TVP Dokument Wtorek, 15.08.2023 06:00 DZIKA POLSKA - BOGATSZE ŻYCIE - PASTWISKO DLA SUSŁA Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2012 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Bohaterem odcinka jest Krzysztof Próchnicki, przyrodnik zajmujący się ochroną susłów. Dzięki niemu udaje nam się sfilmować te piękne zwierzęta w rezerwacie Suśle Wzgórza. Pracownicy Zespołu Zamojskich Parków Krajobrazowych opracowali program ochrony gatunku. Polega on na wykonaniu czynnych działań ochronnych typu: rekultywacja zdegradowanych pastwisk, organizacja wypasu i koszeń w celu poprawy warunków siedliskowych. Program obejmuje również badania naukowe. 06:30 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.I - ODC. 7 WINNE TAJEMNICE Cykl dokumentalny, 27 min, Polska, 2015 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Okazuje się, że w Polsce da się z powodzeniem uprawiać winogrona do produkcji win. Wbrew obiegowej opinii nasz mroźny klimat wcale nie przeszkadza w wytwarzaniu dobrych win, które mają już kilkusetletnią historię. Radosław Kotarski tym razem wyrusza do Zielonej Góry, gdzie sprawdza, co pozostało z dawnych tradycji winiarskich. Odkrywa podziemia niemieckiej wytwórni win musujących Gremplera, wyciska sok z winogron, stosując dawne techniki, a także postanawia skosztować współczesnych wyrobów polskich winiarzy. 07:10 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 149 BRZEG Magazyn, 22 min, Polska, 2019 Reżyseria: Agnieszka Grabarska Scenariusz: Agnieszka Grabarska Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Kolejnym przystankiem na trasie podróży po Polsce będzie Brzeg. Miasto nad Odrą zachwyca obfitością niespodzianek takich jak chociażby argentyńskie rytmy na ulicach, fascynujące historie domów bez okien, czy sala z dekoracją w postaci malowideł aż po sam sufit. Prawdziwe perły tutejszej architektury to malowniczy Zamek Piastów Śląskich oraz monumentalny kościół św. Mikołaja. Tym, co przykuwa wzrok, jest wysokość jego wnętrza. Dzięki 30 - metrowej nawie, bazylika jest zaliczana do największych świątyń gotyckich na Śląsku. W prezbiterium kolejną ogromną przestrzeń wypełnia wykonany w 1995 roku prawie 20 - metrowy witraż. Kolejna zabytkowa świątynia to barokowy kościół Podwyższenia Krzyża Świętego wybudowany na wykupionych przez jezuitów przyzamkowych terenach ogrodowych, w miejscu, w którym w średniowieczu stał kościół i klasztor dominikanów. Spacerując po Brzegu, pół dnia można spędzić wpatrując się w elewacje kamienic, na których zapisana jest historia miasta. I tak na przykład na budynkach przy ul. Sukiennice 5 czy ul. Dzierżonia 10, widać ślepe okna, czyli tzw. blendy. To powszechny w średniowieczu rodzaj dekoracji architektonicznej, zachowany do dziś w niewielu miastach. Jeśli dom miał wiele okien, również tych nieistniejących, pokazywało to zamożność i pozycję. Bogactwem Brzegu są też miejskie parki. Zajmują aż 90 hektarów powierzchni miasta, a to oznacza, że raczej prędzej niż później trafimy na łono brzeskiej natury. 07:40 WETERYNARZE Z SERCEM - /11/ Reality show, 25 min, Polska, 2016 Reżyseria: Krzysztof Kasior, Sandra Andrzejewska, Wojciech Wołoszyn Scenariusz: Wojciech Wołoszyn W tym odcinku programu wizyta w warszawskim ogrodzie zoologicznym. Pracujący tu lekarze niosą pomoc chorym, dzikim zwierzętom, znalezionym na terenie miasta i okolic. Dziś zajmą się poturbowanym kaczorem i porzuconym żółwiem. Fretki coraz częściej stają się naszymi domowymi pupilami. We Wrocławiu spotkaliśmy parkę Piranię i Edka. Te sympatyczne zwierzęta potrafią sprawić swoim właścicielom wiele radości. Niestety, z Edkiem nie jest najlepiej i lekarze będą z nim mieli trochę kłopotów. 08:10 WIEŻA EIFFLA - ARCYDZIEŁO INŻYNIERII (SECRETS OF THE EIFFEL TOWER / QUAND LA TOUR EIFFEL SE DEVOILE) Film dokumentalny, 51 min, Francja, 2012 Reżyseria: Martin Blanchard Film dokumentalny prezentujący słynną, paryską Wieżę Eiffla w jak najszerszym spektrum. Każdego roku to miejsce odwiedzało około 7 milionów turystów. Ponad 120 lat od jej powstania ta wspaniała konstrukcja - symbol stolicy Francji - nadal fascynuje, po prostu dlatego, że jest czymś więcej niż zwykłą wieżą o wysokości 324 metrów. Wieża Eiffla to radosny symbol, który porusza wyobraźnię wszystkich ludzi. Za tym mitem stoi, a raczej pracuje 300 agentów Socit d'Exploitation de la Tour Eiffel (Sete) i jego wykonawców. Od bunkra zakopanego pod Champ de Mars po najwyższe piętro, codziennie ożywiają i dbają oni o słynną Grande Dame; poznamy ich oraz inne sekrety Wieży. Wielka Dama jest wieżą, ale też symbolem miasta, narodu, nowoczesności i elegancji. Symbolem radosnym. Za to ją podziwiamy. Odwiedziło ją 250 milionów ludzi. To symboliczna budowla. Podczas targów rolniczych zawsze pojawia się zadanie, czy można wciągnąć krowy na pierwszy poziom. Być może kiedyś się to uda. Raz już wciągnięto słoniątko. Wieża zawsze była kojarzona ze szczęśliwymi wydarzeniami. Restauracja Jules Verne stała się ulubionym miejscem oświadczyn. Co rano Pole Marsowe przed wieżą zmienia się w platformę logistyczną. Tutaj są dostarczane produkty żywnościowe. Restauracja na 120 miejsc ma jedną gwiazdkę Michellina i ceny.... na miarę widoków. 09:10 WZDŁUŻ 15. POŁUDNIKA. RÓŻNICE I PODOBIEŃSTWA - ODC. 1 DZIKIE ŻYCIE W OSWOJONYM ŚWIECIE (15TH MERIDIAN EAST - SIMILARITY IN DIFFERENCE / EIN TAG AUF DEM 15. LANGENGRAD OST / 1. WILD LIFE GENTLE NATURE) Cykl dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2018 Reżyseria: Alexandra Hardorf, Christiane Schwarz, Anke Hillmann Seria przyrodnicza, w której poznamy bliżej krajobrazy wzdłuż 15. południka. Są one bardzo kontrastowe: od lodowych pustkowi, przez rozległe lasy deszczowe, po lśniące pustynie i bujne, zielone pastwiska. Zwierzęta i rośliny, a także ludzie musieli przystosować się do klimatu, znaleźć rozwiązania codziennych wyzwań i dostosować się do różnych regionów. Łączy je jedno: strefa czasowa. W pięciu odcinkach przyglądamy się osobom z bardzo różnych krajów przez 24 godziny. Ideą cyklu jest przedstawienie zapierających dech w piersiach obrazów, które odkrywają, łączą i oddzielają wyzwania, marzenia i nadzieje ludzi żyjących wzdłuż pasa. Spitsbergen, Namibia i Słowenia to jedne z najbardziej różnorodnych krajów, które można znaleźć na całej długości geograficznej! Seria jest wyjątkowa, historie nie są opowiadane w żadnym porządku chronologicznym. Pora dnia determinuje kolejność. 10:15 DUNAJ - ODC. 1 OD ŹRÓDEŁ DO LINZU (THE DANUBE - FROM ITS SOURCE TO THE BLACK SEA) Serial dokumentalny, 44 min, Niemcy, 2020 Reżyseria: Barbel Jacks Seria dokumentalna o Dunaju i miastach oraz krainach położonych nad tą europejską rzeką. To 2888 kilometrów od źródła w Schwarzwaldzie do ujścia do Morza Czarnego, Dunaj łączy dziesięć krajów o bardzo różnych kulturach. Jest zatem nie tylko drugą najdłuższą rzeką Europy po Wołdze, ale także najbardziej międzynarodową rzeką na świecie. Dunaj był i jest jednym z najważniejszych szlaków handlowych w Europie i stanowi koło ratunkowe dla wielu ludzi. Po drodze przepływa przez wspaniałe krajobrazy, od krasowych gór Jury Szwabskiej, przez aluwialne i bagienne krajobrazy z unikalną florą i fauną, aż po imponujące kaniony Żelaznej Bramy i wreszcie rozległą deltę rzeki u jej ujścia do Morza Czarnego. Nie tylko wielkość Dunaju jest wyjątkowa, ale ma również własną wolę i jest jedyną dużą rzeką w Europie, która płynie z zachodu na wschód. Ta seria filmów przedstawia przyrodę i ludzi nad Dunajem oraz daje wgląd w ich różne życie, które kształtuje rzeka. 11:05 NIKT NIE POMOŻE Reportaż, 14 min, Polska, 1983 Zdjęcia: Adam Kaczanowski Kobieta ze starszą matką oraz dwójką nastoletnich dzieci od kilku lat mieszka w dwunastometrowym garażu, bez wody i prądu - taka informacja dotarła do łódzkiego oddziału Telewizji Polskiej. Tropem tym ruszył Michał Fajbusiewicz i okazało się, że przyczyną tej sytuacji jest konflikt rodzinny. Małżeństwo, po rozstaniu, nie może porozumieć się w sprawie podziału gospodarstwa rolnego, w którym wspólnie mieszkali. Sprawa trafia do sądu, ale postępowanie ciągnie się latami. Ten spór podzielił nie tylko małżonków, ale całą rodzinę. Kimś, kto liczy na szybkie rozwiązanie tego konfliktu, jest też właścicielka garażu, która zgodziła się przyjąć kobietę, ale nie spodziewała się, że do jej ogródka wprowadzi się więcej osób i że będą tam mieszkać aż tak długo. 11:30 PANNA MADONNA LEGENDA TYCH LAT Film dokumentalny, 49 min, Polska, 1997 Reżyseria: Janusz Chodzewicz Wykonawcy: Ewa Demarczyk, Andrzej Zarycki, Zygmunt Konieczny, Andrzej Lipiński, Ryszard Wolański, Piotr Skrzynecki, Zbigniew Preisner, Krystyna Zachowicz, Leszek Długosz, Jan Błoński, Joanna Ronikier Olczak Film dokumentalny o Ewie Demarczyk. Wypowiadają się o niej osoby, które ją "stworzyły" i wykreowały: Leszek Długosz, Zygmunt Konieczny, Jan Zybler. Program przeplatany jest archiwaliami z występów artystki podczas festiwali w Sopocie i Opolu oraz Teatru Żydowskiego w Warszawie. 12:25 PORTRET PRZESZŁOŚCI 1920 Film dokumentalny, 73 min, Polska, 2020 Reżyseria: Robert Wichrowski Scenariusz: Piotr Mikołajczak Lektor: Maciej Gudowski, Jarosław Łukomski Wykonawcy: Robert Czebotar, Piotr Bajtlik, Damian Kulec, Józef Pawłowski, Przemysław Bluszcz, Krzysztof Szczepaniak, Adam Bauman, Grzegorz Pawlak "Portret przeszłości 1920" to projekt filmowego dyptyku dokumentalnego, dla którego inspiracją stały się kolejne odkrycia nieznanych archiwów dokumentujących historię wojny polsko - bolszewickiej. Chodzi głównie o obrazy ruchome, które - po relacji naocznych świadków - pozostają najcenniejszym zapisem przeszłości, niejednokrotnie ważniejszym od dokumentów papierowych. Zakres przedstawianych wydarzeń obejmuje lata 1914 - 1924 i odnosi się do genezy, przebiegu i skutków tego konfliktu. Film prezentuje wybór najwspanialszych znalezisk ostatnich lat, dokonanych w zagranicznych archiwach przez historyków filmu, profesorów Małgorzatę i Marka Hendrykowskich. Wybrane artefakty pochodzą ze zbiorów British Pathe, Gaumont, amsterdamskiego instytutu filmowego EYE oraz kinotek w Belgradzie, Budapeszcie, Bukareszcie i Berlinie. Pierwsza część dyptyku jest poświęcona okolicznościom, w których doszło do wybuchu konfliktu polsko - bolszewickiego oraz jego przebiegowi. Druga z kolei prezentuje bezpośrednie i nieco oddalone w czasie skutki wojny. Punktem wyjścia opowieści jest wiosna 1919 roku, chwilę po triumfie powstania wielkopolskiego, kiedy polska państwowość, odzyskana po 123 latach zaborów, zaczyna krzepnąć, a jednocześnie napotyka niemal co dnia coraz to nowe przeszkody. Film także cofa w czasie narrację, aby przypomnieć kilka istotnych epizodów z okresu I wojny światowej, rewolucji październikowej i jej następstw w Europie, a przede wszystkim okoliczności utworzenia polskich sił zbrojnych. Dyptyk "Portret przeszłości 1920" prezentuje bardzo szerokie spektrum ówczesnej sytuacji politycznej, gospodarczej i społecznej. 13:45 WZDŁUŻ 15. POŁUDNIKA. RÓŻNICE I PODOBIEŃSTWA - ODC. 2 OBLICZA NATURY (15TH MERIDIAN EAST - SIMILARITY IN DIFFERENCE / EIN TAG AUF DEM 15. LANGENGRAD OST / 2. THE RAW WILDERNESS) Cykl dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2018 Reżyseria: Alexandra Hardorf, Christiane Schwarz, Anke Hillmann Pięcioodcinkowa miniseria przyrodnicza, w której poznamy bliżej krajobrazy wzdłuż 15. południka. Są one bardzo kontrastowe: od lodowych pustkowi, przez rozległe lasy deszczowe, po lśniące pustynie i bujne zielone pastwiska. Zwierzęta, rośliny oraz ludzie musieli dostosować się do klimatu, znaleźć rozwiązania codziennych wyzwań i dostosować się do różnych regionów. Ale łączy je jedno: strefa czasowa. Kamera towarzyszy w pięciu odcinkach osobom z bardzo różnych krajów przez 24 godziny. Ideą cyklu jest przedstawienie zapierających dech w piersiach obrazów, które odkrywają, łączą i oddzielają wyzwania, marzenia i nadzieje ludzi żyjących wzdłuż pasa. Spitsbergen, Namibia i Słowenia: to jedne z najbardziej różnorodnych krajów, które można znaleźć na całej długości geograficznej! To, co czyni tę serię wyjątkową, to fakt, że zdarzenia nie są opowiadane w żadnym porządku chronologicznym. To pora dnia determinuje kolejność, w jakiej przekazywane są historie. 14:45 DZIKA AUSTRALIA - DZIKA AUSTRALIA CZ. 2. JURAJSKI LAS DESZCZOWY (WILD AUSTRALIA) Serial dokumentalny, 48 min, Niemcy, 2014 Reżyseria: Thoralf Grospitz, Jens Westphalen Dokument o Australii uważanej za kontynent licznych sprzeczności, niespodzianek i wyjątkowej przyrody. Drugi odcinek opowiada o australijskich lasach tropikalnych, które ciągną się jak pas rajskiej roślinności wyrastającej na najbardziej płaskim kontynencie świata. Ta kraina w niczym nie przypomina spieczonej słońcem południowej i środkowej części kraju. Las jest scenerią niezliczonych zdarzeń pełnych dramatyzmu, jakbyśmy cofnęli się w czasie do tajemniczego królestwa kazuara hełmiastego. Wielki jak człowiek, płochliwy jak mysz, kazuar hełmiasty jest rzadko widywany. Badacze wiedzą o nim niewiele. Mimo barwnej głowy i rzucającej się w oczy kostnej narośli w kształcie hełmu, ten ptak próbuje wtapiać się w otoczenie. Prowadzi samotniczy tryb życia, z wyjątkiem okresu, kiedy wychowuje pisklęta. Pozostali mieszkańcy lasu szanują jego potrzebę prywatności. Ponadto mają własne życie. W tej krainie niezwykłych przystosowań, wśród drzew znajduje schronienie zwierzę, które wygląda jak owoc miłości Kubusia Puchatka i Kangurzycy. Drzewiak jasnolicy - spośród około 60 gatunków z rodziny kangurowatych to jeden z dwóch, które żyją na drzewach. Figowiec wielkolistny, zwany dusicielem, prowadzi nieczystą grę. Kiełkuje na gałęziach innego drzewa. Owija się rosnącymi w powietrzu korzeniami wokół pnia drzewa - gospodarza i często je miażdży. Bujne lasy północnowschodniej Australii zawdzięczają swoje istnienie Wielkim Górom Wododziałowym. Ten łańcuch górski ciągnie się przez ponad trzy i pół tysiąca kilometrów wzdłuż wschodniego wybrzeża. Namorzyny filtrują wodę deszczową spływającą z gór do Pacyfiku. Zatrzymują szlam i toksyny. Wielka Rafa Koralowa to największa żywa struktura na Ziemi. Koralowce tworzą rusztowanie, które pozwala przetrwać różnorodnym formom życia. Z drugiej strony, nie brak tu śmiertelnych zagrożeń. Zobaczymy, jak sobie radzą krokodyle, drzewiaki, budniki i chutliwce. 15:45 PRZERWANA MISJA Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2017 Reżyseria: Petro Aleksowski Scenariusz: Petro Aleksowski Pierwszy polski dokument pokazujący misję Afganistan przez pryzmat strat poniesionych przez trwale poszkodowanych polskich żołnierzy. Głównymi bohaterami dokumentu są czterej młodzi mężczyźni, dla których marzeniem życia była armia i spełnieniu tego marzenia podporządkowali swoje życie. Sprawdzianem męskości i żołnierskich umiejętności miał być wyjazd na misję. Utrzymywane w tajemnicy, skrywane w pamięci żołnierzy prawdziwe oblicze polskiej misji jest bazą dla konstrukcji akcji i dramaturgii filmu. Bohaterowie podejmując decyzję o wyjeździe na misje byli w związkach rodzinnych, a mimo to zdecydowali sami, bez konsultacji z najbliższymi. Dziś, kiedy trzeba zapłacić za swoją decyzję, kosztami tej spłaty obciążają właśnie najbliższych. Autor filmu, nawiązując dialog, w którym zadaje pytania niewygodne dla weteranów, staje się dla nich kolejnym wyzwaniem zmuszając do pierwszych od czasu wypadku tak szczerych wyznań. Film bogato zobrazowany oryginalnymi zdjęciami nakręconymi przez żołnierzy w Afganistanie. 16:40 LENA NA KAUKAZIE - GRUZJA - WINOBRANIE (Z SUPRĄ) Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Hanna Jewsiewicka, Konrad Zagórski, Jowita Baraniecka - Ogden Lena Urbańska to dziennikarka, podróżniczka, obywatelka świata. Absolwentka dziennikarstwa na warszawskim SWPS. Autorka bloga podróżniczego "Razem Taniej". Prowadziła poranne audycje w radiu Kampus oraz telewizyjne reportaże z wydarzeń kulturalnych dla TVP. Autorka programu "Moje LA" i reportażu "To jest Birma". Wraz ze swoim chłopakiem podróżują od 2013 roku. Byli razem w 74 krajach od Azji Południowo - Wschodniej, przez Amerykę Centralną, Bałkany czy Afrykę Północno - Zachodnią. W tej serii dokumentalnej Lena Urbańska zabierze nas w podróż po Kaukazie - od magicznej, gruzińskiej Swanetii i jej wież, przez ormiańskie czterotysięczniki, z największym z nich, Aragacem na czele, aż po niezwykłe, futurystyczne budynki stolicy Azerbejdżanu, Baku. W każdym odcinku będzie się starała dowiedzieć, gdzie bije puls Kaukazu. Czym naprawdę żyją jego mieszkańcy, ci starzy, którzy wciąż wspominają Związek Radziecki, i ci najmłodsi, którym bliżej do Europy czy Ameryki. Będzie obserwować, jak się bawią, świętują, pracują, jedzą i jak walczą. W każdym z 24 - minutowych odcinków nie zabraknie przewodnika, który poprowadzi nawet przez najbardziej skomplikowane zagadnienia. 17:10 DUNAJ - ODC. 2. Z WACHAU DO GRANICY WEGIER (THE DANUBE - FROM ITS SOURCE TO THE BLACK SEA) Serial dokumentalny, 44 min, Niemcy, 2020 Reżyseria: Barbel Jacks Seria dokumentalna o Dunaju i miastach oraz krainach położonych nad tą europejską rzeką. To 2888 kilometrów od źródła w Schwarzwaldzie do ujścia do Morza Czarnego, Dunaj łączy dziesięć krajów o bardzo różnych kulturach. Jest zatem nie tylko drugą najdłuższą rzeką Europy po Wołdze, ale także najbardziej międzynarodową rzeką na świecie. Dunaj był jest jednym z najważniejszych szlaków handlowych w Europie i stanowi koło ratunkowe dla wielu ludzi. Po drodze przepływa przez wspaniałe krajobrazy, od krasowych gór Jury Szwabskiej, przez aluwialne i bagienne krajobrazy z unikalną florą i fauną, aż po imponujące kaniony Żelaznej Bramy i wreszcie rozległą deltę rzeki u jej ujścia do Morza Czarnego. Nie tylko wielkość Dunaju jest wyjątkowa, ale ma również własną wolę i jest jedyną dużą rzeką w Europie, która płynie z zachodu na wschód. Ta seria filmów przedstawia przyrodę i ludzi nad Dunajem oraz daje wgląd w ich różne życie, które kształtuje rzeka. 18:05 LEGENDARNE HOLLYWOODZKIE PARY - JEAN HARLOW I WILLIAM POWELL (ICONIC COUPLES: JEAN HARLOW & WILLIAM POWELL EP. 2) Cykl dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Anne - Cecile Genre, Bertrand Tessier Miniseria opowiadająca o dziesięciu najbardziej znanych parach artystów Hollywood. Wiele nigdy wcześniej niepublikowanych materiałów filmowych, klipów z udziałem Richarda Burtona i Elizabeth Taylor, Katharine Hepburn i Spencera Tracy ' ego, Jean Harlow i Williama Powella, Clarka Gable i Carole Lombard, Barbary Stanwyck i Roberta Taylora, Humphreya Bogarta i Lauren Bacall. Bohaterami drugiego odcinka będą Jean Harlow i William Powell. Jean nazywana Blonde Bombshell i Platinum Blonde, była pierwszą gwiazdą z takim kolorem włosów w historii kina, mieszanką zmysłowości i niewinności, jeszcze przed Marilyn Monroe. Nigdy nie marzyła o ślubie i posiadaniu dzieci. Jej matka sama chciała zostać aktorką i zabrała ją do Hollywood, gdzie Jean rozpoczęła oszałamiającą karierę. W Williamie Powellu, który przed przyjazdem do Hollywood ukończył American Academy of Dramatic Arts i z powodzeniem grał na Broadwayu, Harlow odnalazła wzór ojca i zadowoliłaby się życiem rodzinnym, gdyby nie MGM sprzeciwiające się małżeństwu i jej przedwczesna śmierć. Zarówno Jean Harlow, jak i William Powell wystąpili z dużym powodzeniem w wielu produkcjach. 19:10 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - LAOS. W RYTMIE FAL MEKONGU. (FLAVORS) Serial dokumentalny, 52 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos W tym odcinku podróż do Laosu. Wtulony miedzy meandry Mekongu Laos przez długi czas trzymał się z dala od zgiełku i nowoczesności. Dziś otwiera się na podróżnych, prezentując im wszystko, co najlepsze w wiecznej Azji. Dawna "kraina miliona słoni" zachowała swój niepowtarzalny urok. 20:15 POLSKIE JEDNOSTKI SPECJALNE. FORMOZA KOMANDOSI MORSCY Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2021 Reżyseria: Tomasz Nowak Scenariusz: Tomasz Nowak Film dokumentalny przybliżający wojskową jednostkę specjalną Formoza. Podobnie jak GROM i Jednostka Wojskowa Komandosów stanowi ona elitę Wojska Polskiego i uosabia najlepsze cechy polskiego żołnierza: profesjonalizm, poświęcenie i patriotyzm. Głównym obszarem działania komandosów Formozy jest Morze Bałtyckie. Zdolni są oni również do realizacji operacji w terenie górskim, czego dowiedli podczas misji w Afganistanie, gdzie blisko współpracowali z żołnierzami amerykańskimi. 21:20 WOJNA ŚWIATÓW Film dokumentalny, 78 min, Polska, 2020 Reżyseria: Krzysztof Talczewski, Mirosław Bork Scenariusz: Mirosław Bork Lektor: Piotr Borowiec Muzyka: Krzesimir Dębski Film dokumentalny oparty na zrekonstruowanych filmach archiwalnych z wojny polsko - sowieckiej 1920 roku, zakończonej jednym z największych sukcesów militarnych narodu polskiego. W "Wojnie światów" wykorzystane zostały również nagrania radiowe, relacje uczestników i świadków wydarzeń, a także archiwalne świadectwa materialne, które przetrwały do naszych czasów: fotografie, rozkazy oraz zapisy tajnych raportów. Telewizja Polska przeprowadziła cyfrową rekonstrukcję stuletnich, niepublikowanych dotąd archiwalnych filmów, m. in. z Rosji, Francji, Wielkiej Brytanii, Czech, Węgier i USA. W sierpniu 1920 roku stoczona została jedna z ważniejszych dla Polski bitew - Bitwa Warszawska, zwana "Cudem nad Wisłą". Wojna polsko - sowiecka zaczęła się jednak dużo wcześniej, skończyła dużo później i nie ograniczała się do obrony Warszawy; przeciwnie toczyła się na terenie od Smoleńska do Warszawy, od Płocka do Lwowa. Nie była cudem, tylko efektem znakomitej synchronizacji dowodzenia, wywiadu i waleczności żołnierzy. Jak dramatyczna była sytuacja świadczą decyzje władz z lipca roku 1920 o ewakuacji placówek dyplomatycznych i archiwów oraz pośpieszna ucieczka części przedsiębiorców. Nie wszyscy jednak wyjechali. Warszawiacy szykowali się do obrony miasta. Wzorem pospolitego ruszenia sprzed wieków, odbywał się stutysięczny ochotniczy zaciąg. Na froncie miało zmierzyć się ze sobą ok. 450 tysięcy żołnierzy polskich z blisko milionową armią sowiecką. Sir Edgar Vincent d’Abernon, ambasador Imperium Brytyjskiego w Berlinie, w roku 1920 przewodniczący Misji Ententy w Polsce, zaliczał Bitwę Warszawską do przełomowych wydarzeń w historii świata. Postrzegał wojnę polsko - bolszewicką nie tylko w wymiarze politycznym, czyli walkę o dominację w regionie. Był to również konflikt w wymiarze ideologicznym - starcie młodego państwa budującego demokratyczne fundamenty z totalitarnym bolszewizmem, systemem zmierzającym do zburzenia starego świata. 22:55 PRZEŻYĆ AFGANISTAN Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2010 Reżyseria: Małgorzata Imielska Film przedstawia historię szkolenia wojskowego i prywatne przygotowania pięciorga zawodowych żołnierzy do wyjazdu na misję do Afganistanu, ich pobyt w prowincji Ghazni, codzienne patrole i pierwsze miesiące, gdy po powrocie do kraju starają się prowadzić normalne życie. Dwóch z pięciorga bohaterów filmu pełniło wcześniej służbę w Czadzie, troje zaś uczestniczy w zagranicznej misji po raz pierwszy. Wśród tych osób jest dziewczyna, narzeczona jednego z bohaterów. Film dokumentalny "Przeżyć Afganistan" przedstawia naszych bohaterów nie tylko jako żołnierzy, ale także jako ludzi, którzy muszą radzić sobie z wieloma emocjami. Chociażby z poczuciem odpowiedzialności za bezpieczeństwo tych, z którymi idą na patrol. Film pokazuje także tęsknotę za rodziną i lęk o to, czy przeżyją kolejny dzień. Jest to próba opisu tego, co dzisiaj znaczy być żołnierzem i jaką płaci się za to cenę. 24:00 SZEROKIE TORY - JEDEN DZIEŃ Z ŻYCIA INSPEKTORA STRAŻY RYBACKIEJ NA UKRAINIE Reportaż, 24 min, Polska, 2003 Autor: Barbara Włodarczyk Reportaż o ukraińskich kłusownikach, którzy nielegalnie łowią ryby w Morzu Czarnym i Dniestrze. Większość z nich pochodzi z małych wiosek i jest to dla nich jedyny sposób zdobywania środków do życia. Bohaterem reportażu jest inspektor patrolu straży morskiej, która zajmuje się walką z kłusownikami. 00:35 POWSTANIE WARSZAWSKIE DZIEŃ PO DNIU - ODC. 15 Felieton, 7 min, Polska, 2017 Scenariusz: Bartłomiej Grudnik Bohater odcinka - Henryk Bieniewski. 00:45 PO ROKU... Reportaż, 23 min, Polska, 1981 Autor: Jacek Kamiński Szczecin, 30 sierpnia 1980 roku. W zakładach pracy trwają strajki. W mieście panuje niepokój i oczekiwanie na to, co przyniesie kolejny dzień. Brama Stoczni im. Adolfa Warskiego. Z megafonu pada informacja o podpisaniu uzgodnień między komisją rządową a strajkującymi. Wręczenie kwiatów wicepremierowi Kazimierzowi Barcikowskiemu, ludzie wychodzą ze stoczni. Strajk okupacyjny w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Komunikacji Miejskiej. Przedstawiciel komitetu robotników mówi o zakończonych rokowaniach. Stocznia Remontowa "Parnica". Na ogrodzeniu wywieszone postulaty. Wypowiedzi strajkujących po podpisaniu porozumień. Dworzec autobusowy - spotkanie pracowników z dyrekcją PKS. Zajezdnia tramwajowa - protestujący mówią o strajku. Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania - opinie pracowników o postulatach. Robotnicy Fabryki Mechanizmów Samochodowych "Polmo". Rozmowa na temat zakończonego strajku okupacyjnego. Po projekcji reportażu autor rozmawia z uczestnikami protestów, z którymi spotkał się przed rokiem. Pyta o refleksje z perspektywy czasu. Ludzie mówią, że nie ma już entuzjazmu z osiągniętych porozumień. Wynika to z postawy, jaką zajmuje rząd wobec Solidarności. Problemem jest także brak dostępu związku do środków masowego przekazu. Podwyżka płac wprawdzie była, ale zabrano premie. Nadal są kolejki i puste półki w sklepach. Sukcesem są niezależne związki zawodowe, właśnie w gotowości strajkowej. Rozmówcy wątpią w możliwość wyjścia z kryzysu, oczekują na Zjazd Solidarności. 01:20 TYLE NUT ILE TRZEBA Film dokumentalny, 40 min, Polska, 1991 Reżyseria: Jan Sosiński Scenariusz: Jan Sosiński Zdjęcia: Henryk Janas Aktorzy: Ryszard Peryt Sylwetka twórcza Ryszarda Peryta - reżysera teatralnego, który wystawił wszystkie opery Wolfganga Amadeusza Mozarta. 02:10 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - NI ŚLADU, NI ZNAKU Magazyn historyczny, 25 min, Polska, 2020 Autor: Adam Sikorski Lektor: Artur Kalicki "Ni śladu, ni znaku" Dziś, zaalarmowani przez p. Tadeusza Popiela podejmujemy temat najsłynniejszego pilota wojny bolszewickiej płk. Jerzego Kossowskiego. Za życia uhonorowany najwyższymi splendorami wojskowymi, po śmierci nie ma nawet tabliczki nagrobnej. "Rodzinny skarbczyk" Kolejna historia to wspomnienie rodzinnych losów Henryka Pieluszczaka, dawnego mieszkańca Kresów Wschodnich RP. Rodzina przymusowo wysiedlona spod Lwowa znalazła się na Syberii. Dziś wraz z panem Henrykiem przeglądamy stare fotografie i dokumenty, wspominając koleje losu tej rodziny. 02:40 W KRĘGU STANISŁAWA SZUKALSKIEGO Film dokumentalny, 27 min, Polska, 1987 Reżyseria: Grzegorz Dubowski, Barbara Folta Scenariusz: Grzegorz Dubowski, Barbara Folta Zdjęcia: Andrzej Dąbrowski, Jan Szabela Film dokumentalny poświęcony Stanisławowi Szukalskiemu - polskiemu rzeźbiarzowi, malarzowi, rysownikowi, projektantowi i teoretykowi, przywódcy Szczepu Rogate Serce. Działał on głównie na terenie Stanów Zjednoczonych, ale miał też wystawy w Polsce oraz grupę zwolenników. Stał się bohaterem bodaj najgłośniejszych skandali w życiu artystycznym międzywojennej Warszawy i Krakowa. Szukalski w swojej sztuce odwoływał się do kultury słowiańskiej, a także azteckiej i odrzucał dzieła wszystkich dotychczasowych artystów, twierdząc, że wszyscy oni byli pod silnymi obcymi wpływami. W filmie wykorzystano zbiory Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, Muzeum Historii Katowic, materiały ikonograficzne Romana Romanowicza i Mariana Konarskiego oraz fragmenty reportażu pt. "Pustelnik" w reżyserii Ryszarda Wójcika. 03:15 MARATON Film dokumentalny, 73 min, Polska, 1971 Scenariusz: Tadeusz Makarczyński, Bohdan Tomaszewski Zdjęcia: Sergiusz Sprudin Film poświęcony zwycięzcom biegów maratońskich od 1900 do 1968 roku.