TVP Dokument Wtorek, 31.12.2024 Zmiany z dnia 11.12.2024 w stosunku do raportu z dnia 02.12.2024 (dodano pozycję programową) 11:05 PIÓRKIEM I WĘGLEM - ŚWIĄTECZNA PRZECHADZKA 24 min, Polska, 1979 Scenariusz: Czesław Kruszelnicki Zdjęcia: Maciej Braunstein Prowadzący: Wiktor Zin Profesor Zin w przedświątecznym nastroju podziwia Kraków w jego majestacie trwania. Z nieodłącznym szkicownikiem zmierza Pod Krzysztofory do Muzeum Historycznego. Tu oglądamy wspaniałą kolekcję szopek krakowskich, które są niezwykłymi wariacjami na temat architektury miasta. Profesor pokazuje jak architektura się zmienia na przestrzeni lat. Sięga po szkicownik Brodowskiego i widzimy rysunek Dworu Łowczego na Zwierzyńcu. Budynek ten stoi po dziś dzień, na jego tyłach był niegdyś ogród, z którego pozostała jedna samotna grusza. Dalej był staw, teraz widzimy nowoczesne budynki ze stali i betonu. Nie ma już mokradeł. Od strony południowej była wiślana łacha, tam flisacy mieli swoje chałupy. Profesor rysuje ten widok, a następnie przenosimy się na Salwator pod kościół Norbertanek, gdzie zachowała się jeszcze drewniana chałupa grabarza. Jeden z najstarszych obiektów Zwierzyńca. Profesor zwraca uwagę widzów na bieg Wisły. Kiedyś ląd łączył się z wodą poprzez trzciny, rozlewiska, urwiste brzegi. Teraz zabudowania są oddzielone od Wisły murem lub wałem, chroniącymi przed powodzią. Profesor Zin zachęca do wędrówki w przeszłość, cofnięcie się choćby o jeden wiek. Nocna akwarela przedstawia rynek krakowski jakże inny od współczesnego, na przykład przy Sukiennicach stały drewniane, podłużne budynki, a po płycie rynku jeździły tramwaje i autobusy. Podczas świątecznych spacerów ulicami miasta spójrzmy na otoczenie, bo za parę lat ta architektura będzie odmieniona. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 15:15 STUK, STUK - ŚWIAT DZIĘCIOŁA (KNOCK, KNOCK - A WOODPECKER'S WORLD) Film dokumentalny, 43 min, Niemcy, 2022 Reżyseria: Uwe Muller Dzięcioły pukają, drążą, bębnią i są największymi budowniczymi w świecie ptaków. Bez względu na to, czy są pręgowane, zielone, czy czarne, wykuwają więcej ubytków, niż same potrzebują, z korzyścią dla sikor, siniaków, karłowatych sóweczek, wiewiórek rudych i innych mieszkańców jam. Także z miłości. Aby pozyskać partnerów, dzięcioły bębnią z najwyższą częstotliwością. A w poszukiwaniu największego rezonansu czasami pukają w metal. Rynek mieszkaniowy w lesie jest bardzo konkurencyjny, jednak jeśli chodzi o wybór miejsca do zamieszkania, dzięcioł duży jest otwarty na nowe przygody. Dziury po dzięciołach w izolowanych elewacjach domów powodują nie tylko niezadowolenie wśród właścicieli domów, ale także kłótnie wśród lokatorów zwierząt.