TVP Nauka Czwartek, 16.11.2023 06:00 POZNAJ SWOJĄ NATURĘ - ODC. 2 ŻUBRY Z POLIGONU Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2015 Reżyseria: Marta Kądziela Scenariusz: Marta Kądziela, Radosław Niziołek Zdjęcia: Andrzej Olichwier Na poligonie w Drawsku Pomorskim odbywają się największe w Europie manewry wojskowe NATO, ćwiczenia wszystkich rodzajów sił zbrojnych. Jednak ten poligon ma także całkiem inne oblicze, to jednocześnie jedyna w swoim rodzaju ostoja przyrody. Olbrzymie dzikie tereny, na które nie mogą wchodzić ludzie, stały się domem dla tysięcy dzikich zwierząt. Dziesięć lat temu do okolicznych nadleśnictw sprowadzono żubry, z intencją utworzenia kolejnego już stada wolnościowego na terenie naszego kraju. Zwierzęta zdecydowały, że mimo huku wystrzałów i jeżdżących czołgów najlepiej im będzie właśnie na poligonie. Zwierzętami opiekują się przyrodnicy z Zachodniopomorskiego Towarzystwa Przyrodniczego. Założyciele tej organizacji - małżeństwo Magda i Maciej Traczowie - będą bohaterami odcinka. Nikt tak jak oni nie zna zachowań tych ogromnych zwierząt. Obserwują je od lat, pielęgnują, a jednocześnie dbają o to, by żyjące na wolności żubry nie wchodziły w konflikt z ludźmi, na przykład z okolicznymi rolnikami. Pod opieką Maćka i Magdy zbliżymy się do największych europejskich ssaków, poznamy ich zwyczaje, a przyrodnicy opowiedzą o swoich spostrzeżeniach z wieloletniego życia tuż obok żubrów. 06:30 WETERYNARZE Z SERCEM - /98/ Reality show, 25 min, Polska, 2020 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Przedstawiamy Wam Lilkę, pierwszą na świecie kangurzycę, która przeszła udaną operację usunięcia zaćmy z obydwu oczu. Lilka poznaje już swoich przyjaciół w stadzie, których do tej pory nigdy nie widziała, a mogła jedynie wyczuwać. W płockim ogrodzie zoologicznym spotykamy się z wężem boa, Xeną, której opiekun zdradzi wiele tajemnic tego gatunku. Np. dlaczego węże tak często wysuwają język? Ile mają zębów? Do czego Xenie potrzebna jest ruchoma tchawica? Poznacie też psią rodzinę z lisiej norki oraz sunię Sówkę. Zarówno porzucona rodzinka, jak i niepełnosprawna Sówka, obecnie podopieczni Fundacji Zwierzęca Polana, liczą na znalezienie ciepłego domu. 07:05 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (92) MACHO Cykl reportaży, 23 min, Polska, 2009 W tym odcinku widzowie dowiedzą się, jak różnie jest rozumiane pojęcie macho w Europie i Ameryce Południowej. Czy macho to górujący nad wszystkim i wszystkimi samiec typu alfa, czy też ciepła i opiekuńcza głowa rodziny? 07:35 CZY WIESZ, ŻE? - /216/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 08:00 DORWAĆ WIRUSA - WIRUSY A TRANSPLANTOLOGIA Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2022 Reżyseria: Aleksandra Ciekot Scenariusz: Bogumił Radajewski Są zdolne zniweczyć nadzieję pacjentów i pracę lekarzy. Wirusy są groźnymi wrogami na każdym etapie w ratujących życie zabiegach transplantacji. By je dorwać i okiełznać, współpracują mikrobiolodzy, wirusolodzy, hematologowie i chirurdzy. "Dorwać wirusa" - cykl dokumentalny ukazujący osiągnięcia naukowców pracujących na froncie walki z chorobami wirusowymi. Przez pryzmat pandemii koronawirusa, w przystępny i zrozumiały sposób wyjaśniamy, co wiadomo na temat najgroźniejszych patogenów, w jaki sposób zapobiega się ich rozprzestrzenianiu, jak pracuje się nad szczepionkami i lekami przeciwwirusowymi, jak przewiduje się kierunki mutacji i pojawianie się nowych odmian wirusów. Każdy odcinek poświęcony jest innemu aspektowi badań nad wirusami. Tajniki wirusologii tłumaczą wybitni eksperci z kraju i ze świata. Program bogato ilustrowany ujęciami z okresu pandemii SARS - CoV - 2, zdjęciami z laboratoriów oraz grafiką komputerową wyjaśniającą działanie wirusów, terapii i innych omawianych zjawisk. 08:30 ASTRONARIUM - 12/22 (143) - SUPERMASYWNE CZARNE DZIURY Magazyn, 23 min, Polska, 2022 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Bogumił Radajewski, Krzysztof Czart, Agnieszka Słowikowska, Maciej Mikołajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Lektor: Maciej Gudowski W maju 2022 roku naukowcy pokazali pierwszy obraz supermasywnej czarnej dziury, jaka znajduje się w samym sercu naszej galaktyki. W tym programie pokażemy, jak udało się go uzyskać i co wiemy na temat wpływu centralnych czarnych dziur na losy galaktyk. 09:05 WYNALAZKI, KTÓRE ZMIENIŁY ŚWIAT - SAMOLOT. ODC. 2/6 (REVOLUTIONS: THE IDEAS THAT CHANGED THE WORLD) 50 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Nat Sharman Samochód. Samolot. Smartfon. Rakieta. Robot. Teleskop. Uznajemy te urządzenia za coś oczywistego, ale każde z nich jest szczytem ludzkich osiągnięć, a jego historia sięga daleko w przeszłość. Powstawały latami, często w wyniku zaskakujących przypadków albo dzięki wielkim, przełomowym odkryciom, a nawet cudom. Kosztowały lata walki i poświęcenia zdeterminowanych jednostek. Każdy z tych wynalazków zrodził się, aby zaspokoić podstawowe ludzkie potrzeby i zrealizować odwieczne marzenia człowieka: potrzebę komunikacji, pragnienie odnalezienia naszego miejsca we wszechświecie czy potrzeby odkrywania i podróżowania. Ta seria to podróż przez historię człowieka, opowiedziana z perspektywy tych sześciu technologicznych cudów. Ujawnia, jak nauka, wynalazczość, często przypadek rozwijały się i uzupełniały, w wyniku czego zmieniły świat na zawsze, ale i ukształtowały współczesnego człowieka. Bohaterem odcinka jest samolot. 10:05 PODWODNY RAJ BORNEO - ATLAS RYB I KORALOWCÓW Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 10:35 PODWODNY RAJ BORNEO - ALEJA ŻARŁACZA BIAŁOPŁETWEGO Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 11:05 POZNAJ SWOJĄ NATURĘ - ODC. 2 ŻUBRY Z POLIGONU Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2015 Reżyseria: Marta Kądziela Scenariusz: Marta Kądziela, Radosław Niziołek Zdjęcia: Andrzej Olichwier Na poligonie w Drawsku Pomorskim odbywają się największe w Europie manewry wojskowe NATO, ćwiczenia wszystkich rodzajów sił zbrojnych. Jednak ten poligon ma także całkiem inne oblicze, to jednocześnie jedyna w swoim rodzaju ostoja przyrody. Olbrzymie dzikie tereny, na które nie mogą wchodzić ludzie, stały się domem dla tysięcy dzikich zwierząt. Dziesięć lat temu do okolicznych nadleśnictw sprowadzono żubry, z intencją utworzenia kolejnego już stada wolnościowego na terenie naszego kraju. Zwierzęta zdecydowały, że mimo huku wystrzałów i jeżdżących czołgów najlepiej im będzie właśnie na poligonie. Zwierzętami opiekują się przyrodnicy z Zachodniopomorskiego Towarzystwa Przyrodniczego. Założyciele tej organizacji - małżeństwo Magda i Maciej Traczowie - będą bohaterami odcinka. Nikt tak jak oni nie zna zachowań tych ogromnych zwierząt. Obserwują je od lat, pielęgnują, a jednocześnie dbają o to, by żyjące na wolności żubry nie wchodziły w konflikt z ludźmi, na przykład z okolicznymi rolnikami. Pod opieką Maćka i Magdy zbliżymy się do największych europejskich ssaków, poznamy ich zwyczaje, a przyrodnicy opowiedzą o swoich spostrzeżeniach z wieloletniego życia tuż obok żubrów. 11:40 WETERYNARZE Z SERCEM - /98/ Reality show, 25 min, Polska, 2020 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Przedstawiamy Wam Lilkę, pierwszą na świecie kangurzycę, która przeszła udaną operację usunięcia zaćmy z obydwu oczu. Lilka poznaje już swoich przyjaciół w stadzie, których do tej pory nigdy nie widziała, a mogła jedynie wyczuwać. W płockim ogrodzie zoologicznym spotykamy się z wężem boa, Xeną, której opiekun zdradzi wiele tajemnic tego gatunku. Np. dlaczego węże tak często wysuwają język? Ile mają zębów? Do czego Xenie potrzebna jest ruchoma tchawica? Poznacie też psią rodzinę z lisiej norki oraz sunię Sówkę. Zarówno porzucona rodzinka, jak i niepełnosprawna Sówka, obecnie podopieczni Fundacji Zwierzęca Polana, liczą na znalezienie ciepłego domu. 12:15 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (92) MACHO Cykl reportaży, 23 min, Polska, 2009 W tym odcinku widzowie dowiedzą się, jak różnie jest rozumiane pojęcie macho w Europie i Ameryce Południowej. Czy macho to górujący nad wszystkim i wszystkimi samiec typu alfa, czy też ciepła i opiekuńcza głowa rodziny? 12:50 CZY WIESZ, ŻE? - /216/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 13:20 DORWAĆ WIRUSA - WIRUSY A TRANSPLANTOLOGIA Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2022 Reżyseria: Aleksandra Ciekot Scenariusz: Bogumił Radajewski Są zdolne zniweczyć nadzieję pacjentów i pracę lekarzy. Wirusy są groźnymi wrogami na każdym etapie w ratujących życie zabiegach transplantacji. By je dorwać i okiełznać, współpracują mikrobiolodzy, wirusolodzy, hematologowie i chirurdzy. "Dorwać wirusa" - cykl dokumentalny ukazujący osiągnięcia naukowców pracujących na froncie walki z chorobami wirusowymi. Przez pryzmat pandemii koronawirusa, w przystępny i zrozumiały sposób wyjaśniamy, co wiadomo na temat najgroźniejszych patogenów, w jaki sposób zapobiega się ich rozprzestrzenianiu, jak pracuje się nad szczepionkami i lekami przeciwwirusowymi, jak przewiduje się kierunki mutacji i pojawianie się nowych odmian wirusów. Każdy odcinek poświęcony jest innemu aspektowi badań nad wirusami. Tajniki wirusologii tłumaczą wybitni eksperci z kraju i ze świata. Program bogato ilustrowany ujęciami z okresu pandemii SARS - CoV - 2, zdjęciami z laboratoriów oraz grafiką komputerową wyjaśniającą działanie wirusów, terapii i innych omawianych zjawisk. 14:00 WYNALAZKI, KTÓRE ZMIENIŁY ŚWIAT - SAMOLOT. ODC. 2/6 (REVOLUTIONS: THE IDEAS THAT CHANGED THE WORLD) 50 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Nat Sharman Samochód. Samolot. Smartfon. Rakieta. Robot. Teleskop. Uznajemy te urządzenia za coś oczywistego, ale każde z nich jest szczytem ludzkich osiągnięć, a jego historia sięga daleko w przeszłość. Powstawały latami, często w wyniku zaskakujących przypadków albo dzięki wielkim, przełomowym odkryciom, a nawet cudom. Kosztowały lata walki i poświęcenia zdeterminowanych jednostek. Każdy z tych wynalazków zrodził się, aby zaspokoić podstawowe ludzkie potrzeby i zrealizować odwieczne marzenia człowieka: potrzebę komunikacji, pragnienie odnalezienia naszego miejsca we wszechświecie czy potrzeby odkrywania i podróżowania. Ta seria to podróż przez historię człowieka, opowiedziana z perspektywy tych sześciu technologicznych cudów. Ujawnia, jak nauka, wynalazczość, często przypadek rozwijały się i uzupełniały, w wyniku czego zmieniły świat na zawsze, ale i ukształtowały współczesnego człowieka. Bohaterem odcinka jest samolot. 15:00 WIELKIE WYNALAZKI - /11/ (GREAT INVENTIONS) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania/Niemcy/Niderlandy (Holandia), 2020 Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35-odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat. 16:00 PODWODNY RAJ BORNEO - ATLAS RYB I KORALOWCÓW Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 16:30 PODWODNY RAJ BORNEO - ALEJA ŻARŁACZA BIAŁOPŁETWEGO Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 17:00 CZAS W LAS - /6/ Magazyn, 22 min, Polska, 2022 Reżyseria: Sławomir Czyrnek Scenariusz: Sławomir Czyrnek Prowadzący: Magdalena Turowska, Sławomir Makaruk W tym odcinku Sławek i Magda pozostaną w Nadleśnictwie Rudy Raciborskie. Obejmuje ono prawie 17 tys. ha różnorodnego lasu, pełnego unikalnych gatunków roślin i zwierząt. Jest zieloną enklawą pośród przemysłowych krajobrazów Górnego Śląska. Patrząc na tereny tego nadleśnictwa dziś, aż trudno uwierzyć, że 30 lat temu było ono miejscem pożaru - największego, jaki miał miejsce w Polsce i w Europie Środkowej po II wojnie światowej. Ogień strawił wówczas ponad 9 tys. ha lasu. Pożar gasiły zastępy pracowników Służby Leśnej, strażaków, żołnierzy, policjantów, osoby z obrony cywilnej, a także niezliczona liczba ludzi dobrej woli. Akcja gaśnicza trwała 26 dni. Obecnie na terenie dawnego pożarzyska rośnie nowy las, a leśnicy prowadzoną działania, które mają na celu zabezpieczenie terenu przed kolejnymi pożarami. Prowadzący: Magdalena Turowska - iławianka znad Jezioraka i Sławomir Makaruk - podróżnik, koordynator wypraw. 17:30 WETERYNARZE Z SERCEM - /99/ Reality show, 25 min, Polska, 2021 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska W Przemyślu, w Ośrodku Rehabilitacji Zwierząt Chronionych, dwa lata temu po raz pierwszy usłyszeliśmy "Budujemy Psią Wioskę!" I już jest! Jak wygląda życie w Psiej Wiosce, dlaczego to miejsce jest takie ważne, zarówno dla zwierząt przygotowywanych do adopcji, jak i dla ich opiekunów? Poznajcie mieszkańców Psiej Wioski, a wśród nich psiaki - Biszkopta i Spinkę. Kot DJ, poza niezwykłym imieniem, ma też niezwykłe losy. Ma szczęście, że trafił pod opiekę lekarzy z ośrodka w Przemyślu. Kolejka oczekujących na DJ’a to - bagatela - 30 osób! Z niecierpliwością czekamy, aż DJ będzie gotowy do zamieszkania w nowym domu i jesteśmy ciekawi, który ostatecznie go przyjmie. 18:05 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (93) Cykl reportaży, 23 min, Polska, 2010 "Boso przez świat - archiwum" to kontynuacja cyklu "Wojciech Cejrowski - boso przez świat", ale tym razem autor nie wyjeżdża osobiście w miejsca odludne i dzikie, lecz sięga do archiwów filmowych i odnajduje w nich interesujące, egzotyczne, unikatowe materiały filmowe zrealizowane kilkadziesiąt lat temu. Pokazuje w ten sposób plemiona i kultury, których już nie ma, obrzędy i obyczaje, które zniknęły pod naporem cywilizacji. Jednocześnie przywraca w ten sposób szerokiej publiczności najlepsze podróżnicze filmy z dawnych lat i przypomina postaci wielkich polskich podróżników. Pierwsze odcinki poświęcone będą podróżom i filmom Tony'ego Halika, jednego z najsłynniejszych polskich podróżników. Ten dziennikarz i fotograf był autorem kilkunastu książek i kilkuset programów zrealizowanych razem z żoną, Elżbietą Dzikowską, dla TVP, takich jak "Pieprz i wanilia". O nieznanych kulisach wypraw Tony'ego Halika opowiada teraz widzom Wojciech Cejrowski. 18:35 CZY WIESZ, ŻE? - /217/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 19:05 OPERACJA ZDROWIE - WYROSTEK ROBACZKOWY Magazyn medyczny, 25 min, Polska, 2020 Autor: Piotr Poraj - Poleski W tym odcinku: wyrostek robaczkowy, nazywany popularnie ślepą kiszką. Jest to wypustka mająca od 1 do 20 cm. Wyrasta z jelita grubego, z części zwanej kątnicą. Nazwa pochodzi od kształtu przypominającego właśnie robaka. Zapalenie jest wynikiem jakiejś infekcji. Do zapalenia wyrostka często dochodzi po grypie czy po wirusowej infekcji przewodu pokarmowego. Czasami znajdujemy w nim pestkę od owocu, która stała się przyczyną zapalenia. Wówczas tkanka wyrostka staje się obrzękła, a ujście wyrostka się zamyka. W takiej zamkniętej przestrzeni błyskawicznie rozwijają się bakterie. 19:35 ASTRONARIUM - 13/22 (144) - FAŁSZYWE ODKRYCIA Magazyn, 24 min, Polska, 2022 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Krzysztof Czart, Agnieszka Słowikowska, Bogumił Radajewski, Maciej Mikołajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Lektor: Maciej Gudowski Gwiazdy, których nie było czy ślady po obcych cywilizacjach, jakie nigdy nie istniały. W badaniach kosmosu nigdy nie brakowało pomyłek. Nauka z natury polega jednak na ciągłym korygowaniu takich błędów. W tym programie pokażemy, w jaki sposób nawet fałszywe odkrycia przyczyniają się do rozwoju wiedzy o kosmosie. 20:00 LOT NA PROXIMĘ CENTAURI B (JOURNEY TO THE PALE RED DOT) Film dokumentalny, 45 min, USA, 2017 Poszukiwania planet poza Układem Słonecznym przyniosły historyczne odkrycie: planetę nieco większą od Ziemi, krążącą wokół gwiazdy zwanej Proxima Centauri. Znajdująca się ponad 40 bilionów kilometrów od Słońca Proxima Centauri jest naszym najbliższym gwiezdnym sąsiadem. Czy planeta ma klimat, a może nawet istnieje na niej życie? Co trzeba zrobić, aby przyjrzeć się jej bliżej i rozpocząć naszą pierwszą międzygwiezdną podróż na Pale Red Dot? 21:00 WIELKIE WYNALAZKI - /12/ (GREAT INVENTIONS) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania/Niderlandy (Holandia)/Niemcy, 2020 Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35-odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat. 22:00 PODWODNY RAJ BORNEO - ATLAS RYB I KORALOWCÓW Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 22:30 PODWODNY RAJ BORNEO - ALEJA ŻARŁACZA BIAŁOPŁETWEGO Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 23:00 CZAS W LAS - /6/ Magazyn, 22 min, Polska, 2022 Reżyseria: Sławomir Czyrnek Scenariusz: Sławomir Czyrnek Prowadzący: Magdalena Turowska, Sławomir Makaruk W tym odcinku Sławek i Magda pozostaną w Nadleśnictwie Rudy Raciborskie. Obejmuje ono prawie 17 tys. ha różnorodnego lasu, pełnego unikalnych gatunków roślin i zwierząt. Jest zieloną enklawą pośród przemysłowych krajobrazów Górnego Śląska. Patrząc na tereny tego nadleśnictwa dziś, aż trudno uwierzyć, że 30 lat temu było ono miejscem pożaru - największego, jaki miał miejsce w Polsce i w Europie Środkowej po II wojnie światowej. Ogień strawił wówczas ponad 9 tys. ha lasu. Pożar gasiły zastępy pracowników Służby Leśnej, strażaków, żołnierzy, policjantów, osoby z obrony cywilnej, a także niezliczona liczba ludzi dobrej woli. Akcja gaśnicza trwała 26 dni. Obecnie na terenie dawnego pożarzyska rośnie nowy las, a leśnicy prowadzoną działania, które mają na celu zabezpieczenie terenu przed kolejnymi pożarami. Prowadzący: Magdalena Turowska - iławianka znad Jezioraka i Sławomir Makaruk - podróżnik, koordynator wypraw. 23:35 WETERYNARZE Z SERCEM - /99/ Reality show, 25 min, Polska, 2021 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska W Przemyślu, w Ośrodku Rehabilitacji Zwierząt Chronionych, dwa lata temu po raz pierwszy usłyszeliśmy "Budujemy Psią Wioskę!" I już jest! Jak wygląda życie w Psiej Wiosce, dlaczego to miejsce jest takie ważne, zarówno dla zwierząt przygotowywanych do adopcji, jak i dla ich opiekunów? Poznajcie mieszkańców Psiej Wioski, a wśród nich psiaki - Biszkopta i Spinkę. Kot DJ, poza niezwykłym imieniem, ma też niezwykłe losy. Ma szczęście, że trafił pod opiekę lekarzy z ośrodka w Przemyślu. Kolejka oczekujących na DJ’a to - bagatela - 30 osób! Z niecierpliwością czekamy, aż DJ będzie gotowy do zamieszkania w nowym domu i jesteśmy ciekawi, który ostatecznie go przyjmie. 00:15 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (93) Cykl reportaży, 23 min, Polska, 2010 "Boso przez świat - archiwum" to kontynuacja cyklu "Wojciech Cejrowski - boso przez świat", ale tym razem autor nie wyjeżdża osobiście w miejsca odludne i dzikie, lecz sięga do archiwów filmowych i odnajduje w nich interesujące, egzotyczne, unikatowe materiały filmowe zrealizowane kilkadziesiąt lat temu. Pokazuje w ten sposób plemiona i kultury, których już nie ma, obrzędy i obyczaje, które zniknęły pod naporem cywilizacji. Jednocześnie przywraca w ten sposób szerokiej publiczności najlepsze podróżnicze filmy z dawnych lat i przypomina postaci wielkich polskich podróżników. Pierwsze odcinki poświęcone będą podróżom i filmom Tony'ego Halika, jednego z najsłynniejszych polskich podróżników. Ten dziennikarz i fotograf był autorem kilkunastu książek i kilkuset programów zrealizowanych razem z żoną, Elżbietą Dzikowską, dla TVP, takich jak "Pieprz i wanilia". O nieznanych kulisach wypraw Tony'ego Halika opowiada teraz widzom Wojciech Cejrowski. 00:45 CZY WIESZ, ŻE? - /217/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 01:25 OPERACJA ZDROWIE - WYROSTEK ROBACZKOWY Magazyn medyczny, 25 min, Polska, 2020 Autor: Piotr Poraj - Poleski W tym odcinku: wyrostek robaczkowy, nazywany popularnie ślepą kiszką. Jest to wypustka mająca od 1 do 20 cm. Wyrasta z jelita grubego, z części zwanej kątnicą. Nazwa pochodzi od kształtu przypominającego właśnie robaka. Zapalenie jest wynikiem jakiejś infekcji. Do zapalenia wyrostka często dochodzi po grypie czy po wirusowej infekcji przewodu pokarmowego. Czasami znajdujemy w nim pestkę od owocu, która stała się przyczyną zapalenia. Wówczas tkanka wyrostka staje się obrzękła, a ujście wyrostka się zamyka. W takiej zamkniętej przestrzeni błyskawicznie rozwijają się bakterie. 02:05 ASTRONARIUM - 13/22 (144) - FAŁSZYWE ODKRYCIA Magazyn, 24 min, Polska, 2022 Reżyseria: Bogumił Radajewski Scenariusz: Krzysztof Czart, Agnieszka Słowikowska, Bogumił Radajewski, Maciej Mikołajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Lektor: Maciej Gudowski Gwiazdy, których nie było czy ślady po obcych cywilizacjach, jakie nigdy nie istniały. W badaniach kosmosu nigdy nie brakowało pomyłek. Nauka z natury polega jednak na ciągłym korygowaniu takich błędów. W tym programie pokażemy, w jaki sposób nawet fałszywe odkrycia przyczyniają się do rozwoju wiedzy o kosmosie. 02:45 LOT NA PROXIMĘ CENTAURI B (JOURNEY TO THE PALE RED DOT) Film dokumentalny, 45 min, USA, 2017 Poszukiwania planet poza Układem Słonecznym przyniosły historyczne odkrycie: planetę nieco większą od Ziemi, krążącą wokół gwiazdy zwanej Proxima Centauri. Znajdująca się ponad 40 bilionów kilometrów od Słońca Proxima Centauri jest naszym najbliższym gwiezdnym sąsiadem. Czy planeta ma klimat, a może nawet istnieje na niej życie? Co trzeba zrobić, aby przyjrzeć się jej bliżej i rozpocząć naszą pierwszą międzygwiezdną podróż na Pale Red Dot?