TVP Historia Czwartek, 20.07.2023 07:00 BYŁ TAKI DZIEŃ - 20 LIPCA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1888 - urodził się Emil Zegadłowicz; 1944 - zamach na Hitlera w Kętrzynie; 1947 - pierwszy numer paryskiej "Kultury"; 1965 - 1976 - wyrok na Kuronia i Modzelewskiego, dokładnie 11 lat później wyroki na strajkujacych w Ursusie i Radomiu; 07:10 BLISKO, CORAZ BLIŻEJ - ODC. 7 OJCOWSKI DOM. ROK 1919 Serial historyczny, 66 min, 19 odc. , Polska 1982 Reżyseria: Zbigniew Chmielewski Scenariusz: Albin Siekierski Zdjęcia: Jan Janczewski Muzyka: Piotr Marczewski Występują: Jan Frycz, Izabela Trojanowska, Ferdynand Matysik, Janusz Sykutera, Tadeusz Szaniecki, Tomasz Zaliwski, Eugeniusz Kujawski, Grażyna Barszczewska, Lidia Bienias, Zbigniew Buczkowski, Jerzy Cnota, Dagmara Foniok, Marek Frąckowiak, Jan Goluch, Andrzej Holaj, Halina Kazimierowska, Stanisław Kierasiński, Adam Kwiatkowski, Grażyna Laszczyk, Teresa Lipowska, Gabriel Nehrebecki, Henryk Stanek, Stanisław Staniek, Czesław Stopka, Zdzisław Szymborski, Henryk Tarczykowski, Bogusław Weil, Fryderyk Widuch, Wiesław Zanowicz, Ewa Ziętek, Antoni Żukowski i inni Nadchodzi koniec I wojny światowej. Nowy porządek w Europie ustala Traktat Wersalski. Po ponad 120 latach niewoli Polska odzyskuje niepodległość. Na Śląsku jednak sytuacja wciąż jest niepewna. Rok później wybucha pierwsze Powstanie Śląskie, którego celem jest przyłączenie Górnego Śląska do państwa polskiego. Rodzina Stanika Pasternika także chwyta za broń. 08:30 HISTORIA POLSKI - FORMULARZ (LE FORMULAIRE) Film dokumentalny, 54 min, Francja, 2020 Reżyseria: Filip Flatau Scenariusz: Emmanuel Dayan Filip od lat próbuje nakłonić matkę do opowiedzenia o swoim dzieciństwie. Uratowana z warszawskiego getta, a następnie do końca wojny ukrywana na wsi, zawsze utrzymywała tę część swojego życia w tajemnicy. Przygotowuje zgłoszenie - formularz, aby rodzina, która ją uratowała, została uznana za "Sprawiedliwych wśród Narodów Świata". I ten tytułowy "formularz" "uwalnia, fale wspomnień o okrutnych czasach wojny. Wspomnienia i poszukiwanie prawdy, które mają ich doprowadzić do Polski, do której zbliżają się po śladach jej przeszłości. 09:45 SENSACJE XX WIEKU - JAK UMIERALI BOGOWIE CZ. 3 Cykl dokumentalny, 22 min, Polska, 1996 Reżyseria: Tomasz Kostuch Scenariusz: Bogusław Wołoszański Prowadzący: Bogusław Wołoszański Trzeci z serii programów o losach szefów tajnej policji politycznej w ZSRR. Ławrentij Beria był najwierniejszym współpracownikiem Stalina, tworząc aparat terroru, który umożliwił Stalinowi uporządkowanie po wojnie państw Środkowej Europy. Po śmierci Stalina Beria sięgał po władzę, ale przegrał w pojedynku z Chruszczowem. Okoliczności obalenia Berii opraz jego śmierci do dzisiaj pozostają jedną z największych tajemnic naszego wieku. Program przedstawia różne wersje wydarzeń, jakie rozegrały się na Kremlu w 1953 roku. 10:15 SENSACJE XX WIEKU - TAJNA KWATERA /1/ Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 2000 Reżyseria: Wojciech Pacyna Scenariusz: Bogusław Wołoszański Prowadzący: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Jan Peszek, Tadeusz Wnuk Zamek w Książu od lat budzi zainteresowanie historyków i poszukiwaczy skarbów. Co kryły gigantyczne podziemia, dlaczego 3 tysiące więźniów drążyło tunele i wznosiło betonowe budowle? W programie podejmiemy próbę odpowiedzi na te pytania, przekazując w ten sposób wiedzę o historii Dolnego Śląska i sposobie sprawowania władzy w III Rzeszy. 10:40 WIELCY ZNANI I NIEZNANI - KWIATY Z GÓRY KOŚCIUSZKI. PAWEŁ EDMUND STRZELECKI Film dokumentalny, 40 min, Polska, 1969 Scenariusz: Lucyna Smolińska, Mieczysław Sroka Zdjęcia: Andrzej Myszkowski Program cykliczny prezentujący sylwetki wielkich polskich uczonych, zasłużonych w różnych dziedzinach życia społecznego, nauki i kultury. Bohaterem odcinka jest Paweł Edmund Strzelecki (1797 - 1873), znany podróżnik, geograf, mineralog. Prowadził rozległe badania na kontynencie australijskim. Badając Alpy Australijskie, zdobył ich najwyższy szczyt i nazwał go Górą Kościuszki. Realizatorzy programu ukazują szlak jego licznych podróży. 12:00 NIEZWYKŁE DWUDZIESTOLECIE. HISTORIA GOSPODARCZA II RP - LOTNICTWO ODC. 2 Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2018 Reżyseria: Jacek Papis "Niezwykłe dwudziestolecie. Historia gospodarcza II RP" to sześcioodcinkowy serial o przemianach społecznych i ekonomicznych międzywojennej Polski. Drugi odcinek opowiada o powstaniu rodzimego przemysłu lotniczego oraz kształtowaniu się komunikacji lotniczej w naszym kraju. Mówi o wyczynach polskich lotników (jak choćby zwycięstwo Żwirki i Wigury w międzynarodowych zawodach w 1932 roku), budowie lotniska na Okęciu, powstaniu linii lotniczych LOT (z nieśmiertelnym logo w postaci lecącego żurawia). Przedstawia najwybitniejsze polskie wynalazki i konstrukcje lotnicze (jak np. bombowiec PZL 37 Łoś). Dowodzi, że sukces słynnego Dywizjonu 303, który tak bardzo odznaczył się w Bitwie o Anglię, nie był przypadkiem, bowiem przed wojną mieliśmy doskonale wyszkolonych pilotów. 12:35 ZNAK ORŁA - ODC. 11 BĘDZIECIE GO MIELI 1331 Serial historyczno-przygodowy, 26 min, Polska, 1977 Reżyseria: Hubert Drapella Scenariusz: Alina Korta, Bohdan Poręba, Hubert Drapella Aktorzy: Jarosław Makowski, Krzysztof Kołbasiuk, Ryszard Filipski, Eliasz Kuziemski, Tadeusz Borowski, Bernard Michalski, Adam Bauman, Bożena Adamek, Aleksander Fogiel, Lech Ordon, August Kowalczyk, Ryszard Ronczewski, Zygmunt Maciejewski, Leon Niemczyk, Wojciech Alaborski, Henryk Bista Hanysz, który znalazł się z powrotem w Łęczycy, towarzyszy kasztelanowi i jego córce w podróży. W drodze napotykają zasadzkę krzyżacką - w walce ginie kasztelan, a Agnieszka dostaje się do niewoli. Hanysz powoduje pozorne jej uwolnienie, licząc, że ściągnie w zasadzkę Gniewka. 13:05 ZNAK ORŁA - ODC. 12 CENA MILCZENIA 1331 Serial historyczno-przygodowy, 26 min, Polska, 1977 Reżyseria: Hubert Drapella Scenariusz: Alina Korta, Bohdan Poręba, Hubert Drapella Aktorzy: Jarosław Makowski, Krzysztof Kołbasiuk, Ryszard Filipski, Eliasz Kuziemski, Tadeusz Borowski, Bernard Michalski, Adam Bauman, Bożena Adamek, Aleksander Fogiel, Lech Ordon, August Kowalczyk, Ryszard Ronczewski, Zygmunt Maciejewski, Leon Niemczyk, Wojciech Alaborski, Henryk Bista Gniewko zostaje złapany w zasadzce. Ponieważ mimo tortur nie wyjawia polskich planów, zostaje odesłany do głównego obozu krzyżackiego. Agnieszka jest przekonana o jego śmierci. 13:40 MUROWANICA I JEJ PIERWSZY GOSPODARZ Film dokumentalny, 45 min, Polska, 2021 Reżyseria: Monika Skwirtniańska Scenariusz: Monika Skwirtniańska W 1922 roku, pierwszym dyrektorem Muzeum Tatrzańskiego im. dr. Tytusa Chałbińskiego zostaje Juliusz Zborowski i będzie piastował to stanowisko przez kolejne 43 lata. Biografia Juliusza Zborowskiego, znakomitego lingwisty, etnografa, miłośnika i badacza Podtatrza i jego kultury, autora pierwszych nagrań fonograficznych muzyki góralskiej, Słownika gwary Zakopanego i okolic nierozerwalnie związana jest z Muzeum Tatrzańskim i na odwrót. Muzeum, założone w 1888 roku z inicjatywy, pochodzących głównie z Warszawy, należących do grona uczniów i wielbicieli doktora Tytusa Chałubińskiego, przedstawicieli różnych zawodów, znających Zakopane i jego mieszkańców z letnich pobytów pod Tatrami, swój największy rozwój zawdzięcza Juliuszowi Zborowskiemu. To za jego czasów Muzeum pozyskało najwięcej eksponatów, w większości były to przekazane lub kupione kolekcje od właścicieli prywatnych, stało się także placówką naukowo - badawczą. Gazdą Tatr nazywa Zborowskiego w swoim poemacie Stanisław Nędza - Kubiniec. Utwór pisany w trakcie okupacji ma podkreślić m.in. zasługi Juliusza Zborowskiego w ratowaniu muzealnych zbiorów, a także zabezpieczaniu powierzonych mu kolekcji przez inne instytucje i osoby prywatne. 14:45 PEARL HARBOR - CAŁA PRAWDA 2/2 (PEARL HARBOUR THE UNTOLD STORY) Film dokumentalny, 45 min, Wielka Brytania, 2016 Reżyseria: William Bracht Dwuczęściowy film dokumentalny BBC Christophera Spencera na temat wpływu japońskiego nalotu na Pearl Harbor na przebieg II wojny światowej. 16:30 NIE TAKA PROSTA HISTORIA - THE CROWN Magazyn, 25 min, Polska, 2021 Scenariusz: Wiktor Świetlik Prowadzący: Wiktor Świetlik Czy królowa Elżbieta czasem płacze? Czy ma braki w wykształceniu? Co łączy wielki smog, Winstona Churchilla i pewną uroczą sekretarkę? Odpowiemy na te pytania, a także porozmawiamy o czarnych owcach rodziny królewskiej z gośćmi kolejnego odcinka, w którym to przyjrzymy się serialowi "The Crown". 17:05 BLISKO, CORAZ BLIŻEJ - ODC. 8/19 NIEPOKÓJ I GNIEW. ROK 1919 Serial historyczny, 63 min, Polska 1982 Reżyseria: Zbigniew Chmielewski Scenariusz: Albin Siekierski Scenografia: Bolesław Kamykowski Zdjęcia: Jan Janczewski Muzyka: Piotr Marczewski Występują: Marek Litewka, Tomasz Zaliwski, Adam Bauman, Jan Szurmiej, Eugeniusz Kujawski, Leszek Piskorz, Lidia Bienias, Zbigniew Buczkowski, Jerzy Cnota, Dagmara Foniok, Marek Frąckowiak, Jan Frycz, Wojciech Górniak, Stanisław Kosmalewski, Bernard Krawczyk, Jan Krzyżanowski, Jerzy Kuczera, Adam Kwiatkowski, Teresa Lipowska, Tadeusz Malak, Ferdynand Matysik, Ryszard Nadrowski, Gabriel Nehrebecki, Sławomir Rokita, Henryk Stanek, Czesław Stopka, Janusz Sykutera, Tadeusz Szaniecki, Leszek Świgoń, Jerzy Trela, Ewa Ziętek, Adam Żukowski i inni Nadchodzi listopad 1919 roku. Pierwsze Powstanie Śląskie upada. Jednak sytuacja na Śląsku daleka jest od normalizacji. Antagonizm między Polakami a Niemcami staje się coraz bardziej zaciekły. Odczuwa to dotkliwie rodzina Pasterników. Nawet wkroczenie oddziałów Międzynarodowej Komisji Plebiscytowej złożonych z wojsk francuskich i angielskich nie poprawia nastrojów ludności. Drugie Powstanie wisi w powietrzu. 18:15 ARCHIWUM ZIMNEJ WOJNY - WYRWAĆ POLAKÓW Z GUŁAGU Magazyn, 29 min, Polska, 2018 Reżyseria: Jan Sosiński Scenariusz: Andrzej Mietkowski, Jan Sosiński Prowadzący: Andrzej Mietkowski Muzyka: Piotr Dziki Chancewicz W 1955 roku Warszawa kieruje apel do rodaków na Zachodzie, by wracali do kraju. Emigracja polityczna odpowiada: Wrócić muszą przede wszystkim Polacy ze Związku Sowieckiego. W programie m.in. dr hab. Daniel Boćkowski z IPN oraz weteran Wolnej Europy Andrzej Krzeczunowicz opowiadają o operacji, która uratowała od zagłady ćwierć miliona Polaków. Wspomina inicjator akcji Jan Nowak - Jeziorański. 18:50 HISTORIA POLSKI - KULTURA, GIEDROYĆ I INNI. Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2022 Reżyseria: Tadeusz Śmiarowski Film o Jerzym Giedroyciu i fenomenie, jakim był i jeszcze ciągle jest założony przez niego Instytut Literacki. Jest naszym wspólnym, wielkim dziedzictwem, zasługującym na ciągłe przypominanie i nowe opracowania. Celem filmu jest jednak nie tylko przypominanie, ale też próba pokazania tego, co po Instytucie pozostało. 19:55 IDZIEMY DO CIEBIE, POLSKO! Film dokumentalny, 66 min, Polska, 2022 Reżyseria: Stefan Skrzypczak Scenariusz: Stefan Skrzypczak Trzecia część tryptyku poświęconemu batalii o przyłączenie Górnego Śląska do Polski w latach 1918 - 1922. Film opowiada o wkroczeniu wojsk polskich na Śląsk w czerwcu 1922 roku, o uroczystym podpisaniu 16 lipca 1922 roku dokumentów o oficjalnym scaleniu części Górnego Śląska z Polską oraz o wizycie w sierpniu 1922 poku Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego na Śląsku. W filmie wykorzystano autentyczne wypowiedzi uczestników wydarzeń, m.in. kazanie wybitnego kapłana ks. Jana Kapicy dla oddania wielkiej tęsknoty ludu śląskiego za Polską. Narrację wzbogacają niepublikowane wcześniej materiały fotograficzne oraz fragmenty filmu z uroczystości jak odbyła się 16 lipca 1922 roku w Katowicach. 21:05 JEDWABNY SZLAK - 1/3 (THE SILK ROAD) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2016 Fascynująca opowieść o historii szlaku handlowego, który odmienił świat. A wszystko zaczęło się od jednego towaru - materiału utkanego z kokonu pewnej ćmy, z którego zaczęto szyć cesarskie szaty. Jedwabny Szlak mierzył ponad osiem tysięcy kilometrów i biegł z dawnej chińskiej stolicy przez mityczne miasta Azji Środkowej Samarkandę i Persepolis aż po Morze Śródziemne do bazarów Konstantynopola i do weneckich kupców. Od Aleksandra Wielkiego po Czyngis - chana, cesarze i książęta zawsze chcieli go kontrolować. Warto było o niego walczyć. Przynosił nie tylko zyski materialne. Ludy, których ziemie przecinał, wymieniały towary, ale też idee i zdobycze techniki, od których później zależał byt Zachodniej Europy. Papier. Proch. Instrumenty muzyczne. Jedwabny Szlak przekraczał granice, umożliwiał kontakt między różnymi kulturami, ale rodził też konflikty. W pierwszym odcinku nasz przewodnik dr Sam Willis przemierzy ponad trzy tysiące kilometrów śladem starożytnego chińskiego wysłannika, bez którego Jedwabny Szlak by nie powstał. Przedstawi boginię, która odkryła jedwab. Wybierze się w podróż z Chin przez Azję Środkową, Iran, Turcję z powrotem do Wenecji. Podobną trasę ponad 700 lat temu przebył Marco Polo, wenecki podróżnik, kupiec i niezwykły odkrywca. 22:05 POLSKIE 100 LAT - NAUKA I KULTURA W II RZECZPOSPOLITEJ Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2019 Reżyseria: Krzysztof Talczewski Scenariusz: Mirosław Chojecki, Piotr Weychert Muzyka: Michał Lorenc Wykonawcy: Kazimierz Kaczor, Tomasz Marzecki Odbudowa państwa polskiego po przeszło wieku niewoli była procesem długotrwałym i żmudnym. II Rzeczpospolita powstawała na obszarach w znacznej części zniszczonych, w warunkach wojny trwającej dłużej niż w innych państwach europejskich. Ziemie polskie i życie społeczne wymagały ujednolicenia i likwidacji podziałów powstałych wskutek przynależności do trzech państw zaborczych, różniących się od siebie politycznie i gospodarczo. Proces ten dotyczył również sfery mentalnej; mieszkańcy Polski musieli nauczyć się traktować państwo i jego władze jak własne i uświadomić sobie obowiązki spoczywające na nich jako obywatelach Rzeczypospolitej. Polska niepodległa przyniosła wzrost poziomu zarówno kultury wysokiej jak i kultury masowej, poczucie wspólnoty narodowej i państwowej, a także wzmocnienie różnorodnych wartości indywidualnych: odpowiedzialności, ofiarności, solidarności, godności pracy. Z wartości tych korzystaliśmy przez następne dziesięciolecia. 22:30 STAWKA WIĘKSZA NIŻ ŻYCIE - ODC. 6/18 - ŻELAZNY KRZYŻ Serial sensacyjny, 58 min, Polska, 1968 Reżyseria: Janusz Morgenstern Scenariusz: Andrzej Zbych (właśc. Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan) Zdjęcia: Antoni Wójtowicz Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Stanisław Mikulski, Władysław Hańcza, Tadeusz Białoszczyński, Gustaw Lutkiewicz, Ignacy Machowski, Bronisław Pawlik, Seweryn Butrym, Leonard Andrzejewski, Zygmunt Maciejewski, Tadeusz Kosudarski, Jerzy Braszka i inni Hrabia Edwin Wąsowski, członek polskiego ruchu oporu, uchodzi za Austriaka. Jest właścicielem wspaniałego majątku, wydaje przyjęcia i polowania, na których bywa wielu niemieckich generałów i dygnitarzy. Pewnego wieczoru Niemcy przypadkiem odkrywają u Wąsowskiego skrytkę z materiałami szpiegowskimi i dolarami. Hrabia zostaje aresztowany. Kloss daje mu do zrozumienia, że nie można go uratować, natomiast on może pogrążyć wielu Niemców. Wąsowski pojmuje to i opowiada prowadzącemu śledztwo Hauptsturmführerowi Lohse o spisku na życie Hitlera, w którym brali udział generałowie i pułkownicy. Wszyscy zostają straceni. Za wykrycie "tajnego sprzysiężenia" Kloss otrzymuje Żelazny Krzyż. 23:35 POLSCY. SERYJNI - ODC. 7 TADEUSZ OŁDAK Cykl dokumentalny, 44 min, Polska, 2022 Reżyseria: Piotr Litka Scenariusz: Przemysław Semczuk, Piotr Litka Wykonawcy: Przemysław Semczuk Zdjęcia: Andrzej Misaczek, Maciej Mroziewski, Jeremi Grzywa Warszawa, wiosna 1950 r. W mieście pojawia się plotka o grasującym w stolicy tajemniczym mężczyźnie nazywanym wampirem, który napada samotne kobiety. Milicja sprawę utrzymuje w tajemnicy ze względu na dobro śledztwa. Pierwsza ofiara 40 - letnia wdowa, utrzymująca dwójkę nieletnich dzieci, zostaje znaleziona 7 kwietnia 1950 r. niedaleko torów kolejowych przy ulicy Podskarbińskiej. Okazuje się, że kobieta nie żyje od wielu godzin. Niedaleko zaś miejsca znalezienia jej zwłok śledczy natrafiają na stary skórzany niemiecki wojskowy pas ze spiłowanym z klamry napisem: Gott mit uns. Prawdopodobnie należał on do zabójcy, który po raz kolejny uderza miesiąc później. Tym razem ofiara napadu przeżyła. Dzięki jej zeznaniom śledczy poznali opis wyglądu sprawcy i prawdopodobne imię i nazwisko jednego z jego znajomych. Trzecia ofiara wampira z Warszawy nie przeżyła już jego ataku. Czwarta dosłownie cudem uszła z życiem i złożyła obszerne zeznania. Ponad miesiąc po pierwszej zbrodni domniemany sprawca zostaje ujęty. Pomogła w tym kontrola korespondencji z żoną podejrzanego i wskazówki zawarte w jednym z listów. Podczas przesłuchań Tadeusz Ołdak zachowuje się swobodnie. Nie wykazuje przed śledczymi jakiegokolwiek żalu czy skruchy. Przestępstwa i okrutne postępowanie wobec swoich ofiar opisuje w taki sposób (co było zaskoczeniem dla przesłuchujących go funkcjonariuszy i prokuratora), jakby było to coś zwyczajnego i normalnego. Pozwala sobie przy tym na żarty i cyniczne uwagi. Rozprawa przeciwko wampirowi z Warszawy ma wyłączoną jawność. Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie skazuje go na karę śmierci. Wyrok wykonano. 00:25 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - BYŁ ROK 1813 Magazyn historyczny, 25 min, Polska, 2019 Autor: Adam Sikorski Lektor: Artur Kalicki 1/Był rok 1813. Dziś wyruszamy na wyprawę do wsi Rogoźnica w powiecie świdnickim. Jeśli chodzi o interesującą nas epokę, będzie to schyłek imperium Napoleona Bonapartego, rok 1813. Po niefortunnej wyprawie moskiewskiej gwiazda cesarza zaczęła bezpowrotnie przygasać, a Dolny Śląsk, wiosną tego roku stał się teatrum militarnych przesileń. W maju doszło do wielkiej bitwy pod Rogoźnicą, a my postaramy się dziś poszukać pamiątek po tej bitwie. 2/ Nowe funkcje narzędzi wojny. Następnie przeniesiemy się w okolice Opoczna. I znów wszystko zaczyna się od pasjonata, tropiącego w okolicy ślady przeszłości. Dziś przejdziemy wraz z Wiktorem Pietrzykiem - regionalistą, szlakiem militarnych pamiątek sakralnych, czyli wszystkiego, co zostało wykonane z szeroko rozumianych pozostałości po wojnie. Ze zniszczonego sprzętu wojennego powstały rozmaite kapliczki, krzyże, figurki sakralne i tablice pamięci. 01:05 SENSACJE XX WIEKU - JAK UMIERALI BOGOWIE CZ. 3 Cykl dokumentalny, 22 min, Polska, 1996 Reżyseria: Tomasz Kostuch Scenariusz: Bogusław Wołoszański Prowadzący: Bogusław Wołoszański Trzeci z serii programów o losach szefów tajnej policji politycznej w ZSRR. Ławrentij Beria był najwierniejszym współpracownikiem Stalina, tworząc aparat terroru, który umożliwił Stalinowi uporządkowanie po wojnie państw Środkowej Europy. Po śmierci Stalina Beria sięgał po władzę, ale przegrał w pojedynku z Chruszczowem. Okoliczności obalenia Berii opraz jego śmierci do dzisiaj pozostają jedną z największych tajemnic naszego wieku. Program przedstawia różne wersje wydarzeń, jakie rozegrały się na Kremlu w 1953 roku. 01:25 SENSACJE XX WIEKU - TAJNA KWATERA /1/ Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 2000 Reżyseria: Wojciech Pacyna Scenariusz: Bogusław Wołoszański Prowadzący: Bogusław Wołoszański Wykonawcy: Jan Peszek, Tadeusz Wnuk Zamek w Książu od lat budzi zainteresowanie historyków i poszukiwaczy skarbów. Co kryły gigantyczne podziemia, dlaczego 3 tysiące więźniów drążyło tunele i wznosiło betonowe budowle? W programie podejmiemy próbę odpowiedzi na te pytania, przekazując w ten sposób wiedzę o historii Dolnego Śląska i sposobie sprawowania władzy w III Rzeszy. 02:00 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - EBEN EMAEL CZ 2 Cykl dokumentalny, 28 min, Polska, 1992 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Andrzej Żydaczewski Prowadzący: Bogusław Wołoszański Cykl popularyzujący wiedzę o historii II wojny światowej. Bogusław Wołoszański przedstawia historię zdobycia przez niemieckich spadochroniarzy fortu Eben Emael, pełniącego kluczową rolę w belgijskim systemie obronnym. Fort ten, zbudowany w newralgicznym miejscu połączenia Mozy z Kanałem Alberta, miał w maju 1940 roku zagrodzić drogę wojskom niemieckim w ich pochodzie w głąb Belgii i Francji. Opanowanie fortu przez niemieckich spadochroniarzy pozwoliło na sforsowanie Kanału Alberta przez główne siły niemieckie i w konsekwencji szybkie opanowanie Belgii. W drugiej części Bogusław Wołoszański kontynuuje oprowadzanie po zabudowaniach fortu Eben Emael. Na zakończenie audycji spotkanie z telewidzami w ramach Klubu Encyklopedii II Wojny Światowej.