TVP Nauka Czwartek, 28.12.2023 06:00 DZIKA POLSKA - LASY PEŁNE ŻYCIA - ODKRYWANIE NIEDŹWIEDZIA Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2011 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Młoda kobieta z doktoratem biologii w kieszeni porzuca ciepłą Hiszpanię, by na chłodnych i grząskich szlakach Bieszczadów tropić zwierzę - widmo: niedźwiedzia. Widziała go tutaj na żywo może dwa, trzy razy. Ale i tak ma tutejsze miśki na oku. Zwabia je na nęciska tuszami padłych zwierząt i filmuje ukrytą kamerą na podczerwień. Odnajduje miejsca, gdzie zwierz się czochra, zostawiając bezcenne dla badacza włosy. One mówią wszystko o niedźwiedziu - nie tylko o tym, co je, ale też np. o jego stresach. Nuria Selva Fernandez ukazuje nam współczesne sposoby poznawania dzikich, rzadkich i w związku z tym zwykle ginących zwierząt. To rodzaj współczesnej, badawczej traperki. Wymagającej jednak nie mniejszej determinacji, niż poczynania tradycyjnych tropicieli. Z badań Nurii i jej zespołu wyłania się coraz bardziej wyrazisty obraz największego i zarazem najbardziej owianego mitami drapieżcy naszych puszcz. 06:30 WETERYNARZE Z SERCEM - /128/ Reality show, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Dzisiaj przedstawiamy dwie współpracujące ze sobą fundacje, które warto zapamiętać: Dziki Sierociniec i Specjalistyczną Jednostkę Ratownictwa Weterynaryjnego. Ta współpraca przynosi wspaniałe rezultaty. Ostatnio w Dzikim Sierocińcu znalazło też tymczasowe schronienie wiele zwierząt z ogarniętej wojną Ukrainy. Celem istnienia Przytuliska dla Bezdomnych Zwierząt w Głownie jest pomoc zwierzętom, które są porzucane. Obecnie oczywiście przyjmowane są tam również zwierzęta z Ukrainy. Nasz dzisiejszy kącik adopcyjny jest nimi wypełniony. Są to zarówno szczenięta jak i dorosłe psy. One bardzo chciałyby otworzyć Wasze serca. Szczególnie Nero i Nora, para której nie można rozdzielić. Są ze sobą całe, długie życie. 07:05 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - ODC. 1 NAJWIĘKSZE MIASTO ŚWIATA Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2007 Reżyseria: Andrzej Horubała Scenariusz: Wojciech Cejrowski, Andrzej Horubała Wojciech Cejrowski przedstawia Ciudad de Mexico - największe miasto świata. Codziennie przebywa w nim 40 milionów ludzi. Jest zachwycony miastem molochem. Odpowiada mu, że jedzenie robi się na ulicach, bez skomplikowanych koncesji i kontroli wszelkiego rodzaju sanepidów. Miasto pozbywa się śmieci spontanicznie, metropolia rozwija się żywiołowo, wchłaniając kolejne miasteczka, koncentrując się wokół nowo wznoszonych - legalnie i nielegalnie - bloków. To miasto ma też urocze, bezpieczne dzielnice i przytulne knajpki. Tam możemy zjeść taco i wznieść tradycyjny toast: Salud, dinero y amor (zdrowia, pieniędzy i miłości). 07:35 CZY WIESZ, ŻE? - /246/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 08:10 DORWAĆ WIRUSA - ODC. 4 Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2022 Reżyseria: Aleksandra Ciekot Scenariusz: Bogumił Radajewski W tym odcinku pokażemy, jaką drogę przebył wirus SARS-CoV-2 zanim dotarł do Polski. Zastanowimy się, dlaczego jedni przechodzą chorobę COVID-19 bezobjawowo, a inni ciężko chorują. I jak sekwencjonowanie genów prowadzi do poznania SARS-CoV-2. "Dorwać wirusa" - cykl dokumentalny ukazujący osiągnięcia naukowców pracujących na froncie walki z chorobami wirusowymi. Przez pryzmat pandemii koronawirusa, w przystępny i zrozumiały sposób wyjaśniamy, co wiadomo na temat najgroźniejszych patogenów, w jaki sposób zapobiega się ich rozprzestrzenianiu, jak pracuje się nad szczepionkami i lekami przeciwwirusowymi, jak przewiduje się kierunki mutacji i pojawianie się nowych odmian wirusów. Każdy odcinek poświęcony jest innemu aspektowi badań nad wirusami. Tajniki wirusologii tłumaczą wybitni eksperci z kraju i ze świata. Program bogato ilustrowany ujęciami z okresu pandemii SARS - CoV - 2, zdjęciami z laboratoriów oraz grafiką komputerową wyjaśniającą działanie wirusów, terapii i innych omawianych zjawisk. 08:35 ASTRONARIUM - (1) - "RADIOASTRONOMIA" Magazyn, 23 min, Polska, 2015 Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Krzysztof Czart, Bogumił Radajewski Cykl popularnonaukowy prezentujący dorobek polskich instytucji badawczych, zwłaszcza w dziedzinie astronomii. Ekipa Bogumiła Radajewskiego odwiedza miejsca, w których każdy może się przekonać, co kryje przestrzeń kosmiczna. Sekrety wszechświata jeszcze nigdy nie były tak blisko. Opowiadają o nim nie tylko naukowcy, ale także pasjonaci astronomii. Odcinek pt. "Radioastronomia". Gigantyczne anteny wycelowane w niebo to jedne z najbardziej zaawansowanych i niezwykłych narzędzi w rękach naukowców. Do czego służą? Co mają odnaleźć w przestrzeni kosmicznej? W tym programie poszukamy odpowiedzi. 09:10 MIKOŁAJKI Z MIKOŁAJEM KOPERNIKIEM 50 min, Polska, 2023 Prowadzący: Robert Szaj, Marta Kielczyk Dzień imienin Mikołaja Kopernika to czas podsumowania obchodów Roku Wielkiego Astronoma. We Fromborku, mieście Mikołaja Kopernika, zostaną wyróżnieni Ci, którzy szczególnie zaangażowali się w organizację obchodów. W programie prowadzonym przez Martę Kielczyk i Roberta Szaja gościć będą laureaci Medali Kopernikańskich. Przypomnimy, jakie były najważniejsze wydarzenia związane z Rokiem Mikołaja Kopernika, a także we Fromborku odwiedzimy miejsca, z którymi szczególnie związany był Mikołaj Kopernik. Opowiemy także o nadchodzącym zimowym przesileniu i innych zjawiskach astronomicznych, które badał kanonik z Fromborka. 10:20 WSZECHŚWIAT ŻYWY? - PIERWSZY KONTAKT (LIVING UNIVERSE) 42 min, Francja, 2018 Od zarania dziejów spoglądaliśmy w nocne niebo i zastanawialiśmy się. A im bardziej patrzyliśmy, tym dalej widzieliśmy. W ciągu ostatnich 50 lat zerwaliśmy kajdany grawitacji i po raz pierwszy zapuściliśmy się do granic Układu Słonecznego. To było zarówno objawienie, jak i rewolucja. Teraz jesteśmy gotowi przekroczyć jeszcze dalszy próg. Najtęższe umysły ludzkości pracują nad skonstruowaniem statków kosmicznych i teleskopów, które zabiorą nas poza Układ Słoneczny i w głąb wszechświata. Nikt z nas nie wie, co znajdziemy, ale wiemy, czego szukamy: dowodu na istnienie życia, we wszystkich jego formach, poza Ziemią. To kwintesencja ludzkich poszukiwań. Szukamy towarzystwa i otuchy w dotychczas samotnym i rozszerzającym się wszechświecie. Ta seria dokumentalna to eksploracja naszej własnej planety, a także planet, które dopiero zaczynamy rozumieć. To wizualna odyseja oparta na najnowszych osiągnięciach nauki przefiltrowanych przez czołowych światowych ekspertów w dziedzinie eksploracji kosmosu, planetologii i astrobiologii. 11:20 DZIKA POLSKA - LASY PEŁNE ŻYCIA - ODKRYWANIE NIEDŹWIEDZIA Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2011 Reżyseria: Monika Purzycka Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Młoda kobieta z doktoratem biologii w kieszeni porzuca ciepłą Hiszpanię, by na chłodnych i grząskich szlakach Bieszczadów tropić zwierzę - widmo: niedźwiedzia. Widziała go tutaj na żywo może dwa, trzy razy. Ale i tak ma tutejsze miśki na oku. Zwabia je na nęciska tuszami padłych zwierząt i filmuje ukrytą kamerą na podczerwień. Odnajduje miejsca, gdzie zwierz się czochra, zostawiając bezcenne dla badacza włosy. One mówią wszystko o niedźwiedziu - nie tylko o tym, co je, ale też np. o jego stresach. Nuria Selva Fernandez ukazuje nam współczesne sposoby poznawania dzikich, rzadkich i w związku z tym zwykle ginących zwierząt. To rodzaj współczesnej, badawczej traperki. Wymagającej jednak nie mniejszej determinacji, niż poczynania tradycyjnych tropicieli. Z badań Nurii i jej zespołu wyłania się coraz bardziej wyrazisty obraz największego i zarazem najbardziej owianego mitami drapieżcy naszych puszcz. 11:50 WETERYNARZE Z SERCEM - /125/ Reality show, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Ten odcinek dedykujemy szczególnie kociarzom. Poznacie pensjonariuszy KOTełkowej Drużyny z Bielska - Białej, dzikie koty w Szczyrku i mieszkańców kociarni Schroniska dla Bezdomnych Zwierząt Reksio. Usłyszycie również kilka cennych rad związanych z adopcją kotów ze schroniska. Zobaczycie też, znaną nam już, Panią Lidię, behawiorystkę i trenerkę pozytywnego jeździectwa. Po pierwszym spotkaniu określiliśmy ją zaklinaczką koni, które reagują na jej gesty i emocje jak na czarodziejską różdżkę. Pokaże nam, jak zamienić strach konia w ciekawość. W naszym kąciku adopcyjnym nie zabraknie też psa - Atosa uratowanego przez Psią Ekipę. 12:25 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - ODC. 1 NAJWIĘKSZE MIASTO ŚWIATA Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2007 Reżyseria: Andrzej Horubała Scenariusz: Wojciech Cejrowski, Andrzej Horubała Wojciech Cejrowski przedstawia Ciudad de Mexico - największe miasto świata. Codziennie przebywa w nim 40 milionów ludzi. Jest zachwycony miastem molochem. Odpowiada mu, że jedzenie robi się na ulicach, bez skomplikowanych koncesji i kontroli wszelkiego rodzaju sanepidów. Miasto pozbywa się śmieci spontanicznie, metropolia rozwija się żywiołowo, wchłaniając kolejne miasteczka, koncentrując się wokół nowo wznoszonych - legalnie i nielegalnie - bloków. To miasto ma też urocze, bezpieczne dzielnice i przytulne knajpki. Tam możemy zjeść taco i wznieść tradycyjny toast: Salud, dinero y amor (zdrowia, pieniędzy i miłości). 13:00 PODRÓŻE KOSMICZNE - SIŁA ZIEMI (COSMIC JOURNEYS) Serial dokumentalny, 11 min, USA, 2017 Złożone z kilkunastu filmów krótkometrażowych "Podróże kosmiczne" zabierają widza na wycieczkę po kosmicznych przestworzach, ukazując niezwykłe widoki oraz fascynujące osobliwości naszego wszechświata. Przekazy z krążących wokół Ziemi satelitów, zdjęcia wykonane przez załogi stacji kosmicznych, obrazy sąsiednich planet to dla widza tej serii spotkanie twarzą w twarz z efektami najnowocześniejszych badań międzygwiezdnych i wiedzą naukową na ich temat. Klimat Ziemi się zmienia. Animowana grafika w tym odcinku "Podróży kosmicznych" ukazuje istniejące na kuli ziemskiej samoregulujące mechanizmy dystrybucji ciepła w oceanach i na kontynentach oraz wskazuje przyczyny wzrostu temperatur i znaczenie tego wzrostu dla przyszłości ludzkości na naszej planecie. Dzięki najnowszej technologii śledzącej stale zmieniające się wiatry i prądy oceaniczne, naukowcy próbują przewidzieć, co się stanie, gdy wzrośnie poziom CO2. Czy w obliczu rosnącej częstotliwości niszczycielskich katastrof, takich jak huragan Sandy, status oceanu jako światowej baterii transportującej ciepło z ciepłych obszarów do chłodnych jest zagrożony? Czy jest już za późno na uratowanie planety Ziemia? 13:20 DORWAĆ WIRUSA - ODC. 4 Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2022 Reżyseria: Aleksandra Ciekot Scenariusz: Bogumił Radajewski W tym odcinku pokażemy, jaką drogę przebył wirus SARS-CoV-2 zanim dotarł do Polski. Zastanowimy się, dlaczego jedni przechodzą chorobę COVID-19 bezobjawowo, a inni ciężko chorują. I jak sekwencjonowanie genów prowadzi do poznania SARS-CoV-2. "Dorwać wirusa" - cykl dokumentalny ukazujący osiągnięcia naukowców pracujących na froncie walki z chorobami wirusowymi. Przez pryzmat pandemii koronawirusa, w przystępny i zrozumiały sposób wyjaśniamy, co wiadomo na temat najgroźniejszych patogenów, w jaki sposób zapobiega się ich rozprzestrzenianiu, jak pracuje się nad szczepionkami i lekami przeciwwirusowymi, jak przewiduje się kierunki mutacji i pojawianie się nowych odmian wirusów. Każdy odcinek poświęcony jest innemu aspektowi badań nad wirusami. Tajniki wirusologii tłumaczą wybitni eksperci z kraju i ze świata. Program bogato ilustrowany ujęciami z okresu pandemii SARS - CoV - 2, zdjęciami z laboratoriów oraz grafiką komputerową wyjaśniającą działanie wirusów, terapii i innych omawianych zjawisk. 13:55 W RAFIE KORALOWEJ - FANTASTYCZNE STWORY (REEF STORIES) Serial dokumentalny, 52 min, Hiszpania, 2021 Rafy koralowe stanowią 25 procent życia morskiego na naszej planecie. Seria ukazuje rafy w wodach całego świata, od Recife w Brazylii, przez Zatokę Acqba tuż przy Morzu Czerwonym, po Morze Batangas na Filipinach, i opowiada o niezwykłych i różnorodnych stworzeniach zamieszkujących te podwodne królestwa. Ale rafom grozi wyginięcie z powodu globalnego ocieplenia i wynikającego z tego większego zakwaszenia wód na Ziemi. Jak zwierzęta morskie przystosowują się do tych zmian i co może zrobić człowiek, aby odwrócić proces niszczenia raf? 14:55 WIELKIE WYNALAZKI - /33/ (GREAT INVENTIONS) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania/Niemcy/Niderlandy (Holandia), 2020 Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35-odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat. 15:50 PODRÓŻE KOSMICZNE - NIEZWYKŁY JOWISZ (COSMIC JOURNEYS) Serial dokumentalny, 2 min, USA, 2017 Złożone z kilkunastu filmów krótkometrażowych "Podróże kosmiczne" zabierają widza na wycieczkę po kosmicznych przestworzach, ukazując niezwykłe widoki oraz fascynujące osobliwości naszego wszechświata. Przekazy z krążących wokół Ziemi satelitów, zdjęcia wykonane przez załogi stacji kosmicznych, obrazy sąsiednich planet to dla widza tej serii spotkanie twarzą w twarz z efektami najnowocześniejszych badań międzygwiezdnych i wiedzą naukową na ich temat. Gazowy olbrzym, jakim jest Jowisz, to największa planeta w naszym Układzie Słonecznym. W tym odcinku przyjrzymy się nowym mapom Jowisza, które powstały dzięki teleskopowi Hubble'a, a które ukazują niesławną wielką, czerwoną plamę na planecie - szalejącą na Jowiszu od stuleci burzę. 15:55 MIKOŁAJKI Z MIKOŁAJEM KOPERNIKIEM - SKRÓT 30 min, Polska, 2023 Prowadzący: Robert Szaj, Marta Kielczyk Dzień imienin Mikołaja Kopernika to czas podsumowania obchodów Roku Wielkiego Astronoma. We Fromborku, mieście Mikołaja Kopernika, zostaną wyróżnieni Ci, którzy szczególnie zaangażowali się w organizację obchodów. W programie prowadzonym przez Martę Kielczyk i Roberta Szaja gościć będą laureaci Medali Kopernikańskich. Przypomnimy, jakie były najważniejsze wydarzenia związane z Rokiem Mikołaja Kopernika, a także we Fromborku odwiedzimy miejsca, z którymi szczególnie związany był Mikołaj Kopernik. Opowiemy także o nadchodzącym zimowym przesileniu i innych zjawiskach astronomicznych, które badał kanonik z Fromborka. 16:30 PODRÓŻE KOSMICZNE - NARODZINY CZARNEJ DZIURY (COSMIC JOURNEYS) Serial dokumentalny, 25 min, USA, 2017 Złożone z kilkunastu filmów krótkometrażowych "Podróże kosmiczne" zabierają widza na wycieczkę po kosmicznych przestworzach, ukazując niezwykłe widoki oraz fascynujące osobliwości naszego wszechświata. Przekazy z krążących wokół Ziemi satelitów, zdjęcia wykonane przez załogi stacji kosmicznych, obrazy sąsiednich planet to dla widza tej serii spotkanie twarzą w twarz z efektami najnowocześniejszych badań międzygwiezdnych i wiedzą naukową na ich temat. Była to jedna z największych tajemnic współczesnej nauki: seria krótkich, ale niezwykle jasnych błysków światła o ultrawysokiej energii, pochodzących "skądś z kosmosu". Te rozbłyski gamma po raz pierwszy zostały zaobserwowane przez satelity szpiegowskie w latach sześćdziesiątych XX wieku. Żeby zrozumieć to zjawisko, naukowcy potrzebowali trzydziestu lat i rewolucji w astronomii wysokich energii. 17:00 RAPORT NAUKOWY - 64 23 min, Polska, 2023 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki zarówno w Polsce, jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 17:30 WETERYNARZE Z SERCEM - /127/ Reality show, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Program powstał na fali mody na świadome i odpowiedzialne wprowadzanie zwierząt domowych do życia polskich rodzin. Będzie prezentował przypadki pacjentów pojawiających się w klinikach weterynaryjnych, pracę i opiekę medyczną nad zwierzętami w ogrodach zoologicznych i innych placówkach działających na rzecz zwierząt. Będziemy również odwiedzać ośrodki rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami i placówki wykorzystujące w swej pracy zwierzęta, np. policja czy służby celne. Zobaczymy także mniej popularne zwierzęta domowe, jak gryzonie czy zwierzęta egzotyczne. Program będzie spełniał również funkcję edukacyjną, wskazywał jak postępować ze zwierzętami i uczył empatii w stosunku do nich. Ten odcinek to jeden wielki psio - koci kącik adopcyjny. Psiaki: Rex, Aston, Elipsa, Lewiatan, te i inne czekają na Was w schronisku dla bezdomnych zwierząt w Radomiu. Opiekuje się nimi wyjątkowa grupa wolontariuszy. Poznajcie zarówno ich, jak również ich podopiecznych. W domu tymczasowym pani Kasi fundacji Ja Pacze Sercem czekają na swoje stałe domy koty - m.in. Simonka i Maślak. Okienko życia dla królików i gryzoni w Lubieńcu, jak wiele innych placówek w Polsce, zaangażowało się w ratowanie zwierząt z ogarniętej wojną Ukrainy. Zwykle potrzebują one pomocy weterynaryjnej. Zobaczcie, jak zaopiekowano się świnkami morskimi. 18:05 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (ODC. 2) ALE JAZDA! ALE MEKSYK! Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2007 Reżyseria: Andrzej Horubała Scenariusz: Wojciech Cejrowski, Andrzej Horubała Zdjęcia: Piotr Gorzkowicz Kolejny odcinek cyklu dotyczy miasta Meksyk. Jak to miasto moloch rozwiązało problem komunikacji? Jak bezpiecznie, ale i ciekawie przemierzać kilkudziesięciokilometrowe odległości dzielące poszczególne dzielnice? Wojciech Cejrowski, nie kryjąc podziwu wobec Mexico, przedstawia widzom tajniki jazdy tamtejszymi taksówkami, nie zawsze bezpiecznymi i legalnymi. Próbuje też jazdy autobusami, tłumaczy zasady ruchu drogowego w mieście, opowiada o przywodzących na myśl prawo dżungli zasadach pierwszeństwa przejazdu. Omawia również fenomen meksykańskiego metra - niezwykle sprawnego, dobrze rozbudowanego, a jednocześnie po latynosku barwnego i pełnego atrakcji. 18:35 CZY WIESZ, ŻE? - /247/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 19:05 OPERACJA ZDROWIE - CHOROBY SERCA I KARDIOCHIRURGIA Magazyn medyczny, 25 min, Polska, 2020 Autor: Piotr Poraj - Poleski Autorzy programu prezentują informacje dotyczące objawów, diagnostyki i leczenia wielu groźnych chorób. Prezentowane są najnowocześniejsze terapie światowe dostępne w Polsce. Duży nacisk autorzy kładą również na profilaktykę. W Polsce co 9 minut ktoś umiera na serce. Na choroby serca i układu krążenia choruje ponad milion osób. Jakie to choroby? Jak wygląda leczenie kardiochirurgiczne, które przecież nie może być odkładane? Czy operacje, te zaplanowane i te ratujące życie, w dobie epidemii SARS-COV-2 odbywają się w szpitalach wysokospecjalistycznych normalnie? Co to jest ECMO? I jak wygląda intensywna terapia w kardiologii? Co to jest Heart Team? Jak operację wszczepienia bypassów przeprowadza się za pomocą robota chirurgicznego? 19:35 ASTRONARIUM - (1) - "RADIOASTRONOMIA" Magazyn, 23 min, Polska, 2015 Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Krzysztof Czart, Bogumił Radajewski Cykl popularnonaukowy prezentujący dorobek polskich instytucji badawczych, zwłaszcza w dziedzinie astronomii. Ekipa Bogumiła Radajewskiego odwiedza miejsca, w których każdy może się przekonać, co kryje przestrzeń kosmiczna. Sekrety wszechświata jeszcze nigdy nie były tak blisko. Opowiadają o nim nie tylko naukowcy, ale także pasjonaci astronomii. Odcinek pt. "Radioastronomia". Gigantyczne anteny wycelowane w niebo to jedne z najbardziej zaawansowanych i niezwykłych narzędzi w rękach naukowców. Do czego służą? Co mają odnaleźć w przestrzeni kosmicznej? W tym programie poszukamy odpowiedzi. 20:00 ZAGADKI WSZECHŚWIATA - ŚMIERĆ GWIAZDY (SECRETS OF THE UNIVERSE) Serial, 24 min, USA, 2012 Ogromne czarne dziury, paleniska nuklearne w jądrach gigantycznych gwiazd i wulkaniczne szybkowary wewnątrz planet - w przestworzach czasu i przestrzeni wszechświat jest nieustająco przekształcany przez kipiące kotły energii. Ta seria dokumentalna podąża śladami energii do centrów mocy wszechświata. Każdy odcinek wizualizuje te sfery za pomocą najnowocześniejszych animacji opartych zarówno na danych naukowych, jak i najnowszych symulacjach superkomputerowych. Zanurz się w sercu supermasywnej czarnej dziury, leć w toksyczne krajobrazy obcych planet i jedź po wzburzonej powierzchni gwiazdy, która wkrótce ma wybuchnąć! Znajdź się w sercu potwornego huraganu, zobacz gigantyczne erupcje wulkanów na lodowatym księżycu Neptuna, Trytonie, eksploruj wulkaniczne satelity Jowisza. Seria "Zagadki Wszechświata" to pełne przygód spojrzenie na kosmos, to filmy, które poinformują, zadziwią i zainspirują każdy żądny wiedzy umysł bez względu na wiek. 20:35 ZAGADKI WSZECHŚWIATA - GRANICE WSZECHŚWIATA (SECRETS OF THE UNIVERSE) Serial, 24 min, USA, 2012 Ogromne czarne dziury, paleniska nuklearne w jądrach gigantycznych gwiazd i wulkaniczne szybkowary wewnątrz planet - w przestworzach czasu i przestrzeni wszechświat jest nieustająco przekształcany przez kipiące kotły energii. Ta seria dokumentalna podąża śladami energii do centrów mocy wszechświata. Każdy odcinek wizualizuje te sfery za pomocą najnowocześniejszych animacji opartych zarówno na danych naukowych, jak i najnowszych symulacjach superkomputerowych. Zanurz się w sercu supermasywnej czarnej dziury, leć w toksyczne krajobrazy obcych planet i jedź po wzburzonej powierzchni gwiazdy, która wkrótce ma wybuchnąć! Znajdź się w sercu potwornego huraganu, zobacz gigantyczne erupcje wulkanów na lodowatym księżycu Neptuna, Trytonie, eksploruj wulkaniczne satelity Jowisza. Seria "Zagadki Wszechświata" to pełne przygód spojrzenie na kosmos, to filmy, które poinformują, zadziwią i zainspirują każdy żądny wiedzy umysł bez względu na wiek. 21:10 WIELKIE WYNALAZKI - /34/ (GREAT INVENTIONS) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania/Niemcy/Niderlandy (Holandia), 2020 Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35-odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat. 22:00 JASNE JAK SŁOŃCE - RADIOAKTYWNE PAMIĄTKI 2 min, Polska, 2022 Reżyseria: Grzegorz Nowiński Scenariusz: Grzegorz Nowiński Prowadzący: Franciszek Cofta Zdjęcia: Filip Cichecki Krótkie felietony wideo, w których prowadzący przedstawia, analizuje i tłumaczy zjawiska, ciekawostki ze świata nauki. 22:10 JIMA AL - KHALILI PRZEWODNIK PO ŻYCIU, WSZECHŚWIECIE I CAŁEJ RESZCIE/1/ (JIM AL - KHALILI`S GUIDE TO LIFE, THE UNIVERSE AND EVERYTHING) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2021 Znany fizyk i profesor, Jim Al - Khalili, zabiera widzów w podróż przez dziwny i cudowny mikroskopijny świat mechaniki kwantowej, badając, w jaki sposób stoi ona za całą strukturą wszechświata i podstawowymi procesami życia. To jest przewodnik ku odpowiedzi na jedną z największych zagadek: jak się tu dostaliśmy? 23:10 RAPORT NAUKOWY - 64 23 min, Polska, 2023 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki zarówno w Polsce, jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 23:50 WETERYNARZE Z SERCEM - /128/ Reality show, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Dzisiaj przedstawiamy dwie współpracujące ze sobą fundacje, które warto zapamiętać: Dziki Sierociniec i Specjalistyczną Jednostkę Ratownictwa Weterynaryjnego. Ta współpraca przynosi wspaniałe rezultaty. Ostatnio w Dzikim Sierocińcu znalazło też tymczasowe schronienie wiele zwierząt z ogarniętej wojną Ukrainy. Celem istnienia Przytuliska dla Bezdomnych Zwierząt w Głownie jest pomoc zwierzętom, które są porzucane. Obecnie oczywiście przyjmowane są tam również zwierzęta z Ukrainy. Nasz dzisiejszy kącik adopcyjny jest nimi wypełniony. Są to zarówno szczenięta jak i dorosłe psy. One bardzo chciałyby otworzyć Wasze serca. Szczególnie Nero i Nora, para której nie można rozdzielić. Są ze sobą całe, długie życie. 00:20 WOJCIECH CEJROWSKI- BOSO PRZEZ ŚWIAT - (ODC. 2) ALE JAZDA! ALE MEKSYK! Cykl reportaży, 24 min, Polska, 2007 Reżyseria: Andrzej Horubała Scenariusz: Wojciech Cejrowski, Andrzej Horubała Zdjęcia: Piotr Gorzkowicz Kolejny odcinek cyklu dotyczy miasta Meksyk. Jak to miasto moloch rozwiązało problem komunikacji? Jak bezpiecznie, ale i ciekawie przemierzać kilkudziesięciokilometrowe odległości dzielące poszczególne dzielnice? Wojciech Cejrowski, nie kryjąc podziwu wobec Mexico, przedstawia widzom tajniki jazdy tamtejszymi taksówkami, nie zawsze bezpiecznymi i legalnymi. Próbuje też jazdy autobusami, tłumaczy zasady ruchu drogowego w mieście, opowiada o przywodzących na myśl prawo dżungli zasadach pierwszeństwa przejazdu. Omawia również fenomen meksykańskiego metra - niezwykle sprawnego, dobrze rozbudowanego, a jednocześnie po latynosku barwnego i pełnego atrakcji. 00:50 CZY WIESZ, ŻE? - /247/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 01:25 OPERACJA ZDROWIE - CHOROBY SERCA I KARDIOCHIRURGIA Magazyn medyczny, 25 min, Polska, 2020 Autor: Piotr Poraj - Poleski Autorzy programu prezentują informacje dotyczące objawów, diagnostyki i leczenia wielu groźnych chorób. Prezentowane są najnowocześniejsze terapie światowe dostępne w Polsce. Duży nacisk autorzy kładą również na profilaktykę. W Polsce co 9 minut ktoś umiera na serce. Na choroby serca i układu krążenia choruje ponad milion osób. Jakie to choroby? Jak wygląda leczenie kardiochirurgiczne, które przecież nie może być odkładane? Czy operacje, te zaplanowane i te ratujące życie, w dobie epidemii SARS-COV-2 odbywają się w szpitalach wysokospecjalistycznych normalnie? Co to jest ECMO? I jak wygląda intensywna terapia w kardiologii? Co to jest Heart Team? Jak operację wszczepienia bypassów przeprowadza się za pomocą robota chirurgicznego? 01:55 ASTRONARIUM - (1) - "RADIOASTRONOMIA" Magazyn, 23 min, Polska, 2015 Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Krzysztof Czart, Bogumił Radajewski Cykl popularnonaukowy prezentujący dorobek polskich instytucji badawczych, zwłaszcza w dziedzinie astronomii. Ekipa Bogumiła Radajewskiego odwiedza miejsca, w których każdy może się przekonać, co kryje przestrzeń kosmiczna. Sekrety wszechświata jeszcze nigdy nie były tak blisko. Opowiadają o nim nie tylko naukowcy, ale także pasjonaci astronomii. Odcinek pt. "Radioastronomia". Gigantyczne anteny wycelowane w niebo to jedne z najbardziej zaawansowanych i niezwykłych narzędzi w rękach naukowców. Do czego służą? Co mają odnaleźć w przestrzeni kosmicznej? W tym programie poszukamy odpowiedzi. 02:25 ZAGADKI WSZECHŚWIATA - ŚMIERĆ GWIAZDY (SECRETS OF THE UNIVERSE) Serial, 24 min, USA, 2012 Ogromne czarne dziury, paleniska nuklearne w jądrach gigantycznych gwiazd i wulkaniczne szybkowary wewnątrz planet - w przestworzach czasu i przestrzeni wszechświat jest nieustająco przekształcany przez kipiące kotły energii. Ta seria dokumentalna podąża śladami energii do centrów mocy wszechświata. Każdy odcinek wizualizuje te sfery za pomocą najnowocześniejszych animacji opartych zarówno na danych naukowych, jak i najnowszych symulacjach superkomputerowych. Zanurz się w sercu supermasywnej czarnej dziury, leć w toksyczne krajobrazy obcych planet i jedź po wzburzonej powierzchni gwiazdy, która wkrótce ma wybuchnąć! Znajdź się w sercu potwornego huraganu, zobacz gigantyczne erupcje wulkanów na lodowatym księżycu Neptuna, Trytonie, eksploruj wulkaniczne satelity Jowisza. Seria "Zagadki Wszechświata" to pełne przygód spojrzenie na kosmos, to filmy, które poinformują, zadziwią i zainspirują każdy żądny wiedzy umysł bez względu na wiek. 02:55 ZAGADKI WSZECHŚWIATA - GRANICE WSZECHŚWIATA (SECRETS OF THE UNIVERSE) Serial, 24 min, USA, 2012 Ogromne czarne dziury, paleniska nuklearne w jądrach gigantycznych gwiazd i wulkaniczne szybkowary wewnątrz planet - w przestworzach czasu i przestrzeni wszechświat jest nieustająco przekształcany przez kipiące kotły energii. Ta seria dokumentalna podąża śladami energii do centrów mocy wszechświata. Każdy odcinek wizualizuje te sfery za pomocą najnowocześniejszych animacji opartych zarówno na danych naukowych, jak i najnowszych symulacjach superkomputerowych. Zanurz się w sercu supermasywnej czarnej dziury, leć w toksyczne krajobrazy obcych planet i jedź po wzburzonej powierzchni gwiazdy, która wkrótce ma wybuchnąć! Znajdź się w sercu potwornego huraganu, zobacz gigantyczne erupcje wulkanów na lodowatym księżycu Neptuna, Trytonie, eksploruj wulkaniczne satelity Jowisza. Seria "Zagadki Wszechświata" to pełne przygód spojrzenie na kosmos, to filmy, które poinformują, zadziwią i zainspirują każdy żądny wiedzy umysł bez względu na wiek.