TVP Historia Czwartek, 02.01.2025 06:40 BYŁ TAKI DZIEŃ - 2 STYCZNIA Felieton, 2 min, Polska, 2005 Autor: Janusz Weychert 1793 - pierwsze wykonanie "Requiem" Mozarta; 1928 - BBC rozpoczęł pierwsze na świecie emisje audycji religijnych; 1958 - Teatr Pantomimy Henryka Tomaszewskiego stał się teatrem zawodowym; 1991 - niedoszły przewrót w Rydze; 06:44 WĘDROWCY KARKONOSZY Film dokumentalny, 55 min, Polska, 2023 Reżyseria: Daniel Jasiński, Maciej Kieres, Igor Wójcik Scenariusz: Daniel Jasiński Zdjęcia: Jerzy Szota, Artur Stroiński Film dokumentalny "Wędrowcy Karkonoszy" opowiada o historii zdobywania Karkonoszy przez człowieka, głównie poprzez rozwój turystyki oraz sportu. To zdobywanie Karkonoszy miało związek z samymi zmianami w relacji ze zjawiskiem przyrodniczym, jakim są góry. Góry były od stuleci miejscem niebezpiecznym i nieprzyjaznym. Miejscem, które było niegościnne i nieprzynoszące plonów, groźne i jednocześnie obojętne dla człowieka i jego kultury. Miejsce na skraju cywilizacji. Zdobywanie gór nastąpiło w momencie zmian w kulturze. Należało jednak wpierw przełamać stare wierzenia i uprzedzenia oraz zdobyć umiejętności przetrwania. Obrazem tych wierzeń, strachu i niepewności w obliczu gór był w Karkonoszach Duch Gór Rybecal. Jest on projekcją ludzkiego spojrzenia na przyrodę, również na przyrodę, którą ostatecznie jest sam człowiek, chcący zapanować nad każdym zakątkiem ziemi i wszelką dziką naturę przemienić poprzez kulturę. Strukturalnie opowieść dzieli się na kilka głównych części: Pielgrzymi, Odkrywcy, Romantycy, Barbarzyńcy i Dzieci Natury. Wszystkie one różnią się od siebie, pokazując Karkonosze z innej strony jeśli chodzi aurę, ale również o kulturowe spojrzenie na góry w każdej z epok. Przyroda jest dana człowiekowi obiektywnie, ale człowiek, w ciągu swojej historii, dostrzegał w niej zawsze różne aspekty. Spojrzenie na przyrodę gór zmieniało się w czasie, a z nim zmieniał się rodzaj aktywności w górach. Celem filmu jest uchwycenie tych zmian w narracji, ale również w warstwie obrazu. W warstwie wizualnej film wykorzystuje zdjęcia Karkonoszy w różnych porach roku oraz dnia, by uchwycić ich ulotną, zmienną, groźną i romantyczną atmosferę. Oprócz tego twórcy pokazali miejsca związane z Karkonoszami, główne miasta leżące u podnóża gór, które rozwijały się dookoła jakiejś konkretnej działalności człowieka. Karpacz - zielarze, Szklarska Poręba - narciarstwo, Kowary - sanie rogate, Cieplice - lecznicze źródła. 07:50 CZAS HONORU - ODC. 13 WŁADEK Serial wojenny, 44 min, Polska, 2008 Reżyseria: Michał Kwieciński, Michał Rosa, Wojciech Wójcik Scenariusz: Jarosław Sokół, Jerzy Matysiak Aktorzy: Jan Englert, Maciej Zakościelny, Jakub Wesołowski, Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki, Maja Ostaszewska, Ewa Wencel, Katarzyna Gniewkowska, Krzysztof Stelmaszyk, Piotr Żurawski, Agnieszka Więdłocha, Anna Romantowska, Krzysztof Globisz Lena z trudnością adaptuje się do życia po aryjskiej stronie. Czesław prosi Marię o dostarczenie Władkowi zarazków tyfusu. Jeśli chłopak zachoruje, zostanie przewieziony do szpitala, skąd łatwiej będzie go odbić. Karol dowiaduje się, że jego siostra nie żyje. Niemcy cały czas go oszukiwali. Antek rozpoznaje zdjęcie Karola. Wie, że jest on zdrajcą. Karol odwiedza Wandę, przyznaje się, że ją oszukiwał, ale ostrzega też, że grozi jej aresztowanie i nalega, żeby wyjechała z Warszawy. Rozpoczyna się akcja odbicia Władka. 08:45 HISTORIA POLSKI - A NAD STUTTHOF DESZCZYK PADA Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2024 Reżyseria: Mirosław Basaj Scenariusz: Mirosław Basaj Zdjęcia: Mirosław Basaj Film dokumentalny o Halinie Banasiak, nauczycielce z Torunia, która w obozie koncentracyjnym Stutthof napisała książkę z bajkami dla swoich dzieci. Dla autorki "Bajki" były sposobem na przetrwanie rozłąki i ogromnej tęsknoty za dziećmi. 09:40 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - DESANT Cykl dokumentalny, 28 min, Polska, 1992 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Prowadzący: Bogusław Wołoszański Lektor: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Jerzy Dłużkowski Rola wojsk desantowych podczas walk w II wojnie światowej. Program ilustrowany fragmentami filmów archiwalnych z frontów II wojny światowej. 10:10 CZTERY STRONY ŚWIATA - KOSTARYKA. W POSZUKIWANIU EDENU. ODC. 4 (LANDS OF THE EARTH) Serial dokumentalny, 52 min, Francja, 2022 Lektor: Maciej Guzowski Dziś zwiedzanie świata nie jest już tak odkrywcze jak dawniej. Niewiele jest bowiem zakątków naszej planety, które pozostają nieznane. Autorzy serii z wielką pasją i ciekawością eksplorują miejsca spoza utartych szlaków, małe wioski, których piękno do tej pory nie zostało odkryte. Docierają do nich pieszo, pociągiem lub łodzią i niezwykle uważnie przyglądają się temu, co napotkali. 11:05 TACY BYLIŚMY - /1/ DZIEŃ KOBIET Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Michał Bandurski Scenariusz: Michał Bandurski Sentymentalny cykl dokumentalno - rozrywkowy, który stanowi niezwykłą i barwną podróż w czasie do lat 70. i 80. ubiegłego stulecia. Przypominamy, jak wyglądało wówczas życie i jacy wtedy byliśmy. Odc. 1. Nawet jeśli jest prawdą, że mężczyźni rządzą światem, to na pewno kobiety rządzą mężczyznami. Z okazji Dnia Kobiet, sentymentalna podróż do lat dawno minionych, w których życie nie wyglądało tak jak teraz. Jak kilkadziesiąt lat temu świętowano Dzień Kobiet? Jak wyglądało życie codzienne, domowe i zawodowe pań? Czy panowie obawiali się coraz większego uczestnictwa swoich towarzyszek w życiu społecznym i zawodowym? Jacy wtedy byliśmy? Odpowiedzi na te i inne pytania w tym odcinku programu. 11:35 U PANA BOGA W OGRÓDKU - ODC. 1/12 Serial komediowy TVP, 39 min, Polska, 2008 Reżyseria: Jacek Bromski Scenariusz: Jacek Bromski Zdjęcia: Ryszard Lenczewski Aktorzy: Krzysztof Dzierma, Andrzej Beya-Zaborski, Emilian Kamiński, Jan Wieczorkowski, Agata Kryska, Wojciech Solarz, Irina Łaczina, Mieczysław Fiodorow, Małgorzata Sadowska, Alicja Bach Serial "U Pana Boga w ogródku" to telewizyjna wersja komedii obyczajowej pod tym samym tytułem, kontynuacji filmu "U Pana Boga za piecem". Akcja rozgrywa się na prowincji, w pozornie spokojnej, idyllicznej mieścinie Królowy Most, dokąd agenci CBŚ przywożą gangstera Józefa Czaplę, świadka koronnego w procesie przeciwko mafii z Milanówka. W ramach ochrony świadków zmieniono mu nazwisko i adres: teraz dla niepoznaki Czapla, znany również pod pseudonimem Żuraw, nazywa się Jerzy Bocian i zamieszkuje w wynajętej dla niego willi. Szczegóły sprawy zna tylko komendant policji, który zresztą boryka się jeszcze z wieloma innymi kłopotami: brakuje mu podwładnych, choć właśnie jeden nowy dostał przydział do Królowego Mostu, nie może też znaleźć męża dla swej córki Luśki, która ma nieślubnego potomka. Rozpoczyna się klasyczna komedia pomyłek, w której bohaterowie stawiani są przed coraz to nowymi i nieoczekiwanymi wyzwaniami. W małej mieścinie dojdzie do porachunków gangsterskich, różnie zakończonych prób robienia wielkich interesów, nowych związków, a wszystko to w komediowo - kryminalnej konwencji. 12:20 80 MILIONÓW Film sensacyjny, 102 min, Polska, 2011 Reżyseria: Waldemar Krzystek Scenariusz: Waldemar Krzystek, Krzysztof Kopka Zdjęcia: Piotr Śliskowski Muzyka: Zbigniew Karnecki Aktorzy: Filip Bobek, Marcin Bosak, Wojciech Solarz, Krzysztof Czeczot, Piotr Głowacki, Mariusz Benoit, Jan Frycz, Mirosław Baka, Agnieszka Grochowska, Adam Ferency, Antonina Choroszy, Sonia Bohosiewicz W swoim filmie Waldemar Krzystek przedstawia głośną akcję opozycjonistów, którzy 3 grudnia 1981 roku, dziesięć dni przed wprowadzeniem w kraju stanu wojennego, podjęli z banku, ze związkowego konta tytułowe 80 milionów. Reżyser nakręcił tę opowieść według scenariusza zainspirowanego rzeczywistymi wydarzeniami, jakie miały miejsce we Wrocławiu w latach 1980 - 1982. Sierpień 1980 r. Do zapoczątkowanego w Stoczni Gdańskiej strajku przyłączają się największe zakłady pracy w większości polskich miast. Trwa strajk generalny skierowany przeciwko władzy komunistycznej. Cały świat z napięciem obserwuje wydarzenia w Polsce. Fala sierpniowych strajków doprowadziła ostatecznie do powstania NSZZ Solidarność. 31 sierpnia 1980 roku we Wrocławiu, podobnie jak w całym kraju, wszyscy z radością przyjmują wiadomość o podpisaniu porozumienia w Stoczni Gdańskiej przez Mieczysława Jagielskiego i Lecha Wałęsę. Większa część akcji filmu obejmuje właśnie okres poprzedzający wprowadzenie w Polsce stanu wojennego 13 grudnia 1981 roku. Funkcjonariusze SB działają coraz bardziej nerwowo, trwa inwigilacja obywateli, śledzą każdy krok tzw. wrogów systemu komunistycznego, organizowane są prowokacje, naloty na drukarnie. Jesienią 1981 roku na Dolnym Śląsku ma miejsce cała seria różnych działań SB. Władze PRL - u przygotowują się do stanu wojennego. Dla wielu Polaków staje się jasne, że konfrontacja opozycji z komunistami jest już nieunikniona. To sygnał dla młodych działaczy Solidarności, że trzeba ostatecznie przeciwstawić się ubeckim zagrywkom. Przygotowują i przeprowadzają śmiałą akcję wyprowadzenia z wrocławskiego banku związkowych pieniędzy, zanim ich konto zostanie zablokowane. Następnym krokiem będzie szybka zamiana złotówek na dolary. 3 grudnia 1981 r. działacze dolnośląskiej Solidarności dokonują ryzykownej wypłaty 80 milionów z konta związku. Udaje im się zmylić czujność funkcjonariuszy SB, którzy nie spuszczają z oka członków Solidarności. W akcję w banku angażuje się wiele osób: sam dyrektor placówki, kasjerki, duchowni, a nawet cinkciarze. Po wprowadzeniu stanu wojennego następują liczne aresztowania. 80 milionów pozostało jednak w bezpiecznym miejscu. Pieniądze przeznaczono na pomoc ofiarom represji i na kontynuowanie podziemnej działalności związku. Cała kwota została rozliczona na IX Zjeździe NSZZ Solidarność już w wolnej Polsce. 14:15 UPADEK NAZIZMU S.III - ODC. 2. URODZINY HITLERA (ODC. 2) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2022 Reżyseria: Julian Jones, Julian Jones Ta niezwykła seria przybliża decydujące starcie II wojny światowej, kiedy to Hitler stawił czoła równie bezwzględnemu dyktatorowi: Stalinowi. Będąc u szczytu swej potęgi, Hitler próbuje oszukać sowieckiego przywódcę, przedstawiając plan inwazji na Wielką Brytanię, jednocześnie potajemnie przygotowując atak na Związek Sowiecki. Stalin ma jednak szpiega w kwaterze głównej Hitlera. Obaj dyktatorzy przejmują dowodzenie nad własnymi armiami. Ludzie Hitlera składają fałszywe obietnice, a w Stalinie Hitler znalazł swojego przeciwnika. W obliczu klęski Niemiec na froncie wschodnim Hitler zostaje zmuszony do odwrotu. Pojawiają się głębokie konflikty, a jego najbliższy krąg walczy o władzę. W miarę jak narasta opór przeciwko niemu, a wewnętrzny wróg knuje, jak go zabić, Hitler popycha Niemcy ku zniszczeniu. Wniknięcie w umysły dwóch dyktatorów, których złudzenie niezwyciężoności doprowadziło do ich własnej klęski, to opowieść o tym, dlaczego dyktatury upadają. Jest to również przerażający opis pychy, decyzji i mrocznej sztuki politycznej, która sprzysięgła się, by zniszczyć wolność, ale ostatecznie zniszczyła samą siebie. 15:10 KOLĘDY POD TATRAMI - /7/ Koncert, 10 min, Polska, 2024 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Scenariusz: Małgorzata Kosturkiewicz Wykonawcy: Dorota Miśkiewicz, Mietek Szcześniak, Natalia Kukulska, Stokłosa Collective Orchestra, Staszek Z Gór, Kamil Bednarek, Mateusz Ziółko, Józefina Lubieniecka, Ania Rusowicz, Basia Giewont Najpiękniejsze kolędy z koncertu "Kolędy pod Tatrami". 15:25 KORONA KRÓLÓW - ODC 142 Telenowela historyczna TVP, 25 min, Polska, 2018 Reżyseria: Piotr Fiedziukiewicz, Wojciech Pacyna, Jacek Sołtysiak, Jerzy Krysiak Scenariusz: Jan Piotr Szafraniec, Teresa Czepiec, Małgorzata Jurczak Zdjęcia: Jacek Fabrowicz, Paweł Figurski, Romuald Lewandowski, Krzysztof Pakulski, Rafał Paradowski, Tomasz Wójcik Muzyka: Marcin Przybyłowicz Aktorzy: Andrzej Hausner, Aleksandra Przesław, Martyna Dudek, Marcin Rogacewicz, Krzysztof Wrona, Piotr Nowak, Hubert Wróblewski, Wenanty Nosul, Agnieszka Mandat, Paulina Kondrak, Agata Bykowska, Mateusz Lisiecki, Mariusz Krzemiński, Andrzej Popiel, Michał Wolny Nie cichną działania zbrojne. Wojska Kazimierza ruszają na Ścinawę i Oleśnicę. Dochodzi do krwawych walk, jeden z oddziałów zostaje rozbity a jego dowódca wtrącony do niewoli. Karl po nieoczekiwanym wybuchu uczucia do Jagny, za cel najwyższy postawił sobie uleczyć Adelajdę z bezpłodności. W przeciwnym razie królowa odeśle go do domu. Helena nie może pogodzić się z wizją swojej przyszłości, jaką snuje jej ojciec - Przybysław. 16:00 SENSACJE XX WIEKU - KSIĘGA SZPIEGÓW - DULLES Cykl dokumentalny, 20 min, Polska, 1994 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Muzyka: Dariusz Żebrowski Prowadzący: Bogusław Wołoszański Allen Dulles przyjechał do Berna w listopadzie 1942 roku. Działał głównie we Włoszech, a jego celem było nakłonienie Włoch, a być może i Niemiec do zawarcia pokoju na Zachodzie. 16:30 SENSACJE XX WIEKU - TAJEMNICZY DR SORGE Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 1994 Reżyseria: Tomasz Kostuch Scenariusz: Bogusław Wołoszański Prowadzący: Bogusław Wołoszański Program cykliczny o charakterze sensacyjnym, popularyzujący wiedzę o historii XX wieku. Bohaterem tego odcinka jest Richard Sorge - radziecki superszpieg o pseudonimie Ramsay. Jako korespondent "Frankfurter Zeitung" pracował w Chinach i Japonii. Była to świetna przykrywka do jego działalności szpiegowskiej dla radzieckiego wywiadu wojskowego. W 1941 r. nadał z Tokio depeszę, w której przekazał niemal dokładną datę ataku Niemiec na ZSRR. Dlaczego Stalin ją zignorował? 17:05 HISTORIA POLSKI - JANINE (JANINE) Film dokumentalny, 65 min, Białoruś, 2019 Reżyseria: Władmir Bokun Scenariusz: Władimir Bokun Janine urodziła się w 1930 roku w małym górniczym miasteczku Lalen, niedaleko Lille. Jej rodzice przyjechali do Francji zarabiać pieniądze ze wschodnich terenów Rzeczypospolitej. Ale językiem ojczystym Janine był już francuski. 6 października 1944 r. w Związku Sowieckim utworzono Biuro Repatriacji Obywateli Sowieckich z Niemiec i krajów przez nie okupowanych. Do powrotu zachęcani także emigrantów zarobkowych z zachodniej Białorusi i Ukrainy, którzy przybyli do Francji przed wojną. Po powrocie do domu obiecano im dobrą pracę, mieszkanie, bezpłatną edukację i możliwość powrotu do Francji w dowolnym momencie. Wielu się zgodziło, w tym rodzice Janine. W Związku Sowieckim repatriantom odebrano francuskie paszporty, powrotu nie było. Młoda Francuzka trafiła do białoruskiej wioski. Dopiero po 72 latach po opuszczeniu rodzinnego kraju Janine zdecydowała się na krótką chwilę wrócić do miasta swojego dzieciństwa. 18:30 RZECZ POLSKA S.I - KLOCKI ZOFII STRYJEŃSKIEJ Cykl dokumentalny, 12 min, Polska, 2018 Reżyseria: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Muzyka: Bartosz Kruczyński Wykonawcy: Marek Sosenko, Stanisław Lenartowicz 100 najlepszych polskich projektów na 100 - lecie Niepodległości! W pierwszym odcinku bohaterem będą klocki Zofii Stryjeńskiej. Projekt tej drewnianej zabawki powstał w 1918 roku i był związany z aktywnością artystki w ramach Warsztatów Krakowskich. Klocki miały przedstawiać 6 scen nawiązujących do tradycji ludowych jak np. puszczanie wianków na rzece czy oczepiny. W ten sposób Stryjeńska chciała edukować najmłodszych w polskich zwyczajach. Cykl TVP Kultura to propozycja przyjrzenia się krajowej sztuce projektowania. Będzie to zarówno odpowiedź na obserwowaną od jakiegoś czasu modę na przedmioty vintage, jak i promocja najciekawszych nowych rozwiązań projektowych. Choć polski design w ostatnich latach staje się jednym z naszych eksportowych hitów, to wciąż zbyt mało się o nim mówi. Program ma opowiadać o konkretnych przedmiotach, rekonstruując historię ich powstania, pokazując ich funkcję w przestrzeni, przedstawiając twórców i projektantów. Ta opowieść o rzeczach stanie się również opowieścią o najnowszej historii Polski. 18:50 CZAS HONORU - ODC. 14 "KRZYŻ WALECZNYCH" S. II Serial TVP, 48 min, Polska, 2009 Reżyseria: Michał Kwieciński, Michał Rosa, Grzegorz Kuczeriszka Scenariusz: Ewa Wencel, Jarosław Sokół Aktorzy: Maciej Zakościelny, Jakub Wesołowski, Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki, Ewa Wencel, Katarzyna Gniewkowska, Krzysztof Stelmaszyk Ranny, chory na tyfus Władek zostaje ukryty w klasztorze. Rappke szuka winnych strzelaniny w szpitalu. Znajduje zwłoki Czesława w miejskiej kostnicy. Na rozkaz standartenfuhrera Gerda Kellera organizuje zasadzkę w czasie pogrzebu. Bronek z Wandą przenoszą się nowego mieszkania. Ich szczęście nie trwa jednak długo, bo Wanda zostaje zadenuncjowana przez sąsiada. W tym czasie w mieszkaniu Heleny, matki Wandy, Niemcy zastawiają pułapkę. Doktor Maria Konarska przedstawia rannemu Kellerowi swoją diagnozę - będzie sparaliżowany. Bronek, Michał i Janek poznają swojego nowego dowódcę, Doktora. Maria już wie, że jej mąż, Czesław, zginął w akcji. Tymczasem Lena Sajkowska, ukochana Janka, zauważa, że jest śledzona przez tajemniczego mężczyznę. 20:00 GDY KWITNĄ KASZTANY. NASZ NAZARET Film dokumentalny, 53 min, Polska, 2022 Reżyseria: Rafał Bryll Scenariusz: Rafał Bryll Zdjęcia: Rafał Bryll, Paweł Sierpiński Dokumentalna historia Szkoły Sióstr Nazaretanek w Warszawie, podczas Powstania Warszawskiego nazwanej Twierdzą przy Czerniakowskiej. Film z sekwencjami aktorskimi inscenizowanymi oraz animowanymi. Historia rozpoczyna się współcześnie, wiosną, kiedy kwitną kasztany, a maturzystki przygotowują się do egzaminów. Jedna z maturzystek, podczas przeglądania szkolnego archiwum trafia na ślad swojej rówieśniczki, która w 1944 roku, tuż przed Powstaniem Warszawskim także zdawała maturę - w konspiracji. Wraz ze współczesną bohaterką, poznajemy wojenne losy Szkoły, istotę tajnego nauczania, a szerzej - zapoznajemy się z historią Zgromadzenia Sióstr Nazaretanek oraz ideami, które od początku kierowały życiem Sióstr. Z ust okupacyjnych maturzystek, nauczycieli oraz samych nazaretanek, dowiadujemy się, dlaczego nauczanie młodzieży było, jest i będzie dla Sióstr sprawą najwyższej wagi. Ten film to podróż w czasie, między współczesnością a historią. 21:00 KINGSAJZ Komedia, 104 min, Polska, 1988 Reżyseria: Juliusz Machulski Scenariusz: Jolanta Hartwig, Juliusz Machulski Zdjęcia: Jerzy Łukaszewicz Muzyka: Krzesimir Dębski Aktorzy: Jacek Chmielnik, Jerzy Stuhr, Katarzyna Figura, Grzegorz Heromiński, Joachim Lamża, Maciej Kozłowski, Jan Machulski, Leonard Pietraszak, Liza Machulska, Witold Pyrkosz, Halina Machulska, Beata Tyszkiewicz, Olgierd Łukaszewicz W podziemiach Instytutu Badań Czwartorzędu istnieje nieznana kraina zwana Szuflandią. Jak sama nazwa wskazuje, jej pejzaż tworzą głównie szuflady, segregatory i inne atrybuty biurowo-urzędniczej rzeczywistości. Panuje tu nadszyszkownik Kilkujadek - odpowiednik współczesnego krasnoludka, metodami władzy różniący się jednak zasadniczo od króla Ćwieczka. Kilkujadek z pomocą zaufanej świty trzyma swoich "kumotrów" za twarz, by przypadkiem żaden z nich nie wykrył tajemnicy kingsajzu. Pod tą tajemniczą nazwą kryje się eliksir, pozwalający krasnoludkowi zyskać rozmiary człowieka ("king size" - królewski rozmiar) i zamieszkać w krainie ludzi, obfitującej w wolność, kobiety i inne atrakcje. Przypadek sprawia, że alchemik Adaś samodzielnie uzyskuje kingsajz. Wypija go, przenosi się do ludzkiego świata i... nie bardzo chce wracać. Tymczasem podwładni Kilkujadka odkrywają tajemnicę domorosłego uczonego. Rozgniewany nie na żarty dyktator wysyła swych siepaczy, by sprowadzili Adasia z powrotem. Film otrzymał "Brązowe Lwy Gdańskie" za scenografię na FPFF w Gdańsku w 1988 r. To komedia fantastyczna korzystająca z bajkopisarskich tradycji i filmowego gatunku fantasy. "Kingsajz" był czwartą komedią Juliusza Machulskiego. Poprzednie - minicykl "Vabank" i "Vabank II" oraz "Seksmisja" - spotkały się z aplauzem krytyki i publiczności. Ich twórca zyskał zaś opinię reżysera, który w atrakcyjnej formie kina popularnego potrafi powiedzieć rzeczy ważne i niebłahe. "Kingsajz" potwierdził słuszność tej opinii. Stał się jednak również znakiem, że pomysły fabularne Machulskiego powoli zatracają pierwotną świeżość, a twórca zaczyna cytować samego siebie. Mimo to "Kingsajz" spotkał się z przychylnością publiczności, a i wśród recenzentów znalazło się sporo takich, którym przypadł do gustu. Wskazywano na jego związki z nurtem tzw. utopii negatywnej (m.in. "Podróże Guliwera" Jonathana Swifta, "Rok 1984" Orwella) oraz pełną czarnego humoru twórczością Sławomira Mrożka. Jak celnie ujął to jeden z krytyków, Machulski opowiedział tym razem historię "wesołą, a ogromnie przez to smutną". Z ironią potraktował nie tylko dogorywający wówczas w Polsce totalitaryzm, ale i samego siebie, czego dowodzi ostatnia, zaskakująca scena filmu. 22:50 WSZYSTKIE ROLE STANISŁAWA BAREI Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2021 Reżyseria: Mariusz Cieślik Stanisław Bareja. Jego nazwisko stało się marką. Jak u Barei, zupełny Bareja, Bareja wiecznie żywy w ten sposób miliony Polaków opisują absurdalne historie. Nikt nie pokazał PRL - u lepiej niż ten właśnie reżyser. Bareja to mistrz groteski i najwybitniejszy polski twórca komedii, ale także bardzo bystry obserwator rzeczywistości. O jego filmach wiemy prawie wszystko, ale ich twórca wciąż pozostaje postacią słabo znaną. Tymczasem był Bareja człowiekiem niebanalnym. Przez lata czynnie wspierało pozycję demokratyczną. W piwnicy segmentu na ulicy Fitelberga na prawie dekadę udzielił gościny drukarzom z podziemia. Przemycił też z Wiednia przez dwie granice (i to w sierpniu 1980 roku) powielacz, który służył później nielegalnej Solidarności. Nie bał się wcale, choć groziła za to kara długoletniego więzienia. Te fakty są opinie publicznej znane słabo albo wręcz wcale, warto więc je przypomnieć. 23:50 SENSACJE XX WIEKU - NAJWIERNIEJSZY ŻOŁNIERZ HITLERA Cykl dokumentalny, 45 min, Polska, 2002 Reżyseria: Wojciech Pacyna Pacyna Scenariusz: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Adam Sikora Prowadzący: Bogusław Wołoszański Rommel zdawał sobie sprawę, że nie wygra z aliantami, jeżeli nie otrzyma posiłków. Wprowadzony w błąd przez brytyjski wywiad uznał, że nic złego się nie stanie jeżeli na kilka tygodni uda się do Europy. 23 września wyjechał do Rzymu, a następnie do Winnicy na Ukrainie, aby tam w polowej kwaterze Hitlera przedstawić mu sytuację w Afryce Północnej i uzyskać niezbędne dostawy broni i amunicji. 00:50 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - PUŁTUSK Z NAPOLEONEM W TLE Magazyn historyczny, 24 min, Polska, 2021 Autor: Adam Sikorski Lektor: Artur Kalicki Magazyn historyczny prezentujący wydarzenia i różne aspekty dawnej i najnowszej historii Polski. W programie podejmowane są zatarte, zagubione, zakłamane wątki polskiej historii. Autor poszukuje odpowiedzi na pytania o naszą wspólną przeszłość. Okazuje się, że wiele odpowiedzi leży w rodzinnych archiwach, zdjęciach, dokumentach i wspomnieniach ludzi. Program mobilizuje do poszukiwań lokalne środowiska miłośników historii, których nie brakuje w żadnym zakątku kraju. 01:30 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - O HONOR FRANCJI CZ 1 Cykl dokumentalny, 27 min, Polska, 1993 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Prowadzący: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Andrzej Żydaczewski Program cykliczny popularyzujący wiedzę o historii II wojny światowej. Odcinek poświęcony budowie francuskiego systemu fortyfikacji - Linii Maginota. Wykorzystano archiwalne materiały filmowe.