Program 2 Środa, 30.08.2023 Zmiany z dnia 17.08.2023 w stosunku do raportu z dnia 07.08.2023 (dodano pozycję programową) 11:15 ZAGINIONE - ODNALEZIONE - OBRAZ MAKSYMILIANA GIERYMSKIEGO "ZIMA W MAŁYM MIASTECZKU" Magazyn, 13 min, Polska, 2021 Prowadzący: Rafał Wiśniewski Obraz Maksymiliana Gierymskiego "Zima w małym miasteczku" to jedna z cenniejszych strat wojennych w dziedzinie malarstwa polskiego. Dzieło zostało zarekwirowane przez Niemców w grudniu 1939 r. w wyniku rozporządzenia Hansa Franka o konfiskacie dzieł sztuki w Generalnym Gubernatorstwie. Obraz został przeznaczony do dekoracji gabinetu jednego z hitlerowskich dygnitarzy, znajdującego się w Gmachu Akademii Górniczej. Skonfiskowane płótno Gierymskiego pozostawało tam do 1945 r. Gdy, po wyzwoleniu Krakowa, weszli tam muzealnicy, pokój był częściowo spalony. Niemcy, wycofując się z miasta, palili dokumenty, co prawdopodobnie doprowadziło do zaprószenia ognia. Jako że obrazu nie było w środku, uznano, że płótno Gierymskiego strawił pożar. Obiekt został uznany za stratę wojenną i nikt nie miał nadziei na jego odnalezienie. Losy obrazu pozostawały nieznane, aż do listopada 2017 r. , kiedy to małopolska policja otrzymała tajemniczy telefon. W wyniku szybkiego śledztwa okazało się, że dzieło sztuki stało się ofiarą rodzimego szabru, a jego odnalezienie i sygnał dla policji był konsekwencją małżeńskiego konfliktu. Bezprecedensowa dynamika działań i współpraca małopolskiej policji z MKiDN pozwoliły na odnalezienie obrazu na parkingu znajdującym się na dachu jednej z krakowskich galerii handlowych i zakończyły się pierwszym wyrokiem skazującym w sprawie restytucyjnej. (dodano pozycję programową) 11:30 ZAGINIONE - ODNALEZIONE - OBRAZ "PORTRET DAMY" MELCHIORA GELDORPA Magazyn, 10 min, Polska, 2022 Prowadzący: Rafał Wiśniewski "Portret damy" Melchiora Geldorpa Obraz odzyskano dzięki skomplikowanemu, wielowątkowemu śledztwu amerykańskich służb, prowadzonemu w wyniku zgłoszenia MKiDN. Ciekawy trop doprowadził do osoby, która była w posiadaniu jednocześnie kilku polskich strat wojennych. Jan Popławski przez wiele lat prowadził praktykę lekarską w Sankt Petersburgu. Podczas swego pobytu nad Newą polski lekarz zgromadził imponujący zbiór malarstwa europejskiego. Po jego śmierci w 1935 r. Muzeum Narodowe w Warszawie pozyskało prawie 100 obrazów z jego kolekcji, w tym prawdziwy creme de la creme dzieła Tintoretta i Rubensa. W marcu 1936 r. instytucja pokazała wspaniałe nabytki na specjalnie zorganizowanej wystawie. Otwarcie ekspozycji czasowej miało oprawę stosowną do rangi prezentowanych dzieł. Wśród eksponowanych obrazów był też Portret damy - wizerunek nieznanej z imienia i nazwiska kobiety. Autorem dzieła jest Melchior Geldorp (1607 - 1637), malarz niemiecki, członek cechu malarzy w Kolonii. Malował on przede wszystkim portrety i sceny religijne. Portret damy to jedyne obecnie znane, sygnowane i datowane dzieło artysty. Wojenne losy obiektu pozostają nieznane. Po upadku powstania warszawskiego wiele ze znajdujących się jeszcze w obrębie miasta zbiorów padło ofiarą grabieży lub uległo zniszczeniu. Rozprzężenie dyscypliny wojskowej u schyłku wojny skutkowało częstymi kradzieżami dziel sztuki dokonywanymi na własna rękę przez żołnierzy i administrację niemiecką. Inne Niemcy wywieźli do składnic na Dolnym Śląsku, w Austrii i w Niemczech, gdzie często również padały łupem złodziei. Wśród nich najprawdopodobniej znajdował się obraz Geldorpa. W 2011 r. amerykańskie służby DHS/ICE - Homeland Security Investigations, na podstawie zawiadomienia ze strony Kultury i Dziedzictwa Narodowego, prowadziły sprawę dwóch dzieł Juliana Fałata, zrabowanych w czasie II wojny światowej z Muzeum Narodowego w Warszawie, które kilka lat wcześniej przeszły przez jeden z nowojorskich domów aukcyjnych. Śledztwo doprowadziło do zidentyfikowania kolejnych czterech obrazów, które pochodziły z Muzeum Narodowego w Warszawie i stanowiły polskie straty wojenne. Wśród nich znalazł Portret damy Melchiora Geldorpa ze wspomnianej kolekcji Popławskiego. Jak się okazało portret patrycjuszki został sprzedany na aukcji w Nowym Jorku w 2006 r. Amerykańscy śledczy odnaleźli obraz w 2016 r. w Los Angeles. Należał do Craiga Gilmore ’ a i Davida Crockera, którzy kupili go w dobrej wierze na nowojorskiej aukcji. Gdy dowiedzieli się o wojennych losach portretu, postanowili oddać go Muzeum Narodowemu w Warszawie. Co ważne w tej historii, mimo że portret jest sygnowany, obraz był sprzedany jako dzieło innego niderlandzkiego malarza, Paulusa Moreelse. Taka zmiana atrybucji, choć czasem wynika z niewiedzy, może też świadczyć o intencjonalnym działaniu sprzedającego, który w ten sposób zrywa nici wiążące obiekt z jego miejscem pochodzenia i prawdziwą historią. (usunięto pozycję programową) 13:15 AKACJOWA 38 - ODC. 165 (dodano pozycję programową) 13:15 AKACJOWA 38 - ODC. 164 (ACACIAS 38) Serial, 40 min, Hiszpania, 2015 Reżyseria: Humberto Miró Scenariusz: Jorge Daz, Josep Cister Rubio Aktorzy: Juanma Navas, Marc Parejo, Inma Perez, Sandra Marchena, Amparo Fernandez Sąsiedzi, zaniepokojeni tym, że donna Cayetana nie odpowiada na ich pukanie, otwierają drzwi zapasowym kluczem. Znajdują ją poranioną na podłodze wśród potłuczonego szkła i powalonych mebli, i wzywają żandarmów. Cayetana twierdzi, że to jej własny mąż pobił ją niemal na śmierć. Trini sprowadza wciąż nieprzytomnego don Felipe do jego mieszkania wierząc, że w znanym sobie środowisku szybciej odzyska zdrowie. Trwają przygotowania do pogrzebu Rity. Casilda zaczyna odczuwać niepokojące bóle brzucha. (dodano pozycję programową) 15:05 KROK OD NIEBA - ODC. 3 DZIEŃ ŚWIĘTEGO (UN PASO DAL CIELO) Serial kryminalny, przygodowy, 47 min, Włochy, 2011 Reżyseria: Enrico Oldoini Scenariusz: Enrico Oldoini, Salvatore Basile Aktorzy: Gaia Bermani Amaral, Terence Hill, Katia Ricciarelli, Enrico Iannello W niewyjaśnionych okolicznościach ginie przyjaciel Pietra, zdziwaczały samotnik Taddeo. Okazuje się, że to zaginiony przed laty prezes koncernu farmaceutycznego. Czy jego śmierć ma związek z przeszłością? By uniknąć interwencji sądu, siostrzeniec Pietra, Giorgio, musi odpracować kradzież samochodu. Leśnik uważa, że praca fizyczna będzie najlepszą formą resocjalizacji. Chłopak szybko zaprzyjaźnia się z córką Rocci, Chiarą. (dodano pozycję programową) 17:15 ZAKAZANY OWOC - ODC. 291 (YASAK ELMA) Serial obyczajowy, 45 min, Turcja, 2020 Reżyseria: Neslihan Yesilyurt Aktorzy: Talat Bulut, Onur Tuna, Eda Ece, Sevval Sam, Sevda Erginci Zehra udaje zniknięcie, by zwrócić na siebie uwagę Merta. Asuman pragnie zrobić sobie korektę estetyczną twarzy, zabieg się nie udaje. Hasan Ali liczy na rozwiązanie małżeństwa. (usunięto pozycję programową) 18:45 AKACJOWA 38 - ODC. 166 (dodano pozycję programową) 18:45 AKACJOWA 38 - ODC. 165 (ACACIAS 38) Serial kostiumowy, 41 min, Hiszpania, 2015 Reżyseria: Humberto Miró Scenariusz: Jorge Daz, Josep Cister Rubio Aktorzy: Juanma Navas, Marc Parejo, Inma Perez, Sandra Marchena, Amparo Fernandez Policja i wszyscy sąsiedzi winią Germana o pobicie Cayetany. Tylko Leandro, Trini i Manuela nie przestają mu ufać. Casilda powiadamia Pabla, że jest brzemienna. Postawiony pod ścianą Pablo oświadcza, że ją poślubi. Dzięki uporowi Trini, Felipe przejawia pierwsze oznaki odzyskiwania przytomności. Rosina przepowiada, że znając Cayetanę, męka Germana dopiero się zaczęła.