TVP HD Sobota, 30.12.2023 05:20 ZAKOCHAJ SIĘ W POLSCE - ODC. 129 WAŁBRZYCH Magazyn, 22 min, Polska, 2018 Reżyseria: Agnieszka Grabarska Scenariusz: Tomasz Malkowski Zdjęcia: Jacek Banach, Jarosław Wątor Kolejny przystanek na trasie podróży Tomasza Bednarka to Wałbrzych - poprzemysłowe miasto, w którym przez kilka stuleci wydobywano węgiel kamienny. Miasto szczyci się dużą ilością zieleni i malowniczym położeniem wśród Gór Wałbrzyskich. W samym środku, na wzgórzu, rozciąga się Park Miejski im. Jana III Sobieskiego. Jest tu nawet ponad stuletnie górskie schronisko Harcówka. Najstarszą budowlą Wałbrzycha jest maleńki kościółek Matki Boskiej Bolesnej zbudowany w 1305 roku. Według legendy tu znajdowało się źródełko wody, wokół którego rozwinęła się osada, dając początek miastu. Sercem Starówki jest Rynek połączony z innym, ważnym miejskim placem, zwanym Magistrackim, przejściem na skróty przez podwórka kamienic. Symbolem bogactwa dawnego Wałbrzycha są licznie zachowane pałace fabrykantów. Jednym z najwystawniejszych jest zbudowany na początku XIX wieku pałac Albertich, w którym dziś działa Muzeum Porcelany. Najsłynniejszym zabytkiem jest Zamek Książ górujący wysoko na skale ponad miastem. To prawdziwa perła Dolnego Śląska i trzeci pod względem wielkości zamek w Polsce. Prawdziwym nowym sercem Wałbrzycha jest otwarte w 2014 roku Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia - unikalny w skali Europy zespół obiektów służących edukacji i sztuce. Centrum założone na terenie dawnej kopalni węgla kamiennego znalazło się na prestiżowym Europejskim Szlaku Dziedzictwa Przemysłowego jako jedyne miejsce z Dolnego Śląska i jedna z siedmiu tego typu atrakcji w Polsce. 05:50 PRZYSTANEK SLOW FOOD - ODC. 7 SEZON III - KUCHNIA TATARÓW POLSKICH Magazyn kulinarny, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Michał Bandurski Scenariusz: Jacek Szklarek Prowadzący: Jacek Szklarek Magazyn o niezwykłych ludziach ocalających tradycyjne produkty i potrawy, którzy poznali prawdziwy smak życia, gdy zdecydowali się żyć świadomie, zwolnić i spędzać więcej czasu wśród natury. To także opowieść o wyjątkowych zakątkach regionalnej Polski, do których warto dotrzeć, by poznać piękną, (po)wolną Polskę i prawdziwy smak życia. Razem z Jackiem Szklarkiem udamy się na Podlasie, a konkretnie do matecznika polskich Tatarów - Bochoników. Dowiemy się więcej o kulturze tatarskiej oraz ich wyjątkowej kuchni. Poznamy przepis na tradycyjny pieróg w cieście makaronowym oraz klasycznego tatara. 06:20 MAKŁOWICZ W PODRÓŻY. SŁOWACJA - BAŃSKA SZCZAWNICA Magazyn kulinarny, 25 min, Polska, 2016 Autor: Robert Makłowicz Reżyseria: Paweł Lesisz Scenariusz: Paweł Lesisz Prowadzący: Robert Makłowicz Kiedy mam depresję i mało czasu, jadę do Bańskiej Szczawnicy, zwierza się Robert Makłowicz. To tylko 150 km od polskiej granicy. Miasto jest wpisane na listę dziedzictwa kultury UNESCO, a mało kto w Polsce o nim słyszał. Osada w kotlinie wśród Szczawnickich Wierchów wyrosła w średniowieczu jako ośrodek górniczy. Wydobywano tu srebro i złoto. Ślady dawnego bogactwa widać do dziś. Do dzisiaj też można oglądać podziemne sztolnie, których setki kilometrów wydrążono pod samym miastem i w jego okolicy, oraz genialny XVIII - wieczny kaskadowy system sztucznych stawów, które generowały niezbędną do funkcjonowania kopalni energię wodną. Miasto przestało się rozwijać w XIX wieku wraz z zamknięciem kopalni, co było bardzo nieprzyjemne dla ówczesnych mieszkańców, ale jest bardzo szczęśliwą okolicznością dla turystów, bo historyczne centrum zachowało się w dawnej formie. Jak chociażby renesansowa kamienica, w której mieszczą się cukiernia i kawiarnia Gavalier. W kawiarni Robert degustuje tort Urpiner, pieczony z miejscowym ciemnym piwem o nazwie Urpin. Danie odcinka - górniczy kapuśniak (kapustova polievka) - Robert ugotuje na podwórku pensjonatu z widokiem na górniczą Kołatkę i całe miasto. Potem nasz podróżnik uda się do Centrum Wina, gdzie można spróbować wszystkich tutejszych szczepów. Pan Miro, szef winoteki, wyjaśnia, że miejscowe terroir najlepiej poznawać poprzez wina młode, w których wyraźnie czuć ich intensywność, zapach i siłę, a więc cały potencjał danego rocznika. Zwieńczeniem kulinarnych poszukiwań będzie kolacja w restauracji 4 Sochy, gdzie Robert spróbuje dań z dziczyzny. 4 Sochy to po słowacku cztery rzeźby, wyobrażają one 4 pory roku. Robert raczy się sarnim combrem, do którego pasuje jesień albo zima. Przy okazji wspomina, że gdy 20 lat temu pierwszy raz odwiedził Bańską Szczawnicę, nie było tu nic godnego uwagi. Jadł w górskiej karczmie za miastem, gdzie podawano niedźwiedzia i muflona. Przez 20 lat jakość podawanej tu dziczyzny zmieniła się diametralnie. Prawdziwą ucztą może być też kolacja w ośrodku narciarskim, położonym kilka kilometrów za miastem. Szefem kuchni jest tu Lubomir Herko - ścisła czołówka słowackiej sztuki kulinarnej. W sali restauracyjnej przed Robertem trzy dania: foie gras, zupa borowikowa i sandacz, do tego miejscowe białe wino o nazwie Veltlinske Zelene, a na deser pieczona czekolada. 06:55 MAKŁOWICZ W PODRÓŻY. SŁOWACJA - LIPTÓW Magazyn kulinarny, 25 min, Polska, 2016 Autor: Robert Makłowicz Reżyseria: Paweł Lesisz Scenariusz: Paweł Lesisz Prowadzący: Robert Makłowicz Robert podróżuje po słowackim Liptowie. Ten malowniczy górski region graniczy z naszymi wysokimi Tatrami. Główne miasto to Liptowski Mikulasz, gdzie Robert spotyka się z konsulem honorowym RP. W rozmowie na tematy kulinarne konsul potwierdza tezę Roberta, że przez ostatnie dwie dekady słowacka gastronomia poczyniła wielkie postępy. Obowiązkowa pozycja w menu to wciąż bryndzowe haluszki, ale jak ktoś nie chce, to już nie musi ich jeść codziennie. Góra Chopok, jeden z najwyższych szczytów w Tatrach słowackich, może być atrakcyjna nawet w czasie zadymki śnieżnej, bo zamiast jeździć na nartach można tam zjeść np. gulasz segedyński w nowej restauracji na samym szczycie. A co po nartach? Chociażby największy w tej części Europy aquapark pod Liptowskim Mikulaszem czy baseny termalne w Beszeniowej. Nie do wiary, że 20 lat temu była tam tylko jama w ziemi z gorącą wodą. Przy odkrytych basenach termalnych w parku wodnym Robert przyrządza sałatkę liptowską z oscypkiem i korbaczikiem. Korbaczik to łagodny ser kształtem przypominający spleciony warkocz. Partizancka Lupcza to dziś senna wieś. Ale w średniowieczu był to jeden z najważniejszych adresów na Liptowie. Król Bela IVsprowadził tu górników saskich, kiedy w pobliskich górach odkryto złoża srebra. Wtedy nazywała się Deutsche Liptche. W 1944 r. , w czasie słowackiego powstania narodowego, działali tu partyzanci, więc od 1948 r. wieś nazywa się Partyzancka Lupcza. Robert odwiedza dom rodzinny państwa Benóv. Pani Ana Benova przyrządza haluszki z bryndzą i wyjaśnia jak to robić. Żadnych jajek, tylko mąka, ziemniaki i woda. Kiedy wszystko jest gotowe, Robert wraz z rodziną gospodarzy zasiada do stołu zastawionego regionalnymi przysmakami. A jest co degustować. Jagnięcina, drobi, czyli kiełbaski z ziemniaków, szulki z makiem, haluszki z bryndząi skwarkami. Kolejne odwiedzane miejsce to Wilkoliniec. Ta niezwykła górska wioska została założona w średniowieczu. Domy są tu zbudowane z sosnowych bali. Choć to nie skansen, wieś wpisana została na listę dziedzictwa kulturowego UNESCO. I jeszcze krótki wypad drogowy z Rużomberka w stronę Bańskiej Bystrzycy. To już nie jest Liptów - jego granica to narciarskie miasto Donovaly. Robert odwiedza karczmę (zwaną tu kolibą) "U św. Krzysztofa". Wnętrze karczmy jest drewniane. Przy stołach tłum ludzi. Robert degustuje liptauer, czyli bryndzową pomazankę, haluszki z bryndzą i kiełbasą oraz baraninę ze strapaczką, czyli kluskami ziemniaczanymi. Do popicia kwaśne mleko. Przydrożna kuchnia na Słowacji może być "viborna"! 07:30 OKRASA ŁAMIE PRZEPISY - KUCHNIA POLSKA. KUCHNIA NA KOŚCIACH Magazyn kulinarny, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Tomasz Rostworowski Scenariusz: Tomasz Rostworowski, Karol Okrasa Zdjęcia: Piotr Janczar, Adam Kubiak Prowadzący: Karol Okrasa W kolejnym odcinku Karol Okrasa opowiada widzom o kuchni na kościach. Kiedy w dzisiejszych czasach udajemy się do sklepu po mięso czy ryby najchętniej sięgamy po pozbawione kości czy ości, ładnie wycięte kawałki mięsa, gotowe do wrzucenia na patelnię, ruszt. Mięso z kością uważamy powszechnie za gorszej jakości, nadające się raczej na rosół. A same kości traktujemy jako odpad czy niechciany dodatek. Nasi przodkowie wiedzieli jednak, że właśnie przy kości mięso ma najlepszy smak. Dlatego do dziś prawdziwi smakosze wybierają tradycyjnego kotleta schabowego raczej z kością. Jak smakuje mięso przy kości wiedzą też amatorzy żeberek, a także podpieczonych skrzydełek i udek drobiowych. Wiedzą to także Włosi, przygotowujący słynne "ossobuco", czyli potrawę ze specjalnie krojonych plastrów goleni wołowej lub cielęcej, długo duszonych z kością i szpikiem. Polscy szefowie kuchni młodszego pokolenia, zaangażowani w rodzący się w Polsce ruch "zero waste", czy "no waste" propagują wykorzystanie w gotowaniu potraw wszystkich elementów kulinarnych, w tym także kości. Nic nie może się marnować. Idąc tym tropem nasz kucharz przygotuje trzy potrawy bazujące na smakach zawartych w kościach. Propozycje dań: 1/ Kotlety z goleni wołowej z kością, duszone w orientalnej kapuście kiszonej; 2/ Domowy makron grzybowy z sosem z pieczarek i szpiku z pieczonych kości wołowych; 3/ Szybka zupa na ościach z pstrąga o orientalnej nucie. 08:05 MAGICZNE PODHALE Z SEBASTIANEM KARPIELEM BUŁECKĄ - ODC. 2 SEZON I - ZAKOPANE Magazyn, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Jakub Baryga Scenariusz: Jakub Baryga Prowadzący: Sebastian Karpiel-Bułecka Lektor: Sebastian Karpiel-Bułecka Zdjęcia: Łukasz Rogowski, Aleksander Macierzyński, Adam Sienkiewicz Zakopane jeszcze pod koniec XVII w. było małą wsią. Mieszkało tu 43 górali i góralek. W 1890 roku Zygmunt Gnatowski, bogaty ziemianin z Ukrainy i kolekcjoner podhalańskiej sztuki ludowej, poprosił Stanisława Witkiewicza o stworzenie projektu niewielkiego domku letniskowego w Zakopanem. Witkiewicz namówił inwestora na zmianę koncepcji i zaprojektował większy obiekt. Tak oto powstała Willa Koliba, reprezentacyjny przykład stylu witkiewiczowskiego. 08:35 POLSKA ŚRÓDZIEMNOMORSKA - ODC. 9 - ŚLEDŹ Magazyn kulinarny, 23 min, Polska, 2021 Reżyseria: Michał Muzyczuk Scenariusz: Michał Muzyczuk Prowadzący: Jolanta Kleser Magazyn kulinarny, w którym dowiemy się, jak połączyć lubianą, śródziemnomorską kuchnię z lokalnymi, rdzennie polskimi produktami. W każdym odcinku razem z prowadzącą, Jolą Kleser odwiedzimy inny region Polski, w którym dowiemy się, jak używać dobrych, lokalnych i dobrze nam znanych produktów do przygotowania dań kuchni śródziemnomorskiej. W tym odcinku gościmy na Pomorzu, gdzie Jola Kleser przekona nas, że tak dobrze znany, tradycyjny śledź może być idealną inspiracją do przygotowania dań kuchni francuskiej i włoskiej. 09:10 PRZYSTANEK SLOW FOOD - ODC. 9 - BRODNICA Magazyn kulinarny, 25 min, Polska, 2021 Reżyseria: Michał Bandurski Scenariusz: Jacek Szklarek Prowadzący: Jacek Szklarek W tym odcinku odwiedzimy pioniera polskiego rolnictwa ekologicznego i dowiemy się więcej na temat naturalnej uprawy zbóż. Tematem przewodnim naszej podróży staną się właśnie zboża i kasze i to na ich bazie przygotujemy dla naszych widzów ciekawe dania! 09:40 RODZINKA.PL S.IX - ODC. 191 "GIEŁDA WSPOMNIEŃ" SEZON 9 Serial komediowy, 24 min, Polska, 2016 Reżyseria: Patrick Yoka Scenariusz: Jacqes Davidts, Karol Klementewicz, Kuba Wecsile Zdjęcia: Marcin Figurski Aktorzy: Olga Kalicka, Julia Wieniawa-Narkiewicz, Małgorzata Kożuchowska, Tomasz Karolak, Maciej Musiał, Adam Zdrójkowski, Mateusz Pawłowski, Jacek Braciak, Wiktoria Gąsiewska, Agata Kulesza W domu Boskich spotykają się Magda i Agata, dyskutują na temat swoich - już byłych - facetów i nie do końca się ze sobą zgadzają. Po pysznej kolacji, którą przygotowała Natalia, Maria prosi Boskich, by zostali chrzestnymi jej syna. Natalia dostała podwyżkę i wraca z bazarku z samymi wykwintnymi produktami. Zła passa z ocenami Kacperka mija i wreszcie zostaje pochwalony z języka polskiego. Natalia z Ludwikiem podjęli decyzję o dorzucaniu się do rodzinnego budżetu przez Tomka i Kubę, jednak chłopcy nie dają za wygraną. 10:15 RODZINKA.PL S.IX - ODC. 192 "BRATERSKA KASA" SEZON 9 Serial komediowy TVP, 24 min, Polska, 2016 Reżyseria: Patrick Yoka Scenariusz: Jacqes Davidts, Karol Klementewicz, Kuba Wecsile Zdjęcia: Marcin Figurski Aktorzy: Olga Kalicka, Emilia Dankwa, Małgorzata Kożuchowska, Tomasz Karolak, Maciej Musiał, Adam Zdrójkowski, Mateusz Pawłowski, Jacek Braciak, Julia Wieniawa-Narkiewicz, Agata Kulesza Kacper ma znów problemy w szkole z językiem polskim, co wyraźnie denerwuje i martwi jego matkę. Natalia przygotowuje kolację dla całej rodziny - według nowego przepisu; ku jej zdziwieniu posiłek nie raduje podniebień Boskich. Zosia uzmysławia chłopakom, jakimi kiepskimi są braćmi, gdy w grę wchodzą wygrane pieniądze. Ludwik wychodzi na spotkanie towarzyskie ze swoim klientem, które kończy się zgodnie z przeczuciem Natalii. Sytuację ratują kochani synowie. 10:55 ARTUR I MINIMKI (ARTHUR AND THE MINIMOYS) (ARTHUR AND THE MINIMOYS) Film animowany, 102 min, Francja/USA, 2006 Reżyseria: Luc Besson Scenariusz: Luc Besson Wykonawcy: Kajetan Lewandowski, Gabriela Kownacka, Włodzimierz Matuszak, Joanna Brodzik, Jacek Braciak, Daniel Olbrychski, Zbigniew Konopka, Michał Milowicz, Elżbieta Jędrzejewska, Wojciech Paszkowski, Marek Obertyn, Jarosław Boberek, Mirosław Wieprzewski Adaptacja powieści Luca Bessona zrealizowana w wersji aktorsko - animowanej, w której swego głosu użyczyły gwiazdy muzyki rozrywkowej: Madonna, David Bowie, Snoop Dogg. Protagonistą w tej przygodowo - komediowej opowieści fantasy jest 10 - letni Artur, który mieszka wraz z babcią Daisy w wiejskim domku gdzieś na odludziu w stanie Connecticut. Jego dziadek Archibald zginął w tajemniczych okolicznościach, a rodzice wyjechali za chlebem i prawie w ogóle ich nie widuje. Daisy zabawia wnuka barwnymi opowieściami o przygodach dziadka w Afryce. W tych historiach pojawiają się Minimki, które teraz zamieszkują ogród Archibalda, chroniąc zakopany przez dziadka skarb, wspaniałą kolekcję rubinów. Artur jest oczarowany postacią pięknej Selenia, księżniczki Minimków. Tymczasem Daisy popada w poważne tarapaty finansowe. Dostaje dwa dni na spłatę ogromnej sumy pieniędzy deweloperowi Ernestowi Davido, który tylko marzy o tym, by jak najszybciej eksmitować z domu babcię wraz z wnukiem. Artur rozpaczliwie poszukuje rubinów, by spłacić dług i ocalić dom. Niespodziewanie odkrywa wiele wskazówek pozostawionych przez dziadka. W końcu spotyka Minimki i zostaje zmniejszony do niewielkich rozmiarów. Zaprzyjaźnia się z nimi, wie, że może liczyć na ich pomoc. Poznaje księżniczkę Selenię. Dowiaduje się także o kłopotach swoich nowych przyjaciół i postanawia rozwiązać wszystkie problemy, choć jest to bardzo niebezpieczne przedsięwzięcie. Czy misja uratowania domu babci ostatecznie zakończy się sukcesem? 12:50 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (74) - NA RYBY Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2009 W tym odcinku programu Wojciech Cejrowski przebywa w Wenezueli. Pora złowić coś na obiad. Poznamy indiańskie sposoby łowienia i unikalny amazoński sprzęt oblężniczo-wędkarski. 13:25 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (75) JEDZENIE DŻUNGLI Cykl reportaży, 23 min, Polska, 2009 Odcinek na temat potraw w dżungli amazońskiej. Widzowie poznają nieznane gatunki owoców i "pieczystego", np. pająki tarantule. Z odcinka wypływa jeden podstawowy wniosek: najlepszym sposobem przechowywania żywności w dżungli jest nasz żołądek. 13:55 SERIALOVE WSPOMNIENIA - ODC. 17 - MIRELLA OLCZYK - KURKOWSKA Felieton, 5 min, Polska, 2022 Prowadzący: Maciej Kurzajewski Gośćmi Macieja Kurzajewskiego będą bohaterowie ulubionych produkcji telewizyjnych. Podążymy za historią, przeżyciami i odkryjemy nieznane sceny oraz wspomnienia z serialowych planów. Tym razem Maciej porozmawia z Mirellą Olczyk-Kurkowską. Wspólnie wspomnimy jej rolę jako Jagody Karwowskiej, czyli córki słynnego inżyniera Stefana Karwowskiego z serialu "Czterdziestolatek". 14:05 KARIERA NIKODEMA DYZMY - ODC. 7/7 Serial obyczajowy, 62 min, Polska, 1979 Reżyseria: Jan Rybkowski, Marek Nowicki Scenariusz: Jan Rybkowski, Marek Nowicki, Witold Orzechowski Zdjęcia: Marek Nowicki Muzyka: Piotr Marczewski Aktorzy: Roman Wilhelmi, Grażyna Barszczewska, Leonard Pietraszak, Mariusz Dmochowski, Bronisław Pawlik, Tadeusz Pluciński, Bogusz Bilewski, Halina Golanko, Igor Śmiałowski, Hanna Balińska, Ryszard Barycz, Arkadiusz Bazak, Barbara Brylska, Liliana Głąbczyńska Nikodem doprowadza do formalnego unieważnienia małżeństwa Kunickich. Już może poprowadzić do ołtarza piękną i teraz bogatą Ninę. Rozpoczynają się przygotowania do ślubu. Na horyzoncie pojawiają się jednak ciemne chmury. Terkowski, zaciekły wróg Dyzmy od czasu pamiętnego rautu rządowego, wpada na ślad jego mało chwalebnej przeszłości. Z kłopotu wybawiają swego Wielkiego Trzynastego "pątniczki" z loży dwunastu. Wskutek ich starań Terkowski z dnia na dzień zostaje wysłany na zamorską placówkę dyplomatyczną. W kraju coraz wyraźniej rysuje się kryzys gospodarczy i - w efekcie - także rządowy. Władze podejmują decyzję o sprzedaży zmagazynowanego zboża; na znak protestu Dyzma składa dymisję z prezesury Banku Zbożowego i wyjeżdża po ślubie z Niną do Koborowa. W trakcie przyjęcia w majątku zjawia się dyrektor gabinetu prezydenta, prosząc w imieniu głowy państwa, by pan Nikodem podjął się misji utworzenia nowego rządu. Dyzma rozważa propozycję, która wszystkich obecnych wprowadza w stan euforii. Powszechnego uwielbienia dla "męża opatrznościowego" narodu i państwa nie podziela tylko Żorż Ponimirski. "Dyzma to zwykły łajdaki oszust" - woła, wybuchając szalonym śmiechem. Hrabina Przełęska gorąco przeprasza towarzystwo za wybryk siostrzeńca, który jest niespełna rozumu. 15:15 SERIALOVE WSPOMNIENIA - ODC. 32 - IZABELA TROJANOWSKA - KARIERA NIKODEMA DYZMY Felieton, 5 min, Polska, 2022 Prowadzący: Maciej Kurzajewski Maciej Kurzajewski i jego goście wspominają razem najciekawsze momenty z telewizyjnych planów. W tym odcinku porozmawiamy z Izabelą Trojanowską, która wcieliła się w rolę Kasi Kunickiej w kultowym serialu "Kariera Nikodema Dyzmy". 15:25 CZTERDZIESTOLATEK - ODC. 1/21 - TOAST, CZYLI BLIŻEJ NIŻ DALEJ Serial TVP, 42 min, Polska, 1974 Reżyseria: Jerzy Gruza Scenariusz: Jerzy Gruza, Krzysztof Teodor Toeplitz Zdjęcia: Mieczysław Jahoda Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Andrzej Kopiczyński, Anna Seniuk, Irena Kwiatkowska, Roman Kłosowski, Leonard Pietraszak, Piotr Kąkolewski, Grażyna Woźniak, Wojciech Pokora, Wiesław Gołas, Kazimierz Rudzki, Hanna Orsztynowic Inżynier Stefan Karwowski, mąż pani magister Madzi, ojciec dwojga dzieci - Jagody i Marka, właściciel fiata 126p i typowego M - 4, jest tzw. przeciętnym człowiekiem. Kończy właśnie 40 lat. Pełen niepokoju, że zamknął się w jego życiu najważniejszy rozdział, zjawia się u kolegi - lekarza. Zaprzyjaźniony z rodziną Karwowskich doktor Karol Stelmach, ekspert w sprawach medycznych i erotycznych, udziela mu krzepiącej porady. W domu, przy urodzinowym stole, w towarzystwie żony i dzieci, bohater wspomina szkolne czasy i ludzi, którzy zapisali się w jego pamięci. "Złoty Ekran" dla Anny Seniuk za kreację aktorską (1976), "Srebrny Gwóźdź Sezonu" w VII Plebiscycie Popularności "Kuriera Polskiego" dla Andrzeja Kopiczyńskiego (1976), "Złoty Szczupak" - nagroda na I Festiwalu Polskich Filmów i Widowisk Telewizyjnych Olsztyn '77, nagroda zespołowa Przewodniczącego Radiokomitetu dla scenarzystów i odtwórców głównych ról (1975). Słowem, obfitość laurów i powszechny aplauz publiczności, nie tylko w Polsce (Francuzi nazywali Andrzeja Kopiczyńskiego polskim Davidem Nivenem). Jednoznacznie przychylne przyjęcie serialu przez telewidzów "równoważyły" krytyczne recenzje w prasie branżowej - filmowi zarzucano "ostentacyjną banalność myślową", "pomieszanie kabaretu z produkcyjniakiem", "niepokojąco bliskie sąsiedztwo z niechlubnymi produktami kultury masowej". Dostało się współscenarzystom, autorom znanym z publicznych bojów z umysłową szarzyzną, wszelkim zacofaniem, społecznym i artystycznym stereotypem - za to, że "złożyli broń". Przy powtórnej emisji serialu krytycy byli już łagodniejsi. Podkreślano, że scenariusz może być wzorem dobrego rzemiosła, aktorstwo jest pierwszej próby, a kpina z ówczesnych aspiracji Polaków, nadymania się i zapatrzenia na Europę dziś jest bardziej czytelna niż przed laty. Reżyser Jerzy Gruza, w rozmowie o "Czterdziestolatku - 20 lat później", powiedział: "Dla mnie Czterdziestolatek był Woody Allenem Polski lat 70. Idealista, pozbawiony sprytu, trochę fajtłapa, uczciwy i naiwny marzyciel. (...) Śmieszność czterdziestolatka polegała na tym, że wszystkie zalecenia "odgórne", nawet te absurdalne i propagandowe, traktował serio i próbował je realizować. Dlatego nieuchronnie wpadał na minę prawdziwego życia (...) Staraliśmy się, wraz z Krzysztofem Toeplitzem, nasycić scenariusz masą charakterystycznych epizodów, konkretów i szczegółów wziętych z tzw. życia. Na 300 stronach maszynopisu stworzyliśmy 145 postaci. Gdzie jeszcze znaleźć można taką galerię postaw i typów zachowań charakterystycznych dla naszych czasów?" Bohater serialu będzie pracował na trzech "sztandarowych" budowach warszawskich lat 70. - Trasy Łazienkowskiej (w pierwszej serii), Dworca Centralnego i Trasy Toruńskiej. 16:25 OKRASA ŁAMIE PRZEPISY - KUCHNIA POLSKA. POMARAŃCZE I MANDARYNKI Magazyn kulinarny, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Tomasz Rostworowski Scenariusz: Tomasz Rostworowski, Karol Okrasa Zdjęcia: Piotr Janczar, Adam Kubiak Prowadzący: Karol Okrasa W tym odcinku Karol Okrasa zaprasza widzów do Starej Oranżerii przy pałacu w Nieborowie na opowieść o cytrusach w kuchni polskiej. Starsi widzowie, pamiętający czasy PRL - u, wspominają, że pomarańcze były wówczas pożądaną rzadkością i pojawiały się prawie wyłącznie w okresie Bożego Narodzenia. Nawet ówczesna prasa donosiła z dumą przed świętami o płynącym z bratniej Kuby statku pełnym pomarańczy. Dziś media raczej nie informują o kolejnych transportach cytrusów, bo pomarańcze i mandarynki są dostępne w każdym niemal sklepie. Ale pomarańcze na polskich stołach pojawiły się już dużo wcześniej. W XVI i XVII wieku europejscy kupcy przywozili z zamorskich krain wiele egzotycznych sadzonek, a jednocześnie nastąpił, zwłaszcza we Włoszech, technologiczny rozwój produkcji płaskiego szkła. To spowodowało powstawanie od XVII wieku licznych oranżerii. Jedną z najsłynniejszych była Oranżeria przy Pałacu w Wersalu. Ale również w naszym kraju zaczęto wznosić tego typu budowle. Przykładem jest Stara Pomarańczarnia w Łazienkach Królewskich zbudowana w latach 1786 - 1788 według projektu Dominika Merliniego. Nie tylko królowie, ale każdy bogaty arystokrata czy szlachcic chciał mieć własną kolekcję egzotycznych roślin, najlepiej takich dających owoce na stół. Z XVII wieku pochodzą polskie przepisy z użyciem pomarańczy z rękopiśmiennej książki kucharskiej z dworu Radziwiłłów, przodków późniejszych właścicieli pałacu w Nieborowie. Nasz kucharz wraz z pracownicą muzeum w Nieborowie oprowadzi widzów po oranżerii, a następnie przygotuje dania z wykorzystaniem pomarańczy i mandarynek. Propozycje: 1/ Mandarynki kandyzowane w korzennym syropie; 2/ Dorsz w maślanym sosie pomarańczowo - kaparowym; 3/ Cytrusowy ryż z kurczakiem i mandarynkami. 17:00 POSTAW NA MILION - ODC. 283 Teleturniej, 45 min, Polska, 2022 Reżyseria: Konrad Smuga Prowadzący: Łukasz Nowicki Teleturniej dla widzów o stalowych nerwach. Milion złotych w gotówce, dwóch uczestników i tylko 8 pytań do końca gry - zadanie wydaje się proste, ale czy gracze będą w stanie zachować zimną krew i ocalić milion? Dwóch dobrze znających się uczestników, rodzina, przyjaciele, partnerzy lub znajomi z pracy stają do gry jako drużyna. Zanim usłyszą pierwsze pytanie, dostaną milion złotych w gotówce. Czy będą umieli go zatrzymać? Tu miesza się wiedza, ryzyko i wielkie pieniądze. 17:55 ROLNIK SZUKA ŻONY SERIA 10 - WYDANIE SPECJALNE Reality show, 60 min, Polska, 2023 Reżyseria: Konrad Smuga, Grzegorz Krawiec Scenariusz: Grzegorz Krawiec Prowadzący: Marta Manowska W świątecznym odcinku programu "Rolnik szuka żony" Marta Manowska odwiedzi pięć par, które powstały w programie na przestrzeni lat. Do swoich domów zaproszą nas między innymi Małgorzata i Paweł Borysewiczowie, Marta Paszkin i Paweł Bodzianny oraz Joanna i Kamil Osypowiczowie. Będzie to okazja, aby powspominać ważne dla nich momenty, dowiedzieć się, jakie zmiany zaszły w ich życiu i jakie mają plany na przyszłość. Zobaczymy, jak wyglądają ich przygotowania do Świąt Bożego Narodzenia. Dowiemy się także, czy któraś para z ostatniej, 10. edycji spędzi razem święta. Nie zabraknie niespodzianek i zaskoczeń. W odcinku znajdą się także życzenia dla widzów od kilkunastu rolników z poprzednich edycji programu. 19:00 RANCZO S.VI - ODC. 77 (SERIA VI, ODC. 12) - PRZYWÓDCE Serial obyczajowy TVP, 43 min, Polska, 2012 Reżyseria: Wojciech Adamczyk Scenariusz: Robert Brutter, Jerzy Niemczuk Zdjęcia: Włodzimierz Głodek Muzyka: Krzesimir Dębski, Radzimir Dębski Aktorzy: Ilona Ostrowska, Arkadiusz Nader, Cezary Żak, Paweł Królikowski, Grzegorz Wons, Jacek Kawalec, Artur Barciś Lucy, cokolwiek osamotniona w walce z pikietą, postanawia także zaprotestować czynnie, to znaczy przysiada się do pikiety i zapowiada, że nie odejdzie, dopóki protestu nie zrozumie. Oprócz wielkiego zdziwienia pikietujących wywołuje to równie gwałtowną, co bezowocną dyskusję. Lucy jest jednak uparta i siedzi dalej. Niespodziewanie do grupy protestujących dołącza kolejny mieszkaniec. Na jego widok Lucy już kompletnie nie wie, co o tym wszystkim myśleć. Gdy zapada zmrok, a po zmroku chłód nadchodzi, protestujący wspomagają się płynnymi środkami rozgrzewającymi własnej produkcji. Po krótkim wahaniu częstują też Lucy; wróg to wróg, ale jednak kobieta marznie. Efekty wspólnego picia są zaskakujące. Niestety, Lucy, którą dopadł gigantyczny wręcz syndrom dnia następnego, niewiele pamięta, co się działo pod urzędem wieczorem. Kontroler z kuratorium zakończył swoją wizytację. Podsumowanie, które napisał, jednoznacznie wskazuje winę. Dyrektorka ratuje się alkoholem, Kusy próbuje ratować szkołę, zapraszając rodziców na spotkanie, ale wychodzi na to, że tylko grono pedagogiczne jest zainteresowane tym tematem. Hadziukowa, poniekąd przypadkiem, postanawia wspomóc jedno z dzieci w domu dziecka w okolicy; okazuje się, że musiałaby je jednak sama wybrać, a jak tu między dziećmi wybierać? Ostatecznie wspomaga więc wszystkie, co wpędza ją w finansowe problemy. Zwraca się o pożyczkę do Więcławskiego, ten jednak żąda pomocy wzajemnej, bowiem jest nękany bezlitośnie przez żonę w sprawie zagranicznych wakacji. 20:00 PROKURATOR - ODC. 8/10 Serial kryminalny TVP, 43 min, Polska, 2015 Reżyseria: Maciej Pieprzyca Scenariusz: Zygmunt Miłoszewski, Wojciech Miłoszewski Zdjęcia: Jan Holoubek Muzyka: Paweł Lucewicz Aktorzy: Jacek Koman, Wojciech Zieliński, Magdalena Cielecka, Dorota Kolak, Cezary Kosiński, Agata Wątróbska, Małgorzata Różniatowska, Filip Pławiak, Jakub Serwaczak, Mariusz Drężek, Sambor Czarnota, Karolina Dryzner, Jacek Sikora, Zbigniew Waleryśa, Beata Łuczak O świcie w jednym z warszawskich szpitali, do pokoju lekarskiego podąża pacjentka. Kiedy wchodzi do środka, mdleje. Salowa odkrywa w pokoju lekarskim zemdloną pacjentkę, a pod oknem ciało lekarza. W trakcie śledztwa okazuje się, że doktor był wplątany w rozdmuchaną przez media sprawę uśmiercenia nieuleczalnie chorego pacjenta. Jako poseł próbował też przeforsować ustawę o eutanazji. Choć nic mu nie udowodniono, o jego winie był przekonany syn nieżyjącego pacjenta. Czy to on zamordował lekarza? Proch i Kielak ustalają, że nieżyjący starszy pan był bardzo zamożny. Połowę swojego majątku chciał przeznaczyć w testamencie na hospicjum, które zawsze wspierał finansowo. Proch i Kielak wzywają na przesłuchanie syna. Towarzyszy mu żona, która jako prawniczka postanawia bronić męża. Prokurator i policjant dostrzegają coraz więcej powiązań i zależności pomiędzy kolejnymi pojawiającymi się w sprawie osobami. Chcąc szybko znaleźć sprawcę, Proch ucieka się do fortelu. 20:55 PROKURATOR - ODC. 9/10 Serial kryminalny TVP, 46 min, Polska, 2015 Reżyseria: Maciej Pieprzyca Scenariusz: Zygmunt Miłoszewski, Wojciech Miłoszewski Zdjęcia: Tomasz Augustyniak Muzyka: Paweł Lucewicz Aktorzy: Jacek Koman, Wojciech Zieliński, Magdalena Cielecka, Dorota Kolak, Cezary Kosiński, Filip Pławiak, Wojciech Brzeziński, Małgorzata Różniatowska, Andrzej Deskur, Paulina Komeda, Andrzej Konopka, Sonia Bohosiewicz, Kacper Olszewski, Maciej Jackowski, Dariusz Siastacz Wyjątkowo upalny dzień na warszawskim osiedlu zwanym Pekinem. Wśród otwartych okien uwagę zwraca jedno z mieszkań, w którym wszystkie są szczelnie zamknięte. Po szybie chodzi wielki, egzotyczny pająk. Dwóch policjantów spisuje doniesienia przerażonego sąsiada. W mieszkaniu panuje nieopisany fetor. Ekipa Procha potwierdza zeznania sąsiada i policjantów. Na fotelu znajdują zwłoki w rozkładzie, po mieszkaniu rozpełzły się pająki, które hodował właściciel. Denat, Tadeusz Dregan, ma na sobie drogi garnitur i wartego fortunę rolexa. To prezes bogatej firmy produkującej meble. Właściciel mieszkania, mężczyzna ze zdjęcia na stoliku, przepadł bez śladu. Ekipa Procha musi zbadać, z jakiego powodu milioner był w tym mieszkaniu i co się stało z hodowcą pająków. Przybyła na oględziny żona prezesa, stwierdza, że to najprawdopodobniej jej mąż. Nie zna mężczyzny ze zdjęcia. Proch przesłuchuje syna Tadeusza Dregana, Staśka, postanawia pobrać od niego próbkę do badań DNA. Wyniki są zaskakujące. Przyciśnięta do muru żona nagle zmieniła poprzednie zeznania. 21:55 PROKURATOR - ODC. 10/10 Serial kryminalny TVP, 44 min, Polska, 2015 Reżyseria: Maciej Pieprzyca Scenariusz: Zygmunt Miłoszewski, Wojciech Miłoszewski Zdjęcia: Jan Holoubek, Ernest Wilczyński Muzyka: Paweł Lucewicz Aktorzy: Jacek Koman, Wojciech Zieliński, Magdalena Cielecka, Dorota Kolak, Agata Wątróbska, Magdalena Turczeniewicz, Gabriela Muskała, Marcin Korcz Korcz, Cezary Kosiński, Filip Pławiak, Wojciech Brzeziński, Małgorzata Rozniatowska, Eryk Pratsko, Krzysztof Kwiatkowski, Agnieszka Wagner Pustym korytarzem w jednym z warszawskich banków podąża elegancko ubrana urzędniczka wyższego szczebla. Zmierza w kierunku pancernego sejfu. Kiedy po spełnieniu wszystkich ochronnych procedur, otwiera ciężkie sejfowe drzwi, jej oczom ukazuje się potworny widok. Na ścianach i podłodze chronionego pomieszczenia jest pełno krwi. Przybyła na miejsce ekipa Procha próbuje ustalić, kto mógł się dostać do dobrze strzeżonego sejfu w banku powiązanym z funduszami europejskimi. Sprawa jest niezwykle tajemnicza, tym bardziej że detektywi nie stwierdzają żadnych śladów włamania. Policjanci przeszukują mieszkania pracowników. Kiedy jadą do domu jednej z trzech sejfiarek z banku, z którą nie można się skontaktować telefonicznie, jej mąż informuje ekipę, że właśnie miał zgłosić zaginięcie żony.. Proch intuicyjnie wyczuwa, że jest to grubsza sprawa, która może być związana z jego tajemniczymi szantażystami. Rozpoczyna się wyścig z czasem. 22:55 KOMISARZ MONTALBANO S.VII - ODC. 18 - PAPIEROWY KSIĘŻYC. (LA LUNA DI CARTA) Serial kryminalny, 109 min, Włochy, 2008 Reżyseria: Alberto Sironi Aktorzy: Luca Zingaretti, Cesare Bocci Zabójstwo lekarza wygląda na zbrodnię w afekcie. Ślady prowadzą do siostry ofiary oraz do uzależnionej od narkotyków dawnej kochanki lekarza. 00:55 DEWAJTIS - ODC. 5 Serial kostiumowy, 45 min, Polska, 2023 Reżyseria: Filip Zylber Zdjęcia: Piotr Śliskowski Aktorzy: Karol Dziuba, Michalina Olszańska, Małgorzata Pieczyńska, Maria Pakulnis, Anna Bielawska, Jan Hrynkiewicz, Dawid Dziarkowski, Tomasz Sapryk Gerasimow dopuszcza się świętokradztwa Bożków strzegących Dewajtis. Mimo interwencji Marka, żandarmeria przyznaje prawo do wycinki drzew drwalom Gerasimowa, ponieważ kupił on okoliczny las od Witolda. Bunt Marka i mieszkańców Zaścianka sprawia, że decyzja policji zostaje odroczona do czasu wyjaśnienia sprawy przed sądem. Tymczasem Czertwanowa urządza przyjęcie ku pamięci męża, podczas którego usiłuje zszargać dobre imię Marka. Hanka próbuje go bronić, jednak jest rozdarta między braćmi. Marka ogarnia coraz większe rozgoryczenie i samotność. Nie może zapomnieć o Irenie. Wyrusza do Poświcia, nie zdając sobie sprawy, że czekają go kolejne problemy. 01:55 DEWAJTIS - ODC. 6 Serial kostiumowy, 44 min, Polska, 2023 Reżyseria: Filip Zylber Scenariusz: Ariadna Lewańska Zdjęcia: Piotr Śliskowski Aktorzy: Karol Dziuba, Michalina Olszańska, Małgorzata Pieczyńska, Tomasz Sapryk, Jan Hrynkiewicz, Dawid Dziarkowski, Wojciech Skibiński Nocą rozlega się niepokojące bicie dzwonów pożarowych. Zagroda Marka stanęła w ogniu. Wszyscy mieszkańcy Saudwilów, Skomontów i Poświcia pędzą na ratunek. Walczą z żywiołem starając się uratować dobytek. Łukasz skacze w płomienie, żeby dokonać bohaterskiego czynu i zostaje ciężko poparzony. Marek załamuje się, a na domiar złego zostaje pozwany przez własnego brata i czeka go rozprawa w sądzie. Zmotywowany przez Irenę do walki konfrontuje się z postawionymi mu zarzutami. 02:55 DEWAJTIS - ODC. 7 Serial kostiumowy, 45 min, Polska, 2023 Reżyseria: Filip Zylber Zdjęcia: Piotr Śliskowski Aktorzy: Karol Dziuba, Michalina Olszańska U Czertwanów nadchodzi czas niedzielnej kolacji. Marwitz przyznaje się do zaniedbania interesów, a Witold ogłasza plan na swoją przyszłość, co wzbudza kontrowersje i zagęszcza atmosferę przy stole. W trakcie zaciekłej dyskusji rozgrywa się prawdziwa tragedia. Irena opuszcza Pałac, aby dołączyć do Czertwanów, ale znika niemal bez śladu. Na wieść o tym Marek rzuca pracę przy odbudowie domu i staje na czele poszukiwań. Przejęci mieszkańcy przeczesują teren, jednak bezskutecznie. Marek nie ma zamiaru się poddać, ale dociera do niego, jak wielki błąd popełnił odrzucając Irenę. Czy uda mu się odnaleźć swoją ukochaną? 03:50 STING. A FREE MAN Film dokumentalny, 55 min, Francja, 2017 Reżyseria: Julie Veille Film dokumentalny o znanym wokaliście i instrumentaliście, Stingu. Za światową gwiazdą rocka kryje się niezrozumiany i udręczony intelektualista, wolny i wątły człowiek, który swoją sztuką wyraża swoje wewnętrzne myśli i toczy ważne dla niego bitwy. Uważany za supergwiazdę rocka i nerwowego poetę, za autora popularnych przebojów, konesera Williama Szekspira i Carla Junga. Sting to multimilioner, który regularnie uczestniczy w spotkaniach towarzyskich i rozbrajająco prosty człowiek, który broni amazońskiego lasu deszczowego. Człowiek zagadka, rzadki gatunek. W ciągu prawie 40 - letniej kariery ten Brytyjczyk sprzedał ponad 100 milionów płyt, zdobył 16 nagród Grammy, był gwiazdą Hollywood Walk of Fame i wszedł jako piosenkarz i basista The Police do Rock and Roll Hall of Fame. Jednak ten międzynarodowy sukces osiągnięty przez tak niewielu nigdy nie był jego Świętym Graalem. Jaki zatem jest prawdziwy motyw jego kariery? W jaki sposób ten wrażliwy i dyskretny człowiek, stał się tak popularną gwiazdą? Czemu i komu zawdzięcza swój sukces?