TVP Nauka Czwartek, 14.09.2023 06:00 KORONA GÓR POLSKI - TARNICA Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Mariusz Pilis Scenariusz: Mariusz Pilis Zdjęcia: Wojciech Jachymiak, Krzysztof Skrok Prowadzący: Marta Manowska Cykliczny program mikroturystyczny poświęcony polskim górom, szczytom, których zdobycie razem z nami gwarantuje wejście do elitarnego klubu zdobywców Korony Polskich Gór. Chcemy zachęcać do aktywnego wypoczynku w miejscach, które naszym zdaniem nie zostały dotychczas należycie wypromowane. Celem programu jest namówienie widza do odwiedzenia i poznania tych zakątków w polskich górach, które pozostają w cieniu obleganych przez turystów Kasprowego Wierchu czy Gubałówki. Pokażemy przede wszystkim bogactwo przyrody, ale także historię i kulturę tych miejsc oraz ludzi, którzy są symbolami regionu. W dobie załamania się ruchu turystycznego, związanego z pandemią koronawirusa, mikroturystyka staje się jednym z popandemicznych kierunków rozwoju, który, jak się wydaje, będzie przez najbliższe lata preferowanym przez Polaków sposobem na spędzanie wolnego czasu. 06:30 WETERYNARZE Z SERCEM - /53/ Reality show, 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Program prezentuje przypadki pacjentów pojawiających się w klinikach weterynaryjnych, pracę i opiekę medyczną nad zwierzętami w ogrodach zoologicznych i innych placówkach działających na rzecz zwierząt. Odwiedzamy ośrodki rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami i placówki wykorzystujące w swej pracy zwierzęta, np. policja czy służby celne. Zobaczymy także mniej popularne zwierzęta domowe, jak gryzonie czy zwierzęta egzotyczne. Program wskazuje, jak postępować ze zwierzętami i uczy empatii w stosunku do nich. Odwiedzamy dzisiaj Lubachów położony nieopodal Świdnicy. To niezwykłe miejsce, gdzie znajdziemy odpowiedź na pytanie, skąd wziął się przysłowiowy spokój Kubusia Puchatka. Tajemnica tkwi w onoterapii. To dziedzina zooterapii, w której terapeutami są osiołki. Pomagają nie tylko chorym dzieciom, ale też zdrowym, które mają problemy emocjonalne. Spotykamy tu pięcioletniego Benjamina, który od dawna uczestniczy w zajęciach. Teraz jest już nie tylko pacjentem, ale też wielkim miłośnikiem kłapouchów. Koniecznie poznajcie też Petronelę, sunię, która cierpi z powodów stomatologicznych. Aby umożliwić jej normalne funkcjonowanie, trzeba usunąć wszystkie zepsute zęby. Po tym zabiegu Petronela, już bez bólu, będzie czekała, na kogoś, kogo nie zniechęci fakt, że jest starym, małym, czarnym psem i da jej ciepły dom. 07:00 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - NOWA GWINEA, 1969 CZ 2 (47) Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2008 Reżyseria: Marcin Borchardt Scenariusz: Wojciech Cejrowski, Marcin Borchardt W drugiej części programu poświęconego wyprawie Stanisława Szwarc - Bronikowskiego na Nową Gwineę Wojciech Cejrowski opowie o dalekiej od naszych romantycznych wyobrażeń monotonii życia w tropikach. Poznamy codzienne zajęcia Papuasów, ich niezwykłe obyczaje, tradycje i święta, kulturę i sztukę (m. in. malowidła, rzeźby, maski, totemy, muzykę). Nie zabraknie interesujących poloników, zobaczymy m. in. pracę polskiego misjonarza. 07:35 CZY WIESZ, ŻE? - /171/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 08:05 DORWAĆ WIRUSA - ODC. 3 Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2022 Reżyseria: Aleksandra Ciekot Scenariusz: Bogumił Radajewski W odcinku jest mowa o specyfice, budowie i etiologii koronawirusów z wyszczególnieniem tych, które atakują człowieka i zwierzęta. Ponadto dowiadujemy się, jaka jest przyczyna tego, że wirusy SARS, MERS i SARS-CoV-2 są najgroźniejszymi koronawirusami dla człowieka. "Dorwać wirusa" - cykl dokumentalny ukazujący osiągnięcia naukowców pracujących na froncie walki z chorobami wirusowymi. Przez pryzmat pandemii koronawirusa w przystępny i zrozumiały sposób wyjaśniamy, co wiadomo na temat najgroźniejszych patogenów, w jaki sposób zapobiega się ich rozprzestrzenianiu, jak pracuje się nad szczepionkami i lekami przeciwwirusowymi, jak przewiduje się kierunki mutacji i pojawianie się nowych odmian wirusów. Każdy odcinek poświęcony jest innemu aspektowi badań nad wirusami. Tajniki wirusologii tłumaczą wybitni eksperci z kraju i ze świata. Program bogato ilustrowany ujęciami z okresu pandemii SARS-CoV-2, zdjęciami z laboratoriów oraz grafiką komputerową wyjaśniającą działanie wirusów, terapii i innych omawianych zjawisk. 08:35 ASTRONARIUM - 107 - GWIAZDY KONTAKTOWE Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Gwiazdy zrośnięte niczym kosmiczne bliźnięta syjamskie. Zdumiewające obiekty, które o dziwo okazują się niezwykle powszechne. Właśnie tak wyglądają gwiazdy kontaktowe. To jedne z najbardziej zagadkowych gwiazd w naszej Galaktyce. W tym odcinku "Astronarium" pokażemy, jakie tajemnice kryją te dziwaczne twory. A także jak wielką rolę w ich poznaniu odegrali polscy naukowcy. 09:10 SEKRETY STAROŻYTNYCH INŻYNIERÓW - /3/ (ANCIENT ENGINEERING) Serial dokumentalny, 49 min, Niderlandy (Holandia), 2021 Licząca ponad 4600 lat Wielka Piramida w Gizie jest jednym spośród siedmiu cudów świata - najstarszym z nich i zachowanym w stanie niemal nienaruszonym. Przez ponad 3000 lat była najwyższą konstrukcją na Ziemi stworzoną przez człowieka. Ale Wielka Piramida to nie tylko monumentalna wielkość tej budowli świadcząca o geniuszu starożytnych inżynierów. To również arcydzieło matematyki i inżynierii precyzyjnej, których zasady obowiązują do dziś. Trzeci odcinek 10 - odcinkowej serii dokumentalnej ukazującej najbardziej niezwykłe i intrygujące osiągnięcia inżynierii z czasów starożytnych, które inspirują także inżynierów współczesnych. 10:10 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - THE PIT Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 10:40 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - MYJNIA SAMOCHODOWA Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 11:10 KORONA GÓR POLSKI - TARNICA Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Mariusz Pilis Scenariusz: Mariusz Pilis Zdjęcia: Wojciech Jachymiak, Krzysztof Skrok Prowadzący: Marta Manowska Cykliczny program mikroturystyczny poświęcony polskim górom, szczytom, których zdobycie razem z nami gwarantuje wejście do elitarnego klubu zdobywców Korony Polskich Gór. Chcemy zachęcać do aktywnego wypoczynku w miejscach, które naszym zdaniem nie zostały dotychczas należycie wypromowane. Celem programu jest namówienie widza do odwiedzenia i poznania tych zakątków w polskich górach, które pozostają w cieniu obleganych przez turystów Kasprowego Wierchu czy Gubałówki. Pokażemy przede wszystkim bogactwo przyrody, ale także historię i kulturę tych miejsc oraz ludzi, którzy są symbolami regionu. W dobie załamania się ruchu turystycznego, związanego z pandemią koronawirusa, mikroturystyka staje się jednym z popandemicznych kierunków rozwoju, który, jak się wydaje, będzie przez najbliższe lata preferowanym przez Polaków sposobem na spędzanie wolnego czasu. 11:40 WETERYNARZE Z SERCEM - /53/ Reality show, 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Program prezentuje przypadki pacjentów pojawiających się w klinikach weterynaryjnych, pracę i opiekę medyczną nad zwierzętami w ogrodach zoologicznych i innych placówkach działających na rzecz zwierząt. Odwiedzamy ośrodki rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami i placówki wykorzystujące w swej pracy zwierzęta, np. policja czy służby celne. Zobaczymy także mniej popularne zwierzęta domowe, jak gryzonie czy zwierzęta egzotyczne. Program wskazuje, jak postępować ze zwierzętami i uczy empatii w stosunku do nich. Odwiedzamy dzisiaj Lubachów położony nieopodal Świdnicy. To niezwykłe miejsce, gdzie znajdziemy odpowiedź na pytanie, skąd wziął się przysłowiowy spokój Kubusia Puchatka. Tajemnica tkwi w onoterapii. To dziedzina zooterapii, w której terapeutami są osiołki. Pomagają nie tylko chorym dzieciom, ale też zdrowym, które mają problemy emocjonalne. Spotykamy tu pięcioletniego Benjamina, który od dawna uczestniczy w zajęciach. Teraz jest już nie tylko pacjentem, ale też wielkim miłośnikiem kłapouchów. Koniecznie poznajcie też Petronelę, sunię, która cierpi z powodów stomatologicznych. Aby umożliwić jej normalne funkcjonowanie, trzeba usunąć wszystkie zepsute zęby. Po tym zabiegu Petronela, już bez bólu, będzie czekała, na kogoś, kogo nie zniechęci fakt, że jest starym, małym, czarnym psem i da jej ciepły dom. 12:10 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - NOWA GWINEA, 1969 CZ 2 (47) Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2008 Reżyseria: Marcin Borchardt Scenariusz: Wojciech Cejrowski, Marcin Borchardt W drugiej części programu poświęconego wyprawie Stanisława Szwarc - Bronikowskiego na Nową Gwineę Wojciech Cejrowski opowie o dalekiej od naszych romantycznych wyobrażeń monotonii życia w tropikach. Poznamy codzienne zajęcia Papuasów, ich niezwykłe obyczaje, tradycje i święta, kulturę i sztukę (m. in. malowidła, rzeźby, maski, totemy, muzykę). Nie zabraknie interesujących poloników, zobaczymy m. in. pracę polskiego misjonarza. 12:45 CZY WIESZ, ŻE? - /171/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 13:25 DORWAĆ WIRUSA - ODC. 3 Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2022 Reżyseria: Aleksandra Ciekot Scenariusz: Bogumił Radajewski W odcinku jest mowa o specyfice, budowie i etiologii koronawirusów z wyszczególnieniem tych, które atakują człowieka i zwierzęta. Ponadto dowiadujemy się, jaka jest przyczyna tego, że wirusy SARS, MERS i SARS-CoV-2 są najgroźniejszymi koronawirusami dla człowieka. "Dorwać wirusa" - cykl dokumentalny ukazujący osiągnięcia naukowców pracujących na froncie walki z chorobami wirusowymi. Przez pryzmat pandemii koronawirusa w przystępny i zrozumiały sposób wyjaśniamy, co wiadomo na temat najgroźniejszych patogenów, w jaki sposób zapobiega się ich rozprzestrzenianiu, jak pracuje się nad szczepionkami i lekami przeciwwirusowymi, jak przewiduje się kierunki mutacji i pojawianie się nowych odmian wirusów. Każdy odcinek poświęcony jest innemu aspektowi badań nad wirusami. Tajniki wirusologii tłumaczą wybitni eksperci z kraju i ze świata. Program bogato ilustrowany ujęciami z okresu pandemii SARS-CoV-2, zdjęciami z laboratoriów oraz grafiką komputerową wyjaśniającą działanie wirusów, terapii i innych omawianych zjawisk. 14:00 WYNALAZKI, KTÓRE ZMIENIŁY ŚWIAT - SMARTFON. ODC. 6/6 (REVOLUTIONS: THE IDEAS THAT CHANGED THE WORLD) 52 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Sean Smith Samochód. Samolot. Smartfon. Rakieta. Robot. Teleskop. Uznajemy te urządzenia za coś oczywistego, ale każde z nich jest szczytem ludzkich osiągnięć, a jego historia sięga daleko w przeszłość. Powstawały latami, często w wyniku zaskakujących przypadków albo dzięki wielkim, przełomowym odkryciom, a nawet cudom. Kosztowały lata walki i poświęcenia zdeterminowanych jednostek. Każdy z nich zrodził się, aby zaspokoić podstawowe ludzkie potrzeby i zrealizować odwieczne marzenia człowieka: potrzebę komunikacji, pragnienie odnalezienia naszego miejsca we wszechświecie czy potrzeby odkrywania i podróżowania. Ta seria to podróż przez historię człowieka, opowiedziana z perspektywy tych sześciu technologicznych cudów. Ujawnia, jak nauka, wynalazczość, często przypadek rozwijały się i uzupełniały, w wyniku czego zmieniły świat na zawsze, ale i ukształtowały współczesnego człowieka. Bohaterem ostatniego odcinka serii jest smartfon. 15:00 TAJEMNICE LUDZKIEGO CIAŁA. NAUKA (SECRETS OF THE HUMAN BODY. LEARN) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: Martin Johnson Zdjęcia: Patric Acum Film dokumentalny BBC Worldwide o sekretach ludzkiego ciała. Za pomocą pionierskiej grafiki i nowych naukowych odkryć poznamy lepiej wewnętrzną mechanikę ludzkiego organizmu, który należy do najbardziej wyrafinowanych na ziemi. Jest cudem naukowym, wciąż odkrywanym na nowo. Sposoby rozwoju, adaptacji i przetrwania naszego organizmu. Komunikacja mózgu z resztą ciała. Związek pragnienia tłustych potraw a konieczność nagłego wzrostu. Regeneracja komórek. W filmie poznamy organizmy ludzi z całego świata. Cudowne dziecko w Phoenix demonstruje zdolność mózgu do nadawania priorytetu rozwojowi umysłowemu nad wzrostem fizycznym. Schładzanie w lodowatym jeziorze pokazuje, jak drżenie może uratować nam życie. Niskie, eksperymentalne tortury w londyńskim laboratorium unaocznią sposób, w jaki nasze ciało blokuje ból. Zobaczymy fascynujące i precyzyjnie dostrojone systemy, które utrzymują motorykę ciała. 16:00 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - THE PIT Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 16:30 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - MYJNIA SAMOCHODOWA Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 17:00 PODWODNY RAJ BORNEO - KRÓLESTWO Film dokumentalny, 23 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek, otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo - Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinę Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno - wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25 - letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. Podwodny raj Borneo to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. Serial dokumentalny, 17:30 WETERYNARZE Z SERCEM - /54/ Reality show, 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Dzisiaj wizyta w niezwykłym miejscu, gdzie w zgodzie żyją obok siebie strusie, szopy, psy, kangur i setka innych zwierząt. A to wszystko za sprawą pasji doktora Grzegorza Dziwaka, miejscowego "doktora Dolittle". Autorzy odwiedzają też Przytulisko Znajdki, w którym przyszłość podopiecznych stanęła pod znakiem zapytania. Nie zabrakło też informacji, jak uchronić naszych pupili przed problemem guzów listwy mlecznej. 18:00 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - MONGOLIA, 1958 (48) Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2008 Reżyseria: Marcin Borchardt Scenariusz: Wojciech Cejrowski, Marcin Borchardt W 1958 roku podczas podróży po Mongolii Stanisław Szwarc - Bronikowski zrealizował jeden ze swoich pierwszych filmów. W rozmowie z Wojciechem Cejrowskim reżyser wspomina niecodzienne okoliczności jego powstania. "Tygrys strzela pierwszy" jest historyczną relacją z igrzysk na festiwalu Naadam. Zobaczymy tradycyjne mongolskie dyscypliny sportowe - jazdę konną, zapasy, łucznictwo. Wojciech Cejrowski wprowadzi widzów w tajniki jazdy konnej i strzelania z łuku. 18:30 CZY WIESZ, ŻE? - /172/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 19:05 OPERACJA ZDROWIE - KRĘGOSŁUP. LECZENIE BÓLU KRĘGOSŁUPA. WROCŁAW. Magazyn medyczny, 25 min, Polska, 2020 Autor: Piotr Poraj - Poleski Choroby kręgosłupa to już schorzenia cywilizacyjne, chorują i młodzi, i starzy. Chorym towarzyszy często dokuczliwy ból. Czy ratunkiem mogą być tylko operacje chirurgiczne? Co współczesna medycyna i neurochirurgia ma do zaoferowania w leczeniu bólu kręgosłupa? W programie o leczeniu, diagnostyce i rehabilitacji. A także o termolezji stosowanej w leczeniu bólu kręgosłupa. W programie występują: dr n. med. Andrzej Kurza - chirurg neurolog, Dolnośląski Szpital Specjalistyczny im T. Marciniaka we Wrocławiu, dr n. med. Grzegorz Miękisiak chirurg, neurolog, Dolnośląski Szpital Specjalistyczny im T. Marciniaka we Wrocławiu. Program jest realizowany w Dolnośląskim Szpitalu Specjalistycznym im. Marciniaka we Wrocławiu. 19:35 ASTRONARIUM - 108 - ŻYCIE NA WENUS? Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Na Wenus znaleziono ślady życia. Taka sensacyjna wiadomość obiegła świat we wrześniu 2020 roku. Powodem były doniesienia o odkryciu w atmosferze tej planety fosforowodoru. To substancja, którą na Ziemi produkują wyłącznie niektóre gatunki bakterii. Czy zatem na Wenus też możemy się ich spodziewać? W tym programie przyjrzymy się bliżej tym hipotezom. 20:00 NA TROPIE EPIDEMII - WOJNA Z BAKTERIAMI (DISEASE HUNTERS) Cykl dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2021 Co może spowodować kolejną pandemię? W tej trzyodcinkowej serii dokumentalnej poznajemy Disease Hunters (Łowców chorób), zespoły międzynarodowych naukowców na pierwszej linii frontu, które ścigają się, aby zidentyfikować, zbadać i unicestwić choroby zakaźne, patogeny i drobnoustroje. W tej wielokrotnie nagradzanej miniserii dokumentalnej występują czołowi naukowcy z Tajlandii, Singapuru, Kambodży, Japonii, Filipin, Islandii, Indii, Wielkiej Brytanii i USA, co podkreśla międzynarodową współpracę i wymianę danych. Naukowcy w filmie łączą także dzisiejsze epidemie z epidemiami historycznymi i badają czynniki, które mogą przyspieszyć przyszłe epidemie, takie jak interakcje człowiek - zwierzę, lekooporność, zmiana klimatu, urbanizacja i globalizacja. Omawiane choroby obejmują koronawirusa COVID - 19, grypę, świńską grypę H1N1, polio, superbakterie, gruźlicę, malarię i dengę. Laureat: Srebrny Medal, film dokumentalny na World Media Festivals Awards 21:05 O WYMIERANIU GATUNKÓW (EXTINCTION: THE FACTS) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2020 Sir David Attenborough przygląda się kryzysowi wymierania, badając przyczyny gwałtownego ubywania zwierząt i roślin oraz odkrywając potencjalne rozwiązania tego globalnego problemu. W ciągu nieco ponad 40 lat populacje zwierząt skurczyły się o 60%. Milion gatunków roślin i zwierząt stoi już teraz w obliczu wyginięcia, a wiele z nich spotka to w ciągu dziesięcioleci, jeśli nie zostaną podjęte pilne działania. Dlaczego tak się dzieje? Sir David prowadzi śledztwo. Bada przyczyny kryzysu spowodowanego przez człowieka, w tym polowania, toksyczne odpady i przekształcanie gruntów pod rolnictwo. Sir David ujawnia również zmiany, które mogą mieć znaczenie dla odwrócenia tego zagrożenia. Odpowiedzialna konsumpcja, ograniczanie spożycia mięsa i obniżanie emisji dwutlenku węgla to potencjalne czynniki zmieniające zasady gry. Naturalny zegar można cofnąć, o ile nie zaczniemy działać zbyt późno. 22:05 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - THE PIT Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 22:35 PIWNICE JUKATANU - OGRODY BELIZE - MYJNIA SAMOCHODOWA Cykl dokumentalny, 23 min, Polska, 2012 25-odcinkowy cykl "Piwnice Jukatanu - Ogrody Belize" to opowieść o zatopionej konstelacji największych systemów jaskiniowych na świecie oraz wyprawa w rajski ekosystem karaibskiej rafy koralowej. Przygoda, mająca miejsce na odległym krańcu świata, bierze swój początek we wnętrzu ziemi. To właśnie w jukatańskich cenotach Majowie składali ofiary z ludzi, aby przebłagać pradawnych bogów. Dla filmowców są one początkiem wyprawy, stanowiąc bramy do fantastycznego świata zatopionych jaskiń, z których niejednemu śmiałkowi nie udało się powrócić. 23:05 PODWODNY RAJ BORNEO - KRÓLESTWO Film dokumentalny, 23 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek, otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo - Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinę Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno - wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25 - letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. Podwodny raj Borneo to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. Serial dokumentalny, 23:45 WETERYNARZE Z SERCEM - /54/ Reality show, 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Dzisiaj wizyta w niezwykłym miejscu, gdzie w zgodzie żyją obok siebie strusie, szopy, psy, kangur i setka innych zwierząt. A to wszystko za sprawą pasji doktora Grzegorza Dziwaka, miejscowego "doktora Dolittle". Autorzy odwiedzają też Przytulisko Znajdki, w którym przyszłość podopiecznych stanęła pod znakiem zapytania. Nie zabrakło też informacji, jak uchronić naszych pupili przed problemem guzów listwy mlecznej. 00:10 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - MONGOLIA, 1958 (48) Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2008 Reżyseria: Marcin Borchardt Scenariusz: Wojciech Cejrowski, Marcin Borchardt W 1958 roku podczas podróży po Mongolii Stanisław Szwarc - Bronikowski zrealizował jeden ze swoich pierwszych filmów. W rozmowie z Wojciechem Cejrowskim reżyser wspomina niecodzienne okoliczności jego powstania. "Tygrys strzela pierwszy" jest historyczną relacją z igrzysk na festiwalu Naadam. Zobaczymy tradycyjne mongolskie dyscypliny sportowe - jazdę konną, zapasy, łucznictwo. Wojciech Cejrowski wprowadzi widzów w tajniki jazdy konnej i strzelania z łuku. 00:40 CZY WIESZ, ŻE? - /172/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 01:15 OPERACJA ZDROWIE - KRĘGOSŁUP. LECZENIE BÓLU KRĘGOSŁUPA. WROCŁAW. Magazyn medyczny, 25 min, Polska, 2020 Autor: Piotr Poraj - Poleski Choroby kręgosłupa to już schorzenia cywilizacyjne, chorują i młodzi, i starzy. Chorym towarzyszy często dokuczliwy ból. Czy ratunkiem mogą być tylko operacje chirurgiczne? Co współczesna medycyna i neurochirurgia ma do zaoferowania w leczeniu bólu kręgosłupa? W programie o leczeniu, diagnostyce i rehabilitacji. A także o termolezji stosowanej w leczeniu bólu kręgosłupa. W programie występują: dr n. med. Andrzej Kurza - chirurg neurolog, Dolnośląski Szpital Specjalistyczny im T. Marciniaka we Wrocławiu, dr n. med. Grzegorz Miękisiak chirurg, neurolog, Dolnośląski Szpital Specjalistyczny im T. Marciniaka we Wrocławiu. Program jest realizowany w Dolnośląskim Szpitalu Specjalistycznym im. Marciniaka we Wrocławiu. 01:45 ASTRONARIUM - 108 - ŻYCIE NA WENUS? Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Na Wenus znaleziono ślady życia. Taka sensacyjna wiadomość obiegła świat we wrześniu 2020 roku. Powodem były doniesienia o odkryciu w atmosferze tej planety fosforowodoru. To substancja, którą na Ziemi produkują wyłącznie niektóre gatunki bakterii. Czy zatem na Wenus też możemy się ich spodziewać? W tym programie przyjrzymy się bliżej tym hipotezom. 02:15 . - NA TROPIE EPIDEMII - WOJNA Z BAKTERIAMI (DISEASE HUNTERS) Cykl dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2021 Co może spowodować kolejną pandemię? W tej trzyodcinkowej serii dokumentalnej poznajemy Disease Hunters (Łowców chorób), zespoły międzynarodowych naukowców na pierwszej linii frontu, które ścigają się, aby zidentyfikować, zbadać i unicestwić choroby zakaźne, patogeny i drobnoustroje. W tej wielokrotnie nagradzanej miniserii dokumentalnej występują czołowi naukowcy z Tajlandii, Singapuru, Kambodży, Japonii, Filipin, Islandii, Indii, Wielkiej Brytanii i USA, co podkreśla międzynarodową współpracę i wymianę danych. Naukowcy w filmie łączą także dzisiejsze epidemie z epidemiami historycznymi i badają czynniki, które mogą przyspieszyć przyszłe epidemie, takie jak interakcje człowiek - zwierzę, lekooporność, zmiana klimatu, urbanizacja i globalizacja. Omawiane choroby obejmują koronawirusa COVID - 19, grypę, świńską grypę H1N1, polio, superbakterie, gruźlicę, malarię i dengę. Laureat: Srebrny Medal, film dokumentalny na World Media Festivals Awards