TVP Nauka Czwartek, 17.08.2023 06:00 PODRÓŻNIK - TAHITI, BOUNTY I ARTYŚCI Cykl reportaży, 18 min, Polska, 2008 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Podróż na legendarną wyspę Tahiti. Położona w archipelagu Wysp Towarzystwa Polinezji Francuskiej, sześć godzin lotu od Nowej Zelandii, osiem od Kalifornii. Była i jest marzeniem wielu podróżników, ucieleśnieniem marzeń o rajskim miejscu na Ziemi, cudownym spełnieniem wszelakich pragnień, czego dowodem jest obecność Tahiti w literaturze, filmach, sztukach pięknych. W "Podróżniku" wielokrotnie zaglądaliśmy już na błogie wyspy Polinezji, tym razem zawiodła nas tam chęć spotkania z legendarnym pisarzem, Jamesem Normanem Hallem. Był postacią głośną już za swojego życia, bowiem jako pilot w czasie I wojny światowej walczył w dywizjonie La Fayette na terenach Francji. Potem osiedlił się na Tahiti i poświęcił poszukiwaniom przodków załogi statku Bounty, który u schyłku XVIII wieku zawinął tamże w poszukiwaniu owoców drzewa chlebowego. Legenda Bounty stała się za sprawą Halla największym mitem mórz południowych. To on napisał "Bunt na Bounty", a wiele lat później na podstawie tej książki nakręcono film z Marlonem Brando w roli głównej. Jest to historia załogi, która nie chciała poddać się rygorowi okrutnego kapitana i postanowiła osiedlić się na Tahiti. W "Podróżniku" podążamy tropem tej historii, poznajemy dom pisarza, a także jego córkę Nancy, która zgodziła się wystąpić przed kamerą Telewizji Polskiej. Program prowadzi Anna Kwiatkowska. 06:30 PODRÓŻNIK - BORA BORA Cykl reportaży, 18 min, Polska, 2008 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Polinezyjska wyspa Bora Bora jest symbolem wakacyjnych marzeń. Lagunę mieniącą się wszystkimi odcieniami błękitu i ginące w chmurach góry rozsławiły gwiazdy Hollywood, takie jak Tom Cruise, Harrison Ford czy Arnold Schwarzenegger, które od ćwierć wieku przyjeżdżają na Bora Bora nie tylko po to, żeby wypoczywać. Zakątki wyspy stały się plenerami dla wielu hollywoodzkich produkcji. W "Podróżniku" wyprawa na wyspę nie tylko szlakiem gwiazd. Widzowie odwiedzą stolicę Bora Bora, Vaitape - niewielkie miasteczko, w którym pochowany jest Alain Gerbault, pierwszy człowiek, który samotnie przepłynął Atlantyk. Wraz z prowadzącą zapuszczą się jeepem na niedostępne górskie szlaki. Odkryją niezwykłe właściwości polinezyjskich roślin i dotrą do dział oraz bunkrów pamiętających czasy II wojny światowej. Poznają również historię amerykańskiego garnizonu, który stacjonował na wyspie. Dzięki temu powstało tu pierwsze polinezyjskie lotnisko. Uroki Bora Bora będą poznawali nie tylko z perspektywy lądu, lecz także wody. Podczas wyprawy łodzią zobaczą gigantyczne płaszczki (raje) i poznają smak polinezyjskich specjałów. 06:55 CZY WIESZ, ŻE? - /143/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 07:30 CZY WIESZ, ŻE? - /144/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 08:00 ZACZNIJ OD ZDROWIA - DEPRESJA Magazyn, 23 min, Polska, 2022 Scenariusz: Agnieszka Barańska - Cieślak Prowadzący: Adam Giza Magazyn Telewizji Polskiej o tematyce prozdrowotnej. W każdym odcinku poruszymy inne zagadnienie z obszaru medycyny: nadciśnienie, choroby onkologiczne, problemy z oddychaniem, zdrowie psychiczne czy aktywność fizyczna to tylko część z nich. Depresja. Choć słyszymy o niej niemalże codziennie, nasza wiedza na ten temat wciąż jest znikoma. W tym odcinku programu cała prawda o depresji, a także sprawdzone sposoby na zachowanie równowagi w życiu, poprawę samopoczucia i obniżenie stresu. 08:30 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 52 SWOŁOWO - EUROPEJSKA WIEŚ DZIEDZICTWA KULTUROWEGO Magazyn, 23 min, Polska, 2017 Reżyseria: Jacek Sołtysiak Scenariusz: Tomasz Malkowski Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Celem kolejnej podróży Tomasza Bednarka będzie Swołowo - stolica urokliwej i magicznej "Krainy w Kratę". Nazwa jest związana z występującą tutaj charakterystyczną zabudową szkieletową; domy mają bielone ściany ujęte w ciemną kratownicę drewnianych belek. Swołowo, niewielka miejscowość, położona 14 km na zachód od Słupska, jest najlepiej zachowaną wsią w Polsce z zabudową szkieletową. Do naszych czasów przetrwało ponad 70 historycznych budynków w kratkę. W 2012 roku otwarto tu nowe Muzeum Kultury Ludowej Pomorze, które powstało w odremontowanych XIX - wiecznych budynkach kilku zagród. Przy okazji zwiedzającym udostępniono odratowane obiekty gospodarcze: dom chlebowy z piecem do pieczenia chleba, lodownię oraz kuźnię. Dziś Swołowo rozsławia Pomorze Środkowe w całej Europie. Świetnie zachowany średniowieczny układ zabudowy miejscowości oraz jej niezwykłe walory architektoniczne przesądziły o tym, że miejscowość otrzymała w 2017 roku prestiżowy tytuł Europejskiej Wsi Dziedzictwa Kulturowego. Było to możliwe dzięki muzeum i skansenowi, które pozwalają przenieść się do świata, jakby wprost wyciętego z malarskiego landszaftu! Warto też odwiedzić okolicę. W pobliskim Starkowie koło Ustki działa Muzeum Śledzia, a w Krzemienicy Pasieka "Wędrowna Barć" - tutejsi pszczelarze mają ciekawy pomysł na pozyskiwanie pysznych miodów odmianowych. 09:00 W SIDŁACH FRANKENSTEINA - ASPERGER I NAZIŚCI (THE FRANKENSTEIN TEMPTATION) Film dokumentalny, 45 min, Japonia, 2018 Nauka pozwala ludziom marzyć, tworzyć dobro, ale może też być nieubłaganie okrutna. Takie właśnie okrutne okazało się dążenie młodego Frankensteina do stworzenia człowieka idealnego, bo powołało do życia istotę szpetną, odrażającą, ohydną. Serial niezwykle zajmująco i wnikliwie przedstawia takie właśnie przypadki ukryte w cieniu historii, ujawniając tym samym nieodparte pokusy nauki. Każdy odcinek oparty jest na prawdziwej historii, nawet jeśli trudno w nią uwierzyć i jest bogaty w efekty wizualne nadające całej serii niepowtarzalny styl. Seria zgłębia historie naukowców, którzy ostatecznie pochylili się w kierunku ciemnej strony mocy. W tym odcinku: Dr Hans Asperger był austriackim pediatrą, od którego pochodzi nazwa Zespół Aspergera. Dr Asperger na nowo zdefiniował pojęcie autyzmu, któremu - jak uważano - towarzyszy niepełnosprawność intelektualna. Za swoją pracę był przez długi czas uważany za sumiennego lekarza, który chronił autystyczne dzieci przed eutanazją dokonywaną na dzieciach niepełnosprawnych przez nazistowskie Niemcy podczas II wojny światowej. Ale niedawne badania ujawniły inną stronę doktora Aspergera. Tak jak można było się spodziewać... 10:00 HURAGANY - NISZCZYCIELSKA SIŁA W PRZYSZŁOŚĆ /3/ (HURRICANE, THE ANATOMY) Serial dokumentalny, 52 min, Francja, 2014 Huragany należą do najpotężniejszych zjawisk meteorologicznych na Ziemi. Mogą zabrać tysiące istnień ludzkich i spowodować straty idące w miliony euro. O anatomii huraganów opowiada ta właśnie miniseria dokumentalna. 11:00 PODRÓŻNIK - TAHITI, BOUNTY I ARTYŚCI Cykl reportaży, 18 min, Polska, 2008 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Podróż na legendarną wyspę Tahiti. Położona w archipelagu Wysp Towarzystwa Polinezji Francuskiej, sześć godzin lotu od Nowej Zelandii, osiem od Kalifornii. Była i jest marzeniem wielu podróżników, ucieleśnieniem marzeń o rajskim miejscu na Ziemi, cudownym spełnieniem wszelakich pragnień, czego dowodem jest obecność Tahiti w literaturze, filmach, sztukach pięknych. W "Podróżniku" wielokrotnie zaglądaliśmy już na błogie wyspy Polinezji, tym razem zawiodła nas tam chęć spotkania z legendarnym pisarzem, Jamesem Normanem Hallem. Był postacią głośną już za swojego życia, bowiem jako pilot w czasie I wojny światowej walczył w dywizjonie La Fayette na terenach Francji. Potem osiedlił się na Tahiti i poświęcił poszukiwaniom przodków załogi statku Bounty, który u schyłku XVIII wieku zawinął tamże w poszukiwaniu owoców drzewa chlebowego. Legenda Bounty stała się za sprawą Halla największym mitem mórz południowych. To on napisał "Bunt na Bounty", a wiele lat później na podstawie tej książki nakręcono film z Marlonem Brando w roli głównej. Jest to historia załogi, która nie chciała poddać się rygorowi okrutnego kapitana i postanowiła osiedlić się na Tahiti. W "Podróżniku" podążamy tropem tej historii, poznajemy dom pisarza, a także jego córkę Nancy, która zgodziła się wystąpić przed kamerą Telewizji Polskiej. Program prowadzi Anna Kwiatkowska. 11:25 PODRÓŻNIK - BORA BORA Cykl reportaży, 18 min, Polska, 2008 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Polinezyjska wyspa Bora Bora jest symbolem wakacyjnych marzeń. Lagunę mieniącą się wszystkimi odcieniami błękitu i ginące w chmurach góry rozsławiły gwiazdy Hollywood, takie jak Tom Cruise, Harrison Ford czy Arnold Schwarzenegger, które od ćwierć wieku przyjeżdżają na Bora Bora nie tylko po to, żeby wypoczywać. Zakątki wyspy stały się plenerami dla wielu hollywoodzkich produkcji. W "Podróżniku" wyprawa na wyspę nie tylko szlakiem gwiazd. Widzowie odwiedzą stolicę Bora Bora, Vaitape - niewielkie miasteczko, w którym pochowany jest Alain Gerbault, pierwszy człowiek, który samotnie przepłynął Atlantyk. Wraz z prowadzącą zapuszczą się jeepem na niedostępne górskie szlaki. Odkryją niezwykłe właściwości polinezyjskich roślin i dotrą do dział oraz bunkrów pamiętających czasy II wojny światowej. Poznają również historię amerykańskiego garnizonu, który stacjonował na wyspie. Dzięki temu powstało tu pierwsze polinezyjskie lotnisko. Uroki Bora Bora będą poznawali nie tylko z perspektywy lądu, lecz także wody. Podczas wyprawy łodzią zobaczą gigantyczne płaszczki (raje) i poznają smak polinezyjskich specjałów. 11:50 CZY WIESZ, ŻE? - /143/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 12:25 CZY WIESZ, ŻE? - /144/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 13:00 ZACZNIJ OD ZDROWIA - DEPRESJA Magazyn, 23 min, Polska, 2022 Scenariusz: Agnieszka Barańska - Cieślak Prowadzący: Adam Giza Magazyn Telewizji Polskiej o tematyce prozdrowotnej. W każdym odcinku poruszymy inne zagadnienie z obszaru medycyny: nadciśnienie, choroby onkologiczne, problemy z oddychaniem, zdrowie psychiczne czy aktywność fizyczna to tylko część z nich. Depresja. Choć słyszymy o niej niemalże codziennie, nasza wiedza na ten temat wciąż jest znikoma. W tym odcinku programu cała prawda o depresji, a także sprawdzone sposoby na zachowanie równowagi w życiu, poprawę samopoczucia i obniżenie stresu. 13:30 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 52 SWOŁOWO - EUROPEJSKA WIEŚ DZIEDZICTWA KULTUROWEGO Magazyn, 23 min, Polska, 2017 Reżyseria: Jacek Sołtysiak Scenariusz: Tomasz Malkowski Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Celem kolejnej podróży Tomasza Bednarka będzie Swołowo - stolica urokliwej i magicznej "Krainy w Kratę". Nazwa jest związana z występującą tutaj charakterystyczną zabudową szkieletową; domy mają bielone ściany ujęte w ciemną kratownicę drewnianych belek. Swołowo, niewielka miejscowość, położona 14 km na zachód od Słupska, jest najlepiej zachowaną wsią w Polsce z zabudową szkieletową. Do naszych czasów przetrwało ponad 70 historycznych budynków w kratkę. W 2012 roku otwarto tu nowe Muzeum Kultury Ludowej Pomorze, które powstało w odremontowanych XIX - wiecznych budynkach kilku zagród. Przy okazji zwiedzającym udostępniono odratowane obiekty gospodarcze: dom chlebowy z piecem do pieczenia chleba, lodownię oraz kuźnię. Dziś Swołowo rozsławia Pomorze Środkowe w całej Europie. Świetnie zachowany średniowieczny układ zabudowy miejscowości oraz jej niezwykłe walory architektoniczne przesądziły o tym, że miejscowość otrzymała w 2017 roku prestiżowy tytuł Europejskiej Wsi Dziedzictwa Kulturowego. Było to możliwe dzięki muzeum i skansenowi, które pozwalają przenieść się do świata, jakby wprost wyciętego z malarskiego landszaftu! Warto też odwiedzić okolicę. W pobliskim Starkowie koło Ustki działa Muzeum Śledzia, a w Krzemienicy Pasieka "Wędrowna Barć" - tutejsi pszczelarze mają ciekawy pomysł na pozyskiwanie pysznych miodów odmianowych. 14:00 W SIDŁACH FRANKENSTEINA - ASPERGER I NAZIŚCI (THE FRANKENSTEIN TEMPTATION) Film dokumentalny, 45 min, Japonia, 2018 Nauka pozwala ludziom marzyć, tworzyć dobro, ale może też być nieubłaganie okrutna. Takie właśnie okrutne okazało się dążenie młodego Frankensteina do stworzenia człowieka idealnego, bo powołało do życia istotę szpetną, odrażającą, ohydną. Serial niezwykle zajmująco i wnikliwie przedstawia takie właśnie przypadki ukryte w cieniu historii, ujawniając tym samym nieodparte pokusy nauki. Każdy odcinek oparty jest na prawdziwej historii, nawet jeśli trudno w nią uwierzyć i jest bogaty w efekty wizualne nadające całej serii niepowtarzalny styl. Seria zgłębia historie naukowców, którzy ostatecznie pochylili się w kierunku ciemnej strony mocy. W tym odcinku: Dr Hans Asperger był austriackim pediatrą, od którego pochodzi nazwa Zespół Aspergera. Dr Asperger na nowo zdefiniował pojęcie autyzmu, któremu - jak uważano - towarzyszy niepełnosprawność intelektualna. Za swoją pracę był przez długi czas uważany za sumiennego lekarza, który chronił autystyczne dzieci przed eutanazją dokonywaną na dzieciach niepełnosprawnych przez nazistowskie Niemcy podczas II wojny światowej. Ale niedawne badania ujawniły inną stronę doktora Aspergera. Tak jak można było się spodziewać... 15:00 WSZECHŚWIAT ŻYWY? - W POSZUKIWANIU ŻYCIA (LIVING UNIVERSE) 42 min, Francja, 2018 Od zarania dziejów spoglądaliśmy w nocne niebo i zastanawialiśmy się. A im bardziej patrzyliśmy, tym dalej widzieliśmy. W ciągu ostatnich 50 lat zerwaliśmy kajdany grawitacji i po raz pierwszy zapuściliśmy się do granic Układu Słonecznego. To było zarówno objawienie, jak i rewolucja. Teraz jesteśmy gotowi przekroczyć jeszcze dalszy próg. Najtęższe umysły ludzkości pracują nad skonstruowaniem statków kosmicznych i teleskopów, które zabiorą nas poza Układ Słoneczny i w głąb wszechświata. Nikt z nas nie wie, co znajdziemy, ale wiemy, czego szukamy: dowodu na istnienie życia, we wszystkich jego formach, poza Ziemią. To kwintesencja ludzkich poszukiwań. Szukamy towarzystwa i otuchy w dotychczas samotnym i rozszerzającym się wszechświecie. Ta seria dokumentalna to eksploracja naszej własnej planety, a także planet, które dopiero zaczynamy rozumieć. To wizualna odyseja oparta na najnowszych osiągnięciach nauki przefiltrowanych przez czołowych światowych ekspertów w dziedzinie eksploracji kosmosu, planetologii i astrobiologii. 15:55 HURAGANY - NISZCZYCIELSKA SIŁA W PRZYSZŁOŚĆ /3/ (HURRICANE, THE ANATOMY) Serial dokumentalny, 52 min, Francja, 2014 Huragany należą do najpotężniejszych zjawisk meteorologicznych na Ziemi. Mogą zabrać tysiące istnień ludzkich i spowodować straty idące w miliony euro. O anatomii huraganów opowiada ta właśnie miniseria dokumentalna. 16:55 PODRÓŻNIK - HUAHINE - WYSPA SZCZĘŚLIWA Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2008 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Huahine leży na Oceanie Spokojnym. Jest jedną z wysp archipelagu Wysp Towarzystwa, nie tak znaną jak Tahiti czy Bora Bora, lecz nie mniej ważną. To właśnie na tej wyspie odkryto najbogatsze ślady polinezyjskiej kultury z czasów przed kolonizacją europejską. Zrekonstruowano niemal 300 marae - pradawnych miejsc kultu. Prowadząca Anna Kwiatkowska opowie o odkryciach naukowców i przybliży życie dawnych Polinezyjczyków. Wyjaśni, dlaczego tak niewiele budowli z tamtych czasów przetrwało i co to znaczy: renesans polinezyjskiej kultury. Przypomni dawne polinezyjskie legendy, szczególnie te związane z powstaniem i kształtem Huahine. Ze stolicy wyspy Fare ruszy szlakiem zabytków. Poprowadzi widzów wśród wulkanicznych skał do krystalicznie czystych strumieni, w których żyją nadal otaczane czcią węgorze i do plantacji wanilii. Łodzią dotrze na motu - koralowe wysepki otaczające główną wyspę. Uprawia się na nich arbuzy, melony i orzechy kokosowe, z których słynie wyspa. 17:20 PODRÓŻNIK - POLINEZYJSKIE WAKACJE Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2008 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Wakacje na Polinezji nie leżą w zasięgu ręki. Są skomplikowane z uwagi na czas ich trwania, przygotowanie, cenę, ale też z uwagi na położenie. Trzeba sobie odpowiedzieć na wiele pytań związanych z taką wyprawą. Kwestia ceny jest sprawą otwartą, ogromną rolę w jej kształtowaniu odgrywają bilety lotnicze, konieczność wielu przesiadek, transferów, itp. Wreszcie wybór miejsca, bowiem wysp Polinezji jest bez liku. Z punku widzenia samej wyprawy, chęci odkrywania świata najlepszy wybór trasy prowadzi przez Santiago de Chile na Wyspę Wielkanocną. To z jej perspektywy można rozpocząć poznanie kultury i świata Maorysów. W cieniu gigantycznych kolosów umieszczonych tam przez nie wiadomo kogo i kiedy, a także po co, kiedy uświadamiamy sobie potęgę wyobraźni człowieka, wtedy dopiero rozumiemy sens podróżowania w pogoni za tajemnicami cywilizacji. Tak właśnie chciał poznać Polinezję i jej zagadki Thor Heyerdahl, wielki norweski naukowiec. Zaczął z Południowej Ameryki i na tratwie udał się przez Pacyfik na Tuamotu. Chciał dowieść siły ludzkiego wytrwania, że jest możliwe podróżowanie przez ocean na tratwie bez silnika. W "Podróżniku" będziemy raczej udowadniać, że rajskie wyspy mogą być nie tylko marzeniem, ale praktycznym spełnieniem naszych wakacji. Pokażemy wyspy archipelagu Tuamotu i Markizów, odległych wysp na Oceanie Spokojnym, które łączyły szlaki komunikacyjne, wspólna kultura i świat obyczajowości. Odwiedzimy Rangiroa, Tikehau, Hiva Oa, Nuku Hiva, a także Tahiti i Bora Bora. W programie mnóstwo praktycznych informacji na temat połączeń lotniczych, wybranych tras, wreszcie przygotowania się do takiej wyprawy. Nurkowanie, żeglowanie i wędrówki wśród starożytnych marae śladami niezwykłych kultów Maorysów. 17:45 CZY WIESZ, ŻE? - /145/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 18:20 CZY WIESZ, ŻE? - /146/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 18:55 BO JA WYBIERAM ZDROWIE Magazyn, 12 min, Polska, 2019 Scenariusz: Beata Jakoniuk - Wojcieszak Zdjęcia: Mirosław Basaj, Jerzy Ernst Program edukacyjny o tematyce prozdrowotnej, promujący postawy wpływające na dobrostan człowieka, jego zdrowie, ze szczególnym uwzględnieniem profilaktyki, pokazujący możliwości włączenia roślin leczniczych w trakcie leczenia i powrotu do zdrowia. Zdrowie to głównie profilaktyka, na którą w 60 - 80 procentach składa się żywność i w 20 - 30 procentach ruch. 19:10 MOC ZIÓŁ - NAWŁOĆ Program poradnikowy, 11 min, Polska, 2020 19:25 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 53 ZIELONA GÓRA Magazyn, 23 min, Polska, 2017 Reżyseria: Rafał Samborski Scenariusz: Agata Winnicka Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Tym razem Tomasz Bednarek odwiedza Zieloną Górę. Historia tego miasta nieodłącznie związana jest z uprawą winorośli. Jeszcze w XIX wieku winnice zajmowały aż 700 hektarów jej powierzchni. Dziś jej winne serce bije tak samo mocno, a okoliczne plantacje znów stają się wizytówką miasta. Co rok odbywa się tu huczne winobranie, a jedną z piwnic Muzeum Ziemi Lubuskiej zajmuje ekspozycja prezentująca tradycje winiarstwa w zielonogórskim rejonie. W mieście warto też odwiedzić Planetarium Wenus oraz skansen - Muzeum Etnograficzne w Ochli - na obrzeżach Zielonej Góry. Spacerując wśród zabytkowych chat, można odnieść wrażenie, że czas stanął tu w miejscu. Ta oryginalna zabudowa rzetelnie odwzorowuje codzienne życie dawnej wsi, a organizowane w skansenie wydarzenia prezentują tradycje ludowe oraz tajniki ginących zawodów. Zielona Góra jest jak dobre wino. W jej bukiecie odnaleźć można łagodność zielonogórskich wzgórz, łaskawy klimat dawnych dziejów miasta oraz słodycz winogron do dziś rosnących w samym jego sercu. Konsekwencja i wdzięk, z jakim Zielona Góra kultywuje swoje winiarskie dziedzictwo sprawia, że to miejsce, z którym trudno się rozstać. 20:00 JIMA AL - KHALILI PRZEWODNIK PO ŻYCIU, WSZECHŚWIECIE I CAŁEJ RESZCIE/1/ (JIM AL - KHALILI`S GUIDE TO LIFE, THE UNIVERSE AND EVERYTHING) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2021 Znany fizyk i profesor, Jim Al - Khalili, zabiera widzów w podróż przez dziwny i cudowny mikroskopijny świat mechaniki kwantowej, badając, w jaki sposób stoi ona za całą strukturą wszechświata i podstawowymi procesami życia. To jest przewodnik ku odpowiedzi na jedną z największych zagadek: jak się tu dostaliśmy? 21:00 . - NOWE POCZĄTKI: TAJEMNICE CZŁOWIEKA Z IRHOUD (SAPIENS. THE NEW ORIGINS) Cykl dokumentalny, 45 min, Francja, 2020 W odległym Maroku na stanowisku archeologicznym Jebel Irhoud dokonano niezwykłego znaleziska: szczątków Homo Sapiens. Dziś możemy datować je na 300 000 lat. To odkrycie, które na nowo zapisuje historię początków ludzkości. Do tej pory najstarsze znalezione szczątki sięgały 200 000 lat. Nie tylko wydłuża to oś czasu historii Homo Sapiens, ale także zmienia geografię miejsca, z którego pochodzimy, całego regionu subsaharyjskiego. 21:55 HURAGANY - NISZCZYCIELSKA SIŁA W PRZYSZŁOŚĆ /3/ (HURRICANE, THE ANATOMY) Serial dokumentalny, 52 min, Francja, 2014 Huragany należą do najpotężniejszych zjawisk meteorologicznych na Ziemi. Mogą zabrać tysiące istnień ludzkich i spowodować straty idące w miliony euro. O anatomii huraganów opowiada ta właśnie miniseria dokumentalna. 22:55 PODRÓŻNIK - HUAHINE - WYSPA SZCZĘŚLIWA Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2008 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Huahine leży na Oceanie Spokojnym. Jest jedną z wysp archipelagu Wysp Towarzystwa, nie tak znaną jak Tahiti czy Bora Bora, lecz nie mniej ważną. To właśnie na tej wyspie odkryto najbogatsze ślady polinezyjskiej kultury z czasów przed kolonizacją europejską. Zrekonstruowano niemal 300 marae - pradawnych miejsc kultu. Prowadząca Anna Kwiatkowska opowie o odkryciach naukowców i przybliży życie dawnych Polinezyjczyków. Wyjaśni, dlaczego tak niewiele budowli z tamtych czasów przetrwało i co to znaczy: renesans polinezyjskiej kultury. Przypomni dawne polinezyjskie legendy, szczególnie te związane z powstaniem i kształtem Huahine. Ze stolicy wyspy Fare ruszy szlakiem zabytków. Poprowadzi widzów wśród wulkanicznych skał do krystalicznie czystych strumieni, w których żyją nadal otaczane czcią węgorze i do plantacji wanilii. Łodzią dotrze na motu - koralowe wysepki otaczające główną wyspę. Uprawia się na nich arbuzy, melony i orzechy kokosowe, z których słynie wyspa. 23:30 PODRÓŻNIK - POLINEZYJSKIE WAKACJE Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2008 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Wakacje na Polinezji nie leżą w zasięgu ręki. Są skomplikowane z uwagi na czas ich trwania, przygotowanie, cenę, ale też z uwagi na położenie. Trzeba sobie odpowiedzieć na wiele pytań związanych z taką wyprawą. Kwestia ceny jest sprawą otwartą, ogromną rolę w jej kształtowaniu odgrywają bilety lotnicze, konieczność wielu przesiadek, transferów, itp. Wreszcie wybór miejsca, bowiem wysp Polinezji jest bez liku. Z punku widzenia samej wyprawy, chęci odkrywania świata najlepszy wybór trasy prowadzi przez Santiago de Chile na Wyspę Wielkanocną. To z jej perspektywy można rozpocząć poznanie kultury i świata Maorysów. W cieniu gigantycznych kolosów umieszczonych tam przez nie wiadomo kogo i kiedy, a także po co, kiedy uświadamiamy sobie potęgę wyobraźni człowieka, wtedy dopiero rozumiemy sens podróżowania w pogoni za tajemnicami cywilizacji. Tak właśnie chciał poznać Polinezję i jej zagadki Thor Heyerdahl, wielki norweski naukowiec. Zaczął z Południowej Ameryki i na tratwie udał się przez Pacyfik na Tuamotu. Chciał dowieść siły ludzkiego wytrwania, że jest możliwe podróżowanie przez ocean na tratwie bez silnika. W "Podróżniku" będziemy raczej udowadniać, że rajskie wyspy mogą być nie tylko marzeniem, ale praktycznym spełnieniem naszych wakacji. Pokażemy wyspy archipelagu Tuamotu i Markizów, odległych wysp na Oceanie Spokojnym, które łączyły szlaki komunikacyjne, wspólna kultura i świat obyczajowości. Odwiedzimy Rangiroa, Tikehau, Hiva Oa, Nuku Hiva, a także Tahiti i Bora Bora. W programie mnóstwo praktycznych informacji na temat połączeń lotniczych, wybranych tras, wreszcie przygotowania się do takiej wyprawy. Nurkowanie, żeglowanie i wędrówki wśród starożytnych marae śladami niezwykłych kultów Maorysów. 23:55 CZY WIESZ, ŻE? - /145/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 00:25 CZY WIESZ, ŻE? - /146/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 01:00 BO JA WYBIERAM ZDROWIE Magazyn, 12 min, Polska, 2019 Scenariusz: Beata Jakoniuk - Wojcieszak Zdjęcia: Mirosław Basaj, Jerzy Ernst Program edukacyjny o tematyce prozdrowotnej, promujący postawy wpływające na dobrostan człowieka, jego zdrowie, ze szczególnym uwzględnieniem profilaktyki, pokazujący możliwości włączenia roślin leczniczych w trakcie leczenia i powrotu do zdrowia. Zdrowie to głównie profilaktyka, na którą w 60 - 80 procentach składa się żywność i w 20 - 30 procentach ruch. 01:15 MOC ZIÓŁ - NAWŁOĆ Program poradnikowy, 11 min, Polska, 2020 01:30 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 53 ZIELONA GÓRA Magazyn, 23 min, Polska, 2017 Reżyseria: Rafał Samborski Scenariusz: Agata Winnicka Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Tym razem Tomasz Bednarek odwiedza Zieloną Górę. Historia tego miasta nieodłącznie związana jest z uprawą winorośli. Jeszcze w XIX wieku winnice zajmowały aż 700 hektarów jej powierzchni. Dziś jej winne serce bije tak samo mocno, a okoliczne plantacje znów stają się wizytówką miasta. Co rok odbywa się tu huczne winobranie, a jedną z piwnic Muzeum Ziemi Lubuskiej zajmuje ekspozycja prezentująca tradycje winiarstwa w zielonogórskim rejonie. W mieście warto też odwiedzić Planetarium Wenus oraz skansen - Muzeum Etnograficzne w Ochli - na obrzeżach Zielonej Góry. Spacerując wśród zabytkowych chat, można odnieść wrażenie, że czas stanął tu w miejscu. Ta oryginalna zabudowa rzetelnie odwzorowuje codzienne życie dawnej wsi, a organizowane w skansenie wydarzenia prezentują tradycje ludowe oraz tajniki ginących zawodów. Zielona Góra jest jak dobre wino. W jej bukiecie odnaleźć można łagodność zielonogórskich wzgórz, łaskawy klimat dawnych dziejów miasta oraz słodycz winogron do dziś rosnących w samym jego sercu. Konsekwencja i wdzięk, z jakim Zielona Góra kultywuje swoje winiarskie dziedzictwo sprawia, że to miejsce, z którym trudno się rozstać. 02:00 JIMA AL - KHALILI PRZEWODNIK PO ŻYCIU, WSZECHŚWIECIE I CAŁEJ RESZCIE/1/ (JIM AL - KHALILI`S GUIDE TO LIFE, THE UNIVERSE AND EVERYTHING) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2021 Znany fizyk i profesor, Jim Al - Khalili, zabiera widzów w podróż przez dziwny i cudowny mikroskopijny świat mechaniki kwantowej, badając, w jaki sposób stoi ona za całą strukturą wszechświata i podstawowymi procesami życia. To jest przewodnik ku odpowiedzi na jedną z największych zagadek: jak się tu dostaliśmy?