TVP Kultura Sobota, 25.11.2023 07:00 NIEZAPOMNIANE KONCERTY - OPOLE 2014 - RECITAL EDYTY GEPPERT Koncert, 21 min, Polska, 2014 Reżyseria: Leszek Kumański Scenariusz: Leszek Kumański Wykonawcy: Edyta Geppert, zespół Vasie, Orkiestra p/d Tomasza Szymusia Przypomnienie recitalu Egyty Geppert, który odbył się w ramach koncertu "SuperJedynki 2014 - The SuperOne of Poland" 51. KFPP w Opolu 2014. 07:30 ROZRYWKA RETRO - NA FESTIWALOWEJ SCENIE - EDYTA GEPPERT Widowisko rozrywkowe, 18 min, Polska, 2016 Reżyseria: Wowo Bielicki, Janusz Rzeszewski Scenariusz: Rafał Podraza Wykonawcy: Edyta Geppert, Zbigniew Górny, Orkiestra Polskiego Radia I Telewizji W Poznaniu, Piotr Stawski 08:00 TAMTE LATA, TAMTE DNI - TERESA LIPOWSKA Magazyn, 23 min, Polska, 2021 Reżyseria: Joanna Makowska Scenariusz: Marta Perchuć - Burzyńska, Joanna Makowska Prowadzący: Marta Perchuc - Burzyńska Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Tym razem gościem programu jest popularna aktorka Teresa Lipowska. 09:05 KONCERT W 3. ROCZNICĘ ŚMIERCI KRZYSZTOFA PENDERECKIEGO Koncert, 60 min, Polska, 2023 Wykonawcy: Apollon Musagte Quartet, Paweł Zalejski, Bartosz Zachłod, Piotr Szumie, Piotr Skweres, Andrzej Ciepliński, Manuel Escauriaza Martinez - Peuela, Janusz Wawrowski, Sarah Mcelravy, Claudio Bohórquez, Łukasz Krupiński Koncert w 3. rocznicę śmierci Krzysztofa Pendereckiego w wykonaniu Apollon Musagte Quartet w ramach 27. Wielkanocnego Festiwalu Ludviga van Beethovena. Podczas koncertu usłyszymy: Krzysztof Penderecki III Kwartet smyczkowy Kartki z nienapisanego dziennika Krzysztof Penderecki IV Kwartet smyczkowy Krzysztof Penderecki Sekstet na klarnet, róg, trio smyczkowe i fortepian 11:30 SERIALOWA NOSTALGIA - PRZYGODY PSA CYWILA - ODC. 6/7 ZBIEGOWIE Serial przygodowy, kryminalny dla młodych widzów, 24 min, Polska, 1970 Reżyseria: Krzysztof Szmagier Scenariusz: Krzysztof Szmagier Zdjęcia: Stefan Matyjaszkiewicz, Andrzej Ramlau Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Krzysztof Litwin, Wojciech Pokora, Henryk Bąk, Elżbieta Borkowska, Józef Pieracki, Tomasz Zaliwski, Bożena Walter, Ryszard Bacciarelli, Wiesława Niemyska, Stanisław Wolski, Stanisław Tym, Krzysztof Świętochowski, Zdzisław Kielecki, Maciej Englert, Teodor Gendera Podczas konwoju z furgonu milicyjnego ucieka dwóch groźnych przestępców. Rozpoczęta natychmiast obława nie przynosi pożądanych efektów, zbiegowie bowiem ukryli się w lesie. Jedyny ratunek w helikopterach i psach. W czasie obławy właśnie Cywil wpada na właściwy trop. Jednak uciekinierom nie brakuje sprytu. Kluczą, zmieniają środki lokomocji. Poza tym mają broń, którą potrafią się sprawnie posługiwać. Wreszcie Cywilowi udaje się zlokalizować ich w bunkrze położonym na piaszczystej polanie. Zarówno psa, jak i sierżanta Walczaka czeka decydująca próba. 12:10 SERIALOWA NOSTALGIA - PRZYGODY PSA CYWILA - ODC. 7/7 NIEWYPAŁY Serial przygodowy, kryminalny dla młodych widzów, 25 min, Polska, 1970 Reżyseria: Krzysztof Szmagier Scenariusz: Krzysztof Szmagier Zdjęcia: Stefan Matyjaszkiewicz, Andrzej Ramlau Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Krzysztof Litwin, Wojciech Pokora, Henryk Bąk, Elżbieta Borkowska, Józef Pieracki, Teresa Lipowska, Piotr Fronczewski, Wojciech Duryasz, Bogdan Izdebski, Maciej Pawłowski, Tomasz Musiałowski, Zbigniew Dobrzyński Życie małych chłopców w prowincjonalnym miasteczku nie obfituje w atrakcje. A jeśli już takowe się zdarzają, mają posmak "owocu zakazanego". Tak jak eksplozje niewypałów, zebranych przez wojsko z okolicznych dolin i lasów. Jeden z chłopców zna miejsce, gdzie znajdują się autentyczne granaty. Wspólnie z kolegą postanawiają zabawić się w saperów. Nie dopuszczają do spółki trzeciego, który trochę z zemsty, a trochę z niepokoju opowiada o wszystkim nauczycielce. Ta z kolei zawiadamia posterunek milicji. W akcji poszukiwania chłopców bierze udział porucznik Walczak i Cywil. 13:15 KRZYŻACY Film historyczny, 165 min, Polska, 1960 Reżyseria: Aleksander Ford Scenariusz na podstawie powieści Henryka Sienkiewicza: Jerzy Stefan Stawiński i Aleksander Ford Zdjęcia: Mieczysław Jahoda Muzyka: Kazimierz Serocki Aktorzy: Mieczysław Kalenik, Andrzej Szalawski, Grażyna Staniszewska, Aleksander Fogiel, Urszula Modrzyńska, Emil Karewicz, Józef Kostecki, Tomasz Białoszyński, Lucyna Winnicka, Janusz Stachocki, Zdzisław Jasiukiewicz, Mieczysław Voit, Henryk Borowski, Seweryn Butrym, Leon Niemczyk Premiera "Krzyżaków" odbyła się 15 lipca 1960 r. , dokładnie w 550. rocznicę bitwy grunwaldzkiej. Dotrzymanie tego terminu miało wymowę niemal symboliczną. O tym, jak bardzo starano się go nie przekroczyć, świadczy fakt, że od powzięcia pomysłu o ekranizacji Sienkiewiczowskiej powieści do uroczystej premiery upłynęło zaledwie półtora roku. Poprzedziła ją bardzo szeroko zakrojona kampania reklamowa, dyskusje w radiu i w telewizji. Dziesiątki konsultantów dopasowywały literacki obraz wydarzeń i postaci do ówczesnego stanu badań historycznych nad tą epoką. Korekcie poddano przede wszystkim powieściowy wizerunek króla Władysława Jagiełły, niezbyt przychylnie ukazanego na kartach książki. Na jego filmowej rehabilitacji zyskała poetyka filmu, opiewającego królewską mądrość i odwagę. Obszerny materiał literacki wymagał - z konieczności - selekcji, ograniczenia się do kilku wybranych wątków. Na pierwszy plan wysunięto losy Juranda ze Spychowa, zdradziecko atakowanego przez Krzyżaków ze Szczytna, którym przewodzi okrutny komtur Zygfryd de Loewe. Równolegle poprowadzono wątek romansowy między Zbyszkiem, Danuśką i Jagienką. Punkt kulminacyjny stanowi finałowa bitwa pod Grunwaldem. Po premierze filmu opinie recenzentów były podzielone. Jedni widzieli w tym obrazie zrealizowanym w nowatorskiej jak na tamte czasy technice panoramicznej ogromny sukces polskiej kinematografii, inni - i ci byli w większości - wytykali brak szerszego spojrzenia na zderzenie nie tylko dwóch sił politycznych, ale także dwóch kultur, dwóch cywilizacji. Nie bacząc na zdanie krytyków, publiczność ciągnęła tłumnie do kin. Popularność filmu wzmagała zresztą powszechna znajomość książki. Rok 1409. Młody, porywczy rycerz Zbyszko z Bogdańca atakuje pod Krakowem poselstwo krzyżackie. W odwecie Kuno von Lichtenstein żąda od Jagiełły śmierci Zbyszka za znieważenie majestatu. Od śmierci ratuje młodzieńca dwórka księżnej Anny Mazowieckiej, Danusia Jurandówna, córka rycerza ze Spychowa. Staropolskim zwyczajem wybiera Zbyszka na męża, co uniemożliwia wykonanie wyroku. Wkrótce Krzyżacy najeżdżają siedzibę Juranda ze Spychowa - jednego z największych wrogów zakonu. Zabijają jego żonę i porywają córkę, którą trzymają w zamku malborskim. Zbyszko nadaremnie jej szuka, zbliżając się w tym czasie do zakochanej w nim Jagienki. Krzyżacy zaś wysyłają Jurandowi wiadomość, że uwolnią córkę, jeśli on sam stawi się w Malborku. Krzyżacy upokarzają Juranda i wtrącają do lochu, a zamiast córki pokazują mu obcą dziewczynę. Tymczasem Zbyszko w pojedynku zabija brata Rotgiera, przybranego syna komtura Zygfryda de Loewe. 16:10 RES POLONIAE - O POLSCE Z ODDALI - GEORGE KALANDIA Rozmowa, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Piotr Poraj Poleski Scenariusz: Piotr Poraj Poleski, Anna Szałańska, Jolanta Rzegocka Program "Res Poloniae - o Polsce z oddali" to cykl wywiadów przeprowadzonych przez Jolantę Rzegocką w różnych krajach. Tym razem dziennikarka odwiedza Gruzję, gdzie rozmawia z przedstawicielami kulturalnych elit. Misją programu jest wzajemne poznanie się Polaków i Gruzinów, odnalezienie w Gruzji polskich śladów, a także uświadomienie sobie wszystkiego, co może łączyć obydwa narody. Bohaterem odcinka jest George Kalandia. 16:50 DOKUMENT TYGODNIA - CHARLOTTE PERRIAND - SZTUKA ŻYCIA (CHARLOTTE PERRIAND: PIONEER IN THE ART OF LIVING) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2020 Reżyseria: Stephane Ghez Dokument przybliża sylwetkę Charlotte Perriand - artystki, projektantki mebli, należącej do najbardziej wpływowych projektantów wczesnego modernizmu. Już w pierwszych ascetycznych projektach wnętrz z lat 20. XX wieku proponuje rozkładane meble, używa aluminium i chromowanej stali. Pod wpływem Le Corbusiera, którego jest studentką i współpracownicą, projektuje meble dopasowane do ludzkiego ciała: szezlongi, fotele i krzesła o współczesnej, ascetycznej linii. W nowoczesnych budynkach proponowanych przez Le Corbusiera stawia na funkcjonalność: kuchnie otwarte na salon, zabudowane szafy i systemy drzwi przesuwnych. W okresie powojennym tworzy pierwsze zestawy do montowania mebli z gotowych elementów. 21:15 BILET DO KINA - BEZ KOMPASU (RUDDERLESS) Dramat, 100 min, Kanada, 2014 Reżyseria: William H. Macy Scenariusz: Jeff Robison, Casey Twenter, William H. Macy Aktorzy: Billy Crudup, Anton Yelchin, David Flannery, Felicity Huffman, Casey Twenter, Miles Heizer Sam, wysokiej klasy specjalista do spraw reklamy, przeżywa rodzinny dramat. Kompletnie się załamuje, kiedy jego kilkunastoletni syn Josh ginie tragicznie w strzelaninie na uniwersytecie. Pogrążony w żalu ojciec topi smutki w alkoholu, nie widząc już sensu życia. Rzuca karierę zawodową, mieszka na łodzi, trudni się pracami malarskimi, przesiaduje w barze ze swymi nowymi kolegami, nigdy nie zwierzając się ze swej smutnej przeszłości. Po dwóch latach jego była żona Emily odnajduje go. Chce jak najszybciej uregulować sprawę ich wspólnego domu. Przy okazji spotkania oddaje Samowi starą gitarę i pudło, w którym znajdują się nagrania i spisane na kartkach teksty piosenek autorstwa Josha. Sam bierze udział w barowej imprezie otwarty mikrofon, grając na gitarze i wykonując utwory swego syna. Nie zdradza jednak, kto jest ich autorem. Zdobywa pierwszego zagorzałego fana, muzyka Quentina, który namawia go do założenia zespołu. 23:40 WIECZÓR KINOMANA - MINARI (MINARI) Dramat, 110 min, USA, 2020 Reżyseria: Lee Isaac Chung Scenariusz: Lee Isaac Chung Aktorzy: Steven Yeun, Ye - Ri Han, Alan S. Kim W pogoni za amerykańskim snem Jakob Yi (Steven Yeun) przeprowadza swoją rodzinę z Kalifornii do sielskiego Arkansas. Jego marzeniem jest stworzyć własną farmę, której plony mogłyby zaopatrywać okolicznych koreańskich sklepikarzy. Pozostali członkowie rodziny nie są zadowoleni z przenosin, zwłaszcza, gdy okazuje się, że ich nowy dom ma kółka i jest tak wątły, że może sobie nie poradzić z nawiedzającymi okolicę tornadami. Jakby tego było mało, do rodziny dołącza nieco szelmowska babcia z Korei. Choć nie pachnie tak jak powinna, a jej metody wychowawcze są dość dziwaczne, na przekór wszystkiemu, nawiązuje nić porozumienia z 6 - letnim niesfornym Davidem, a pozostałych członków rodziny uczy, jak tworzyć nową więź z Ameryką, pielęgnując równocześnie własną tradycję. 01:45 GALERIA SZTUKI NA EKRANIE - JA, CLAUDE MONET (EXPOSITION ON SCREEN. I, CLAUDE MONET) Cykl dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Phil Grabsky Filmowe spotkania z najbardziej znanymi artystami i dziełami sztuki na świecie. Każdy odcinek opowie o innym artyście i przybliży jego życie, odkrywając miejsca, w których żył i pracował, relacje z przyjaciółmi czy rodziną, za pomocą prywatnych listów i ożywiając ich osobiste historie. Wystawa na ekranie zapewnia uprzywilejowany dostęp do arcydzieł artystów w największych muzeach i galeriach na świecie. Są to m.in. dzieła Leonarda, Rembrandta, Cezanne ' a, Moneta, Picassa. Odcinek 7. to spotkanie z Monetem. Urodził się w roku 1840 w Paryżu, ale dorastał w Hawrze. Urodził się niesforny i już jako małe dziecko lekceważył zasady. Szkoła wydawała mu się więzieniem. Nie mógł znieść zamknięcia w murach przez cztery godziny dziennie. W Hawrze, mając około 15 lat, zdobył renomę karykaturzysty. Był znany w całym mieście. Brał od 10 do 20 franków za portret. Podpisywał się drugim imieniem, Oskar. 02:45 KINO NOCNE - WOJACZEK Film biograficzny, 89 min, Polska 1999 Reżyseria: Lech J. Majewski Scenariusz: Lech J. Majewski, Maciej Melecki Zdjęcia: Adam Sikora Występują: Krzysztof Siwczyk, Dominika Ostałowska, Andrzej Mastalerz, Elżbieta Okupska, Mirosława Lombardo, Jan Bógdoł, Andrzej Wojaczek, Jan Skrzek, Robert Gawliński, Janusz Styczeń, Paweł Fesołowicz, Andrzej Hudziak, Andrzej Chłapecki, Maciej Melecki, Marek Kiedroń, Marcin Rzymski i inni "Dlaczego wielu poetów z własnej woli lub winy, poprzez jakąś postać samozniszczenia, nie dożyło starości? Dlaczego tragiczną decyzję poprzedzał najczęściej dramat bardzo podobny: najpierw sprzeciw i bunt przeciwko życiu, jakie jest, lecz być nie powinno, potem sposób bycia coraz bardziej szalony, coraz szybszy bieg do samozagłady. Dlaczego, jak śpiewał Wysocki, "tak poganiali swoje konie"w stronę przepaści, by wreszcie"runąć w dół"? Dlaczego poezja, pożyteczna i zdrowa dla zdrowych, bo dodaje życiu barw, potrafi zabijać tych, którzy ją tworzą? Czy to ona jest źródłem ich choroby, czy też byli oni chorzy, zanim napisali pierwszy wers?" - pisała przy okazji premiery "Wojaczka" Bożena Janicka. Wszystkie te pytania kłębią się w głowie widza, oglądającego film Lecha J. Majewskiego. Reżyser nie daje łatwych odpowiedzi. Bo czy one w ogóle istnieją? Zamiast interpretować biografię Wojaczka, Majewski wiernie mu towarzyszy w ciągu kilku ostatnich dni życia, krótkiego, bo zaledwie dwudziestosześcioletniego. Z różnych stron stara się oświetlać tajemnicę osobowości poety, jego zbuntowanej duszy i cierpienia, które zadaje sobie i innym. Mimo dość mrocznej tematyki i czarno - białych zdjęć, film Majewskiego nie poraża pesymistyczną monotonią. Zawiera kilka scen humorystycznych, związanych głównie z rodzajowym obliczem peerelowskiej prowincji i jej "znakami szczególnymi": zapyziałymi knajpami, brudnymi ulicami i hasłami wzywającymi do wytężonej pracy dla dobra socjalistycznej ojczyzny. Tę realistyczną aż do bólu scenerię ożywia też Majewski odkrywczymi metaforami, z których najpiękniejsza stanowi zarazem zwieńczenie filmu. Wielką zaletę "Wojaczka" stanowi też aktorstwo, zwłaszcza rewelacyjnego "naturszczyka" Krzysztofa Siwczyka w roli tytułowej i Dominiki Ostałowskiej, odtwarzającej postać pielęgniarki "Małej". W filmie wystąpiło też spore grono osób emocjonalnie związanych z poetą, w tym: Janusz Styczeń, jego dawny serdeczny przyjaciel (gra samego siebie); niegdysiejsza ukochana Teresa Ziąber (wcieliła się w postać bezdomnej z dworca); rodzony brat poety Andrzej (zagrał psychiatrę, prowadzącego terapię głównego bohatera). Współscenarzysta filmu, poeta Maciej Melecki, na co dzień prowadzi instytut Wojaczka w jego rodzinnym Mikołowie. Obraz Lecha Majewskiego nie ma tradycyjnej fabuły. To raczej ciąg sekwencji ukazujących pełne napięć relacje poety z otoczeniem. Opowieść zaczyna się w chwili, gdy Rafał Wojaczek "przechodzi przez szybę" Mikołowskiej knajpy i ląduje twarzą na brudnym chodniku. Później widz ogląda codzienne życie poety: związek z dziewczyną, walkę z alkoholizmem i chorobą psychiczną, rozliczne ekscesy, elektryzujące lokalną opinię publiczną. Bezkompromisowa rozgrywka ze światem popycha Wojaczka coraz silniej ku samozagładzie. Deszcz laurów na festiwalach polskich i zagranicznych, m.in. "Brązowe Grono" na LLF w Łagowie (1999), nagroda za reżyserię na FPFF w Gdańsku - Gdyni (1999), "Don Kichot" na Festiwalu Kina Niezależnego w Barcelonie (2000), dwa "Złote Klucze" (reżyseria i zdjęcia) na MFF w Trencianskich Teplicach (2000), nagroda główna na Festiwalu Kina Europejskiego w Coroto (2000). 05:25 TAMTE LATA, TAMTE DNI - TERESA LIPOWSKA Magazyn, 23 min, Polska, 2021 Reżyseria: Joanna Makowska Scenariusz: Marta Perchuć - Burzyńska, Joanna Makowska Prowadzący: Marta Perchuc - Burzyńska Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Tym razem gościem programu jest popularna aktorka Teresa Lipowska.