TVP Nauka Piątek, 06.10.2023 06:30 WETERYNARZE Z SERCEM - /69/ 22 min, Polska, 2019 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Gościmy dzisiaj szczurka Tłustogona, który mimo że nie jest zachwycony wizytą w gabinecie weterynaryjnym, dzielnie radzi sobie ze stresem. Wbrew obiegowej opinii szczurki nie są zwierzętami bezobsługowymi. Wymagają troskliwej opieki i obserwacji. Odwiedzamy też Fundację Zwierzęta Podhala, która powstała z potrzeby kochania tych niekochanych, a jej celem jest ratowanie podhalańskich zwierząt. Dla jednego z podopiecznych, psiaka Michelle, szukamy dzisiaj domu. Do naszego Kącika Adopcyjnego trafili też ze schroniska w Nowym Dworze Mazowieckim, gdzie dzieci czytają książki psiakom, wyedukowani Kamyczek i Szami. I jeszcze pacjent, jakiego w programie dotąd nie mieliśmy. To walabia Perełka z rodziny kangurowatych. 07:00 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (63) - RECYKLING Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2008 Poznajemy Antananarywę - stolicę Madagaskaru oraz życie codzienne jej mieszkańców. Interesującym zjawiskiem jest powszechny i oddolny recykling wymuszony przez gospodarkę niedoborów. 07:30 CZY WIESZ, ŻE? - /187/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 08:05 OPERACJA ZDROWIE - TELEMEDYCYNA Magazyn medyczny, 25 min, Polska, 2020 Autor: Piotr Poraj - Poleski Autorzy programu prezentują informacje dotyczące objawów, diagnostyki i leczenia wielu groźnych chorób. W programie pokazywane są najnowocześniejsze terapie światowe dostępne w Polsce. Duży nacisk autorzy programu kładą również na profilaktykę. W dzisiejszym odcinku: telemedycyna, czyli świadczenie usług medycznych i opieka nad pacjentem na odległość, z wykorzystaniem zarówno zwykłego telefonu, jak i najnowszych technik i technologii. W czasach pandemii w tym kierunku zmierza medycyna. Pokażemy, jak wygląda zdalna opieka kardiologiczna nad pacjentami z wszczepionymi defibrylatorami, które automatycznie interweniują w przypadku zatrzymania akcji serca. Powiemy, jakie choroby są kwalifikacją do wszczepienia tych urządzeń, często ratujących życie. 08:35 ASTRONARIUM - 9/21 (120) - PROMIENIOWANIE KOSMICZNE Magazyn, 24 min, Polska, 2021 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Wykonawcy: Maciej Gudowski Cząstki pędzące przez Wszechświat z niewyobrażalną wręcz prędkością. Pojedyncze drobiny materii niosące ze sobą energie, o jakich na Ziemi nawet nam się nie śniło. To tak zwane promieniowanie kosmiczne. W programie pokażemy, czego możemy się dzięki niemu dowiedzieć. I jaki może mieć ono wpływ na naszą planetę. 09:10 WSZYSTKO I NIC /1/ (EVERYTHING AND NOTHING) Serial dokumentalny, 59 min, Wielka Brytania, 2011 Epicka podróż, aby odkryć prawdziwy rozmiar wszystkiego i niezwykłą naukę o pustej przestrzeni, w którą zabiera widzów i znakomicie prezentuje temat "wszystko" i "nic" profesor Jim Al - Khalili. W odcinku Everything’ Jim zadaje bardzo proste pytanie: dlaczego w nocy robi się ciemno? Podróż w poszukiwaniu odpowiedzi zabierze go przez niezwykłe historie do granic znanego nam wszechświata, aby zbadać, w jaki sposób nasze rozumienie kosmosu zostało ukształtowane zarówno przez matematykę, jak i astronomię. Odcinek Nothing’ zajmuje się nauką na samych granicach ludzkiej percepcji, gdzie leżą najgłębsze tajemnice wszechświata. Jim postanawia odpowiedzieć na jedno bardzo proste pytanie: czym jest nic? Jego podróż kończy się niezwykłym stwierdzeniem: wszystko powstało z niczego. Po części nauka, po części filozofia i po części historia, "wszystko" i "nic" (Everything’ and Nothing’) łączą wszystkie te elementy w porywającą i spektakularną narrację, która tworzy tę niezwykłą miniserię dokumentalną. 10:20 . - NOWE POCZĄTKI: TAJEMNICE CZŁOWIEKA Z IRHOUD (SAPIENS. THE NEW ORIGINS) Cykl dokumentalny, 45 min, Francja, 2020 W odległym Maroku na stanowisku archeologicznym Jebel Irhoud dokonano niezwykłego znaleziska: szczątków Homo Sapiens. Dziś możemy datować je na 300 000 lat. To odkrycie, które na nowo zapisuje historię początków ludzkości. Do tej pory najstarsze znalezione szczątki sięgały 200 000 lat. Nie tylko wydłuża to oś czasu historii Homo Sapiens, ale także zmienia geografię miejsca, z którego pochodzimy, całego regionu subsaharyjskiego. 11:40 WETERYNARZE Z SERCEM - /69/ 22 min, Polska, 2019 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Gościmy dzisiaj szczurka Tłustogona, który mimo że nie jest zachwycony wizytą w gabinecie weterynaryjnym, dzielnie radzi sobie ze stresem. Wbrew obiegowej opinii szczurki nie są zwierzętami bezobsługowymi. Wymagają troskliwej opieki i obserwacji. Odwiedzamy też Fundację Zwierzęta Podhala, która powstała z potrzeby kochania tych niekochanych, a jej celem jest ratowanie podhalańskich zwierząt. Dla jednego z podopiecznych, psiaka Michelle, szukamy dzisiaj domu. Do naszego Kącika Adopcyjnego trafili też ze schroniska w Nowym Dworze Mazowieckim, gdzie dzieci czytają książki psiakom, wyedukowani Kamyczek i Szami. I jeszcze pacjent, jakiego w programie dotąd nie mieliśmy. To walabia Perełka z rodziny kangurowatych. 12:10 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (63) - RECYKLING Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2008 Poznajemy Antananarywę - stolicę Madagaskaru oraz życie codzienne jej mieszkańców. Interesującym zjawiskiem jest powszechny i oddolny recykling wymuszony przez gospodarkę niedoborów. 12:45 CZY WIESZ, ŻE? - /187/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 13:25 OPERACJA ZDROWIE - TELEMEDYCYNA Magazyn medyczny, 25 min, Polska, 2020 Autor: Piotr Poraj - Poleski Autorzy programu prezentują informacje dotyczące objawów, diagnostyki i leczenia wielu groźnych chorób. W programie pokazywane są najnowocześniejsze terapie światowe dostępne w Polsce. Duży nacisk autorzy programu kładą również na profilaktykę. W dzisiejszym odcinku: telemedycyna, czyli świadczenie usług medycznych i opieka nad pacjentem na odległość, z wykorzystaniem zarówno zwykłego telefonu, jak i najnowszych technik i technologii. W czasach pandemii w tym kierunku zmierza medycyna. Pokażemy, jak wygląda zdalna opieka kardiologiczna nad pacjentami z wszczepionymi defibrylatorami, które automatycznie interweniują w przypadku zatrzymania akcji serca. Powiemy, jakie choroby są kwalifikacją do wszczepienia tych urządzeń, często ratujących życie. 14:00 WSZYSTKO I NIC /1/ (EVERYTHING AND NOTHING) Serial dokumentalny, 59 min, Wielka Brytania, 2011 Epicka podróż, aby odkryć prawdziwy rozmiar wszystkiego i niezwykłą naukę o pustej przestrzeni, w którą zabiera widzów i znakomicie prezentuje temat "wszystko" i "nic" profesor Jim Al - Khalili. W odcinku Everything’ Jim zadaje bardzo proste pytanie: dlaczego w nocy robi się ciemno? Podróż w poszukiwaniu odpowiedzi zabierze go przez niezwykłe historie do granic znanego nam wszechświata, aby zbadać, w jaki sposób nasze rozumienie kosmosu zostało ukształtowane zarówno przez matematykę, jak i astronomię. Odcinek Nothing’ zajmuje się nauką na samych granicach ludzkiej percepcji, gdzie leżą najgłębsze tajemnice wszechświata. Jim postanawia odpowiedzieć na jedno bardzo proste pytanie: czym jest nic? Jego podróż kończy się niezwykłym stwierdzeniem: wszystko powstało z niczego. Po części nauka, po części filozofia i po części historia, "wszystko" i "nic" (Everything’ and Nothing’) łączą wszystkie te elementy w porywającą i spektakularną narrację, która tworzy tę niezwykłą miniserię dokumentalną. 15:10 HURAGANY - WPŁYW NA PRZYRODĘ /2/ (HURRICANE, THE ANATOMY) Serial dokumentalny, 52 min, Francja, 2014 Huragany należą do najpotężniejszych zjawisk meteorologicznych na Ziemi. Mogą zabrać tysiące istnień ludzkich i spowodować straty idące w miliony euro. O anatomii huraganów opowiada ta właśnie miniseria dokumentalna. 16:05 . - NOWE POCZĄTKI: TAJEMNICE CZŁOWIEKA Z IRHOUD (SAPIENS. THE NEW ORIGINS) Cykl dokumentalny, 45 min, Francja, 2020 W odległym Maroku na stanowisku archeologicznym Jebel Irhoud dokonano niezwykłego znaleziska: szczątków Homo Sapiens. Dziś możemy datować je na 300 000 lat. To odkrycie, które na nowo zapisuje historię początków ludzkości. Do tej pory najstarsze znalezione szczątki sięgały 200 000 lat. Nie tylko wydłuża to oś czasu historii Homo Sapiens, ale także zmienia geografię miejsca, z którego pochodzimy, całego regionu subsaharyjskiego. 17:00 JAK ŻYJE LAS... - DRZEWO W CYKLU ŻYCIA Magazyn, 23 min, Polska, 2023 Scenariusz: Wojciech Słowik W tym odcinku programu opowiemy, na czym polega hodowla drzew i produkcja drewna. Od tysięcy lat człowiek korzysta z dóbr przyrody. Wszyscy ci, którzy doceniają jej rolę, wiedzą, że to jednak wzajemna zależność. Dlatego tak istotną kwestią jest rozsądne wykorzystywanie jej darów. Nikogo nie bulwersują obrazy ścinanego zboża, za naturalne uznajemy pielęgnację sadów w postaci różnego rodzaju przycinek czy wycinki drzew owocowych. Koszenie trawy czy opieka nad trawnikami jest powszechną praktyką. Wiemy, że te wszystkie naturalne czynności to element pielęgnowania dobrostanu przyrody, tak byśmy mogli nieustannie korzystać z jej owoców, z tego co rodzi natura, ale aby móc to robić, musimy o nią dbać i dlatego podejmujemy określone działania związane z wycinaniem, przycinaniem czy pielęgnacją. Sytuacja ulega diametralnie zmianie, kiedy widzimy ścinane drzewo. Obrazki, gdy tych drzew ścinanych jest już kilkanaście, wywołują gorące dyskusje, w których górują emocje. Jednocześnie w większości naszych domów znajdują się przedmioty z drewna. Nie chcemy rezygnować z tego rodzaju dobra, aby jednak możliwym było korzystanie z tego naturalnego surowca, potrzebne jest w pełni zaplanowane i konsekwentnie realizowane działanie, tak by ta naturalna fabryka jeszcze przez pokolenia dostarczała nam jednego z najbardziej doskonałych wytworów natury - drewna. Dokumentalny cykl "Jak żyje las...", realizowany wspólnie z Lasami Państwowymi, przybliża widzom tajniki gospodarki leśnej, obala mity, tłumaczy pojęcia i definicje z nią związane. Leśników, naukowców i ekspertów występujących w programie łączy wspólna pasja - las jako ekosystem istotny dla życia ludzi, cenne środowisko przyrodnicze dostarczające tlenu, pochłaniające dwutlenek węgla i gwarantujące równowagę zasobów wodnych, a jednocześnie źródło ważnych dla gospodarki surowców. 17:30 WETERYNARZE Z SERCEM - /70/ Reality show, 25 min, Polska, 2019 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Przedstawiamy ludzi pomagających zwierzętom, ale też zwierzęta w służbie człowieka. Dzisiaj czas na przewodników ludzi niewidomych. Posłuchajcie i zobaczcie, jak ważną rolę dla Pauliny spełnia Riva. Poznajcie też tajniki szkolenia psa przewodnika i tych, którzy są za nie odpowiedzialni. W Racławicach Śląskich czekał na nas niecodzienny pacjent - struś, który ma szansę zostać najbardziej znanym przedstawicielem swojego gatunku w Polsce. Mieliśmy okazję obserwować moment założenia mu protezy oraz zadziwiającą reakcję jego zagrodowych towarzyszy. Odwiedziliśmy też Ochotę na Kota, filię schroniska na Paluchu, gdzie w warunkach zbliżonych do domowych kociaki czekają na swoje wytęsknione domy. 18:05 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (64) - SZAFIR Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2008 W tym odcinku razem z Wojciechem Cejrowskim odwiedzamy kopalnię szafirów na Madagaskarze. Zaglądamy w głąb sztolni i poznajemy etapy wstępnej obróbki tych szlachetnych kamieni. 18:35 CZY WIESZ, ŻE? - /188/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 19:05 NA WSZELKI WYPADEK! - ŚPIĄCZKA CUKRZYCOWA 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Alicja Chmielewska Scenariusz: Piotr Poraj - Poleski Nikt z nas przecież nie liczy się z tym, że niespodziewanie może spotkać go jakiś nagły wypadek czy uraz. Nikt też nie nosi cały czas przy sobie, tak na wszelki wypadek, apteczki pierwszej pomocy, leków czy środków opatrunkowych. Warto jednak wiedzieć, jak zachować się w różnych nagłych okolicznościach i jak można pomóc sobie lub innym w nieoczekiwanych sytuacjach, zwłaszcza takich, kiedy potrzebna jest natychmiastowa pomoc, a nie możemy wezwać karetki i liczyć na szybką i fachową pomoc medyczną. Śpiączka cukrzycowa, zwana inaczej hipoglikemiczną, to stan zagrożenia życia będący skutkiem niedocukrzenia organizmu (hipoglikemii). Śpiączka może doprowadzić do trwałych zaburzeń w układzie nerwowym, a nawet śmierci. Jakie objawy pojawiają się zanim dojdzie do śpiączki hipoglikemicznej? Przy jakim poziomie cukru można zapaść w śpiączkę? Jak udzielić pierwszej pomocy w takim przypadku i na czym polega leczenie? 19:35 ASTRONARIUM - 8/23 (159) - POLACY W MISJI JUICE Magazyn, 23 min, Polska, 2023 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Bogumił Radajewski, Maciej Mikołajewski, Krzysztof Czart Prowadzący: Bogumił Radajewski Ich praca pomogła przygotować misję do jednego z najciekawszych miejsc w Układzie Słonecznym. JUICE to sonda Europejskiej Agencji Kosmicznej stworzona do zbadania lodowych księżyców Jowisza. W tym programie pokażemy, na czym polega polski udział w tym wyjątkowym przedsięwzięciu. 20:00 WĘDRÓWKA KONTYNENTÓW - OCEANIA: PIERŚCIEŃ OGNIA (VOYAGE OF CONTINENTS - OCEANIA: THE TECNONIC RING OF FIRE - ODC. 1) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2012 Reżyseria: Christopher Hooke Zdjęcia: Christopher Hooke Muzyka: Sylvain Moreau Od momentu powstania Ziemia nigdy nie przestała się zmieniać. Gigantyczne siły wypychały dna oceanów i zmieniały je w łańcuchy górskie. Na skutek kolizji sił tektonicznych tworzyły się kontynenty. Oczywiście siły te są nadal aktywne. Widać je w erupcjach wulkanów, w trzęsieniach ziemi i tsunami. Kształtują one nasz krajobraz, zmieniają klimat, wysuszają oceany i niszczą życie. Pięciodocinkowy angielski serial dokumentalny przedstawia wydarzenia z dalekiej i bliższej przeszłości z różnych miejsc na świecie, które zadecydowały o takim, a nie innym uformowaniu naszej planety. W pierwszym odcinku poznamy tektoniczne dzieje Oceanii. Historia tego najmniejszego kontynentu to jak historia samej Ziemi. Już u zarania kontynent ów doświadczył bowiem straszliwych zniszczeń. Największym lądem Oceanii jest Australia będąca w tej chwili najbardziej stabilnym geologicznie miejscem na naszej planecie. Przez miliony lat częścią Australii była Antarktyka. Około 50 mln lat temu Australia odłączyła się od Antarktyki. Po czym już jako oddzielny ląd przemieszczała się aż do kolizji z płytą tektoniczną przyszłej Azji. Sąsiadką Australii jest Nowa Zelandia, która nie ma tyle szczęścia, bo leży w samym środku tektonicznie niestabilnego regionu, zwanego pierścieniem ognia. Region ten obejmuje kraje wybrzeża Oceanu Spokojnego. Pierścień ognia to nieomal ciągły pas rowów oceanicznych oraz wulkanicznych łańcuchów górskich. Na tym obszarze, zwanym też okołopacyficznym pasem sejsmicznym, zdarza się przeszło 80% większych trzęsień ziemi i występuje 90% wszystkich czynnych wulkanów. 23:10 JAK ŻYJE LAS... - DRZEWO W CYKLU ŻYCIA Magazyn, 23 min, Polska, 2023 Scenariusz: Wojciech Słowik W tym odcinku programu opowiemy, na czym polega hodowla drzew i produkcja drewna. Od tysięcy lat człowiek korzysta z dóbr przyrody. Wszyscy ci, którzy doceniają jej rolę, wiedzą, że to jednak wzajemna zależność. Dlatego tak istotną kwestią jest rozsądne wykorzystywanie jej darów. Nikogo nie bulwersują obrazy ścinanego zboża, za naturalne uznajemy pielęgnację sadów w postaci różnego rodzaju przycinek czy wycinki drzew owocowych. Koszenie trawy czy opieka nad trawnikami jest powszechną praktyką. Wiemy, że te wszystkie naturalne czynności to element pielęgnowania dobrostanu przyrody, tak byśmy mogli nieustannie korzystać z jej owoców, z tego co rodzi natura, ale aby móc to robić, musimy o nią dbać i dlatego podejmujemy określone działania związane z wycinaniem, przycinaniem czy pielęgnacją. Sytuacja ulega diametralnie zmianie, kiedy widzimy ścinane drzewo. Obrazki, gdy tych drzew ścinanych jest już kilkanaście, wywołują gorące dyskusje, w których górują emocje. Jednocześnie w większości naszych domów znajdują się przedmioty z drewna. Nie chcemy rezygnować z tego rodzaju dobra, aby jednak możliwym było korzystanie z tego naturalnego surowca, potrzebne jest w pełni zaplanowane i konsekwentnie realizowane działanie, tak by ta naturalna fabryka jeszcze przez pokolenia dostarczała nam jednego z najbardziej doskonałych wytworów natury - drewna. Dokumentalny cykl "Jak żyje las...", realizowany wspólnie z Lasami Państwowymi, przybliża widzom tajniki gospodarki leśnej, obala mity, tłumaczy pojęcia i definicje z nią związane. Leśników, naukowców i ekspertów występujących w programie łączy wspólna pasja - las jako ekosystem istotny dla życia ludzi, cenne środowisko przyrodnicze dostarczające tlenu, pochłaniające dwutlenek węgla i gwarantujące równowagę zasobów wodnych, a jednocześnie źródło ważnych dla gospodarki surowców. 23:50 WETERYNARZE Z SERCEM - /70/ Reality show, 25 min, Polska, 2019 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Przedstawiamy ludzi pomagających zwierzętom, ale też zwierzęta w służbie człowieka. Dzisiaj czas na przewodników ludzi niewidomych. Posłuchajcie i zobaczcie, jak ważną rolę dla Pauliny spełnia Riva. Poznajcie też tajniki szkolenia psa przewodnika i tych, którzy są za nie odpowiedzialni. W Racławicach Śląskich czekał na nas niecodzienny pacjent - struś, który ma szansę zostać najbardziej znanym przedstawicielem swojego gatunku w Polsce. Mieliśmy okazję obserwować moment założenia mu protezy oraz zadziwiającą reakcję jego zagrodowych towarzyszy. Odwiedziliśmy też Ochotę na Kota, filię schroniska na Paluchu, gdzie w warunkach zbliżonych do domowych kociaki czekają na swoje wytęsknione domy. 00:20 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (64) - SZAFIR Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2008 W tym odcinku razem z Wojciechem Cejrowskim odwiedzamy kopalnię szafirów na Madagaskarze. Zaglądamy w głąb sztolni i poznajemy etapy wstępnej obróbki tych szlachetnych kamieni. 00:50 CZY WIESZ, ŻE? - /188/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 01:25 NA WSZELKI WYPADEK! - ŚPIĄCZKA CUKRZYCOWA 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Alicja Chmielewska Scenariusz: Piotr Poraj - Poleski Nikt z nas przecież nie liczy się z tym, że niespodziewanie może spotkać go jakiś nagły wypadek czy uraz. Nikt też nie nosi cały czas przy sobie, tak na wszelki wypadek, apteczki pierwszej pomocy, leków czy środków opatrunkowych. Warto jednak wiedzieć, jak zachować się w różnych nagłych okolicznościach i jak można pomóc sobie lub innym w nieoczekiwanych sytuacjach, zwłaszcza takich, kiedy potrzebna jest natychmiastowa pomoc, a nie możemy wezwać karetki i liczyć na szybką i fachową pomoc medyczną. Śpiączka cukrzycowa, zwana inaczej hipoglikemiczną, to stan zagrożenia życia będący skutkiem niedocukrzenia organizmu (hipoglikemii). Śpiączka może doprowadzić do trwałych zaburzeń w układzie nerwowym, a nawet śmierci. Jakie objawy pojawiają się zanim dojdzie do śpiączki hipoglikemicznej? Przy jakim poziomie cukru można zapaść w śpiączkę? Jak udzielić pierwszej pomocy w takim przypadku i na czym polega leczenie? 01:55 ASTRONARIUM - 8/23 (159) - POLACY W MISJI JUICE Magazyn, 23 min, Polska, 2023 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Bogumił Radajewski, Maciej Mikołajewski, Krzysztof Czart Prowadzący: Bogumił Radajewski Ich praca pomogła przygotować misję do jednego z najciekawszych miejsc w Układzie Słonecznym. JUICE to sonda Europejskiej Agencji Kosmicznej stworzona do zbadania lodowych księżyców Jowisza. W tym programie pokażemy, na czym polega polski udział w tym wyjątkowym przedsięwzięciu. 02:25 WĘDRÓWKA KONTYNENTÓW - OCEANIA: PIERŚCIEŃ OGNIA (VOYAGE OF CONTINENTS - OCEANIA: THE TECNONIC RING OF FIRE - ODC. 1) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2012 Reżyseria: Christopher Hooke Zdjęcia: Christopher Hooke Muzyka: Sylvain Moreau Od momentu powstania Ziemia nigdy nie przestała się zmieniać. Gigantyczne siły wypychały dna oceanów i zmieniały je w łańcuchy górskie. Na skutek kolizji sił tektonicznych tworzyły się kontynenty. Oczywiście siły te są nadal aktywne. Widać je w erupcjach wulkanów, w trzęsieniach ziemi i tsunami. Kształtują one nasz krajobraz, zmieniają klimat, wysuszają oceany i niszczą życie. Pięciodocinkowy angielski serial dokumentalny przedstawia wydarzenia z dalekiej i bliższej przeszłości z różnych miejsc na świecie, które zadecydowały o takim, a nie innym uformowaniu naszej planety. W pierwszym odcinku poznamy tektoniczne dzieje Oceanii. Historia tego najmniejszego kontynentu to jak historia samej Ziemi. Już u zarania kontynent ów doświadczył bowiem straszliwych zniszczeń. Największym lądem Oceanii jest Australia będąca w tej chwili najbardziej stabilnym geologicznie miejscem na naszej planecie. Przez miliony lat częścią Australii była Antarktyka. Około 50 mln lat temu Australia odłączyła się od Antarktyki. Po czym już jako oddzielny ląd przemieszczała się aż do kolizji z płytą tektoniczną przyszłej Azji. Sąsiadką Australii jest Nowa Zelandia, która nie ma tyle szczęścia, bo leży w samym środku tektonicznie niestabilnego regionu, zwanego pierścieniem ognia. Region ten obejmuje kraje wybrzeża Oceanu Spokojnego. Pierścień ognia to nieomal ciągły pas rowów oceanicznych oraz wulkanicznych łańcuchów górskich. Na tym obszarze, zwanym też okołopacyficznym pasem sejsmicznym, zdarza się przeszło 80% większych trzęsień ziemi i występuje 90% wszystkich czynnych wulkanów.