TVP Nauka Środa, 15.11.2023 06:00 POLSKIE PARKI NARODOWE - PARK NARODOWY UJŚCIE WARTY Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Rafał Kołodziej Scenariusz: Agnieszka Niwińska Prowadzący: Dariusz Gross Prowadzącym program jest Dariusz Gross, dziennikarz, zafascynowany przyrodą poszukiwacz-odkrywca. Pokazuje parki narodowe, które znamy jako turyści, z innej, zaskakującej strony, przez pryzmat pracy naukowców zgłębiających sekrety ekosystemów i pracujących nad ich zachowaniem dla przyszłych pokoleń. To program pokazujący osobliwości przyrody i ukazujący wyjątkowość poszczególnych parków narodowych w Polsce, w którym spotykają się nowoczesne technologie badawcze z odwiecznym dziełem natury. 06:30 WETERYNARZE Z SERCEM - /97/ Reality show, 25 min, Polska, 2020 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Zaczynamy od niespodzianki. Odwiedzamy placówkę Polskiego Towarzystwo Ochrony Ptaków, aby poznać koniki polskie! To nie jest pomyłka. Zaraz się wszystko wyjaśni. W płockim ogrodzie zoologicznym czeka nas nie lada gratka. Będziemy towarzyszyli doktorowi w kontroli medycznej pytona. Wszyscy są bardzo skoncentrowani. Tu nie można sobie pozwolić na żaden zbędny ruch czy błąd. Schronisko w Milanówku, dzięki pracy oddanych wolontariuszy, otwiera na ludzi i świat psiaki, które znalazły tam schronienie, a potem szuka dla nich prawdziwego domu. Tym razem czekają Axel, Bodo i Piorun. 07:05 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (91) REJS DLA ZUCHWAŁYCH Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2009 Statek pływający po rzekach Amazonii to podstawowy środek transportu mieszkańców tego pozbawionego dróg regionu. W czasie kilkudniowego rejsu pokazujemy życie codzienne podróżnych. 07:35 CZY WIESZ, ŻE? - /215/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 08:00 RYTMY ZDROWIA - WCZEŚNIACTWO Magazyn medyczny, 20 min, Polska, 2022 Autor: Piotr Poraj - Poleski Magazyn medyczny skierowany do kobiet, omawiający najczęstsze schorzenia oraz leczenie i diagnostykę medyczną. Wcześniak to ogromne wyzwanie dla rodziców. Dziecko urodzone za wcześnie jest obarczone ogromnym ryzykiem powikłań, takich jak m.in. niedojrzałość płuc oraz problemy z oddychaniem czy niedojrzałość układu nerwowego. Dzięki rozwojowi technologii medycznych dziś szanse wcześniaka na przeżycie są dużo większe niż choćby jeszcze kilka lat temu. W tym odcinku: dzieci narodzone przedwcześnie i najnowsza odpowiedź medycyny na ten problem. 08:35 ASTRONARIUM - 11/22 (142) - POSZUKIWANIA PIERWSZYCH GWIAZD Magazyn, 23 min, Polska, 2022 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Agnieszka Słowikowska, Krzysztof Czart, Maciej Mikołajewski, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Lektor: Maciej Gudowski Pierwsze gwiazdy, jakie powstały we Wszechświecie. Astronomowie od dawna poszukują tak zwanych gwiazd trzeciej populacji. Uformowały się tuż po Wielkim Wybuchu i mogły odegrać decydującą rolę dla losów całego Wszechświata. W tym programie pokażemy, jak wygląda polowanie na te najdawniejsze gwiazdy. 09:10 300 MILIONÓW LAT - ZIEMIA CZŁOWIEKA - ODC. 2 (300 MILLION YEARS) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2016 300 milionów lat obejmuje okres dramatycznego kształtowania się europejskiego kontynentu: od karbonu do dzisiaj. Podczas tego długiego okresu Europa podróżowała pomiędzy różnymi strefami klimatycznymi, była przemieniana przez różne żywioły i kolizje z innymi kontynentami. Z perspektywy geologicznej ludzie żyją na Ziemi zaledwie od kilku chwil, jednak już podczas tego krótkiego okresu przemienili naszą planetę. Za pomocą grafiki komputerowej i spektakularnych zdjęć film ukazuje geologiczną historię Europy: odc. 1: Wielka kolizja; odc. 2: Ziemia człowieka. 10:10 PODWODNY RAJ BORNEO - GOMANTONG Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 10:40 PODWODNY RAJ BORNEO - ŻÓŁWI ZAKĄTEK Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 11:10 POLSKIE PARKI NARODOWE - PARK NARODOWY UJŚCIE WARTY Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Rafał Kołodziej Scenariusz: Agnieszka Niwińska Prowadzący: Dariusz Gross Prowadzącym program jest Dariusz Gross, dziennikarz, zafascynowany przyrodą poszukiwacz-odkrywca. Pokazuje parki narodowe, które znamy jako turyści, z innej, zaskakującej strony, przez pryzmat pracy naukowców zgłębiających sekrety ekosystemów i pracujących nad ich zachowaniem dla przyszłych pokoleń. To program pokazujący osobliwości przyrody i ukazujący wyjątkowość poszczególnych parków narodowych w Polsce, w którym spotykają się nowoczesne technologie badawcze z odwiecznym dziełem natury. 11:40 WETERYNARZE Z SERCEM - /97/ Reality show, 25 min, Polska, 2020 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Zaczynamy od niespodzianki. Odwiedzamy placówkę Polskiego Towarzystwo Ochrony Ptaków, aby poznać koniki polskie! To nie jest pomyłka. Zaraz się wszystko wyjaśni. W płockim ogrodzie zoologicznym czeka nas nie lada gratka. Będziemy towarzyszyli doktorowi w kontroli medycznej pytona. Wszyscy są bardzo skoncentrowani. Tu nie można sobie pozwolić na żaden zbędny ruch czy błąd. Schronisko w Milanówku, dzięki pracy oddanych wolontariuszy, otwiera na ludzi i świat psiaki, które znalazły tam schronienie, a potem szuka dla nich prawdziwego domu. Tym razem czekają Axel, Bodo i Piorun. 12:15 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (91) REJS DLA ZUCHWAŁYCH Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2009 Statek pływający po rzekach Amazonii to podstawowy środek transportu mieszkańców tego pozbawionego dróg regionu. W czasie kilkudniowego rejsu pokazujemy życie codzienne podróżnych. 12:50 CZY WIESZ, ŻE? - /215/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 13:20 RYTMY ZDROWIA - WCZEŚNIACTWO Magazyn medyczny, 20 min, Polska, 2022 Autor: Piotr Poraj - Poleski Magazyn medyczny skierowany do kobiet, omawiający najczęstsze schorzenia oraz leczenie i diagnostykę medyczną. Wcześniak to ogromne wyzwanie dla rodziców. Dziecko urodzone za wcześnie jest obarczone ogromnym ryzykiem powikłań, takich jak m.in. niedojrzałość płuc oraz problemy z oddychaniem czy niedojrzałość układu nerwowego. Dzięki rozwojowi technologii medycznych dziś szanse wcześniaka na przeżycie są dużo większe niż choćby jeszcze kilka lat temu. W tym odcinku: dzieci narodzone przedwcześnie i najnowsza odpowiedź medycyny na ten problem. 14:00 300 MILIONÓW LAT - ZIEMIA CZŁOWIEKA - ODC. 2 (300 MILLION YEARS) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2016 300 milionów lat obejmuje okres dramatycznego kształtowania się europejskiego kontynentu: od karbonu do dzisiaj. Podczas tego długiego okresu Europa podróżowała pomiędzy różnymi strefami klimatycznymi, była przemieniana przez różne żywioły i kolizje z innymi kontynentami. Z perspektywy geologicznej ludzie żyją na Ziemi zaledwie od kilku chwil, jednak już podczas tego krótkiego okresu przemienili naszą planetę. Za pomocą grafiki komputerowej i spektakularnych zdjęć film ukazuje geologiczną historię Europy: odc. 1: Wielka kolizja; odc. 2: Ziemia człowieka. 15:00 WIELKIE WYNALAZKI - /6/ (GREAT INVENTIONS) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania/Niderlandy (Holandia)/Niemcy, 2020 Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35 - odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat. 16:00 PODWODNY RAJ BORNEO - GOMANTONG Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 16:30 PODWODNY RAJ BORNEO - ŻÓŁWI ZAKĄTEK Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 17:00 POZNAJ SWOJĄ NATURĘ - ODC. 2 ŻUBRY Z POLIGONU Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2015 Reżyseria: Marta Kądziela Scenariusz: Marta Kądziela, Radosław Niziołek Zdjęcia: Andrzej Olichwier Na poligonie w Drawsku Pomorskim odbywają się największe w Europie manewry wojskowe NATO, ćwiczenia wszystkich rodzajów sił zbrojnych. Jednak ten poligon ma także całkiem inne oblicze, to jednocześnie jedyna w swoim rodzaju ostoja przyrody. Olbrzymie dzikie tereny, na które nie mogą wchodzić ludzie, stały się domem dla tysięcy dzikich zwierząt. Dziesięć lat temu do okolicznych nadleśnictw sprowadzono żubry, z intencją utworzenia kolejnego już stada wolnościowego na terenie naszego kraju. Zwierzęta zdecydowały, że mimo huku wystrzałów i jeżdżących czołgów najlepiej im będzie właśnie na poligonie. Zwierzętami opiekują się przyrodnicy z Zachodniopomorskiego Towarzystwa Przyrodniczego. Założyciele tej organizacji - małżeństwo Magda i Maciej Traczowie - będą bohaterami odcinka. Nikt tak jak oni nie zna zachowań tych ogromnych zwierząt. Obserwują je od lat, pielęgnują, a jednocześnie dbają o to, by żyjące na wolności żubry nie wchodziły w konflikt z ludźmi, na przykład z okolicznymi rolnikami. Pod opieką Maćka i Magdy zbliżymy się do największych europejskich ssaków, poznamy ich zwyczaje, a przyrodnicy opowiedzą o swoich spostrzeżeniach z wieloletniego życia tuż obok żubrów. 17:30 WETERYNARZE Z SERCEM - /98/ Reality show, 25 min, Polska, 2020 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Przedstawiamy Wam Lilkę, pierwszą na świecie kangurzycę, która przeszła udaną operację usunięcia zaćmy z obydwu oczu. Lilka poznaje już swoich przyjaciół w stadzie, których do tej pory nigdy nie widziała, a mogła jedynie wyczuwać. W płockim ogrodzie zoologicznym spotykamy się z wężem boa, Xeną, której opiekun zdradzi wiele tajemnic tego gatunku. Np. dlaczego węże tak często wysuwają język? Ile mają zębów? Do czego Xenie potrzebna jest ruchoma tchawica? Poznacie też psią rodzinę z lisiej norki oraz sunię Sówkę. Zarówno porzucona rodzinka, jak i niepełnosprawna Sówka, obecnie podopieczni Fundacji Zwierzęca Polana, liczą na znalezienie ciepłego domu. 18:05 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (92) MACHO Cykl reportaży, 23 min, Polska, 2009 W tym odcinku widzowie dowiedzą się, jak różnie jest rozumiane pojęcie macho w Europie i Ameryce Południowej. Czy macho to górujący nad wszystkim i wszystkimi samiec typu alfa, czy też ciepła i opiekuńcza głowa rodziny? 18:35 CZY WIESZ, ŻE? - /216/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 19:05 DORWAĆ WIRUSA - WIRUSY A TRANSPLANTOLOGIA Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2022 Reżyseria: Aleksandra Ciekot Scenariusz: Bogumił Radajewski Są zdolne zniweczyć nadzieję pacjentów i pracę lekarzy. Wirusy są groźnymi wrogami na każdym etapie w ratujących życie zabiegach transplantacji. By je dorwać i okiełznać, współpracują mikrobiolodzy, wirusolodzy, hematologowie i chirurdzy. "Dorwać wirusa" - cykl dokumentalny ukazujący osiągnięcia naukowców pracujących na froncie walki z chorobami wirusowymi. Przez pryzmat pandemii koronawirusa, w przystępny i zrozumiały sposób wyjaśniamy, co wiadomo na temat najgroźniejszych patogenów, w jaki sposób zapobiega się ich rozprzestrzenianiu, jak pracuje się nad szczepionkami i lekami przeciwwirusowymi, jak przewiduje się kierunki mutacji i pojawianie się nowych odmian wirusów. Każdy odcinek poświęcony jest innemu aspektowi badań nad wirusami. Tajniki wirusologii tłumaczą wybitni eksperci z kraju i ze świata. Program bogato ilustrowany ujęciami z okresu pandemii SARS - CoV - 2, zdjęciami z laboratoriów oraz grafiką komputerową wyjaśniającą działanie wirusów, terapii i innych omawianych zjawisk. 19:35 ASTRONARIUM - 12/22 (143) - SUPERMASYWNE CZARNE DZIURY Magazyn, 23 min, Polska, 2022 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Bogumił Radajewski, Krzysztof Czart, Agnieszka Słowikowska, Maciej Mikołajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Lektor: Maciej Gudowski W maju 2022 roku naukowcy pokazali pierwszy obraz supermasywnej czarnej dziury, jaka znajduje się w samym sercu naszej galaktyki. W tym programie pokażemy, jak udało się go uzyskać i co wiemy na temat wpływu centralnych czarnych dziur na losy galaktyk. 20:00 MEGARAKIETA NASA (SLS: NASA’S MEGA ROCKET) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2022 Reżyseria: Russell Eatough SLS NASA to najpotężniejsza rakieta, jaką kiedykolwiek zbudowano. Zdolna do wysyłania astronautów na Marsa i dalej. Pierwsza bezzałogowa misja wokół Księżyca w marcu 2022 r. będzie ogromnym krokiem naprzód w eksploracji kosmosu przez ludzi jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem. Budowa jest nękana trudnościami, opóźnieniami i przekroczeniami kosztów. Film zawiera wywiady z pionierami projektu, archiwalne i przykuwające uwagę sekwencje w plenerze. 21:10 WIELKIE WYNALAZKI - /11/ (GREAT INVENTIONS) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania/Niemcy/Niderlandy (Holandia), 2020 Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35-odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat. 22:05 PODWODNY RAJ BORNEO - GOMANTONG Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 22:35 PODWODNY RAJ BORNEO - ŻÓŁWI ZAKĄTEK Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 23:05 POZNAJ SWOJĄ NATURĘ - ODC. 2 ŻUBRY Z POLIGONU Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2015 Reżyseria: Marta Kądziela Scenariusz: Marta Kądziela, Radosław Niziołek Zdjęcia: Andrzej Olichwier Na poligonie w Drawsku Pomorskim odbywają się największe w Europie manewry wojskowe NATO, ćwiczenia wszystkich rodzajów sił zbrojnych. Jednak ten poligon ma także całkiem inne oblicze, to jednocześnie jedyna w swoim rodzaju ostoja przyrody. Olbrzymie dzikie tereny, na które nie mogą wchodzić ludzie, stały się domem dla tysięcy dzikich zwierząt. Dziesięć lat temu do okolicznych nadleśnictw sprowadzono żubry, z intencją utworzenia kolejnego już stada wolnościowego na terenie naszego kraju. Zwierzęta zdecydowały, że mimo huku wystrzałów i jeżdżących czołgów najlepiej im będzie właśnie na poligonie. Zwierzętami opiekują się przyrodnicy z Zachodniopomorskiego Towarzystwa Przyrodniczego. Założyciele tej organizacji - małżeństwo Magda i Maciej Traczowie - będą bohaterami odcinka. Nikt tak jak oni nie zna zachowań tych ogromnych zwierząt. Obserwują je od lat, pielęgnują, a jednocześnie dbają o to, by żyjące na wolności żubry nie wchodziły w konflikt z ludźmi, na przykład z okolicznymi rolnikami. Pod opieką Maćka i Magdy zbliżymy się do największych europejskich ssaków, poznamy ich zwyczaje, a przyrodnicy opowiedzą o swoich spostrzeżeniach z wieloletniego życia tuż obok żubrów. 23:45 WETERYNARZE Z SERCEM - /98/ Reality show, 25 min, Polska, 2020 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Przedstawiamy Wam Lilkę, pierwszą na świecie kangurzycę, która przeszła udaną operację usunięcia zaćmy z obydwu oczu. Lilka poznaje już swoich przyjaciół w stadzie, których do tej pory nigdy nie widziała, a mogła jedynie wyczuwać. W płockim ogrodzie zoologicznym spotykamy się z wężem boa, Xeną, której opiekun zdradzi wiele tajemnic tego gatunku. Np. dlaczego węże tak często wysuwają język? Ile mają zębów? Do czego Xenie potrzebna jest ruchoma tchawica? Poznacie też psią rodzinę z lisiej norki oraz sunię Sówkę. Zarówno porzucona rodzinka, jak i niepełnosprawna Sówka, obecnie podopieczni Fundacji Zwierzęca Polana, liczą na znalezienie ciepłego domu. 00:25 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (92) MACHO Cykl reportaży, 23 min, Polska, 2009 W tym odcinku widzowie dowiedzą się, jak różnie jest rozumiane pojęcie macho w Europie i Ameryce Południowej. Czy macho to górujący nad wszystkim i wszystkimi samiec typu alfa, czy też ciepła i opiekuńcza głowa rodziny? 00:55 CZY WIESZ, ŻE? - /216/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 01:30 DORWAĆ WIRUSA - WIRUSY A TRANSPLANTOLOGIA Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2022 Reżyseria: Aleksandra Ciekot Scenariusz: Bogumił Radajewski Są zdolne zniweczyć nadzieję pacjentów i pracę lekarzy. Wirusy są groźnymi wrogami na każdym etapie w ratujących życie zabiegach transplantacji. By je dorwać i okiełznać, współpracują mikrobiolodzy, wirusolodzy, hematologowie i chirurdzy. "Dorwać wirusa" - cykl dokumentalny ukazujący osiągnięcia naukowców pracujących na froncie walki z chorobami wirusowymi. Przez pryzmat pandemii koronawirusa, w przystępny i zrozumiały sposób wyjaśniamy, co wiadomo na temat najgroźniejszych patogenów, w jaki sposób zapobiega się ich rozprzestrzenianiu, jak pracuje się nad szczepionkami i lekami przeciwwirusowymi, jak przewiduje się kierunki mutacji i pojawianie się nowych odmian wirusów. Każdy odcinek poświęcony jest innemu aspektowi badań nad wirusami. Tajniki wirusologii tłumaczą wybitni eksperci z kraju i ze świata. Program bogato ilustrowany ujęciami z okresu pandemii SARS - CoV - 2, zdjęciami z laboratoriów oraz grafiką komputerową wyjaśniającą działanie wirusów, terapii i innych omawianych zjawisk. 02:10 ASTRONARIUM - 12/22 (143) - SUPERMASYWNE CZARNE DZIURY Magazyn, 23 min, Polska, 2022 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Bogumił Radajewski, Krzysztof Czart, Agnieszka Słowikowska, Maciej Mikołajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Lektor: Maciej Gudowski W maju 2022 roku naukowcy pokazali pierwszy obraz supermasywnej czarnej dziury, jaka znajduje się w samym sercu naszej galaktyki. W tym programie pokażemy, jak udało się go uzyskać i co wiemy na temat wpływu centralnych czarnych dziur na losy galaktyk. 02:50 MEGARAKIETA NASA (SLS: NASA’S MEGA ROCKET) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2022 Reżyseria: Russell Eatough SLS NASA to najpotężniejsza rakieta, jaką kiedykolwiek zbudowano. Zdolna do wysyłania astronautów na Marsa i dalej. Pierwsza bezzałogowa misja wokół Księżyca w marcu 2022 r. będzie ogromnym krokiem naprzód w eksploracji kosmosu przez ludzi jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem. Budowa jest nękana trudnościami, opóźnieniami i przekroczeniami kosztów. Film zawiera wywiady z pionierami projektu, archiwalne i przykuwające uwagę sekwencje w plenerze.