TVP Kultura Poniedziałek, 20.11.2023 07:50 NIEDZIELA Z.. TWÓRCZOŚCIĄ STANISŁAWA GRZESIUKA Program publicystyczny, 40 min, Polska, 2023 Scenariusz: Katarzyna Sitnik Prowadzący: Katarzyna Sanocka W pamięci warszawiaków zapisał się jako warszawski apasz, chłopak z ferajny, symbol miejskiego folkloru. Autor autobiograficznej trylogii "Boso, ale w ostrogach", 'Pięć lat kacetu", Na marginesie życia". Był poetą, i chuliganem. Do dziś jest symbolem Warszawy - jej ulicznej poezji i knajackiego uroku. W programie "Niedziela z..." wspominamy Stanisława Grzesiuka. 09:10 SKOWRONKI NA UWIĘZI (SKRIVANCI NA NITI) Komedia obyczajowa, 90 min, Czechosłowacja, 1969 Reżyseria: Jiri Menzel Scenariusz: Jiri Menzel Zdjęcia: Jaromr Sofr Muzyka: Jiri Sust Aktorzy: Zora Jirkov, Jirina Trebick, Rudolf Hrusnsk, Stella Zzvorkov, Vlastimil Brodsk, Otakar Brousek, Vclav Neck, Eva Rubnov, Jitka Zelenohorsk, Eva Blazkov, Jaroslav Satoransk, Zdenka Burdov, Vladimr Smeral, Jan Vala, Ferdinand Kruta Film inspirowany doświadczeniami Bohumila Hrabala z odlewni stali w Kladnie, opisuje codzienne życie dawnej drobnej burżuazji - intelektualistów i właścicieli sklepików, którzy w latach 50. w ramach tzw. reedukacji zostali przymuszeni do pracy na miejscowym składowisku złomu. Nadzieja i beznadzieja, humor i powaga łączą się tutaj w mozaice losów poszczególnych bohaterów, którzy wspólnie dzielą wiarę w miłość, dobro i niezniszczalne człowieczeństwo. Dwadzieścia lat półki za szczerość, których nie wynagrodzą nawet prestiżowe laury z Berlina. 12:05 REŻYSERZY - SERGIO LEONE 10/10 SEZON 3 (THE DIRECTORS - SERGIO LEONE) Cykl dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Lyndy Saville Cykl dokumentalny poświęcony najważniejszym reżyserom kina. W tym odcinku przyglądamy się twórczości Sergio Leone, reżysera spaghetti westernów, m.in. "Dawno temu w Ameryce", "Dobry, zły i brzydki" czy "Za kilka dolarów więcej". 13:00 OD UCHA DO UCHA - KLIENT NASZ PAN Film animowany, 11 min, Polska, 1963 Reżyseria: Zofia Wdówkówna - Ołdak Scenariusz: Maria Zientarowa Krótki film animowany w reżyserii Zofii Wdówkówny - Ołdak. Film w satyrycznej formie przedstawia kłopoty przeciętnego obywatela korzystającego z usług miejskiego handlu. (ŹRÓDŁO: filmpolski.pl) 13:10 OD UCHA DO UCHA - KEIRO (KEIRO) Film animowany, 5 min, Francja, 2016 Reżyseria: Benoit Leloup, Tatiana Juskewicz Krótki film animowany. Opowieść o małej dziewczynce i jej zmyślonym przyjacielu, który wraz z upływem lat znika. 13:15 OD UCHA DO UCHA - NOS KLEOPATRY (NOBODY NOSE CLEOPATRA / NEZ EN MOINS DISAIT CLEOPATRE) Film animowany, 6 min, Francja, 2016 Reżyseria: Charlotte Lebreton, Chams Chitou Krótki film animowany. Akcja toczy się w starożytnym Egipcie podczas panowania Kleopatry. Praktykant malarza przez przypadek tworzy idealny portret, który trafia w gust władczyni. 13:30 CZARODZIEJ I KWIACIARKA (KUZELNIK A KVETINARKA / THE MAGICIAN AND THE FLOWER GIRL) Film animowany, 12 min, Czechosłowacja, 1986 Autor: Ľubomir Feldek Reżyseria: Vlastimil Herold Scenariusz: Vlastimil Herold Wykonawcy: Milan Lasica Krótki film animowany. Przygody w krainie kwiatów i kapeluszy. 14:00 URODZENI ARTYŚCI - BEATA I KAROLINA LEGIERSKIE Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2020 Reżyseria: Grzegorz Jankowski Prowadzący: Emilia Komarnicka - Klynstra, Redbad Klynstra - Komarnicki Para popularnych aktorów Emilia Komarnicka - Klynstra i Redbad Klynstra - Komarnicki ponownie rusza w Polskę. Tym razem gospodarze programu odwiedzają ludzi, którzy w uprawianych dziedzinach wykazują się najwyższym profesjonalizmem i miłością do zawodu. Bohaterkami tego odcinka są kobiety z trzech pokoleń koronczarek: matka, córka i wnuczka, Beata, Karolina i Laura Legierskie. 15:05 RETRO KINO - PRZYBYWA JEŹDZIEC (COMES A HORSEMAN) Western, 114 min, USA 1978 Reżyseria: Alan J. Pakula Scenariusz: Dennis Lynton Clark Aktorzy: James Caan, Jane Fonda, Jason Robards, George Grizzard, Richard Farnsworth, Jim Davis, Mark Harmon, Macon McCalman i inni Nostalgiczny, wręcz poetycki western Alana J. Pakuli, twórcy takich głośnych dzieł, jak "Klute", "Syndykat zbrodni", "Wszyscy ludzie prezydenta", "Wybór Zofii" czy "Raport Pelikana". Ukazuje konflikt między tradycją i nieubłaganymi prawami współczesności wdzierającej się na dziewicze prerie, gdzie dotąd królowali hodowcy bydła i koni. Teraz z zielonych dolin chcą ich wyprzeć poszukiwacze ropy naftowej, którzy "niszczą ziemię", burzą dotychczasowy porządek, styl życia mieszkańców Dzikiego Zachodu, ich zwyczaje. To starcie anachronicznego świata z nowoczesnością nakłada się na charakterystyczny dla westernowego gatunku wątek walki między bogatymi i ubogimi ranczerami, tutaj pogłębiony dodatkowo przez zderzenie charakterów i rodzinne zaszłości bohaterów. Nawiązujący do biblijnej Apokalipsy tytuł oznacza koniec pewnej epoki w historii Dzikiego Zachodu, koniec tradycyjnych westernowych wartości i wreszcie koniec pewnych typów ludzkich. Ostatnie tygodnie II wojny światowej, której losy są już przesądzone. Dla amerykańskich farmerów, do których docierały tylko jej odległe echa, nie oznacza to jednak nic dobrego. Kończą się bowiem dostawy dla wojska, spada cena mięsa wołowego. Co gorsza, pojawiają się przypuszczenia, że rozległe, bardzo słabo zaludnione tereny Środkowego Zachodu kryją złoża ropy naftowej. Ranny na froncie żołnierz Frank Athearn zostaje wcześniej zwolniony do cywila. Przybywa do Montany, gdzie kupuje kawałek ziemi od Elli Connors, farmerki, która ledwo wiąże koniec z końcem. Niestety, już pierwszego wieczoru nieznany napastnik zabija współtowarzysza Franka. On sam, chociaż ranny, morduje w odwecie zabójcę. Nieprzytomnego Franka znajduje stary kowboj Dodger, który od lat pomaga Elli w pracy na ranczu. Przy okazji odkrywa, że zabójcą był człowiek nasłany przez niejakiego Ewinga, największego hodowcę bydła z okolicy. Wprawdzie Ewing niedawno pochował syna, ale nadal ma wielkie ambicje i plany. Z uporem dąży do wyrugowania Elli z jej ziemi, nie bacząc na dawne więzi, jakie łączyły go z jej nieżyjącym już ojcem i z nią samą. Gdy Frank wraca do zdrowia, proponuje dziewczynie pomoc w pracy na ranczu. Ella, wychowana przez ojca jak chłopak, samodzielna i szorstka w obyciu, niechętnie wyraża zgodę. Frank okazuje się lojalnym, pracowitym i bardzo zręcznym pomocnikiem, jakby urodzonym do życia na farmie, a po śmierci starego Dodgera wręcz nieocenionym. Ich współpraca przeradza się z czasem w miłość. Ewing patrzy na to złym okiem. Jego plany niweczy jednak przede wszystkim finansista Neil Atkinson, który chce na tych terenach rozpocząć wiercenia w poszukiwaniu ropy. Ponieważ Ewing nie jest w stanie spłacić Atkinsonowi długów, ten bez skrupułów zajmuje jego ziemie, czyniąc z Ewinga jedynie nominalnego właściciela rancza. W odwecie Ewing, wespół ze swymi dwoma oddanymi pomocnikami - Blockerem i Colem, powoduje katastrofę samolotu, którym podróżował Atkinson. Morduje również jego pełnomocnika, bankiera Virgila Hovertona. Teraz musi się jeszcze pozbyć Elli i jej ukochanego Franka. 22:25 PANORAMA KINA POLSKIEGO - POWIDOKI Film biograficzny, 95 min, Polska, 2016 Reżyseria: Andrzej Wajda, Andrzej Mularczyk, Andrzej Panufnik Zdjęcia: Paweł Edelman Aktorzy: Bogusław Linda, Zofia Wichłacz, Bronisława Zamachowska, Andrzej Konopka Bohaterem filmu "Powidoki" jest Władysław Strzemiński, artysta, który nie poddał się socrealizmowi i doświadczył dramatycznych skutków swoich wyborów artystycznych. To film o tym, jak socjalistyczna władza zniszczyła charyzmatycznego i niepokornego człowieka i artystę. 00:20 GALERIA SZTUKI NA EKRANIE - OSOBLIWY ŚWIAT HIERONIMA BOSCHA (EXPOSITION ON SCREEN. THE CURIOUS WORLD OF HIERONYMUS BOSCH) Cykl dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Phil Grabsky Filmowe spotkania z najbardziej znanymi artystami i dziełami sztuki na świecie. Każdy odcinek opowie o innym artyście i przybliży jego życie, odkrywając miejsca, w których żył i pracował, relacje z przyjaciółmi czy rodziną, za pomocą prywatnych listów i ożywiając ich osobiste historie. Wystawa na ekranie zapewnia uprzywilejowany dostęp do arcydzieł artystów w największych muzeach i galeriach na świecie. M.in. Leonardo, Rembrandt; Cezanne, Monet, Picasso. Odc. 10. Bosch i jego osobliwy świat. Hieronim Bosch, a właściwie Joen van Aken, urodził się w s - Hertogenbosch w południowych Niderlandach około roku 1450. Został artystą, jak cała jego rodzina. Aby się z niej wyróżnić, zaczął się podpisywać łacińską wersją swojego imienia, Hieronimus, i skróconą nazwą rodzinnego miasta Bosch. Hieronim zmarł w roku 1516. Dla uczczenia życia i dzieła artysty miasto przygotowało program wydarzeń na cały rok. Muzeum Brabancji Północnej zorganizowało najbardziej ambitną w swojej historii wystawę, codziennie do pierwszej w nocy oglądaną przez tłumy. Interesujące, że z wielu dzieł Boscha pamięta się mnóstwo detali z wyjątkiem głównego tematu. 01:15 MIŚ Komedia, 112 min, Polska, 1980 Reżyseria: Stanisław Bareja Scenariusz: Stanisław Bareja, Stanisław Tym Zdjęcia: Zdzisław Kaczmarek Muzyka: Jerzy Derfel Aktorzy: Stanisław Tym, Barbara Burska, Christine Paul-Podlasky, Krzysztof Kowalewski, Bronisław Pawlik, Zenon Wiktorczyk, Janusz Zakrzeński, Wojciech Pokora Prezes klubu sportowego "Tęcza", Ryszard Ochódzki zwany Misiem, ma wyjechać do Londynu. Zostaje jednak zatrzymany, bo z jego paszportu wyrwano kilka kartek. Ochódzki podejrzewa żonę Irenę, która chciała uniemożliwić, a przynajmniej opóźnić jego wyjazd i dotrzeć do Londynu przed nim. Małżonkowie założyli bowiem przed laty konto w jednym z londyńskich banków. Odejście Ireny zmusiło ich do podzielenia posiadanych dóbr. Pieniędzmi zdeponowanymi za granicą żadne z nich nie chce się jednak dzielić z drugą stroną. Całą sumę zagarnie więc ten, kto pierwszy dotrze nad Tamizę. Ochódzki nie poddaje się jednak łatwo i usiłuje wszelkimi sposobami udaremnić plan małżonki, a jednocześnie zdobyć dla siebie inny paszport. Film powstał w przełomowym okresie najnowszej polskiej historii, kiedy nagle okazało się, że śmiać się można już niemal ze wszystkiego. Tym trudniej było więc wymyślić coś, co rozbawiłoby publiczność. Ale chociaż upadła większość wcześniejszych tabu, nieodmiennie groteskowa pozostała otaczająca nas rzeczywistość. Stanisław Bareja i Stanisław Tym (współautor scenariusza) wymyślili więc nieco zawiłą historyjkę o Rysiu - Misiu rywalizującym zachłannie z eksmałżonką o grubą forsę zdeponowaną za granicą, ale opowiastka służy głównie jako pretekst do ukazania wielu nonsensów swojskiej codzienności przełomu lat 70. i 80. Są więc w filmie kpiny z nierozgarniętych milicjantów, przedrzeźnianie piosenkarzy z kołobrzeskich festiwali, szydzenie z imprez rozrywkowych dedykowanych "ludziom Do - Ro", groteskowe parodie urzędniczych rytuałów albo zachowań w placówkach zbiorowego żywienia, gdzie talerze przyśrubowane są do blatu stolika, a łyżki przykute doń wspólnym, przesuwającym się w rytm jedzenia łańcuchem. Na tle tego idiotycznego świata pojawia się problem tzw. tworzenia nowej tradycji. Sztuczność tego rodzaju zabiegów nieźle uosabia w "Misiu" noworodek nazwany pokracznie Tradycja. Kapitalna jest też scena uroczystego wręczania paszportu przy folklorystycznych hopsach. Ale to już problem nie na komedię i świadomi tego realizatorzy stawiają go w finale filmu całkiem serio, w tonacji podniosło - lirycznej, łącząc piosenkowy komentarz z wizyjną fantastyką. 03:25 SCENA MUZYCZNA - KINGA GŁYK Koncert, 43 min, Polska, 2020 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Wykonawcy: Kinga Głyk, Paweł Tomaszewski, Arek Grygo, Yoran Vroom W kolejnym odcinku "Sceny muzycznej" wystąpi Kinga Głyk, uważana za najlepszą polską basistkę młodego pokolenia i wschodzącą gwiazdę muzyki jazzowo - bluesowej. Najnowszy album artystki został wydany przez jedno z najbardziej uznanych wydawnictw na świecie WARNER MUSIC GROUP COMPANY. Koncerty promujące płytę Dream odbędą się min. w USA, Kanadzie, Norwegii, Francji i wielu innych krajach.