TVP Historia Czwartek, 28.09.2023 06:45 BYŁ TAKI DZIEŃ - 28 WRZEŚNIA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1825 - pierwszy pociąg z lokomotywą parową; 1939 - korekta granic stref okupacyjnych ZSRS i Niemiec w Polsce; 1954 - Radio Wolna Europa rozpoczęło nadawanie relacji Józefa Światły; 1981 - samorozwiązanie KOR; 06:55 STULECIE WINNYCH S.II - ODC. 23 (S. II, ODC. 10) Serial historyczny, obyczajowy, 44 min, Polska, 2020 Reżyseria: Michał Rogalski, Piotr Trzaskalski, Piotr Śliskowski Scenariusz: Katarzyna Terechowicz Aktorzy: Kinga Preis, Katarzyna Bacia, Jan Wieczorkowski, Weronika Humaj, Katarzyna Kwiatkowska, Arkadiusz Janiczek, Stefan Pawłowski, Sandra Drzymalska, Patryk Szwichtenberg, Mirosław Haniszewski, Mateusz Janicki, Piotr Rogucki, Lesław Żurek, Tomasz Włosok, Michał Rogalski Muzyka: Wojciech Lemański, Paweł Lucewicz Michał mieszka z Anią i dziećmi w domu Ignacego. Ania rozkwita u boku ukochanego. Cień na ich szczęściu kładzie Kazimierz, który zaczyna prześladować swoją żonę. Wyprowadzona z równowagi Ania postanawia odszukać Tarasiewicza zwanego teraz Wolskim. Tymczasem Michał Śniegocki z powodu braku przynależności do partii zostaje zdegradowany. Między Manią i Ryszardem nadal nie ma porozumienia. Mania uważa, że powinna czekać na Pawła, tak jak Bronia czekała cierpliwie na Antoniego. Jasiek po raz kolejny traci głowę dla Łucji. Dziewczyna domaga się od Winnego, by ten użył swoich znajomości i pomógł jej odzyskać majątek Wieruszów. Czy Łucja znowu go wykorzysta? Tymczasem na południu Polski, trzech dawnych akowców próbuje przekroczyć granicę kraju. 08:00 HISTORIA POLSKI - POLSKIE PAŃSTWO PODZIEMNE 1939 - 1945 Film dokumentalny, 62 min, Polska, 2002 Reżyseria: Andrzej Sapija Scenariusz: Andrzej Sapija Wykonawcy: Zofia Korobińska, Maria Staszewska, Kazimierz Łodziński, Władysław Bartoszewski Zdjęcia: Henryk Janas Film dokumentalny "Polskie Państwo Podziemne" w odróżnieniu od innych produkcji filmowych poświęconych okresowi II wojny światowej skupia się nie tylko na działaniach wojennych, ale ma ambicję objęcia i opisania całości unikatowego w skali europejskiej zjawiska tamtego okresu, jakim w rzeczywistości okupowanej Polski lat 1939 - 45 były struktury cywilne, administracyjne, polityczne tworzące Polskie Państwo Podziemne (PPP). Mowa jest więc w tym filmie m. in. o strukturach administracyjno - politycznych Delegatury Rządu na Kraj, o tajnym nauczaniu, tajnej prasie i wydawnictwach, działaności Rady Pomocy Żydom "Żegota", podziemnym wymiarze sprawiedliwości i programie "działań przyszłościowych". O fenomenie Polskiego Państwa Podziemnego mówią świadkowie, uczestnicy tamtych wydarzeń, m. in. Maria Dmochowska, Maria Staszewska, Krystyna Grostal, Kazimierz Łodziński, Józef Garliński i Władysław Bartoszewski. W dyskusji uczestniczą także historycy, zarówno polscy, jak i zagraniczni: Andrzej Ajnenkiel, Janusz Tazbir, Norman Davies (Wielka Brytania) i Bernd Martin (Niemcy). 10:25 MÓJ TATA Film dokumentalny, 47 min, Polska, 2019 Reżyseria: Leszek Staroń Scenariusz: Grzegorz Kasperek Prawie każdy Polak zna postać rotmistrza Witolda Pileckiego, ale większość zna jego zasługi w okresie II wojny światowej i okoliczności jego zamordowania w 1948 roku przez polskie władze komunistyczne. Losy jego rodziny po wybuchu wojny w 1939 roku, jego żony i dwójki dzieci - syna Andrzeja i córki Zofii pozostają dla ogółu Polaków nieznane. Film przedstawia losy córki Zofii i jej starania o zachowanie pamięci ojca w kolejnych pokoleniach, począwszy od chwili jego śmierci w okresie PRL, przez lata jego pełnej rehabilitacji, aż do chwili obecnej, kiedy jeszcze ciągle trwają poszukiwania zwłok bohaterskiego rotmistrza. 11:45 ZAMKI KRESOWE RZECZYPOSPOLITEJ - OSTRÓG 17 min, Polska, 2008 Reżyseria: Jerzy Janicki Scenariusz: Jerzy Janicki Aktorzy: Jadwiga Pechaty, Zbigniew Chrzanowski Sama nazwa miasta (Ostróg) świadczy o jego obronnym charakterze. Ostróg w starosłowiańskim języku oznaczał zamek, miejsce opalisadowane, zamknięte. Pierwsza wzmianka o Ostrogu jest w Kronice Nestora z roku 1100. Pierwszym posiadaczem miasta był książę Daniel ze szczepu Ruryka, który zbudował na Sądowej Górze zamek. Od niego wywodzi się ród Rurykowiczów, jeden z najsławniejszych rodów na tych terenach, reprezentowany przez walecznych rycerzy, niewiasty wielkiej urody, a także świętych. Do rozwoju miasta przyczynił się Wasyl "Piękny", który rozbudował twierdzę, otaczając ją murami, wzniósł cerkiew oraz ratusz. Najwspanialszą postacią rodu Ostrogskich był wnuk Wasyla - hetman litewski, kniaź Konstanty Iwanowicz, który ustanowił herb miasta. Po śmierci rodu Ostrogskich miastem władali kolejno Zasławscy, Wiśniowieccy, Sanguszkowie, Lubomirscy i Jabłonowscy. Cennym zabytkiem jest Cerkiew Bogojawińska, która stanowiła i integralną część zamku. Dzieje zamku owiane są legendą, a tym samym klątwą, jaka zaciążyła na rodzie Ostrogskich. Historia związana jest z jedną z najbardziej tragicznych postaci kobiecych w dziejach Rzeczypospolitej - Elżbietą z Ostrogskich, znaną pod imieniem Halszki z Ostroga. 12:05 KRÓLOWA BONA - ODC. 1 Serial historyczny TVP, 52 min, Polska, 1980 Reżyseria: Janusz Majewski Scenariusz: Halina Auderska Zdjęcia: Zygmunt Samosiuk Muzyka: Zdzisław Szostak Aktorzy: Aleksandra Śląska, Zdzisław Kozień, Piotr Garlicki, Zdzisław Wardejn, Lidia Korsakówna, Piotr Fronczewski, Jerzy Kamas, Leonard Pietraszak, Jan Machulski, Andrzej Szczepkowski, Olgierd Łukaszewicz, Henryk Bista, Halina Rowicka, Monika Sołubianka, Jerzy Zelnik "Królowa Bona" to rozpisany na odcinki wielki fresk historyczny, przedstawiający dzieje I Rzeczypospolitej w pierwszej połowie XVI wieku. Był to czas dynamicznego wzrostu znaczenia i potęgi Polski na arenie międzynarodowej. Siła polityczna, gospodarcza i militarna państwa Jagiellonów szła w parze z rozwojem kulturalnym. Wiek XVI to przecież szczyt polskiego renesansu, określanego częstokroć mianem "złotego wieku". Tworzą wtedy Jan Kochanowski, Mikołaj Sęp - Szarzyński, Łukasz Górnicki, Andrzej Frycz - Modrzewski, Mikołaj Kopernik, ks. Piotr Skarga. Ojczyzną ówczesnych mód kulturalnych i obyczajowych są Włochy - kolebka renesansu, kraj uznawany za spadkobiercę tradycji greckiego i rzymskiego antyku. Bona Sforza d'Aragona (1494 - 1557) wywodziła się z jednego ze znamienitszych rodów włoskich. Jako córka tytularnego księcia Mediolanu i Bari wyrosła w atmosferze wielkiej polityki, rywalizacji rodów o poszczególne księstwa, przemyślnych forteli i intryg dworskich. Odebrała niezwykle staranne wykształcenie. Biegle władała hiszpańskim i klasyczną łaciną, której znajomość wywołała ponoć podziw profesorów Akademii Krakowskiej. Królową Polski została w 1518 roku. Szybko zyskała duży wpływ na swojego męża Zygmunta Starego. Była postacią kontrowersyjną. Miała zagorzałych zwolenników i zaciekłych wrogów. Pierwsi cenili ją za mądrość, przenikliwość i dalekowzroczność w sprawach politycznych. Drudzy zarzucali jej zuchwałość, despotyzm, żądzę władzy i mieszanie się do polityki. Serial Janusza Majewskiego ukazuje ją jako kobietę twardą, rozsądną władczynię, która wszakże nie zdołała osiągnąć zamierzonych celów. Akcja zaczyna się w chwili, gdy Bona przybywa do Polski. Już kilka tygodni po koronacji okazuje się, że nie będzie "malowaną" królową. Pełna werwy, południowego temperamentu i inicjatywy stara się wywierać wpływ na życie polityczne swej nowej ojczyzny. Naczelnym celem jej działań jest walka z Habsburgami - odwiecznymi wrogami Sforzów, a przy tym głównymi konkurentami Jagiellonów w Europie. Nowa królowa pragnie też dać mężowi następcę tronu, który umocniłby ciągłość dynastii. Pierwszym dzieckiem jest jednak dziewczynka. Otrzymuje imię babki Izabelli. Gdy kilka miesięcy później Zygmunt Stary wyrusza na wojnę z Krzyżakami, młoda królowa oczekuje już kolejnego dziecka. Bona ma nadzieję, że tym razem będzie to upragniony dziedzic polskiej korony. 13:30 JAPOŃSKA WYPRAWA JOANNY LUMLEY - ODC. 1 (JOANNA LUMLEY'S JAPAN) Serial dokumentalny 46 min, Wielka Brytania, 2020 Reżyseria: Neil Ferguson, Ewen Thomson Gwiazda serialu "Absolutnie fantastyczne", Joanna Lumley, przemierza Japonię od lodowatych syberyjskich mórz na północy po subtropikalne wyspy na południu. Jej podróż rozpoczyna się w ujemnych temperaturach na Hokkaido, gdzie żyją najpiękniejsze i najbardziej zagrożone dzikie zwierzęta Japonii. Wędrując na południe, Joanna odwiedza Tokio, starożytną stolicę Kioto z zachwycającymi świątyniami, oraz Nagasaki, miasto o tragicznej przeszłości. Jej epicka podróż kończy się na sielskich plażach Kohamy, jednej z najodleglejszych pacyficznych wysp Japonii, gdzie mieszkają dziewczyny z girlsbandu, których średnia wieku wynosi 84 lata. 14:30 GIGANCI HISTORII - MITOLOGIA GRECKA Teleturniej, 45 min, Polska, 2023 Reżyseria: Tomasz Motyl Scenariusz: Mikołaj Korzyński Prowadzący: Przemysław Babiarz Herosi, tytani, bogowie i boginie - ich historie przetrwały wieki. Mitologia grecka jest jednym z najstarszych systemów mitologicznych na świecie i obfituje w opowieści pełne dramatów, intryg oraz zwrotów akcji. Dzieje mitycznych wojen i starożytnych wierzeń. Motywy zaczerpnięte z mitologii greckiej wciąż są obecne w kulturze i języku. To właśnie bohaterom mitów, a także ich uniwersalnemu i aktualnemu wymiarowi poświęcimy ten odcinek programu. 16:00 TAJEMNICE SZPIEGÓW WOJNY - SZPIEG, KTÓRY OCALIŁ ŚWIAT ODC. 3/4 (SPIES OF WAR - THE A - BOMB SPIES EP. 3 THE SPY WHO PREVENTED THE WAR) Film dokumentalny, 51 min, Czechy, 2019 Reżyseria: Jobst Knigge Seria dokumentalna z tajnymi agentami w roli głównej. Byli największymi szpiegami XX wieku. To opowieści o szpiegostwie związanym z największymi wydarzeniami historycznymi. Nie znacie ich nazwisk ani ich twarzy, ale to oni zmienili bieg historii. 17:00 HISTORIA POLSKI - PAMIĘĆ Film dokumentalny, 38 min, Polska, 2022 Reżyseria: Alina Czernikowska, Alina Czerniakowska Scenariusz: Alina Czerniakowska Historia niezwykła, piękna i czysta, a jednocześnie tak bardzo typowa dla tamtego pokolenia młodych Kolumbów, których na zawsze rozdzieliła powojenna żelazna kurtyna. Zachowały się listy: Halinki z Warszawy i Kazika z powojennego Londynu, które są nie tylko odbiciem przeżyć dwojga młodych zakochanych w sobie ludzi w czasie okupacji i po tak zwanym wyzwoleniu, ale też są prawdziwym obrazem świata zachodniego i Polski w tamtych latach, co ma skutki dla Polski do dzisiaj. 17:45 MARIAN NA WOJNIE. ANIMOWANA HISTORIA MARIANA WALENTYNOWICZA Film animowany, 10 min, Polska, 2019 Reżyseria: Agata Mianowska Scenariusz: Wojciech Kalwat Lektor: Zbigniew Zamachowski Koziołek Matołek i małpka Fiki - Miki, zwierzaki wymyślone przez Kornela Makuszyńskiego, to najbardziej znane postaci, które wyszły spod ołówka Mariana Walentynowicza. Ale już niewiele osób wie, że ten sam rysownik służył także jako korespondent wojenny w 1. Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka. To, co widział, nie tylko opisywał, lecz także szkicował i malował. Pozostawione przez niego rysunki, dokumentujące szlak bojowy dywizji gen. Maczka, stały się inspiracją do stworzenia animowanej miniatury o wojennych losach samego Walentynowicza. 12 - minutowa animacja, utrzymana w tradycyjnej, wysmakowanej stylistyce, odbiegającej od współczesnych masowych produkcji, w przystępny i pogodny sposób przybliża najważniejsze wydarzenia z dziejów 1. Dywizji Pancernej. Film jest znakomitą pomocą edukacyjną dla nauczycieli pracujących z dziećmi i młodzieżą w wieku 10 - 14 lat i stanowi interesujący punkt wyjścia do rozmowy np. o historii Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Jego walory plastyczne, a także mistrzowska interpretacja Zbigniewa Zamachowskiego, narratora filmu, sprawią, że także dorośli towarzyszący młodszym widzom, będą mieli wiele radości z oglądania. 18:25 ARCHIWUM ZIMNEJ WOJNY - INNA ROSJA W "KULTURZE" Magazyn, 30 min, Polska, 2023 Reżyseria: Jan Sosiński Scenariusz: Jan Sosiński, Andrzej Mietkowski Prowadzący: Andrzej Mietkowski Muzyka: Piotr Dziki Chancewicz "Nasza polityka wschodnia to Rosja i narody przez nią ujarzmione"- pisali autorzy "Kultury". Czesław Miłosz już po upadku Związku Sowieckiego ostrzegał redaktora "Kultury": "Żadna siła nie zmusi Rosjanina, żeby uznał Ukraińców za odrębną narodowość". A Jerzy Giedroyc pod koniec życia jakby zaglądał w przyszłość: "Lansowana przez Rosję koncepcja związku państw słowiańskich - Rosji, Białorusi i Ukrainy - jest cynicznym przykładem tendencji imperialistycznych - ciągle żywych w Rosji". O kulisach polityki wschodniej "Kultury" m.in. historyk, poeta i badacz Rosji prof. Piotr Mitzner; historyk, sowietolog i politolog prof. Andrzej Nowak i historyk, badacz Rosji prof. Grzegorz Przebinda. Ponadto rzadkie archiwalne nagrania z autorami "Kultury". 19:05 STULECIE WINNYCH S.II - ODC. 24 (S. II, ODC. 11) Serial historyczny, obyczajowy, 46 min, Polska, 2020 Reżyseria: Michał Rogalski, Piotr Trzaskalski, Piotr Śliskowski Scenariusz: Monika Franczak Muzyka: Wojciech Lemański, Paweł Lucewicz Aktorzy: Jan Wieczorkowski, Weronika Humaj, Karolina Bacia, Katarzyna Kwiatkowska, Arkadiusz Janiczek, Tomasz Włosok, Stefan Pawłowski, Mateusz Janicki, Piotr Rogucki, Lesław Żurek, Sandra Drzymalska, Patryk Szwichtenberg, Mirosław Haniszewski, Emilia Korsak, Jakub Wróblewski W Brwinowie trwają radosne przygotowania do ślubu. Mania wreszcie pogodzona z rzeczywistością, nie czeka już na Pawła i pozwala sobie na pełne uczucie do Ryszarda. Nikt z Winnych nie ma świadomości, że w tym samym czasie Paweł Bartosiewicz, żołnierz podziemia niepodległościowego, jest brutalnie przesłuchiwany. W więzieniu wciąż przebywa Łucja. Skazana tylko na siebie, nie liczy już na pomoc Jaśka. Uznaje, że romans z Walczakiem da jej większe szanse na odzyskanie wolności. Michał pragnie poślubić Anię i nie może zrozumieć, dlaczego ukochana wciąż go zbywa. Śniegocki dostaje propozycję awansu - może zostać kierownikiem robót przy budowie Pałacu Kultury. Wyższa pensja, wyższy prestiż... musi jednak spełnić jeden warunek. Ania nie rozumie jego motywacji, między parą dochodzi do ostrej i raniącej obie strony wymiany zdań. 20:00 JÓZEF WYBICKI. PO PIERWSZE DOBRO OJCZYZNY Film dokumentalny, 51 min, Polska, 2022 Reżyseria: Leszek Staroń Scenariusz: Leszek Staroń Zdjęcia: Jeremi Grzywa, Michał Bożek, Roman Piotrowski Aktorzy: Piotr Pilitowski Wykonawcy: Krzysztof Gadacz Postać Józefa Wybickiego kojarzy się Polakom głównie z "Pieśnią Legionów", która stała się hymnem narodowym. A przecież jego działalność literacka, a przede wszystkim polityczna, ugruntowała jego autorytet i szacunek ludzi mu współczesnych. Był, mówiąc dzisiejszym językiem, ikoną walki o niepodległość Polski. Jego wspomnienia (elekcja króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, udział w Konfederacji Barskiej, w powstaniu kościuszkowskim, w tworzeniu Legionów Polskich we Włoszech przy wojskach Napoleona i działalność w Księstwie Warszawskim) opisane w pamiętniku "Moje życie", pozwalają poznać Wybickiego jako zwykłego człowieka z wszystkimi jego kłopotami dnia codziennego, troskami o rodzinę. Ze wspomnień przebija wielki patriotyzm, ten codzienny, także w różnych sytuacjach podczas uczestnictwa w życiu politycznym. Dewiza życiowa Wybickiego brzmi: Ut sit bene patriae (po pierwsze, dobro Ojczyzny). Film realizowano w dworku Wybickiego w Borzęcinie. 20:55 KRYPTONIM HHHH (HHHH) Thriller, dramat wojenny, 114 min, Belgia/Wielka Brytania/Francja/USA, 2017 Reżyseria: Cedric Jimenez Scenariusz: David Farr, Audrey Diwan, Cedric Jimenez Aktorzy: Jason Clarke, Rosamund Pike, Jack O'Connell, Jack Reynor, Mia Wasikowska, Stephen Graham HHhH to akronim od Himmlers Hirn heisst Heydrich, czyli "mózg Himmlera nazywa się Heydrich". Scenariusz filmu został oparty na powieści pod tym tytułem Laurenta Bineta o zbrojnej akcji czeskiego ruchu oporu na Reinharda Heydricha, pomocnika Heinricha Himmlera. Zamach został przeprowadzony w Pradze, w maju 1942 roku, pod kryptonimem Operacja Anthropoid. II wojna światowa. Utworzony przez Hitlera Protektorat Czech i Moraw, gdzie niepodzielnie rządzą niemieccy protektorzy. Najbardziej znanym z nich jest właśnie Reinhard Heydrich, należący do najpotężniejszych ludzi III Rzeszy, to jeden z największych zbrodniarzy wojennych. Zamach na życie Heydricha, znienawidzonego kata Pragi, przygotowują Czech Jan Kubis i Słowak Jozef Gabcik. 23:00 STAWKA WIĘKSZA NIŻ ŻYCIE - ODC. 16/18 - AKCJA "LIŚĆ DĘBU" Serial wojenny, sensacyjny, 53 min, Polska, 1968 Reżyseria: Janusz Morgenstern Scenariusz: Andrzej Zbych Zdjęcia: Antoni Wójtowicz Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Stanisław Mikulski, Janusz Paluszkiewicz, August Kowalczyk, Stanisław Jasiukiewicz, Andrzej Krasicki, Teresa Kamińska, Leszek Piskorz, Barbara Burska, Jerzy Janeczek, Eugeniusz Priwieziencew Awansowany do stopnia kapitana Hans Kloss zostaje adiutantem generała Fistera. To już ostatnie akordy wojny, Niemcy wycofują się w popłochu. Kloss ma dopilnować wysadzenia mostu po przejściu wojsk niemieckich. Oczywiście, nie zamierza tego zadania wykonać. Nawiązuje kontakt z miejscowym ruchem oporu, którym kieruje stary Tomala. W akcji "Liść dębu" polscy spadochroniarze mają zdobyć most. 24:00 A WIĘC WOJNA - /28/ Felieton, 5 min, Polska, 2019 Autor: Elżbieta Szumiec - Zielińska 28 września. Czwartek. Generał Tadeusz Kutrzeba i generał Johannes von Blaskowitz o godzinie 13.15 na terenie fabryki Škody podpisują umowę o kapitulacji Warszawy. Niemcy gwarantują zwolnienie do domu wszystkich szeregowych. Oficerowie mają pójść do niewoli. W czasie obrony stolicy zginęło około 2 6 tys. żołnierzy. Rannych zostało około 15 tys. Straty wśród ludności cywilnej wynoszą około 10 - 20 tys. zabitych i około 50 tys. rannych. Około 120 140 tysięcy żołnierzy broniących stolicy trafia do niewoli. O godzinie 7:30 rozpoczyna się zawieszenie broni w Modlinie. W Moskwie zostaje podpisany niemiecko - sowiecki układ o przyjaźni i granicach oraz trzy protokoły dodatkowe. W podpisanym dokumencie mówi się o byłym państwie polskim. Granica niemiecko - sowiecka przebiega na linii Pisy, Narwi, Bugu, Wisłoka i Sanu. Artykuł II podpisanego układu mówił, że obie strony uznają ustaloną w Artykule I granicę obustronnych interesów państwowych za ostateczną i oddala wszelką odnoszącą się do tej regulacji ingerencję państw trzecich. Podpisy na dokumencie, który był faktycznie czwartym rozbiorem Polski złożyli minister spraw zagranicznych Rzeszy Niemieckiej Joachim von Ribbentrop i przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych i ludowy komisarz spraw zagranicznych ZSRR Wiaczesław Mołotow. Z układem sowiecko - niemieckim "o przyjaźni i granicach" zbiegło się wystąpienie sowieckiego premiera i ministra spraw zagranicznych Wiaczesława Mołotowa, w którym rozbite państwo polskie nazwał "pokracznym bękartem traktatu wersalskiego". Samodzielna Grupa Operacyjna "Polesie" dowodzona generała Franciszka Kleeberga walczy z Armią Czerwoną. Broni się załoga Helu. W Paryżu ambasador Juliusz Łukasiewicz powierza generałowi Władysławowi Sikorskiemu dowództwo nad tworzącą się armią. 01:20 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - WALKI O PAMIĘĆ ODSŁONA KOLEJNA. Magazyn historyczny, 24 min, Polska, 2023 Autor: Adam Sikorski Lektor: Artur Kalicki "Walki o pamięć odsłona kolejna" W przekazach ludowych na północno - zachodnim Mazowszu pojawiała się opowieść o grupie bojowników Polskiej Organizacji Wojskowej, która w październiku 1918 roku rozbiła dużą kolumnę niemieckich wojsk okupacyjnych z tzw. Ost Frontu. Historycy powiadali, że to tylko przekaz i nie ma dowodów na owo wydarzenie. Ale nam udało się dowód zdobyć. W domowym archiwum jednego z mieszkańców wsi Dobre odkryliśmy fotografie kapliczki z napisem "Na pamiątkę walki stoczonej w tym miejscu przez oddział POW z pruskim najeźdźcą w dniu 10 X 1918 roku - uczestnicy tejże w podzięce za wolność Ojczyzny krzyż ten stawiają". Na fotografii wokół kapliczki widzimy grupę kilkunastu mężczyzn, członków POW. Przez kilka dni przebadaliśmy wiele kapliczek, aż dotarliśmy do relacji, że Niemcy w 1939 roku kazali napis zalepić cementem. Mamy pewność, że wiemy, który to obiekt. "Już tylko las" Następnie ruszamy w okolice Płocka ku kolejnemu wyzwaniu. Lokalna legenda głosi, że gdzieś w okolicy była kiedyś mogiła powstańców styczniowych. Dziś nie ma po niej śladu, a my przy pomocy sprzętu georadarowego spróbujemy sprawdzić, czy jest szansa na jej odnalezienie.