TVP Kultura Czwartek, 16.11.2023 08:00 KSIĘGA PRZESTRZENI S.I - ODC. 11 MEBLOWANIE MIASTA Program edukacyjny, 25 min, Polska, 2015 Reżyseria: Tomasz Drozdowicz Scenariusz: Beata Hyczko Prowadzący: Bogna Swiątkowska Wykonawcy: Antoni Domicz W odcinku o meblowaniu miasta zobaczymy wnętrza urbanistyczne, poznamy funkcje różnych rodzajów przestrzeni publicznych, warunki, jakie musi spełniać dobrze zaprojektowany plac, a także miejskie meble i galanterię, czyli rolę małej architektury. Zaprezentowane będą przykłady udanych rewitalizacji przestrzeni miejskich: Krakowskie Przedmieście w Warszawie, Wyspa Młyńska w Bydgoszczy, plac Grzybowski w Warszawie, plac Dworcowy we Wrocławiu, rynek Nowych Naramowic w Poznaniu, plac Nowy Targ we Wrocławiu. 08:40 KTÓRĘDY PO SZTUKĘ - DE HOOCH Magazyn, 5 min, Polska, 2023 Reżyseria: Anna Zakrzewska, Tomasz Filiks Scenariusz: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Zdjęcia: Krzysztof Iglikowski, Nicolas Villegas Muzyka: Bartosz Kruczyński Tym razem w programie przenosimy się do XVII - wiecznej Holandii. Urodzony w 1629 roku Pieter de Hooch pochodził z Rotterdamu, ale jako młody człowiek przeprowadził się do Delf. To w tym mieście miało miejsce wzajemne oddziaływanie między jego twórczością a malarstwem Jana Vermeera. Współczesny widz w płótnach obu tych malarzy dojrzy wiele wspólnych elementów. De Hooch jest jednym z najważniejszych przedstawicieli nurtu rodzajowego w malarstwie holenderskim tamtych czasów. Malował mieszczańskie wnętrza, wypełnione subtelnym światłem i portretował bohaterów skoncentrowanych na codziennych czynnościach. Znakomitym przykładem jego twórczości jest obraz z kolekcji Muzeum Narodowego w Gdańsku "Kobieta skubiąca kaczkę". O dziele i twórczości de Hoocha opowie dyrektor muzeum Jacek Friedrich. 11:00 CHŁOPI - ODC. 12/13 - POWROTY Serial obyczajowy, 51 min, Polska, 1972 Reżyseria: Jan Rybkowski Scenariusz: Jan Rybkowski, Ryszard Kosiński Zdjęcia: Marek Nowicki Muzyka: Adam Sławiński Aktorzy: Tadeusz Janczar, Emilia Krakowska, Ignacy Gogolewski, Krystyna Królówna, Arkadiusz Bazak, Halina Lossobudzka, Lech Ordon, August Kowalczyk, Babara Burska, Franciszek Pieczka, Bronisław Pawlik, Irena Karel, Barbara Ludwiżanka, Jerzy Święch Ostatni chłopi zostają zwolnieni z więzienia, do wsi wraca także Antek. Znowu zaczyna romansować z Jagną, choć ma do niej pretensje, że nie odmawiała swych wdzięków innym. Hoża wdowa zdobywszy wreszcie Antka, odtrąca wójta. Żandarmi poszukują Rocha, siejącego na wsi ferment, ale chłopi skutecznie go ukrywają. Z wojska wraca mąż Tereski - żołnierki. Dowiaduje się o jej związku z Mateuszem, ale wybacza żonie zdradę. 12:05 FRAGONARD - ODCIENIE MIŁOŚCI (FRAGONARD IN LOVE (FRAGONARD, LES GAMMES DE L'AMOUR)) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2015 Reżyseria: Jean - Paul Fargier Jean - Honore Fragonard należy do twórców schyłkowego rokoka. W swoich czasach był popularnym pejzażystą, portrecistą i dekoratorem, ale przede wszystkim malarzem frywolnych scen rodzajowych. Często były to kompozycje zabarwione erotyzmem o tematyce mitologicznej, historycznej lub kameralne obrazki z życia wyższych sfer: zabawy, koncerty, igraszki w plenerze. Na swoich obrazach stara się uchwycić intymność i zmysłowość malowanych przez siebie scenek. 13:10 SCENA MUZYCZNA - ASTORARTE Koncert, 44 min, Polska, 2021 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Wykonawcy: Karolina Hyla - Wybraniec, Dawid Pajdzik, Klara Świdrów, Elżbieta Fabiszak - Dąbrowska, Krzysztof Meisinger, Mateusz Rzytka Projekt Astor Arte to kolejna propozycja Sceny Muzycznej. Zespół gościł na wielu festiwalach w Polsce. Zespół wykonuje dzieła Astora Piazzolli w aranżacjach na gitarę i kwintet smyczkowy. Astor Arte występuje w składzie: Krzysztof Meisinger, Karolina Hyla - Wybraniec, Elżbieta Fabiszak - Dąbrowska, Dawid Pajdzik, Klara Świdrów, Mateusz Rzytka. 14:35 KOCIE ŚLADY Film kryminalny, Polska 1971 Reżyseria: Paweł Komorowski Scenariusz: Maciej Patkowski i Paweł Komorowski Zdjęcia: Tadeusz Wieżan Muzyka: Lucjan Kaszycki Aktorzy: Janusz Gajos, Mieczysław Pawlikowski, Joanna Jędryka, Alicja Jachiewicz, Jerzy Trela, Andrzej Balcerzak, Marian Cebulski, Ewa Maria Hesse, Irena Orska, Maria Kaniewska i inni Od dłuższego czasu w okolicach Zakopanego uprawia swój przestępczy proceder nieuchwytna szajka przemytników kamieni szlachetnych. Zostaje tu skierowany młody porucznik Wojciech Góralczyk, który ma rozpracować bandę. Porucznik podaje się za dziennikarza z Polskiego Radia, rzekomo zbierającego materiały o wypadkach drogowych w górach. Szczególnie interesuje go tragiczne w skutkach zdarzenie sprzed roku. Na krętej drodze w okolicach Zakopanego na przydrożnym drzewie rozbiło się wówczas dwoje turystów z Austrii. Śledczy uznali śmierć małżonków za nieszczęśliwy wypadek. Ta sprawa nie daje jednak spokoju Góralczykowi, od początku podejrzewającemu, że mogły za tym stać osoby trzecie. W barze poznaje ładną i sympatyczną kierowniczkę miejscowej szkoły, Hankę, która śpieszy się do pracy, a tymczasem jej autobus się spóźnia. Góralczyk proponuje jej podwiezienie, a podczas jazdy wypytuje o wypadek samochodowy sprzed roku. Okazuje się, że więcej na ten temat wie brat Hanki, Waldek, który jest milicjantem. To on zdradza rzekomemu dziennikarzowi parę szczegółów ze śledztwa. Przypomina sobie też, że za autem Austriaków pędziła wtedy warszawa na polskich numerach. Góralczyk postanawia sprawdzić ten trop. Porucznik jest zachwycony uroczą Hanką, z którą się zaprzyjaźnia. Dziewczynie nie ułożyło się w sprawach osobistych, jej mąż fotograf od dawna żyje własnym życiem. I to właśnie mąż Hanki, u którego Góralczyk znajdzie pewne zdjęcie, oraz kręcący się wokół jej domu tajemniczy czarny kot z białymi uszami naprowadzą porucznika na trop przestępczej grupy. Ale Góralczyk zostaje zdemaskowany i uprowadzony przez bandytów, którzy zamierzają go zlikwidować, by zatrzeć wszelkie ślady. Twórca Kocich śladów, Paweł Komorowski, debiutował filmem "Koniec nocy". Asystował m. in. Andrzejowi Munkowi przy realizacji "Człowieka na torze" i "Eroiki", współpracował z Jerzym Kawalerowiczem i Andrzejem Wajdą. Samodzielnie zrealizował ponadto "Czerwone berety", "Stajnię na Salwatorze", "Czerwone i białe", "Szaradę", seriale "Przygody pana Michała", "Misja" i "Oko proroka", "Syzyfowe prace". 16:10 GRAJĄCY Z TALERZA Film obyczajowy fantasy, 103 min, Polska/Francja 1995 Reżyseria: Jan Jakub Kolski Scenariusz: Jan Jakub Kolski Zdjęcia: Piotr Lenar Występują: Franciszek Pieczka, Mariusz Saniternik, Dojnica Paładiuk, Agnieszka Michalska, Grażyna Błęcka - Kolska, Krzysztof Pieczyński, Krystyna Monczka, Lech Gwit, Henryk Niebudek i inni "Pomysł podsunął mi znajomy filmowiec Adam Warchoł, z którym kiedyś pracowałem. Opowiedział mi o grajku Józefie Lundzie, który chadza po Podhalu i gra na skrzypcach ze szlaczków na talerzu, ornament traktuje jak nuty. Uczyniłem Lundę postacią tytułową filmu, nawet tak samo się u mnie nazywa. Prawdziwego Lundy nie odszukałem, bo nie chciałem mojego wyobrażenia mierzyć z rzeczywistością" - mówił w jednym z wywiadów Jan Jakub Kolski. Wątek wędrownego muzykanta nie jest jednak w "Grającym z talerza" najistotniejszy. Film autora "Pograbka" to bowiem przede wszystkim opowieść o miłości. Miłości nadzwyczajnej: liliputki (metr dziesięć wzrostu)Janki i Morki - potwora o dwóch twarzach, który ze wstydu mieszka w studni. Wzruszającą historię o uczuciu, cierpieniu i przemijaniu opowiada Kolski w swej ulubionej poetyce, w której surowy realizm sąsiaduje z poezją i baśniowością. Kluczowe role reżyser powierzył aktorom, z którymi współpracował już wcześniej. Znaleźli się wśród nich Franciszek Pieczka, Mariusz Saniternik, Grażyna Błęcka - Kolska. Jednak "głównym medium filmu" jest Mołdawianka Dorina Paładiuk - cyrkowa treserka psów i akrobatka, mierząca zaledwie metr i dwadzieścia centymetrów wzrostu. To zwłaszcza dzięki niej "Grający z talerza" jest jednym z najbardziej wzruszających filmów w dotychczasowym dorobku Kolskiego. Jego wartość doceniono na VIII Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Tokio, gdzie otrzymał nagrodę specjalną jury. Akcja "Grającego z talerza" toczy się na wsi. Chłop Marczyk opiekuje się Morką - człowiekiem o dwu twarzach, ze wstydu mieszkającym w studni. Pewnego dnia Marczyk przywozi do swego gospodarstwa liliputkę Jankę. Kiedy stary chłop umiera, Janka odkrywa istnienie Morki. Rodzi się obustronne uczucie. Pod wpływem miłości dziewczyna zaczyna gwałtownie rosnąć. 18:45 KABARET JESZCZE STARSZYCH PANÓW. WIECZÓR DRUGI WSPOMNIEŃ - TAJEMNICZY MECENAS Widowisko, 57 min, Polska, 1978 Autor: Jeremi Przybora Reżyseria: Jeremi Przybora, Jerzy Wasowski Scenariusz: Jerzy Wasowski, Jeremi Przybora Aktorzy: Kalina Jędrusik, Wiesław Michnikowski, Jeremi Przybora, Jerzy Wasowski, Edward Dziewoński, Ewa Kuklińska, Marek Kondrat, Emilian Kamiński, Piotr Fronczewski, Starsi panowie wracając do swego mieszkania ze zdziwieniem stwierdzają, że znajduje się w nim nieznajomy mężczyzna w skupieniu analizujący obraz Sasańca wiszący na ścianie. Koneser malarstwa Sasańca przedstawia się jako Minimilian. Wyjawia swym gospodarzom, że jest w głebokiej depresji. Starsi panowie chcąc go zabawić, śpiewają mu piosenkę... 20:00 WSTĘP DO FILMU - MŁODOŚĆ ASTRID Felieton, 5 min, Polska, 2023 Łukasz Jasina rozmawia z krytykiem filmowym Łukaszem Adamskim o filmie pt. "Młodość Astrid", reż. P. R. Christensen. 20:05 CZWARTKOWY KLUB FILMOWY - MŁODOŚĆ ASTRID (BECOMING ASTRID / UNGA ASTRID) Стаючыся Астрыд Film biograficzny, 118 min, Szwecja/Dania, 2018 Reżyseria: Pernille Fischer Christensen Scenariusz: Kim Fupz Aakeson, Pernille Fischer Christensen Aktorzy: Alba August Znamy ją jako starszą panią, która napisała fenomenalne (choćby "Dzieci z Bullerbyn" czy "Pippi Pończoszanka") książki dla dzieci. Taką też Astrid poznajemy w pierwszych scenach filmu Christensen, gdy odbiera życzenia urodzinowe, przesłane przez dzieci z całego kraju. Pisarka cofa się pamięcią do lat młodości - wspomina, jak za zgodą rodziców zaczęła pracować w lokalnej gazecie, a przy okazji uwikłała się w romans z wiele od niej starszym przełożonym. "Młodość Astrid" to jednak nie tylko biografia popularnej pisarki, to przede wszystkim opowieść o losie niezależnej kobiety, która chce żyć na własnych warunkach i mieć możliwość rozwijania swojego niebywałego talentu literackiego. 22:45 GLINA - ODC. 24/25 Serial kryminalny TVP, 42 min, Polska, 2008 Reżyseria: Władysław Pasikowski Scenariusz: Maciej Maciejewski Zdjęcia: Magdalena Górka Muzyka: Michał Lorenc Aktorzy: Jerzy Radziwiłowicz, Maciej Stuhr, Jacek Braciak, Anna Cieślak, Agnieszka Pilaszewska, Urszula Grabowska, Sławomir Orzechowski, Maciej Mikołajczyk, Dominik Bąk, Krzysztof Kiersznowski, Maciej Ferlak, Zbigniew Modej, Jakub Mazurek Gajewski dowiaduje się, że jego córka Julia związała się z Banasiem. Nadkomisarz nawet nie wyobraża sobie, że jego córce może przypaść w udziale taki kiepski życiowy partner, jak gliniarz. Bije Banasia i każe mu się przenieść do innego wydziału. Pod wpływem burzliwej rozmowy z córką zmienia jednak zdanie i przeprasza Artura. W lesie policja odnajduje zwłoki dziewczyny Karlosa. Tosiek skutecznie przywraca swoją władzę nad przestępczym światem stolicy. Rozprawia się z Miazgą i Szerszeniem. Policjanci podążają śladem Piotra Kurtena, domniemanego zabójcy kobiet. Przy okazji aresztują międzynarodowego przestępcę, który ukrywał się w Polsce. Nie udaje im się jednak odnaleźć samego Kurtena. Wkrótce seryjny morderca znowu daje o sobie znać. Tym razem uderza bezpośrednio w Gajewskiego. Ofiarą jest Agata, była partnerka życiowa gliniarza. 23:45 NA WSCHÓD OD HOLLYWOOD - CZTERY WESELA I POGRZEB (FOUR WEDDINGS AND A FUNERAL) Komedia obyczajowa, 112 min, Wielka Brytania, 1994 Reżyseria: Mike Newell Scenariusz: Richard Curtis Zdjęcia: Michael Coulter Muzyka: Richard Rodney Bennett Aktorzy: Hugh Grant, Andie MacDowell, Simon Callow, Rowan Atkinson, James Fleet, Kristin Scott Thomas, John Bower, Charlotte Coleman Małżeństwo to dla jednych mężczyzn droga ku szczęściu, dla innych świat pełen ograniczeń i niebezpieczeństw, zwłaszcza gdy trafi się na kobietę kapryśną, nieobliczalną, skłonną do dominacji nad partnerem. Tak właśnie postrzega instytucję małżeństwa Charles (w tej roli Hugh Grant), przystojny, pełen wdzięku bon vivant, który uwielbia kobiety, łatwo nawiązuje z nimi kontakty, ale nie chce się angażować "na poważnie". Wraz z grupką swych przyjaciół tworzy coś w rodzaju "klubu kawalerów" (choć należą do niego także panie), zdeklarowanych przeciwników formalnych związków. Wprawdzie czasami Charles zarzuca sobie chłód uczuciowy i niezdolność do wyrażania emocji, ale obserwacje małżeńskich perypetii w jego kręgu towarzyskim raczej utwierdzają go w przekonaniu o wyższości kawalerskiego stanu. Poznając kolejne panie, ewentualne kandydatki na żonę, Charles ma zawsze zbyt wiele wątpliwości, a jednocześnie w głębi duszy pragnie wielkiego, porywającego uczucia. Nie może przy tym nie zauważyć, że co i raz któryś z jego znajomych dołącza do grona żonkosiów. Traf chce, że Charles i jego przyjaciele są kolejno uczestnikami aż trzech ślubów i uczt weselnych oraz jednego pogrzebu. Podczas pierwszego z nich Charles poznaje Carrie, Amerykankę, która łączy swobodę obyczajów z wyjątkową urodą. Charles daremnie usiłuje zwalczyć swą fascynację piękną cudzoziemką. Niemal wbrew sobie nawiązuje z nią romans i odtąd Carrie jak cień towarzyszy jego życiu i myślom. Tyle że na następnym weselu dziewczyna rozbija w pył jego nieśmiałe marzenia o wspólnym szczęściu, przedstawiając mu swego bogatego, szkockiego narzeczonego, Hamisha. Wyznaje też Charlesowi, że był jej bodajże 32. kochankiem. Kolejne spotkanie obojga to już uroczystość z okazji ślubu Carrie z Hamishem. Zrezygnowany Charles zaczyna w końcu też rozglądać się za przyszłą żoną, ale serce leciutko mu krwawi na wspomnienie Carrie. Po premierze "Czterech wesel i pogrzebu" rozentuzjazmowani krytycy w całej Europie pisali: "To najlepsza komedia ostatnich miesięcy i najbardziej spektakularne zwycięstwo kina europejskiego nad Hollywoodem!". Inni podkreślali bardzo angielski charakter tego filmu, zrealizowanego z charakterystyczną dla tego kraju finezją i zamiłowaniem do niuansu, zachwycali się doskonałym scenariuszem, znakomicie łączącym nowoczesny liberalizm obyczajowy z jednoczesnym szacunkiem dla rytuału towarzyskiego i tradycji, rozpływali się nad błyskotliwymi dialogami i perfekcyjnym aktorstwem. Od tego właśnie filmu zaczęła się wielka kariera popularnego brytyjskiego aktora Hugh Granta (m.in. "Notting Hill", "Dziennik Bridget Jones", "Był sobie chłopiec", "To właśnie miłość", "Boska Florence"). 01:50 KINO NOCNE - CHAVELA (CHAVELA) Film dokumentalny, 90 min, USA, 2017 Reżyseria: Catherine Gund, Daresha Kyi Legendarna pieśniarka, znana jako kobieta w czerwonym ponczo, zdobyła sławę w latach 60. XX wieku. Była postacią bardzo charakterystyczną: nosiła męskie stroje, specjalizowała się w meksykańskim stylu muzycznym ranchera, wykonywanym głównie przez mężczyzn i opiewającym ich pożądanie wobec kobiet. Często koncertowała z legendarnym piosenkarzem Jos Alfredo Jimnezem. Stylizowana po męsku Chavela paliła cygara i do lat 80. nie stroniła od alkoholu. Wystąpiła jako aktorka w filmie "Krzyk kamienia" Wernera Herzoga (1991), a w 2003 r. współtworzyła ścieżkę dźwiękową do filmu "Frida". 03:40 RES POLONIAE - O POLSCE Z ODDALI - KS. PROF. BIDZINA GUNIA Rozmowa, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Piotr Poraj Poleski Scenariusz: Piotr Poraj Poleski, Anna Szałańska, Jolanta Rzegocka Program "Res Poloniae - o Polsce z oddali" to cykl wywiadów przeprowadzonych przez Jolantę Rzegocką w różnych krajach. Tym razem dziennikarka odwiedza Gruzję, gdzie rozmawia z przedstawicielami kulturalnych elit. Misją programu jest wzajemne poznanie się Polaków i Gruzinów, odnalezienie w Gruzji polskich śladów, a także uświadomienie sobie wszystkiego, co może łączyć obydwa narody. Bohaterem odcinka jest ks. prof. Bidzina Gunia.