TVP Dokument Niedziela, 05.01.2025 05:40 DZIKA POLSKA - DRUGIE ŻYCIE DRZEWA Serial dokumentalny, 24 min, Polska, 2007 Reżyseria: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Scenariusz: Dorota Adamkiewicz, Joanna Łęska Gdy Puszcza Białowieska wabi oko pierwszą wiosenną zielenią i dywanami kwiatów, ekipa "Dzikiej Polski" postanawia zajrzeć do najbogatszej ostoi życia - w świat murszejących pni. Jak zapewnia dr Bogdan Jaroszewicz z Białowieskiej Stacji Geobotanicznej, drzewa mają dwa życia. Jedno jest ich własnym życiem, drugie - bujnym życiem w ich murszejących pniach. To drugie życie nie ma sobie równych w lesie pod względem bogactwa form i mnogości gatunków. To cały bogaty, a mało znany świat roztoczy, owadów, grzybów. W starych puszczańskich pniach tkwią całe rezerwaty różnych istot. Ściśle ze sobą powiązane, żyjące obok siebie lub na siebie polujące tworzą razem imponującą piramidę pokarmową. Dzięki jej istnieniu może się tu, w puszczy, utrzymać taka bogata i różnorodna fauna wyższych zwierząt - od drobnych ptaków po żubry. 06:15 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.V - ODC. 49 BAŚŃ O WODZIE Cykl dokumentalny, 27 min, Polska, 2017 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Radosław Kotarski przemierza Polskę wzdłuż i wszerz, aby dowiedzieć się, w jaki sposób dawniej pozyskiwano czystą wodę i jak transportowano ją do mieszkańców. Zastanawia się również, czy woda w dawnych czasach była lepszej jakości niż ta współczesna. Zabiera również widzów do niedostępnych miejsc, w których uzdatnia się życiodajny płyn, przy użyciu metod sprzed setek lat. 06:50 ŻYCIE W DZIESIĘCIU ODSŁONACH SERIA I S.I - ODC. 4 MUHAMMAD ALI (A LIFE IN TEN PICTURES SERIES I/4 MUHAMMAD ALI,) Serial dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2021 Reżyseria: Julia Harrington, Matt Hill Seria dokumentalna BBC. Sezon 1 - 6 odcinków. Bohaterami będą: Freddie Mercury, Elizabeth Taylor, Tupac Shakur, Muhammad Ali, Amy Winehouse, John Lennon. Dziesięć fotografii z ich życia, prywatnych i takich, które pozostały w zbiorowej pamięci na zawsze. Oczywiście wywołanie wspomnień pociąga za sobą opowieści o wydarzeniach z bogatego życia tych niezwykłych osób. Na ich temat wypowiedzą się przyjaciele, rodzina i współpracownicy. 07:50 JEDNA PLANETA. SIEDEM KONTYNENTÓW - CZ. 5. EUROPA (ONE PLANET: SEVEN WORLDS. EUROPE. THE SECRET) Serial dokumentalny, 57 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Scott Alexander Lektor: Krystyna Czubówna Piąta część serii to opowieść o Europie. Ten kontynent jest domem dla 850 milionów ludzi. Na tym zatłoczonym kontynencie żyją najbardziej zaskakujące dzikie zwierzęta w ich naturalnych ekosystemach. Powyżej Gibraltaru żyje jedyny w Europie przedstawiciel naczelnych. Na wiedeńskich cmentarzach usadowiły się europejskie chomiki i toczą boje i rozboje w tym przedziwnym miejscu. Górskie wioski we Włoszech o zmroku są terenem łowieckim rzadko widywanych wilków, a rysie czają się w lasach Hiszpanii. Głęboko pod ziemią słoweńskich jaskiń małe smoki żyją nawet sto lat. Tymczasem na powierzchni kontynent rozwinął się nie do poznania. Ciepły, stabilny klimat Europy i długie ciepłe letnie dni pomagają podtrzymywać życie najbardziej spektakularnym osobnikom flory i fauny. Będziemy na Węgrzech nad rzeką Cisą. Zobaczymy potężną, rumuńską deltę Dunaju, która przyciąga ptaki z całego świata. Niestety, obecnie tylko 4% obszaru Europy podlega ochronie. Wiele zwierząt w Europie ucierpiało przez człowieka od tysięcy lat. Na skraju wyginięcia jest ryś iberyjski, który powoli powraca na wzgórza Hiszpanii. Tylko ochrona pozostałej dzikiej przyrody i tworzenie nowych rezerwatów i parków narodowych może zapewnić przyszłość cennej faunie europejskiej. 08:55 GENIALNA WSPÓŁCZESNOŚĆ - ODC. 6 OBUWIE SPORTOWE (THE SECRET GENIUS OF MODERN LIFE EP. 6 TRAINER) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2022 Reżyseria: James Howard Seria dokumentalna BBC. Niezwykłe sekrety gadżetów, których obecność w naszym życiu uważamy za oczywistą. Jak szybkie tempo zmian technologicznych sprawiło, że rzeczy niedawno uważane za "science fiction" stały się przedmiotami codziennego użytku. Zaledwie 20 lat temu życie, które prowadzimy dzisiaj, wydawałoby się jak fabuła powieści fantastyczno - naukowej. Małe urządzenie komunikacyjne w każdej kieszeni? Leki z modyfikowanego DNA? Samochody, które podłączasz do prądu w domu? A teraz traktujemy to wszystko jako coś oczywistego a innowacje nie zwalniają tempa. Każdy odcinek przedstawia jeden prosty przedmiot codziennego użytku, od kart bankowych po buty sportowe, i ujawnia ukryte historie, niezwykłe zbiegi okoliczności i niezwykłą naukę, która się za nimi kryje 09:55 POWRÓT DO DZICZY - ODC. 1 GORGE RIVER. NEW ZEALAND (BEN FOGLE: RETURN TO THE WILD SERIES 2 EP. 1) Serial dokumentalny, 44 min, Wielka Brytania, 2020 Reżyseria: Sean Mcdonnell Seria dokumentalna, podróżnicza (6 odcinków). Poszukiwacz przygód Ben Fogle odwiedza ludzi z całego świata, poznaje miejsca, w których żyją i sposoby na przetrwanie w trudnych nierzadko warunkach. To najbardziej oddalone lokalizacje na świecie. Jak potoczą się wyprawy? W odc. 1 Poznamy rodzinę, która żyje w odległej krainie Nowej Zelandii. 10:50 ZAMARŁA TURNIA Film dokumentalny, 10 min, Polska, 1962 Reżyseria: Sergiusz Sprudin Wykonawcy: Tadeusz Bukowski Czarno - biały film dokumentalny zrealizowany w 1962 roku w Tatrach, przedstawiający wspinaczkę na Zamarłą Turnię jej południową ścianą. 11:00 SZPITAL Reportaż, 19 min, Polska, 1976 Reżyseria: Krzysztof Kieślowski Zdjęcia: Jacek Petrycki Autor dokumentu towarzyszy z kamerą zespołowi lekarzy I Oddziału Chirurgii Urazowej szpitala przy ulicy Barskiej w Warszawie. W efekcie powstała niezwykła relacja z 31 - godzinnego dyżuru, ukazująca szpitalną rzeczywistość Polski lat 70. , obnażająca socjalistyczną, szarą codzienność. Na oddział trafia m.in. młoda kobieta, niedoszła samobójczyni, która wyskoczyła z czwartego piętra. Pacjenci ze zwykłymi i bardziej skomplikowanym złamaniami czekają na fachową pomoc. Tymczasem personel medyczny zmaga się z wieloma problemami. Nie działają kontakty elektryczne, brakuje środków opatrunkowych, specjalistycznego sprzętu, a także zwykłych narzędzi chirurgicznych, które trzeba zastępować prymitywnymi urządzeniami. Lekarze pracują w wyjątkowo ciężkich warunkach, są przemęczeni, mają za sobą wielogodzinne dyżury. Chociaż wykonują odpowiedzialny zawód za marne wynagrodzenie, nie mają czasu na odpoczynek, a po całodziennym trudzie dostają na kolację kaszankę, nie tracą humoru i zapału do pracy. Zamiast szklanki dobrej kawy musi im wystarczyć papieros i krótki, nerwowy sen. Mijają kolejne godziny dyżuru. Chirurdzy ze szpitala przy Barskiej z dużą cierpliwością i wyrozumiałością traktują wszystkich pacjentów, okazują im życzliwość i wsparcie. 11:30 BOGU I LUDZIOM Film dokumentalny, 23 min, Polska, 2023 "Bogu i ludziom" to dokument przedstawiający wyjątkową postać księdza Stanisława Sudoła. Żył on w małej wsi Dzikowiec na Podkarpaciu. Całe swoje życie skupiał na umacnianiu swych parafian w wierze. Pamiętał o wszystkich obłożnie chorych. Odwiedzał ich w pierwsze piątki miesiąca. Gdy śmierć zabrała kogoś z parafian, zjawiał się w domu żałoby. Znał życiorys każdego, kogo odprowadzał na cmentarz. Gdy rodziny zapominały o rocznicy śmierci, on zawsze o tym pamiętał. W dzikowieckim kościele zasiadał w konfesjonale już o świcie. Wcześniej modlił się, leżąc często na kościelnej posadzce przed krzyżem. Dla siebie nie wymagał wiele. Nie tolerował przepychu. Także w kościele. Za posługi wzdragał się pobierać zapłatę. Jest przykładem kapłana oddanego Bogu i ludziom, który z poświęceniem posługiwał swoi parafianom. Zawsze dla każdego miał czas. Jeden z księży, świadek życia ks. Stanisława Sudoła, powiedział po jego śmierci, że pozostały po nim tylko książki, przybory do golenia i zegarek. Nic więcej! Celem tej produkcji jest ukazanie sylwetki ks. Sudoła. Pomimo mijających ponad 40 lat, jego postać jest wciąż żywa w pamięci wiernych, którymi się opiekował. Imponował swoim parafianom skromnością i ubóstwem. Był ascetą i człowiekiem modlitwy. Został pochowany w Dzikowcu. Tuż przed śmiercią prosił o pogrzeb skromny, prostą trumnę i biały drewniany krzyż. Wdzięczni parafianie na jego nagrobku zamieścili napis: "Módl się za nami i ciesz się w Niebie, za wierną służbę Bogu i ludziom." 12:00 W UMYŚLE AGATHY CHRISTIE (INSIDE THE MIND OF AGATHA CHRISTIE) Film dokumentalny, 44 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Matt Cottingham Film dokumentalny, który odkrywa sekrety bujnej wyobraźni i szokująco mrocznego umysłu Agathy Christie. Wszyscy znamy jej powieści pełne niesamowitych zwrotów akcji i nietuzinkowych bohaterów, ale co wiemy o niesamowitym umyśle tej kobiety? Agatha Christie pisała bestsellery wszech czasów. Królowa Kryminału stworzyła 66 powieści, dziesiątki sztuk teatralnych i opowiadań. Poznamy nie tylko ogromne, rodzinne archiwum, notatniki, pamiętniki, listy i nigdy wcześniej nie widziane dokumenty. Wypowiedzi ekspertów medycyny sądowej, scenarzystów i biografów, osobiste zeznania wnuka i prawnuka, które pomogą nam wejść w umysłu jednej z najsławniejszych pisarek naszych czasów. Agatha Christie urodziła się w Torquay w hrabstwie Devon 15. września 1890 roku. Jej rodzina pozwoliła autorom filmu zajrzeć do istnego skarbca - rękopisów, listów i pamiętników, skrywających rozwiązanie zagadki jej umysłu. Niewiele osób widziało 73 notesy Agathy. Obok list zakupów i rozkładów jazdy pociągów są tu niezwykłe i tajemne sposoby konstruowania fabuł. Agatha z encyklopedyczną precyzją uwieczniała latami wytwory swojego umysłu. Jeśli jednak chcemy w pełni zrozumieć źródła jej natchnienia, musimy się cofnąć do najwcześniejszych lat. Zaczerpnąć wiedzy od tych, którzy znali ją najlepiej. 12:55 TACY BYLIŚMY - CZERWONE GITARY Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Michał Bandurski Scenariusz: Michał Bandurski Historia Czerwonych Gitar, czyli zespołu, który jak żaden inny potrafił łączyć rytm, melodię i tekst w wielkie, ponadczasowe przeboje. Dzisiaj wspólnie przypomnimy sobie losy grupy, która sprawiła, że gitary w Polsce już zawsze będą miały tylko jeden kolor. "Tacy byliśmy" to cykl, którego twórcy śledzą losy największych gwiazd polskiej piosenki. W każdym odcinku w nostalgiczny sposób opowiadają, jak twórczość muzycznych idoli wpływała na nasze życie oraz na nas samych. Cykl stanowi niezwykłą i barwną podróż w czasie do lat 70. i 80. minionego stulecia. Przypominamy, jak wyglądało wówczas życie i... jacy byliśmy. 13:25 JAK SMAKUJE POLSKA? - ODC. 1 - ROZTOCZE Magazyn kulinarny, 31 min, Polska, 2021 Reżyseria: Jowita Baraniecka - Ogden Scenariusz: Jowita Baraniecka - Ogden, Krzysztof Dzięciołowski Prowadzący: Kuba Winkowski Opowieść o polskich tradycjach kulinarnych odkrywanych przez doświadczonego i uznanego kucharza - Kubę Winkowskiego. Kuba swoim foodtrackiem przemierza Polskę, zatrzymując się w pięknych zakątkach naszego kraju, gdzie od mieszkańców odwiedzanych regionów dowiaduje się, jak smakuje Polska. Pierwszym przystankiem Kuby Winkowskiego będzie urokliwe, stojące gryką Roztocze, kojarzące się raczej z prostą kuchnią. Dzięki naszym bohaterom przekonamy się, że proste w żadnym razie nie oznacza nudne, a w naturalnej kiełbasie, podpłomykach i gryce kryje się mnóstwo kulinarnych inspiracji, z których będzie czerpał nasz mistrz. 14:00 NAJGROŹNIEJSZE DRAPIEŻNIKI - ODC. 1 STRASZLIWE BESTIE (TOP TEN DEADLIEST BEASTS. WORLD'S MOST VICIOUS BEASTS. (1)) Serial dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Olive King, Andy Webb Mini - seria dokumentalna BBC (2 części). Poznamy dziesięć najbardziej śmiercionośnych bestii z prehistorii naszej planety, które zdominowały tamte, dawne krajobrazy. Odkrycia oparte są na przełomowych badaniach naukowych i niedawno odnalezionych skamielinach. Ilustracją będą oszałamiające CGI i wywiady z ekspertami. Te przerażające bestie pojawią się na ekranie dzięki efektom wizualnym możliwym dzięki zastosowaniu najnowocześniejszej techniki. 15:00 SZCZERZE Z FRANKIEM GARDNEREM (BEING FRANK: THE FRANK GARDNER STORY) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2020 Reżyseria: Charlie Russell Dokumentalna historia Franka Gardnera, który w 2004 roku jako korespondent BBC został sześciokrotnie postrzelony przez bandytów Al - Kaidy, czego skutkiem jest częściowy paraliż. Od tamtej pory porusza się na wózku inwalidzkim. 16 lat po tym wypadku, Frank bada, jak to jest nagle stać się niepełnosprawnym. Spotykając innych, którzy odnieśli obrażenia zmieniające ich życie. W tym głęboko osobistym filmie szczerze mówi o wpływie, jaki odniesione obrażenia wywarły na jego egzystencję, pracę, związki i sposób, w jaki postrzega samego siebie. Spotyka innych, którzy również odnieśli poważne obrażenia i zastanawia się, jak żyć pełnią życia, niezależnie od fizycznych trudności. W Wielkiej Brytanii mniej więcej co cztery godziny ktoś zostaje sparaliżowany w wyniku urazu rdzenia kręgowego. Każda kontuzja jest inna. Kiedy doznasz urazu, który wywraca ci całe życie, rekonwalescencja psychiczna jest często znacznie trudniejsza niż fizyczna i może potrwać lata. 16:00 PLANETY - MARS. ODC. 2/5 (THE PLANETS) Film dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Stephen Cooter W drugim odcinku Mars. Mars, nasz sąsiad, to jałowy, pustynny świat. Jego powierzchnię pokrywają rdzawe skały i piach. Lecz tuż pod powierzchnią znajdują się ślady minionego życia planety. Cztery miliardy lat temu to był całkiem inny świat. Atmosfera była wystarczająco gęsta, że mogły istnieć morza i rzeki. A są to warunki konieczne do powstania życia. Lecz dzisiaj tamtego świata już nie ma. Rzeki wyschły. Oceany wyparowały. Tymczasem Ziemia, widoczna w zimną marsjańską noc, tętni życiem. Lecz gdy te planety powstały, były identyczne. Ponad cztery i pół miliarda lat temu chmura pyłu i gazów zapada się i tworzy zalążek Słońca. Krążące w przestrzeni resztki pyłu grawitacja zbija w większe formacje. Powstaje osiem nowych światów. Wśród nich nasz sąsiad Mars i nasza planeta Ziemia. Oba bogate w takie substancje jak węgiel, żelazo i co najważniejsze wodę. Lecz mimo podobieństw w trakcie powstawania, losy tych planet będą odmienne. 16:55 SIMON REEVE W AMERYCE POŁUDNIOWEJ - ODC. 1 TARCZA GUJAŃSKA (SOUTH AMERICA WITH SIMON REEVE EPISODE 1: THE GUIANA SHIELD) Serial dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2022 Reżyseria: Chris Mitchell Seria BBC (5 odcinków). Znany dobrze publiczności podróżnik Simon Reeve odkrywa najciekawsze miejsca Ameryki Południowej. Podróżuje od dżungli Gujany po zamarznięte pustkowia Ziemi Ognistej, eksplorując jeden z najbardziej tajemniczych i ekstremalnych kontynentów na ziemi. Spotyka rdzennych mieszkańców Boliwii i Brazylii, odwiedzając po drodze zarówno miasta, jak i pustynie. Od Rio de Janeiro, przez La Paz, po epicką dzikość Patagonii, Simon zachwyca się niezwykłymi kontrastami tego kolorowego kontynentu. 18:00 MAURICE BEJART, DUSZA TAŃCA (MAURICE BEJART, THE SOUL OF DANCE / MAURICE BEJART, L'AME DE LA DANSE) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2017 Reżyseria: Jean De Garrigues, Henri De Gerlache Film dokumentalny, którego bohaterem będzie Maurice Bejart - jeden z najsłynniejszych twórców XX wieku. Maurice Bejart odsłaniał swoją duszę w sali prób - tam, gdzie narodziły się jego choreografie. Przyszedł na świat 1 stycznia 1927 roku jako najstarsze z trojga dzieci. Zaczął tańczyć we wczesnym dzieciństwie ze względów zdrowotnych. Legendarny tancerz i choreograf. Historia jego życia od dziecka wychowanego na przedmieściach Marsylii po choreografa występującego pod koniec życia na największych scenach świata. To on dał tańcowi możliwość wejścia w nową erę i dotarcia do szerokiej publiczności. Bejart na zawsze odcisnął piętno na duszy tańca. Historię opowiedziała Alexandra Vandernoot, córka Duki Sifnios, tancerki Bejarta. Prawdę o pisarzu, reżyserze, tancerzu, choreografie O wszystkim, czym był Bejart. Pod koniec 2007 roku prochy choreografa zostają rozsypane na Morzu Północnym, u wybrzeży Ostendy, zgodnie z jego ostatnią wolą. Film ten opisuje wyjątkowe losy tego wybitnego artysty poprzez rzadkie archiwa, świadectwa jego bliskich, krewnych i współczesnych choreografów, którzy pozostali pod głębokim wpływem jego twórczości. 19:00 PAN KLEKS - WOJNA I MIŁOŚĆ. BAJKA DOKUMENTALNA Film dokumentalny, 55 min, Polska, 2021 Reżyseria: Władysław Jurkow Scenariusz: Władysław Jurkow Muzyka: Dariusz Kaliński Niezwykła opowieść o Panu Kleksie i uczniach jego Akademii, to wyprawa do świata nieograniczonej wyobraźni, gdzie triumfuje piękno i dobro. Książka czytającym ją dzieciom daje radość i przygodę, stanie się częścią ich dzieciństwa. Samotność ukrywającego się poety, rozjaśnia promień światła. Poeta jest zakochany. Niezwykłe, romantyczne uczucie. Chęć bycia z ukochaną jest silniejsza od strachu, od zagrożenia śmiercią. Poeta wychodzi z ukrycia by spotykać się z kochaną kobietą. Miłość go odmienia, promienieje, na jego twarzy nie widać strachu. Być może właśnie dlatego nikt na ulicy nie rozpoznaje w nim ukrywającego się Żyda. Poeta przeżył wojnę. Nigdy nie wracał do okupacji, nie opowiadał o czasach Zagłady. Napisał kolejne wersje przygód Pana Kleksa i wiele wierszy dla dzieci. Po wojnie Jan Brzechwa i Janina pobrali się i tak jak w bajce: żyli długo i szczęśliwie. Poeta i miłość w czasach Zagłady. II wojna światowa. Niemiecka okupacja w Polsce. Zgodnie z niemieckimi zarządzeniami Żydzi mogą mieszkać tylko na terenie getta. Za opuszczenie getta grozi śmierć. Znany warszawski poeta pochodzenia żydowskiego ukrywa się po aryjskiej stronie. Dzięki pomocy polskich przyjaciół co jakiś czas przenosi się do innego mieszkania na terenie Warszawy. W samotności, w czasie największego terroru, jaki zdarzył się w tej części świata, poeta zaczyna pisać bajkę, opowiadanie dla dzieci. Powstaje książka, którą dziś nazywa się polskim Harrym Potterem, bestseller i klasyka polskiej literatury. 20:10 30 LAT WYMÓWEK Film dokumentalny, 75 min, Polska, 2021 Reżyseria: Armand Urbaniak Scenariusz: Armand Urbaniak Michał Giercuszkiewicz Gier jest muzykiem, czynnym perkusistą, który od kilkudziesięciu lat gra bluesa. Gier uczestniczył w nagraniu ponad trzydziestu płyt różnych wykonawców takich jak: Apogeum, Kwadrat, Bezdomne Psy, Krzak, SBB czy Józef Skrzek. Największy rozgłos i status gwiazdy przysporzył Gierowi sukces płyty "Cegła", którą nagrał z zespołem Dżem. Ten kilkuletni okres z Dżemem to czas wielkiej sławy, który jednocześnie stał się dla Michała problemem. Uzależnienie od heroiny i narkotyczna przyjaźń z wokalistą Dżemu - Ryśkiem Riedlem zaważyły na jego decyzji o radykalnej zmianie miejsca zamieszkania. Michał opuścił rodzinne Katowice 30 lat temu. Od tej pory na stałe żyje poza cywilizacją. Jego wyborem i azylem stały się Bieszczady, gdzie przebywa w naturalnym kontakcie z przyrodą i jej żywiołami. Odosobnienie pomogło mu wygrać z nałogiem. 21:35 PETER FALK, JAK BYĆ COLUMBO (PETER FALK VS COLUMBO) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2018 Reżyseria: Pascal Cuissot, Gaelle Royer Dokument o filmach z udziałem Petera Falka i wpływie serialu "Columbo" na jego kolejne role. 22:40 TAMTE LATA, TAMTE DNI - ADAM WORONOWICZ Magazyn, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Joanna Makowska Scenariusz: Marta Perchuć - Burzyńska, Joanna Makowska Prowadzący: Marta Perchuć - Burzyńska Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Rozmowy realizowane są w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie sentymentalne. Tym razem swoimi wspomnieniami podzieli się z nami aktor, Adam Woronowicz. Nasz gość opowie nam, dlaczego jego zdaniem dworzec jest alegorią życia pełnego zakrętów i niespodzianek. Wspomnimy najciekawsze role Adama Woronowicza na deskach rozmaitych polskich teatrów oraz wyjątkową rolę błogosławionego księdza Jerzego Popiełuszki w filmie "Popiełuszko. Wolność jest w nas". 23:20 MÓW MI MARIANNA Film dokumentalny, 74 min, Polska, 2014 Reżyseria: Karolina Bielawska Scenariusz: Karolina Bielawska Zdjęcia: Kacper Czubak Aktorzy: Jowita Budnik, Mariusz Banaszewski Marianna to czterdziestoletnia atrakcyjna kobieta. Powoli wchodzimy w jej życie, by zrozumieć decyzję, jaką podjęła. Odeszła od osób, które kochała. Pozwała rodziców do sądu, bo tylko tak mogła zmienić zapis w metryce. A wszystko po to, by zmienić płeć i po prostu być sobą. Opowieść o Mariannie jest dwuwątkowa. Teatralna, gdzie zmaga się z przeszłością oraz dokumentalna, gdzie walczy z nieoczekiwanymi sytuacjami, które dramatycznie zmieniają jej los. Okazało się, że życie napisało scenariusz, jakiego nikt się nie spodziewał, a cena wolności i wymarzonej kobiecości jest bardzo wysoka. Kiedy Marianna chce być Marianną do końca, nie tylko emocjonalnie, ale też cieleśnie i prawnie musi zrezygnować z całego swojego dotychczasowego życia. Musi zostawić żonę i córki, pogodzić się z odrzuceniem i brakiem akceptacji ze strony rodziców, z samotnością. Ale pragnienie bycia kobietą, życia w zgodzie z własnym ciałem i tożsamością, jest silniejsze. Starając się o zmianę metryki, przygotowując się do operacji zmiany płci, Marianna pełna jest entuzjazmu i wiary w przyszłość. Kiedy jednak jej życie nieoczekiwanie łamie choroba, wybrzmiewa cały dramat tej egzystencji. W tym poruszającym dokumencie Karolina Bielawska portretuje swoją bohaterkę z szacunkiem i z ogromną dozą czułości. wyważony sposób odsłania jej emocje i motywacje, subtelnie opisuje relacje z bliskimi, pokazuje i utratę, i narodziny miłości. Do warstwy dokumentalnej autorka dodaje teatralną ramę, pozwalającą Mariannie nazwać i wytłumaczyć sobie i innym każdy ze swoich trudnych wyborów. Ciągle temat emocjonuje, budzi w społeczeństwie pytania. Dokument Karoliny Bielawskiej nie odpowiada na nie. Burzy mity, pokazując człowieka z krwi i kości, żyjącego tu i teraz, pokonującego określone bariery, będącego czyimś dzieckiem, czyimś rodzicem. Nagrody: 2015 Kraków (Krakowski Festiwal Filmowy - Międzynarodowy Konkurs Dokumentalny) - Złoty Róg dla najlepszego filmu dokumentalnego; Nagroda Publiczności; Los Angeles (Festiwal Filmów Polskich) - Nagroda "Hollywood Eagle Documentary Award"; Chicago (Festiwal Filmu Polskiego w Ameryce) - Nagroda Krytyków Chicagowskich; Warszawa (Międzynarodowy Festiwal Filmowy WATCH DOCS "Prawa Człowieka w Filmie") - Nagroda Publiczności; 2016 Tel Awiw (Festiwal Filmowy "DocAviv") - Nagroda dla najlepszego filmu; 2017 Nagroda Polskiego Kina Niezależnego im. Jana Machulskiego - w kategorii: najlepszy film. Producent: Studio Filmowe Kalejdoskop Telewizja Polska S. A. 2014 00:40 NIEBEZPIECZNIE SKROMNA Film dokumentalny, 53 min, Polska, 1994 Reżyseria: Anna Semkowicz, Marek Bieńkowski Scenariusz: Anna Semkowicz Zdjęcia: Tadeusz Jeżak Film dokumentalny poświęcony Barbarze Rachwalskiej (1922-1993), polskiej aktorce filmowej i teatralnej, znanej głównie z ról drugoplanowych. Autorzy dokumentu przedstawiają historię jej kariery zawodowej - od studiów w podziemnym Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej, aż po występy sceniczne na początku lat dziewięćdziesiątych. Historia drogi zawodowej Barbary Rachwalskiej jest jednocześnie historią polskiego powojennego aktorstwa. Była związana z wieloma teatrami w całym kraju - Narodowym, Ateneum, Na Woli w Warszawie, łódzkim Nowym, Dramatycznym w Elblągu. Była profesjonalistką i osobą niezwykle skromną. I przede wszystkim taką pozostała w pamięci przyjaciół i znajomych. Ilustracją do programu są wypowiedzi ludzi teatru i filmu, którzy znali Barbarę Rachwalską osobiście i pracowali z nią, oraz fragmenty przedstawień teatralnych, filmów i słuchowiska radiowego z udziałem bohaterki filmu. 01:45 KRZYSIEK KIEŚLOWSKI Film dokumentalny, 25 min, Polska, 2001 Reżyseria: Wojciech Malinowski Scenariusz: Wojciech Malinowski Zdjęcia: Wojciech Chabin Wykonawcy: Stanisław Górski, Stanisław Domin, Wiesław Przybyła, Stanisław Olszamowski Roman Kieślowski, ojciec reżysera, przez 20 lat chorował na gruźlicę, na którą zapadł w czasie wojny. Choroba uniemożliwiła mu normalne życie, skomplikowała też bytowanie całej rodziny. Często przebywał w sanatoriach, a wówczas żona wraz z synem i córką przenosiła się w ich pobliże, gdzie podejmowała pracę urzędniczki. Tak w latach 50. Krzysztof Kieślowski trafił do Sokołowska, pierwszego w świecie - jak wspomina lekarz chorób płuc Stanisław Domin - ośrodka sanatoryjnego, na którym wzorowali się walczący z gruźlicą w całej Europie. Sokołowsko było wówczas skupiskiem kilkuset chorych, umieszczonych w niewielkich domach przystosowanych do celów sanatoryjnych, oraz dwustu osób personelu i ich rodzin. Krzysiek mieszkał z matką i siostrą w bezpośredniej bliskości domu, w którym umieszczono jego ojca. Naprzeciwko zaś miał kino. Było jego fascynacją, rzadko kiedy jednak miał pieniądze na bilet. Szukał więc różnych sposobów, by się dostać do środka, a kiedy zawodziły, szedł z kolegami na dach, gdzie przez przewód wentylacyjny, ze złości i zazdrości pluli widzom na głowy. Krzysiek był chłopcem spokojnym i dobrym uczniem. Mniejszy od kolegów, drobny i wątły, po ukończeniu szkoły podstawowej w Sokołowsku podjął naukę w liceum w Wałbrzychu. Oznaczało to codzienną wędrówkę przez opustoszałe pola do stacji kolejowej i jazdę pociągiem do miasta. Nic nie smakowało mu tak, jak mielone na dworcu w Wałbrzychu. Po latach wyznawał, że nie cierpi zdjęć w pociągach i na dworcach, a są niemal w każdym jego filmie. I konstatował ze zdumieniem: przecież to ja piszę te scenariusze! Autor filmu wraz ze Stanisławem Górskim, dawnym szkolnym kolegą Krzysztofa Kieślowskiego, wędruje śladami reżysera po Sokołowsku i Wałbrzychu, szukając ludzi, którzy pamiętają chłopca, wspomnień po nim, miejsc i wydarzeń, które kształtowały jego wrażliwość i wyobraźnię. 02:20 WALCZEWSKI. NAJWAŻNIEJSZE JEST MARZENIE... Film dokumentalny, 47 min, Polska, 1994 Reżyseria: Agata Olenderek, Andrzej Wasilewski, Jerzy Jarocki, Janusz Morgenstern, Jerzy Gruza, Olga Lipińska, Marek Walczewski, Jerzy Grzegorzewski, Piotr Szulkin, Jerzy Kawalerowicz, Andrzej Wajda, Andrzej Domalik, Konrad Swinarski Scenariusz: Agata Olenderek, Andrzej Wasilewski Zdjęcia: Marian Prokop, Henryk Kępa Aktorzy: Marek Walczewski Film dokumentalny o Marku Walczewskim nazywanym "najbardziej demonicznym wśród polskich aktorów". Wypowiedzi bohatera, jego przyjaciół, żony, aktorów i reżyserów o aktorstwie Walczewskiego, jego różnych rolach filmowych i teatralnych i o nim samym, bogato ilustrowane fragmentami filmów i spektakli teatralnych. Marek Walczewski zmarł 26 maja 2009 roku.