TVP Nauka Piątek, 13.10.2023 05:55 CZAS W LAS - /1/ Magazyn, 19 min, Polska, 2022 Reżyseria: Sławomir Czyrnek Scenariusz: Sławomir Czyrnek Prowadzący: Magdalena Turowska, Sławomir Makaruk Seria prezentująca najciekawsze i najważniejsze tematy dotyczące polskich lasów. Gospodarze programu ruszają w podróż po Polsce i wspólnie z przedstawicielami nadleśnictw opowiadają m.in. o różnorodności flory i fauny, ochronie gatunkowej, ofercie turystycznej, gospodarce leśnej oraz wielu innych zagadnieniach będących w gestii Lasów Państwowych. Prowadzący: Magdalena Turowska, iławianka znad Jezioraka i Sławomir Makaruk Makaron, podróżnik, koordynator wypraw. W pierwszym odcinku Magdalena Turowska i Sławomir Makaruk odwiedzają Leśny Ośrodek Rehabilitacji Zwierząt w Kole, niedaleko Piotrkowa Trybunalskiego. Paweł Kowalski, edukator leśny z Nadleśnictwa Piotrków, udziela tu pomocy wielu zwierzętom, najczęściej zagubionym młodym osobnikom oraz tym, które ucierpiały wskutek kolizji drogowych. Ośrodek w Kole ma własny gabinet weterynaryjny i wyposażoną w niezbędny sprzęt salę zabiegową, co pozwala na skuteczną pomoc poszkodowanym mieszkańcom lasu. Nie wszystkie rehabilitowane tu zwierzęta mogą jednak wrócić na wolność, część musi zostać w ośrodku na stałe pod troskliwą opieką Pawła. W programie zobaczymy też wspólne biesiadowanie z miejscowym Kołem Gospodyń Wiejskich. Jego członkinie w sztuce kulinarnej wykorzystują również dary lasu. Smakołyki lokalnej kuchni przybliżą Norbert Dudek oraz Dorota Krześlak, którzy wspólnie z prowadzącymi zasiądą do stołu i opowiedzą o przygotowanych potrawach, m.in. z grzybami i ziołami. 06:30 WETERYNARZE Z SERCEM - /74/ Reality show, 25 min, Polska, 2019 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Dzisiaj odwiedzamy Zoo Safari Borysew - jedyne takie miejsce w Polsce, gdzie hoduje się białe tygrysy bengalskie. Ten gatunek należy do zagrożonych wyginięciem i jest wpisany do Czerwonej Księgi. Podglądamy zabiegi weterynaryjne i przegląd medyczny tygrysicy Safry. Spotkać tam można również krokodyle czy aligatory oraz inne ciekawe okazy egzotycznego świata zwierząt. Udało nam się także obserwować ekipę sterylobusa podczas akcji bezpłatnych sterylizacji zwierząt. Celem jest ograniczenie rozmnażania, a co za tym idzie bezdomności zwierząt. Weterynarze przeprowadzili już 95 akcji, podczas których zoperowali około 3 i pół tysiąca zwierząt. Działania zakrojone są na szeroką skalę i wykraczają daleko poza granice Polski. W kąciku behawiorystycznym dowiemy się, co to jest lęk separacyjny u psów i jak sobie z nim radzić. W kąciku adopcyjnym poznacie Azę, suczkę, która po ciężkich latach spędzonych na łańcuchu, cieszyła się nowym życiem tylko kilka miesięcy. Znowu szukamy dla niej domu. 07:00 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (68) WENEZUELA - BOSO ALE W OSTROGACH Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2009 Ten odcinek cyklu "Boso przez świat" został zrealizowany w Wenezueli. Poznajemy kraj i zamieszkujących go ludzi. Odwiedzamy llanosy, czyli południowoamerykańską sawannę. Naszymi przewodnikami są llaneros - wenezuelscy kowboje. Przyglądamy się życiu codziennemu tych twardych i zahartowanych ludzi. 07:30 CZY WIESZ, ŻE? - /192/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 08:05 OPERACJA ZDROWIE - COVID - 19 I GRYPA SEZONOWA. Magazyn medyczny, 25 min, Polska, 2020 Autor: Piotr Poraj - Poleski Autorzy programu prezentują informacje dotyczące objawów, diagnostyki i leczenia wielu groźnych chorób. W programie pokazane są najnowocześniejsze terapie światowe dostępne w Polsce. Duży nacisk autorzy programu kładą również na profilaktykę. Epidemia COVID - 19 trwa i niestety wiele wskazuje na to, że szybko się nie skończy. Cały czas rośnie liczba zarażonych oraz ofiar wirusa na świecie i dawno już przekroczyła 27 milionów. Eksperci twierdzą, że o sukcesie można byłoby mówić, gdyby dzienna liczba zakażeń spadła poniżej 100, a przecież niebawem czeka nas dodatkowe wyzwanie. 08:35 ASTRONARIUM - 13/21 (124) - KRATERY UDERZENIOWE Magazyn, 22 min, Polska, 2021 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Lektor: Maciej Gudowski Magazyn astronomiczny. 09:10 WSZYSTKO I NIC /2/ (EVERYTHING AND NOTHING) Serial dokumentalny, 59 min, Wielka Brytania, 2011 Epicka podróż, aby odkryć prawdziwy rozmiar wszystkiego i niezwykłą naukę o pustej przestrzeni, w którą zabiera widzów i znakomicie prezentuje temat "wszystko" i "nic" profesor Jim Al - Khalili. W odcinku Everything’ Jim zadaje bardzo proste pytanie: dlaczego w nocy robi się ciemno? Podróż w poszukiwaniu odpowiedzi zabierze go przez niezwykłe historie do granic znanego nam wszechświata, aby zbadać, w jaki sposób nasze rozumienie kosmosu zostało ukształtowane zarówno przez matematykę, jak i astronomię. Odcinek Nothing’ zajmuje się nauką na samych granicach ludzkiej percepcji, gdzie leżą najgłębsze tajemnice wszechświata. Jim postanawia odpowiedzieć na jedno bardzo proste pytanie: czym jest nic? Jego podróż kończy się niezwykłym stwierdzeniem: wszystko powstało z niczego. Po części nauka, po części filozofia i po części historia, "wszystko" i "nic" (Everything’ and Nothing’) łączą wszystkie te elementy w porywającą i spektakularną narrację, która tworzy tę niezwykłą miniserię dokumentalną. 10:20 . - NOWE POCZĄTKI: CAŁKIEM NOWA OPOWIEŚĆ (SAPIENS. THE NEW ORIGINS) Cykl dokumentalny, 45 min, Francja, 2020 W odległym Maroku na stanowisku archeologicznym Jebel Irhoud dokonano niezwykłego znaleziska: szczątków Homo Sapiens. Dziś możemy datować je na 300 000 lat. To odkrycie, które na nowo zapisuje historię początków ludzkości. Do tej pory najstarsze znalezione szczątki sięgały 200 000 lat. Nie tylko wydłuża to oś czasu historii Homo Sapiens, ale także zmienia geografię miejsca, z którego pochodzimy, całego regionu subsaharyjskiego. 11:10 CZAS W LAS - /1/ Magazyn, 19 min, Polska, 2022 Reżyseria: Sławomir Czyrnek Scenariusz: Sławomir Czyrnek Prowadzący: Magdalena Turowska, Sławomir Makaruk Seria prezentująca najciekawsze i najważniejsze tematy dotyczące polskich lasów. Gospodarze programu ruszają w podróż po Polsce i wspólnie z przedstawicielami nadleśnictw opowiadają m.in. o różnorodności flory i fauny, ochronie gatunkowej, ofercie turystycznej, gospodarce leśnej oraz wielu innych zagadnieniach będących w gestii Lasów Państwowych. Prowadzący: Magdalena Turowska, iławianka znad Jezioraka i Sławomir Makaruk Makaron, podróżnik, koordynator wypraw. W pierwszym odcinku Magdalena Turowska i Sławomir Makaruk odwiedzają Leśny Ośrodek Rehabilitacji Zwierząt w Kole, niedaleko Piotrkowa Trybunalskiego. Paweł Kowalski, edukator leśny z Nadleśnictwa Piotrków, udziela tu pomocy wielu zwierzętom, najczęściej zagubionym młodym osobnikom oraz tym, które ucierpiały wskutek kolizji drogowych. Ośrodek w Kole ma własny gabinet weterynaryjny i wyposażoną w niezbędny sprzęt salę zabiegową, co pozwala na skuteczną pomoc poszkodowanym mieszkańcom lasu. Nie wszystkie rehabilitowane tu zwierzęta mogą jednak wrócić na wolność, część musi zostać w ośrodku na stałe pod troskliwą opieką Pawła. W programie zobaczymy też wspólne biesiadowanie z miejscowym Kołem Gospodyń Wiejskich. Jego członkinie w sztuce kulinarnej wykorzystują również dary lasu. Smakołyki lokalnej kuchni przybliżą Norbert Dudek oraz Dorota Krześlak, którzy wspólnie z prowadzącymi zasiądą do stołu i opowiedzą o przygotowanych potrawach, m.in. z grzybami i ziołami. 11:40 WETERYNARZE Z SERCEM - /74/ Reality show, 25 min, Polska, 2019 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Dzisiaj odwiedzamy Zoo Safari Borysew - jedyne takie miejsce w Polsce, gdzie hoduje się białe tygrysy bengalskie. Ten gatunek należy do zagrożonych wyginięciem i jest wpisany do Czerwonej Księgi. Podglądamy zabiegi weterynaryjne i przegląd medyczny tygrysicy Safry. Spotkać tam można również krokodyle czy aligatory oraz inne ciekawe okazy egzotycznego świata zwierząt. Udało nam się także obserwować ekipę sterylobusa podczas akcji bezpłatnych sterylizacji zwierząt. Celem jest ograniczenie rozmnażania, a co za tym idzie bezdomności zwierząt. Weterynarze przeprowadzili już 95 akcji, podczas których zoperowali około 3 i pół tysiąca zwierząt. Działania zakrojone są na szeroką skalę i wykraczają daleko poza granice Polski. W kąciku behawiorystycznym dowiemy się, co to jest lęk separacyjny u psów i jak sobie z nim radzić. W kąciku adopcyjnym poznacie Azę, suczkę, która po ciężkich latach spędzonych na łańcuchu, cieszyła się nowym życiem tylko kilka miesięcy. Znowu szukamy dla niej domu. 12:15 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (68) WENEZUELA - BOSO ALE W OSTROGACH Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2009 Ten odcinek cyklu "Boso przez świat" został zrealizowany w Wenezueli. Poznajemy kraj i zamieszkujących go ludzi. Odwiedzamy llanosy, czyli południowoamerykańską sawannę. Naszymi przewodnikami są llaneros - wenezuelscy kowboje. Przyglądamy się życiu codziennemu tych twardych i zahartowanych ludzi. 12:45 CZY WIESZ, ŻE? - /192/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 13:25 OPERACJA ZDROWIE - COVID - 19 I GRYPA SEZONOWA. Magazyn medyczny, 25 min, Polska, 2020 Autor: Piotr Poraj - Poleski Autorzy programu prezentują informacje dotyczące objawów, diagnostyki i leczenia wielu groźnych chorób. W programie pokazane są najnowocześniejsze terapie światowe dostępne w Polsce. Duży nacisk autorzy programu kładą również na profilaktykę. Epidemia COVID - 19 trwa i niestety wiele wskazuje na to, że szybko się nie skończy. Cały czas rośnie liczba zarażonych oraz ofiar wirusa na świecie i dawno już przekroczyła 27 milionów. Eksperci twierdzą, że o sukcesie można byłoby mówić, gdyby dzienna liczba zakażeń spadła poniżej 100, a przecież niebawem czeka nas dodatkowe wyzwanie. 14:00 WSZYSTKO I NIC /2/ (EVERYTHING AND NOTHING) Serial dokumentalny, 59 min, Wielka Brytania, 2011 Epicka podróż, aby odkryć prawdziwy rozmiar wszystkiego i niezwykłą naukę o pustej przestrzeni, w którą zabiera widzów i znakomicie prezentuje temat "wszystko" i "nic" profesor Jim Al - Khalili. W odcinku Everything’ Jim zadaje bardzo proste pytanie: dlaczego w nocy robi się ciemno? Podróż w poszukiwaniu odpowiedzi zabierze go przez niezwykłe historie do granic znanego nam wszechświata, aby zbadać, w jaki sposób nasze rozumienie kosmosu zostało ukształtowane zarówno przez matematykę, jak i astronomię. Odcinek Nothing’ zajmuje się nauką na samych granicach ludzkiej percepcji, gdzie leżą najgłębsze tajemnice wszechświata. Jim postanawia odpowiedzieć na jedno bardzo proste pytanie: czym jest nic? Jego podróż kończy się niezwykłym stwierdzeniem: wszystko powstało z niczego. Po części nauka, po części filozofia i po części historia, "wszystko" i "nic" (Everything’ and Nothing’) łączą wszystkie te elementy w porywającą i spektakularną narrację, która tworzy tę niezwykłą miniserię dokumentalną. 15:10 HURAGANY - NISZCZYCIELSKA SIŁA W PRZYSZŁOŚĆ /3/ (HURRICANE, THE ANATOMY) Serial dokumentalny, 52 min, Francja, 2014 Huragany należą do najpotężniejszych zjawisk meteorologicznych na Ziemi. Mogą zabrać tysiące istnień ludzkich i spowodować straty idące w miliony euro. O anatomii huraganów opowiada ta właśnie miniseria dokumentalna. 16:05 NOWE POCZĄTKI: CAŁKIEM NOWA OPOWIEŚĆ (SAPIENS. THE NEW ORIGINS) Cykl dokumentalny, 45 min, Francja, 2020 W odległym Maroku na stanowisku archeologicznym Jebel Irhoud dokonano niezwykłego znaleziska: szczątków Homo Sapiens. Dziś możemy datować je na 300 000 lat. To odkrycie, które na nowo zapisuje historię początków ludzkości. Do tej pory najstarsze znalezione szczątki sięgały 200 000 lat. Nie tylko wydłuża to oś czasu historii Homo Sapiens, ale także zmienia geografię miejsca, z którego pochodzimy, całego regionu subsaharyjskiego. 17:00 JAK ŻYJE LAS... - LEŚNIK CHRONI I POMAGA Magazyn, 23 min, Polska, 2023 Scenariusz: Wojciech Słowik Dokumentalny cykl "Jak żyje las...", realizowany wspólnie z Lasami Państwowymi, przybliża widzom tajniki gospodarki leśnej, obala mity, tłumaczy pojęcia i definicje z nią związane. Leśników, naukowców i ekspertów występujących w programie łączy wspólna pasja - las jako ekosystem istotny dla życia ludzi, cenne środowisko przyrodnicze dostarczające tlenu, pochłaniające dwutlenek węgla i gwarantujące równowagę zasobów wodnych, a jednocześnie źródło ważnych dla gospodarki surowców. 17:30 WETERYNARZE Z SERCEM - /75/ Reality show, 25 min, Polska, 2019 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Dzisiaj będzie bajkowo. Nad jeziorkiem Szmaragdowym w Szczecinie mieszkają zwierzęta, które w obiegowej opinii mają bardzo złą sławę. Jak głoszą legendy, wypijają krew, śpią do góry nogami i wkręcają się we włosy. To nietoperze, które po kilkudniowej opiece w domu pani Basi wypuszczane są na wolność. Poznański Ogród Zoologiczny i bajkowe obrazy. Nagle pojawia się ten Zły czy Groźny, postrach pozostałych stworzeń, jedne z najstarszych zwierząt ogrodu - kajmany okularowe. Ale to nie wszystko. Za chwilę zobaczycie - nazywane smokami - warany z Komodo. W kąciku behawiorystycznym nasze ulubione zwierzęta, czyli psy. I kolejne informacje, jak radzić sobie z lękiem separacyjnym naszego pupila. Kącik adopcyjny wypełnią dzisiaj psiaki ze schroniska w Sochaczewie, gdzie obecnie czeka na domy 75 psiaków, między innymi dwaj seniorzy: Kajtek i Hipcio. 18:05 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (69) - ANAKONDA - POLOWANIE Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2009 Wojciech Cejrowski odbywa podróż po Wenezueli. W programie: łapanie anakondy - wielkiego dusiciela, polowanie na wenezuelskie krokodyle, łowienie krwiożerczych piranii. Ponadto degustacja mięsa żółwia. 18:35 CZY WIESZ, ŻE? - /193/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 19:10 NA WSZELKI WYPADEK! - POPARZENIA 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Alicja Chmielewska Scenariusz: Piotr Poraj - Poleski Oparzenia należą do dramatycznych urazów, które mogą dotknąć każdego człowieka, a według statystyk, oparzeniom ulega 10% naszej populacji, z czego większość to dzieci. Co robić w przypadku oparzeń? Jak rozpoznać rodzaj oparzenia? A co najważniejsze, jak złagodzić ból i zapobiec powstaniu blizny? Ale na początek warto powiedzieć, co to jest poparzenie i kiedy o nim mówimy. "Na wszelki WYPADEK!" to cykl, w którym ratownicy i lekarze uczą, jak skutecznie udzielać pierwszej pomocy. Nikt z nas przecież nie liczy się z tym, że niespodziewanie może spotkać go jakiś nagły wypadek czy uraz. Nikt też nie nosi cały czas przy sobie, tak na wszelki wypadek, apteczki pierwszej pomocy, leków czy środków opatrunkowych. Warto jednak wiedzieć, jak zachować się w różnych nagłych okolicznościach i jak można pomóc sobie lub innym w nieoczekiwanych sytuacjach, zwłaszcza takich, kiedy potrzebna jest natychmiastowa pomoc, a nie możemy wezwać karetki i liczyć na szybką i fachową pomoc medyczną. Udzielając pierwszej pomocy oparzonemu, zawsze w pierwszej kolejności pamiętamy o zapewnieniu bezpieczeństwa ratownikowi. Należy odciąć źródło energii, a chorego zaopatrywać w bezpiecznym miejscu. 19:35 ASTRONARIUM - 15/23 (166) - TŁO FAL GRAFITACYJNYCH Magazyn, 23 min, Polska, 2023 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Krzysztof Czart, Bogumił Radajewski, Agnieszka Słowikowska, Maciej Mikołajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Lektor: Maciej Gudowski Magazyn astronomiczny. 20:00 WĘDRÓWKA KONTYNENTÓW - AZJA: ŻYCIE I ŚMIERĆ (VOYAGE OF CONTINENTS - THE TECTONICS OF LIFE AND DEATH - ODC. 2) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2012 Reżyseria: Yanick Rose Muzyka: Sylvain Moreau Na samym początku Ziemia była kulą ciekłej materii. Jakikolwiek utwardzony ląd natychmiast się topił w rozgrzanym do czerwoności jądrze Ziemi. W miarę schładzania się planety powstawały pływające wyspy stałej materii. Był to proces trwający miliardy lat. W tym odcinku poznamy historię tektoniczną Azji. Jest ona wyjątkowo burzliwa. Największy kontynent Ziemi doświadczał wybuchów wulkanów o sile skutkującej najstraszliwszymi w historii naszej planety spustoszeniami. Te procesy wciąż trwają. Od utworzenia się pierwszych mas lądu na Syberii aż po kolizję z Indiami Azja nigdy nie przestała się zmieniać. Jest największym i najbardziej różnorodnym kontynentem - domem dla 4 miliardów ludzi żyjących w 50 krajach! Wiemy już, że to siły tektoniczne Azji spowodowały największe masowe wymieranie życia w historii Ziemi. To tu zakończyło się panowanie dinozaurów i zostały uformowane najbardziej majestatyczne góry na świecie. Wiemy również, że ta sama energia zachowała życie na odizolowanym mikrokontynencie. Wraz z autorami filmu wędrujemy po całym kontynencie azjatyckim, a nasza wędrówka zaczyna się nad jeziorem Bajkał. To najstarsze i najgłębsze jezioro na świecie uważane jest za sanktuarium geologii azjatyckiej. Skały znalezione na jego brzegu opowiadają historię trzech miliardów lat, niemal od początku naszej planety. 23:10 JAK ŻYJE LAS... - LEŚNIK CHRONI I POMAGA Magazyn, 23 min, Polska, 2023 Scenariusz: Wojciech Słowik Dokumentalny cykl "Jak żyje las...", realizowany wspólnie z Lasami Państwowymi, przybliża widzom tajniki gospodarki leśnej, obala mity, tłumaczy pojęcia i definicje z nią związane. Leśników, naukowców i ekspertów występujących w programie łączy wspólna pasja - las jako ekosystem istotny dla życia ludzi, cenne środowisko przyrodnicze dostarczające tlenu, pochłaniające dwutlenek węgla i gwarantujące równowagę zasobów wodnych, a jednocześnie źródło ważnych dla gospodarki surowców. 23:45 WETERYNARZE Z SERCEM - /75/ Reality show, 25 min, Polska, 2019 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Dzisiaj będzie bajkowo. Nad jeziorkiem Szmaragdowym w Szczecinie mieszkają zwierzęta, które w obiegowej opinii mają bardzo złą sławę. Jak głoszą legendy, wypijają krew, śpią do góry nogami i wkręcają się we włosy. To nietoperze, które po kilkudniowej opiece w domu pani Basi wypuszczane są na wolność. Poznański Ogród Zoologiczny i bajkowe obrazy. Nagle pojawia się ten Zły czy Groźny, postrach pozostałych stworzeń, jedne z najstarszych zwierząt ogrodu - kajmany okularowe. Ale to nie wszystko. Za chwilę zobaczycie - nazywane smokami - warany z Komodo. W kąciku behawiorystycznym nasze ulubione zwierzęta, czyli psy. I kolejne informacje, jak radzić sobie z lękiem separacyjnym naszego pupila. Kącik adopcyjny wypełnią dzisiaj psiaki ze schroniska w Sochaczewie, gdzie obecnie czeka na domy 75 psiaków, między innymi dwaj seniorzy: Kajtek i Hipcio. 00:25 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (69) - ANAKONDA - POLOWANIE Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2009 Wojciech Cejrowski odbywa podróż po Wenezueli. W programie: łapanie anakondy - wielkiego dusiciela, polowanie na wenezuelskie krokodyle, łowienie krwiożerczych piranii. Ponadto degustacja mięsa żółwia. 00:55 CZY WIESZ, ŻE? - /193/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 01:40 NA WSZELKI WYPADEK! - POPARZENIA 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Alicja Chmielewska Scenariusz: Piotr Poraj - Poleski Oparzenia należą do dramatycznych urazów, które mogą dotknąć każdego człowieka, a według statystyk, oparzeniom ulega 10% naszej populacji, z czego większość to dzieci. Co robić w przypadku oparzeń? Jak rozpoznać rodzaj oparzenia? A co najważniejsze, jak złagodzić ból i zapobiec powstaniu blizny? Ale na początek warto powiedzieć, co to jest poparzenie i kiedy o nim mówimy. "Na wszelki WYPADEK!" to cykl, w którym ratownicy i lekarze uczą, jak skutecznie udzielać pierwszej pomocy. Nikt z nas przecież nie liczy się z tym, że niespodziewanie może spotkać go jakiś nagły wypadek czy uraz. Nikt też nie nosi cały czas przy sobie, tak na wszelki wypadek, apteczki pierwszej pomocy, leków czy środków opatrunkowych. Warto jednak wiedzieć, jak zachować się w różnych nagłych okolicznościach i jak można pomóc sobie lub innym w nieoczekiwanych sytuacjach, zwłaszcza takich, kiedy potrzebna jest natychmiastowa pomoc, a nie możemy wezwać karetki i liczyć na szybką i fachową pomoc medyczną. Udzielając pierwszej pomocy oparzonemu, zawsze w pierwszej kolejności pamiętamy o zapewnieniu bezpieczeństwa ratownikowi. Należy odciąć źródło energii, a chorego zaopatrywać w bezpiecznym miejscu. 02:15 ASTRONARIUM - 15/23 (166) - TŁO FAL GRAFITACYJNYCH Magazyn, 23 min, Polska, 2023 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Krzysztof Czart, Bogumił Radajewski, Agnieszka Słowikowska, Maciej Mikołajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Lektor: Maciej Gudowski Magazyn astronomiczny. 02:55 WĘDRÓWKA KONTYNENTÓW - AZJA: ŻYCIE I ŚMIERĆ (VOYAGE OF CONTINENTS - THE TECTONICS OF LIFE AND DEATH - ODC. 2) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2012 Reżyseria: Yanick Rose Muzyka: Sylvain Moreau Na samym początku Ziemia była kulą ciekłej materii. Jakikolwiek utwardzony ląd natychmiast się topił w rozgrzanym do czerwoności jądrze Ziemi. W miarę schładzania się planety powstawały pływające wyspy stałej materii. Był to proces trwający miliardy lat. W tym odcinku poznamy historię tektoniczną Azji. Jest ona wyjątkowo burzliwa. Największy kontynent Ziemi doświadczał wybuchów wulkanów o sile skutkującej najstraszliwszymi w historii naszej planety spustoszeniami. Te procesy wciąż trwają. Od utworzenia się pierwszych mas lądu na Syberii aż po kolizję z Indiami Azja nigdy nie przestała się zmieniać. Jest największym i najbardziej różnorodnym kontynentem - domem dla 4 miliardów ludzi żyjących w 50 krajach! Wiemy już, że to siły tektoniczne Azji spowodowały największe masowe wymieranie życia w historii Ziemi. To tu zakończyło się panowanie dinozaurów i zostały uformowane najbardziej majestatyczne góry na świecie. Wiemy również, że ta sama energia zachowała życie na odizolowanym mikrokontynencie. Wraz z autorami filmu wędrujemy po całym kontynencie azjatyckim, a nasza wędrówka zaczyna się nad jeziorem Bajkał. To najstarsze i najgłębsze jezioro na świecie uważane jest za sanktuarium geologii azjatyckiej. Skały znalezione na jego brzegu opowiadają historię trzech miliardów lat, niemal od początku naszej planety.