TVP Dokument Piątek, 13.10.2023 06:00 GENIUSZE I MARZYCIELE. KAZIMIERZ PRÓSZYŃSKI Film dokumentalny, 49 min, Polska, 2017 Reżyseria: Grzegorz Pacek Poprzez historię kamery Aeroskop numer 1, wyprodukowanej w Anglii w 1910 roku, a wymyślonej przez Kazimierza Prószyńskiego, opowiadamy fascynującą historię polskiego wynalazcy. Naukowca, prekursora i propagatora polskiego kina. Historię, która toczyła się na dwóch kontynentach, a wynalazki Prószyńskiego były używane na całym świecie. Zbierając okruchy filmowe pozostałe z tamtych czasów (pierwsze filmy Prószyńskiego kręcone w Polsce i Anglii, a także filmy i kroniki kręcone kamerą Aeroskop na całym świecie), rozmawiając z filmowymi profesjonalistami na całym świecie, szukając zapomnianych śladów naszego wynalazcy, będziemy rekonstruować historię Prószyńskiego, a jednocześnie przyglądać się światu początku wieku utrwalonego na taśmie filmowej. Będzie to również opowieść o rodzącym się właśnie przemyśle filmowym, w którego rozwoju wielki udział miał Prószyński. 06:55 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 208 BISKUPIN Magazyn, 22 min, Polska, 2020 Reżyseria: Barbara Adamczyk Scenariusz: Barbara Adamczyk Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Biskupin, to doskonałe miejsce, by wybrać się w podróż w czasie. Można zasmakować tutaj "żywej historii", podziwiać rekonstrukcje osad sprzed setek, a nawet tysięcy lat i dzięki odtwórcom, odgrywającym role mieszkańców wioski, zobaczyć jak wyglądała codzienność w zamierzchłych czasach. Biskupin, leży w województwie kujawsko - pomorskim, na Pojezierzu Gnieźnieńskim. Na terenie dawnej wsi, znajduje się rezerwat archeologiczny, który jest jednym z największych, tego typu w Europie. Obejmuje obszar około 38 ha. Znajdziemy na nim liczne ślady dawnego osadnictwa, od epoki kamienia, po wczesne średniowiecze. "Rezerwat archeologiczny Biskupin" uznany jest za Pomnik Historii RP. 07:25 ZDUMIEWAJĄCA AMERYKA POŁUDNIOWA - ODC. 4 PANTANAL: BIJĄCE SERCE BRAZYLII (WILDEST LATIN AMERICA) Serial dokumentalny, 52 min, Niderlandy (Holandia), 2012 Reżyseria: Allison Bean, Bill Markham W samym środku Ameryki Południowej rozciąga się niedostępna kraina: Pantanal, największe rozlewiska Ziemi. Nie są to zwykłe moczary. Co roku najpierw spadają na nie ulewne deszcze, a potem palące słońce suszy ziemię na wiór. To warunki trudne dla człowieka, ale gigantyczne rozlewiska przyciągają niezliczone gatunki zwierząt. To drugie po Afryce miejsce, gdzie przyroda funduje nam tak niezwykłe widowisko. Czy to powódź, czy susza tutaj zawsze pulsuje życie. 08:30 ALARM DLA ARKTYKI (ON THIN ICE) Film dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2020 Reżyseria: Boas Schwarz, Henry M. Mix Duże obszary arktycznej Syberii przez dziesięciolecia były strefami zakazanymi. Po raz pierwszy filmowcom udało się uzyskać dostęp do niektórych z tych stref, aby odkryć dramatyczną degradację wód, gleby i powietrza. Film jest bardzo aktualny, alarmujący i dostarcza obrazów z mało znanej i rzadko widywanej linii frontu zmian klimatycznych. Poznamy te zmiany i ich poważne konsekwencje dla rodzimej populacji. Gigantyczne kaniony otwierają się tam, gdzie kiedyś był niekończący się las tajgi. Setki ogromnych szczelin pojawia się z głębin, wydzielając metan, który ma 30 razy silniejszy efekt cieplarniany niż dwutlenek węgla. Rzeki mają niski poziom wód, a duże wydmy w ich wyschniętych korytach sprawiają, że część środkowej Syberii przypomina Saharę. Każdego roku nad tajgą szaleją pożary lasów. Kanał Północno - Wschodni stał się żeglowny. Olbrzymie warstwy wiecznej zmarzliny topnieją i ujawniają pozostałości dawnych czasów, w tym nieznane dotąd formy życia drobnoustrojów, które teraz odżywają. Zawierają do 8000 razy więcej materiału genetycznego niż wszystkie odkryte wirusy, a ich potencjał patogenny dla współczesnego człowieka jest wciąż nieznany. Stawką jest też przyszłość wielu dzikich zwierząt. Renifery zmieniają swoją coroczną migrację. Zdesperowane niedźwiedzie polarne przemierzają wioski, a nawet miasta. Wskaźnik reprodukcji rzadkiej mewy arktycznej spada. W Arktyce zmiany klimatyczne nie są już kwestią czasu. Dzieje się to teraz i w niepokojącym tempie. Naukowcy twierdzą, że punkt krytyczny osiągnięto już lata temu. Puszka Pandory została otwarta. 09:30 MALUCHY - ODC. 2 KROK ZA KROKIEM (BABY STEPS / A PETITS PAS / EP02: STEP BY STEP) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2016 Trzyodcinkowa mini - seria dokumentalna o najmłodszych zwierzętach. Roczna obserwacja trzech wyjątkowych, małych zwierząt i ich hodowców, od ich narodzin, poprzez pierwsze kroki i zmieniające życie doświadczenia. Poznamy bliżej lemury o turkusowych oczach, od których zależy przetrwanie tego gatunku. Bohaterem odcinka będzie też źrebak, dla którego scena stanie się prawdziwym placem zabaw, oraz szczeniak, który ma zostać psem pasterskim. Odcinek 2 - "Krok za krokiem". Po urodzeniu się - trzy maluchy spędziły pierwsze dni z właścicielami i opiekunami. Teraz zaczyna się drugi etap ich życia: nauka. Od 5 tygodni Natasza spędza cały czas z 4 szczeniaczkami. Zaczyna je rozumieć i rozróżniać. Dziś jest pierwsza próba szkolenia na psy pasterskie. Na razie nie można ich zetknąć z dużymi owcami. Muszą mieć coś na swoją miarę czyli kaczki. Zobaczymy jak bada się charakter małych zwierząt, aby dopasować zadania do ich możliwości. Poznamy sposoby przygotowania młodych osobników do pracy, pokazów, bycia z ludźmi i innymi zwierzętami. To bardzo ciekawe jak, krok za Krokiem, każdego dnia młode zwierzęta uczą się, poznają świat i stają się samodzielne. 10:30 DOOKOŁA ŚWIATA - ODC. 10 ODROBINA LUKSUSU (AROUND THE GLOBE / REGARDE LE MONDE EP. 10 RIEN QUE DU LUXE) Serial dokumentalny, 26 min, Francja, 2018 Reżyseria: Yann Streff Seria dokumentalna, geograficzno - podróżnicza. 2 sezony po 15 półgodzinnych odcinków. Jules Verne mawiał - "Życie jest krótkie, a świat jest szeroki." Przemierzając planetę z lekceważeniem odległości, ale z pragnieniem autentycznych spotkań, ten cykl oferuje niezwykłą wizualnie podróż dookoła świata: odkrycia, sport, przyroda, tradycja, gastronomia, niezwykłe środki transportu Każdy odcinek zawiera jeden motyw z pięcioma niesamowitymi miejscami docelowymi. Odc. 10 - "Odrobina luksusu". Polinezja. Wyspa Bora - Bora uznawana jest za wymarzone miejsce na urlop. Zawdzięcza tę reputacje nie tylko turkusowej lagunie, ale także luksusowym hotelom na palach. To miejscowy znak firmowy: dachy z liści pochutnika, bambus i egzotyczne drewno nadają hotelowi polinezyjski styl. Noc kosztuje tu około sześciuset euro. Budynki wymagają stałej konserwacji. Duże zasolenie powietrza i silne słońce sprawiają, że lakiery, którymi chronimy drewno, zużywają się po osiemnastu miesiącach. Co półtora roku trzeba remontować hotele, by goście zastali taki sam widok, jak na folderach i kartkach pocztowych. Wody wokół wyspy obfitują w bogatą florę i faunę. Między bungalowami biolodzy założyli szkółkę koralowca. Bezludne raje u wybrzeży Karaibów to prawdziwe oazy luksusu. Przenosimy się do Meksyku. Stąd polecimy prosto do Włoch. Francuski półwysep Cap Ferret również przyciąga miłośników luksusu. 11:05 DOOKOŁA ŚWIATA - ODC. 11 ZIMOWE SZALEŃSTWO (AROUND THE GLOBE / REGARDE LE MONDE EP. 11 DESTINATION NEIGE) Serial dokumentalny, 26 min, Francja, 2018 Reżyseria: Yann Streff Seria dokumentalna, geograficzno - podróżnicza. 2 sezony po 15 półgodzinnych odcinków. Jules Verne mawiał - "Życie jest krótkie, a świat jest szeroki." Przemierzając planetę z lekceważeniem odległości, ale z pragnieniem autentycznych spotkań, ten cykl oferuje niezwykłą wizualnie podróż dookoła świata: odkrycia, sport, przyroda, tradycja, gastronomia, niezwykłe środki transportu Każdy odcinek zawiera jeden motyw z pięcioma niesamowitymi miejscami docelowymi. Odc. 11 - "Zimowe szaleństwo". Amerykański stan Wyoming. Ze względu na surowy klimat zapadlisko Jackson Hole pozostało niezamieszkane aż do 1870 roku. Dawna ziemia traperów i kowbojów jest dziś znanym ośrodkiem turystycznym. Działa tu najstarsza stacja narciarska na zachód od Missisipi. Dziś Jackson cieszy się opinią luksusowego ośrodka narciarskiego dla bogatej klienteli. Przenosimy się kilka tysięcy kilometrów na wschód, do Turcji. Góra Erciyes, o wysokości 3970 m, góruje nad miastem Kayseri w Kapadocji. Zapaleni narciarze odkryli ją dopiero niedawno. Od kilku lat na jej szczycie działa nowoczesny ośrodek narciarski, którego trasy zjazdowe mają łączną długość dwustu kilometrów. Będziemy też w Norwegii, skąd przeniesiemy się do Kanady. W Górach Skalistych znajdują się setki kilometrów szlaków przeznaczonych wyłącznie do jazdy na skuterach śnieżnych. Wracamy do Europy. W Szwajcarii narciarze mogą korzystać nie tylko ze świetnych warunków klimatycznych, ale także z licznych tras zjazdowych i stoków. 11:45 TRZY ŻARTY - PRIMA APRILIS Program kameralno - studyjny, 10 min, Polska, 1977 Autor: Stefan Mroczkowski Wykonawcy: Zbigniew Górny Prima aprilis to obyczaj obchodzony w wielu krajach świata. Polega on na robieniu żartów, celowym wprowadzaniu w błąd, nabieraniu kogoś. Tego dnia w mediach pojawiają się różne żartobliwe informacje. Program primaaprilisowy, a w nim trzy historie: - o odkryciu naukowym pozwalającym zamrażać i odmrażać ludzi, w roli lekarza Jacek Żuralski; w piwnicy - chłodni wwożą na wózku szpitalnym młodą parę, która uległa temu procesowi, następuje jej wybudzenie; - wynalazek napędu słonecznego do małego fiata, występują Ryszard Podlewski i Jerzy Żelewski; rozmowa w warsztacie samochodowym, fiacik z bateriami słonecznymi na dachu jedzie szosą; - rewelacyjne wykopalisko - na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich znaleziono rękę Wenus z Milo, grają Mirosław Kwieciński i Wawrzyniec Kopczyński; wykop, w nim rozmowa o znalezieniu ręki Wenus z Milo, rozmowa we wnętrzu, owa ręka (z gipsu); Zbigniew Górny przy fortepianie w skomponowanym przez siebie utworze na prawą rękę. 12:05 ZAWSZE GOTOWI. ZAWSZE BLISKO - ODC. 11 Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2021 Reżyseria: Bartosz Paduch Scenariusz: Bartosz Paduch Telewizyjny cykl dokumentalny, przedstawiający losy żołnierzy i kandydatów na żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej - komponentu Wojska Polskiego. To, co wyróżnia żołnierzy WOT, czyli "Terytorialsów", to specyfika ich służby, tzn. każdy żołnierz WOT służy w swojej lokalnej jednostce, a jednocześnie normalnie pracuje w swoim środowisku, swojej miejscowości, jest częścią lokalnej społeczności, częścią zakładu pracy, częścią rodziny. Towarzyszymy naszym bohaterom podczas ich służby w batalionach WOT, na ćwiczeniach na poligonie, szkoleniach, akcjach służących pomocą lokalnym społecznościom podczas sytuacji awaryjnych (powódź, pożar, działania sanitarne związane z COVID - 19), ale też podczas ich normalnego życia, działalności zawodowej (często stojących w kontraście z rolą żołnierza WOT), życia rodzinnego. 12:30 ZAWSZE GOTOWI. ZAWSZE BLISKO - ODC. 12 Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2021 Reżyseria: Bartosz Paduch Scenariusz: Bartosz Paduch Telewizyjny cykl dokumentalny, przedstawiający losy żołnierzy i kandydatów na żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej - komponentu Wojska Polskiego. To, co wyróżnia żołnierzy WOT, czyli "Terytorialsów", to specyfika ich służby, tzn. każdy żołnierz WOT służy w swojej lokalnej jednostce, a jednocześnie normalnie pracuje w swoim środowisku, swojej miejscowości, jest częścią lokalnej społeczności, częścią zakładu pracy, częścią rodziny. Towarzyszymy naszym bohaterom podczas ich służby w batalionach WOT, na ćwiczeniach na poligonie, szkoleniach, akcjach służących pomocą lokalnym społecznościom podczas sytuacji awaryjnych (powódź, pożar, działania sanitarne związane z COVID - 19), ale też podczas ich normalnego życia, działalności zawodowej (często stojących w kontraście z rolą żołnierza WOT), życia rodzinnego. 13:00 OSTATNI GÓRALE Film dokumentalny, 48 min, Polska, 2017 Reżyseria: Filip Luft Zdjęcia: Sierhei Marchyk, Radek Wikiera, Jan Wierzejski Film dokumentalny o polskich góralach. Od zarania dziejów, wśród najwyższych szczytów Tatr i żywiołów, żyją ludzie z popadającej w zapomnienie grupy etnicznej z Podhala. Ta grupa jest jedną z najbardziej wyróżniających się w Europie. Mają niepowtarzalny styl ubioru, ekonomię, metody konstrukcji domów, własną kulturę, architekturę, tradycję i folklor. Film koncentruje się też na odwiecznych stosunkach człowieka z naturą. Oprócz wspaniałych górskich widoków, poznamy czterech niezwykłych bohaterów. Jarek, który jest specjalistą od drewna; Staszek, który większość czasu spędza z owcami w bacówce; Jan, który ma warsztat i umie wszystko zrobić oraz Piotr - muzyk, dzięki któremu będziemy na góralskim weselu. Przekonamy się, że czas w górach zatrzymał się wraz z siłą, odwagą, umiejętnościami i miłością do wolności ich mieszkańców. 13:50 MALUCHY - ODC. 3 PIERWSZE KROCZKI (BABY STEPS / A PETITS PAS / EP03: FIRST STEPS) Film dokumentalny, 51 min, Francja, 2016 Trzyczęściowy film dokumentalny o najmłodszych zwierzętach. Roczna obserwacja trzech wyjątkowych, małych zwierząt i ich hodowców, od ich narodzin, poprzez pierwsze kroki i zmieniające życie doświadczenia. Poznamy bliżej lemury o turkusowych oczach, od których zależy przetrwanie tego gatunku. Bohaterem odcinka będzie też źrebak, dla którego scena stanie się prawdziwym placem zabaw, oraz szczeniak, który ma zostać psem pasterskim. Odcinek 3 - "Pierwsze kroczki". Po trudnym początku z kaczkami, Girouette uczy się komend do pracy z owcami. Do zawodów zostały tylko 2 miesiące. Girouette robi duże postępy. Jest bardzo miła i posłuszna. Przyjemnie i łatwo się z nią pracuje. Potrafi być spokojna i jednocześnie bardzo szybka. To prawdziwa przyjemność... Jak na swój wiek nauczyła się wielu komend i zmierzy się z doświadczonymi psami. 14:55 ZDUMIEWAJĄCA AMERYKA POŁUDNIOWA - ODC. 5 ANDY: ŚWIAT W CHMURACH (WILDEST LATIN AMERICA) Serial dokumentalny, 52 min, Niderlandy (Holandia), 2012 Reżyseria: Allison Bean, Bill Markham Andy - najdłuższy łańcuch górski na Ziemi. Ciągnie się przez całą długość Ameryki Południowej, strasząc kłębami dymu wznoszącymi się znad czynnych wulkanów. Porośnięte drzewami zbocza, jałowe, skaliste wyżyny, zwierzęta i rośliny, które przystosowały się do ekstremalnych warunków: prażącego słońca, rozrzedzonego powietrza i mroźnych nocy. W Andach każdy dzień to walka o przetrwanie. 15:55 PEKIN DAXING: NAJWIĘKSZE LOTNISKO ŚWIATA (DAXING: THE BIGGEST AIRPORT IN THE WORLD / DAXING: LE PLUS GRAND AÉROPORT DU MONDE) Film dokumentalny, 53 min, Francja, 2022 Reżyseria: Olivier Lacaze Film dokumentalny. Kod PKX - Pekin Daxing - 25.09.2019 Chiny otworzyły międzynarodowe lotnisko w Daxing. Ta ogromna gwiazda z miedzianym dachem zajmuje powierzchnię 700 000 m2, odpowiednik 98 boisk piłkarskich. Nowy budynek o kształcie inspirowanym bańką mydlaną i oparty na zaawansowanych modelach matematycznych, które zrewolucjonizowały architekturę XX wieku jest największym terminalem lotniczym na świecie. Koszt operacji - 15 miliardów euro! Wyjątkowa konstrukcja to arcydzieło architektury. Największy z dotąd wybudowanych portów lotniczych. Oto historia niebywałego przedsięwzięcia budowy portu Pekin Daxing. Monumentalnego, futurystycznego, o przesądzonej przyszłości - będzie największy na naszej planecie i otworzy Chinom drogę do realizacji ambitnych celów. Filmowcy śledzili budowę lotniska na przestrzeni 5 lat. 100 000 mężczyzn i kobiet, którzy każdego dnia pracowali nad realizacją tego nie zwykle ambitnego projektu. W filmie ukazano nieznane przeciętnemu człowiekowi miejsca pracy niezbędne do prawidłowego funkcjonowania i bezpieczeństwa lotniska. Kiedy samolot wyląduje na Daxing, komputer szybko wskazuje najlepszą drogę kołowania. Musi być najkrótsza z uwagi na oszczędność paliwa. Oświetlenie drogi jest również sterowane komputerowo, by pilot bez problemu trafił na miejsce. Na Daxing jest dużo bagażu. Ogrom! W szczycie trzeba odprawić ponad piętnaście tysięcy toreb, walizek i innych pakunków na godzinę. Gdyby stworzyć dla nich jeden pas, miałby on 32 kilometry długości i otoczył lotnisko osiem razy. 17:00 DOOKOŁA ŚWIATA - ODC. 12 PARKI I REZERWATY (AROUND THE GLOBE / REGARDE LE MONDE EP. 12 AU BONHEUR DES PARCS) Serial dokumentalny, 27 min, Francja, 2018 Reżyseria: Yann Streff Seria dokumentalna, geograficzno - podróżnicza. 2 sezony po 15 półgodzinnych odcinków. Jules Verne mawiał - "Życie jest krótkie, a świat jest szeroki." Przemierzając planetę z lekceważeniem odległości, ale z pragnieniem autentycznych spotkań, ten cykl oferuje niezwykłą wizualnie podróż dookoła świata: odkrycia, sport, przyroda, tradycja, gastronomia, niezwykłe środki transportu Każdy odcinek zawiera jeden motyw z pięcioma niesamowitymi miejscami docelowymi. Odc. 12 - "Parki i rezerwaty". Chorwacja. Tutaj niedźwiedzie brunatne są stosunkowo liczne. Jednak w wielu innych europejskich krajach wyginęły, podobnie jak rysie, wilki czy duże ptaki drapieżne. W parku naturalnym mamy do czynienia z mieszkańcami, a nie z turystami. Jest tu sporo wiosek, a nawet miasteczek. Przenosimy się do Stanów Zjednoczonych. Stan Montana to raj dla miłośników przyrody. Na terenie Montany znajduje się aż osiem parków narodowych. Wody Polinezji stanowią schronienie dla niezwykle bogatej fauny. Tetiaroa była dawniej siedzibą władców Polinezji. Marlon Brando utworzył tu rezerwat, w którym dziś bezpiecznie bytują olbrzymie kolonie głuptaków, rybitw i fregat. Park Narodowy Doana to doskonały przykład bogactwa i różnorodności ekosystemów. Dominują tu wydmy, śródziemnomorskie zarośla i bagna. w 1984 roku Park Narodowy Doana został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. 17:35 DOOKOŁA ŚWIATA - ODC. 13 CZAS DO SZKOŁY (AROUND THE GLOBE / REGARDE LE MONDE EP. 13 A L’COLE DU MONDE) Serial dokumentalny, 25 min, Francja, 2018 Reżyseria: Yann Streff Seria dokumentalna, geograficzno - podróżnicza. 2 sezony po 15 półgodzinnych odcinków. Jules Verne mawiał - "Życie jest krótkie, a świat jest szeroki." Przemierzając planetę z lekceważeniem odległości, ale z pragnieniem autentycznych spotkań, ten cykl oferuje niezwykłą wizualnie podróż dookoła świata: odkrycia, sport, przyroda, tradycja, gastronomia, niezwykłe środki transportu Każdy odcinek zawiera jeden motyw z pięcioma niesamowitymi miejscami docelowymi. Odc. 13 - "Czas do szkoły". Edukacja w Singapurze jest laicka, obowiązkowa i darmowa. Codziennie, o siódmej dwadzieścia, we wszystkich szkołach na maszt wciągana jest flaga. Rozbrzmiewa przy tym hymn narodowy. Singapurski system edukacji należy do najsurowszych na świecie. Przenosimy się do Stanów Zjednoczonych. Posągi myśliciela oraz Minerwy bogini mądrości mają inspirować studentów Uniwersytetu Columbia. Jesteśmy w centrum Nowego Jorku. Budynki uniwersyteckie zajmują całą dzielnicę. To robi wrażenie, zwłaszcza w porównaniu z francuskimi uczelniami. 25 bibliotek Uniwersytetu Columbia oferuje studentom ponad 8 milionów książek. Zajrzyjmy do Kataru, który masowo inwestuje w organizację wydarzeń sportowych, a piłka nożna jest traktowana jak sport narodowy. Przenosimy się do Burkina Faso. Przedszkola to rzadkość tutaj, ale ośrodków edukacji jest coraz więcej. 18:05 SAGRADA FAMILIA - WYZWANIE DLA GAUDIEGO (SAGRADA FAMILIA, GAUDI'S CHALLENGE / SAGRADA FAMILIA, LE DEFI DE GAUDI) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2022 Reżyseria: Marc Jampolsky Film dokumentalny o słynnej Bazylice Sagrada Familia w Barcelonie. Począwszy od 1883 roku Sagrada Familia stanowi architektoniczny wyjątek porównywalny do średniowiecznych katedr, które budowano przez długie lata, a nawet wieki. Miała być spełnieniem odważnego i szalonego marzenia genialnego architekta - Antoniego Gaudiego. Od wstępnych szkiców do trwającej do dziś budowy - dzieje bazyliki są opowieścią o upartym dążeniu do ukończenia budowli, która przeczy prawom architektury. Wybudowana częściowo za życia swego twórcy, Sagrada Familia stała się artystyczną i twórczą przygodą dla kilku pokoleń architektów z całego świata. Niektórzy poświęcili jej całe swoje życie. Wyjątkowo trudnym wyzwaniem ponieważ w efekcie zawieruch dziejowych część planów i projektów genialnego twórcy uległo zniszczeniu już po jego śmierci. Jak jego następcy kontynuowali i udoskonali jego dzieło walcząc z przeciwnościami? Jaki architektoniczne sekrety i artystyczną brawurę Sagrada Familia ujawniła w czasie trwającej sto pięćdziesiąt lat budowy? Bazylice Sagrada Familia przekształcenie się z fantastycznej wizji swojego twórcy w zbiorowy wysiłek i sukces zajęło sporo czasu. Dziewięć wież i fasada Chwały zostaną ukończone w nadchodzących latach. Gdyby Gaudi mógł ujrzeć swoje niemal ukończone arcydzieło nie poczułby się zawiedziony. Raczej zadowolony z bycia siłą sprawczą takiego przedsięwzięcia przez ponad sto lat. 19:15 MIGRANCI - MIGRANCI /2/ WŁOCHY. ZABIERZCIE ICH STĄD! Cykl reportaży, 45 min, Polska, 2023 Reżyseria: Jacek Łęski, Sławomir Czyrnek Scenariusz: Jacek Łęski, Sławomir Czyrnek Cykl reportaży dokumentalnych o problemie migracyjnym w krajach Europy Zachodniej oraz Europy Południowej. Drugi z cyklu reportaży o kryzysie migracyjnym w Europie. Niemcy w 2015 roku ustami Angeli Merkel zaprosiły do siebie nielegalnych migrantów. Panowało powszechne przekonanie, że dadzą sobie radę z przyjęciem setek tysięcy ludzi z Afryki i Bliskiego Wschodu. Dziś widać gołym okiem, że tak się nie stało. Problemy przerosły wszelkie przewidywania. 20:15 TERROR W PARYŻU - ODC. 4 PROCES JAK ŻADEN INNY (THE TERROR TRIAL / V13 EPISODE 4 THIS TRIAL IS UNCOMPARABLE) Serial dokumentalny, 51 min, Francja, 2021 Reżyseria: Theo Ivanez Mini - seria kryminalno - polityczna (5 odcinków) o śledztwach w sprawach o zamachy terrorystyczne we Francji. Proces, który rozpoczął się we wrześniu 2021 r. dotyczący ataków popełnionych od 13 listopada 2015 r. Nadzwyczajna sprawa sądowa z 20 oskarżonymi została skierowana do specjalnie utworzonego Sądu, 220 tomów postępowań i prawie 1700 osób. Jest to wydarzenie zgodne z oczekiwaniami, którego się obawiano: ponownie otworzy rany, które ledwo zaczęły się goić. Poprzez zeznania ofiar terroryzmu, prawników, organów ścigania i członków wymiaru sprawiedliwości, ten serial dokumentalny pokazuje, jak Francja przygotowuje się do otwarcia tego bezprecedensowego procesu. Śledząc podstawy sprawy i patrząc wstecz na dowody z policyjnego śledztwa, zrozumiemy funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości antyterrorystycznej w krajach europejskich i sposób, w jaki społeczeństwo reaguje na to, co nie do pomyślenia. Część 4 - "Proces jak żaden inny". Wcześniej nie było takich zamachów na ulicach Paryża. Nigdy nie musieliśmy się mierzyć z akcją zbrojną. To siatka. Na początku było trzech zamachowców. Rok później mówi się o całej grupie ludzi, o finansowaniu i broni. Sprawa stała się bardzo poważna. To wolność będzie miała ostatnie słowo. Działania terrorystów były przerażające, ale zostaną skazani zgodnie z regułami obowiązującymi w demokratycznym państwie prawa. To proces w Sądzie Przysięgłych, uroczysty, przełomowy w historii Francji. Do tej pory nie było procesu, w którym byłoby tysiąc siedmiuset powodów cywilnych. Nigdy też nie było procesu, który trwałby tyle czasu. Z tyloma ofiarami i trudnościami. W Prokuraturze Generalnej pierwszym poważnym problemem do rozwiązania było znalezienie odpowiedniego miejsca, gdzie ten proces mógłby się odbyć, umożliwiając obecność tylu powodów i adwokatów. 21:15 GRABIEŻ Film dokumentalny, 75 min, Polska, 2022 Reżyseria: Piotr Mielech Scenariusz: Piotr Mielech Zdjęcia: Andrzej Warchoł Muzyka: Jędrzej Kodymowski Obraz grabieży jakiej w czasie II wojny światowej dopuścili się na terenie Polski niemieccy okupanci. To nie była kradzież kilku znanych dzieł sztuki. Prawda jest inna: "Okupant całkowicie wydrenował nasz system bankowy, przejął handel, zawłaszczył oszczędności obywateli, zdegradował wartość złotego. () Jednym słowem była to zaplanowana grabież totalna". 22:45 RESET - ODC. 15 Film dokumentalny, 70 min, Polska, 2023 Autor: Michał Rachoń Film dokumentalny pokazujący politykę międzynarodową oraz relacje Polski z krajami NATO oraz Rosją. Kulisy prowadzenia tej polityki w rozmowach ze specjalnymi gośćmi. 24:00 MIASTO GNIEWU S.I - /6/ Serial fabularyzowany TVP, 30 min, Polska, 2017 Reżyseria: Dawid Sawicki Scenariusz: Dawid Sawicki Zdjęcia: Tomasz Nawrocki Muzyka: Tomasz Kamiński Cykl dokumentalny o początkach zorganizowanej przestępczości w Polsce. Pierwsza seria składa się z 13 odcinków. Każdy epizod opowiada o jednej zbrodni gangsterskich porchunków. W cyklu zostały wykorzystane materiały archiwalne Telewizji Polskiej S. A. , a także Komendy Stołecznej Policji oraz warszawskich prokuratur i sądów. Odcinek 6. Trwa gangsterska wojna w mieście. Walczą ze sobą Pruszków i grupa braci N. - Dziada i Wariata. Dodatkowo na przestępczej mapie uaktywnia się ten właściwy gang z Wołomina rządzony przez Mariana K. ps. Maniek vel Klepak i Ludwika A. ps. Lutek. Gangsterzy zabijają trzy osoby w gołębniku, dali w ten sposób znać, że Dziad jest następny na liście. 00:50 WIRTUALNA SOBOWTÓRKA (MADE TO MEASURE / EINE DIGITALE SPURENSUCHE) Film dokumentalny, 51 min, Szwajcaria/Niemcy, 2021 Reżyseria: Moritz Riesewieck, Hans Block, Cosima Terrasse Film dokumentalny prezentujący eksperyment, którego celem jest odpowiedź na pytanie, czy można zrekonstruować osobę wyłącznie na podstawie jej cyfrowego śladu danych z pięcioletniej historii aktywności w Google? Czy można stworzyć sobowtóra, nie znając oryginału, ale znając jego świadome i nieświadome aktywności w sieci? Film ten odtwarza w detalach taką osobę - sobowtóra wraz z jej charakterem i profilem psychologicznym. Efekt jest porażający. Zobaczymy reakcje rzeczywistej osoby, której psychologiczny portret zrekonstruowano na podstawie aktywności internetowej. Film udowadnia, że nawet nieliczne dane z sieci wystarczają do identyfikacji potrzeb, zainteresowań, opinii i osobistych cech człowieka. Pokazuje niebezpieczną tendencję algorytmów do jednoznacznego klasyfikowania ludzi i definitywnego przewidywania ich zachowania. A stąd już bardzo blisko do manipulacji. Ludzie jednak się zmieniają, czego algorytmy mogą nie uwzględnić. Specjaliści z branży punktują też ich inne słabości, a w szczególności konserwatywne podejście do dynamiki ludzkich reakcji. Film uświadamia, jak nasze słabości, nawyki, choroby czy lęki mogą się łatwo zamienić w profity. Pozostaje filozoficzne pytanie: "Kto jest autorem mojej tożsamości i decyduje o tym, kim jestem?". Ten film to eksperyment, projekt interaktywny i film dokumentalny w jednym. 01:50 KRAJOBRAZY POLSKIE - DOLINA BARYCZY Film dokumentalny, 10 min, Polska, 1976 Zdjęcia: Tadeusz Zieliński Film poświęcony przyrodniczym i turystycznym walorom Doliny Baryczy. Jest to obszar ciągnący się od Wzgórz Trzebnickich w kierunku równoleżnikowym. Rzeka Barycz wiąże labiryntem swoich dopływów i odnóg szereg miast i miasteczek i kształtuje charakter przyrody w całym swoim otoczeniu. Sama Dolina łączy w sobie tereny pierwotne z tymi dotkniętymi działalnością człowieka, a jej krajobraz cechuje rytm przyrody: woda - lasy - woda. Program dokonuje przeglądu gatunków fauny i flory występującej na terenie Doliny Baryczy. Kamera gości również w Trzebnicy, gdzie omawiane są jej najważniejsze i najciekawsze zabytki architektoniczne i atrakcje turystyczne, jak również współczesne zabudowania i infrastruktura tego urokliwego miasta. Niekoronowaną "stolicą" Doliny Baryczy jest Milicz, oferujący turystom bogatą ofertę pól namiotowo - kempingowych, domków letniskowych i ośrodków wypoczynkowych. Samo miasto także wyróżnia się kameralną zabudową i pełnymi charakteru zabytkami. Podobnie sprawa ma się z Sułowem i Żmigrodem, w których także gości ekipa programu. Dolina Baryczy powoli pokrywa się obszarami chronionymi, które na celu mają zachowanie tych pięknych terenów od niszczycielskiego wpływu cywilizacji. 02:10 WYSPA Film dokumentalny, 18 min, Polska, 2015 Reżyseria: Natalia Krasilnikova Bohaterem filmu Wyspa jest Mykola Golowan, stary rzeźbiarz z ukraińskiego miasteczka Łuck. Film opowiada przede wszystkim o codzienności człowieka, który poświęca się ukochanej pracy, nie zważając na popularność, nie szukając poklasku. Jest to przypowieść o harmonii samotności. 02:35 POTĘGA NAUKI. SZKOŁA LWOWSKA - WARSZAWSKA Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2010 Reżyseria: Andrzej Gajewski Film opowiada o najważniejszym okresie w historii polskiej nauki, okresie mało znanym, kiedy nagle rozkwitła tzw. szkoła lwowsko - warszawska. Nikt jeszcze nie zrobił filmu na ten temat, a temat ze wszech miar wart jest poznania. Mały kraj, który po 123 latach zaborów, odzyskał wolność, stworzył nową szkołę logiczno - filozoficzno - matematyczną. 03:40 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - DODANE DO MAPY PAMIĘCI Magazyn historyczny, 24 min, Polska, 2021 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki "Dodane do Mapy Pamięci" W roku 1864 w czasach największych carskich represji wobec Polaków zaangażowanych w powstanie styczniowe, właściciel majątku Lejno koło Sosnowicy, przy wiejskiej świątyni postawił krzyż z napisem Pamięci Jana Bogdanowicza, rozstrzelanego 7 marca 1863 roku w Lublinie. Bogdanowicz to jeden z liderów zrywu na Lubelszczyźnie pojmany i rozstrzelany przez Rosjan. Przez lata władze carskie chciały przymusić Liniewskiego do usunięcia krzyża, a przynajmniej napisu. Ten utracił majątek, ale nie uległ. Krzyż ścięły dopiero wojska carskie w czasie walk I wojny światowej. Od lat upominamy się o jego powrót do Lejna. I wreszcie mamy szansę na realizację tego pomysłu. "Zapomniana bitwa" Zapomniana bitwa to jedna z tych, które stoczone zostały na osi drogi żelaznej Warszawa - Petersburg. To wątek powstańczych dziejów zupełnie nierozpoznany przez historyków. Kolej i telegraf stanowiły dwa elementy taktycznej przewagi Rosjan i tylko nieliczni z powstańczych liderów rozumieli, że zniszczyć je, to pozbawić wroga silnych atutów. Rozpoznajemy wydarzenie z 27 i 28 stycznia 1863 roku, które rozegrało się w okolicach Łochowa. Udało się już odkryć bardzo szeroko pojęty teren bitwy. Teraz przyszła pora na szczegółowe badania. 04:15 KOCHAM CIĘ JAK IRLANDIĘ Film dokumentalny, 42 min, Polska, 2012 Reżyseria: Aleksander Dembski Adam ma 56 lat, pochodzi z Opola, jest wokalistą amatorem. Pomimo braków w wykształceniu muzycznym wierzy w siebie i bardzo poważnie podchodzi do swojej pasji. Każdego dnia ćwiczy, prezentując swoje nagrania na jednym z muzycznych portali internetowych. Przez internet odświeża starą znajomość z Krzysztofem, który obecnie jest menedżerem mało znaczących kapel grających do tzw. kotleta. Adam i Krzysztof podejmują decyzję, że razem zrobią wszystko, aby wejść w struktury show - biznesu. Początkowo idzie to opornie, jednak pewnego dnia spotykają lidera bardzo znanego w Polsce zespołu muzycznego Kobranocka. Okazuje się, że muzykom jest to również na rękę, ponieważ mogą liczyć na wielki powrót na scenę w niekonwencjonalny sposób. Po kilku tygodniach prób nowy zespół muzyczny, w składzie którego znajdą się także Adam i Krzysztof, planuje zagranie koncertu dla kilkutysięcznej publiczności oraz wydanie płyty. Czy im się uda?