyobraźnią jest w tym filmie mocno zaburzona. Tłumaczka doskonale czuje się w świecie fantazji pisarza, w którym zwierzęta mówią i istnieją w wielu wymiarach. Obserwujemy Holm w trakcie jej pracy nad tłumaczeniem debiutanckiej powieści Murakamiego, podróży do Japonii, rozmów z innymi tłumaczami na temat trudnych do przełożenia słów. Poznajemy również ducha opowieści, który kiedyś, podczas meczu bejsbolowego, nawiedził Murakamiego i nigdy go już nie opuścił. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 22:40 SZEROKIE TORY - JEDEN DZIEŃ Z ŻYCIA NAJBOGATSZEGO GRUZINA NA ŚWIECIE Reportaż, 25 min, Polska, 2003 Autor: Barbara Włodarczyk Reportaż o nowym obliczu Moskwy i nowym stylu życia jej elit. Bohaterem jest Zurab Cereteli - główny rzeźbiarz rosyjski, autor kilku dyskusyjnych monumentów i jeden z najbogatszych ludzi w metropolii.