TVP Kultura                         Czwartek, 20.07.2023


Zmiany z dnia 05.07.2023
w stosunku do raportu z dnia 28.06.2023



(dodano pozycję programową)
15:00 SZCZAWNO. UZDROWISKO KSIĄŻĘCE

Film dokumentalny, 43 min, Polska, 2021
Reżyseria: Maciej Kieres
Scenariusz: Daniel Jasiński
Zdjęcia: Jerzy Szota, Artur Stroiński

Punktem wyjścia realizacji filmu o mieście uzdrowiskowym Szczawno - Zdrój jest jubileusz 800 - lecia istnienia miasta, które 
w kontekście materiałów pisanych, zostało pierwszy raz wymienione w Księdze Henrykowskiej w roku 1221, pod nazwą Salzborn. 
Celem filmu jest przybliżenie szerokiemu polskiemu odbiorcy historii i zabytków miasta, zaprojektowanego jako miasto ogród, 
miejsca wyjątkowego na mapie kulturowej Polski. Szczawno - Zdrój miasto położone wśród gór Wałbrzyskich, miasto zanurzone 
w zieleni. Jego umiejscowienie i rozwój wiąże się z niecodziennym zjawiskiem przyrodniczym. Spływające z gór wody wytryskują 
w dolinie Szczawnika na powierzchnię, tworząc źródła, które przyciągnęły w te okolice pierwszych wczesnosłowiańskich 
osadników. 
Szczawno - Zdrój to jedno z najstarszych miast uzdrowiskowych na Dolnym Śląsku. Już w średniowieczu istniał tutaj szpital 
dla trędowatych, których leczono wodą mineralną ze źródła w Szczawnie Górnym. Rok 1318 to pierwsza wzmianka o źródle wody 
mineralnej na terenie ówczesnej wsi. Ówczesne Salzbrunn znajdowało się w majątku zamku Książ od końca XIII wieku, jednak 
charakter i sława Szczawna to dzieło Hochbergów, rodu który od roku 1509 był właścicielem sąsiedniego zamku Książ wraz 
z całymi przynależącymi do zamku dobrami. Dzięki Hochbergom renesansowy biolog Caspar Schwenckfeld w 1599 roku, jako 
pierwszy zbadał właściwości szczawieńskiego źródła. Natomiast lekarz dr Samuel Zemplin, w roku 1815 został zatrudniony 
przez Hansa Heinricha VI Hochberga, by na miejscu rolniczej wsi zorganizować dobrze funkcjonujące miasto o charakterze uzdrowiskowym. 



20:00 TEATR TELEWIZJI - ŻOŁNIERZ KRÓLOWEJ MADAGASKARU

Spektakl teatralny, 104 min, Polska, 1991
Reżyseria: Jerzy Gruza
Scenariusz: Julian Tuwim
Aktorzy: Grzegorz Chrapkiewicz, Dariusz Wójcik, Ewa Kuculis, Beata Buczek Żarnecka, Urszula Polanowska, Maria Trzcińska, Krzysztof Stasierowski, Grzegorz Gzyl, Tomasz Fogiel, Jan Wodzyński, Krzysztof Kolba, Wojciech Cygan, Krystyna Wodzyńska, Ewa Gierlińska, Tomasz Leszczyński

	Przedwojenny wodewil wedle XIX - wiecznej farsy, z powodzeniem wystawiony 
w Teatrze Muzycznym w Gdyni przez Jerzego Gruzę (premiera w kwietniu 1991 r.). 
	"Żołnierz królowej Madagaskaru" (1879) to najbardziej znana farsa autorstwa 
Stanisława Dobrzańskiego (1847 - 80) komediopisarza, tłumacza sztuk francuskich, 
aktora i reżysera znanego ze scen Krakowa, Poznania i rodzinnego Lwowa. W 1936 r. 
tekst opracował na nowo Julian Tuwim i jego wodewilowa przeróbka zyskała niebywałą 
popularność. Zabawne dialogi, które wyszły spod pióra poety, Tadeusz Sygietyński 
okrasił muzyką i piosenkami, m. in. przebojami znanymi do dziś, jak "Słomiany wdowiec", 
czy "Małgorzatka". 
	Imć pan Saturnin Mazurkiewicz z Radomia, prezes dbającej o czystość moralną 
"Lilii Radomskiej", wyrusza ze swym krnąbrnym synem Kaziem świeżo zbudowaną koleją 
do Warszawy. Na dworcu w "przodującym mieście prowincji" żegna go nobliwe i cnotliwe 
grono, przestrzegając przed niebezpieczeństwami czyhającymi w tej "sodomskiej 
Gomorze" (słynne "Bój się Boga, Mazurkiewicz"). Celem wyprawy mecenasa do syreniego 
grodu jest sfinalizowanie kontraktu małżeńskiego z panną Sabiną, rozpoetyzowaną 
dziewicą z typowo mieszczańskiej rodziny. Panienka wraz z matką, panią Lemięcką, 
bawi tymczasowo w domu państwa Mąckich, toteż zacny pan Saturnin mimo woli zostaje 
wciągnięty w gąszcz sercowo - rodzinnych kłopotów. W rezultacie trafia do siedliska 
najstraszliwszego zepsucia, jakim są kulisy teatrzyku "Arkadia", a zwłaszcza garderoba 
ponętnej szansonistki. Półnagie panienki ("jakie to dziewuszki, jakie mają nóżki") i sprytna 
kokietka Kamilla z rozkoszą popychają niezłomnego moralistę do zguby. Przerażony 
mecenas rozpaczliwie próbuje udowodnić trwałość swych zasad moralnych, ale jego 
cnota jest w coraz większym niebezpieczeństwie.