TVP Kultura Poniedziałek, 11.09.2023 Zmiany z dnia 30.08.2023 w stosunku do raportu z dnia 16.08.2023 (dodano pozycję programową) 20:00 NIESPOTYKANIE SPOKOJNY CZŁOWIEK Komedia, 56 min, Polska 1975 Reżyseria: Stanisław Bareja Scenariusz: Andrzej Mularczyk Zdjęcia: Andrzej Ramlau Muzyka: Waldemar Kazanecki Aktorzy: Janusz Kłosiński, Ryszarda Hanin, Małgorzata Potocka, Janina Sokołowska, Marek Frąckowiak, Jerzy Turek, Stanisław Tym, Ludwik Benoit, Hanna Bedryńska, Jerzy Krasuń i inni Twórczość Stanisława Barei (1929 - 87) dzieli się zwykle na dwa okresy. Pierwszy obejmuje lata sześćdziesiąte. Jego plonem są lekkie, przyjemne komedie sytuacyjne, zatrącające o bulwarową farsę i wodewil. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych beztroski "śmiech dla śmiechu" ustąpił miejsca "śmiechowi z podtekstami" - zjadliwej ironii i kpinie z peerelowskiej rzeczywistości, satyrze na narodowe przywary, posuniętej nierzadko aż do surrealizmu. Do tego drugiego nurtu należy "Niespotykanie spokojny człowiek" - niespełna godzinny film telewizyjny, powstały jakby "na uboczu" kinowych produkcji Barei. Tytułowym bohaterem jest Stanisław - rolnik, który po wojnie przywędrował z zabużańskiej wsi na ziemie odzyskane. Tu - podobnie jak Kargul i Pawlak, których notabene przypomina - założył gospodarstwo i teraz po latach przyszło mu desperacko walczyć o to, by jego syn Tadeusz nie wywędrował do miasta i przejął po nim schedę. A walka to trudna, gdyż młodzieniec zakochał się w robotnicy z fabryki włókienniczej i planuje ślub. Stanisław, człowiek złotego serca, ale i wielkiej porywczości (choć sam się do tego nie przyznaje) postanawia do tego nie dopuścić. W tym celu podejmuje działania, które wywołują mnóstwo tragikomicznych nieporozumień. (dodano pozycję programową) 21:10 PRASKI REYTAN Spektakl teatralny, 78 min, Polska, 2023 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Piotr Zaremba Aktorzy: Adam Woronowicz, Dariusz Kowalski, Paweł Brzeszcz, Mariusz Urbaniec, Maciej M. Tomaszewski, Adam Szustak, Konrad Żygadło, Lidia Sadowa, Wojciech Wereśniak, Krzysztof Szczepaniak, Justyna Fabisiak, Dorota Nowakowska, Małgorzata Rożniatowska, Wojciech Solarz, Karolina Czarnecka Dramat Piotra Zaremby opowiada poprzez losy Bolka Chmielarza, postaci mającej swój pierwowzór w osobie Bolesława Chmielewskiego, historię sfałszowanego referendum w czerwcu 1946 roku, a potem sfałszowanych wyborów w styczniu 1947 roku. Choć akcja dramatu kończy się pod koniec lat 50. XX wieku, to najważniejsze jej wydarzenia ogniskują się w II połowie lat 40. Główni bohaterowie historii, to ludzie młodzi lub bardzo młodzi, zarówno ci po stronie PSL - u, jak i zwalczających ich pracowników Służby Bezpieczeństwa. To opowieść o zniewoleniu człowieka przez system komunistyczny, ale i walce w imię swoich przekonań i marzeń. Choć sama opowieść jest zakorzeniona w przeszłości, przeglądać się w niej mogą odbiorcy różnych pokoleń. (dodano pozycję programową) 23:10 PANORAMA KINA POLSKIEGO - ZA KILKA DOLARÓW WIĘCEJ (FOR A FEW DOLLARS MORE) Western, 127 min, Włochy/Niemcy/Hiszpania 1966 Reżyseria: Sergio Leone Scenariusz: Luciano Vincenzoni i Sergio Leone Muzyka: Ennio Morricone Występują: Clint Eastwood, Lee Van Cleef, Gian Maria Volonté, Luigi Pistilli, Mario Brega, Antonio Molina Rojo, Klaus Kinski, Rosemary Dexter Historia dwóch sławnych rewolwerowców: Douglasa Mortimera (Lee Van Cleef) i tajemniczego Człowieka Bez Imienia (Clint Eastwood), którzy polują na bandytę imieniem Indio (Gian Maria Volonté). Za jego głowę wyznaczono wysoką nagrodę. Obaj "myśliwi" reprezentują odmienne "szkoły" i "pracują" krańcowo różnymi metodami. Człowiek Bez Imienia lubi improwizację. Nieomylne oko, błyskawiczny refleks, niemal cyrkowa zręczność dają mu pewność zwycięstwa. Jest przy tym cyniczny i bezwzględny, nie kryje, że jest "łowcą głów" dla pieniędzy. Starszy, Mortimer, okupił zapewne swoją mądrość życiową i rozsądek ciężkimi doświadczeniami. Przygotowuje się do akcji z pedantyczną dokładnością, opracowuje jej szczegółowy plan. Wynik polowania na Indio będzie zarazem rozstrzygnięciem zawodowego pojedynku obu mistrzów. Pewnego dnia dowiadują się, że Indio szykuje skok na bank w El Paso. Przybywają tam za późno. Okazuje się, że Indio wraz ze swą bandą uciekł, zabierając zrabowane pieniądze. Mortimer i Człowiek Bez Imienia rozpoczynają pościg. Westernowa trylogia Sergia Leone uczyniła z Clinta Eastwooda gwiazdę ekranu. Bohater telewizyjnego serialu "Rawhide" pewnie jeszcze długo terminowałby w amerykańskiej telewizji, gdyby nie propozycja włoskiego twórcy. Po trzech udanych rolach wrócił do Hollywood w glorii sławy, zajmując należne miejsce obok Johna Wayne'a i Steve'a McQueena. Podejmowane wielokrotnie przez różnych europejskich reżyserów próby stworzenia na Starym Kontynencie imitacji westernu grzeszyły brakiem polotu i nieudolnością. Gdy w 1964 r. początkujący włoski reżyser Sergio Leone nakręcił film "Za garść dolarów", na wszelki wypadek, w obawie przed niepochlebnymi recenzjami, umieścił w czołówce nie swoje prawdziwe nazwisko, ale pseudonim Bob Robertson. Film okazał się prawdziwą sensacją kasową: tylko we Włoszech po kilku zaledwie tygodniach eksploatacji przyniósł 430 mln lirów zysku. Leone jako pierwszy zdołał złamać amerykański monopol na ten gatunek filmowy i, zachęcony sukcesem, zrealizował rok później, już pod swoim nazwiskiem, ale z tymi samymi aktorami, drugą część "dolarowej" trylogii - "Za kilka dolarów więcej". Ostatnia - "Dobrzy, źli i brzydcy" powstała w 1966 r., lecz nie zakończyła przygody Sergia Leone z westernem. Reżyser jeszcze wielokrotnie wracał do tego typu filmów realizując m.in. "Dawno temu na Dzikim Zachodzie" czy "Garść dynamitu". "Za kilka dolarów więcej", uważany przez wielu krytyków za najdoskonalszy przykład "spaghetti westernu", miał już wszystkie typowe cechy gatunku: amerykański koloryt, sporą dawkę okrucieństwa (w filmie pada ok. 40 trupów) i trochę nihilistyczny wydźwięk. Sergio Leone dorzucił do tego jeszcze jeden wyróżnik: znakomitą muzykę Ennia Morricone, która nadawała jego spaghetti-westernom specyficzny klimat.