TVP Historia Poniedziałek, 07.08.2023 07:00 BYŁ TAKI DZIEŃ - 7 SIERPNIA Felieton, 2 min, Polska, 2008 Autor: Janusz Weychert 1856 - pierwsi polscy osadnicy w Australii; 1938 zmarł Konstanty Stanisławski, rosyjski reformator teatru; 1948 - pochwała tez niejakiego Łysenki - potępienie burżuazyjnej genetyki; 1991 - zmarła Kalina Jędrusik; 07:10 BLISKO, CORAZ BLIŻEJ - ODC. 19 NASTAŁA WIOSNA. ROK 1945 Serial historyczny, 79 min, Polska, 1986 Reżyseria: Zbigniew Chmielewski Scenariusz: Albin Siekierski Zdjęcia: Jan Janczewski Muzyka: Piotr Marczewski Aktorzy: Maria Mielnikow-Krawczyk, Zbigniew Zaniewski, Czesław Stopka, Krzysztof Stroiński, Jacek Milczanowski, Dorota Pomykała, Lidia Bienias, Tadeusz Szaniecki, Teresa Lipowska, Ewa Ziętek, Adrianna Biedrzyńska Nadchodzi czerwiec 1945 roku. Z frontów, obozów i przymusowych robót Ślązacy wracają do domów lub tego, co z nich pozostało. Wanda otrzymuje propozycję wyjazdu do Henryka do Anglii. Waha się, co zrobić. Dopiero rozmowa z Gustkiem pomaga jej rozwiać wątpliwości. Kobieta decyduje się zostać w Katowicach. Tymczasem Gustka zaczyna poszukiwać milicja. Ścigany postanawia ukryć się na Ziemiach Odzyskanych. Tam, w małym miasteczku przypadkiem spotyka Wisię, którą po ewakuacji szpitala los rzucił na drugi koniec Polski. Gustek, korzystając z pomocy polskich żołnierzy, wyprawia dziewczynę do domu, na Śląsk. Sam wkrótce ginie w zaminowanej dzielnicy willowej. W rodzinne strony wraca też Rysiek, a Wisia niedługo po powrocie rodzi kolejnego Pasternika - syna Zygmunta. 08:35 HISTORIA POLSKI - NIE BĘDĄC - JESTEM. KRZYSZTOF KAMIL BACZYŃSKI Film dokumentalny, 45 min, Polska, 2021 Reżyseria: Marta Węgiel Scenariusz: Marta Węgiel Lektor: Marcin Perchuć, Małgorzata Gadacz, Krzysztof Gadacz Zdjęcia: Maciej Mroziewski Muzyka: Zygmunt Konieczny Film przedstawia sylwetkę wybitnego poety, przedstawiciela pokolenia Kolumbów Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Opowieść o krótkim, ale bogatym życiu, zakończonym tragiczną śmiercią w czasie Powstania Warszawskiego uzupełniają wiersze poety i piosenki w wykonaniu Ewy Demarczyk i Grzegorza Turnaua. 09:45 SENSACJE XX WIEKU - TAJNA WOJNA CZ. 1 Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 1997 Reżyseria: Wojciech Pacyna Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Jan Tarczyński Prowadzący: Bogusław Wołoszański Po klęsce pod Moskwą, w grudniu 1941 roku Hitler uznał, że wojny wygrać nie może. Wtedy rozpoczęły się tajne rokowania pomiędzy Niemcami a ZSRR i aliantami zachodnimi. Jest to najbardziej pasjonująca część historii XX wieku. Pierwszy z serii programów "Tajna Wojna Adolfa Hitlera" przedstawia kontakty polityków radzieckich, niemieckich i amerykańskich. 10:10 SENSACJE XX WIEKU - TAJNA WOJNA CZ. 2 Cykl dokumentalny, 22 min, Polska, 1997 Reżyseria: Wojciech Pacyna Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Jan Tarczyński Prowadzący: Bogusław Wołoszański Po klęsce pod Moskwą, w grudniu 1941 roku Hitler uznał, że wojny wygrać nie może. Wtedy rozpoczęły się tajne rokowania pomiędzy Niemcami a ZSRR i aliantami zachodnimi. Jest to najbardziej pasjonująca część historii XX wieku. Pierwszy z serii programów "Tajna Wojna Adolfa Hitlera" przedstawia kontakty polityków radzieckich, niemieckich i amerykańskich. 10:35 TAJEMNICE WYSP BRYTYJSKICH - ODC. 2/4 (BRITAIN'S SECRET ISLANDS) Serial dokumentalny, 60 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Stewart Mcpherson Podróż dookoła Wielkiej Brytanii, połączona ze zwiedzaniem mniejszych wysp, uznających Elżbietę II za swą królową. Jest ich ponad 6 tysięcy, niektóre wielkości boiska piłkarskiego. Rejs zaczyna się w Greenwich, pierwszy przystanek to archipelag Farne, a ostatni - opancerzone wieże Maunsella u ujścia Tamizy. Brytyjczycy ostrzeliwali z nich niemieckie samoloty, sposobiące się do bombardowania Londynu. Widzowie będą mieli okazję zobaczyć: latarnie morskie, megality, ruiny opactw i średniowiecznych zamków, pamiątki po wikingach i epoce rewolucji przemysłowej, florę i faunę oraz osobliwości geologiczne i krajobrazowe. Przed kamerę zapraszani są lokalni patrioci i historycy. Realizatorzy odwiedzą między innymi: Bass Rock - dawniej wyspa twierdza, potem więzienie, a obecnie raj dla tysięcy głuptaków. Szetlandy: mieszkańcy przebierają się za wikingów, których zresztą są często potomkami i maszerują z pochodniami. Tubylcy z Fair, najbardziej odosobnionej z zamieszkałych wysp brytyjskich, nie poddają się rozpaczy: hodują owce i z ich runa produkują słynne swetry. Z takich miejsc dobrze widać zorzę polarną, zaś mieszkańcom kulturowo i mentalnie blisko jest do Norwegów czy Islandczyków. Związki z Londynem poświadcza czerwona budka telefoniczna. Północne wody są niebezpieczne, wybrzeża skaliste i zdradliwe, na dnie morza zalega mnóstwo wraków. Koło Hebrydów pod wodą rdzewieją pozostałości niemieckiej floty, zatopionej po przegranej pierwszej wojnie światowej. Wybrzeża są usiane fortami i bunkrami, budowanymi w obawie przed inwazją Hitlera. Na wyspie Man kultywuje się celtyckie, pogańskie święta. Połączona mostem z Kornwalią arturiańska wyspa Tintagel wabi jaskinią, w której ponoć zamieszkiwał Merlin. Na wysepce Brownsea na kanale la Manche narodził się ruch skautowski: lord Baden - Powell w 1907 roku zorganizował tam obóz dla 20 młodzieńców. Narratorem i dowódcą ekspedycji jest 38 - letni Stewart McPherson, który zasłynął z serii książek o dzikiej przyrodzie, zrealizował też dla BBC i SkyVision wiele serii dokumentalnych. 11:45 W POLSKĘ JEDZIEMY - PANIE NA PAŁACACH Magazyn, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Krzysztof Jaroszyński Scenariusz: Krzysztof Jaroszyński Prowadzący: Krzysztof Jaroszyński W tym odcinku odwiedzamy pałace na południu województwa dolnośląskiego. Wędrówkę rozpoczynamy od Pałacu Marianny Orańskiej w Kamieńcu Ząbkowickim. Pałac zwano Wschodniopruskim Wersalem, gdyż był największy i najwykwintniejszy w całym landzie. Perłą południowej Opolszczyzny jest także pałac w Mosznej. Budowla ma 99 wież i wieżyczek, 365 okien, zaprojektowano ją w stylu neorenesansowym, ale przetykanym neogotykiem. Dwadzieścia parę kilometrów od Mosznej są KOPICE, po tamtejszym zamku ostały się tylko ruiny, choć i te piękne. Resztki pałacu zostały wykupione przez prywatnego właściciela, który ma odbudować pałac. 13:20 ZŁOTO DEZERTERÓW Komedia, 117 min, Polska, 1998 Reżyseria: Janusz Majewski Scenariusz: Janusz Majewski Zdjęcia: Witold Adamek Muzyka: Michał Lorenc Aktorzy: Marek Kondrat, Bogusław Linda, Wiktor Zborowski, Katarzyna Figura, Piotr Gąsowski, Jan Englert, Piotr Machalica, Leonard Pietraszak, Paweł Delag, Artur Żmijewski, Stanisława Celińska, Krzysztof Kowalewski, Marek Walczewski, Wojciech Pokora, Ewa Wiśniewska, Zoltan Berezedy, Jan Kobuszewski i inni Jesień 1942 roku. Na warszawskim Żoliborzu odbywa się konspiracyjne spotkanie oficerów AK. Rotmistrz Leliwa informuje zebranych, że dowództwo powołało oddział do zadań specjalnych oznaczony kryptonimem "Litzmanstadt". Dowódcą mianowano majora Jeremiego. Pierwszą misją grupy jest zdobycie gotówki na zakup broni i amunicji od armii włoskiej, która, wycofana z frontu wschodniego, tymczasowo stacjonuje w Polsce. Warunki finansowe stawiane przez Włochów przekraczają możliwości Armii Krajowej. Wywiad AK ustala jednak, że w jednym z łódzkich banków Niemcy przechowują gigantyczną fortunę w złocie. Problem tylko, jak ją zdobyć. Wszystkie tradycyjne metody (wysadzenie drzwi sejfu, sterroryzowanie personelu w celu zdobycia szyfru otwierającego zamki) w warunkach okupacyjnych nie rokują szans powodzenia. Jedyny sposób to dobry kasiarz. Na szczęście, wśród podwładnych Jeremiego jest sierżant Rudy, który przed wojną współpracował z prawdziwymi mistrzami ogołacania kas pancernych. Niestety, obaj, z przyczyn od siebie niezależnych, rozstali się z zawodem. Silberman przebywa w getcie, zaś "mecenas" Kania w więzieniu. Grupa "Litzmanstadt" musi jednak jakoś rozwiązać ten problem, gdyż niecierpliwieni Włosi gotowi poszukać na swój towar innych kupców. "Złoto dezerterów" to kontynuacja "C. K. Dezerterów", największego polskiego przeboju kinowego lat osiemdziesiątych (7 mln widzów). Jego bohaterami było pięciu zbiegów z cesarsko - królewskiej armii: cwany Polak Kaniowski (w skrócie: Kania), wiedeński Żyd Haber, Włoch Baldini, Węgier Benedek i Czech Chudej. Wszyscy ponownie się spotykają, mimo że akcja "Złota dezerterów" toczy się ponad dwadzieścia lat później, w czasie II wojny światowej. Obok nich pojawiają się także nowe, niezwykle ważne dla fabuły postaci, grane przez czołówkę polskich aktorów. Wśród wykonawców najliczniej reprezentowana jest rodzina Wiktora Zborowskiego. Na planie "Złota dezerterów" zadebiutowały jego matka Hanna i córka Zosia, znalazło się też miejsce dla wuja (Jan Kobuszewski) i samego Zborowskiego. Pewną niespodziankę stanowił występ Bogusława Lindy, który jako Rudy ujawnił w filmie Majewskiego spory talent komediowy. W "C. K. Dezerterach" z racji daty premiery (1986 rok), krytyka często dopatrywała się drwiny ze sprawców stanu wojennego. Wymowa "Złota dezerterów" jest inna. Oprócz kpiny z niektórych naszych narodowych przywar film ten stanowi przede wszystkim pochwałę odwagi i poświęcenia nie w imię podniosłych haseł, lecz przyjaźni i zwykłej, ludzkiej przyzwoitości. "Złoto..." to także próba dowartościowania tzw. pozytywnego myślenia jako postawy życiowej. Lepiej wierzyć w sukces, niż załamywać ręce, lepiej być sprytnym i przedsiębiorczym, niż dobrowolnie skazywać się na przeciętność i nudę. Lepiej wreszcie kierować się zdrowym rozsądkiem, aniżeli bezrozumnymi porywami. "Jest w tym filmie taka scena, w której szkolący młodych komandosów podporucznik mówi im, że trzeba walczyć tak, by nie zginąć głupio, bo ich życie jest bardziej potrzebne ojczyźnie niż śmierć" - mówił w jednym z wywiadów Janusz Majewski. Dość poważna to refleksja jak na komedię. Nie osłabia ona jednak humorystycznego wigoru "Złota dezerterów", lecz jedynie go "uszlachetnia". 15:30 WIDOKI Z RAJU. KULTURA OGRODOWA W ŚWIECIE ISLAMU - ODC. 2 INDIE. SPLENDOR CZASÓW MOGOŁÓW (A GLIMPSE OF PARADISE - GARDEN CULTURE IN THE ISLAMIC WORLD) Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2016 Reżyseria: Veronika Hofer Pięcioodcinkowy cykl dokumentalny - podróż po świecie islamu. Rozpoczyna się w ogrodach Imperium Perskiego, obejmuje zielone oazy na subkontynencie indyjskim, w Afryce Północnej i południowej Hiszpanii, a kończy refleksją o przyszłości w państwach Zatoki Perskiej. Ogrody są wehikułem do poznania i zrozumienia całego obszaru kulturowego w jego odrębności. Dokument skierowany jest do odbiorców zainteresowanych podróżami i kulturą, ale także do tych, którzy chcą poznać rejony o coraz większym znaczeniu na świecie, ich historię i kulturę. Odcinek 2 - "Indie". Splendor czasów Mogołów. Indie. Gęsto zaludnione i pełne kolorytu, biedne i pogrążone w chaosie. A jednak tutejsze ogrody świadczą o ich bogactwie i porządku. W jaki sposób zdołały uzyskać balans pomiędzy orientalną wspaniałością i rygorem islamskiej kultury ogrodowej? Wyruszyliśmy w odkrywczą podróż do najwspanialszych ogrodów kultywowanych pośród harmidrui zgiełku współczesnych Indii. W Indiach mieszka prawie jedna piąta ludności świata. To sprawiło, że okręg rządowy w Nowym Delhi stał się ważnym punktem na politycznej mapie świata. Prezydent Indii mieszka i rządzi za tą bramą i w tym ogrodzie. Teren ten, widziany z góry, wygląda jak dywan, z wzorem poprzecinanym surową geometrią osi i kanałów nawadniających. Jest to jednak zdecydowanie ogród, zaprojektowany według islamskich zasad. Jak to możliwe, że głowa państwa w kraju zamieszkanym w dużej mierze przez Hindusów żyje w otoczeniu ogrodów islamskich? Ogród powstał ponad sto lat temu, gdy Brytyjczycy przenieśli siedzibę rządu z Kalkuty do Delhi w północnych Indiach. Zbudowali w tym celu nowe miasto, Nowe Delhi, z własną siedzibą rządu i ogrodem. W ten sposób brytyjscy władcy kolonialni skupili się na poznanych tu ogrodach, łącząc zawarte w nich pomysły z własnym zamiłowaniem do wystawnych kwietników. 16:30 MARIA CURIE - ODC. 1/3 (MARIA CURIE UNE FEMME HONORABLE) Serial biograficzny, 81 min, Francja/Polska, 1991 Autor: Francoise Giroud Reżyseria: Michel Boisrond Scenariusz na podstawie własnej powieści: Franoise Giroud Zdjęcia: Witold Adamek Aktorzy: Marie Christine Barrault, Jean-Luc Moreau, Roger Van Hool, Wanda Neumann, Andrzej Szczepkowski, Monika Scatti, Luigi Diberti, Aleksander Bardini, Piotr Machalica, Mirosława Marcheluk, Maria Czubasiewicz, Joanna Jędryka, Krzysztof Kołbasiuk, Jerzy Kryszak Wykonawcy: Tadeusz Karolak Nagrodzona Złotą Nimfą dla najlepszego serialu i Srebrną Nimfą za rolę żeńską dla Marie - Christine Barrault na Festiwalu Filmowym w Monte Carlo w 1991 r. adaptacja książki Franoise Giroud o jednej z najsłynniejszych i najwybitniejszych kobiet XX w. Maria Skłodowska - Curie, dwukrotna laureatka Nagrody Nobla, nie tylko zrewolucjonizowała naukę, ale także wywarła istotny wpływ na zmianę obyczajów, torując kobietom drogę do działalności naukowej. Była pierwszą kobietą, która otrzymała tytuł profesora i prowadziła wykłady w katedrze fizyki na Sorbonie, jako pierwsza kobieta w historii została też przyjęta do Akademii Francuskiej, a za swoje zasługi została pochowana w Panteonie. Przy tym wszystkim była kobietą skromną i szlachetną, oddaną mężowi i córkom. Młodziutka Maria Skłodowska, panna z szanowanej, ale niezbyt zamożnej rodziny, pracuje jako guwernantka w majątku szlacheckim. Rodzice zakochanego w niej panicza nie wyrażają jednak zgody na małżeństwo syna z dziewczyną niższego stanu. Odrzucona Maria przenosi się do Warszawy, a trzy lata później, korzystając z zaproszenia siostry Broni, która skończyła studia medyczne w Paryżu i tam wyszła za mąż, udaje się do Francji. Zapisuje się na wydział fizyki na Sorbonie, później także na wydział matematyczny. Po następnych trzech latach 27 - letnia panna Skłodowska może się już pochwalić dwoma dyplomami. Na przyjęciu u prof. Kowalskiego Maria poznaje Piotra Curie, młodego francuskiego nauczyciela fizyki i chemii, człowieka prawego, lecz nieśmiałego i roztargnionego, bez tytułu naukowego, mającego za to żywy umysł i ogromny szacunek dla nauki. Młodzi od razu przypadają sobie do gustu i w 1895 r. biorą ślub. Na świat przychodzi ich córka, Irenka. Maria marzy o własnym laboratorium, gdzie mogłaby prowadzić badania nad zjawiskiem, które określiła mianem radioaktywności. Przypisuje je istnieniu nowego pierwiastka, który proponuje nazwać radem. Jego uzyskanie w czystej postaci okazuje się jednak katorżniczą pracą. Zainteresowany wynikami badań żony Piotr włącza się do jej pracy. Złe warunki w zimnym, wilgotnym laboratorium, brak pieniędzy, złe samopoczucie wywołane napromieniowaniem obojga sprawiają, że po kilku miesiącach Piotr jest gotów się poddać i przyjąć propozycję objęcia katedrę fizyki w Genewie. Zostaje jednak w Paryżu ze względu na żonę. Dostaje pracę na Sorbonie, Maria zaś w Ecole Normale. Po dwóch latach pracy, w 1903 r. , udaje im się wreszcie wyodrębnić czysty rad i określić jego właściwości. Maria, będąca drugi raz w ciąży, traci dziecko wskutek poronienia. W tym samym czasie małżonkowie otrzymują wiadomość o przyznaniu im, wespół z Henrim Becquerelem, Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki. 18:15 SPÓR O HISTORIĘ - POWSTANIE WARSZAWSKIE. ŻOŁNIERZE I CYWILE Debata, 30 min, Polska, 2019 Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska Prowadzący: Tomasz Muller Temat: Powstanie Warszawskie cz. 1 Żołnierze i cywile 1 sierpnia 1944 roku Warszawa stawała do walki z okupującymi ją od września 1939 roku wojskami niemieckimi. Powstanie miało trwać kilka dni, a Polacy mieli jako gospodarze witać Armię Czerwoną. Entuzjazm żołnierzy udzielał się ludności cywilnej. Mieszkańcy budowali barykady, organizowali kuchnie polowe. Pracowali w szpitalach. Już od początku powstania ludność cywilna stolicy poddawana była wyjątkowo okrutnym represjom. Na wieść o wybuchu powstania Hitler wydał rozkaz: "Każdego mieszkańca należy zabić, nie wolno brać żadnych jeńców. Warszawa ma być zrównana z ziemią i w ten sposób ma być stworzony zastraszający przykład dla całej Europy. Okrucieństwo, jakiego dopuszczali się Niemcy, miało bez wątpienia wpływ na zmianę postawy ludności cywilnej wobec powstańców. Często miejsce początkowej euforii zajmowały głosy krytyki wobec powstania. Po 63 dniach osamotniona, pozbawiona zdecydowanej pomocy aliantów Warszawa kapitulowała. Zarówno wojsko, jak i cywile zostali zmuszeni do opuszczenia stolicy. Jak wyglądało Powstanie Warszawskie oczami jego cywilnych uczestników? 18:50 HISTORIA POLSKI - RACHUNEK SUMIENIA - GODZINA ZERO Cykl dokumentalny, 49 min, Polska, 2004 Reżyseria: Bolesław Sulik Scenariusz: Bolesław Sulik Aktorzy: Jan Peszek, Jan Frycz, Jan Nowicki, Edward Linde Lubaszenko, Ryszard Sobolewski, Błażej Wójcik Zdjęcia: Ryszard Janowski, Michał Jarosiński Fragmenty sztuki "Ziarno zroszone krwią" w reż. Kazimierza Kutza oraz dyskusja na temat decyzji o rozpoczęciu Powstania Warszawskiego. Świadkiem wydarzeń jest Jan Nowak - Jeziorański, który ma własne wspomnienia i poglądy na Powstanie Warszawskie. Relacje i spory historyków Normana Davisa i Jana Ciechanowskiego, powstańca i żołnierza AK, który miał wtedy 14 lat, potraktowane zostały jak elementy narracji. Inne głosy weteranów są świadectwem nastrojów panujących w szeregach AK tuż przed wybuchem powstania. Materiały archiwalne, filmowe i fotograficzne, są uzupełnieniem wspomnień. 21:50 RZEŹ WOLI Film dokumentalny, 48 min, Polska, 2017 Reżyseria: Rafał Geremek Scenariusz: Rafał Geremek Cały film jest ułożony w formie aktu oskarżenia. Zbrodnie popełnione przez Niemców na Woli nie miały początkowo na celu całkowitej eksterminacji ludności dzielnicy, lecz stanowiły raczej akty doraźnego odwetu za wybuch powstania. Wola była skazana na brutalne uderzenie ze strony Niemców; przez tę dzielnicę przechodziła jedna z najważniejszych arterii komunikacyjnych miasta. Walczące na Woli oddziały niemieckie nagminnie wykorzystywały polskich cywilów, w tym kobiety i dzieci, w charakterze "żywych tarcz", osłaniających natarcia piechoty lub czołgów. Głównym sprawcą Rzezi Woli był Heinz Reinefarth. O tych wszystkich działaniach wojsk niemieckich na terenie Woli opowiedzą świadkowie tamtych tragicznych wydarzeń. 22:50 HIROSZIMA - UKRYTA PRAWDA (HIROSHIMA - THE REAL HISTORY) Film dokumentalny, 45 min, Wielka Brytania, 2015 Bomba atomowa zrzucona na Hiroszimę była początkiem nowej ery. Jej detonacja nie tylko zabiła ponad 100 000 osób, ale równocześnie oznaczała ostatni rozdział drugiej wojny światowej, jak i początek ery nuklearnej. Konflikty zbrojne, polityka międzynarodowa i bezpieczeństwo całej ludzkości już nigdy po tym nie były takie same. Poprzez szczegółowy opis wydarzeń przed, w trakcie i po zrzuceniu bomby, film ten ujawnia fascynującą historię jednego z decydujących momentów XX wieku i ujawnia dalekosiężne konsekwencje wybuchu, zarówno w samej Hiroszimie, jak i dla całego świata. Film przedstawia kluczowe momenty, najważniejsze miejsca, jak również graczy związanych z tym wydarzeniem. Prowadzi nas przez gabinety najpotężniejszych przywódców świata z obydwu stron barykady - aliantów i Japończyków. Widzimy samoloty wysłane na fatalną misję, a wreszcie zdewastowane ulice Hiroszimy kilka godzin po ataku. 23:40 SZEROKIE TORY - JEDEN DZIEŃ Z ŻYCIA NIELEGALNEGO HANDLARZA BURSZTYNÓW W KALININGRADZIE Reportaż, 24 min, Polska, 2002 Scenariusz: Barbara Włodarczyk Zdjęcia: Wiktor Politow Cykl reportaży Barbary Włodarczyk o codziennym życiu w krajach byłego Związku Radzieckiego. Program pokazuje zmiany jakie tam zaszły w ciągu ostatnich lat. Przybliża nowe zjawiska i problemy ludzi ze wszystkich grup i środowisk społecznych. W tym wydaniu reportaż o nielegalnych zbieraczach bursztynu w miejscowości Jantarnyj w Obwodzie Kaliningradzkim. Ta kilkutysięczna poniemiecka osada słynie z największych na świecie zasobów bursztynu. Miejscowy kombinat jest rekordzistą w wydobyciu i przetwórstwie bursztynu. Wokół państwowych kopalni żerują miejscowi i przyjezdni zbieracze, gotowi dla bursztynu zaryzykować życie. Dla bohatera reportażu, Aleksieja, handel bursztynem jest głównym źródłem utrzymania. 00:10 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - KTOKOLWIEK WIE Magazyn historyczny, 25 min, Polska, 2020 Autor: Adam Sikorski Lektor: Artur Kalicki Ktokolwiek wie... Zarówno brunatny, jak i czerwony totalitaryzm, nasi główni wrogowie z ostatniej wojny, doskonale wiedzieli, czym dla polskiego ducha oporu jest kult bohaterów. Na mogiłach wyrastały kolejne pokolenia wierzące, że ojczyzna jest sprawą wartą największych poświęceń. Zarówno Niemcy jak i Sowieci, wyspecjalizowani w inżynierii społecznej wyznawali zasadę, że wszelki ślad po przeciwnikach, którzy wykazali się duchem oporu, powinien zniknąć. Dlatego spora część naszych zmagań z historią to tropienie zatartych mogił i bezimiennych dołów śmierci. Dziś będzie podobnie, bo jest sprawa, w której oczekujemy Państwa pomocy. Szukamy śladu po Bronisławie Czapskim, aresztowanym w czasie wojny przez gestapo. Na razie jego krewnym udało się odnaleźć tylko jego ryngraf. Kolejnym celem naszych dzisiejszych działań jest miejsce zwane polskimi Termopilami - reduta na Strękowej Górze, której historię od pewnego czasu próbujemy dopisać do końca. 00:40 SENSACJE XX WIEKU - TAJNA WOJNA CZ. 1 Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 1997 Reżyseria: Wojciech Pacyna Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Jan Tarczyński Prowadzący: Bogusław Wołoszański Po klęsce pod Moskwą, w grudniu 1941 roku Hitler uznał, że wojny wygrać nie może. Wtedy rozpoczęły się tajne rokowania pomiędzy Niemcami a ZSRR i aliantami zachodnimi. Jest to najbardziej pasjonująca część historii XX wieku. Pierwszy z serii programów "Tajna Wojna Adolfa Hitlera" przedstawia kontakty polityków radzieckich, niemieckich i amerykańskich. 01:10 SENSACJE XX WIEKU - TAJNA WOJNA CZ. 2 Cykl dokumentalny, 22 min, Polska, 1997 Reżyseria: Wojciech Pacyna Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Jan Tarczyński Prowadzący: Bogusław Wołoszański Po klęsce pod Moskwą, w grudniu 1941 roku Hitler uznał, że wojny wygrać nie może. Wtedy rozpoczęły się tajne rokowania pomiędzy Niemcami a ZSRR i aliantami zachodnimi. Jest to najbardziej pasjonująca część historii XX wieku. Pierwszy z serii programów "Tajna Wojna Adolfa Hitlera" przedstawia kontakty polityków radzieckich, niemieckich i amerykańskich. 01:35 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - PETAIN Cykl dokumentalny, 18 min, Polska, 1996 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Prowadzący: Bogusław Wołoszański Odcinek przedstawia sylwetkę marszałka Philippe'a Petaina - bohatera I wojny światowej, który, gdy stanął na czele rządu Vichy, stał się symbolem kolaboracji z okupantem niemieckim. Obraz tworzą czarno - białe archiwalne materiały filmowe.