TVP Dokument Poniedziałek, 11.12.2023 06:00 DZIKA POLSKA - PEŁNA ENERGII - PTASI KOCIOŁ Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2010 Reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Zdjęcia: Tomasz Michałowski Prowadzący: Tomasz Kłosowski Wielki kompleks stawów w okolicach Przemkowa na zachodnich rubieżach Polski to prawdziwe uroczysko. Wokół ciągnęły się jeszcze niedawno radzieckie poligony, dziś to prawdziwe odludzie. Stawy są dzikie, zarastają nadmiarem trzciny. Na otaczających je łąkach żyją rzadkie kuliki wielkie, bekasy, brodźce i czajki. Nie mógł tego nie zauważyć Marek Cieślak, dyrektor Przemkowskiego Parku Krajobrazowego, z zamiłowania ornitolog. Chcąc uchronić siedliska ptaków poprzez wykaszanie częściowo już zakrzaczonych łąk, a lustra stawów przed nadmierną inwazją trzciny, stał się propagatorem kotłów do spalania biomasy. Taki kocioł ogrzewa już siedzibę parku. Z siana i trzciny robi się tu tzw. balaty, stanowiące opał dla kotłów. Marek Cieślak nie jest zwolennikiem przerabiania trawiastej biomasy na brykiety, bo to energochłonny zabieg, ale jest orędownikiem instalowania kolejnych kotłów. W rozmowach z energetykami wyznaje jednak prostą, godną przyrodnika filozofię: "Jeżeli w pierwszym rzędzie mówią o kotle i energii - to z nimi nie współpracuję, jeżeli najpierw o przyrodzie - to tak!" 06:30 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.II - ODC. 17 SEKRETY BROWARNEGO KOTŁA Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2016 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Radosław Kotarski wyrusza do czeskich Detenic, aby przekonać się, jak w zamierzchłych czasach warzono piwo na dawnych słowiańskich ziemiach. Nie poprzestaje jednak tylko na teorii. Sam chwyta za piwowarskie wiosło i zabiera się do stworzenia tradycyjnego czeskiego piwa miłości. Używa do tego tradycyjnych receptur i aparatury, która ma prawie 200 lat. Przy tym obala wiele współczesnych i historycznych mitów związanych z piwnym napitkiem. Czy stworzone przez Radka piwo będzie smakowało gościom średniowiecznej karczmy? 07:10 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 267 WYSZKÓW I OSTRÓW MAZOWIECKA Magazyn, 22 min, Polska, 2022 Reżyseria: Ewa Grodzka Scenariusz: Weronika Mliczewska Zdjęcia: Jarosław Wątor, Jacek Banach Ponadczasowa seria podróżnicza, wpisująca się w cykl inicjatyw promujących i popularyzujących Polskę w oparciu o jej potencjał historyczny, kulturowy, przyrodniczy i rekreacyjny. Tomasz Bednarek odwiedza najpiękniejsze i najciekawsze miejsca w wielu zakątkach kraju, wędrując nie tylko szlakiem tłumnie odwiedzanym przez turystów, ale docierając również do miejsc, o których wiedzą nieliczni. Tomasz Bednarek odwiedza dwa miasta północnego Mazowsza - Wyszków i Ostrów Mazowiecką. Wskutek dramatycznych dziejów obydwa miasta utraciły większość zabytkowej materii, najważniejsze zabytki kościół św. Idziego w Wyszkowie i kościół Wniebowzięcia NMP w Ostrowi były wielokrotnie niszczone i odbudowywane, a jednak obydwa są przykładem polskiego ducha. W Wyszkowie od ponad stu lat niemal nieprzerwanie działa huta szkła założona przez warszawskich robotników, którzy po utracie pracy zebrali się, zaciągnęli pożyczkę i stworzyli sobie nowe miejsce pracy pierwszy w Polsce spółdzielczy zakład pracy. Ostrów Mazowiecka to z kolei miejsce, z którym związał się Witold Pilecki, tu wziął ślub i tu zamieszkał. Dziś w tym domu, w nowoczesny sposób rozbudowanym, mieści się muzeum Dom Rodziny Pileckich. Przykładem doskonałej adaptacji architektury są też ostrowskie Jatki, odrestaurowane i zamienione w dom kultury. 07:35 WETERYNARZE Z SERCEM - /99/ Reality show, 25 min, Polska, 2021 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska W Przemyślu, w Ośrodku Rehabilitacji Zwierząt Chronionych, dwa lata temu po raz pierwszy usłyszeliśmy "Budujemy Psią Wioskę!" I już jest! Jak wygląda życie w Psiej Wiosce, dlaczego to miejsce jest takie ważne, zarówno dla zwierząt przygotowywanych do adopcji, jak i dla ich opiekunów? Poznajcie mieszkańców Psiej Wioski, a wśród nich psiaki - Biszkopta i Spinkę. Kot DJ, poza niezwykłym imieniem, ma też niezwykłe losy. Ma szczęście, że trafił pod opiekę lekarzy z ośrodka w Przemyślu. Kolejka oczekujących na DJ’a to - bagatela - 30 osób! Z niecierpliwością czekamy, aż DJ będzie gotowy do zamieszkania w nowym domu i jesteśmy ciekawi, który ostatecznie go przyjmie. 08:10 MÓJ NIESAMOWITY MÓZG (MY AMAZING BRAIN) Cykl dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2013 Reżyseria: Fiona Lloyd - Davies W 2013 r. były żołnierz Richard Grey doznał ciężkiego urazu głowy, uszkodzenia oraz krwotoku mózgowego, który nie pozwalał mu mówić ani poruszać się. Filmowiec Fiona Lloyd - Davies - żona Richarda - była tam, gdy lekarze powiedzieli, że jego powrót do zdrowia jest niemożliwy. W tym niesamowitym filmie poznamy niezwykłą walkę Richarda o powrót do normalnego życia. Historia rozpoczyna się od momentu, gdy pewnego dnia Fiona wróciła do domu i znalazła Richarda leżącego na podłodze. Zabrało go pogotowie. W szpitalu zapadł w śpiączkę. Ten film pokazuje czteroletnią walkę o powrót do normalnego życia po ciężkim wylewie krwi do mózgu. 09:10 HIPOPOTAMY OLBRZYMY AFRYKAŃSKICH RZEK (HIPPOS: AFRICA’S RIVER GIANTS) Film dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Brad Bestelink Hipopotam. Terytorialna bestia, która większość czasu spędza w wodzie. Wodny ssak, który nie umie pływać. Dwutonowy kadłub, który może biec szybciej niż człowiek. I pozornie spokojny głupek, który strzeże swojej rodziny z zaciekłą przebiegłością. Wykorzystując specjalistyczną technologię kamer, aby po raz pierwszy zbliżyć się do hipopotamów, film śledzi te zwierzęta w różnych porach roku w Delcie Okawango. Ujawnia, że chociaż hipopotamy mogą być hałaśliwe, agresywne i odważne, są również wrażliwe, towarzyskie i często komiczne. Intymny, wciągający portret, ukazujący stronę hipopotamów, której nigdy wcześniej nie widziano ani nie słyszano. W Delcie Okawango w Botswanie zajrzymy pod powierzchnię wody, by zobaczyć, jak hipopotamy bronią swoich rodzin, jak walczą z wrogami oraz jak pokazują nieoczekiwaną wrażliwość i inteligencję. Oto życie hipopotamów, jakiego nie widzieliście. Opowiada David Attenborough. 10:10 SIMON REEVE I JEGO ŚRÓDZIEMNOMORSKIE PRZYGODY ODC. 4 (MEDITERRANEAN WITH SIMON REEVE 4) Cykl dokumentalny, 58 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Chris Mitchell W czwartej części Simon Reeve podróżuje wzdłuż południowych wybrzeży Hiszpanii, wiedzie tędy jeden z najbardziej ruchliwych szlaków żeglugowych na świecie. Simon odkrywa ogromną liczbę delfinów, a nawet gigantycznych wielorybów, które przetrwały, omijając promy, statki kontenerowe i tankowce. Podróżując wzdłuż suchych południowych wybrzeży Hiszpanii, Simon podąża dalej, aby zobaczyć morze plastiku, które zajmuje ponad sto mil kwadratowych. To miejsce, w którym rośnie większość owoców i warzyw, które kupujemy w supermarkecie, ale jak Simon odkrywa, jest to potężna branża zbudowana na bazie nisko opłacanej, migrującej siły roboczej. Podążając śladami czterech milionów Brytyjczyków, którzy co roku podróżują, Simon dociera na Costa Blanca i do najbardziej znanego kurortu Benidorm. Simon jest zaskoczony, gdy dowiaduje się, że wieżowiec Benidorm jest obecnie uważany przez ekspertów za model zrównoważonej turystyki. Region Morza Śródziemnego przyciąga jedną trzecią światowego ruchu turystycznego, a liczbę odwiedzających szacuje się na pół miliarda rocznie do końca następnej dekady. Simon podróżuje do zachodniego zakątka Korsyki, rezerwatu przyrody, który musi być jednym z najbardziej chronionych obszarów morza na ziemi, i jednym z niewielu miejsc, w których turyści są aktywnie zniechęcani do odwiedzin. Wędrówki w górach i sporty wodne są tu bowiem zabronione. Menedżer parku pokazuje wyniki, zabiera go na nurkowanie w najciekawszym miejscu w Med. W morzu, gdzie ponad dziewięćdziesiąt procent zasobów rybnych jest nadmiernie eksploatowanych, jest to światło nadziei w niepewnej przyszłości Morza Śródziemnego. 11:20 ZIMOWY HAZARD Reportaż, 15 min, Polska, 1979 Scenariusz: Władysław Daniszewski Zdjęcia: Andrzej Gertych, Tomasz Kosior Przedsiębiorstwo Połowów i Usług Rybackich "Barka" rozpoczęło swoją działalność w styczniu 1951 roku w Kołobrzegu. W 1976 roku złowiono 30 tysięcy ton ryb. Praca na kutrze czy łodzi rybackiej należy do ciężkich zajęć. Oprócz wyławiania ryb, czyli codziennego, wielokrotnego wybierania włoka, na statku następuje także wstępne przetwórstwo ryb. Po ciężkim dniu przychodzi czas na odpoczynek. Po wielu tak samo wyczerpujących dniach pracy statek dociera wreszcie do macierzystego portu, gdzie na członków załogi oczekuje stęskniona rodzina. 11:45 TOMEK NA GRANICACH... RZECZYPOSPOLITEJ Cykl reportaży, 23 min, Polska, 2020 Program "Tomek na granicach II Rzeczypospolitej" to reporterska opowieść o tym, co dzisiaj pozostało z dziedzictwa i kultury II Rzeczypospolitej. Nie tylko tego materialnego, ale przede wszystkim mentalnego. Kraju wyrosłego na pograniczu Zachodu i Wschodu, gdzie od wieków ścierały się wpływy wielkich mocarstw, etniczne namiętności, trwały religijne waśnie. Kraju, który z trudem próbował łączyć ten kipiący kocioł w jeden polityczny i cywilizacyjny organizm. 12:15 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.I - ODC. 1 LATARNIE POLSKIEGO WYBRZEŻA Cykl dokumentalny, 27 min, Polska, 2015 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Jak trudne było życie w zimnej słowiańskiej chacie? Czy to prawda, że w Polsce mamy wodne fortyfikacje obronne uważane za jedne z najciekawszych na świecie? Ile kilogramów uzbrojenia dźwigał na sobie polski husarz? Czy zrekonstruowana średniowieczna latarnia jest widziana z morza równie dobrze, jak współczesna? Na te i inne pytania odpowiada Radosław Kotarski, znany z internetowego programu popularnonaukowego "Polimaty". Zaprosi on widzów w wyjątkową i pełną emocji podróż do miejsc zwykle nieznanych zwiedzającym, zakątków, gdzie każdy będzie mógł poczuć, jak wyglądało życie ludzi w dawnych epokach. Czy starożytny zawód latarnika ma znaczenie w świecie pełnym nowoczesnej technologii ułatwiającej żeglugę? Radosław Kotarski wraz z widzami odkryje najciekawsze rozwiązania, które dawniej poprawiały bezpieczeństwo na morzu. Przeprowadzi również eksperyment, który porówna skuteczność działania średniowiecznej latarni morskiej z istniejącą obecnie. Ponadto sprawdza, jak trudne życie mieli latarnicy dawniej, a jak wygląda to dziś. Okazuje się bowiem, że nie samotność może doskwierać im najbardziej, ale niezwykle surowe zasady pracy. 12:50 POLSKIE DZIEDZICTWO S.III - SEZON 3 ODC. 11 Magazyn historyczny, 28 min, Polska, 2023 Reżyseria: Maciej Kłobucki Scenariusz: Bartosz Kucharski, Tomasz Kępski, Kamil Szymański Trzeci sezon prowadzonego przez Stephana Thomsona cyklu dokumentalno - historycznego o polskim dziedzictwie kulturowym na Kresach Wschodnich i nie tylko, w którym przybliżona zostanie widzowi historia ziem polskich sprzed 1921 roku. Zaprezentowane zostaną najciekawsze polskie posiadłości oraz zabytki i świadectwa kultury związane z polskością, usytuowane poza naszymi obecnymi granicami (w znacznej mierze wschodnią). Ukazane zostaną najciekawsze miejsca, zarówno te oczywiste i znane z przewodników, jak również te o których już dawno zapomniano. W jedenastym odcinku trzeciej serii cyklu "Polskie Dziedzictwo" Stefan Tompson zabierze widzów w fascynującą podróż śladami polskiego dziedzictwa na historycznych terenach Besarabii, gdzie obecnie leży zamieszkała przez ponad 3 i pół miliona ludzi Republika Mołdawii. Dowiemy się jaką rolę odegrała Mołdawia w historii Polski i jakie są początki relacji między naszymi narodami. Zaczniemy od twierdzy Soroki, tak ważnej dla Mołdawian że umieścili ją nawet na swoich banknotach i dowodach osobistych. Twierdza ta okazała się również niezmiernie ważna dla Polaków broniących tamtych terenów. W odcinku odwiedzimy także miejsce wojny polsko - tureckiej oraz dowiemy się jak zginął nasz wybitny Hetman Stanisław Żółkiewski. Stefan Tompson wybierze się także w podróż do Bielc - miasta, w którym znajduje się obecnie największe skupisko Polaków w Mołdawii. Dowiemy się także jaka inna miejscowość związana z polską historią, leżąca na obecnym terenie republiki Mołdawii, nazywana była "małą Warszawą". 13:25 LOKALSI - ODC. 10 MARTA Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Wojciech Klimala Serial dokumentalny "Lokalsi" podejmuje temat społeczności lokalnych. Pokazuje ludzi, którzy potrafią dla swoich "małych ojczyzn" działać, poświęcać się i oddolnie je zmieniać po to, by wszystkim żyło się lepiej. To osoby pochodzące z małych miasteczek i wsi, które tworzą, działają i na co dzień podejmują ryzyko, by zmienić rodzinne domy i ich okolice, a przede wszystkim uszczęśliwić sąsiadów. To często drobne inicjatywy, ale bardzo potrzebne. W serialu pokazano także problem migracji młodych ludzi do dużych miast. Jednak nie z perspektywy osób migrujących, lecz tych, które postanowiły zostać w swoich małych miejscowościach, a także tych, którzy wyjechali w świat i następnie postanowili wrócić w rodzinne strony. Bohaterami odcinków są ludzie zwykli i niezwykli zarazem, które poprzez swoją pasję, upór i wizjonerstwo wpływają na otaczającą ich prowincjonalną społeczność. Czym kierują się tytułowi "lokalsi" w kwestii swych życiowych wyborów? Dlaczego postanowili zostać lub wyjechać by wraz z zebranym doświadczeniem wrócić do domu? Jak postrzegają zjawisko migracji młodych pokoleń? Co kochają i w co wierzą? Te i wiele innych ważnych pytań autorzy stawiają bohaterom serialu, by wraz z widzem móc zrozumieć postawę obydwu stron. Cykl ma formułę "jeden odcinek, jeden bohater". Jedno miejsce na mapie Polski, o którym wiedzą nieliczni lub tylko ci, którzy są związani z regionem. Z każdą osobistą historią twórcy odkrywają niezwykłość miejsc, w których żyją bohaterowie. Ich niecodzienne pasje, tradycje, zwyczaje czy rytuały. Zaglądają pod strzechy domów artystów, przedsiębiorców, rolników czy "wolnych duchów". Dziś marzymy o dalekich podróżach: Tajlandia, Ameryka Łacińska, USA, Dubaj, a skarby i egzotyka to często kultura Wschodniej Polski, góralszczyzna, Śląsk, język kaszubski i wiele, wiele innych wspaniałych zjawisk kulturowych nieraz pomijanych przez mainstream. Warto więc odkrywać Polskę na nowo. Na nowo zobaczyć jej koloryt. Traktowany dosłownie jak i w przenośni. "Lokalsi" są pewnego rodzaju portretem humanistycznym, dalekim od epatowania problemami, szarą rzeczywistością czy patologią. Serial pokazuje z miłością to, co prowincja ma do zaoferowania najpiękniejszego, inspiruje do świadomego, lokalnego patriotyzmu. 14:00 NIEDŹWIEDŹ WE MNIE (BEAR LIKE) Film dokumentalny, 54 min, Szwajcaria, 2021 Reżyseria: Roman Droux Bliskie spotkania z niedźwiedziami w odległej, dzikiej Alasce. Od ponad piętnastu lat David Bittner miesiące letnie spędza w zachodniej Alasce. Jest biologiem badającym świat niedźwiedzi grizzly, a także walczy o ochronę ich środowiska. Wraz z filmowcem Romanem Droux zaprezentują zadziwiające spotkanie z niedźwiedziem grizzly zwanym Lena. Będą śledzić rodzinę zwierząt w jej walce o przetrwanie bardzo trudnych warunkach. Nie ma drugiego ssaka, który przez połowę życia hibernuje. Niedźwiedzie nie jedzą, nie piją, nie wypróżniają się. Nerki ciągle pracują. Aż dziw bierze, że nie dochodzi u nich do zatrucia. Człowiek zawsze będzie dla niedźwiedzi czynnikiem niepokojącym. Ludzie nie powinni się zbliżać do nich na odległość mniejszą niż 50m. Ale jeśli niedźwiedź do ciebie podchodzi, to sytuacja się zmienia. To się często zdarza. Zwierzęta przyzwyczajają się do obecności człowieka. Zaczynają czuć się bezpieczne i tolerują ich obecność, dlatego podchodzą. Mamy niedźwiedzice słyną z tego, że zagorzale bronią potomstwa. Dramatyczne sceny konfliktów i nieokiełznane życie tych dzikich stworzeń. Historia dzikiej przyrody, oprawiona zapierającymi dech w piersiach zdjęcia tych wyjątkowych zwierząt i ekosystemu. 15:00 KUBAŃSKA DZIKA REWOLUCJA (CUBA’S WILD REVOLUTION / KUBA - DIE WILDE REVOLUTION) Film dokumentalny, 52 min, Austria, 2019 Reżyseria: John Murray Na zachodnim krańcu Atlantyku leży wyjątkowa wyspa... z innej epoki. Kuba ma jedne z najbogatszych gatunków dzikich zwierząt na Karaibach: 3700 km dziewiczego wybrzeża, łańcuchy górskie wciąż porośnięte pierwotnymi lasami, niziny pełne stworzeń kochających wilgoć, a wiele z nich rozwija się dzięki rewolucji na Kubie. Kuba - największa wyspa na Karaibach. Dziś stała się najcenniejszym karaibskim klejnotem przyrody. Rozległe plaże pulsują życiem, a krystalicznie czyste wody kryją zapierające dech rafy koralowe. Gdy większość dzikich terenów i mórz karaibskich umiera... specyficzna historia Kuby sprawia, że jest to prawdziwie dzika kraina czarów. Połowa kubańskiej fauny i flory jest endemiczna. Dzięki dłuższym niż przeciętnie nogom krokodyl kubański jest najbardziej lądowym ze wszystkich krokodyli i prawdopodobnie najbardziej inteligentnym, zdolnym do polowania w sforze. Kiedyś wędrował po Karaibach, teraz jego ostatnimi miejscami życia są bagna Zapata i Wyspa Młodości. Dekady rządów komunistycznych, embarga USA i minimalny rozwój sprawiły, że wyspa była praktycznie tak nieskażona, jak wtedy, gdy Kolumb po raz pierwszy postawił stopę na jej plażach ponad 500 lat temu. Mierzący zaledwie 5 cm koliber jest najmniejszym żyjącym ptakiem na świecie, jego jaja nie są większe od ziarnka grochu. Na wyspach kubańskich ten mały, ale kluczowy zapylacz ewoluował wraz z ponad pół tuzinem endemicznych gatunków roślin, które są jego głównym źródłem pożywienia. Ten film został wielokrotnie nagrodzony na festiwalach. Przedstawia dziką przyrodę archipelagu: od sępów leniwie krążących w poszukiwaniu zdobyczy, boa dusicieli polujących na nietoperze w ciemnościach po gigantyczne legwany. 16:05 PLANETA WALK O PRZETRWANIE (SURVIVORS OF THE INVISIBLE / TUEURS DE L'INVISIBLE) Film dokumentalny, 50 min, Francja, 2016 Reżyseria: Guilain Depardieu Film dokumentalny o owadach, których na Ziemi żyje milion gatunków. Zanurzanie się w ich świecie jest jak podróż do odległej i nieznanej galaktyki. Z jedną różnicą: te żywe stworzenia nie żyją w odległości lat świetlnych od nas, ale tuż pod naszymi stopami! Czy istnieje bardziej sielski widok niż łąka skąpana w słońcu? Zobaczmy z bliska ten wyjątkowy ogród w austriackich Alpach. Dzięki unikalnym ujęciom technologicznym opracowanym przez austriackiego entomologa film sprawi, że widz odkryje świat owadów, jakiego nigdy wcześniej nie widział. Raj bioróżnorodności. W głębi tej krainy kryje się niemal niewidoczny świat owadów. Każdy gatunek żyje w harmonii ze środowiskiem i umie korzystać z zasobów natury. Niebezpieczeństwo czai się wszędzie. Dla każdego ten dzień może być ostatnim. Zjedz albo zostań zjedzony. Wszystkie stworzenia walczą o przetrwanie. Mieszkańcy tego świata to mistrzowie przystosowania, wynik milinów lat doboru naturalnego. Niektóre gatunki wypracowały strategie przetrwania i mechanizmy obronne. Inne wyspecjalizowały się w okrutnym zabijaniu. Nauka przetrwania zaczyna się od pierwszego oddechu. 17:05 PODRÓŻE HABSBURGÓW - CZĘŚĆ DRUGA: ELŻBIETA (THE TRAVELS OF THE HABSBURGS / DIE REISEN DER HABSBURGER) Cykl dokumentalny, 51 min, Austria, 2020 Reżyseria: Isabel Gebhart Scenariusz: Andreas Augustin, Carola Augustin Dokumentalna opowieść, która przeniesie nas w czasy, kiedy podróżowali Habsburgowie. Za panowania cesarza Franciszka Józefa I wzrost zainteresowania podróżami był decydującym krokiem rozwojowym. W latach 1848 - 1916 ludzie przesiadali się z koni i powozów na statki parowe i do pociągów. Później z pociągów do samochodów i z samochodów do samolotów. Cykl przedstawia podróże królewskich ikon swoich czasów: cesarzowej Elżbiety, cesarza Franciszka Józefa I oraz dwóch spadkobierców tronu, Rudolfa i Franciszka Ferdynanda, w świetle rewolucji w podróżowaniu, ewolucji hotelarstwa i rozwoju telekomunikacji. Będziemy im towarzyszyć w ich największych podróżach, w tym dookoła świata. Wrócimy do miejsc, w których miały miejsce ważne, historyczne wydarzenia, odtworzymy różne sytuacje i zaprosimy do udziału specjalistów o międzynarodowej renomie. 18:05 PODRÓŻ BEZ KOŃCA (STILL STANDING) Film dokumentalny, 56 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Mirko Pincelli Dokument o życiu i kulturze Sindhi, jednej z najstarszych i najmniej znanych cywilizacji na świecie. To podróż, mająca odkryć korzenie ludności, która żyła spokojnie w Sindh, prowincji współczesnego Pakistanu, około 5000 lat temu do 1947 roku. Początek historii ludu Sindhu miał miejsce na brzegach potężnej rzeki Indus. Należy zacząć od cywilizacji w dolinie Indusu, która osiągnęła swój szczyt w latach 2600 - 1900 p.n.e. Wtedy powstały pierwsze miasta na subkontynencie indyjskim, Mohendżo - Daro i Harappa. Film obserwuje różnorodne historie tych ludzi z, aby zrozumieć ich przeszłość, teraźniejszość i potencjalną przyszłość. Kiedy subkontynent indyjski został podzielony na dwa samorządne kraje, Indie i Pakistan, ten naród stanął w obliczu straszliwych konsekwencji. Indyjscy muzułmanie zostali zmuszeni do opuszczenia Indii, wysłano ich do Pakistanu, podczas gdy ponad milion zostało zmuszonych do migracji do nowo powstałych Indii. Wielu z nich również migrowało po całym świecie. Ich podróże obejmowały od Wielkiej Brytanii do Hiszpanii, od Zjednoczonych Emiratów Arabskich do Hongkongu i przez Afganistan do Ameryki, kontynuując swoje tysiącletnie tradycje handlowe, jednocześnie integrując się w nowo przyjętych krajach. Nigdy nie wiesz, co przyniesie podróż, dopóki nie dobiegnie końca. Może ta podróż nie ma końca? 19:15 WSZYSTKIE KOLORY ŚWIATA - QUEBEC. INNA AMERYKA (FLAVORS) Serial dokumentalny, 51 min, Francja, 2008 Reżyseria: Eric Bacos W tym odcinku podróż do Quebecu. Quebec to największa kanadyjska prowincja, francuskojęzyczna enklawa na anglosaskim kontynencie. Gościnność i serdeczność mieszkańców kontrastują z lodowatymi, rozległymi pustkowiami, z których słynie ten region. W 1608 roku francuski podróżnik Samuel de Champlain założył niewielką osadę nad Rzeką Świętego Wawrzyńca. Czterysta lat później nazwa Quebec pozostaje obietnicą nowego świata. W miejscu dzisiejszego Montrealu, de Champlain utworzył ośrodek handlu futrami. Wkrótce powstała tu także misja katolicka. Francuzi stopniowo przekształcali Montreal w ważną metropolię. Miasto położone jest głównie na dwóch dużych wyspach, które opływają dwie odnogi Rzeki Świętego Wawrzyńca. Architektura ratusza odzwierciedla burzliwą historię Montrealu. 20:15 PORTRETY DOKUMENTALNE. S.I - WOJCIECH STAROŃ. Cykl dokumentalny, 28 min, Polska, 2021 Scenariusz: Agnieszka Wąsikowska Zdjęcia: Grzegorz Myjkowski Seria rozmów z wybitnymi filmowcami zajmującymi się sztuką dokumentu. Bohaterami poszczególnych odcinków są zarówno uznani twórcy tego gatunku, jak i przedstawiciele młodego pokolenia filmowców - dokumentalistów. Cykl ma na celu stworzenie panoramy polskiego dokumentu poprzez realizację filmowych portretów opowiadających o danym twórcy, jego drodze i przekrojowo opisujących jego twórczość na przykładzie wybranych dzieł. Bohaterem tego odcinka jest Wojciech Staroń. 20:55 BRACIA Film dokumentalny, 68 min, Polska, 2013 Reżyseria: Wojciech Staroń Nagrodzony na festiwalu w Locarno w 2015 roku dokument przedstawiający historię życia braci Alfonsa i Mieczysława Kułakowskich. Pierwszy jest artystą malarzem, drugi kartografem geodetą i realistą. W drugiej połowie lat 90. powrócili z Kazachstanu do Polski jako repatrianci. Zamieszkali w wiosce na północy kraju. Obok zdjęć dokumentalnych kręconych w domu braci Kułakowskich, film Wojciecha Staronia wypełniają materiały archiwalne. 22:15 ARGENTYŃSKA LEKCJA Film dokumentalny, 56 min, Polska, 2010 Reżyseria: Wojciech Staroń Scenariusz: Wojciech Staroń Zdjęcia: Wojciech Staroń W filmie zobaczymy, jak mały człowiek radzi sobie w sytuacji kompletnej zmiany otoczenia. To historia 8 - letniego syna reżysera dokumentu. Chłopiec wraz z rodzicami wyjeżdża na dwa lata do Argentyny. Przez kilkanaście miesięcy ma chodzić do szkoły podstawowej w małym miasteczku na północy kraju. W obcym miejscu i obcej kulturze, wśród ludzi mówiących innym językiem, Janek odkrywa nowy, nieznany mu dotąd świat. Dzięki przyjaźni z 11 - letnią Marcią łatwiej odnajduje się w innej kulturze. Obsypany nagrodami dokument otrzymał m.in.: Grand Prix na festiwalu w Krakowie - 2011 r. , Nagrodę Srebrnego Gołębia na 54. Międzynarodowym Festiwalu Filmów Dokumentalnych DOK Leipzig w Lipsku, Grand Prix na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Dokumentalnych w Kantonie w Chinach, Nagrodę dla Najlepszego Dokumentu Średniometrażowego na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Dokumentalnych w Montrealu. 23:25 PANI NIKIFOR Film dokumentalny, 29 min, Polska, 2005 Reżyseria: Wojciech Staroń Scenariusz: Wojciech Staroń Wykonawcy: Krystyna Feldman Film przedstawia sylwetkę znakomitej aktorki Krystyny Feldman i jej pracę nad "rolą życia", rolą Nikifora w filmie pt: "Nikifor" w reż. Krzysztofa Krauzego. 00:05 FELIETON Z PRZYSZŁOŚCI - 1 Reportaż, 15 min, Polska, 1970 Zdjęcia: Wiesław Kielar Cykl spotkań ze Stanisławem Lemem. Rozmowa pierwsza na temat przewidywania przyszłości, prognozowania rozwoju świata, futurologii jako dziedziny nauki i potrzeby nowej metodologii badań. Pisarz wspomina o ryzyku i trudzie, jakie to przewidywanie ze sobą niesie, podaje jako przykład efekt cieplarniany. Wymienia te dziedziny, w których prognostyka pełni niemałą rolę: klimat, demografia, nauka i technika, przede wszystkim wpływ odkryć i wynalazków na życie ludzi, a także kultura. Mówi również o modelu futurologii amerykańskiej i wykorzystywanych przez badaczy metodach, delfickiej i scenariuszowej, w kontekście panoramy roku 2000. 00:30 NOTACJE - JADWIGA LESIECKA. SZTUKA I SMUTEK Cykl dokumentalny, 11 min, Polska, 2010 Autor: Krzysztof Tadej Jadwiga Lesiecka urodziła się w 1921 roku w Warszawie. Od 1945 roku mieszkała i tworzyła w Sopocie. Odbyła liczne podróże artystyczne m. in.: do Francji, Włoch, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Belgii, Holandii. Wiele wystaw indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą przyniosło jej uznanie zarówno wśród krytyków jak i miłośników sztuki. Jadwiga Lesiecka zmarła w lipcu 2015 roku. 00:40 WNĘTRZE LWA Film dokumentalny, 12 min, Polska, 2018 Reżyseria: Karol Lindholm Zimowe, niedzielne popołudnie możesz spędzić ze swoim dzieckiem w duńskim zoo. Tego dnia czeka na ciebie wyjątkowa atrakcja. Pracownicy zoo przygotowali niezwykłe misterium związane z ciałem młodego lwa. Zwierzęta są też piękne od środka. Jednak nie wszyscy widzowie ulegają czarowi spektaklu... 01:00 NIEWIADOMA HENRYKA FASTA Film dokumentalny, 40 min, Polska, 2013 Reżyseria: Agnieszka Elbanowska "Potrafię oprzeć się wszystkiemu z wyjątkiem pokusy" - Henryk Fast, emerytowany profesor matematyki, z dumą podpisuje się pod słowami Oscara Wilde'a. W poszukiwaniu szczęśliwej miłości jest gotowy na podjęcie każdego ryzyka. Pogoń za marzeniami przerywa dopiero bolesna konfrontacja z przeszłością. 01:50 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - ODC. 280 "ZOSTAŁO TAK NIEWIELE" Magazyn historyczny, 24 min, Polska, 2022 Autor: Adam Sikorski Lektor: Artur Kalicki Magazyn historyczny prezentujący wydarzenia i różne aspekty dawnej i najnowszej historii Polski. W programie podejmowane są zatarte, zagubione, zakłamane wątki polskiej historii. Autor poszukuje odpowiedzi na pytania o naszą wspólną przeszłość. Okazuje się, że wiele odpowiedzi leży w rodzinnych archiwach, zdjęciach, dokumentach i wspomnieniach ludzi. Program mobilizuje do poszukiwań lokalne środowiska miłośników historii, których nie brakuje w żadnym zakątku kraju. 02:25 AURUM. MIŁOŚĆ I MIECZ Film dokumentalny, 34 min, Polska, 1972 Reżyseria: Andrzej Chiczewski Scenariusz: Andrzej Chiczewski Zdjęcia: Henryk Kucharski, Andrzej Żydaczewski Lektor: Czesław Byszewski, Andrzej Siedlecki Historia złota i pieniądza. Od Złotego Cielca, poprzez starożytnych Greków i Rzymian; średniowieczny traktat Kopernika o złym pieniądzu, hiszpańskie galeony z Nowego Świata i wielką inflację. Mapy, ryciny, malarstwo, monety, banknoty, fragmenty "Gorączki złota" i unikatowe nagranie kamerą z czasu odkrycia Klondike. Angielskie i francuskie kroniki z przełomu XIX i XX w. 03:10 WSZYSCY JESTEŚMY ROMANTYCZNI - TADEUSZ NALEPA Film dokumentalny, 42 min, Polska, 1992 Reżyseria: Jan Sosiński Scenariusz: Krzysztof Czechowicz, Jan Sosiński Zdjęcia: Marek Dawid Muzyka: Tadeusz Nalepa Wykonawcy: Tadeusz Nalepa, Mira Kubasińska, Tadeusz Nalepa, Marek Surzyn Film o Tadeuszu Nalepie (z 1992 roku), w którym artysta opowiada o życiu, twórczości i muzyce. Tadeusz Nalepa zmarł 4 marca 2007 roku.