TVP Dokument Sobota, 11.11.2023 Zmiany z dnia 17.10.2023 w stosunku do raportu z dnia 11.10.2023 (zmodyfikowano opis: Omówienie) 07:05 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 237 WADOWICE Magazyn, 22 min, Polska, 2022 Reżyseria: Ewa Grodzka Scenariusz: Weronika Mliczewska Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Wadowice otoczone są łagodnymi wzniesieniami, a pobliskie szlaki turystyczne zachęcają piechurów z każdej grupy wiekowej. Turystów najbardziej jednak przyciąga do miasta osoba Karola Wojtyły, dla którego Wadowice są miejscem, "gdzie wszystko się zaczęło". Zwiedzanie miasta zaczniemy od Rynku - to wokół niego toczyło się całe codzienne życie. To tutaj późniejszy Ojciec Święty grał w piłkę, chodził do kościoła parafialnego i do szkoły. To także tutaj wracał trzy razy podczas swoich pielgrzymek i spotkań z wiernymi w 1979, 1991 i 1999 roku. Tuż przy Rynku znajduje się też dawne Gimnazjum humanistyczne im. Marcina Wadowity, do którego uczęszczał Karol Wojtyła. A po dobrze zdanej maturze... udał się na słynne wadowickie kremówki. Przed domem, w którym mieszkał Karol Wojtyła zaczyna się szlak śladami Jana Pawła II. Można go śledzić również w formie mobilnej apki, która opowiada o życiu świętego Jana Pawła II. Wokół Wadowic można robić to, co Ojciec Święty kochał najbardziej, czyli chodzić po górach. Szlaki są proste, dla każdego wędrowcy, który zechce oddać się medytacjom i rozmyślaniom podczas długich i spokojnych przejść. Czerwonym szlakiem w dwie godziny można dojść na Groń Jana Pawła II. Znajduje się tam kaplica pw. Matki Bożej Królowej Gór, będąca darem od turystów dla papieża. W Wadowicach każdy kamień i skwer przypominają o życiu Ojca Świętego, a tu, w górach można zobaczyć krajobrazy, które były mu wyjątkowo bliskie. Te miejsca już na zawsze zachowają swoją niepowtarzalność, przepełnioną urokiem, sentymentem i wspomnieniami oraz pięknem okolicznej natury. (usunięto pozycję programową) 13:55 WALIA - DZIKA KRAINA - ODC. 3 NA GORĄCO (dodano pozycję programową) 13:55 WALIA - DZIKA KRAINA - ODC. 2 WYZWANIA WIOSNY (WALES: LAND OF THE WILD EP 2. THE TRIALS OF SPRING) Serial dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Adrian Seymur Seria dokumentalna (4 odcinki) o dzikich ekosystemach Walii na przestrzeni dwunastu miesięcy w roku. Każdy odcinek to opowieść o najbardziej dramatycznych momentach jednej z czterech pór roku. Narodziny i regeneracja po zimie w wiosennych miesiącach, dorastanie i budowanie nowego życia przez lato, przygotowywanie się do zmian jesienią, aż po nastanie i przetrwanie zimy. Będziemy się przyglądać niektórym z najbardziej niezwykłych i charyzmatycznych zwierząt Walii. Odc. 2 - "Wyzwania wiosny". Późna wiosna. Słońce wreszcie zaczęło ogrzewać ziemię. W Walii to najpiękniejsza pora roku. Cały kraj wprost wybucha nowym życiem. Dla zwierząt powinien to być początek radosnych dni, ale rosnące potomstwo będzie się domagać coraz więcej pokarmu i drapieżniki wyruszą na żer. Dla wielu zwierząt będzie to najważniejszy czas w roku. U zachodniego brzegu Pembrokeshire leżą wyspy Skomer i Skokholm. Na Skokholmie wiosna okryła ziemię kobiercem różowych zawciągów i białych lepnic. W tej porze roku w wodach wokół Skokholmu roi się wprost od małych ryb. Górskie potoki Walii zasilają największe brytyjskie rzeki. (usunięto pozycję programową) 14:55 EKSTREMALNE WYZWANIA - ODC. 3 CHŁÓD (dodano pozycję programową) 14:55 EKSTREMALNE WYZWANIA - ODC. 2 GŁĘBINY (LIFE AT THE EXTREME WITH DAVINA MCCALL EP. 2 DEEP) Serial dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2016 Reżyseria: Barny Revill Serial dokumentalny (4 odcinki) opowiadający o odkryciach Daviny McCall, która mierzy się z ekstremalnymi warunkami w środowisku naturalnym. Chce się dowiedzieć w jaki sposób niektóre zwierzęta i ludzie mogą przeżyć w najbardziej nieprzyjaznym otoczeniu? Udaje się w egzotyczne miejsca, poddając się najgorętszym, najzimniejszym, najgłębszym i najbardziej mokrym warunkom życia na Ziemi, aby osobiście doświadczyć i poczuć na własnej skórze na czym polega życie w ekstremalnych warunkach. Odc. 2 Davina zmierzy się z głębokością w ekstremalnym wydaniu. Tym razem jest pośrodku Atlantyku. Nurkuje w głębiny, by odkryć, jak zwierzęta przeżywają pod wodą. Pomimo ogromnego ciśnienia wody, zwierzęta radzą tu sobie świetnie. Ocean Atlantycki jest nieprzyjazny. Szaleją na nim sztormy. Jest zimny, nieprawdopodobnie rozległy, a w jego głębi panuje ogromne ciśnienie. Zajmuje obszar około stu milionów kilometrów kwadratowych, a miejscami jego głębokość jest równa wysokości Everestu. Pośrodku oceanu, 1600 km od lądu, leży archipelag Azorów. Został uformowany przez podwodne wulkany. Nie ma więc kontynentalnego szelfu, morze po prostu zanurza się w otchłani. To przyciąga głębinowe potwory... oceaniczne olbrzymy... i największego drapieżnika oceanu - kaszalota. Nie ma lepszego miejsca do badania głębin. (usunięto pozycję programową) 15:55 WIELKIE PRZYSPIESZENIE - ODC. 4. ŻYWNOŚĆ, WODA, ODPADY (dodano pozycję programową) 15:55 WIELKIE PRZYSPIESZENIE - ODC. 3. REWOLUCJE ENERGETYCZNE (THE GREAT ACCELERATION EPISODE 03 ENERGY REVOLUTION) Cykl dokumentalny, 52 min, Australia, 2020 Reżyseria: Dr Shalin Naik, Nik Wansbrough Scenariusz: Anja Taylor Seria dokumentalna (6 odcinków) opowiadająca o technologicznym i ludzkim postępie cywilizacyjnym. Ostatnie 50 lat ludzkich wysiłków nadało zawrotne tempo postępowi technologicznemu i odkryciom, które nieodwracalnie zmieniły nasz świat. Ta seria przedstawia fascynującą historię jednego z najbardziej dramatycznych rozdziałów w historii ludzkości i analizuje główne postępy w dziedzinie eksploracji kosmosu, informatyki, energii, zasobów, nauki o Ziemi i naszego zrozumienia ewolucji samego życia. Od 1970 r. populacja świata wzrosła ponad dwukrotnie, do prawie 8 miliardów, a wiele krajów rozwijających się goni teraz za zachodnim stylem życia polegającym na nadmiernej konsumpcji. Ponieważ produkcja żywności i zasoby wodne stają się coraz bardziej nadwyrężone, a ilość odpadów wysoka, naukowym wyzwaniem jest znalezienie sposobów, aby uzyskać więcej za mniej. Nowy nacisk na zrównoważony rozwój i wydajność zaowocował sprytnymi rozwiązaniami, które obiecują przekształcenie naszego społeczeństwa w gospodarkę o obiegu zamkniętym, w której ponowne użycie i recykling są kluczowymi elementami przyszłej produktywności. Gdy satelity obrazują każdy zakątek Ziemi z kosmosu, pojawiła się nowa perspektywa naszej planety, w której oceany, ziemia, lód i atmosfera są ze sobą połączone. Dzięki przełomowym technologiom genetycznym naukowcy zrobili ostateczny krok w opanowaniu ewolucji - tworząc nowy syntetyczny gatunek, którego nigdy wcześniej nie widziano na Ziemi. Uzbrojeni w kod DNA i moc obliczeniową możemy wreszcie wysyłać życie z prędkością światła. Dokument zawiera eksperckie komentarze naukowców z najwyższej półki, takich jak genetyk Craig Venter i laureat Nagrody Nobla Barry Barish, którzy dostarczają informacji o niektórych z największych momentów w nauce, takich jak odkrycie ciemnej energii i fal grawitacyjnych, stworzenie nowych gatunków syntetycznych i innowacyjnych rozwiązań, które mogą uratować przyszłość ludzkiej cywilizacji. Odc. 3 - "Rewolucje energetyczne". Pięćdziesiąt lat temu poważny kryzys naftowy zapoczątkował rewolucję energetyczną. Paliwa alternatywne stały się tańsze od ropy. Świat postanowił zrezygnować ze spalania paliw kopalnych. W obliczu nowego zagrożenia zmianami klimatycznymi dążenie do wykorzystania mocy słońca, ziemi i wiatru stało się wyścigiem o przetrwanie. Szybkie tempo postępów technologicznych daje nadzieję, ale to wyścig z czasem. Dysponujemy już technologiami umożliwiającymi porzucenie paliw kopalnych, które wkrótce stanie się koniecznością. Zwycięstwo w tym wyścigu energetycznym przyniesie korzyści dla całego świata - nie tylko dla ludzkości. Życie na Ziemi jest uzależnione od tego, jak szybko zrezygnujemy z paliw kopalnych na rzecz nowych, czystych technologii. Nasza planeta zmienia się na naszych oczach. Stawka jeszcze nigdy nie była tak wysoka. (usunięto pozycję programową) 17:00 PODRÓŻE DO UKRYTYCH ŚWIATÓW - ODC. 4 MANILA (dodano pozycję programową) 17:00 PODRÓŻE DO UKRYTYCH ŚWIATÓW - ODC. 3 LA RINCONADA (THE HIDDEN WORLDS EP. 3 LA RINCONADA) Serial dokumentalny, 45 min, Turcja, 2020 Reżyseria: Orcun Behram Seria dokumentalna (5 odcinków) o kilku tajemniczych i bardzo ciekawych miejscach na świecie. Obecnie języki i kultury szybko zanikają, ponieważ globalizacja ma coraz większy wpływ na wszystko. Poznamy różne historie życia, poprzez poetycki tekst i strukturę wizualną. Narratorami odcinków będą ludzie, którzy są punktem wyjścia tych historii. W takim okresie społeczności, które potrafią zachować swoje dziedzictwo kulturowe lub stworzyć własną kulturę, zyskały na atrakcyjności. Będziemy mieli okazję zobaczyć bogatą paletę wizualną i niezwykłe miejsca: Makoko w Nigerii; La Rinconada w Peru; Manilę stolicę Filipin; dolinę rzeki Omo w Etiopii; Dharavi w Bombaju. Odc. 3 - "La Rinconada". Ten slums jest położony wysoko w peruwiańskich Andach, gdzie temperatura jest niska, a powietrze rzadkie. Ta zbieranina chat z blachy i targowisk na stokach góry Anaena to najwyżej położona ludzka osada na świecie. Nad miastem góruje niesamowity lodowiec, zwany La Bella Durmiente, czyli Śpiącą Królewną. Miasto na szczycie świata opanowała gorączka złota. Górnicy przybywają tu z dalekich stron, nie zważając na chorobę wysokościową, biedę, przemoc i ciężką pracę. Liczą na zdobycie bogactw w tutejszych kopalniach. Tylko najtwardsi przetrwają wśród tutejszej rzadkiej atmosfery. Na wzgórzu nad La Rinconadą lokalny szaman, Segundino Coquena, przygotowuje dary dla bóstwa, które - jak sądzi - włada tym pasmem i ukrytym w nim złotem. Ci górnicy wierzą, że ofiara z pieniędzy i figurek dla bożka zwanego Awichita zapewni im powodzenie. La Rinconada to najwyżej położone miasto na świecie. Nie ma drugiego takiego miejsca. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 19:05 Z WIESZAKA HISTORII - ODC. 6 KARIERA BIUSTONOSZA Magazyn, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Jarosław Migoń Scenariusz: Jarosław Migoń, Lucyna Rotter Zdjęcia: Kacper Solan, Bartłomiej Gąsienica Muzyka: Marcin Gałażyn Prowadzący: Lucyna Rotter Wykonawcy: Magdalena Zbylut - Wiśniewska Co przez wieki kształtowało sylwetkę i nadawało jej kształt oczekiwany przez stylistykę danej epoki? To bielizna. W odcinku zapoznajemy się ze znaczeniem elementów odzieży intymnej. Profesor Lucyna Rotter przedstawia fakty i wyjaśnia genezę rozwiązań bieliźniarskich. Z ortopedą lek. med. Robertem Środkiem rozmawia na temat tego, jak gorset wpływał i wpływa na zdrowie kobiet i mężczyzn. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 23:35 MOJA POLSKA - RZECZ O PREZYDENCIE RYSZARDZIE KACZOROWSKIM Film dokumentalny, 47 min, Polska, 2012 Reżyseria: Grzegorz Gajewski Scenariusz: Grzegorz Gajewski Ryszard Kaczorowski był ostatnim Prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie. Urodził się w Białymstoku 26 listopada 1919 roku, gdy odrodzona II Rzeczpospolita Polska obchodziła pierwszą rocznicę powstania. Losy Ryszarda Kaczorowskiego i kształtującej swoje oblicze - po 123 latach niewoli - niepodległej Polski w sposób niezwykły są ze sobą powiązane. Główną ideą filmu jest refleksja prezydenta Ryszarda Kaczorowskiego o Polsce, Polakach i polskości z perspektywy ponad 90 lat obfitującej w wiele niezwykłych wydarzeń najnowszej historii naszej Ojczyzny. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 01:15 SEANS Film dokumentalny, 58 min, Polska, 2003 Reżyseria: Maria Dłużewska Scenariusz: Maria Dłużewska Zdjęcia: Michał Bukojemski W lecie 1946 roku powstał we Włoszech film fabularny pt. "Wielka droga". Główne role zagrali: Irena R. Anders, występująca wówczas jako Renata Bogdańska, i Albin Ossowski. Film opowiadał historię trudnej, wojennej miłości pary młodych ludzi, których wydarzenia na przemian to rozdzielały, to znów łączyły. Przy produkcji tego obrazu korzystano z największych ówczesnych studiów filmowych - Cinecitta w Rzymie. Cel produkcji był jasny: łączący sceny studyjne i przekazy dokumentalne film miał utrwalić pamięć o tragicznych i bohaterskich losach Polaków, którzy przez łagry i Bliski Wschód dotarli do Włoch i walczyli u boku wojsk sprzymierzonych z hitlerowcami. "Wielka droga" nigdy nie doczekała się premiery w Polsce. Wymowa filmu była bowiem jasna: "wielka droga" Polaków nie skończyła się na Zachodzie, czeka ich jeszcze w przyszłości powrót do ojczyzny, ale aby do niej wrócić, przyjdzie im, być może, jeszcze walczyć. I oto po 57 latach od chwili powstania tego filmu jego dwoje głównych bohaterów spotyka się ponownie, aby w roku 2003 zobaczyć go jeszcze raz. W ten sposób dokument Marii Dłużewskiej zyskuje dodatkową przestrzeń czasową, a właściwie trzy dodatkowe przestrzenie: poza scenami ze współczesnego Londynu widzowie mają możliwość poznać wcześniejsze, prywatne losy Ireny Anders i Albina Ossowskiego. Oboje wspominają okoliczności powstawania "Wielkiej drogi", łącząc te wspomnienia z opowieściami o swych osobistych dziejach. Losy Albina Ossowskiego dopełniają polską historię pokolenia wojny: walka w podziemiu w Warszawie, pobyt w Oświęcimiu, wyzwolenie obozu przez Amerykanów, pielgrzymka do 2. Korpusu. Irena Anders wspomina swoją drogę z armią gen. Andersa, a także okoliczności powstania "Czerwonych maków na Monte Cassino". Teraz, po wielu latach, tamte wydarzenia należą już do przeszłości, ale wciąż potrafią wywołać na twarzach nostalgiczny uśmiech i łzy wzruszenia.