TVP Dokument Czwartek, 28.09.2023 06:00 DZIKA POLSKA - GALAKTYKA OWADÓW Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2009 Reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Zdjęcia: Tomasz Michałowski Prowadzący: Tomasz Kłosowski, Artur Tabor W bezkresnej przestrzeni podmokłej łąki, okrytej ciemnością nocy bieleje płachta, oświetlona dwoma zasilanymi z akumulatora żarówkami. Wokół - wirująca galaktyka owadów. Bohater tego odcinka, entomolog, skupia uwagę na małych nocnych motylach, których obyczaje, do dziś są owiane tajemnicą. Bada ich rozmieszczenie i wędrówki. Ale do jego świetlistej pułapki przylatują tez okazałe, bajkowo kolorowe zawisaki, gamy, gosposie. Kto słyszał o takich motylach? A tymczasem dowiadujemy się, że to właśnie ćmy, czyli nocne motyle, stanowią przeważającą większość. Motyle dzienne - rusałki, niepylaki, modraszki - to tylko kilka procent ogółu. Ale i je poznajemy za dnia dzięki doświadczeniu naszego przewodnika. 06:30 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.V - ODC. 51 Z ŻYCIA WYŻSZYCH SFER Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2017 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Jak wyglądało życie w miastach u ludzi sprzed stu laty? Jak wyglądały ich mieszkania? Czy różniły się mocno od tych współczesnych? Jak zamożni spędzali wolny czas i jak wyglądały ich codzienne problemy? Radosław Kotarski rusza tym tropem i stara się odnaleźć odpowiedzi. 07:00 NOTACJE - MARIAN KOCINIAK. MÓW ŁACKU PRAWDĘ Cykl dokumentalny, 10 min, Polska, 2011 Autor: Maria Nockowska Marian Kociniak (1936 - 2016) zagrał w ponad 30 filmach. Aktor warszawskiego Teatru Ateneum (1959 - 2010), współpracował z Teatrem na Woli. Popularność zdobył głównie dzięki roli Franka Dolasa w polskiej komedii "Jak rozpętałem drugą wojnę światową" oraz jako pechowy murgrabia z serialu "Janosik" Jerzego Passendorfera. Marian Kociniak to przede wszystkim aktor teatralny. Absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie (1959), uczeń Ludwika Sempolińskiego. Często występował w Teatrze Telewizji, m. in. w "Łuku Triumfalnym", "Moskwie Pietuszki", "Elegii dla jednej pani", "Igraszkach z diabłem" oraz w spektaklu "Coś w rodzaju miłości". Występował również w Kabarecie Starszych Panów. Przez lata był podporą magazynu "60 minut na godzinę", gdzie tworzył parę z Andrzejem Zaorskim, a wykonywana przez niego piosenka "Powtórka z rozrywki" przez wiele lat rozpoczynała program pod tym samym tytułem na antenie Programu III Polskiego Radia. W 2003 roku podczas VIII Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach artysta odcisnął dłoń na Promenadzie Gwiazd. 07:15 WILKASY 70 Film dokumentalny, 8 min, Polska, 1969 Reżyseria: Wojciech Wiszniewski Film, o wyraźnym zabarwieniu propagandowym, jest relacją z letniego obozu wypoczynkowo - szkoleniowego szkół artystycznych w mazurskich Wilkasach. Ukazuje studentów podczas wypoczynku, zabawy i pracy artystycznej. Obóz odwiedzają wiceminister kultury i członek KC PZPR. Etiuda Szkoły Filmowej. 07:25 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 193 SŁUPSK Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Adam Molak Scenariusz: Ewa Grodzka Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Tomasz Bednarek odwiedza Słupsk - miasto, które było niegdyś siedzibą książąt pomorskich. Do dziś zachowała się w nim intrygująca baszta czarownic. Można tu też obejrzeć największą na świecie kolekcję dzieł Stanisława Ignacego Witkiewicza. Pierwsze ślady osadnictwa w rejonie Słupska pochodzą z epoki brązu. Pierwsza wzmianka źródłowa wymieniająca Słupsk jako miasto pochodzi z 1269 roku i odnosi się do grodu położonego na terenie obecnej starówki i jej okolic. 07:55 WETERYNARZE Z SERCEM - /55/ Reality show, 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Program prezentuje przypadki pacjentów pojawiających się w klinikach weterynaryjnych, pracę i opiekę medyczną nad zwierzętami w ogrodach zoologicznych i innych placówkach działających na rzecz zwierząt. Odwiedzamy ośrodki rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami i placówki wykorzystujące w swej pracy zwierzęta, np. policja czy służby celne. Zobaczymy także mniej popularne zwierzęta domowe, jak gryzonie czy zwierzęta egzotyczne. Program wskazuje, jak postępować ze zwierzętami i uczy empatii w stosunku do nich. Dzisiaj w naszym programie spotkały się dwie tradycje - medycyna chińska i zachodnia, które - również w weterynarii - potrafią się wspierać, a nie ze sobą konkurować. Zobaczymy to na przykładzie kota Tygrysa oraz wspaniałego, dwudziestopięcioletniego ogiera, Mistera Lovely. Przypominamy też poznanego w poprzednim odcinku naszego dr. Dolittle. Widzimy jak postępuje on z jenotem, który znalazł się w lecznicy dzięki wrocławskiej Ekostraży. W rękach dr. Grzegorza Dziwaka ten dziki zwierzak wydaje się być milusińskim szczeniaczkiem. Jaki los go czeka? Może znajdzie dom wśród innych domowników dr. Dolittle? W naszym Kąciku Adopcyjnym poznacie poszkodowaną w wypadku samochodowym Lunę, która walczy o swoją sprawność. 08:25 CZY ŻÓŁWIE CZEKA ZAGŁADA? (THE LAST TURTLES?) Film dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2020 Reżyseria: John Boyle Ten fascynujący dokument bada wpływ globalnego ocieplenia na przetrwanie żółwi jako gatunku. Poznamy nie tylko kwestię temperatury, która implikuje płeć rodzących się osobników tego gatunku, ale także inne problemy, takie jak znikanie plaż lęgowych z powodu podnoszenia się poziomu mórz. To wszystko przyczynia się do nieubłaganego spadku liczebności tego wspaniałego i wrażliwego gatunku. W ciągu swojego życia pokonują w oceanie dziesiątki tysięcy kilometrów. Mimo to potrafią odnaleźć tę samą plażę wiele lat po tym, jak ją opuściły. Teraz wyspa Raine maleńki fragment bariery koralowej na Oceanie Spokojnym odsłoniła zupełnie nową tajemnicę. Każdego roku nawet 50 tysięcy samic wychodzi tu na brzeg, by złożyć jaja. Badacze dokonali niezwykłego odkrycia. Wygląda na to, że przychodzą tu na świat niemal wyłącznie samice. Prawie w ogóle nie wykluwają się tu małe samce. Jeśli to zjawisko się upowszechni, może zagrozić istnieniu tych pradawnych stworzeń. 09:20 ROPUCHY I LUDZIE (TOAD PEOPLE) Film dokumentalny, 52 min, Kanada, 2020 Reżyseria: Mika Mcknley, Isabelle Groc Film dokumentalny, którego bohaterami są płazy od dawna uważane za istotny składnik globalnej różnorodności biologicznej. Ze względu na wrażliwość na zmiany w środowisku, płazy są szczególnie dobrymi wskaźnikami zdrowia ekosystemu. Spadek ich populacji może sygnalizować zmiany w środowisku, w tym jakości powietrza lub wody - zmiany, które ostatecznie wpływają na inne gatunki zamieszkujące przestrzeń, w tym na ludzi. Kiedy więc populacja zachodniej ropuchy w wiejskiej społeczności Kanady zaczęła spadać, problem ten nie był tylko powodem do niepokoju dla mieszkańców, ale wezwaniem do działania. Ten film podąża za potężnym, kierowanym przez społeczność ruchem na rzecz ratowania tego zagrożonego gatunku. Od lobbowania na rzecz wprowadzenia w życie przepisów dotyczących gatunków zagrożonych wyginięciem, po wprowadzanie zmian strukturalnych w swoich społecznościach. Aby zapobiec ingerencji w migrację ropuch, ci pełni pasji obywatele postawili sobie za misję ochronę siedlisk ropuch. To również opowieść o nadziei i o ludziach, którzy przypominają nam, że ochrona przyrody zaczyna się u nas. 10:25 W 24 GODZINY - ODC. 3 BUENOS AIRES W 24 GODZINY (IN 24 HOURS 3. BUENOS AIRES) Cykl dokumentalny, 23 min, Wielka Brytania/USA, 2015 Reżyseria: James Williams Seria podróżnicza, w której odwiedzimy najbardziej atrakcyjne miasta świata. Każde z nich w 24 godziny. Czyli będzie to wizyta w przysłowiowej pigułce. Szybko i treściwie. Najciekawsze miejsca, zabytki, widoki i ludzie, gościnni i otwarci na turystów. Bo zapracowani podróżnicy mają mało czasu. Chcą też odwiedzić miejsca tzw. "must see". Od rana do późnych godzin wieczornych gospodarz programu, dziennikarz CNN James Williams przedstawia widzom najbardziej wyjątkowe i ekskluzywne miejsca: Nowego Jorku, Hongkongu, Barcelony, Montrealu, Bangkoku, Cape Town, Auckland, Miami, Buenos Aires, Mediolanu, Los Angeles, Londynu, Szanghaju, Atlanty i Sydney. Jeśli masz gdzieś tylko 24 godziny, podpowiemy Ci, jak je spędzić! Odcinek trzeci to 24 godziny w argentyńskim Buenos Aires. Nie da się ukryć, że Buenos Aires jest jednym z najważniejszych miast Ameryki Południowej. To nie tylko stolica Argentyny, ale również centrum kulturalne i gospodarcze na kontynencie. Mając ok. 3 mln mieszkańców, Buenos Aires jest wyjątkowo energetycznym i tętniącym życiem miastem. Tak za dnia, jak i w nocy. Kosmopolityczna atmosfera przyciąga tu turystów, którzy przede wszystkim liczą na dobrą zabawę. Buenos Aires to miasto o wyjątkowym rodowodzie. Hiszpańscy osadnicy założyli je w 1536 roku, ale opuścili je po kilku latach. Miasto założono ponownie w 1580 roku. Kawę sprowadzili do Argentyny włoscy emigranci na początku XIX wieku. W kawiarniach były białe obrusy, a kelnerzy obsługiwali w smokingach. Ściany były wyłożone drewnem, a z sufitu zwisał żyrandol Tifany’ego za prawie półtora miliona dolarów. Dla elit Buenos Aires zauroczenie jeździectwem obejmuje obsesję na punkcie gry w polo. Puesto Viejo to jedno z najpiękniejszych pól do gry w polo w kraju. W Buenos Aires jest mnóstwo wspaniałych miejsc, ale mecze drużyn River i Boca, zwłaszcza na stadionie Boca, zawsze wywołują dużo emocji. 10:50 W 24 GODZINY - ODC. 4 SYDNEY W 24 GODZINY (IN 24 HOURS 2. SYDNEY) Cykl dokumentalny, 23 min, Wielka Brytania/USA, 2015 Reżyseria: James Williams Seria podróżnicza, w której odwiedzimy najbardziej atrakcyjne miasta świata. Każde z nich w 24 godziny. Czyli będzie to wizyta w przysłowiowej pigułce. Szybko i treściwie. Najciekawsze miejsca, zabytki, widoki i ludzie, gościnni i otwarci na turystów. Bo zapracowani podróżnicy mają mało czasu. Chcą też odwiedzić miejsca tzw. "must see". Od rana do późnych godzin wieczornych gospodarz programu, dziennikarz CNN James Williams przedstawia widzom najbardziej wyjątkowe i ekskluzywne miejsca: Nowego Jorku, Hongkongu, Barcelony, Montrealu, Bangkoku, Cape Town, Auckland, Miami, Buenos Aires, Mediolanu, Los Angeles, Londynu, Szanghaju, Atlanty i Sydney. Jeśli masz gdzieś tylko 24 godziny, podpowiemy Ci, jak je spędzić! Odcinek czwarty to 24 godziny w Sydney. Sydney to idealne miejsce, jeśli potrzebujesz długich wakacji z dala od Polski. Interesujące miasto, które wyróżnia się kulturą i wysoką jakością życia, to doskonała propozycja dla wszystkich wymagających podróżników. Sydney jest położone we wschodniej części Australii nad samym Oceanem Spokojnym. Lokalizacja tego miasta między Pacyfikiem a Górami Błękitnymi jest ogromnym atutem przyciągającym wielu turystów. W mieście z taką zatoką jak ta, nie ma zbyt wielkiego wyboru. Jest to jedna z najpiękniejszych zatok na świecie. Większość Australijczyków mieszka na wybrzeżu. Dzięki zatoce, Sydney jest dosłownie otoczone morzem, więc jego mieszkańcy mają z nim specyficzną więź. Morze przyciąga. 11:20 4 X KRAKÓW - MIASTO KAZIMIERZ POD KRAKOWEM Reportaż, 27 min, Polska, 1987 Autor: Waldemar Janda, Andrzej Geber Krakowski Kazimierz - miasto, które trzeba ocalić. Autorzy reportażu przedstawiają historię założenia miasta Kazimierz przez króla Kazimierza II w 1330 roku jako przeciwwagi dla pobliskiego Krakowa. Współczesny Kazimierz - jedna z najstarszych dzielnic Krakowa, stanowi jeden z najcenniejszych zespołów zabytkowych wpisanych na listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO. Poznajemy gotycką zabudowę Kazimierza z dominującą bryłą kościoła Bożego Ciała, a następnie historię utworzenia w XVI wieku, nieopodal kościoła, najstarszego w Polsce miasta żydowskiego. Historia dwóch miast, dwóch kultur, które przez wieki rozwijały się oddzielnie acz harmonijnie. Wizyta w kościele Na Skałce - miejscu niezwykłym dla naszej kultury, gdzie mieści się panteon - miejsce pochówku Polaków zasłużonych dla naszej kultury. Z miejsca tego rozciąga się panorama gotyckiego Kazimierza: kościół św. Katarzyny, kościół Bożego Ciała, a na drugim biegunie miasto żydowskie ze swoimi bożnicami i synagogami. Najstarszą z ocalałych bożnic jest Stara Synagoga - przykład architektury renesansowej - miejsce Muzeum Kultu Judaistycznego. Nieopodal bożnicy Starej i świątyni Remu znajduje się XVI - wieczny cmentarz żydowski, który wraz z bożnicą Remu stanowi miejsce święte wyznawców Judaizmu. Sąsiedztwo dwóch kultur czyni z Kazimierza ośrodek godny ratowania i zachowania dla przyszłych pokoleń. Autorzy reportażu, wędrując z kamerą po zaniedbanej, zrujnowanej dzielnicy, stawiają pytanie o przyszłość tego niezwykłego miejsca, pokazując jednocześnie przykłady rewitalizacji zabytków np. Dom Esterki. Podkreślają nieadekwatność środków finansowych przeznaczonych na ratowanie tej niezwykłej ze wszech miar, a obecnie bardzo zaniedbanej, dzielnicy Krakowa. 11:55 TWARZĄ DO ORKIESTRY - WITOLD ROWICKI Film dokumentalny, 50 min, Polska, 1982 Reżyseria: Stanisław Pieniak Scenariusz: Stanisław Pieniak Wykonawcy: Witold Rowicki, Witold Małcuzyński, Artur Rubinstein, Stefana Woytowicz, Maciej Witkiewicz, Jadwiga Gadulanka, Urszula Mitręga, Wielka Orkiestra Symfoniczna PR i TV w Katowicach, Orkiestra Filharmonii Narodowej w Warszawie Zdjęcia: Romuald Farat Film o wybitnym polskim dyrygencie Witoldzie Rowickim, twórcy Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia i Telewizji w Katowicach oraz długoletnim dyrygencie Orkiestry Filharmonii Narodowej w Warszawie, wytrwałym popularyzatorze muzyki Karola Szymanowskiego. Na portret artysty i człowieka składają się jego własne wspomnienia, przekazywane wnuczce przy okazji oglądania slajdów z podróży i zdjęć dokumentujących jego liczne artystyczne i prywatne podróże oraz spotkania z najwybitniejszymi muzykami świata. Artysta opowiada też o sobie dziennikarzowi, dzieląc się refleksjami na temat własnych fascynacji muzycznych, jak i specyfiki pracy dyrygenta. Film wzbogacają fragmenty prób "III Symfonii" i "Stabat Mater" Karola Szymanowskiego z WOSPiTV w Katowicach, prób z Witoldem Małcużyńskim przy fortepianie oraz fragmenty koncertów z Filharmonii Narodowej w Warszawie, m. in. koncertu otwierającego VI Międzynarodowy Konkurs Chopinowski z udziałem Artura Rubinsteina. 12:55 TAJEMNICE TRZECIEJ RZESZY POSZUKIWANIE BOMBY HITLERA (LAST SECRETS OF THE THIRD REICH: THE SEARCH FOR HITLER’S BOMB) Film dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2016 Reżyseria: Andreas Sulzer, Stefan Brauburger, Christian Frey W ostatnich miesiącach II wojny światowej Amerykanie niezwykle intensywnie pracowali nad produkcją bomby atomowej, obawiając się, że Hitler uzyska możliwość jej zastosowania jako pierwszy. Jak pokazują dokumenty udostępniane ostatnio w ramach otwierania archiwów, już w marcu 1945 r. armia niemiecka przeprowadziła pierwsze testy z nowym rodzajem broni atomowej i zarówno Amerykanie, jak i Rosjanie mieli tego świadomość. Jednak jak daleko zaawansowane były naprawdę prace Hitlera nad bombą atomową? Oficjalnie Amerykanie utrzymywali, że prace Niemców były daleko w tyle, jednak zajmując kolejne połacie ziem III Rzeszy, odkrywali miejsca, plany i nazwiska osób nadzorujących program w niemieckiej armii. Były to sekretne projekty, prowadzone pod ścisłym nadzorem SS w najbardziej odległych zakątkach III Rzeszy, np. w pobliżu austriackiego Linz, w których wykorzystywano pracę więźniów obozów koncentracyjnych. Takich projektów było wiele, a wszystkie one były podporządkowane niemieckiemu programowi atomowemu. 13:55 PUMY - LEGENDY GÓR LODOWYCH - ODC. 1 (PUMAS: LEGENDS OF THE ICE MOUNTAINS) Film dokumentalny, 50 min, Australia, 2022 Reżyseria: Joubert Dereck Film dokumentalny o pumach. Akcja rozgrywa się w Torres del Paine, paśmie górskim będącym częścią Andów Patagonii w południowym Chile. Realizowany przez trzy lata w ekstremalnych warunkach, opowiada historię rodziny pum. Intymny portret rodzinny: wzruszający, smutny, radosny, a wszystko to na tle jednych z najbardziej spektakularnych krajobrazów Ameryki Południowej. W ciągu dnia obserwuje się zachowania łowieckie, jakich nigdy wcześniej nie widziano. Ulubiona zdobycz pumy, guanako i ich życie. Kondory - stali towarzysze pum. Zamarznięte jezioro, które koty muszą przejść, nawet gdy zaczyna pękać i topić się pod koniec zimy. I mitologia eleganckiego, ale nieuchwytnego kota, który ma ponad 40 różnych imion w obu Amerykach. Odc. 1. Pradawne legendy mówią, że w pełnych grozy Andach Patagońskich puma jest święta. Niedaleki Lądolód Patagoński, czyli największe rezerwy wody słodkiej na świecie, sprawia, że jest tu mroźno, sucho i wietrznie - a jednocześnie to raj pum. W Andach - ponad 8 tysięcy km. na południe od Karaibów, na lodowym krańcu kontynentu - pumy i kondory koegzystują od tysiącleci... Gdy kondory szybują nad spektakularnym krajobrazem - ich cienie kładą się na reliefie Ameryki Południowej. Nic nie zachwyca bardziej od Torres del Paine - masywu gór błękitnego lodu. 14:55 RUMUNIA NIEOKIEŁZNANA (UNTAMED ROMANIA) Film dokumentalny, 58 min, Niderlandy (Holandia)/Rumunia, 2019 Reżyseria: Tom Barton - Humphreys Scenariusz: Mark Strong Film dokumentalny o Rumunii. Poza zgiełkiem miast istnieje świat, którego nikt nie zna. Góry, prastare lasy i rozległe tereny podmokłe zapewniają siedliska wielu najbardziej charakterystycznym stworzeniom kontynentu. Ten film dokumentalny to celebracja naturalnego piękna i różnorodności Rumunii w całej okazałości, wdzięku i dzikości. Potężne góry sięgają chmur. Łańcuch górski o długości tysiąca sześciuset kilometrów, ciągnący się przez siedem krajów. Te góry to szkielet Rumunii. Rządzi nimi okrutna pani zima. W Karpatach pełno jest małych strumieni spływających po zboczach gór. W miejscu, gdzie Dunaj wpływa do Morza Czarnego, jest najpiękniejsza dzika przyroda Rumunii. Delta Dunaju to jeden z najbardziej zróżnicowanych ekosystemów w Europie. Nad filmem pracowało dwudziestu dwóch operatorów kamery w osiemnastu różnych lokalizacjach. Zapisano blisko czterysta godzin materiału. Ten wspaniały kraj może znaleźć się w czołówce turystyki przyrodniczej, a także zostać liderem w dziedzinie ochrony przyrody. 16:05 JĘZYK CIAŁA ODKODOWANY (BODY LANGUAGE DECODED) Film dokumentalny, 52 min, Kanada, 2017 Reżyseria: Geoff D'Eon Film dokumentalny opowiadający o mowie naszego ciała przenosi nas w tajemniczy świat komunikacji niewerbalnej. Co mówimy, nie zdając sobie z tego sprawy i jak możemy odczytywać sygnały, które mimowolnie dają nam inni? Zagłębiamy się w naukę języka ciała, a także jego praktyczne zastosowanie w egzekwowaniu prawa, romansach, handlu, bezpieczeństwie narodowym i nie tylko. Wielu z nas uwielbia obserwować ludzi. Nawet jeśli nie słyszymy lub nie rozumiemy mówcy, często wychwytujemy kontekst tylko przy pomocy wzroku. Mowa ciała jest nieodłączną częścią życia. Czyny rzeczywiście mówią głośniej niż słowa. Bo dlaczego gestykulujemy, nawet jeśli osoba z którą rozmawiamy nas nie widzi? Zrozumienie komunikacji niewerbalnej stało się cennym narzędziem w wymiarze sprawiedliwości i świecie marketingu oraz niezbędną umiejętnością dla pracowników ochrony. A nawet potencjalną pomocą w leczeniu stresu pourazowego. Jak nigdy dotąd bardzo cenna jest wiedza, co naprawdę mówi nasze ciało. Oto miejsce, w którym opowiada się historie. Nie tylko za pomocą słów, ale także obrazów. Jedną z podstawowych umiejętności jest tutaj dogłębna znajomość ludzkiej twarzy. Jak jest zbudowana, jak działają jej mięśnie i co najważniejsze - jaka jest jej mimika. 17:05 W 24 GODZINY - ODC. 5 MEDIOLAN W 24 GODZINY (IN 24 HOURS 5. MILAN) Cykl dokumentalny, 22 min, Wielka Brytania/USA, 2015 Reżyseria: James Williams Seria podróżnicza, w której odwiedzimy najbardziej atrakcyjne miasta świata. Każde z nich w 24 godziny. Czyli będzie to wizyta w przysłowiowej pigułce. Szybko i treściwie. Najciekawsze miejsca, zabytki, widoki i ludzie, gościnni i otwarci na turystów. Bo zapracowani podróżnicy mają mało czasu. Chcą też odwiedzić miejsca tzw. "must see". Od rana do późnych godzin wieczornych gospodarz programu, dziennikarz CNN James Williams przedstawia widzom najbardziej wyjątkowe i ekskluzywne miejsca: Nowego Jorku, Hongkongu, Barcelony, Montrealu, Bangkoku, Cape Town, Auckland, Miami, Buenos Aires, Mediolanu, Los Angeles, Londynu, Szanghaju, Atlanty i Sydney. Jeśli masz gdzieś tylko 24 godziny, podpowiemy Ci, jak je spędzić! Odcinek piąty to 24 godziny w Mediolanie, który jest światową stolicą mody i najważniejszym centrum gospodarczo - finansowym we Włoszech. To jedno z najbogatszych miast w Europie. Swoje kolekcje prezentują tutaj najsłynniejsze marki: Armani, Fendi, Prada, Ermenegildo Zegna. Na mediolańskich wybiegach podziwiać można najlepiej opłacane modelki świata. Znajduje się tu mnóstwo ekskluzywnych butików, ale nie brakuje także tańszych outletów wyprzedających końcówki firmowych kolekcji. Swoją siedzibę ma tutaj słynny teatr La Scala, włoska telewizja, giełda i najważniejsze banki. Mediolan nie ma tak wielu zabytków jak Rzym czy Florencja, ale te, które posiada, są pełne klasy i ogromnej wartości. 17:35 W 24 GODZINY - ODC. 6 LOS ANGELES W 24 GODZINY (IN 24 HOURS 6. LOS ANGELES) Cykl dokumentalny, 22 min, Wielka Brytania/USA, 2015 Reżyseria: James Williams Seria podróżnicza, w której odwiedzimy najbardziej atrakcyjne miasta świata. Każde z nich w 24 godziny. Czyli będzie to wizyta w przysłowiowej pigułce. Szybko i treściwie. Najciekawsze miejsca, zabytki, widoki i ludzie, gościnni i otwarci na turystów. Bo zapracowani podróżnicy mają mało czasu. Chcą też odwiedzić miejsca tzw. "must see". Od rana do późnych godzin wieczornych gospodarz programu, dziennikarz CNN James Williams przedstawia widzom najbardziej wyjątkowe i ekskluzywne miejsca: Nowego Jorku, Hongkongu, Barcelony, Montrealu, Bangkoku, Cape Town, Auckland, Miami, Buenos Aires, Mediolanu, Los Angeles, Londynu, Szanghaju, Atlanty i Sydney. Jeśli masz gdzieś tylko 24 godziny, podpowiemy Ci, jak je spędzić! Odcinek szósty to 24 godziny w Los Angeles. To miejsce niemające sobie równych. Światowa Stolica Rozrywki - któż nie słyszał o Hollywood? Kulturalna mekka skupiająca ponad 100 muzeów, wprost idealny, łagodny klimat, wyśmienita scena teatralna i... kulinarna. Miasto Aniołów lub po prostu La - La Land to centrum przemysłu filmowego, pałace Beverly Hills, Sunset Strip, oryginalny Disneyland, Dodgersi i Lakersi oraz miejsce narodzin amerykańskiego surfingu. 18:05 MAX FACTOR (THE MAX FACTOR) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2018 Reżyseria: Julia Kuperberg, Clara Kuperberg Film o człowieku, który stworzył twarze Hollywood, urodził się w Polsce - Maksymilian vel Michaił Faktor, vel Faktorowicz. Został perukarzem i wizażystą na dworze cara Mikołaja II. Z powodu szerzącego się antysemityzmu na początku XX wieku on i jego rodzina uciekli do Ameryki, gdzie mieszkali jego krewni. Urzędnik imigracyjny nieumyślnie zmienił nazwisko na Factor. Max Factor przeniósł się do Hollywood w odpowiednim momencie. Charakteryzacja teatralna nie działała zbyt dobrze z projektorami i zbliżeniami, a wprowadzenie technikoloru stworzyły inne problemy, które Factor genialnie rozwiązał. W 1935 stworzył imperium makijażu, które pozwoliło mu poprosić słynnego architekta S. Charlesa Lee o zbudowanie dla niego biura w stylu art - deco, które jest obecnie Muzeum Hollywood w Los Angeles. Max Factor był królem makijażu. To on stworzył hollywoodzką charakteryzację filmową. To jemu największe gwiazdy złotej ery kina zawdzięczają swój wdzięk i urodę. Dzięki genialnemu makijażowi, dzięki cieniowaniu i rozświetlaniu, Max Factor stworzył najpiękniejsze gwiazdy filmowe swoich czasów. Największym hołdem dla niego jest to, że dzisiejsze młode celebrytki wciąż próbują osiągnąć ten efekt. Max Factor, polski Żyd z Łodzi, który robił peruki dla cara, nagle znalazł się w Nowym Jorku. Historia teatru i filmu wiele mu zawdzięcza. 19:10 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - BURGUNDIA - SERCE FRANCJI (FLAVORS) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos Ta niezwykła seria dokumentalna pomaga odkryć bogactwo, magię i piękno najciekawszych miejsc na świecie: ich naturalne cuda i sławne zabytki, wytwory lokalnych rzemieślników i zapierające dech w piersiach krajobrazy. W każdym odcinku na widzów czeka niezapomniana podróż przez tradycję i historię kolejnego kraju, który jest wymarzonym miejscem docelowym każdego podróżnika. W tym odcinku - Burgundia. 20:15 ZAWSZE GOTOWI. ZAWSZE BLISKO - ODC. 7 Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2021 Reżyseria: Bartosz Paduch Scenariusz: Bartosz Paduch Telewizyjny cykl dokumentalny, przedstawiający losy żołnierzy i kandydatów na żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej - komponentu Wojska Polskiego. Kandydaci na żołnierzy WOT przechodzą właśnie swój najważniejszy egzamin na poligonie, m.in. tzw. pętlę taktyczną. To zwieńczenie ich 16 - dniowego okresu przygotowawczego do wstąpienia do służby. Przy wyjątkowo niskiej temperaturze i głębokim śniegu każde działanie staje się trudniejsze... To, co wyróżnia żołnierzy WOT, czyli "Terytorialsów", to specyfika ich służby, tzn. każdy żołnierz WOT służy w swojej lokalnej jednostce, a jednocześnie normalnie żyje w swoim środowisku, swojej miejscowości, jest częścią lokalnej społeczności, pracownikiem zakładu pracy, częścią rodziny. Towarzyszymy naszym bohaterom podczas ich służby w batalionach WOT, na ćwiczeniach na poligonie, szkoleniach, akcjach służących pomocą lokalnym społecznościom podczas sytuacji awaryjnych (powódź, pożar, działania sanitarne związane z COVID - 19), ale też podczas ich normalnego życia, działalności zawodowej (często stojących w kontraście z rolą żołnierza WOT), życia rodzinnego. 20:45 ZAWSZE GOTOWI. ZAWSZE BLISKO - ODC. 8 Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2021 Reżyseria: Bartosz Paduch Scenariusz: Bartosz Paduch Telewizyjny cykl dokumentalny, przedstawiający losy żołnierzy i kandydatów na żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej - komponentu Wojska Polskiego. Dla każdego żołnierza jednym z najbardziej emocjonalnych wspomnień z czasów służby jest przysięga. To wyjątkowa ceremonia, do której trzeba się dobrze przygotować - musztrę, okrzyki czy marsz należy przećwiczyć. W trudach wojskowego życia bardzo często pomaga kapelan, który ramię w ramię stoi z rekrutami na poligonie. To, co wyróżnia żołnierzy WOT, czyli "Terytorialsów", to specyfika ich służby, tzn. każdy żołnierz WOT służy w swojej lokalnej jednostce, a jednocześnie normalnie żyje w swoim środowisku, swojej miejscowości, jest częścią lokalnej społeczności, pracownikiem zakładu pracy, częścią rodziny. Towarzyszymy naszym bohaterom podczas ich służby w batalionach WOT, na ćwiczeniach na poligonie, szkoleniach, akcjach służących pomocą lokalnym społecznościom podczas sytuacji awaryjnych (powódź, pożar, działania sanitarne związane z COVID - 19), ale też podczas ich normalnego życia, działalności zawodowej (często stojących w kontraście z rolą żołnierza WOT), życia rodzinnego. 21:20 KURIERKA Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2021 Reżyseria: Marek Lazur Głównym tematem jest podróż 17 - letniej kurierki. Władysława Krystyna Rzepecka, córka żołnierza AK Andrzeja Harata, była kurierką Okręgu Śląskiego AK. W dramatycznych okolicznościach, jadąc przez 8 godzin w jednym przedziale z oficerem SS z kancelarii Hitlera, przewiozła do Warszawy walizkę wypełnioną dokumentami z Auschwitz, w celu przekazania ich kurierowi Polskiego Państwa Podziemnego, Janowi Karskiemu. W ramach misji powierzonej mu przez rząd w Londynie, Karski zbierał dowody zbrodni hitlerowców w okupowanej Polsce. Gotowy raport przedstawił władzom na uchodźstwie oraz sojusznikom w Londynie i Waszyngtonie. Niestety, misja nie przyniosła rezultatu, a sam raport nie miał wpływu na decyzje aliantów. Po przewiezieniu dokumentów do Warszawy, bohaterska kurierka została aresztowana przez gestapo i na 8 miesięcy osadzona w obozie w Mysłowicach, filii KL Auschwitz. 22:25 DZIECI ŻOŁNIERZE - NOWA WOJNA (THE CHILD SOLDIER'S NEW JOB) Film dokumentalny, 67 min, Dania, 2016 Reżyseria: Mads Ellesoe Firmy ochroniarskie działające w Afganistanie i Iraku zatrudniają do pracy byłych dziecięcych żołnierzy z wojen afrykańskich lat 80. i 90. Międzynarodowe śledztwo dziennikarskie ukazuje niezwykle kontrowersyjne praktyki prywatnych firm z USA i Anglii, funkcjonujących poza oficjalną strefą i niepodlegających publicznej kontroli. Afganistan i Irak stały się polem walki i wpływów nowej grupy międzynarodowych najemników, ukształtowanych w najkrwawszych konfliktach ostatnich dekad. Outsorcing i pozorne oszczędności, przy jednoczesnym dążeniu do utajniania działań, przynoszą w aktualnych wojnach bliskowschodnich nowe zjawiska, z których wyłania się nowa postać wojennej rzeczywistości i zasad nią kierujących. 23:45 WETERYNARZE Z SERCEM - /56/ Reality show, 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Program prezentuje przypadki pacjentów pojawiających się w klinikach weterynaryjnych, pracę i opiekę medyczną nad zwierzętami w ogrodach zoologicznych i innych placówkach działających na rzecz zwierząt. Odwiedzamy ośrodki rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami i placówki wykorzystujące w swej pracy zwierzęta, np. policja czy służby celne. Zobaczymy także mniej popularne zwierzęta domowe, jak gryzonie czy zwierzęta egzotyczne. Program wskazuje, jak postępować ze zwierzętami i uczy empatii w stosunku do nich. Poznajcie Sarę, sunię, której właścicielka, pani Patrycja, poprosiła o pomoc Weterynarzy z Sercem. Sara, pokonując ból, robi wszystko, aby uczestniczyć w zabawach z innymi psiakami. Zapraszamy do lecznicy w Przemyślu, gdzie znani nam już lekarze zgodzili się zbadać Sarę i ocenić jej szanse na życie bez bólu. Czekając na jej przyjazd z Leżajska, podglądamy, jak pracownicy przemyskiego Ośrodka Rehabilitacji Dzikich Zwierząt pomagają swoim podopiecznym przygotować się do zimy. Zobaczycie Felusia, jeża, który gdy tu przybył, ważył zaledwie 60 gramów, a teraz jego waga to prawie 400 gramów. Przemyśl to miejsce, gdzie powstała Psia Wioska. Byliśmy tam wcześniej, kiedy lekarze, Radek i Kuba snuli odważne plany. Dziś jest już gotowy pierwszy domek, w którym zmaltretowane i pokrzywdzone zwierzęta, zostaną przygotowane do życia w przyszłych, ludzkich rodzinach. A w domku - Bajo, psiak obarczony przewlekłą chorobą, który przygotowuje się do adopcji. 00:15 POWSTANIE WARSZAWSKIE DZIEŃ PO DNIU - ODC. 59 Felieton, 7 min, Polska, 2017 Scenariusz: Bartłomiej Grudnik Bohater odcinka - Bogina Mond. 00:30 KRAJOBRAZY POLSKIE - DOLINA BARYCZY Film dokumentalny, 10 min, Polska, 1976 Zdjęcia: Tadeusz Zieliński Film poświęcony przyrodniczym i turystycznym walorom Doliny Baryczy. Jest to obszar ciągnący się od Wzgórz Trzebnickich w kierunku równoleżnikowym. Rzeka Barycz wiąże labiryntem swoich dopływów i odnóg szereg miast i miasteczek i kształtuje charakter przyrody w całym swoim otoczeniu. Sama Dolina łączy w sobie tereny pierwotne z tymi dotkniętymi działalnością człowieka, a jej krajobraz cechuje rytm przyrody: woda - lasy - woda. Program dokonuje przeglądu gatunków fauny i flory występującej na terenie Doliny Baryczy. Kamera gości również w Trzebnicy, gdzie omawiane są jej najważniejsze i najciekawsze zabytki architektoniczne i atrakcje turystyczne, jak również współczesne zabudowania i infrastruktura tego urokliwego miasta. Niekoronowaną "stolicą" Doliny Baryczy jest Milicz, oferujący turystom bogatą ofertę pól namiotowo - kempingowych, domków letniskowych i ośrodków wypoczynkowych. Samo miasto także wyróżnia się kameralną zabudową i pełnymi charakteru zabytkami. Podobnie sprawa ma się z Sułowem i Żmigrodem, w których także gości ekipa programu. Dolina Baryczy powoli pokrywa się obszarami chronionymi, które na celu mają zachowanie tych pięknych terenów od niszczycielskiego wpływu cywilizacji. 00:45 NOTACJE - RYSZARD MATUSZEWSKI. POZNAŁEM WSPANIAŁEGO POETĘ Cykl dokumentalny, 9 min, Polska, 2007 Autor: Zofia Kunert Ryszard Matuszewski (ur. 18 sierpnia 1914, zm. 29 kwietnia 2010 w Warszawie), eseista, krytyk literacki, autor podręczników szkolnych, tłumacz. Był uczestnikiem kampanii wrześniowej 1939 (m.in. w oblężonym Modlinie), a w latach 1940 - 1944 działaczem podziemia kulturalnego, związany z podziemną PPS WRN. Pracował w Zarządzie Miejskim w Warszawie. 01:00 SKAZANY NA ZAPOMNIENIE. WACŁAW LIPIŃSKI Film dokumentalny, 55 min, Polska, 2019 Reżyseria: Marzena Kumosińska Scenariusz: Marzena Kumosińska Lektor: Grzegorz Widziszewski Zdjęcia: Yori Fabian Autorzy filmu chcą szerzej przybliżyć postać płk. Wacława Lipińskiego - żołnierza, historyka, patrioty, który uczestniczył we wszystkich etapach polskiej walki o niepodległość: od 1914 roku aż do chwili śmierci, w 1949 roku. Jego życie to obraz polskich losów pierwszej połowy XX wieku, naznaczonych trzema wojnami, zmaganiami o granice i bezskuteczną, heroiczną postawą sprzeciwu wobec komunistycznej rzeczywistości. Działalność niepodległościowa Lipińskiego zakończyła się jego aresztowaniem i pokazowym procesem. W 1947 roku został skazany na karę śmierci, zamienioną później na dożywocie, a niespełna 2 lata później, 4 kwietnia 1949 roku, najprawdopodobniej został zamordowany, w więzieniu we Wronkach, na polecenie władz Polski Ludowej. Postać Lipińskiego nie jest w Polsce znana. Ani Łódź, z której pochodził i gdzie należał do grona współzałożycieli tajnego skautingu i skąd w 1914 roku wyszedł do tworzących się Legionów Polskich, ani Warszawa, gdzie we wrześniu 1939 roku stał się, obok Stefana Starzyńskiego, głosem walczącej stolicy, nie zadbały, by jego imię nosiła któraś z ulic. W filmie wykorzystane zostaną fragmenty listów, dzienników i publikacji Lipińskiego, dotyczące wydarzeń historycznych, w których uczestniczył, a także zachowane oryginalne nagrania jego wystąpień radiowych, kierowanych do ludności walczącej Warszawy we wrześniu 1939 roku. Autorka dokumentu jest pracownikiem Instytutu Pamięci Narodowej. 02:10 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - POKONAĆ ŻYWIOŁ Magazyn historyczny, 25 min, Polska, 2020 Autor: Adam Sikorski Lektor: Artur Kalicki "Pokonać żywioł" W warsztacie Jerzego Gruchalskiego w Ślesinie odradza się wyjątkowy szybowiec, na którym ostrogi lotnicze zdobywali niemal wszyscy wybitni polscy piloci. Edukacja lotnicza zaczynała się bowiem od startu ze zbocza z naciągiem gumowym, a takim szkolnym pierwszym aparatem latającym była konstrukcja sprowadzająca się do belki z fotelem, którą zaopatrzono w skrzydło i stery. To właśnie Wrona. Szybowiec Wrona był pierwszą konstrukcją, jaką opracowano w nowo utworzonych warsztatach szybowcowych w Warszawie. Prototyp zbudowano na początku 1932 roku i na wiosnę na polu mokotowskim w stolicy oblotu dokonał Szczepan Grzeszczyk. Szybowiec przeszedł testy i został skierowany do produkcji seryjnej. Ponadto konstruktor udostępnił dokumentację (za opłatą 50 złotych za dokumentację i 20 zł za licencję), która pozwalała na budowanie szybowca przez lokalne kluby szybowcowe. Warsztaty szybowcowe sprzedawały również materiały do budowy szybowca oraz gotowe elementy konstrukcyjne, które pozwalały ograniczyć pracę pasjonatów szybownictwa wyłącznie do montażu. Licencję kupiło od nas wiele krajów na świecie, teraz zaś przyszła pora, by Wrona znowu wzbiła się w powietrze. 02:45 TU SIĘ ŻYJE Film dokumentalny, 49 min, Polska, 2018 Reżyseria: Kinga Dębska Optymistyczny film o odchodzeniu, o niezwykłym hospicjum w Wilnie i o zwariowanej siostrze Michaeli, która w ramach dodawania otuchy realizuje najbardziej szalone marzenia swoich podopiecznych. Uważa, że przed śmiercią potrzebujemy załatwić niezałatwione wcześniej sprawy, spełnić jakieś marzenie, choćby to była lampka koniaku. Według niej trafia się do hospicjum, żeby odkryć siebie i spokojnie pożegnać się z życiem. Będzie to próba odczarowania idei hospicjum i wzruszająca opowieść o ludziach na ostatniej prostej. 03:40 POCIĄG DO BOLLYWOOD Film dokumentalny, 51 min, Polska, 2007 Reżyseria: Mariusz Malinowski Scenariusz: Leszek Talko Andrzej Gliwicz, absolwent szkoły morskiej z dyplomem nawigatora, opłynął niemal cały świat. W swoim zawodzie przepracował też dwadzieścia parę lat w Polskich Liniach Lotniczych LOT, latał m.in. do Indii, które urzekły go swym pięknem. Zabrał kiedyś na wycieczkę żonę Danutę i zaszczepił w niej pasję do podróżowania po tym ogromnym i niezwykłym kraju. Po przejściu na emeryturę pan Andrzej nie mógł usiedzieć na miejscu, znów ciągnęło go w świat. Najpierw jednak na przełomie 1989 i 1990 roku Gliwiczowie postanowili przenieść się z Warszawy na prowincję, wybrali niewielkie gospodarstwo w wiosce Skolankowa Wola na Kielecczyźnie. Skromny wiejski dom szybko stał się dla nich azylem jedynie na letnie miesiące. Wraz z nastaniem chłodów, już od blisko 20 lat, Gliwiczowie co roku opuszczają rodzinne gniazdko i wyruszają do Indii, by przez sześć miesięcy upajać się tamtejszym klimatem, zawierać nowe znajomości i podtrzymywać stare przyjaźnie. Choć są przeciętnymi polskimi emerytami starego portfela, akurat teraz mogą w pełni korzystać z życia i realizować swoje marzenia. W Bombaju zatrzymują się małym hoteliku Armii Zbawienia. Kiedyś przy śniadaniu zagadnął Andrzeja Gliwicza pewien miły pan poszukujący statystów do filmu. I tak to się zaczęło. Właśnie w Bombaju mieści się centrum potężnego przemysłu filmowego Indii: tzw. Bollywood. Tu kręci się najwięcej na świecie filmów i seriali, oglądanych później przez niezliczone rzesze rodzimych odbiorców. Gliwiczowie od wielu lat grają w hinduskich produkcjach, wystąpili u boku bollywoodzkich gwiazdorów, poznali tamtejszych producentów i reżyserów. Filmy z udziałem pary polskich emerytów obejrzało już ponad 400 milionów widzów, choć te produkcje mają krótki żywot i znane są jedynie w Indiach. Kiedy nie ma dla nich żadnej roli w Bollywood, Gliwiczowie wyruszają autobusem w długą drogę do miejscowości Gokarna. W tej malowniczo położonej hinduskiej wiosce wynajmują co roku ten sam domek z zapierającym dech widokiem z ganku, mają swój stolik w ulubionej lokalnej knajpce, spotykają się z przyjaciółmi. Wśród najbliższych znajomych są Hindusi, ale także Europejczycy, Amerykanie czy Australijczycy, którzy, podobnie jak oni, odnaleźli w Indiach swoje miejsce na ziemi. W Gokarnie życie płynie leniwie, wszyscy się znają, są dla siebie bardzo życzliwi i nikt nikomu nie zazdrości. Tu nikt nie zabiega o bogactwo, luksusy, wygody, raczej w Indiach w ogóle panuje moda na ascetyczny styl życia. Za średnio 30 zł dziennie polscy emeryci wiodą więc spokojny i szczęśliwy żywot, podziwiają wspaniałą przyrodę i przepiękne zachody słońca. Twórcy dokumentu pokazują swoich bohaterów najpierw w wiosce w Polsce, a następnie filmują ich pobyt w Indiach, które stały się ich drugim domem. Kamera rejestruje codzienne, zwykłe zajęcia państwa Gliwiczów, śledzi rozmowy z agentami filmowymi, znajomymi z planu oraz starymi przyjaciółmi z całego świata, na których zawsze mogą polegać w trudnych sytuacjach.