TVP Historia Poniedziałek, 02.10.2023 07:00 BYŁ TAKI DZIEŃ - 2 PAŹDZIERNIKA Felieton, 2 min, Polska, 2006 Autor: Janusz Weychert 1938 - zajęcie Zaolzia; 1944 - koniec Powstania Warszawskiego; 1957 - zamknięto tygodnik "Po prostu"; 1968 - zmarł malarz francuski Marcel Duchamp; 07:10 STULECIE WINNYCH S.II - ODC. 25 (S. II, ODC. 12) Serial historyczny, obyczajowy, 46 min, Polska, 2020 Reżyseria: Michał Rogalski, Piotr Śliskowski Scenariusz: Katarzyna Terechowicz Aktorzy: Ekaterina Krakovnaia, Veronika Voytsekhovska, Miłosz Kwiecień, Kinga Preis, Jan Wieczorkowski, Weronika Humaj, Karolina Bacia, Katarzyna Kwiatkowska, Arkadiusz Janiczek, Tomasz Włosok, Mateusz Janicki, Patryk Szwichtenberg, Sandra Drzymalska, Mirosław Haniszewski, Lesław Żurek Muzyka: Wojciech Lemański, Paweł Lucewicz Ryszard traci nadzieję na wspólne życie z Manią. Postanawia zamknąć brwinowski rozdział i wyjechać na Ziemie Zachodnie. Ania po raz kolejny odwiedza swojego męża. Zarzuca Kazimierzowi, że nie wywiązał się z obietnicy uratowania Pawła. Tymczasem Michał walczy o przestrzeganie prawa pracy. Śniegocki wstrzymuje budowę na podległym sobie odcinku z powodu braku zabezpieczeń dla robotników. Dochodzi do ostrej wymiany zdań z kierownikiem, który każe natychmiast wznowić prace i nadrobić przestój. Łucja wciąż zabiega o względy Walczaka, z nadzieją na upragnioną wolność. Komuniści świętują, w Warszawie pojawia się Wanda Wasilewska. Bronia prosi Stanisława, by w końcu zadbał o siebie i znalazł dobrą kobietę, która zaopiekuje się nim i domem, gdy jej zabraknie. Nestorka Winnych każe wezwać Ignacego - na swoją ostatnią spowiedź. 08:25 HISTORIA POLSKI - POWSTANIE ZWYKŁYCH LUDZI Film dokumentalny, 53 min, Polska, 2004 Reżyseria: Paweł Kędzierski Scenariusz: Paweł Kędzierski Zdjęcia: Michał Bukojemski Zebrane od cywilnych uczestników Powstania Warszawskiego relacje posłużyły do zbudowania wielowątkowej, pozbawionej patosu filmowej opowieści o życiu codziennym powstańczej Warszawy. Od początkowej radości z wywalczonej na kilku ulicach wolności po rozpacz zniszczonego miasta. Są to losy mieszkańców zasypywanych piwnic i podwórek zamienionych w cmentarze. Nie byli powstańcami, nie walczyli na barykadach, jednak również są bohaterami tego powstania. To ich gnano przed czołgami, wywożono do obozów, to ich zginęło najwięcej. 09:45 SAGA PRASTAREJ PUSZCZY - OPOWIEŚĆ O WILKU: NIE MA JAK STADO Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2007 Reżyseria: Jan Walencik, Bożena Walencik Scenariusz: Bożena Walencik, Jan Walencik Zdjęcia: Jan Walencik Wykonawcy: Krzysztof Gosztyła, Tadeusz Karolak, Mohammad Rasouli, Marta Maślanka, Polska Orkiestra Radiowa, Agnieszka Bemowska, Marcin Pospieszalski W tym odcinku opowieść o wilku. Jego rodzeństwo i matka giną tragicznie. Osierocony młody osobnik nagle staje przed czymś, co jest obce wilczej naturze: nie potrafi żyć w samotności. Wszystko, czego zaznał dotychczas, wiązało się z rodziną. Niedoświadczony i zagubiony wilczek uporczywie szuka bratniej duszy. Natrafia jednak na kłusownika, który już kiedyś zagroził jego rodzinie. Teraz ów prześladowca krąży za nim jak zły cień. 11:40 ZAGINIONE? OCALONE? HISTORIE ZAWODÓW RÓŻNYCH - SZCZOTKARZ Magazyn, 20 min, Polska, 2023 Reżyseria: Agnieszka Żmijewska Scenariusz: Andrzej Kaczmarczyk Prowadzący: Andrzej Kaczmarczyk W tym odcinku cyklu "Zaginione? Ocalone? Historie zawodów różnych" odwiedzimy szczotkarza. 13:05 HUBAL Dramat wojenny, 127 min, Polska, 1973 Reżyseria: Bohdan Poręba Scenariusz: Bohdan Poręba Zdjęcia: Tadeusz Wieżan Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Ryszard Filipski, Małgorzata Potocka, Tadeusz Janczar, Emil Karewicz, Stanisław Niwiński, Kazimierz Wichniarz, Jan Stawarz, Zygmunt Malanowicz, Jerzy A. Braszka, Henryk Giżycki, Bolesław Idziak, Jerzy Korsztyn, Andrzej Kozak, Eugeniusz Kujawski "Hubal" to epicki obraz kilkumiesięcznej walki oddziału majora Henryka Dobrzańskiego. Legendarny Hubal był wnukiem powstańca z 1863 roku. W 1914 roku po zdaniu egzaminu maturalnego wstąpił do II Brygady Legionów Polskich gen. Józefa Hallera. Podczas I wojny światowej odznaczony został Krzyżem Virtuti Militari V klasy i czterokrotnie Krzyżem Walecznych. W dwudziestoleciu międzywojennym był zawodowym oficerem. Henryk Dobrzański był także słynnym jeźdźcem, członkiem polskiej ekipy na olimpiadzie w Amsterdamie w 1928 roku. Po klęsce wrześniowej nie zdjął munduru i do końca kwietnia 1940 roku dowodził stworzonym przez siebie pierwszym oddziałem partyzanckim. Zwany przez Niemców "Szalonym majorem", zginął w zasadzce 30 kwietnia 1940 roku. Dowódca 110. pułku ułanów na wieść o stracie jednego szwadronu 23 września 1939 roku rozwiązuje pułk. Jego zastępca, major Dobrzański, samorzutnie przejmuje dowództwo. Pozostaje przy nim około 180 ułanów. Major decyduje, że oddział pójdzie z odsieczą walczącej jeszcze Warszawie. Po otrzymaniu wiadomości o kapitulacji stolicy Dobrzański podejmuje decyzję o przeprawie przez Węgry do Francji, ślubuje też, że nie zdejmie munduru. Oddział przechodzi na ziemię kielecką. W Bodzentynie major ogłasza decyzję o pozostaniu w kraju. Żołnierze i dowództwo przyjmują pseudonimy, Dobrzański odtąd zwany będzie Hubalem. Dowodzony przez niego Oddział Wydzielony Wojska Polskiego podejmuje walkę partyzancką. Realizacja filmu trwała 10 miesięcy, większość scen nakręcono na szlaku walk hubalczyków. Wkroczenie oddziału Hubala do wsi Poświętne i udział żołnierzy w nabożeństwie nakręcono w tym samym barokowym kościele i z udziałem mieszkańców Poświętnego i okolic, pamiętających owe wydarzenia. W naturalnej scenerii zrealizowano także sceny pacyfikacji wsi - na potrzeby filmu spalono przeznaczone do rozbiórki autentyczne, istniejące w okresie okupacji chałupy wsi Swolszowice. Sekwencję śmierci Hubala nakręcono w tym samym miejscu, gdzie miała ona miejsce naprawdę. Jednym z konsultantów był Zygmunt Laskowski z Anielina, który w 1940 roku rozpoznał zmasakrowane przez Niemców zwłoki majora Dobrzańskiego. W filmie zagrał go jego syn, Tadeusz. W scenach batalistycznych brało udział łącznie 500 osób, 100 koni, w tym 25 specjalnie szkolonych. 15:45 KALENDARIUM POWSTANIA STYCZNIOWEGO 1863 - ODC. 39 Cykl dokumentalny, 5 min, Polska, 2023 Scenariusz: Bartłomiej Grudnik Celem cyklu Kalendarium powstania styczniowego 1863 jest przypomnienie współczesnym Polakom wydarzeń jakie miały miejsce 160 lat temu. Powstanie styczniowe było największym i najdłużej trwającym zrywem niepodległościowym Polaków, jaki miał miejsce w okresie zaborów. Jego wybuch 22 stycznia 1863 roku wywołało ogłoszenie branki czyli poboru do wojska rosyjskiego. Choć powstanie zakończyło się klęską, pamięć o nim trwała w narodzie do końca zaborów. Doświadczenie tajnego państwa z okresu powstania było wzorem dla państwa podziemnego z czasu okupacji niemieckiej i sowieckiej. Jego herb Orzeł Biały, Pogoń i św. Michał Archanioł przypominał niezrealizowaną ideę Rzeczpospolitej trojga narodów. Z doświadczenia powstania styczniowego czerpał Piłsudski planując walkę o odzyskanie niepodległości. Powiedział m.in. Dla nas, żołnierzy wolnej Polski, powstańcy 1863 roku są i pozostaną ostatnimi żołnierzami Polski, walczącej o swą swobodę, pozostaną wzorem wielu cnót żołnierskich, które naśladować będziemy. Kalendarium powstania styczniowego 1863 będzie zawierać cotygodniowy przegląd wydarzeń na ziemiach polskich, ale także reakcji świata na wybuch powstania, biogramy postaci, przegląd prasy powstańczej i rosyjskiej. W każdym odcinku znakomici polscy historycy tj. Włodzimierz Suleja, Janusz Odziemkowski, Andrzej Nowak, Wojciech Karwat, Michał Kopczyński, Mariusz Wołos opowiedzą o jednym, najważniejszym wydarzeniu z danego tygodnia, bądź przypomną ważną, a często zapomnianą postać z okresu powstania. Cykl będzie ilustrowany archiwaliami pochodzącymi z zasobów TVP oraz archiwów polskich i zagranicznych. 15:55 SZWAJCARIA NIEUJARZMIONA - ODC. 2 VANIL NOIR (UNTAMED SWITZERLAND 02. VANIL NOIR / WILDE SCHWEIZ 02. DAS VANIL NOIR) Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2017 Reżyseria: Anne Wigger Szwajcaria jest dzika i piękna, mała, a jednocześnie tak różnorodna. Ten kraj w środku Europy, charakteryzujący się pasmami górskimi, rzekami, jeziorami i lasami, oferuje zapierający dech w piersiach wachlarz różnorodnych krajobrazów: prawie 1500 jezior, ponad 80 czterotysięczników, 150 lodowców i las, który zajmuje prawie jedną trzecią kraju. I nadal istnieją miejsca, które obiecują nieskalaną przyrodę: łagodne wzgórza i urwiste klify, tajemnicze wrzosowiska i potężne wodospady - wszystkie są ważnymi siedliskami dla nieśmiałej kozicy, pachnących róż alpejskich, dzikiego pstrąga i rzadkich orchidei. Czas je odkryć, zbadać i podziwiać. To będzie wyprawa do rezerwatów przyrody świata zwierząt i roślin, ale także odkrycie mitów i legend dotyczących poszczególnych regionów. W odcinku drugim - Vanil Noir. Jest to szczyt w Alpach Fryburskich, części Alp Zachodnich. Leży w Szwajcarii w kantonach Vaud i Fryburg. Należy do głównego łańcucha Alp Berneńskich. Można go zdobyć ze schroniska Chalet Les Marrindes (1868 m). Czas się tu zatrzymał. Zaczarowana okolica. Dla wielbicieli przyrody to główna atrakcja górskiego świata Szwajcarii. W rezerwacie Vanil Noir nadal można znaleźć dziewiczą przyrodę. Znajdujemy się na granicy płyt kontynentalnych Afryki i Europy. Po lewej z tyłu mamy Afrykę. Przy podziale na płyty tektoniczne nazwalibyśmy je Alpami Środkowo - Wschodnimi lub Południowymi. Miejsce, w którym stoimy, to już Europa. Naukowa nazwa to płaszczowiny pennińskie. Okolica przełęczy położonej wysoko nad krainą jezior przypomina krajobraz wulkaniczny. Ogród rzeźb stworzony przez naturę z różnych rodzajów skał. Pozostałości dawnej aktywności tektonicznej, pamiątka po ogromnej energii. Żyją tu wyjątkowe zwierzęta. Głównie owady i żaby, które mogą przetrwać w środowisku kwaśnym. 16:55 HISTORIA POLSKI - PAMIĘĆ POWSTANIA Film dokumentalny, 59 min, Polska, 2004 Reżyseria: Jadwiga Nowakowska Scenariusz: Jadwiga Nowakowska Zdjęcia: Władysław Malarowski, Ryszard Janowski Wykonawcy: Jan Kurdwanowski, Jan Ciechanowski, Anna Borkiewicz Celińska, Jerzy Stefan Skawiński, Tadeusz Sułkowski, Zofia Szymańczuk, Jan Ołdakowski, Paweł Kowal, Marcin Roszkowski, Izabela Maliszewska, Zbigniew Skwara, Jerzy Czajkowski "Nikt z nas nie zdawał sobie sprawy - wspomina Jerzy Stefan Stawiński, kiedyś dowódca kompanii łączności pułku AK"Baszta", później pisarz i scenarzysta - że możemy aż 63 dni kotłować się w tej historii. Wydawało mi się na początku, i każdemu z nas, że albo my opanujemy tę Warszawę, albo zginiemy wszyscy. Tymczasem okazało się, że możemy tu się utrzymać przez ponad dwa miesiące! Kosztem dwustu tysięcy ofiar, głównie ludności cywilnej..." Gdy powstanie upadło, w zrujnowanej Warszawie zostali umarli, a żywi długimi kolumnami wymaszerowali ze skazanej na zagładę stolicy. Żołnierze trafili do obozów jenieckich, cywile do obozu przejściowego w Pruszkowie. Niektórym wojskowym udało się uniknąć niewoli, przemknąć przez niemieckie kordony, schronić u krewnych na prowincji. Gdy front przetoczył się dalej na zachód, wrócili do swojego miasta. A tam już na nich czekano. Wielu bohaterów zostało zatrzymanych. Przesłuchiwali ich i torturowali oprawcy posługujący się nie tylko rosyjskim, ale także - o zgrozo! - polskim językiem. Jeszcze straszniejsze dla skazanych na wieloletnie więzienie, albo nawet na śmierć kombatantów były sentencje hańbiących wyroków: "za współpracę z hitlerowskimi okupantami", "za szpiegostwo na rzecz Niemców"! Los żołnierzy podziemia aresztowanych przez nową władzę i jej sowieckich dysponentów nie odwiódł wielu uwolnionych ze stalagów bojowników od powrotu do ojczyzny. Wraz z przebywającymi w kraju kombatantami posłuchali rozkazu pułkownika Radosława i w sierpniu - wrześniu 1945 roku wzięli udział w akcji ujawniania się byłych akowców. Dostali odpowiednie dokumenty i parę lat spokoju. Do 1949 roku, kiedy zostali uwięzieni oraz skazani za przynależność do nielegalnej organizacji i chęć obalenia ustroju socjalistycznego. Rzeczywiście, wielu z nich szczerze marzyło o obaleniu komuny, ale do konspiracji nie należało. Dyspozycyjni sędziowie uznali utrzymywanie koleżeńskich kontaktów z towarzyszami broni za działalność konspiracyjną. Dopiero po śmierci Stalina ludzie zaczęli wychodzić z więzień. Do kraju wróciła część akowców przebywających dotąd na emigracji. A we Francji elegancka publiczność festiwalu w Cannes oklaskiwała "Kanał" Andrzeja Wajdy zrealizowany na podstawie opowiadania Jerzego Stefana Stefańskiego. Znawcy chwalili reżysera za oryginalność wizji - zamknięcie bohaterów w izolowanym, podziemnym świecie kanałów. Jakże to świeży i pomysłowy chwyt formalny! Odwilż nie trwała długo. Władze znów przykręciły śrubę. Byli żołnierze musieli czekać lata na zwycięstwo "Solidarności", a potem jeszcze półtorej dekady na otwarcie wytęsknionego Muzeum Powstania Warszawskiego. Muzeum nareszcie jest, eksponuje i nadal gromadzi dramatyczne pamiątki czynu zbrojnego sprzed 60 lat, o którym w filmie opowiadają kombatanci - m.in. Zofia Szymańczuk, dr Anna Borkiewicz - Celińska, Jan Kurdwanowski, Tadeusz Sułowski i prof. Jan Ciechanowski. Ich wspomnienia ilustrują dramatyczne kadry archiwalnych filmów kręconych w ogniu walki przezakowskich kamerzystów. 18:20 TOWARZYSZE SEKRETARZE ORAZ INNI DYGNITARZE - ODC. 6 MIECZYSŁAW RAKOWSKI. MIECZYSŁAW FRANCISZEK, CZYLI OSTATNI PIERWSZY Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Autor: Dobrosław Rodziewicz Scenariusz: Dobrosław Rodziewicz Wykonawcy: Dobrosław Rodziewicz Mieczysław Rakowski, człowiek o wielu twarzach i kilku fryzurach, jak nazwał go Leopold Tyrmand. Mówiono o nim, że zawsze chciał zostać pierwszym sekretarzem, a został ostatnim. Niektórzy mówią do dziś, że obok Cyrankiewicza i Sokorskiego należał do grona nielicznych w PRL komunistycznych celebrytów. Choć miał wielkie ambicje polityczne, udała mu się tylko Polityka, bo był lepszym redaktorem niż politykiem. Odcinek pt. "Mieczysław Franciszek, czyli ostatni Pierwszy" przypomina życiorys i karierę Mieczysława Rakowskiego. Opowiadają o nich historyk dr Michał Przeperski (autor cenionej biografii Rakowskiego) oraz autor i narrator cyklu "Towarzysze sekretarze oraz inni dygnitarze" Dobrosław Rodziewicz. 19:00 STULECIE WINNYCH S.II - ODC. 26 (S. II, ODC. 13) Serial historyczny, obyczajowy, 46 min, Polska, 2020 Reżyseria: Michał Rogalski, Piotr Trzaskalski, Piotr Śliskowski Scenariusz: Ilona Łepkowska Aktorzy: Jan Wieczorkowski, Rafał Fudalej, Weronika Humaj, Karolina Bacia, Arkadiusz Janiczek, Stefan Pawłowski, Lesław Żurek, Mateusz Janicki, Sandra Drzymalska, Patryk Szwichtenberg, Mirosław Haniszewski, Barbara Wypych, Michał Rogalski, Piotr Rogulski, Rema Kos Muzyka: Wojciech Lemański, Paweł Lucewicz Rodzina Winnych bardzo cierpi po śmierci nestorki rodu. Załamany Stanisław nie wie, jak dalej żyć. Zastanawia się, jak sobie poradzą bez zaradności i mądrości Broni. Ignacy zaskakuje rodzinę wiadomością, że zwątpił w Boga i porzucił stan kapłański. Niespodziewanie dla wszystkich z Włoch przybywa Andzia z synami. Uciekając przed sycylijską mafią, szuka schronienia w Brwinowie. Temperamentna Andzia wprowadza radość i nadzieję w smutny, opuszczony dom Stanisława. Łucja szybko przekonuje się, że zamieniła więzienną celę na sutenerską klatkę. Próbuje się buntować, ale Walczak ma nad nią władzę. Gdy Mania po raz kolejny szykuje się do wyczekanego ślubu z Ryszardem, w rozmowie Ani z Michałem powraca temat małżeństwa. Śniegocki nie może zrozumieć niechęci ukochanej do stanu małżeńskiego. Czuje, że Ania nie jest z nim szczera. Czy ich miłość przetrwa kolejną kłótnię? 20:00 POWSTANIE WARSZAWSKIE Dokument fabularyzowany, 82 min, Polska, 2014 Reżyseria: Jan Komasa Scenariusz: Joanna Pawluśkiewicz, Jan Ołdakowski, Piotr Śliwowski Aktorzy: Michał Żurawski - Karol, Maciej Nawrocki - Witek, Mirosław Zbrojewicz - Prezes, Agnieszka Kunikowska - Joanna, Ewa Kania - Grochowska - matka, Jacek Czyż - Witek po latach Muzyka: Bartosz Chajdecki "Powstanie Warszawskie" zapowiadano jako "pierwszy na świecie fabularny dramat wojenny non - fiction". Zrekonstruowane i pokolorowane kroniki powstańcze, obrazujące dramat owych 63 dni. Wyprodukowany przez Muzeum Powstania Warszawskiego film został zmontowany w całości z materiałów dokumentalnych, autentycznych kronik filmowych kręconych w sierpniu 1944 roku w Warszawie. W archiwalne materiały został wpleciony wątek fabularny. Głównym bohaterom głosu użyczyli aktorzy, m.in. Maciej Nawrocki, Michał Żurawski i Mirosław Zbrojewicz. Historia przedstawiona oczami dwóch braci, operatorów filmowych, świadków walk oddziałów powstańczych z przeważającymi siłami niemieckimi. Realizatorzy Powstańczych Kronik Filmowych wykonują rozkazy dla Biura Informacji i Propagandy Armii Krajowej i zgodnie z oczekiwaniami swego dowódcy dokumentują codzienne życie cywilnej ludności powstańczej stolicy. Przygotowana przez nich kronika ma być wyświetlana w kinie Palladium. Bracia znajdują się w samym centrum dramatycznych wydarzeń i sami stają się bezpośrednimi uczestnikami powstania. Dołączają do jednego z oddziałów, z którym idą na akcję. Mają wreszcie okazję zarejestrować obraz prawdziwej wojny, o czym marzyli od początku. Rzeczywistość przerasta ich najśmielsze wyobrażenia o powstaniu. Uświadamiają sobie, że są świadkami dokonującej się apokalipsy. Muszą zatrzymać w kadrze ten obraz i za wszelką cenę ocalić dla potomnych taśmy z materiałem z powstańczej Warszawy. 2015 Orzeł (Polska Nagroda Filmowa) - Nagroda w kategorii: Najlepszy film dokumentalny 2015, Bartosz Putkiewicz Orzeł (Polska Nagroda Filmowa) - Nagroda w kategorii: Najlepszy dźwięk. 21:35 BUNTOWNICZKA NIE Z WYBORU Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2022 Reżyseria: Maciej Janiszewski Maria Konopnicka (1842 - 1910) jest jedną z najwybitniejszych pisarek w dziejach polskiej literatury i autorką pieśni patriotycznej "Rota", która to po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku konkurowała z "Mazurkiem Dąbrowskiego" o miano hymnu narodowego. Ale co więcej wiemy o pisarce? Autorzy filmu śledzą historię i twórczość Marii Konopnickiej na przestrzeni jej dorosłego życia. Film tworzy portret psychologiczny słynnej pisarki i przede wszystkim mierzy się z mitami związanymi z jej kontrowersyjnym życiem. Postać Konopnickiej jest na tyle tajemnicza i niezrozumiała, że reżyser postanowił przeprowadzić swego rodzaju dochodzenie, z którego widz dowiaduje się, dlaczego wokół pisarki jest tyle nieścisłości i plotek. Choć można spotkać opinię, iż była feministką, to po bliższym przyjrzeniu się losom pisarki, opinia ta wydaje się mocno naciągana. Ryzykownym jest także uznanie jej za skandalistkę, gdyż typowi skandaliści nie przejmują się ani krytyką, ani opinią publiczną, a tymczasem autorka "Prometeusza" bardzo dbała o swój wizerunek. Sławiąc dokonania Konopnickiej, zapomina się o tym, iż była przede wszystkim kobietą, uwikłaną w wyjątkowo skomplikowaną sytuację życiową. Co więcej, błędem byłoby uznanie jej za moralną opokę Narodu. Wręcz przeciwnie Konopnicka jawi się jako kobieta wyzwolona, niestroniąca od wolnych związków ze znacznie młodszymi mężczyznami, a w czasach, w jakich przyszło jej żyć, środowiska katolickie uznawały jej twórczość za bardzo szkodliwą i wymierzoną nie tylko w Kościół, ale w chrześcijaństwo i polskość. W dokumencie postaramy się za pomocą archiwaliów oddać klimat tamtego okresu. Do udziału w filmie zaprosiliśmy autorki bestsellerowych książek: Karolinę Dzimira - Zarzycką, jej autorstwa jest książka "Samotnica. Dwa życia Marii Dulębianki" i Iwonę Kienzler, autorkę książki "Maria Konopnicka. Rozwydrzona bezbożnica", oraz czołowych historyków zajmujących się biografią Marii Konopnickiej. Film będzie także podróżą sentymentalna po wspaniałych miejscach, gdzie Konopnicka mieszkała i gdzie podejmowała najważniejsze decyzje w swoim życiu. Są to miejsca, gdzie wychowywała dzieci, pisała listy do przyjaciół, na przykład Elizy Orzeszkowej. Przybliży też czasy, w jakich żyła pisarka, jaka panowała wtedy moda, trendy oraz glamour. Film podzielono na rozdziały, do których wstępem są fragmenty listów Konopnickiej, co pozwoli zobaczyć bohaterkę jako osobę prywatną, zdystansowaną do pełnionych przez siebie ról publicznych, bez cenzury opowiadającą o swoim dniu powszednim. 23:25 ŻE WARTO Film dokumentalny, 74 min, Polska, 2004 Reżyseria: Jadwiga Nowakowska Film jest wstrząsającą opowieścią o ludziach, którzy przeżyli powstanie warszawskie. Wspomnienia pełne euforii i bohaterstwa przeplatają się z osobistymi dramatami i tragedią. Poznajemy najróżniejsze postawy ludzi, zachowania, nastroje społeczne zupełnie dotąd nieznane. Obalone zostaje też wiele mitów funkcjonujących w powszechnej świadomości Polaków. W rozmowie uczestniczą między innymi: Jan Kurdwanowski, Zofia Szymańczuk, Lech Okołów, Magda Grodzka, Leonard Mroczek, prof. Anna Świderkówna, Jadwiga Sienkiewicz, Irena Makowska, Ewa Orlikowska - Krasnowolska, Janina Bajer - Gelertowa, Elżbieta Godlewska. 00:50 A WIĘC WOJNA - /32/ Felieton, 5 min, Polska, 2019 Autor: Elżbieta Szumiec - Zielińska 2 października. Poniedziałek. Wchodzi w życie podpisana dzień wcześniej kapitulacja Helu. W nocy obrońcy "samotnego półwyspu" topią amunicję w Bałtyku. Rano żołnierze Rejonu Umocnionego Hel zebrali się w Helu, Jastarni i Juracie. Stąd mieli udać się do niewoli. O godzinie 11:00 do portu wchodzą okręty niemieckie. Podczas trzydziestu dwóch dni obrony zginęło około 50 żołnierzy, 150 odniosło rany. Ponad 3600 obrońców - wśród nich dowódca obrony Wybrzeża admirał Józef Unrug - poszło do niewoli. W oflagu - pochodzący z rodziny niemieckiej admirał Unrug - kontaktował się z Niemcami przez tłumacza. Twierdził, że zapomniał, jak się mówi po niemiecku. Warszawę opuszczają ostatnie jednostki Wojska Polskiego. Stany Zjednoczone uznają rząd polski na wychodźstwie. Rząd polski na wychodźstwie uznaje także Francja. 01:00 SAGA PRASTAREJ PUSZCZY - OPOWIEŚĆ O WILKU: NIE MA JAK STADO Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2007 Reżyseria: Jan Walencik, Bożena Walencik Scenariusz: Bożena Walencik, Jan Walencik Zdjęcia: Jan Walencik Wykonawcy: Krzysztof Gosztyła, Tadeusz Karolak, Mohammad Rasouli, Marta Maślanka, Polska Orkiestra Radiowa, Agnieszka Bemowska, Marcin Pospieszalski W tym odcinku opowieść o wilku. Jego rodzeństwo i matka giną tragicznie. Osierocony młody osobnik nagle staje przed czymś, co jest obce wilczej naturze: nie potrafi żyć w samotności. Wszystko, czego zaznał dotychczas, wiązało się z rodziną. Niedoświadczony i zagubiony wilczek uporczywie szuka bratniej duszy. Natrafia jednak na kłusownika, który już kiedyś zagroził jego rodzinie. Teraz ów prześladowca krąży za nim jak zły cień. 02:10 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - MAMY ROZKAZ CIĘ UTRZYMAĆ Magazyn historyczny, 22 min, Polska, 2018 Autor: Adam Sikorski Lektor: Artur Kalicki Wśród setek przymiotników, z jakimi łączono słowo "morze", dla nas Polaków najważniejsze było słowo "nasze". Pod zaborami marzyły o nim kolejne pokolenia. Gdy stało się faktem, ruszyli ku niemu ze wszystkich stron kraju. Gdy w 1939 r. wyciągnęli po nie ręce Niemcy, stanęli do walki, nie bacząc na cenę. Na wybrzeżu miłość do tego żywiołu z biało - czerwoną banderą w tle dziedziczy się w sposób naturalny. Dziś uczestniczyć będziemy w wyjątkowej rekonstrukcji mającej na celu upamiętnienie zakończenia walk na Helu w 1939 r. Jest to oddolna inicjatywa miłośników historii, realizowana z potrzeby serca i potrzeby pielęgnowania pamięci historycznej. Przy okazji przypomnimy postać komandora por. Zbigniewa Przybyszewskiego, dowódcy baterii, która we wrześniu 1939 r. broniła Helu przed przeważającymi siłami niemieckimi.