TVP Nauka Niedziela, 12.11.2023 06:00 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (87) BIEDA Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2009 Razem z prowadzącym odwiedzamy palafitos - południowoamerykańskie nadrzeczne dzielnice biedy. Wojciech Cejrowski udowadnia, że słowo "bieda" posiada różne znaczenia, niekoniecznie takie, do jakich jesteśmy przyzwyczajeni w Europie. 06:30 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (88) KOPALNIA ZŁOTA Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2009 Ekspedycja dociera do kopalń złota. Towarzysząc typowym garimpeiros, członkowie ekipy poznają metody płukania i wydobywania tego szlachetnego metalu. Pokazane zostały dwie różne metody pozyskiwania surowca. Śledzimy proces od wydobycia złota do jego sprzedaży. Dowiadujemy się, dlaczego jest ono tak cenne. 07:00 RAPORT NAUKOWY - /58/ 23 min, Polska, 2023 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki zarówno w Polsce, jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 07:30 POZNAJ SWOJĄ NATURĘ - ODC. 1 PTASI RAJ Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2015 Reżyseria: Marta Kądziela Scenariusz: Marta Kądziela, Radodsław Niziołek Ptasi Raj to nazwa jednego z dwóch rezerwatów, które są położone na wyspie Sobieszewskiej, w ujściu Wisły do Bałtyku. To teren niezwykły, jedyne w skali Polski miejsce lęgów oraz odpoczynku w czasie migracji dla setek tysięcy ptaków wodno-błotnych. Na piaskowych łachach odsłanianych przez fale Bałtyku gniazdują najcenniejsi i najrzadsi przedstawiciele polskiej awifauny, m.in. sieweczki obrożne, biegusy i wiele innych ptaków siewkowych. Niewielki teren pustej plaży, gdy popatrzy się na niego uważnie, staje się terenem akcji pełnej dramatycznych zwrotów i niebezpieczeństw. Kilka lat temu do ujścia Wisły przywędrowała norka amerykańska - gatunek inwazyjny, uciekinier z hodowli. Zwierzak, który pływa, biega, wspina się na drzewa, a co najdziwniejsze nie tylko poluje, by zaspokoić głód, ale dla przyjemności niszczy ptasie lęgi. Gniazdujące na piasku sieweczki są przed norkami całkowicie bezbronne. Kilka lat temu grupa studentów i młodych naukowców ornitologów z pasją i ich przyjaciół rozpoczęła niezwykły projekt. Co roku latem obozują w rezerwacie, by bronić ptaki przed norkami, a przede wszystkim przed ludźmi, którzy mimo zakazów wchodzą do rezerwatu i niepokoją ptaki, podpływają skuterami wodnymi czy motorówkami. Szymon Bzoma szef grupy KULING opowie o tym, jak zabawny projekt spędzenia dwóch miesięcy na łonie natury z grupą przyjaciół zmienił się w poważne badania naukowe. Kamera towarzyszy ornitologom obrączkującym wyjątkowo rzadkie ptaki. Dowiemy się, co skłania tych ludzi do tego, by w bardzo prostych warunkach spędzać lato, obserwując ptaki. 08:00 PODWODNY RAJ BORNEO - ATLAS RYB I KORALOWCÓW Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 08:35 PODWODNY RAJ BORNEO - ALEJA ŻARŁACZA BIAŁOPŁETWEGO Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 09:05 CZY WIESZ, ŻE? - /127/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 09:40 CZY WIESZ, ŻE? - /128/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 10:05 300 MILIONÓW LAT - WIELKA KOLIZJA - ODC. 1 (300 MILIONS YEARS) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2016 300 milionów lat obejmuje okres dramatycznego kształtowania się europejskiego kontynentu: od karbonu do dzisiaj. Podczas tego długiego okresu Europa podróżowała pomiędzy różnymi strefami klimatycznymi, była przemieniana przez różne żywioły i kolizje z innymi kontynentami. Z perspektywy geologicznej ludzie żyją na Ziemi zaledwie od kilku chwil, jednak już podczas tego krótkiego okresu przemienili naszą planetę. Za pomocą grafiki komputerowej i wyjątkowych zdjęć film ukazuje geologiczną historię Europy - odc. 1: Wielka kolizja; odc. 2: Ziemia człowieka. 11:05 KRÓLESTWO SATURNA (KINGDOM OF SATURN) Film dokumentalny, 52 min, USA, 2017 Film powstał w rocznicę wystrzelenia w roku 1997 sondy kosmicznej NASA - Cassini, przedsięwzięcia uznanego wtedy za zuchwałe, które co najważniejsze okazało się w pełni udanym sięgnięciem po tajemnice Saturna i jego księżyca Tytana. Trwająca bez mała 20 lat bezzałogowa misja Cassini-Huygens dostarczyła rewelacyjnych informacji o szóstej w kolejności od Słońca planecie naszego Układu i jej bezpośrednim otoczeniu. Materiał przesłany na Ziemię przez kamery na podczerwień pozwolił odkryć tajemnice księżyców Saturna i rolę Cassini w naszych poszukiwaniach życia pozaziemskiego. 12:05 RAPORT NAUKOWY - /58/ 23 min, Polska, 2023 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki zarówno w Polsce, jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 12:30 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (87) BIEDA Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2009 Razem z prowadzącym odwiedzamy palafitos - południowoamerykańskie nadrzeczne dzielnice biedy. Wojciech Cejrowski udowadnia, że słowo "bieda" posiada różne znaczenia, niekoniecznie takie, do jakich jesteśmy przyzwyczajeni w Europie. 13:05 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (88) KOPALNIA ZŁOTA Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2009 Ekspedycja dociera do kopalń złota. Towarzysząc typowym garimpeiros, członkowie ekipy poznają metody płukania i wydobywania tego szlachetnego metalu. Pokazane zostały dwie różne metody pozyskiwania surowca. Śledzimy proces od wydobycia złota do jego sprzedaży. Dowiadujemy się, dlaczego jest ono tak cenne. 13:35 JAK TO DZIAŁA - EKOLOGIA - CO2 Magazyn, 20 min, Polska, 2022 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Scenariusz: Radosław Brzózka Prowadzący: Radosław Brzózka W tym odcinku: czym jest dwutlenek węgla oraz dlaczego jego niekontrolowana emisja do atmosfery jest tak bardzo niebezpieczna dla naszej planety. Program zaczynamy w szklarniach, gdzie Radek Brzózka opowiada o efekcie cieplarnianym, aby później odnieść go do atmosfery Ziemi. W tym odcinku pokazujemy głównych winowajców dużych emisji CO2 oraz zastanawiamy się, jakie kroki można podejmować, aby emisje ograniczać. Autor zabiera nas do cementowni oraz na uczelnie, gdzie nasi rozmówcy opowiadają, co można zrobić już dziś oraz do czego dążymy. Pokazujemy także, że CO2 może mieć pozytywne zastosowanie i w stanie superkrytycznym może służyć do zabezpieczania żywności. Radek Brzózka, pasjonat nauki i techniki, znany widzom TVP m.in. z programu "Jak to działa?". Specjalnie dla TVP Nauka przygotował serię "Jak to działa - Ekologia", w której przybliża widzom naukowe rozwiązania służące ochronie naszej planety, bezpieczeństwu i komfortowi naszego życia. 14:00 WIELKA RAFA KORALOWA - ODC. 1 (DAVID ATTENBOROUGH'S GREAT BARRIER REEF) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2015 Reżyseria: Mike Davis David Attenborough wyrusza w wyjątkową podróż ukazującą przeszłość, teraźniejszość i przyszłość australijskiej Wielkiej Rafy Koralowej. Wykorzystując najnowsze technologie (w tym zdjęcia satelitarne), grafikę komputerową oraz najnowsze odkrycia nauki, Sir David Attenborough prezentuje ostateczną wersję historii tego wyjątkowo pięknego zakątka naszej planety. Składająca się z 900 wysp rozciągających się na przestrzeni 2500 kilometrów rafa jest wyraźnie widoczna z kosmosu i stanowi największą żyjącą strukturę na Ziemi. Z bliska rafa pulsuje bogactwem życia. Ta wyjątkowa seria ukazuje, jak ten morski las deszczowy stworzył warunki dla powstania zdumiewającej różnorodności form organizmów żywych. Rafę zamieszkuje bowiem 1500 gatunków ryb, 30 gatunków waleni i delfinów, 6 gatunków żółwi morskich, 22 gatunki ptaków morskich i 32 gatunki ptaków przybrzeżnych. Odc. 1: "Koralowiec" - ukazuje na przykładzie jednego dnia, jak rafa powstaje, niszczeje i odradza się na skutek miliardów interakcji i równoważących się działań organizmów dużych i małych. Odc. 2: "Goście" - podczas roku kalendarzowego rafa jest odwiedzana przez liczne gatunki (delfiny i walenie karłowate, motyle lub słonowodne krokodyle) wykorzystujące prądy morskie i powietrzne, aby skorzystać z wyjątkowych właściwości ekosystemu. Odc. 3: "Adaptacja" - historia rafy od jej początków do niepewnej przyszłości, wraz z niebywałymi możliwościami jej samoodradzania. 15:00 CZAS W LAS - /6/ Magazyn, 22 min, Polska, 2022 Reżyseria: Sławomir Czyrnek Scenariusz: Sławomir Czyrnek Prowadzący: Magdalena Turowska, Sławomir Makaruk W tym odcinku Sławek i Magda pozostaną w Nadleśnictwie Rudy Raciborskie. Obejmuje ono prawie 17 tys. ha różnorodnego lasu, pełnego unikalnych gatunków roślin i zwierząt. Jest zieloną enklawą pośród przemysłowych krajobrazów Górnego Śląska. Patrząc na tereny tego nadleśnictwa dziś, aż trudno uwierzyć, że 30 lat temu było ono miejscem pożaru - największego, jaki miał miejsce w Polsce i w Europie Środkowej po II wojnie światowej. Ogień strawił wówczas ponad 9 tys. ha lasu. Pożar gasiły zastępy pracowników Służby Leśnej, strażaków, żołnierzy, policjantów, osoby z obrony cywilnej, a także niezliczona liczba ludzi dobrej woli. Akcja gaśnicza trwała 26 dni. Obecnie na terenie dawnego pożarzyska rośnie nowy las, a leśnicy prowadzoną działania, które mają na celu zabezpieczenie terenu przed kolejnymi pożarami. Prowadzący: Magdalena Turowska - iławianka znad Jezioraka i Sławomir Makaruk - podróżnik, koordynator wypraw. 16:30 CZY WIESZ, ŻE? - /129/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 17:00 PODWODNY RAJ BORNEO - ATLAS RYB I KORALOWCÓW Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 17:25 PODWODNY RAJ BORNEO - ALEJA ŻARŁACZA BIAŁOPŁETWEGO Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 18:00 WĘDRÓWKA KONTYNENTÓW - ODC. 6 AMERYKA PÓŁNOCNA (VOYAGE OF THE CONTINENTS) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2014 Podróżujemy po całym świecie, aby spotkać naukowców, którzy prowadzą najnowocześniejsze badania nad najbardziej charakterystycznymi miejscami dla wydarzeń geologicznych. Dzięki naukowcom oraz ich pracy odkrywamy miejsca w nowym świetle, krajobrazy, które często widzimy, ale rzadko przyglądamy się im z bliska. Ustalamy również kluczowe momenty dla życia w geologicznej skali czasu - pojawienie się życia, roślin, życia naziemnego, dinozaurów i człowieka. 18:55 POZNAJ SWOJĄ NATURĘ - ODC. 1 PTASI RAJ Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2015 Reżyseria: Marta Kądziela Scenariusz: Marta Kądziela, Radodsław Niziołek Ptasi Raj to nazwa jednego z dwóch rezerwatów, które są położone na wyspie Sobieszewskiej, w ujściu Wisły do Bałtyku. To teren niezwykły, jedyne w skali Polski miejsce lęgów oraz odpoczynku w czasie migracji dla setek tysięcy ptaków wodno-błotnych. Na piaskowych łachach odsłanianych przez fale Bałtyku gniazdują najcenniejsi i najrzadsi przedstawiciele polskiej awifauny, m.in. sieweczki obrożne, biegusy i wiele innych ptaków siewkowych. Niewielki teren pustej plaży, gdy popatrzy się na niego uważnie, staje się terenem akcji pełnej dramatycznych zwrotów i niebezpieczeństw. Kilka lat temu do ujścia Wisły przywędrowała norka amerykańska - gatunek inwazyjny, uciekinier z hodowli. Zwierzak, który pływa, biega, wspina się na drzewa, a co najdziwniejsze nie tylko poluje, by zaspokoić głód, ale dla przyjemności niszczy ptasie lęgi. Gniazdujące na piasku sieweczki są przed norkami całkowicie bezbronne. Kilka lat temu grupa studentów i młodych naukowców ornitologów z pasją i ich przyjaciół rozpoczęła niezwykły projekt. Co roku latem obozują w rezerwacie, by bronić ptaki przed norkami, a przede wszystkim przed ludźmi, którzy mimo zakazów wchodzą do rezerwatu i niepokoją ptaki, podpływają skuterami wodnymi czy motorówkami. Szymon Bzoma szef grupy KULING opowie o tym, jak zabawny projekt spędzenia dwóch miesięcy na łonie natury z grupą przyjaciół zmienił się w poważne badania naukowe. Kamera towarzyszy ornitologom obrączkującym wyjątkowo rzadkie ptaki. Dowiemy się, co skłania tych ludzi do tego, by w bardzo prostych warunkach spędzać lato, obserwując ptaki. 19:30 CZY WIESZ, ŻE? - /130/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 20:00 WIELKA RAFA KORALOWA - ODC. 1 (DAVID ATTENBOROUGH'S GREAT BARRIER REEF) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2015 Reżyseria: Mike Davis David Attenborough wyrusza w wyjątkową podróż ukazującą przeszłość, teraźniejszość i przyszłość australijskiej Wielkiej Rafy Koralowej. Wykorzystując najnowsze technologie (w tym zdjęcia satelitarne), grafikę komputerową oraz najnowsze odkrycia nauki, Sir David Attenborough prezentuje ostateczną wersję historii tego wyjątkowo pięknego zakątka naszej planety. Składająca się z 900 wysp rozciągających się na przestrzeni 2500 kilometrów rafa jest wyraźnie widoczna z kosmosu i stanowi największą żyjącą strukturę na Ziemi. Z bliska rafa pulsuje bogactwem życia. Ta wyjątkowa seria ukazuje, jak ten morski las deszczowy stworzył warunki dla powstania zdumiewającej różnorodności form organizmów żywych. Rafę zamieszkuje bowiem 1500 gatunków ryb, 30 gatunków waleni i delfinów, 6 gatunków żółwi morskich, 22 gatunki ptaków morskich i 32 gatunki ptaków przybrzeżnych. Odc. 1: "Koralowiec" - ukazuje na przykładzie jednego dnia, jak rafa powstaje, niszczeje i odradza się na skutek miliardów interakcji i równoważących się działań organizmów dużych i małych. Odc. 2: "Goście" - podczas roku kalendarzowego rafa jest odwiedzana przez liczne gatunki (delfiny i walenie karłowate, motyle lub słonowodne krokodyle) wykorzystujące prądy morskie i powietrzne, aby skorzystać z wyjątkowych właściwości ekosystemu. Odc. 3: "Adaptacja" - historia rafy od jej początków do niepewnej przyszłości, wraz z niebywałymi możliwościami jej samoodradzania. 21:00 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (87) BIEDA Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2009 Razem z prowadzącym odwiedzamy palafitos - południowoamerykańskie nadrzeczne dzielnice biedy. Wojciech Cejrowski udowadnia, że słowo "bieda" posiada różne znaczenia, niekoniecznie takie, do jakich jesteśmy przyzwyczajeni w Europie. 21:35 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (88) KOPALNIA ZŁOTA Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2009 Ekspedycja dociera do kopalń złota. Towarzysząc typowym garimpeiros, członkowie ekipy poznają metody płukania i wydobywania tego szlachetnego metalu. Pokazane zostały dwie różne metody pozyskiwania surowca. Śledzimy proces od wydobycia złota do jego sprzedaży. Dowiadujemy się, dlaczego jest ono tak cenne. 23:10 RAPORT NAUKOWY - /58/ 23 min, Polska, 2023 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki zarówno w Polsce, jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 23:45 300 MILIONÓW LAT - WIELKA KOLIZJA - ODC. 1 (300 MILIONS YEARS) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2016 300 milionów lat obejmuje okres dramatycznego kształtowania się europejskiego kontynentu: od karbonu do dzisiaj. Podczas tego długiego okresu Europa podróżowała pomiędzy różnymi strefami klimatycznymi, była przemieniana przez różne żywioły i kolizje z innymi kontynentami. Z perspektywy geologicznej ludzie żyją na Ziemi zaledwie od kilku chwil, jednak już podczas tego krótkiego okresu przemienili naszą planetę. Za pomocą grafiki komputerowej i wyjątkowych zdjęć film ukazuje geologiczną historię Europy - odc. 1: Wielka kolizja; odc. 2: Ziemia człowieka. 00:45 CZY WIESZ, ŻE? - /131/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 01:20 CZY WIESZ, ŻE? - /132/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 01:55 PODWODNY RAJ BORNEO - ATLAS RYB I KORALOWCÓW Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 02:25 PODWODNY RAJ BORNEO - ALEJA ŻARŁACZA BIAŁOPŁETWEGO Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem.