TVP Kultura Piątek, 21.07.2023 07:10 ZAGINIONE SKARBY - ZEGARY Z JĘDRZEJOWA Film animowany, 4 min, Polska, 2020 Reżyseria: Beata Szuszwedyk - Sadurska Scenariusz: Beata Szuszwedyk - Sadurska Lektor: Kacper Kaliszewski Muzyka: Michał Izydorczyk Cykl programów poświęconych kradzieżom dzieł sztuki. Odcinek przedstawia historię kradzieży "Zegarów z Jędrzejowa" - dziewięciu cennych zabytków Muzeum Zegarów im. Przypkowskich w Jędrzejowie. Jeden z nich należał do kolekcji siedemdziesięciu zegarów króla Jana Kazimierza. Muzealna kolekcja stanowi największy zbiór zegarów słonecznych w Europie. 07:20 PRZESTRZEŃ PAMIĘCI - SPICHLERZ POLSKIEGO ROCKA W JAROCINIE Magazyn, 26 min, Polska, 2023 Spichlerz Polskiego Rocka jest nazwą projektu Muzeum Regionalnego w Jarocinie. To nowa placówka prezentująca dokonania ponad pięćdziesięciu lat polskiej sceny rockowej w mieście, w które w tej historii odegrało bardzo ważną r olę. Spichlerz Polskiego Rocka ma charakter multimedialny. 07:55 SZLAKIEM KOLBERGA - JULIA PIETRUCHA Reportaż, 25 min, Polska, 2017 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Scenariusz: Michał Pietrusiewicz, Elżbieta Rottermund Wykonawcy: Julia Pietrucha Cykl dokumentalny prezentujący znanych polskich muzyków, którzy wyruszają w Polskę szlakiem Oskara Kolberga. Każdy odcinek będzie muzyczną podróżą w inny region Polski. Z Julią Pietruchą aktorką, modelką i piosenkarką udajemy się w podróż na Biskupiznę. To słynący z oryginalnej muzyki i niezwykle barwnych strojów mikroregion położony w Wielkopolsce. Spotkamy tutaj wspaniałą śpiewaczkę tradycyjną, Annę Chudą. Zapraszamy na spotkanie pełne śmiechu, tańca, zabawy i opowieści. 08:55 ARABELA S.I - ODC. 3/13 - PETR I KRÓLEWNA (ODC. 3/13 - PETR A PRINCEZNA) Serial fantasy, 29 min, Czechosłowacja, 1979 Reżyseria: Vaclav Vorlicek Muzyka: Lubos Fiser Aktorzy: Jana Nagyova, Jiri Sovak, Ondrej Kepka, Dagmar Patrasova, Jana Brejchova Wykonawcy: Anna Gornostaj, Wojciech Machnicki, Irena Kownas, Jacek Czyż, Zofia Gładyszewska, Wiesław Machowski, Ryszard Dembiński, Zofia Saretok, Ewa Smolińska, Krystian Tomczak Czarownik Vigo zostaje wysłany na Ziemię ze specjalną misją. Ma poprosić aktora Karola Majera, który opowiada dzieciom bajki w telewizji, aby nie zmieniał treści. Towarzyszą mu obie księżniczki - Arabela i Ksenia, która jest zachwycona nowoczesnym miastem. Arabela zakochuje się ze wzajemnością w synu pana Majera, młodym Petrze. Mimo interewencji Vigo, bajka znów zostaje zniekształcona. W telewizji domyślają się, że jakiś pirat nadaje na ich kanale. Panu Majerowi i jego rodzinie coraz trudniej jest zachować równowagę psychiczną. Czarownik, chcąc uniemożliwić aktorowi występy w telewizji, zamienia go w jamnika. 09:30 ARABELA S.I - ODC. 4/13 - JAMNIK KAREL MAJER (JEZEVCIK KAREL MAJER) Serial fantasy, 28 min, Czechosłowacja, 1979 Reżyseria: Vaclav Vorlicek Muzyka: Lubos Fiser Aktorzy: Jana Nagyova, Jiri Sovak, Ondrej Kepka, Dagmar Patrasova, Jana Brejchova Wykonawcy: Anna Gornostaj, Wojciech Machnicki, Irena Kownas, Jacek Czyż, Zofia Gładyszewska, Wiesław Machowski, Ryszard Dembiński, Zofia Saretok, Ewa Smolińska, Krystian Tomczak Rodzina stara się ukryć przed wszystkimi straszną prawdę o zamianie Majera w jamnika. Peter zwierza się jednak ze swoich problemów znajomemu psychiatrze. Jednocześnie król Hiacynt próbuje wprowadzić zmiany w królestwie, aby dopasować treść bajek do tej wersji, którą teraz znają ludzie. Wieczorem wszyscy czekają niecierpliwie na dobranockę, którą opowiada nowa aktorka. Znow jednak pojawia się Rumburak pod postacią Majera i przekręca treść. Majer - jamnik mdleje z wrażenia, a zrozpaczony król Hiacynt obiecuje pół królestwa i rękę Arabeli temu, kto uratuje krainę baśni. 10:15 DAMA KAMELIOWA Melodramat, 103 min, Polska, 1994 Reżyseria: Jerzy Antczak Scenariusz: Jadwiga Barańska Aktorzy: Anna Radwan, Jan Frycz, Stanisława Celińska, Anna Dymna, Jerzy Kamas, Jan Englert, Henryk Machalica, Artur Dziurman, Zofia Merle i inni "To kameralna, ubrana w stroje z epoki opowieść o miłości. W czasie absolutnej znieczulicy i chamstwa przelewających się na ekranach, roztrzaskujących się mózgów, brutalności i krwi, myślę, że nasz film znajdzie swojego odbiorcę. Takiego, któremu brakuje we współczesnym kinie wielkich uczuć" - mówiła w jednym z wywiadów Jadwiga Barańska, asystentka reżysera i scenarzystka "Damy Kameliowej", prywatnie żona realizatora filmu, Jerzego Antczaka, twórcy pamiętnych, nominowanych do Oscara "Nocy i dni" oraz miniserialu "Hrabina Cosel" (w obu produkcjach Barańska kapitalnie zagrała główne role). "Damę Kameliową" (początkowo planowaną jako spektakl Teatru TV) Antczak nakręcił w urokliwych plenerach stołecznych Łazienek i Starówki. Sceny we wnętrzach realizowano zaś w Teatrze im. Słowackiego w Krakowie. Adaptacja głośnej powieści Aleksandra Dumasa syna w ujęciu Antczaka i Barańskiej różni się nieco od swych słynnych poprzedniczek, w tym filmu George'a Cukora z 1936 z Gretą Garbo, Robertem Taylorem i Lionelem Barrymorem w rolach głównych. Polscy twórcy podjęli próbę pogodzenia książkowego oryginału z duchem współczesności - bezwzględnej i wyrachowanej. Dlatego "Dama Kameliowa" anno domini 1994 to nie tyle opowieść o romantycznej i niespełnionej miłości, co historia tragedii dwojga ludzi, którzy nie potrafili się zrozumieć. To realistyczny zapis tragedii jednostek bezbronnych wobec okrucieństwa świata, skazanych na cierpienie i samotność. Akcja filmu toczy się w połowie XIX wieku. Główną bohaterką "Damy..." jest Małgorzata Gautier, luksusowa paryska kurtyzana, znana z tego, że pojawia się na spektaklach operowych z bukietem białych lub czerwonych kamelii. Po śmierci kobiety odbywa się licytacja jej majątku. Pisarz Aleksander Dumas kupuje książkę, ale niespełna kilka dni potem zjawia się u niego niejaki Armand Duval, dla którego nabytek literata stanowi niezmiernie cenną pamiątkę. Okazuje się, że Duval był kochankiem Małgorzaty, jednak ich związek zakończył się tragedią. Niezwykły gość postanawia opowiedzieć pisarzowi dramatyczne dzieje swej miłości. 12:15 NAJWAŻNIEJSZY DZIEŃ ŻYCIA - ODC. 7/9 - KATASTROFA Serial obyczajowy, 52 min, Polska, 1974 Reżyseria: Ryszard Ber Scenariusz: Andrzej Zbych Zdjęcia: Maciej Kijowski Muzyka: Waldemar Kazanecki Występują: Zbigniew Józefowicz, Jan Machulski, Janusz Bukowski, Hanna Okuniewicz, Eliasz Kuziemski, Andrzej Krasicki, Wirgiliusz Gryń, Janusz Paluszkiewicz, Juliusz Machulski i inni Reporter radiowy zadaje przypadkowo napotkanym na ulicy ludziom pytanie, jaki był najważniejszy dzień ich życia. Odpowiedzi stanowią motyw przewodni i treść poszczególnych 9 filmów fabularnych tego cyklu. W kopalni dochodzi do tragedii. Kilku górników zostaje uwięzionych pod ziemią. Przełożeni organizują akcję ratowniczą. Poszkodowanym śpieszą na pomoc sekretarz POP Michał Łoś i inżynier Urban Budny. Ekipa ratownicza zostaje również odcięta na dole. Budny ma skomplikowane złamanie nogi. Sytuacja staje się dramatyczna. Narasta atmosfera niepewności, napięcie potęguje konflikt na tle osobistym. Żona sekretarza zdradza męża z Budnym i jest zdecydowana na rozwód. Czy w obliczu zagrożenia sekretarz wybaczy rywalowi i podejmie walkę o jego życie? 13:20 ALTAMIRA, KORZENIE SZTUKI (ALTAMIRA, THE DAWN OF ART) Film dokumentalny, 75 min, Hiszpania, 2018 Reżyseria: Jose Lopez Linares W 1879 roku mała dziewczynka Mara Sanz de Sautuola y Escalante i jej ojciec Marcelino odkryli w jaskiniach Altamiry malowidła naskalne przedstawiające różne zwierzęta. Historia, opowiedziana oczami Mary, za pomocą animacji i technologii 3D pokazuje życie ludzi w Kantabrii 14.000 lat temu i przybliża szczegóły ich artystycznej twórczości. 14:50 VAN DYCK: WIELKI RYWAL RUBENSA (VAN DYCK'S BAROQUE PAINTING - A STORY OF RIVALRY AND FAME) Film dokumentalny, 50 min, Francja, 2020 Reżyseria: Yasemin Ergin, Lucie Tamborini Dokument opowiada o relacji dwóch najwybitniejszych malarzy baroku - Antona Van Dycka i Petera Rubensa. 16:00 STAN POSIADANIA Dramat psychologiczny, 102 min, Polska 1989 Scenariusz i reżyseria: Krzysztof Zanussi Zdjęcia: Sławomir Idziak Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Krystyna Janda, Maja Komorowska, Artur Żmijewski, Andrzej Łapicki, Tadeusz Bradecki, Artur Barciś, Adam Bauman i inni Jest to historia "miłości niemożliwej", dramat rozgrywający się w kręgu trzech osób. Tomek jest studentem. Przypadkowo zawarta w przychodni lekarskiej znajomość z dużo starszą od niego kobietą, Julią, zaowocuje powstaniem niesłychanie skomplikowanego związku. Julia to kobieta tajemnicza, z rozmowy przeprowadzonej w przychodni wynika, że właśnie dokonała zabiegu usunięcia ciąży, nie ma jednak nikogo, kto by się nią zaopiekował. Niedawno zrezygnowała z pracy, a w dodatku następnego dnia musi opuścić mieszkanie. Tomek odprowadza ją do domu, a potem proponuje nocleg u siebie. Przedstawia ją matce. Tę jednak niepokoi znajomość syna z kobietą o wiele od niego starszą i zupełnie innego niż on pokroju. Tymczasem Julia czuje się coraz bardziej związana z Tomkiem. Pod jego wpływem nawraca się i przyjmuje chrzest. Zostają kochankami. Matka stawia im pytania zasadnicze - o konkretne plany na przyszłość i ponoszenie konsekwencji wynikających z tego związku. Tomek chce przerwać studia i wyjechać do Berlina Zachodniego, aby zarobić na mieszkanie. Julia nie radzi sobie bez niego, popada w depresję i lekomanię. Tomek dowiaduje się od matki, że Julia jest w szpitalu. Natychmiast wraca do kraju (bez środków na mieszkanie) i robi ostre zarzuty matce. Okazuje się jednak, że Julia sama zdecydowała się na leczenie. Teraz jest bardzo rozczarowana, że nie może wrócić do domu. Wychodzącego ze szpitala Tomka żegnają jej wyciągnięte przez pręty ogrodzenia ręce. Film wielokrotnie nagradzany. Otrzymał Nagrodę Jury Ekumenicznego na MFF w Moskwie w 1989 roku, Nagrodę Jury podczas MFF w Strasburgu (1990), a Artur Żmijewski otrzymał nagrodę aktorską na MFF w Viareggio (1989). 18:00 JAZZ.PL - KRZYSZTOF HERDZIN I JEGO CHOPIN QUINTET Koncert, 81 min, Polska, 2022 Wykonawcy: Krzysztof Herdzin, Maciej Sikała, Jerzy Małek, Andrzej Święs, Marcin Jahr Repertuar koncertu z pierwszej autorskiej płyty pod tytułem "Chopin", która ukazała się w 1995 roku. Wraz z Krzysztofem Herdzinem wystąpią: Maciej Sikała na saksofonie, Jerzy Małek na trąbce, Andrzej Święs na kontrabasie i Marcin Jahr na perkusji. Cykl Jazz. PL, organizowany przez radiową Dwójkę, stanowi najbogatszą ofertę koncertową w Polsce skierowaną do miłośników muzyki jazzowej. 20:00 KOMEDIOWE LATO - VABANK II, CZYLI RIPOSTA Komedia sensacyjna, 97 min, Polska, 1984 Reżyseria: Juliusz Machulski Scenariusz: Juliusz Machulski Zdjęcia: Jerzy Łukaszewicz Muzyka: Henryk Kuźniak Aktorzy: Jan Machulski, Leonard Pietraszak, Bronisław Wrocławski, Witold Pyrkosz, Jacek Chmielnik, Krzysztof Kiersznowski, Marek Walczewski, Ewa Szykulska, Beata Tyszkiewicz, Kuba Geiger, Elżbieta Zającówna, Józef Para, Ryszard Kotys, Grzegorz Heromiński, Joachim Lamża Kontynuacja "Vabanku" - debiutu Juliusza Machulskiego. W wyniku misternej intrygi Kwinty Kramer ląduje w Sikawie - więzieniu o zaostrzonym rygorze. Podczas jednego ze spacerów niejaki Sztyc proponuje byłemu bankierowi ucieczkę w zamian za połowę ocalonego przed konfiskatą szwajcarskiego konta. Kramer wyraża zgodę. Po kilku dniach do więzienia przyjeżdża kobieta podająca się za hrabinę Żwirską. Łatwo terroryzuje skonsternowanego naczelnika Twardyjewicza i umożliwia Kramerowi ucieczkę. Ten od razu zaczyna knuć plan zemsty na Kwincie, który niczego nie podejrzewając, prowadzi spokojny żywot hodowcy warzyw. "Riposta" nie spotkała się już z takim aplauzem krytyki jak "Vabank" i "Seksmisja" - dwa wcześniejsze filmy Machulskiego. Realizując klasyczny "sequel" reżyser nie uniknął autocytatów i kopiowania pomysłów z pierwszej części. Gdzie zawiodła go inwencja, posłużył się pastiszem i traktowaną z humorem aluzją. Uważny widz dostrzeże w wielu scenach "Vabanku" prześmiewcze nawiązania do "Ojca chrzestnego" Coppoli, "Żądła" Hilla, klasycznych westernów w rodzaju "Rio Bravo" czy stylu gry takich aktorów, jak Humphrey Bogard i Edward G. Robinson. Lista zapożyczeń jest zresztą dużo dłuższa. Jednak nie sam talent parodystyczny Machulskiego sprawił, że"Vabank II" poprawił sytuację finansową wielu kin. Inne mocne strony "... Riposty" to interesująco opowiedziana intryga i świetne aktorstwo, zwłaszcza w wykonaniu Leonarda Pietraszaka (Kramer) i Bronisława Wrocławskiego (Sztyc). 22:20 SERIALOWA NOSTALGIA - PITBULL - ODC. 7 Serial policyjny, 47 min, Polska, 2007 Reżyseria: Patryk Vega Scenariusz: Patryk Vega Aktorzy: Andrzej Grabowski, Marcin Dorociński, Krzysztof Stroiński, Rafał Mohr, Paweł Królikowski, Piotr Pręgowski, Agnieszka Warchulska Policja poszukuje 5 - letniego Mateuszka. Zaginięcie dziecka zgłosiła matka, Katarzyna. Zrozpaczona kobieta rozmawia z Gebelsem o okolicznościach zdarzenia. Okazuje się, że chłopca miał odebrać z przedszkola jej konkubent, Zbigniew Katera (Marcin Bosak). Jak wynika z jego zeznań, ktoś go ubiegł. Tego dnia przedszkolanka musiała wyjść wcześniej, zostawiła listę dzieci sprzątaczce, która pracuje w przedszkolu dopiero od kilku dni. Okazuje się, że kobieta wydała dziecko jakiemuś wysokiemu, krótko ostrzyżonemu blondynowi, przedstawiającemu się jako Katera. Ten rysopis nie pasuje do Zbigniewa. Policja poszukuje mężczyzny, który mógł uprowadzić małego Mateuszka. Matka twierdzi, że nie utrzymuje żadnych kontaktów z ojcem dziecka, nie widziała go od lat. Prowadzący śledztwo aspirant sztabowy Jacek Goc zaczyna się orientować, że matka chłopca i jej konkubent nie mówią prawdy. Najbardziej podejrzany jest Katera. Ten jednak twardo obstaje przy swojej wersji i nie przyznaje się do winy. Gebels ucieka się więc do sprytnego fortelu, by sprowokować Katerę do złożenia prawdziwych zeznań. Opowiedziana przez niego wersja wydarzeń szokuje nawet zaprawionego w policyjnych bojach twardziela. Agencja detektywistyczna Ostrowskiego (Piotr Pręgowski) przyjmuje nowe zlecenie. Sprzed własnego domu został uprowadzony mężczyzna. Żona ofiary jest zrozpaczona. Porywacze żądają 500 tysięcy okupu za uwolnienia jej męża. Ostrowski podejmuje się negocjacji z porywaczami, ale jak zwykle, zamiast ścigać bandytów robi tylko wiele szumu medialnego. Przed kamerą opowiada o swoim poświęceniu i znakomicie przygotowanej akcji odbicia porwanego mężczyzny. Tymczasem kobietą zajmuje się jedynie były policjant Mirosław Saniewski, Metyl, który pracuje u Ostrowskiego. 23:25 SZRON (ŠERKNAS (AKA FROST)) Dramat, 115 min, Francja/Litwa/Polska/Ukraina 2017 Reżyseria: Šarunas Bartas Scenariusz: Šarunas Bartas, Anna Cohen - Yanay Aktorzy: Mantas Janciauskas, Lyja Maknaviciute, Andrzej Chyra, Vanessa Paradis, Weronika Rosati Film w reżyserii litewskiego twórcy, Šarunasa Bartasa. Fabuła dramatu będącego swoistym kinem drogi została osnuta wokół historii dwojga młodych wolontariuszy z Litwy, spieszących z pomocą humanitarną dla ukraińskich żołnierzy. Rokas i jego dziewczyna Inga wyruszają ciężarówką do targanego konfliktem zbrojnym regionu we wschodniej Ukrainie. Zdani tylko na własne siły przemierzają długą drogę narażeni na przemoc i śmierć w ogarniętym wojną Donbasie. Choć mają chwile zwątpienia, nie zważając na grożące im niebezpieczeństwo kontynuują swoją misję. W drodze poznają wielu ludzi, których życie naznaczyła wojna, sami doświadczają bolesnych przeżyć. Przekonują się, jaki ogrom zniszczeń i cierpień przynosi zbrojny konflikt, co zbliża ich bardziej do siebie. Poznają też reporterów wojennych, relacjonujących te dramatyczne wydarzenia. 01:35 KINO KRÓTKICH FILMÓW - COLAHOLIC Film animowany, 10 min, Polska, 2018 Reżyseria: Marcin Podolec Scenariusz: Marcin Podolec Wykonawcy: Marcin Podolec, Michał Orzechowski Muzyka: Piotr Markowicz, Rafał Samborski Krótki film animowany. "Colaholic" to dziennik osoby, która pije stanowczo za dużo słodkich napojów gazowanych, dokument i komedia romantyczna w jednym. Film wyróżniony m. in. nagrodą publiczności podczas 25. MFF Etiuda & Anima w Krakowie. 01:45 KINO KRÓTKICH FILMÓW - OLBRZYM Film animowany, 10 min, Polska, 2016 Reżyseria: Marcin Podolec Scenariusz: Marcin Podolec Zdjęcia: Maciej Gierbisz Muzyka: Rafał Samborski Animowany dokument "Olbrzym" to portret wielkogabarytowego poety, który zdecyduje się wyjść ze swoją twórczością do ludzi. (filmpolski.pl) 02:10 KINO NOCNE - WSZYSTKIE NIEPRZESPANE NOCE Film dokumentalny, 103 min, Polska, 2017 Reżyseria: Michał Marczak Zdjęcia: Maciej Twardowski Muzyka: Jan Pasemann Jak wygląda miłość wśród dzisiejszych dwudziestoparolatków? Na czym polega intymność w dobie Google Glass? Odpowiedzi na te i inne pytania postaramy się uzyskać dzięki śledzeniu trójki studentów ASP. Michał, Krzysiek i Oliwia prowadzą barwne życie towarzyskie i uczuciowe. Z ich szczerych wyznań postaramy się stworzyć kronikę wypadków miłosnych, katalog marzeń, lęków i frustracji rządzących ich życiem. Pokolenie, traktowane w polskim kinie po macoszemu, redukowane do roli dostarczyciela tabloidowych sensacji, zasługuje, by dostrzec w nim partnera. Rozkosz zauroczenia i ból rozstania są uniwersalne, lecz najbardziej intensywnie oddziałują na naszą psychikę, gdy są smakowane po raz pierwszy. Młodość bohaterów jest ich atutem i przekleństwem, jej entuzjazmowi towarzyszy dyskomfort braku życiowego doświadczenia. Dzielące nas od bohaterów kilka lat różnicy pozwoli spojrzeć na ich problemy jednocześnie z dystansem i pełnym zrozumieniem. Opowieść o współczesnych "niewinnych czarodziejach" wymaga użycia całkiem nowego zestawu zaklęć. Dlatego właśnie planujemy zastosowanie szeregu rozwiązań technicznych, które pozwolą jak najgłębiej wniknąć w psychikę bohaterów, poznać ich myśli i wewnętrzne przeżycia. Przede wszystkim pragniemy jednak, by niczym we "Fragmentach dyskursu miłosnego" Rolanda Barthesa zakochany zabrał głos i przemówił. Obiecujemy uważnie wsłuchać się w każde jego słowo. 04:10 FELLINOPOLIS Film dokumentalny, 60 min, Włochy, 2021 Reżyseria: Silvia Giulietti Scenariusz: Silvia Giulietti Prawdziwa gratka dla miłośników włoskiego kina, a zwłaszcza dla wielbicieli Federica Felliniego. "Nie będzie już nigdy nikogo takiego jak on" zgodnie powtarzają przyjaciele i współpracownicy zmarłego mistrza. Z biegiem lat złapali dystans, ale wzruszenie i podziw wciąż są w nich żywe. Na szczęście pozostały jego filmy, które do dziś są chętnie oglądane, omawiane i odkrywane przez kolejne pokolenia kinomanów. Dokument Silvii Giulietti to rodzaj podróży po planach filmowych, wycieczka przez wspomnienia, zapis ogromnej miłości do kina.