TVP Nauka Niedziela, 03.09.2023 06:00 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - ODC. 37 - WIELBŁĄD Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2007 Wojciech Cejrowski nadal przebywa w Tunezji, na obrzeżach Sahary. Snuje opowieść o wielbłądach, ich hodowli i technice jazdy na tym niezwykłym zwierzęciu. Widzowie mają też okazję zobaczyć, jak się odbywa pojenie i karmienie wielbłądów. Oglądamy Wojciecha Cejrowskiego wśród stad wielbłądów i we wnętrzu współczesnego "wielbłąda" - potężnej pustynnej ciężarówki. 06:30 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - ODC. 38 - WŚRÓD BERBERÓW Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2007 W tym odcinku dalszy ciąg tunezyjskich wędrówek Wojciecha Cejrowskiego. Wraz z nim zwiedzamy berberyjskie wioski i różne formy mieszkań: w skałach, w studniach, w namiotach. Posłuchamy opowieści o zwyczajach klanowych, prawodawstwie, strukturze społecznej i rodzinnej Berberów. Przyjrzymy się z bliska pracom domowym i gospodarskim miejscowej ludności. 07:00 RAPORT NAUKOWY - /48/ 23 min, Polska, 2023 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki, zarówno w Polsce jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 07:30 KORONA GÓR POLSKI - ŁYSICA Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Mariusz Pilis Scenariusz: Mariusz Pilis Zdjęcia: Wojciech Jachymiak, Krzysztof Skrok Prowadzący: Marta Manowska Cykliczny program mikroturystyczny poświęcony polskim górom, szczytom, których zdobycie razem z nami gwarantuje wejście do elitarnego klubu zdobywców Korony Polskich Gór. Łysogóry to najwyższe pasmo w Górach Świętokrzyskich. Ponad nie wznosi się Łysica, zwana również Górą św. Katarzyny, miejsce otoczone legendami o słowiańskich wiedźmach, odprawiających na szczycie swoje sabaty, ale też miejsce, które było schronieniem dla polskich partyzantów w trakcie II wojny światowej. Stefan Żeromski przeżył tu najpiękniejsze lata swojego dzieciństwa i zawsze z sentymentem umieszczał w swoich utworach jodłowo - bukowe lasy ze swoich najmłodszych lat. W legendach polskich Łysica zawsze była miejscem, w którym to, co ludzkie i ziemskie, łączyło się z tym, co mistyczne. Nic więc dziwnego, że w jej otoczeniu swoje miejsce odnalazły również relikwie św. Krzyża. Opactwo na Świętym Krzyżu, wskazane przez anioła węgierskiemu królewiczowi Emerykowi na miejsce złożenia relikwii, opiekuje się nimi od czasów króla Bolesława Chrobrego. Stąd też góry otrzymały swoją nazwę: Świętokrzyskie. Nasi przewodnicy oprowadzą nas po wszystkich miejscach, które warto zobaczyć dookoła szczytu oraz wspólnie zdobędziemy pierwszy klejnot z Korony Gór Polski. 08:00 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - DWOJE OCZU Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 08:30 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - JASKINIA NIETOPERZA Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 09:00 CZY WIESZ, ŻE? - /7/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 18 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie. Ten omawia superfoods na co dzień na własnym talerzu. Jak się okazuje, do tej kategorii należą między innymi pospolite... pieczarki. A znany i niezwykle ceniony niemal od zarania ludzkości miód coraz częściej stosowany jest w medycynie do gojenia ran. Warto także włączyć do codziennego jadłospisu jagody goji i acerolę. 09:30 CZY WIESZ, ŻE? - /8/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie. W tym odcinku dowiemy się wszystkiego o włosach. Naukowcy pomogą w stylizacji, podpowiedzą, co zrobić, żeby jak najdłużej utrzymać fryzurę. Dowiemy się, dlaczego łysiejemy i dlaczego siwiejemy, czasami w bardzo młodym wieku. Okazuje się, że badając zaledwie jeden włos, naukowcy mogą określić wiek, płeć i nawyki żywieniowe jego właściciela. 09:55 NA KOSMICZNYM FRONCIE - WYMIERANIE PERMSKIE (COSMIC FRONT: UNRAVELING THE PERMIAN EXTINCTION) Film dokumentalny, 52 min, Japonia, 2018 250 milionów lat temu miało miejsce wydarzenie, które zniszczyło ponad 90% gatunków na Ziemi. Było to największe masowe wymieranie, jakiego kiedykolwiek zaznała nasza planeta, określane również jako granica permsko - triasowa. Nowe badania wskazują winę w nieoczekiwanym kierunku superkontynent. Przed tym Wielkim Wymieraniem kontynenty połączyły się, tworząc jeden gigantyczny ląd, całkowicie zmieniając ziemskie pole magnetyczne. Dotarło na Ziemię dużo więcej promieni kosmicznych, powodując globalne ochłodzenie, tzw. pióropuszową zimę. Ten dokument śledzi badania wulkanu w etiopskim Great Rift Valley oraz nowatorskie badania wykopaliskowe w Omanie. Dochodzenie rozpoczyna się we wnętrzu Ziemi i prowadzi nas w najdalsze zakątki kosmosu. 10:55 CZY W PRACY ZASTĄPI MNIE ROBOT? (WILL A ROBOT STEAL MY JOB?) Film dokumentalny, 53 min, Wielka Brytania, 2018 Sztuczna inteligencja rozwija się w zawrotnym tempie, ale co to oznacza dla rynku pracy? Twórcy filmu sprawdzają, czy i jak roboty mogą sprawić, że praca większości ludzi na świecie okaże się niepotrzebna i stawiają pytanie, czy którekolwiek z naszych miejsc pracy jest bezpieczne? Ekskluzywne wywiady m.in. z guru technologii, futurologami, w tym z autorem bestsellera "Rise of the Robots’" Martinem Fordem oraz niektórymi z najbardziej zaawansowanych robotyków na świecie, przekonują, że rozpoczęła się era rosnącej automatyzacji, która już kształtuje całe nasze życie. Choć myślimy o robotach przede wszystkim jako maszynach w fabrykach, okazuje się, że prawnicy, księgowi, a nawet artyści stoją w obliczu przyszłości, w której ich źródło utrzymania jest zagrożone przez sztuczną inteligencję. Od samojezdnych samochodów Tesli, przez robo-dziennikarzy piszących wiadomości za pomocą algorytmów i sztucznie inteligentnych komików, stoimy w obliczu przyszłości, w której ogromne rzesze ludzkości oddadzą swoją pracę maszynom. W filmie padają także pytania, czy potrafimy przystosować się do radykalnie zmieniającej się przyszłości, przyjąć technologię i wykorzystać rozwój robotów dla naszego własnego dobra. 11:50 RAPORT NAUKOWY - /48/ 23 min, Polska, 2023 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki, zarówno w Polsce jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 12:20 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - ODC. 37 - WIELBŁĄD Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2007 Wojciech Cejrowski nadal przebywa w Tunezji, na obrzeżach Sahary. Snuje opowieść o wielbłądach, ich hodowli i technice jazdy na tym niezwykłym zwierzęciu. Widzowie mają też okazję zobaczyć, jak się odbywa pojenie i karmienie wielbłądów. Oglądamy Wojciecha Cejrowskiego wśród stad wielbłądów i we wnętrzu współczesnego "wielbłąda" - potężnej pustynnej ciężarówki. 12:50 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - ODC. 38 - WŚRÓD BERBERÓW Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2007 W tym odcinku dalszy ciąg tunezyjskich wędrówek Wojciecha Cejrowskiego. Wraz z nim zwiedzamy berberyjskie wioski i różne formy mieszkań: w skałach, w studniach, w namiotach. Posłuchamy opowieści o zwyczajach klanowych, prawodawstwie, strukturze społecznej i rodzinnej Berberów. Przyjrzymy się z bliska pracom domowym i gospodarskim miejscowej ludności. 13:20 KRYPTON - CYKLOTRON ODC. 1 Magazyn, 23 min, Polska, 2023 Reżyseria: Marek Domowicz Scenariusz: Paweł Piszczałka Prowadzący: Paweł Piszczałka Współczesna fizyka ma wciąż wiele do odkrycia w kwestii tego, jak naprawdę zbudowana jest materia. Poszerzając wiedzę na ten temat, możemy lepiej zrozumieć jej właściwości. W celu przyjrzenia się materii odwiedzimy Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów w Warszawie, gdzie funkcjonuje największy w Polsce cyklotron. Urządzenie to pozwala naukowcom badać przemiany jądrowe i poznawać najdrobniejsze szczegóły w budowie atomów. Jednym z aspektów pracy cyklotronu jest tworzenie na potrzeby medycyny radioaktywnych izotopów, które w postaci radiofarmaceutyków stosowane są w diagnostyce i leczeniu nowotworów. 13:50 DAVID ATTENBOROUGH I OLBRZYMI SŁOŃ JUMBO (DAVID ATTENBOROUGH AND THE GIANT ELEPHANT) Film dokumentalny, 59 min, Wielka Brytania, 2017 W tym nagradzanym filmie dokumentalnym Sir David Attenborough bada niezwykłą historię życia najsłynniejszego słonia, jaki kiedykolwiek żył na Ziemi: Jumbo. Uważa się, że Jumbo był największym słoniem na świecie, stworzeniem tak wielkim, że jego imię stało się synonimem bycia ogromnym. Dzięki zespołowi naukowców z całego świata Sir David ma dostęp do szkieletu Jumbo w amerykańskim Muzeum Historii Naturalnej. Jakie wskazówki znajdują się w kościach Jumbo? Czy mogą nam powiedzieć więcej o tym olbrzymie, o tym, jak żył i jak umarł? Nasza opieka nad słoniami i zrozumienie tych zwierząt bardzo się zmieniły w ciągu ostatnich 200 lat. Te majestatyczne olbrzymy są wycofywane z cyrków w większości krajów zachodniego świata, a naukowcy badają życie emocjonalne słoni afrykańskich, aby móc nam powiedzieć więcej o skutkach, jakie niewola miała dla Jumbo. Z filmu dowiemy się także, jakie wysiłki podejmowane są obecnie w celu ratowania małych słoni i jak przystosowane są do życia w naturze słoniątka - sieroty. 14:50 PODWODNY RAJ BORNEO - REKINY RAFOWE Film dokumentalny, 23 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek, otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo - Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinę Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno - wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25 - letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. Podwodny raj Borneo to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 15:30 GIGANCI NAUKI - SŁOŃCE Teleturniej, 45 min, Polska, 2022 Reżyseria: Tomasz Motyl Prowadzący: Łukasz Nowicki Niegdyś było bóstwem. Do dziś jest źródłem życia na naszej planecie. W bardzo odległej przyszłości stanie się czerwonym olbrzymem, potem przekształci się w niewielką gwiazdę, by ostatecznie zgasnąć. Słońce - jedna z wieluset miliardów gwiazd w naszej galaktyce. Codziennie wyczekujemy jej wzejścia, by dostarczała nam energii i dobrego humoru. A wszystko za sprawą gigantycznych reakcji termojądrowych zachodzących w jej wnętrzu. W tym odcinku teleturnieju zapytamy o fizykę i chemię Słońca, jego budowę, porównanie z innymi gwiazdami, heliocentryzm. Układ Słoneczny. Zjawiska astronomiczne i atmosferyczne związane ze Słońcem. Oddziaływanie Słońca na organizmy żywe oraz ekosystemy Ziemi. Energię słoneczną w aspekcie przyrodniczym i technicznym. "Giganci nauki" to teleturniej oparty na oryginalnym formacie TVP, dedykowany wyłącznie wiedzy naukowej, znakomite połączenie emocji i zabawy z edukacją i misją popularyzacji nauki. Każdy odcinek to jeden temat i jeden zwycięzca, ten, który zna najlepsze odpowiedzi na pytania przygotowywane przez ekspertów, dziennikarzy i konkurentów. To teleturniej, w którym liczy się wyłącznie wiedza. Dla zawodników to rywalizacja, dla widzów pełna emocji przygoda z zagadkami i tajemnicami nauki. Na zwycięzcę teleturnieju czeka tytuł Giganta Nauki i nagroda 20 tys. PLN. Teleturniej składa się z 3 rund i finału wieńczącego dzieło. Zasady poszczególnych rund różnią się od siebie, punkty poszczególnych rund sumują się. 16:30 CZY WIESZ, ŻE? - /9/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 18 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie. Higiena to temat tego odcinka serii. Dowiemy się, jakie popełniamy błędy; jednym z nich jest zbyt częste mycie ciała. Odbędziemy także lekcję skutecznego szczotkowania zębów oraz zachowania czystości toalety i po toalecie. 17:00 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - DWOJE OCZU Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 17:25 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - JASKINIA NIETOPERZA Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 17:55 SZKOŁA JUTRA - NEURONAUKA W SŁUŻBIE EDUKACJI ODC. 1 (THE SCHOOL OF TOMORROW) Cykl dokumentalny, 52 min, Francja, 2018 Neuronauka i nowe technologie rewolucjonizują edukację. Spotykając się z naukowcami i innowatorami, a także nauczycielami, dziećmi i rodzicami na całym świecie, miniserial odpowiada na palące pytanie: jak nauka może pomóc nam kształtować szkołę jutra? Korelacja między klasą społeczną a wynikami w szkole jest głównym problemem na całym świecie. Ten miniserial w dwóch odcinkach jest próbą wyjścia poza ideologiczne ujęcia problemu. Jest pragmatycznym, naukowym i międzynarodowym badaniem technik edukacyjnych. 18:55 KORONA GÓR POLSKI - ŁYSICA Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Mariusz Pilis Scenariusz: Mariusz Pilis Zdjęcia: Wojciech Jachymiak, Krzysztof Skrok Prowadzący: Marta Manowska Cykliczny program mikroturystyczny poświęcony polskim górom, szczytom, których zdobycie razem z nami gwarantuje wejście do elitarnego klubu zdobywców Korony Polskich Gór. Łysogóry to najwyższe pasmo w Górach Świętokrzyskich. Ponad nie wznosi się Łysica, zwana również Górą św. Katarzyny, miejsce otoczone legendami o słowiańskich wiedźmach, odprawiających na szczycie swoje sabaty, ale też miejsce, które było schronieniem dla polskich partyzantów w trakcie II wojny światowej. Stefan Żeromski przeżył tu najpiękniejsze lata swojego dzieciństwa i zawsze z sentymentem umieszczał w swoich utworach jodłowo - bukowe lasy ze swoich najmłodszych lat. W legendach polskich Łysica zawsze była miejscem, w którym to, co ludzkie i ziemskie, łączyło się z tym, co mistyczne. Nic więc dziwnego, że w jej otoczeniu swoje miejsce odnalazły również relikwie św. Krzyża. Opactwo na Świętym Krzyżu, wskazane przez anioła węgierskiemu królewiczowi Emerykowi na miejsce złożenia relikwii, opiekuje się nimi od czasów króla Bolesława Chrobrego. Stąd też góry otrzymały swoją nazwę: Świętokrzyskie. Nasi przewodnicy oprowadzą nas po wszystkich miejscach, które warto zobaczyć dookoła szczytu oraz wspólnie zdobędziemy pierwszy klejnot z Korony Gór Polski. 19:25 CZY WIESZ, ŻE? - /10/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie. W tym odcinku uczestniczymy w śledztwie u boku policji kryminalnej, która bada fragmenty skóry, włosów, odciski palców, aby ustalić tożsamość człowieka. Okazuje się, że do stworzenia profilu genetycznego wystarczy zaledwie 10 komórek organizmu. Dowiadujemy się też, jak rozpoznać mowę ciała naszego rozmówcy, aby wiedzieć, czy mówi prawdę, czy kłamie. A także - jak nauka przywraca twarz zaginionym. 20:00 DAVID ATTENBOROUGH I OLBRZYMI SŁOŃ JUMBO (DAVID ATTENBOROUGH AND THE GIANT ELEPHANT) Film dokumentalny, 59 min, Wielka Brytania, 2017 W tym nagradzanym filmie dokumentalnym Sir David Attenborough bada niezwykłą historię życia najsłynniejszego słonia, jaki kiedykolwiek żył na Ziemi: Jumbo. Uważa się, że Jumbo był największym słoniem na świecie, stworzeniem tak wielkim, że jego imię stało się synonimem bycia ogromnym. Dzięki zespołowi naukowców z całego świata Sir David ma dostęp do szkieletu Jumbo w amerykańskim Muzeum Historii Naturalnej. Jakie wskazówki znajdują się w kościach Jumbo? Czy mogą nam powiedzieć więcej o tym olbrzymie, o tym, jak żył i jak umarł? Nasza opieka nad słoniami i zrozumienie tych zwierząt bardzo się zmieniły w ciągu ostatnich 200 lat. Te majestatyczne olbrzymy są wycofywane z cyrków w większości krajów zachodniego świata, a naukowcy badają życie emocjonalne słoni afrykańskich, aby móc nam powiedzieć więcej o skutkach, jakie niewola miała dla Jumbo. Z filmu dowiemy się także, jakie wysiłki podejmowane są obecnie w celu ratowania małych słoni i jak przystosowane są do życia w naturze słoniątka - sieroty. 21:10 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - ODC. 37 - WIELBŁĄD Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2007 Wojciech Cejrowski nadal przebywa w Tunezji, na obrzeżach Sahary. Snuje opowieść o wielbłądach, ich hodowli i technice jazdy na tym niezwykłym zwierzęciu. Widzowie mają też okazję zobaczyć, jak się odbywa pojenie i karmienie wielbłądów. Oglądamy Wojciecha Cejrowskiego wśród stad wielbłądów i we wnętrzu współczesnego "wielbłąda" - potężnej pustynnej ciężarówki. 21:40 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - ODC. 38 - WŚRÓD BERBERÓW Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2007 W tym odcinku dalszy ciąg tunezyjskich wędrówek Wojciecha Cejrowskiego. Wraz z nim zwiedzamy berberyjskie wioski i różne formy mieszkań: w skałach, w studniach, w namiotach. Posłuchamy opowieści o zwyczajach klanowych, prawodawstwie, strukturze społecznej i rodzinnej Berberów. Przyjrzymy się z bliska pracom domowym i gospodarskim miejscowej ludności. 22:15 GIGANCI NAUKI - SŁOŃCE Teleturniej, 45 min, Polska, 2022 Reżyseria: Tomasz Motyl Prowadzący: Łukasz Nowicki Niegdyś było bóstwem. Do dziś jest źródłem życia na naszej planecie. W bardzo odległej przyszłości stanie się czerwonym olbrzymem, potem przekształci się w niewielką gwiazdę, by ostatecznie zgasnąć. Słońce - jedna z wieluset miliardów gwiazd w naszej galaktyce. Codziennie wyczekujemy jej wzejścia, by dostarczała nam energii i dobrego humoru. A wszystko za sprawą gigantycznych reakcji termojądrowych zachodzących w jej wnętrzu. W tym odcinku teleturnieju zapytamy o fizykę i chemię Słońca, jego budowę, porównanie z innymi gwiazdami, heliocentryzm. Układ Słoneczny. Zjawiska astronomiczne i atmosferyczne związane ze Słońcem. Oddziaływanie Słońca na organizmy żywe oraz ekosystemy Ziemi. Energię słoneczną w aspekcie przyrodniczym i technicznym. "Giganci nauki" to teleturniej oparty na oryginalnym formacie TVP, dedykowany wyłącznie wiedzy naukowej, znakomite połączenie emocji i zabawy z edukacją i misją popularyzacji nauki. Każdy odcinek to jeden temat i jeden zwycięzca, ten, który zna najlepsze odpowiedzi na pytania przygotowywane przez ekspertów, dziennikarzy i konkurentów. To teleturniej, w którym liczy się wyłącznie wiedza. Dla zawodników to rywalizacja, dla widzów pełna emocji przygoda z zagadkami i tajemnicami nauki. Na zwycięzcę teleturnieju czeka tytuł Giganta Nauki i nagroda 20 tys. PLN. Teleturniej składa się z 3 rund i finału wieńczącego dzieło. Zasady poszczególnych rund różnią się od siebie, punkty poszczególnych rund sumują się. 23:15 RAPORT NAUKOWY - /48/ 23 min, Polska, 2023 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki, zarówno w Polsce jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 23:50 NA KOSMICZNYM FRONCIE - WYMIERANIE PERMSKIE (COSMIC FRONT: UNRAVELING THE PERMIAN EXTINCTION) Film dokumentalny, 52 min, Japonia, 2018 250 milionów lat temu miało miejsce wydarzenie, które zniszczyło ponad 90% gatunków na Ziemi. Było to największe masowe wymieranie, jakiego kiedykolwiek zaznała nasza planeta, określane również jako granica permsko - triasowa. Nowe badania wskazują winę w nieoczekiwanym kierunku superkontynent. Przed tym Wielkim Wymieraniem kontynenty połączyły się, tworząc jeden gigantyczny ląd, całkowicie zmieniając ziemskie pole magnetyczne. Dotarło na Ziemię dużo więcej promieni kosmicznych, powodując globalne ochłodzenie, tzw. pióropuszową zimę. Ten dokument śledzi badania wulkanu w etiopskim Great Rift Valley oraz nowatorskie badania wykopaliskowe w Omanie. Dochodzenie rozpoczyna się we wnętrzu Ziemi i prowadzi nas w najdalsze zakątki kosmosu. 00:50 CZY WIESZ, ŻE? - /11/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 18 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie. Z tego odcinka, dzięki sekretom chemików i ich eksperymentom, dowiemy się, jak skutecznie usunąć z odzieży plamy po sosie, winie, makijażu czy ołówku. Kiedy do prania stosować proszek, a kiedy płyn? W jakiej temperaturze pranie jest najbardziej skuteczne? I dlaczego zmywarka jest bardziej efektywna od ręcznego zmywania naczyń? 01:20 CZY WIESZ, ŻE? - /12/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie. Ten podpowie, jak zostać prawdziwym ekspertem w nowych technologiach. Jak - i jaki - wybrać telewizor? Ekran LCD czy plazmę? Czy naprawdę warto skusić się na ekran w rozmiarze XXL? Dlaczego są zakłócenia w Wi - Fi, gdy używamy mikrofalówki? A jak robić dobre zdjęcia? 01:45 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - DWOJE OCZU Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 02:15 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - JASKINIA NIETOPERZA Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić.