TVP Historia Wtorek, 05.09.2023 Zmiany z dnia 30.08.2023 w stosunku do raportu z dnia 09.08.2023 (zmodyfikowano opis: Omówienie) 11:20 PRZYPADEK POLSKI. POLITYKA I IDEE - ODC. 1 Magazyn historyczny, 15 min, Polska, 2023 Scenariusz: Jacek Kloczkowski Zdjęcia: Wojciech Kursa Władza, wolność, sprawiedliwość, naród, państwo, powstania, spory partyjne, wojny, zakulisowe gry, dyskusje ustrojowe, reformy społeczne, konflikty międzynarodowe Konserwatyzm, romantyzm, liberalizm, socjalizm, antykomunizm. "Przypadek Polski. Polityka i idee" to opowieść o najważniejszych ideach politycznych Polaków i największych dylematach polityki polskiej XIX i XX wieku. Opowieść w 25 odcinkach, w której głównymi bohaterami są polscy myśliciele polityczni tego okresu, m.in. Stanisław Koźmian, Maurycy Mochnacki, Zygmunt Krasiński, Włodzimierz Bączkowski, Ferdynand Ossendowski, Michał Bobrzyński, Kazimierz Zakrzewski i Adam Jerzy Czartoryski. Narratorką cyklu jest Lidia Olszak z krakowskiego Teatru Bagatela. Scenariusze napisał dr Jacek Kloczkowski, prezes Ośrodka Myśli Politycznej w Krakowie. Program zrealizowała Monika Skwirtniańska. (dodano pozycję programową) 12:20 JANOSIK - ODC. 5/13 - TAŃCOWALI ZBÓJNICY Serial przygodowy, 49 min, Polska, 1973 Reżyseria: Jerzy Passendorfer Scenariusz: Tadeusz Kwiatkowski Zdjęcia: Stefan Pindelski Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Marek Perepeczko, Ewa Lemańska, Czesław Jaroszyński, Marian Kociniak, Mieczysław Czechowicz, Bogusz Bilewski, Witold Pyrkosz, Jerzy Cnota, Janusz Kłosiński, Janusz Bukowski, Lech Ordon, Cezary Julski Hrabia postanawia wydać wielki bal z okazji przyjazdu córki z Wiednia. Murgrabia zaś dla uatrakcyjnienia zabawy sprowadza siłą młode góralki. Zbójnicy Janosika przychodzą na bal w ubraniach zabranych zatrzymanym gościom. Zostają jednak zdemaskowani i muszą ratować się ucieczką. (dodano pozycję programową) 18:30 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - "TEN ŚWIĘTY, PUŁKOWY ZNAK" ODC. 308 Magazyn historyczny, 25 min, Polska, 2023 Autor: Bartek Wieczorek Scenariusz: Izabela Fatalska Lektor: Artur Kalicki Dzisiejszy odcinek nosi tytuł "Ten święty, pułkowy znak". To wręcz niewiarygodne, iż wydarzenia wojenne odległe o dziesiątki lat i trzy pokolenia ciągle mogą tak niezwykle silnie oddziaływać na nasze emocje. Nie możemy już co prawda mieć wpływu na ich przebieg, ale możemy dopisać do końca niejasne wątki, a przy okazji zadziwić się nad siłą charakteru naszych ojców i dziadków. Odwiedzamy małą roztoczańską wioskę pod Tomaszowem Lubelskim. To tu, ostatni chorąży pocztu sztandarowego 73. pułku piechoty z Katowic, porucznik Edward Cebulski ukrył, we wrześniu 1939 roku, ten święty, pułkowy znak. Ruszymy też szlakiem odwrotowym oddziałów, które nie zdecydowały się na kapitulację po bitwie pod Tomaszowem. Celem jest Masyw Borowca i nieistniejąca już gajówka Głuchy. (dodano pozycję programową) 22:40 PO MONACHIUM (AFTER MUNICH) Film dokumentalny, 79 min, Kanada, 2019 Reżyseria: Francine Zuckerman 5 września 1972 r. , w dziesiątym dniu Igrzysk Olimpijskich w Monachium, palestyńska grupa terrorystyczna Czarny Wrzesień przypuściła szturm na kwatery izraelskich sportowców. Jedenaście osób wzięto jako zakładników. Jedenaście osób zginęło. Ludzie na całym świecie oglądali te dramatyczne wydarzenia "na żywo" w telewizji. Tego dnia bezpośrednio ucierpiały cztery kobiety: sportsmenka, wdowa po zamordowanym mistrzu szermierki i dwie tajne agentki Mossadu biorące udział w operacji Gniew Boży. Trauma odmieniła ich życie. Ale nie były one jedyne. Po Monachium zmienił się stosunek świata do terroryzmu. Zjawisko to zaczęło dotykać osobiście wiele osób. Terror stał się powszechnie używanym narzędziem politycznym. Desperatom z organizacji Czarny Wrzesień chodziło o zdobycie światowego rozgłosu i ten cel osiągnęli. Skompromitowany został ruch olimpijski. Zawody kontynuowano, dopiero w 1996 roku rodziny zamordowanych sportowców zaproszono na igrzyska do Atlanty. Niemcy zwlekali wiele lat z godnym uczczeniem pamięci ofiar. Akcja odbicia zakładników, zakończona ich masakrą, też im chluby nie przynosi. Śmierć sportowców wykorzystano do konsolidacji społeczeństwa i wzmocnienia martyrologicznego fundamentu na jakim zbudowano państwo. (dodano pozycję programową) 01:10 A WIĘC WOJNA - /5/ Felieton, 5 min, Polska, 2019 Autor: Elżbieta Szumiec - Zielińska O świcie 1 września 1939 roku Niemcy bez wypowiedzenia wojny przekroczyli granice Polski. Rozpoczęła się II wojna światowa, najkrwawszy konflikt w dziejach ludzkości. Kampania wrześniowa, nazywana też wojną obronną Polski 1939, trwała do kapitulacji 6 października. Cykl 36 - odcinków "A więc wojna" to kalendarium, prezentujące najważniejsze wydarzenia każdego dnia kampanii. 5 września. Wtorek. Sztab Naczelnego Wodza informuje: "Na południowo - zachodnim froncie nasze wojska powstrzymują napór przeważających sił nieprzyjaciela. Na linii Warta - Szczerców - Kamieńsk toczą się walki z silnymi oddziałami nieprzyjacielskimi. Na froncie Poznańskiego - spokój. Na froncie północnym zmotoryzowane oddziały nieprzyjaciela osiągnęły rejon Ciechanów - Płońsk. Na pograniczu Prus Wschodnich sytuacja bez zmian". Trwają walki pod Piotrkowem Trybunalskim. Minister spraw zagranicznych Związku Sowieckiego Wiaczesław Mołotow w rozmowie z ambasadorem niemieckim w Moskwie Friedrichem von Schulenburgiem stwierdza: "Jesteśmy zgodni w opinii, że w odpowiednim momencie bezwarunkowo będziemy musieli rozpocząć konkretne działania. Jesteśmy jednak zdania, że ten moment jeszcze nie nadszedł". Warszawskie dworce kolejowe przepełnione są uciekinierami przed nacierającymi oddziałami niemieckimi. "Ludzie ci opowiadają potworne rzeczy o tem, co się dzieje z transportami w drodze - wspominała Anna Jachnina. Są oni głodni, zmordowani i przede wszystkim śmiertelnie przerażeni. Z opowiadań ich widać, że ludzi ogarnął szał pędu naprzód. Nieprzytomna wędrówka ludów. Rzucanie domu, dobytku, byle naprzód, byle dalej od miejsc zamieszkania. Wszystkie drogi zawalone. Wozy, konie, bydło, ludzie z całym dobytkiem. Samoloty latają nisko nad głowami ludzi i koni i biją, biją bez przerwy. (dodano pozycję programową) 02:30 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - "TEN ŚWIĘTY, PUŁKOWY ZNAK" ODC. 308 Magazyn historyczny, 25 min, Polska, 2023 Autor: Bartek Wieczorek Scenariusz: Izabela Fatalska Lektor: Artur Kalicki Dzisiejszy odcinek nosi tytuł "Ten święty, pułkowy znak". To wręcz niewiarygodne, iż wydarzenia wojenne odległe o dziesiątki lat i trzy pokolenia ciągle mogą tak niezwykle silnie oddziaływać na nasze emocje. Nie możemy już co prawda mieć wpływu na ich przebieg, ale możemy dopisać do końca niejasne wątki, a przy okazji zadziwić się nad siłą charakteru naszych ojców i dziadków. Odwiedzamy małą roztoczańską wioskę pod Tomaszowem Lubelskim. To tu, ostatni chorąży pocztu sztandarowego 73. pułku piechoty z Katowic, porucznik Edward Cebulski ukrył, we wrześniu 1939 roku, ten święty, pułkowy znak. Ruszymy też szlakiem odwrotowym oddziałów, które nie zdecydowały się na kapitulację po bitwie pod Tomaszowem. Celem jest Masyw Borowca i nieistniejąca już gajówka Głuchy.