TVP Nauka Sobota, 18.11.2023 05:55 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (90) STATEK Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2009 Rejs luksusowym cruiserem pływającym po Amazonce. Takie statki są produkowane dla wygody amerykańskich turystów, a organizowane na nich wycieczki dają złudzenie obcowania z dziką amazońską przyrodą. 06:25 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (91) REJS DLA ZUCHWAŁYCH Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2009 Statek pływający po rzekach Amazonii to podstawowy środek transportu mieszkańców tego pozbawionego dróg regionu. W czasie kilkudniowego rejsu pokazujemy życie codzienne podróżnych. 06:55 JAK TO DZIAŁA - EKOLOGIA - CO2 Magazyn, 20 min, Polska, 2022 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Scenariusz: Radosław Brzózka Prowadzący: Radosław Brzózka W tym odcinku: czym jest dwutlenek węgla oraz dlaczego jego niekontrolowana emisja do atmosfery jest tak bardzo niebezpieczna dla naszej planety. Program zaczynamy w szklarniach, gdzie Radek Brzózka opowiada o efekcie cieplarnianym, aby później odnieść go do atmosfery Ziemi. W tym odcinku pokazujemy głównych winowajców dużych emisji CO2 oraz zastanawiamy się, jakie kroki można podejmować, aby emisje ograniczać. Autor zabiera nas do cementowni oraz na uczelnie, gdzie nasi rozmówcy opowiadają, co można zrobić już dziś oraz do czego dążymy. Pokazujemy także, że CO2 może mieć pozytywne zastosowanie i w stanie superkrytycznym może służyć do zabezpieczania żywności. Radek Brzózka, pasjonat nauki i techniki, znany widzom TVP m.in. z programu "Jak to działa?". Specjalnie dla TVP Nauka przygotował serię "Jak to działa - Ekologia", w której przybliża widzom naukowe rozwiązania służące ochronie naszej planety, bezpieczeństwu i komfortowi naszego życia. 07:25 CZAS W LAS - /6/ Magazyn, 22 min, Polska, 2022 Reżyseria: Sławomir Czyrnek Scenariusz: Sławomir Czyrnek Prowadzący: Magdalena Turowska, Sławomir Makaruk W tym odcinku Sławek i Magda pozostaną w Nadleśnictwie Rudy Raciborskie. Obejmuje ono prawie 17 tys. ha różnorodnego lasu, pełnego unikalnych gatunków roślin i zwierząt. Jest zieloną enklawą pośród przemysłowych krajobrazów Górnego Śląska. Patrząc na tereny tego nadleśnictwa dziś, aż trudno uwierzyć, że 30 lat temu było ono miejscem pożaru - największego, jaki miał miejsce w Polsce i w Europie Środkowej po II wojnie światowej. Ogień strawił wówczas ponad 9 tys. ha lasu. Pożar gasiły zastępy pracowników Służby Leśnej, strażaków, żołnierzy, policjantów, osoby z obrony cywilnej, a także niezliczona liczba ludzi dobrej woli. Akcja gaśnicza trwała 26 dni. Obecnie na terenie dawnego pożarzyska rośnie nowy las, a leśnicy prowadzoną działania, które mają na celu zabezpieczenie terenu przed kolejnymi pożarami. Prowadzący: Magdalena Turowska - iławianka znad Jezioraka i Sławomir Makaruk - podróżnik, koordynator wypraw. 07:50 PODWODNY RAJ BORNEO - LABUK BAY Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 08:25 PODWODNY RAJ BORNEO - ZAKĄTEK BARAKUDY Film dokumentalny, 23 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 08:55 CZY WIESZ, ŻE? - /133/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 09:20 NOBLE 2023 - NAGRODA NOBLA W DZIEDZINIE FIZJOLOGII LUB MEDYCYNY 90 min, Polska, 2023 Transmisja ze Sztokholmu, gdzie tradycyjnie na początku października ogłaszane są nominacje do Nagród Nobla. 2 października poznamy nagrodzonego w kategorii Fizjologia lub Medycyna. Tylko w TVP Nauka pełna transmisja z wydarzenia oraz komentarze ekspertów specjalizujących się w tej dziedzinie naukowej. Nagrody w dziedzinie Fizjologii lub Medycyny przyznaje Komitet Noblowski w Instytucie Karolińska. Czym jest Nagroda Nobla? Czy wśród noblistów byli Polacy? Jakie znaczenie mają naukowe odkrycia dla naszej życiowej codzienności? O tym wszystkim w TVP Nauka. 11:05 PODWODNY ŚWIAT WULKANÓW MORZA ŚRÓDZIEMNEGO (THE FIRE UNDER THE SEA) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2021 Wyjątkowe nurkowanie w Morzu Śródziemnym z międzynarodową ekspedycją w poszukiwaniu nieodkrytych podwodnych wulkanów, prowadzoną przez zwycięzcę Fotografa Dzikiej Przyrody Roku 2021 i nominowanego do nagrody Emmy, Laurenta Ballesty. 75% aktywności wulkanicznej ma miejsce pod powierzchnią, a nauka ma niewiele danych na temat tych zjawisk na takich głębokościach. 12:05 JAK ŻYJE LAS... - DREWNO NA WIEKI Magazyn, 23 min, Polska, 2023 Scenariusz: Robert Słowik Drewno przez stulecia było niezastąpionym materiałem konstrukcyjnym. Na pozór delikatne i stosunkowo łatwe w obróbce jest niezwykle trwałe i wytrzymale. Bez niego nie byłoby majestatycznych kościołów i pałaców. Jako materiał wykorzystywane jest w architekturze od tysięcy lat. Pod względem trwałości ustępuje tylko kamieniowi jako historycznemu materiałowi budowlanemu. Ma jednak wiele innych zalet, które sprawiają, że mimo współczesnego rozwoju technologii nadal jest wybierane do konstruowania domów i dekoracji mieszkań. Dlaczego? To wyjaśni ten odcinek programu "Jak żyje las...". Pokażemy również inne dziedziny przemysłu, które bez drewna obyć się nie mogą. Dokumentalny cykl "Jak żyje las...", realizowany wspólnie z Lasami Państwowymi, przybliża widzom tajniki gospodarki leśnej, obala mity, tłumaczy pojęcia i definicje z nią związane. Leśników, naukowców i ekspertów występujących w programie łączy wspólna pasja - las jako ekosystem istotny dla życia ludzi, cenne środowisko przyrodnicze dostarczające tlenu, pochłaniające dwutlenek węgla i gwarantujące równowagę zasobów wodnych, a jednocześnie źródło ważnych dla gospodarki surowców. 12:35 PODWODNY RAJ BORNEO - ZAKĄTEK BARAKUDY Film dokumentalny, 23 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 13:10 POLSKIE PARKI NARODOWE - WIELKOPOLSKI PARK NARODOWY Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Rafał Kołodziej Scenariusz: Agnieszka Niwińska Prowadzący: Dariusz Gross Prowadzącym program jest Dariusz Gross, dziennikarz, zafascynowany przyrodą poszukiwacz-odkrywca. Pokazuje parki narodowe, które znamy jako turyści, z innej, zaskakującej strony, przez pryzmat pracy naukowców zgłębiających sekrety ekosystemów i pracujących nad ich zachowaniem dla przyszłych pokoleń. To program pokazujący osobliwości przyrody i ukazujący wyjątkowość poszczególnych parków narodowych w Polsce, w którym spotykają się nowoczesne technologie badawcze z odwiecznym dziełem natury. 13:35 GALERIA NOBLISTÓW - SVANTE PAABO 15 min, Polska, 2023 Cykl rozmów z laureatami Nagród Nobla. 13:55 NIEDŹWIEDŹ Z KSIĘGI DŻUNGLI (JUNGLE BOOK BEAR) Film dokumentalny, 58 min, Niemcy, 2014 Reżyseria: Oliver Goetzl Indie - kraina pradawnych opowieści - zainspirowały angielskiego pisarza Kiplinga, który zresztą urodził się w Bombaju. Przyszły autor "Księgi dżungli" spędził dzieciństwo w Indiach Brytyjskich, gdzie od najmłodszych lat słuchał baśni przekazywanych mu przez służbę. Bohaterami jego słynnego cyklu opowiadań są m.in.: słoń indyjski Hathi, tygrys bengalski Shere Khan, plemię małp Bandar - Log, czyli makaki indyjskie, i oczywiście ulubieniec wszystkich - niedźwiedź Baloo. Dokument w reżyserii Olivera Goetzla opowiada o prawdziwym Baloo - wargaczu. Przez trzy lata filmowcy podążali tropem Baloo, a także innych zwierząt, obserwując osobniki w tamtejszych lasach i górach, w nieodwiedzanych przez człowieka opuszczonych ruinach świątyń. Podpatrywali tygrysy, małpy i niedźwiedzie z Indii w różnych sytuacjach życiowych, a dzięki nowoczesnemu sprzętowi powstały niezwykłe zdjęcia z tej wyprawy. Ekipa przebywa w Karnatace, stanie w południowych Indiach, gdzie znajduje się dom głównego bohatera dokumentalnej opowieści. Filmowany samiec Baloo ma zaledwie trzy lata. Niedawno opuścił matkę, która zajmuje się jego małymi braćmi bliźniakami. Rozpoczyna samodzielne życie, sam musi zadbać o swoje bezpieczeństwo, zdobyć jedzenie. Wargacze - drapieżniki pochodzące z rodziny niedźwiedziowatych - występują w całych Indiach. Zwierzęta te są nieśmiałe i tajemnicze. Niewiele o nich wiadomo. Zwykle żerują w nocy, aby uniknąć kontaktu z człowiekiem. Mają doskonały węch, z łatwością znajdują np. pod kamieniami gniazda mrówek. Chętnie sięgają także po słodkie owoce chlebowca. Wargacze najbardziej boją się jednego drapieżnika - tygrysa. Chociaż tygrysy polują na wargacze, jednak rzadko atakują samice z młodymi. Wolą nie ryzykować, zdając sobie sprawę, że niedźwiedzica będzie zaciekle walczyła o życie swego potomstwa. 15:00 RAPORT NAUKOWY - /59/ 23 min, Polska, 2023 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki zarówno w Polsce, jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 15:30 GIGANCI NAUKI - ZAŁOGOWE MISJE KOSMICZNE Teleturniej, 45 min, Polska, 2022 Reżyseria: Tomasz Motyl Prowadzący: Łukasz Nowicki Czy poza Ziemią jest życie? Jak wyglądają inne planety? Jak wielki jest wszechświat? Ciekawość, odwaga i rywalizacja ludzi sprawiły, że znamy już część odpowiedzi na te pytania. Od lat 60. dwudziestego wieku realizujemy wielkie marzenie pokoleń o poznaniu pozaziemskiej rzeczywistości. W tym odcinku teleturnieju historia załogowych lotów w kosmos, czyli jak wielki dla ludzkości okazał się mały krok człowieka postawiony na Księżycu w 1969 roku. "Giganci nauki" to teleturniej oparty na oryginalnym formacie TVP, dedykowany wyłącznie wiedzy naukowej, znakomite połączenie emocji i zabawy z edukacją i misją popularyzacji nauki. Każdy odcinek to jeden temat i jeden zwycięzca, ten, który zna najlepsze odpowiedzi na pytania przygotowywane przez ekspertów, dziennikarzy i konkurentów. Teleturniej, w którym liczy się wyłącznie wiedza. Dla zawodników to rywalizacja, dla widzów pełna emocji przygoda z zagadkami i tajemnicami nauki. Na zwycięzcę teleturnieju czeka tytuł Giganta Nauki i nagroda 20 tys. PLN. Teleturniej składa się z 3 rund i finału wieńczącego dzieło. Zasady poszczególnych rund różnią się od siebie, punkty poszczególnych rund sumują się. 16:30 CZY WIESZ, ŻE? - /135/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 17:00 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (91) REJS DLA ZUCHWAŁYCH Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2009 Statek pływający po rzekach Amazonii to podstawowy środek transportu mieszkańców tego pozbawionego dróg regionu. W czasie kilkudniowego rejsu pokazujemy życie codzienne podróżnych. 17:30 PODWODNY RAJ BORNEO - ZAKĄTEK BARAKUDY Film dokumentalny, 23 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 18:30 RAPORT NAUKOWY - /59/ 23 min, Polska, 2023 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki zarówno w Polsce, jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 18:55 JAK TO DZIAŁA - EKOLOGIA - CO2 Magazyn, 20 min, Polska, 2022 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Scenariusz: Radosław Brzózka Prowadzący: Radosław Brzózka W tym odcinku: czym jest dwutlenek węgla oraz dlaczego jego niekontrolowana emisja do atmosfery jest tak bardzo niebezpieczna dla naszej planety. Program zaczynamy w szklarniach, gdzie Radek Brzózka opowiada o efekcie cieplarnianym, aby później odnieść go do atmosfery Ziemi. W tym odcinku pokazujemy głównych winowajców dużych emisji CO2 oraz zastanawiamy się, jakie kroki można podejmować, aby emisje ograniczać. Autor zabiera nas do cementowni oraz na uczelnie, gdzie nasi rozmówcy opowiadają, co można zrobić już dziś oraz do czego dążymy. Pokazujemy także, że CO2 może mieć pozytywne zastosowanie i w stanie superkrytycznym może służyć do zabezpieczania żywności. Radek Brzózka, pasjonat nauki i techniki, znany widzom TVP m.in. z programu "Jak to działa?". Specjalnie dla TVP Nauka przygotował serię "Jak to działa - Ekologia", w której przybliża widzom naukowe rozwiązania służące ochronie naszej planety, bezpieczeństwu i komfortowi naszego życia. 19:25 CZY WIESZ, ŻE? - /136/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 20:00 NIEDŹWIEDŹ Z KSIĘGI DŻUNGLI (JUNGLE BOOK BEAR) Film dokumentalny, 58 min, Niemcy, 2014 Reżyseria: Oliver Goetzl Indie - kraina pradawnych opowieści - zainspirowały angielskiego pisarza Kiplinga, który zresztą urodził się w Bombaju. Przyszły autor "Księgi dżungli" spędził dzieciństwo w Indiach Brytyjskich, gdzie od najmłodszych lat słuchał baśni przekazywanych mu przez służbę. Bohaterami jego słynnego cyklu opowiadań są m.in.: słoń indyjski Hathi, tygrys bengalski Shere Khan, plemię małp Bandar - Log, czyli makaki indyjskie, i oczywiście ulubieniec wszystkich - niedźwiedź Baloo. Dokument w reżyserii Olivera Goetzla opowiada o prawdziwym Baloo - wargaczu. Przez trzy lata filmowcy podążali tropem Baloo, a także innych zwierząt, obserwując osobniki w tamtejszych lasach i górach, w nieodwiedzanych przez człowieka opuszczonych ruinach świątyń. Podpatrywali tygrysy, małpy i niedźwiedzie z Indii w różnych sytuacjach życiowych, a dzięki nowoczesnemu sprzętowi powstały niezwykłe zdjęcia z tej wyprawy. Ekipa przebywa w Karnatace, stanie w południowych Indiach, gdzie znajduje się dom głównego bohatera dokumentalnej opowieści. Filmowany samiec Baloo ma zaledwie trzy lata. Niedawno opuścił matkę, która zajmuje się jego małymi braćmi bliźniakami. Rozpoczyna samodzielne życie, sam musi zadbać o swoje bezpieczeństwo, zdobyć jedzenie. Wargacze - drapieżniki pochodzące z rodziny niedźwiedziowatych - występują w całych Indiach. Zwierzęta te są nieśmiałe i tajemnicze. Niewiele o nich wiadomo. Zwykle żerują w nocy, aby uniknąć kontaktu z człowiekiem. Mają doskonały węch, z łatwością znajdują np. pod kamieniami gniazda mrówek. Chętnie sięgają także po słodkie owoce chlebowca. Wargacze najbardziej boją się jednego drapieżnika - tygrysa. Chociaż tygrysy polują na wargacze, jednak rzadko atakują samice z młodymi. Wolą nie ryzykować, zdając sobie sprawę, że niedźwiedzica będzie zaciekle walczyła o życie swego potomstwa. 21:10 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (90) STATEK Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2009 Rejs luksusowym cruiserem pływającym po Amazonce. Takie statki są produkowane dla wygody amerykańskich turystów, a organizowane na nich wycieczki dają złudzenie obcowania z dziką amazońską przyrodą. 21:45 NOBLE 2023 - NAGRODA NOBLA W DZIEDZINIE FIZJOLOGII LUB MEDYCYNY 90 min, Polska, 2023 Transmisja ze Sztokholmu, gdzie tradycyjnie na początku października ogłaszane są nominacje do Nagród Nobla. 2 października poznamy nagrodzonego w kategorii Fizjologia lub Medycyna. Tylko w TVP Nauka pełna transmisja z wydarzenia oraz komentarze ekspertów specjalizujących się w tej dziedzinie naukowej. Nagrody w dziedzinie Fizjologii lub Medycyny przyznaje Komitet Noblowski w Instytucie Karolińska. Czym jest Nagroda Nobla? Czy wśród noblistów byli Polacy? Jakie znaczenie mają naukowe odkrycia dla naszej życiowej codzienności? O tym wszystkim w TVP Nauka. 23:30 CZAS W LAS - /6/ Magazyn, 22 min, Polska, 2022 Reżyseria: Sławomir Czyrnek Scenariusz: Sławomir Czyrnek Prowadzący: Magdalena Turowska, Sławomir Makaruk W tym odcinku Sławek i Magda pozostaną w Nadleśnictwie Rudy Raciborskie. Obejmuje ono prawie 17 tys. ha różnorodnego lasu, pełnego unikalnych gatunków roślin i zwierząt. Jest zieloną enklawą pośród przemysłowych krajobrazów Górnego Śląska. Patrząc na tereny tego nadleśnictwa dziś, aż trudno uwierzyć, że 30 lat temu było ono miejscem pożaru - największego, jaki miał miejsce w Polsce i w Europie Środkowej po II wojnie światowej. Ogień strawił wówczas ponad 9 tys. ha lasu. Pożar gasiły zastępy pracowników Służby Leśnej, strażaków, żołnierzy, policjantów, osoby z obrony cywilnej, a także niezliczona liczba ludzi dobrej woli. Akcja gaśnicza trwała 26 dni. Obecnie na terenie dawnego pożarzyska rośnie nowy las, a leśnicy prowadzoną działania, które mają na celu zabezpieczenie terenu przed kolejnymi pożarami. Prowadzący: Magdalena Turowska - iławianka znad Jezioraka i Sławomir Makaruk - podróżnik, koordynator wypraw. 00:05 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (91) REJS DLA ZUCHWAŁYCH Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2009 Statek pływający po rzekach Amazonii to podstawowy środek transportu mieszkańców tego pozbawionego dróg regionu. W czasie kilkudniowego rejsu pokazujemy życie codzienne podróżnych. 00:50 CZY WIESZ, ŻE? - /137/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 01:25 CZY WIESZ, ŻE? - /138/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 02:05 PODWODNY RAJ BORNEO - LABUK BAY Film dokumentalny, 24 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem. 02:40 PODWODNY RAJ BORNEO - ZAKĄTEK BARAKUDY Film dokumentalny, 23 min, Polska, 2014 Reżyseria: Andrzej Misiuk Scenariusz: Andrzej Misiuk Muzyka: Piotr Czubin Wokół pięciu rajskich wysepek otaczających Borneo, które odwiedzimy, rozsiane są bogate w życie rafy koralowe. Prawdziwą perłą wśród nich jest Sipadan, mekka płetwonurków. Czy jednak można wejść do raju, nie zetknąwszy się wcześniej ze śmiercią? W jaki sposób żywioł oceanu zawłaszcza i wykorzystuje spoczywający na dnie wrak Syreny? Wody Indo-Pacyfiku są pełne fascynujących i groźnych stworzeń. Dokąd prowadzi Aleja Żarłacza? Czy uda nam się odkryć tajemnicę i spenetrować niebezpieczną Jaskinię Żółwia, gdzie śmierć od stuleci zbiera żniwo? Eksplorując wody wokół północno-wschodniego Borneo, nie tylko staniemy oko w oko z rekinami, żółwiami, barrakudami czy płaszczkami, ale także spotkamy Morskich Cyganów. Kim są? Jak żyją? Nie tylko woda kryje w sobie tajemnice. Tropikalny las deszczowy Borneo także pełen jest zagadek. Jak daleko uda się zapuścić w jego głąb, płynąc dziką rzeką Kinabatangan? Podczas fascynującej borneańskiej wyprawy odwiedzimy rezerwaty ginących gatunków: Sepilog, centrum rehabilitacji orangutanów oraz Labuk Bay, jedyne na świecie sanktuarium nosaczy. W niezwykłą podróż zabierze nas Piotr Matejek, doświadczony płetwonurek z 25-letnim stażem, którego doświadczenie i wiedza przemienią wyprawę w prawdziwą przygodę. "Podwodny raj Borneo" to seria filmów dokumentalnych o świecie Borneo i zetknięciu z nim człowieka, dla którego podwodny świat jest całym życiem.