TVP Kultura Sobota, 09.12.2023 07:00 BĘDZIE WESELEJ Koncert, 60 min, Polska, 1973 Reżyseria: Jeremi Przybora Zdjęcia: Mieczysław Grudniak, Andrzej Stojkowicz, Janusz Bibik, Andrzej Winiarski, Włodzimierz Precht Aktorzy: Barbara Krafftówna, Adolf Dymsza Wykonawcy: Kalina Jędrusik, Krystyna Sienkiewicz, Bogdan Łazuka, Bronisław Pawlik, Tadeusz Stanisławski Jan Recital piosenek Jeremiego Przybory. 08:10 TAMTE LATA, TAMTE DNI - KRYSTYNA TKACZ Magazyn, 24 min, Polska, 2021 Reżyseria: Joanna Makowska Scenariusz: Marta Perchuć - Burzyńska, Joanna Makowska Prowadzący: Marta Perchuć - Burzyńska Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Tym razem w podróż do krainy dzieciństwa i młodości zabiera nas popularna aktorka, Krystyna Tkacz. 09:15 HENRYK MIKOŁAJ GÓRECKI - III SYMFONIA "SYMFONIA PIEŚNI ŻAŁOSNYCH" Koncert, 58 min, Polska, 2001 Wykonawcy: Antoni Wit, Zofia Kilanowicz, Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia w Katowicach III Symfonia Henryka Mikołaja Góreckiego należy do najsłynniejszych utworów 2. połowy XX wieku. Mimo że powstała w latach 70., faktycznie ujrzała światło dzienne na początku lat 90. Do jej niezwykłej popularności przyczynili się Brytyjczycy, dla których III Symfonia okazała się wyjątkowym odkryciem w historii muzyki. Prezentowane nagranie zostało zarejestrowane 4 października 2001 r. w Katedrze pod wezwaniem Chrystusa Króla w Katowicach. Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia w Katowicach dyryguje Antoni Wit. 10:55 FORMAN VS. FORMAN Film dokumentalny, 77 min, Francja/Czechy, 2019 Reżyseria: Jakub Hejna, Helena Trestkova Scenariusz: Jakub Hejna, Helena Trestkova Film poświęcony Milosowi Formanowi jest próbą podsumowania dorobku oraz życiorysu wybitnego czeskiego reżysera, zdobywcy dwóch Oscarów oraz trzech Złotych Globów. Dokument zawiera wyjątkowe materiały archiwalne, pochodzące między innymi z prywatnych zbiorów przyjaciół i współpracowników reżysera. Milos Forman zaaprobował pomysł stworzenia dokumentu, lecz nie zdążył wziąć udziału w jego realizacji. 12:25 SERIALOWA NOSTALGIA - WOJNA DOMOWA - ODC. 3/15 - WYWIADÓWKA Serial komediowy TVP, 28 min, Polska, 1965 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Jerzy Gruza, Maria Zientarowa Zdjęcia: Mieczysław Jahoda Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Alina Janowska, Kazimierz Rudzki, Irena Kwiatkowska, Andrzej Szczepkowski, Krzysztof Musiał, Jarema Stępowski, Wojciech Siemion, Wiesław Michnikowski, Elżbieta Góralczyk Pani Irena w zastępstwie chorej matki Pawła idzie na wywiadówkę. W szkolnej ławie spostrzega swoją sympatię z lat młodości. Po zebraniu oboje wybierają się do kawiarni odświeżyć wspomnienia. Przy winie znajomy pomaga pani Irenie obliczyć, jak procentowo wyglądają stopnie Pawła. 13:05 SERIALOWA NOSTALGIA - WOJNA DOMOWA - ODC. 4/15 - PIERWSZY DZIEŃ Serial komediowy TVP, 29 min, Polska, 1965 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Jerzy Gruza, Maria Zientarowa Zdjęcia: Mieczysław Jahoda Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Alina Janowska, Kazimierz Rudzki, Irena Kwiatkowska, Andrzej Szczepkowski, Krzysztof Musiał, Elżbieta Góralczyk, Jarema Stępowski, Anna Jaraczówna W mieszkaniu pani Ireny i jej męża pojawia się Anula. W związku z rozwodem rodziców siostrzenica pani domu zatrzyma się tutaj na dłuższy czas i będzie chodziła do tej samej szkoły, co Paweł. Chłopak jest mile zaskoczony tą wiadomością, z przyjemnością nawiązuje znajomość z nową, atrakcyjną koleżanką. 13:50 GANGSTERZY I FILANTROPI Komedia sensacyjna, 85 min, Polska, 1963 Reżyseria: Jerzy Hoffman, Edward Skórzewski Scenariusz: Jerzy Hoffman, Edward Skórzewski Zdjęcia: Jerzy Lipman Aktorzy: Wiesław Michnikowski, Kazimierz Opaliński, Gustaw Holoubek, Hanka Bielicka, Magda Celówna, Barbara Modelska, Mieczysław Pawlikowski W więziennej karetce spotykają się oskarżeni w dwóch sprawach. Pierwsi to grupa gangsterów pod wodzą niejakiego "Profesora" - przydomek zawdzięcza niezwykłej elegancji i nieprzeciętnej inteligencji. Obmyślił genialny plan napadu na furgonetkę przewożącą pieniądze do banku. Szczegóły opracował na ruchomych makietach, grupa wielokrotnie ćwiczyła swoje zadania, a każdy z jej członków miał przygotowane murowane alibi. Niestety, pewne nieprzewidziane przypadki sprawiły, że ucieczka z miejsca rabunku nie powiodła się. Oskarżonym w drugiej sprawie jest Anastazy Kowalski, który stał się przestępcą mimo woli. Gdy wymówiono mu pracę w laboratorium chemicznym, zrezygnowany udał się do baru na tzw. jednego. Przez przypadek położył na stole alkoholomierz. Personel, sądząc iż Kowalski jest kontrolerem PIH - u, momentalnie zmienił swój stosunek do klientów, bohater znalazł w swojej gazecie banknot pięćsetzłotowy. Początkowo zaskoczony, szybko doszedł do wniosku, że manewr ten może powtórzyć i w innych lokalach. "Gangsterzy i filantropi" to debiut fabularny Jerzego Hoffmana i Edwarda Skórzewskiego, którzy dotąd znani byli jako para dokumentalistów. Wiele z ich filmów np. "Karuzela łowicka", "Typy na dziś", "Dwa oblicza Boga", odniosło sukcesy na międzynarodowych festiwalach. Ich wieloletnie doświadczenia w "zapisywaniu" rzeczywistości widoczne są także w "Gangsterach i filantropach". Ponad połowa filmu zrealizowana została w plenerach - na ulicach Warszawy i w stołecznych lokalach, dzięki czemu film jest osadzony w konkretnej rzeczywistości. 16:00 RES POLONIAE - O POLSCE Z ODDALI - PAOLO DEL BIANCO Rozmowa, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Piotr Poraj Poleski Scenariusz: Piotr Poraj Poleski, Anna Szałańska, Jolanta Rzegocka Program "Res Poloniae - o Polsce z oddali" to cykl wywiadów przeprowadzonych przez Jolantę Rzegocką w różnych krajach. Tym razem dziennikarka odwiedza Włochy, gdzie rozmawia z przedstawicielami kulturalnych elit. Misją programu jest wzajemne poznanie się Polaków i Włochów, odnalezienie we Włoszech polskich śladów, a także uświadomienie sobie wszystkiego, co może łączyć obydwa narody. 16:35 DOKUMENT TYGODNIA - CHEF FLYNN - NAJMŁODSZY KUCHARZ ŚWIATA (CHEF FLYNN) Film dokumentalny, 82 min, USA, 2018 Reżyseria: Cameron Yates Historia genialnego młodego kucharza, który jako 12 - latek otworzył we własnym domu klub kolacyjny, a w wieku 19.lat otworzył własną restaurację w Nowym Jorku. W trudnych zmaganiach z codziennością towarzyszy mu matka, która od początku wspiera jego talent i pracę przy przygotowywaniu skomplikowanych dań dla gości i dziennikarzy. Bez jej pomocy raczej nie udałoby mu się osiągnąć takiego sukcesu. 20:00 BILET DO KINA - NA NOŻE (KNIVES OUT) Film kryminalny, czarna komedia, 124 min, USA 2019 Scenariusz i reżyseria: Rian Johnson Aktorzy: Daniel Craig, Jamie Lee Curtis, Chris Evans, Ana de Armas, Don Johnson, Michael Shannon, Toni Colette, Christopher Plummmer Dobrze przyjęta przez krytykę czarna komedia kryminalna, nominowana do nagrody Złotego Globu w trzech kategoriach: Najlepszy film komediowy lub musical, najlepszy aktor Daniel Craig, najlepsza aktorka Ana de Armas. Główny wątek filmu koncentruje się na śledztwie w sprawie tajemniczego zgonu głowy pewnej ekscentrycznej rodziny. Okoliczności śmierci denata są bardzo podejrzane. Pisarz Harlan Thrombey, bo o nim mowa, wzięty autor powieści kryminalnych, został znaleziony martwy w swej luksusowej posiadłości, nazajutrz po 85. urodzinach. Cała rodzina uczestniczyła w tej wyjątkowo hucznej uroczystości. Dochodzenie prowadzi detektyw Benoit Blanc, słynący z niezwykłej skrupulatności i niekonwencjonalnych metod działania. Według niego to właśnie rodzina jest w kręgu najbardziej podejrzanych osób, łącznie z oddaną służącą pisarza. Dociekliwy detektyw przepytuje więc wszystkich gości, nikogo nie oszczędzając. Okazuje się, że każdy z nich ma coś na sumieniu, każdy miał również motyw, który mógł popchnąć do morderstwa. Benoit Blanc musi przebrnąć przez zawiłe rodzinne zależności, przez całą masę wzajemnych oskarżeń, zawistnych pomówień i kłamstw, by wreszcie odkryć prawdę. Kim okaże się morderca? Zręcznie skonstruowany scenariusz trzyma widza w niepewności do samego końca filmu. 22:45 KFPP OPOLE - '83 - PERFECT Koncert, 39 min, Polska, 2007 Wykonawcy: Perfect Cykl prezentujący wykonawców i ich utwory podczas Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej na przestrzeni kilkudziesięciu lat. W tym odcinku wystąpi zespół Perfect. 23:40 WIECZÓR KINOMANA - PAPIEROWY KSIĘŻYC (PAPER MOON) Komediodramat, 99 min, USA, 1973 Reżyseria: Peter Bogdanovich Scenariusz: Alvin Sargent Aktorzy: Ryan O’Neal, Tatum O’Neal, Madeline Kahn, John Hillerman, P. J. Johnson, Burton Gilliam, Randy Quaid, Dorothy Forster, Jessie Lee Fulton, Noble Willingham i inni Znakomita adaptacja powieści "Addie Pray" Joego Davida Browna, dokonana przez Petera Bogdanovicha ("Ostatni seans filmowy", "Maska") i rozsławiona przede wszystkim za sprawą fenomenalnego aktorskiego debiutu Tatum O’Neal. O’Neal, mająca w trakcie kręcenia filmu niespełna dziesięć lat, zagrała tu swą rówieśnicę - przebiegłą, rezolutną, a zarazem spragnioną rodzinnego ciepła sierotę z czasów Wielkiego Kryzysu. Partneruje jej rodzony ojciec Ryan O’Neal, będący podówczas u szczytu sławy po nominowanej do Oscara i Złotego Globu kreacji w melodramacie "Love Story" (1970). Co nie udało się rodzicowi, udało się córce - występ Tatum przyniósł jej nagrodę Oscara za najlepszą rolę drugoplanową. Do dziś nikomu młodszemu nie udało się zdobyć tego prestiżowego wyróżnienia. O wartości "Papierowego księżyca" nie decyduje jednak tylko świetne aktorstwo. Na uwagę zasługuje również scenariusz, opowiadający o dość niezwykłej parze życiowych rozbitków. Moses Pray jest około trzydziestoletnim drobnym, lecz pełnym inwencji oszustem, podróżującym po kraju rozklekotanym samochodem i podającym się za wędrownego sprzedawcę luksusowych wydań Biblii. By "zarobić" na skromne utrzymanie wystarcza mu skrupulatna lektura gazetowych nekrologów i proste narzędzia drukarskie. Dzięki tym pierwszym wyszukuje niedawno owdowiałe kobiety, dzięki tym drugim zamieszcza na tytułowej stronie Biblii ozdobne dedykacje od ich zmarłych mężów. Za sprawą swej młodości, uroku osobistego i pewnej zręczności oratorskiej udaje mu się przekonywać zdumione eks - żony, że ich mężowie niedługo przed śmiercią korespondencyjnie i w tajemnicy zamawiali dla nich Biblie. Moses w czasie wolnym od "pracy" lubi się zabawić w towarzystwie bezpruderyjnych pań. Dziwnym zrządzeniem losu jedna z nich dopiero co zmarła, a miejsce jej pogrzebu wypada akurat w pobliżu trasy kolejnego "biznesowego wojażu" hochsztaplera. Pech chce, że po ceremonii pochówku Pray zostaje obarczony przez znajomych denatki bardzo niewygodnym "bagażem. Jest nim - ni mniej, ni więcej - tylko Addie Loggins, dziewięcioletnia córka nieboszczki. Ponieważ ojciec pozostaje nieznany, trzeba małą przetransportować do dalekich krewnych, a Moses akurat ma samochód i jedzie we właściwym kierunku. Początkowo oszust zamierza jak najszybciej pozbyć się małej, lecz wkrótce zauważa, że dziewczynka posiada nietuzinkowy talent do wyłudzania od bliźnich pieniędzy. Chcąc nie chcąc postanawia osobiście dostarczyć dziecko pod wskazany adres, korzystając przez czas podróży z tak bliskich mu zdolności młodocianej pasażerki. Z biegiem czasu pomiędzy nim a Addie rodzi się znacznie głębsza i mocniejsza więź niż tylko"wspólnictwo w interesach". Do świadomości obojga powoli dociera, że być może - zważywszy choćby na identyczny kształt brody - są sobie bliżsi niż początkowo sądzili. "Papierowy księżyc"zrealizowano w kolorze czarno - białym, przez co obraz czasów, które portretuje stał się wiarygodniejszy. Reżyserska zręczność Bogdanovicha sprawiła jednak, że bieda, korupcja, rozkwit przestępczości i bezrobocie towarzyszące okresowi Wielkiego Kryzysu w latach trzydziestych XX wieku w Stanach Zjednoczonych nie przytłoczyły filmu, który jest przede wszystkim pełną ciepła i momentami prawdziwie wzruszającą komedią o rodzącej się rodzinnej bliskości między osamotnionym dzieckiem i równie osamotnionym dorosłym mężczyzną. Niewiele jest filmów w dziejach kina, które ukazywałyby powstawanie tego typu więzi z równą subtelnością. Sukces "Papierowego księżyca" zainspirował amerykańską telewizję ABC do zrealizowania serialu pod tym samym tytułem i o zbliżonej treści. Emitowano go w latach 1974 - 1975, a główne role zagrali Christopher Connelly i kolejne cudowne dziecko ekranu, dwunastoletnia wówczas Jodie Foster. 01:35 GALERIA SZTUKI NA EKRANIE - CANALETTO I SZTUKA WENECJI (EXPOSITION ON SCREEN. CANALETTO & THE ART OF VENICE) Cykl dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Phil Grabsky Filmowe spotkania z najbardziej znanymi artystami i dziełami sztuki na świecie. Każdy odcinek opowie o innym artyście i przybliży jego życie, odkrywając miejsca, w których żył i pracował, relacje z przyjaciółmi czy rodziną, za pomocą prywatnych listów i ożywiając ich osobiste historie. Wystawa na ekranie zapewnia uprzywilejowany dostęp do arcydzieł artystów w największych muzeach i galeriach na świecie. M.in. Leonardo, Rembrandt; Cezanne, Monet, Picasso. Część 13 - "Canaletto i sztuka Wenecji". Wystawa w Galerii Królowej w Pałacu Buckingham, gdzie publiczność może oglądać dzieła sztuki z Kolekcji Królewskiej. Zaskakuje bogactwo inteligencji wizualnej Canaletta. Jego warsztat zmienia się, nieustannie balansuje między optyczną dokładnością i układem geometrycznym a wrażeniem wzrokowym i przekształcaniem danych optycznych. Patrząc na dzieła, można podążać za jego myślą o Wenecji, architekturze, trudnej czasami historii Włoch. O tym, czym Wenecja, Wenecja Euganejska i Włochy były dla Canaletta i jego współczesnych. Canaletto narzucił Brytyjczykom pewien wizerunek Wenecji. Zestawiając jego prace z pracami innych artystów weneckich, uzyskujemy pełniejszy obraz życia kulturalnego i społecznego miasta w tym okresie. Mamy tu malarstwo historyczne, najwyżej wówczas cenione, a także inne zjawiska w sztuce, które miały wpływ na Canaletta. 02:35 KINO NOCNE - WSZYSTKIE NIEPRZESPANE NOCE Film dokumentalny, 103 min, Polska, 2017 Reżyseria: Michał Marczak Zdjęcia: Maciej Twardowski Muzyka: Jan Pasemann Jak wygląda miłość wśród dzisiejszych dwudziestoparolatków? Na czym polega intymność w dobie Google Glass? Odpowiedzi na te i inne pytania postaramy się uzyskać dzięki śledzeniu trójki studentów ASP. Michał, Krzysiek i Oliwia prowadzą barwne życie towarzyskie i uczuciowe. Z ich szczerych wyznań postaramy się stworzyć kronikę wypadków miłosnych, katalog marzeń, lęków i frustracji rządzących ich życiem. Pokolenie, traktowane w polskim kinie po macoszemu, redukowane do roli dostarczyciela tabloidowych sensacji, zasługuje, by dostrzec w nim partnera. Rozkosz zauroczenia i ból rozstania są uniwersalne, lecz najbardziej intensywnie oddziałują na naszą psychikę, gdy są smakowane po raz pierwszy. Młodość bohaterów jest ich atutem i przekleństwem, jej entuzjazmowi towarzyszy dyskomfort braku życiowego doświadczenia. Dzielące nas od bohaterów kilka lat różnicy pozwoli spojrzeć na ich problemy jednocześnie z dystansem i pełnym zrozumieniem. Opowieść o współczesnych "niewinnych czarodziejach" wymaga użycia całkiem nowego zestawu zaklęć. Dlatego właśnie planujemy zastosowanie szeregu rozwiązań technicznych, które pozwolą jak najgłębiej wniknąć w psychikę bohaterów, poznać ich myśli i wewnętrzne przeżycia. Przede wszystkim pragniemy jednak, by niczym we "Fragmentach dyskursu miłosnego" Rolanda Barthesa zakochany zabrał głos i przemówił. Obiecujemy uważnie wsłuchać się w każde jego słowo. 05:05 TAMTE LATA, TAMTE DNI - KRYSTYNA TKACZ Magazyn, 24 min, Polska, 2021 Reżyseria: Joanna Makowska Scenariusz: Marta Perchuć - Burzyńska, Joanna Makowska Prowadzący: Marta Perchuć - Burzyńska Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Tym razem w podróż do krainy dzieciństwa i młodości zabiera nas popularna aktorka, Krystyna Tkacz.