TVP Historia Sobota, 05.08.2023 07:00 BYŁ TAKI DZIEŃ - 5 SIERPNIA Felieton, 2 min, Polska, 2008 Autor: Janusz Weychert 1772 - pierwszy traktat rozbiorowy; 1858 - pierwszy kabel transatlantycki; 1864 - powieszono Romulda Traugutta; 1962 - śmierć Marilyn Monroe; 07:10 KORONA KRÓLÓW. JAGIELLONOWIE - ODC. 1 Telenowela historyczna TVP, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Krzysztof Łukaszewicz, Piotr Fiedziukiewicz, Tomasz Matuszczak Scenariusz: Konrad Łęcki, Andrzej Staszczyk Aktorzy: Marcin Piętowski, Radosław Pazura, Dariusz Toczek, Marek Lis-Orłowski, Jędrzej Jezierski, Bogdan Kalus, Krzysztof Olchawa, Szymon Nygard, Bartosz Głogowski, Grzegorz Kowalczyk, Dawid Czupryński, Kacper Młynarkiewicz, Sebastian Skoczeń, Dagmara Bryzek, Jacek Kopczyński "Korona królów. Jagiellonowie" to serial obyczajowy z historią w tle, z czasów początku dynastii Jagiellonów. Głównym konfliktem tej serii będzie narastające zagrożenie ze strony państwa krzyżackiego i działania władcy, które doprowadzają do ostatecznej rozprawy z Krzyżakami. Kto tu rządzi? Rok 1399. Władysław Jagiełło (Sebastian Skoczeń) nie może otrząsnąć się po śmierci Jadwigi Andegaweńskiej (Dagmara Bryzek). Nie chce słuchać doradców, którzy mówią o kolejnej żonie. Spiera się z podskarbim Hinczką (Bogdan Kalus) o finansowanie Uniwersytetu. Ponadto polscy panowie traktują go jak marionetkę. Szczególnie Jan z Tęczyna (Marek Lis - Orłowski), który uważa, że Jagiełło jest królem tylko dzięki małżeństwu z Jadwigą. Ulryk von Jungingen (Szymon Nygard) chce zagarnąć Litwę. Nie zgadzają się na to jego brat Konrad i Wielki Mistrz (Krzysztof Olchawa). Ale Ulryk już ma plan. Jego ludzie palą wioskę Dusiai, święte miejsce dla Litwinów. Ta kropla przelewa czarę goryczy. Władysław zrzeka się korony i wszystkich do niej praw. Wraca na Litwę. 07:40 KORONA KRÓLÓW. JAGIELLONOWIE - ODC. 2 Telenowela historyczna TVP, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Krzysztof Łukaszewicz Scenariusz: Andrzej Staszczyk, Konrad Łęcki, Aleksandra Grażewicz-Ćwiklińska, Marta Hryniak Aktorzy: Marcin Piętowski, Radosław Pazura, Dariusz Toczek, Szymon Nygard, Bartosz Głogowski, Laura Solongo, Marcin Lewandowski, Kamil Kozłowski, Michał Chruściel, Sebastian Skoczeń, Jacek Kopczyński, Marek Lis-Orłowski, Jędrzej Jezierski, Adam Szczyszczaj, Michał Chorosiński Na rozstaju dróg. Rok 1399. Jagiełło (Sebastian Skoczeń) i Wielki Książę Witold (Michał Chorosiński) próbują się porozumieć. Ale na drodze staje brat króla - Świdrygiełło (Michał Chruściel). Co będzie dalej z Litwą? Kto będzie rządził? Zakonnik Johann (Grzegorz Kowalczyk) w malborskich lochach wyjawia Litwince Saule (Agata Pieszko) tajemnice jej pochodzenia, a na Wawelu dochodzi do rękoczynów. Piotr Szafraniec (Jacek Kopczyński) i jego brat Jan (Dariusz Toczek) oraz Andrzej Tęczyński (Jędrzej Jezierski) odnajdują Jagiełłę i proszą o powrót na Wawel, ale pod jednym warunkiem. 08:10 KUCHNIA JAGIELLONÓW - ODC. 9. DŁUGIE RZĄDY ZYGMUNTA STAREGO KOSMOPOLITYCZNA KUCHNIA RENESANSU W SZCZYTOWEJ FORMIE. Magazyn, 25 min, Polska, 2020 Reżyseria: Jerzy Grabowski Scenariusz: Łukasz Modelski Prowadzący: Łukasz Modelski W kolejnym odcinku prowadzący zdradza tajniki przyrządzania szparagów w sosie holenderskim oraz risotta lombardzkiego według przepisu Baltoromea Scappiego. 09:00 STAWIAM NA TOLKA BANANA - ODC. 6/7 FILIPEK Serial przygodowy dla młodych widzów, 30 min, Polska, 1973 Autor: Adam Bahdaj Reżyseria: Stanisław Jędryka Scenariusz według własnej powieści: Adam Bahdaj Zdjęcia: Jacek Korcelli Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Agata Siecińska, Henryk Gołębiewski, Sergiusz Lach, Filip Łobodziński, Jacek Zejdler, Krystyna Borowicz, Barbara Karska, Bohdana Majda, Jolanta Zykun, Władysław Hańcza, Zygmunt Kęstowicz, Józef Nowak, Adam Perzyk, Roman Wilhelmi Potrącony przez samochód Cygan trafia do szpitala. Tolek Banan ze swoim gangiem rozpoczyna żmudne poszukiwania kierowcy niebieskiego volkswagena, który spowodował wypadek. Kilka tropów prowadzi chłopców na manowce. Przypadkiem dowiadują się o kradzieży samochodu tej marki spod domu lekarza dentysty. 09:40 STAWIAM NA TOLKA BANANA - ODC. 7/7 TOLEK Serial przygodowy dla młodych widzów, 38 min, Polska, 1973 Autor: Adam Bahdaj Reżyseria: Stanisław Jędryka Scenariusz według własnej powieści: Adam Bahdaj Zdjęcia: Jacek Korcelli Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Agata Siecińska, Henryk Gołębiewski, Andrzej Kowalewicz, Sergiusz Lach, Filip Łobodziński, Jacek Zejdler, Jolanta Bohdal, Zofia Jamry, Teofila Koronkiewicz, Teresa Lipowska, Krzysztof Kowalewski, Gustaw Lutkiewicz, Józef Nowak, Włodzimierz Nowak, Adam Perzyk Chłopcy z gangu Tolka Banana wybierają się z wizytą do stomatologa, by sprawdzić na miejscu, czy niebieski volkswagen zaparkowany przed domem dentysty potrącił ich kolegę, Cygana. Nowe poszlaki utwierdzająich w przekonaniu, że tym razem trafili na właściwy ślad. 11:30 DZIKIE KRAINY AUSTRALII - WYSPA DIABŁA (AUSTRALIA’S WILD PLACES.) Cykl dokumentalny, 49 min, Niemcy, 2013 Reżyseria: Peters Moers, Rory McGuinness Pięcioczęściowa dokumentalna opowieść o dzikich krainach Australii - prastarego kontynentu, pełnego skrajności. Kraju najbardziej jadowitych węży, osobliwych gatunków zwierząt i roślin. Przez dziesiątki tysięcy lat ludzie przystosowywali się tu do życia. Znosili ekstremalne warunki środowiskowe tej nieokiełznanej krainy, by z czasem ją pokochać. Od bujnych lasów deszczowych po spieczone słońcem pustynie i ośnieżone góry. Dzikie piękno tego kontynentu do dziś zachowało się w parkach narodowych. Między Australią a Antarktydą, smagana przez "ryczące czterdziestki", leży Tasmania - największa i najdziksza wyspa przybrzeżna Australii. Nawet w środku lata silny wiatr zachodni wiejący wokół Antarktyki może przynosić sztormy, a niekiedy opady śniegu. Wyspa trwa tu jednak niewzruszenie, jakby na przekór niszczycielskim żywiołom. Urwiste góry tworzą wyjątkowe środowisko, w którym do dziś przetrwały pozostałości zaginionego świata. Tasmania powstała wskutek ruchu płyt tektonicznych, kiedy 45 milionów lat temu Australia odłączyła się od Antarktydy, co zakończyło rozpad superkontynentu Gondwany. Ponad jedną trzecią powierzchni wyspy zajmują parki narodowe, wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Stare doliny porośnięte lasem deszczowym strefy umiarkowanej zostały objęte ochroną. Duża wilgotność i łagodne temperatury sprawiły, że korony drzew utworzyły niemal w pełni zamknięte sklepienie, funkcjonujące jak dach cieplarni. Wokół rozlegają się głosy dziwacznych zwierząt. W pierwotnym lesie jakby zatrzymał się zegar ewolucji. Żyją tu jednez najbardziej osobliwych gatunków zwierząt na świecie: składający jaja ssak z dziobem kaczki, czteronogi mięsożerny torbacz o pysku psa i pręgach jak u tygrysa, i wreszcie istny diabeł. Torbacz, który żywi się mięsem, pokrzykuje jak upiór i jest nienasycony jak wampir. Wciąż panuje mit, że diabeł tasmański to dzika bestia, która zaatakuje nas w lesie. Wszyscy tak mówią, ale to nieprawda. Tymczasem na każdej fotografii czy w filmie diabeł tasmański ma otwarty pysk i złowrogo ryczy. W rzeczywistości to bardzo płochliwe zwierzę. Większość ludzi nigdy nie zobaczy go w naturalnym środowisku. W 1922 roku na tym niemal dziewiczym obszarze utworzono Park Narodowy Cradle Mountain - Lake Saint Clair, który ciągnie się od bazaltowych szczytów Cradle Mountain po leżące na południu Jezioro Saint Clair. To zupełnie wyjątkowe miejsce. 12:35 TAJEMNICE WYSP BRYTYJSKICH - ODC. 2/4 (BRITAIN'S SECRET ISLANDS) Serial dokumentalny, 60 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Stewart Mcpherson Podróż dookoła Wielkiej Brytanii, połączona ze zwiedzaniem mniejszych wysp, uznających Elżbietę II za swą królową. Jest ich ponad 6 tysięcy, niektóre wielkości boiska piłkarskiego. Rejs zaczyna się w Greenwich, pierwszy przystanek to archipelag Farne, a ostatni - opancerzone wieże Maunsella u ujścia Tamizy. Brytyjczycy ostrzeliwali z nich niemieckie samoloty, sposobiące się do bombardowania Londynu. Widzowie będą mieli okazję zobaczyć: latarnie morskie, megality, ruiny opactw i średniowiecznych zamków, pamiątki po wikingach i epoce rewolucji przemysłowej, florę i faunę oraz osobliwości geologiczne i krajobrazowe. Przed kamerę zapraszani są lokalni patrioci i historycy. Realizatorzy odwiedzą między innymi: Bass Rock - dawniej wyspa twierdza, potem więzienie, a obecnie raj dla tysięcy głuptaków. Szetlandy: mieszkańcy przebierają się za wikingów, których zresztą są często potomkami i maszerują z pochodniami. Tubylcy z Fair, najbardziej odosobnionej z zamieszkałych wysp brytyjskich, nie poddają się rozpaczy: hodują owce i z ich runa produkują słynne swetry. Z takich miejsc dobrze widać zorzę polarną, zaś mieszkańcom kulturowo i mentalnie blisko jest do Norwegów czy Islandczyków. Związki z Londynem poświadcza czerwona budka telefoniczna. Północne wody są niebezpieczne, wybrzeża skaliste i zdradliwe, na dnie morza zalega mnóstwo wraków. Koło Hebrydów pod wodą rdzewieją pozostałości niemieckiej floty, zatopionej po przegranej pierwszej wojnie światowej. Wybrzeża są usiane fortami i bunkrami, budowanymi w obawie przed inwazją Hitlera. Na wyspie Man kultywuje się celtyckie, pogańskie święta. Połączona mostem z Kornwalią arturiańska wyspa Tintagel wabi jaskinią, w której ponoć zamieszkiwał Merlin. Na wysepce Brownsea na kanale la Manche narodził się ruch skautowski: lord Baden - Powell w 1907 roku zorganizował tam obóz dla 20 młodzieńców. Narratorem i dowódcą ekspedycji jest 38 - letni Stewart McPherson, który zasłynął z serii książek o dzikiej przyrodzie, zrealizował też dla BBC i SkyVision wiele serii dokumentalnych. 13:25 W POLSKĘ JEDZIEMY - PANIE NA PAŁACACH Magazyn, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Krzysztof Jaroszyński Scenariusz: Krzysztof Jaroszyński Prowadzący: Krzysztof Jaroszyński W tym odcinku odwiedzamy pałace na południu województwa dolnośląskiego. Wędrówkę rozpoczynamy od Pałacu Marianny Orańskiej w Kamieńcu Ząbkowickim. Pałac zwano Wschodniopruskim Wersalem, gdyż był największy i najwykwintniejszy w całym landzie. Perłą południowej Opolszczyzny jest także pałac w Mosznej. Budowla ma 99 wież i wieżyczek, 365 okien, zaprojektowano ją w stylu neorenesansowym, ale przetykanym neogotykiem. Dwadzieścia parę kilometrów od Mosznej są KOPICE, po tamtejszym zamku ostały się tylko ruiny, choć i te piękne. Resztki pałacu zostały wykupione przez prywatnego właściciela, który ma odbudować pałac. 15:05 KU ZIELONYM MIASTOM - ODC. 1 (CITIES TURN GREEN EP. 1) Cykl dokumentalny, 51 min, Francja, 2013 Reżyseria: Frederic Planchenant Seria dokumentalna opowiadająca o miejskich ogrodach i zieleni w miastach. Ludzie coraz częściej chcą mieć więcej zieleni wokół siebie, a mniej betonu i ruchu ulicznego. Projektanci i ogrodnicy mają coraz nowsze i coraz bardziej niezwykłe pomysły architektoniczne, aby przywrócić naturę do miast. Dzięki niesamowitej kreatywności w miastach powstają plantacje, gospodarstwa rolne i ogrody w pionie, i w poziomie. W tym serialu przeniesiemy się do zielonych miast i poznamy niesamowitych ludzi, którzy realizują nową filozofię i wierzą w ekologiczny styl życia. 15:55 ZAGINIONE? OCALONE? HISTORIE ZAWODÓW RÓŻNYCH - ZIELARKA Magazyn, 15 min, Polska, 2023 Reżyseria: Agnieszka Żmijewska Scenariusz: Andrzej Kaczmarczyk Prowadzący: Andrzej Kaczmarczyk Medycyna ludowa może się kojarzyć z nieszczęsną Rozalką z "Antka" Bolesława Prusa, którą próbowano leczyć, wsadzając ją do pieca, gdzie biedaczka skonała. Miejmy nadzieję, że to już zamierzchła historia. Tymczasem medycyna ludowa kojarzy się również z terapiami potwierdzonymi naukowo, czyli z ziołolecznictwem, a to z kolei wiąże się z zielarstwem. I to o tradycji leczenia ziołami porozmawiamy w dzisiejszym programie. 16:25 JAN PAWEŁ II WCIĄŻ ŻYWY (JOHN PAUL II: STILL ALIVE) Film dokumentalny, 49 min, Włochy, 2020 Reżyseria: Antomio Olivie Dokument "Jan Paweł II: wciąż żywy" autorstwa Rome Reports został ogłoszony finalistą Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Mirabile Dictu. To główne wydarzenie w kinie katolickim, w którym co roku bierze udział blisko tysiąc produkcji z całego świata. Film zawiera świadectwa osób, które dzięki wstawiennictwu polskiego świętego skorzystały z niezwykłych uzdrowień. Wśród nich jest francuska zakonnica, u której w 2005 roku zdiagnozowano nieuleczalną chorobę Parkinsona. Jest też matka z Kostaryki, której powiedziano 10 lat temu, że zostało jej tylko kilka tygodni życia po tętniaku mózgu. 17:20 KOLUMBOWIE - ODC. 4/5 - OTO DZIŚ... Serial wojenny, 55 min, Polska 1970 Reżyseria: Janusz Morgenstern Scenariusz: Roman Bratny Zdjęcia: Tadeusz Wieżan Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Jan Englert, Władysław Kowalski, Jerzy Matałowski, Halina Golanko, Marek Perepeczko, Jerzy Trela, Bogdan Goliszewski, Alicja Jachiewicz, Bolesław Idziak, Maciej Damięcki i inni 1 sierpnia 1944 roku wybucha powstanie warszawskie. Na barykadach stolicy "Jerzy", "Kolumb", "Zygmunt" i tysiące ich rówieśników toczą nierówny bój z siłami nieprzyjaciela. Po początkowych sukcesach powstańców Niemcy otrząsają się z zaskoczenia i sprowadzają posiłki. Ich miażdżąca kontrofensywa zmusza Polaków do odwrotu. Wśród powstańców są liczni polegli. Jedną z ofiar jest "Malutki". 18:25 SPÓR O HISTORIĘ - SOWIECKA AGENTURA W II RP Debata, 30 min, Polska, 2019 Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska Prowadzący: Tomasz Muller Pomimo zatrzymania przez Polaków latem 1920 roku pochodu rewolucji bolszewickiej na Zachód, Rosja sowiecka nie zarzuciła swoich ekspansywnych planów podboju Polski i Europy. Zostały one tylko odłożone w czasie, a Stalin czekał na dogodny moment do ataku. Sowieci starali się zbudować swoją agenturę w strukturach Rzeczypospolitej. Co dziś wiemy o sowieckiej siatce szpiegowskiej w administracji państwowej i siłach zbrojnych II Rzeczypospolitej? Czy sowieccy agenci byli skuteczni? Czy Stalin mógł wpływać na decyzje podejmowane przez władze Polski przedwojennej? 19:00 GIGANCI HISTORII - ODC. 43. POWSTANIE WARSZAWSKIE Teleturniej, 45 min, Polska, 2020 Reżyseria: Tomasz Motyl Scenariusz: Mikołaj Korzyński Prowadzący: Przemysław Babiarz W największym zrywie oporu w Europie w czasie II wojny światowej zginęło 16 tysięcy żołnierzy i 200 tysięcy cywilów. Powstańcy warszawscy stanęli na ochotnika przeciwko niemieckiej okupacji 1 sierpnia 1944 roku. Marzenie o życiu w wolnej od Niemców i nadciągających Rosjan Polsce było większe niż strach. Przez dwa miesiące warszawiacy walczyli z miażdżącą przewagą wroga. Chcieli żyć normalnie. W tym czasie działały kina i odbywały się spektakle teatralne, na ślubnym kobiercu stanęło 256 par. Dzięki tym ludziom Warszawa przeżyła własną śmierć. Powstanie warszawskie, które wpłynęło na losy i postawy kolejnych pokoleń Polaków, będzie tematem tego odcinka teleturnieju. 19:55 KALENDARIUM POWSTANIA STYCZNIOWEGO 1863 ODC. 31 Cykl dokumentalny, 5 min, Polska, 2023 Scenariusz: Bartłomiej Grudnik Celem cyklu Kalendarium powstania styczniowego 1863 jest przypomnienie współczesnym Polakom wydarzeń jakie miały miejsce 160 lat temu. Powstanie styczniowe było największym i najdłużej trwającym zrywem niepodległościowym Polaków, jaki miał miejsce w okresie zaborów. Jego wybuch 22 stycznia 1863 r. wywołało ogłoszenie branki, czyli poboru do wojska rosyjskiego. Choć powstanie zakończyło się klęską, pamięć o nim trwała w narodzie do końca zaborów. Doświadczenie tajnego państwa z okresu powstania było wzorem dla państwa podziemnego z czasu okupacji niemieckiej i sowieckiej. Jego herb Orzeł Biały, Pogoń i św. Michał Archanioł przypominał niezrealizowaną ideę Rzeczpospolitej trojga narodów. Z doświadczenia powstania styczniowego czerpał Piłsudski planując walkę o odzyskanie niepodległości. Powiedział m.in. Dla nas, żołnierzy wolnej Polski, powstańcy 1863 roku są i pozostaną ostatnimi żołnierzami Polski, walczącej o swą swobodę, pozostaną wzorem wielu cnót żołnierskich, które naśladować będziemy. Kalendarium powstania styczniowego 1863 będzie zawierać cotygodniowy przegląd wydarzeń na ziemiach polskich, ale także reakcji świata na wybuch powstania, biogramy postaci, przegląd prasy powstańczej i rosyjskiej. W każdym odcinku znakomici polscy historycy tj. Włodzimierz Suleja, Janusz Odziemkowski, Andrzej Nowak, Wojciech Karwat, Michał Kopczyński, Mariusz Wołos opowiedzą o jednym, najważniejszym wydarzeniu z danego tygodnia, bądź przypomną ważną, a często zapomnianą postać z okresu powstania. Cykl będzie ilustrowany archiwaliami pochodzącymi z zasobów TVP oraz archiwów polskich i zagranicznych. 20:05 ZŁOTO DEZERTERÓW Komedia, 117 min, Polska, 1998 Reżyseria: Janusz Majewski Scenariusz: Janusz Majewski Zdjęcia: Witold Adamek Muzyka: Michał Lorenc Aktorzy: Marek Kondrat, Bogusław Linda, Wiktor Zborowski, Katarzyna Figura, Piotr Gąsowski, Jan Englert, Piotr Machalica, Leonard Pietraszak, Paweł Delag, Artur Żmijewski, Stanisława Celińska, Krzysztof Kowalewski, Marek Walczewski, Wojciech Pokora, Ewa Wiśniewska, Zoltan Berezedy, Jan Kobuszewski i inni Jesień 1942 roku. Na warszawskim Żoliborzu odbywa się konspiracyjne spotkanie oficerów AK. Rotmistrz Leliwa informuje zebranych, że dowództwo powołało oddział do zadań specjalnych oznaczony kryptonimem "Litzmanstadt". Dowódcą mianowano majora Jeremiego. Pierwszą misją grupy jest zdobycie gotówki na zakup broni i amunicji od armii włoskiej, która, wycofana z frontu wschodniego, tymczasowo stacjonuje w Polsce. Warunki finansowe stawiane przez Włochów przekraczają możliwości Armii Krajowej. Wywiad AK ustala jednak, że w jednym z łódzkich banków Niemcy przechowują gigantyczną fortunę w złocie. Problem tylko, jak ją zdobyć. Wszystkie tradycyjne metody (wysadzenie drzwi sejfu, sterroryzowanie personelu w celu zdobycia szyfru otwierającego zamki) w warunkach okupacyjnych nie rokują szans powodzenia. Jedyny sposób to dobry kasiarz. Na szczęście, wśród podwładnych Jeremiego jest sierżant Rudy, który przed wojną współpracował z prawdziwymi mistrzami ogołacania kas pancernych. Niestety, obaj, z przyczyn od siebie niezależnych, rozstali się z zawodem. Silberman przebywa w getcie, zaś "mecenas" Kania w więzieniu. Grupa "Litzmanstadt" musi jednak jakoś rozwiązać ten problem, gdyż niecierpliwieni Włosi gotowi poszukać na swój towar innych kupców. "Złoto dezerterów" to kontynuacja "C. K. Dezerterów", największego polskiego przeboju kinowego lat osiemdziesiątych (7 mln widzów). Jego bohaterami było pięciu zbiegów z cesarsko - królewskiej armii: cwany Polak Kaniowski (w skrócie: Kania), wiedeński Żyd Haber, Włoch Baldini, Węgier Benedek i Czech Chudej. Wszyscy ponownie się spotykają, mimo że akcja "Złota dezerterów" toczy się ponad dwadzieścia lat później, w czasie II wojny światowej. Obok nich pojawiają się także nowe, niezwykle ważne dla fabuły postaci, grane przez czołówkę polskich aktorów. Wśród wykonawców najliczniej reprezentowana jest rodzina Wiktora Zborowskiego. Na planie "Złota dezerterów" zadebiutowały jego matka Hanna i córka Zosia, znalazło się też miejsce dla wuja (Jan Kobuszewski) i samego Zborowskiego. Pewną niespodziankę stanowił występ Bogusława Lindy, który jako Rudy ujawnił w filmie Majewskiego spory talent komediowy. W "C. K. Dezerterach" z racji daty premiery (1986 rok), krytyka często dopatrywała się drwiny ze sprawców stanu wojennego. Wymowa "Złota dezerterów" jest inna. Oprócz kpiny z niektórych naszych narodowych przywar film ten stanowi przede wszystkim pochwałę odwagi i poświęcenia nie w imię podniosłych haseł, lecz przyjaźni i zwykłej, ludzkiej przyzwoitości. "Złoto..." to także próba dowartościowania tzw. pozytywnego myślenia jako postawy życiowej. Lepiej wierzyć w sukces, niż załamywać ręce, lepiej być sprytnym i przedsiębiorczym, niż dobrowolnie skazywać się na przeciętność i nudę. Lepiej wreszcie kierować się zdrowym rozsądkiem, aniżeli bezrozumnymi porywami. "Jest w tym filmie taka scena, w której szkolący młodych komandosów podporucznik mówi im, że trzeba walczyć tak, by nie zginąć głupio, bo ich życie jest bardziej potrzebne ojczyźnie niż śmierć" - mówił w jednym z wywiadów Janusz Majewski. Dość poważna to refleksja jak na komedię. Nie osłabia ona jednak humorystycznego wigoru "Złota dezerterów", lecz jedynie go "uszlachetnia". 22:20 HISTORIA W POSTACIACH ZAPISANA - LUDWIK XV I MARIA LESZCZYŃSKA - WIERNOŚĆ PO FRANCUSKU (MARIE LECZINSKA) Cykl dokumentalny, 106 min, Francja, 2013 Reżyseria: Laure Delalex Lektor: Marek Ciuniel Polka na tronie Francji. To barwna opowieść filmowa o królowej Marii Leszczyńskiej - żonie króla Francji Ludwika XV, córce polskiego króla i księcia Lotaryngii Stanisława Leszczyńskiego. Była żoną jednego z najbardziej uwodzicielskich władców Francji, którego liczne zdrady i kochanki były przyczyna wielu cierpień zakochanej w nim polskiej królowej. Jej wysoka kultura osobista, subtelność i inteligencja nie zostały od razu dostrzeżone na pełnym hipokryzji dworze francuskim. Królowa panowała przez 43 lata, gromadząc wokół siebie wspaniały dwór, tworzony przez osobistości epoki: ludzi kultury i sztuki. Film jest niezwykle interesującą historią mało znanych losów polskiej królowej. 00:20 BEZ LITOŚCI Film sensacyjny, 116 min, Polska, 2002 Reżyseria: Wojciech Wójcik Scenariusz: Wojciech Wójcik Zdjęcia: Piotr Wójtowicz Muzyka: Krzesimir Dębski Aktorzy: Olaf Lubaszenko, Radosław Pazura, Paweł Wilczak, Krzysztof Kolberger, Karolina Gruszka, Łukasz Garlicki, Witold Bieliński, Michał Bukowski "Bez litości" Wojciecha Wójcika (1943 - 2018) miał premierę w telewizji w 2002 r. , równocześnie z emisją na antenie Jedynki serialu "Sfora". Film stanowi kinową wersję tego udanego serialu telewizyjnego. Powstał z tych samych materiałów. Jak zapewniał reżyser, na potrzeby kina nie dokręcono ani jednej sceny. Fabuła została przekonstruowana, niektóre wątki pominięto, żeby akcja stała się bardziej dynamiczna. Z trójki głównych bohaterów w serialu największy nacisk położono na postać odtwarzaną przez Olafa Lubaszenkę. W filmie najważniejszy staje się bohater grany przez Pawła Wilczaka. Wojciecha Wójcika od dawna interesował motyw zemsty i jej moralnych skutków. Występował on w jego słynnej "Ekstradycji", staje się motorem działania także w "Bez litości". Tu wyraźnie nawiązuje do sprawy zabójstwa gen. Marka Papały. Czterej koledzy z podwórka jeszcze w dzieciństwie zawarli pakt o wiecznej przyjaźni. Dwadzieścia lat później nadal się przyjaźnią. Jeden z nich, Grzegorz Nowicki, został prokuratorem, trzej pozostali: Stanisław Olbrycht, Walerian Duch i Jan Sulima pracują w policji. Sulima został nawet komendantem głównym. Ale właśnie on zostaje brutalnie zamordowany przed swoim domem. Trzej pozostali postanawiają wydać prywatną wojnę mafijnemu bossowi Starewiczowi, który zlecił to morderstwo. By dopiąć celu, Olbrycht, Duch i Nowicki muszą niejednokrotnie naginać, czy wręcz łamać prawo. Wiedzą bowiem doskonale, że w otaczającym ich świecie nie sposób inaczej dojść sprawiedliwości. 02:30 TELEWIZJA - HISTORIA TELEWIZJI. POCZĄTKI Cykl dokumentalny, 54 min, Polska, 1992 Reżyseria: Barbara Pawłowska, Dariusz Król Scenariusz: Barbara Pawłowska, Dariusz Król Zdjęcia: Zbigniew Maziarz, Przemysław Chrząstek, Zygmunt Januszewski, Jacek Szostak Film dokumentalny przedstawiający historię telewizji w latach 1949 - 1959. Opowieść o początkach polskiej telewizji jest poprzedzona krótkim rysem historycznym, dotyczącym okresu przedwojennego w Polsce i na świecie. Obraz początków telewizji wyłania się z wypowiedzi osób, które ją tworzyły: twórców telewizyjnych i artystów. Ilustracją są materiały archiwalne, fotografie z prób, fragmenty spektakli i programów telewizyjnych. W dokumencie wykorzystano piosenki: "Pionierska brygada szturmowa" (muz. Władysław Szpilman, sł. Franciszek Pałka), "Wesoły pociąg" (muz. Marek Sart, sł. Kazimierz Winkler), "Kasztany" (muz. Zbigniew Korepta, sł. Krystyna Wodnicka) oraz materiały archiwalne TVP i WFDiF.