TVP Dokument Czwartek, 11.01.2024 05:30 PRZYRODNIK NA TROPIE - /11/ - DZIĘCIOŁ Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2020 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Scenariusz: Łukasz Bożycki Prowadzący: Łukasz Bożycki Nie każdemu udało się go zobaczyć, ale z pewnością wielu go usłyszało. To dzięcioł, jeden z najbardziej pracowitych i pożytecznych ptaków żyjących w Polsce. Jego stukanie zwiastuje nadejście wiosny. Czy wiedzieliście, że dzięcioł potrafi uderzyć w drzewo aż 29 razy na sekundę? Takie stukanie nazywa się werblowaniem. O tym i o innych zwyczajach dzięcioła opowie w odcinku niestrudzony obserwator przyrody - Łukasz Bożycki. 06:00 WETERYNARZE Z SERCEM - /130/ Reality show, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Beata Szymańska Scenariusz: Beata Szymańska Program prezentuje przypadki pacjentów pojawiających się w klinikach weterynaryjnych, pracę i opiekę medyczną nad zwierzętami w ogrodach zoologicznych i innych placówkach działających na rzecz zwierząt. Odwiedza również ośrodki rehabilitacji osób z niepełnosprawnościami i placówki wykorzystujące w swej pracy zwierzęta, np. policja czy służby celne. Pokazuje także mniej popularne zwierzęta domowe, jak gryzonie czy zwierzęta egzotyczne i wskazuje, jak postępować ze zwierzętami. 06:35 POKLĄSKWA, CZAJKA I ORZEŁ CESARSKI (WHINCHAT, LAPWING AND IMPERIAL EAGLE HOW CAN WE SAVE OUR BIRD LIFE? / BRAUNKEHLCHEN, KIEBITZ & KAISERADLER WIE RETTEN WIR ÖSTERREICHS VOGELWELT?) Film dokumentalny, 51 min, Australia, 2020 Reżyseria: Mario Kreuzer, Leander Khil Film dokumentalny o zagrożeniach dla ptactwa. Niektóre ptaki krążą po niebie tylko na obszarach chronionych. Wiele osób i organizacji zajmujących się ochroną przyrody pracuje nad zachowaniem różnorodności wśród ptaków. Film pokazuje także zagrożone gatunki i ich siedliska: od Alp, przez łąki, po dzikie brzegi jezior. Istnieje wiele sposobów na zachowanie różnorodności ptactwa. Każdy może pomóc w tym dziele. 07:35 DZIKA KUBA - CZĘŚĆ 1 (WILD CUBA A CARIBBEAN JOURNEY WITH COLIN STAFFORD - JOHNSON) Film dokumentalny, 58 min, Austria, 2020 Reżyseria: John Murray Film przenosi widzów w czasy sprzed zaledwie 50 lat, kiedy ziemska przyroda wydawała się obfita. To podróż do zagubionego świata, który wkrótce może zniknąć na zawsze. Bo wszystko się zmieni. Rozpoczniemy kubańską podróż na południu wyspy, na wielkim Bagnie Zapata. Największy pojedynczy obszar chroniony na całych Karaibach jest domem dla najmniejszego ptaka na świecie, niewielkiego kolibra pszczół. Dekady socjalistycznego rządu nastawionego na ochronę przyrody, amerykańskie embarga i minimalny rozwój pozostawiły wyspę w dużej mierze niezmienioną przez pięć dekad. Niezależnie od polityki, izolacja Kuby stworzyła naturalną cytadelę na Karaibach, wyspę naprawdę oddzieloną. Kuba to najcenniejszy klejnot Karaibów. Lasy porastają duże obszary wyspy - a jej błękitne wody kryją w sobie jedne z najbogatszych raf koralowych na świecie. Gdy wiele dzikich krain i mórz Karaibów ma problemy - niezwykła historia Kuby stworzyła prawdziwą, dziką krainę czarów. Połowa kubańskiej flory i fauny występuje wyłącznie tutaj. Od kubańskiego gatunku krokodyli i węży - po najmniejsze ptaki i żaby na naszej planecie. Po Kubie oprowadzi nas Colin Stafford Johnson. Filmuje dziką przyrodę od ponad 30 lat i nigdy nie zatracił chłopięcej obsesji na punkcie tej wyjątkowej wyspy. 08:35 . - BUDOWNICTWO PRZYSZŁOSCI (SMART CITIES / BAUEN FÜR DIE STADT DER ZUKUNFT) Cykl dokumentalny, 44 min, Austria, 2015 Reżyseria: Claudia Giczy, Peter Giczy Dokumentalna opowieść o nowoczesnej architekturze, nowatorskim projektowaniu miast i domów, w których będziemy mieszkać w przyszłości. Na początku XX wieku zaledwie 10 procent światowej populacji mieszkało w miastach. Dziś ta liczba wynosi już 50 proc. Pod koniec tego stulecia ludzkość będzie gatunkiem w przeważającej mierze miejskim. Rozpoczęła się epoka miejska. Ale jak powinny wyglądać miasta przyszłości? Jak powinny funkcjonować? Urbaniści ogólnie zgadzają się, że powinni być ekologiczne, wydajne, zaawansowane technologicznie, a przede wszystkim zrównoważone i w tym celu planują inteligentne miasta przyszłości. 09:30 ŚWIATOWE DZIEDZICTWO HISZPAŃSKICH MIAST - CORDOBA (WORLD HERRITAGE SPANISH CITIES) Cykl dokumentalny, 52 min, Hiszpania, 2019 Reżyseria: Antonio Urrea, Ivan Bayon Spektakularna seria dokumentalna - wycieczka po 5 miastach w Hiszpanii, które są wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Zabytki, ciekawostki, najpiękniejsze miejsca i ludzie - mieszkańcy tych miast. W tym odcinku - Cordoba. 10:35 NADOLE Reportaż, 18 min, Polska, 1978 Scenariusz: Zbigniew Bożyczko Zdjęcia: Janusz Sztajkowski Zawiła historia pomorskiej miejscowości Nadole nad Jeziorem Żarnowieckim, przez którego środek przebiegała w 1919 roku granica między Polską a Rzeszą. Linia graniczna sytuowała Nadole po stronie niemieckiej. Po zdecydowanym proteście mieszkańców, Międzynarodowa Komisja Demarkacyjna przyznała Nadole Polsce. Jednak przez cały okres międzywojenny Nadole nie miało z Polską żadnego połączenia lądowego. Granica biegła przez środek jeziora. Wieś była odcięta od lądu, otoczona niemieckimi terenami. Jedyna droga była przez jezioro. Największy rozwój miejscowości nastąpił na początku lat 70. XX wieku, ze względu na budowę Elektrowni Jądrowej Żarnowiec. 11:05 POLSKIE DZIEDZICTWO S.I - ODC. 10 Magazyn historyczny, 28 min, Polska, 2021 Reżyseria: Maciej Kłobucki Scenariusz: Maciej Kłobucki, Bartosz Kucharski, Kamil Szymański Zdjęcia: Damian Szprejda, Jacek Cichocki, Mariusz Gala Prowadzący: Stefan Tompson Wykonawcy: Jarosław Łukomski Cykl dokumentalno - historyczny o polskim dziedzictwie kulturowym na Kresach Wschodnich, prowadzony przez Stefana Tompsona, w którym przybliżona zostaje widzowi historia ziem polskich sprzed 1921 roku. Prezentowane są najciekawsze polskie posiadłości, usytuowane za naszą obecną wschodnią granicą. Ukazane są najciekawsze miejsca, zarówno te oczywiste i znane z przewodników, jak również te, o których już dawno zapomniano. Autorzy przedstawiają ich historię, opowiadają o ciekawostkach i legendach, omawiają polski aspekt dotyczący prezentowanych posiadłości. Przybliżają historię Polaków na danym terenie i zachęcają każdego widza do odwiedzin miejsc polskiego dziedzictwa kulturowego na Kresach Wschodnich. W tym odcinku Stefan Tompson zabierze nas do jednego z najstarszych grodów Litwy, malowniczej miejscowości Troki. Miasto to było stolicą Litwy do czasu, gdy wielki książę Giedymin przeniósł stolicę do leżącego nieopodal Wilna. Odległość, jaka dzieli te dwa miasta, to niespełna 30 kilometrów. W XIV w. został wzniesiony imponujący zamek na środku jeziora Galve. Historia tej twierdzy skrywa wiele tajemnic. Kto i dlaczego zamordował Zygmunta I Kiejstutowicza? Kim są tajemniczy Karaimowie? Jaki związek z tym miejscem miała Rzeczpospolita? Na najbardziej nurtujące pytania odpowie Stefan Tompson w swojej podróży śladami polskiej historii w Trokach. 11:40 OPUSZCZONE MIEJSCA - ODC. 3 STRACONE IMPERIUM (FORSAKEN PLACES - GEHEIME WELTEN / VERLORENES EMPIRE) Serial dokumentalny, 53 min, Niemcy, 2020 W tej 4 - odcinkowej serii zbudowane ze stali, zalane betonem lub wydobyte spod ziemi pomniki przełomowych momentów historii ożywają na nowo. Swoje osobiste wspomnienia o tych zapomnianych, ale często niedostępnych i groźnych miejscach przywołują związani z nimi świadkowie. Opowiadają o klęskach żywiołowych, wojnach lub wielkich katastrofach, które odcisnęły piętno na tych zabytkach, a także na ludziach mieszkających czy pracujących w ich pobliżu. W czterech odcinkach widzowie poznają dwanaście takich "zaginionych miejsc" - to bazy wojskowe, pokazowe budynki epoki, turystyczne raje i szpitale. 12:40 NA KRAWĘDZI - ODC. 3 GORĄCO (ON THE EDGE 3. HEAT) Serial dokumentalny, 51 min, Francja, 2018 Reżyseria: Laurent Ramamonjiarisoa Mini - seria dokumentalna (6 odcinków) opowiadająca o tym, co dzieje się z ludzkim organizmem w ekstremalnych warunkach. Marc poddaje się kolejnym wyzwaniom, które spowodują, że znajdzie się w ekstremalnie niskich lub wysokich temperaturach, na wysokości lub bardzo głęboko oraz poddany będzie ogromnym prędkościom lub bardzo wymagającym testom na refleks. Spotka się z różnymi specjalistami, naukowcami i sportowcami, którzy będą go trenować, testować i dawać rady jak robić postępy. Odc. 3 - "Gorąco". Tym razem wyzwaniem będzie wysoka temperatura. Marc podejmie samotną wędrówkę - 150 km, w ekstremalnym upale po tunezyjskiej pustyni. Później będzie dokonywał testu i sprawdzał, jak zachowa się organizm w komorze klimatycznej w temperaturze 45 st. C. Nauczy się znosić upał, zarządzać wysiłkiem, przekraczać swoje granice, pocić się. Aby przejść 100 km na Saharze trzeba zaadaptować ciało, słuchać go, wzmacniać mięśnie i nie zapominać o nawadnianiu. Poznamy też Philippe Frey'a, który nosi przydomek "biały nomada". Pustynia sama ustala zasady. Człowiek nie zapanuje nad wszystkim. To królestwo natury, a człowiek może tylko odczuwać względem niej respekt. To będzie prawdziwa próba sił. 13:35 BRACIA NA WOJNIE (UNEQUAL BROTHERS - WOLVES AND LIVESTOCK GUARDIAN DOGS / UNGLEICHE BRÜDER) Film dokumentalny, 52 min, Austria, 2020 Reżyseria: Heribert Schöller Dokumentalna opowieść o wilkach - drapieżnikach, które polują na zwierzęta hodowlane i psach, które mają za zadanie ich bronić. A przecież dawno temu ludzie zatrzymali wilka przy sobie, oswoili go i zaczęli używać do ochrony przed drapieżnikami. Dziś psy pilnują zwierząt gospodarskich. Oto ciekawa historia o powrocie wilków. Psy stróżujące są antagonistami wilków i jednocześnie kolegami z drużyny. Nasza podróż prowadzi nas do dwóch różnych miejsc w Europie; gęsto zaludnionej Europy Środkowej i dzikich regionów Europy Południowej. Siedliska przyrodnicze kontrastują z krajobrazami zdominowanymi przez rolnictwo. Połączeni naturalną niechęcią do siebie, wilk i pies mogą się jednak nawzajem wykorzystywać i chronić. Z prawnego punktu widzenia wilk jest gatunkiem objętym ścisłą ochroną na mocy prawa UE. Dlatego ludzie muszą znaleźć odpowiednie sposoby na możliwie pokojowe ich współistnienie. Kluczowym pomocnikiem w tym procesie jest pies - bardzo stary towarzysz człowieka. 14:40 DZIKA KUBA - CZĘŚĆ 2 (WILD CUBA A CARIBBEAN JOURNEY WITH COLIN STAFFORD - JOHNSON) Film dokumentalny, 58 min, Austria, 2020 Reżyseria: John Murray Film przenosi widzów w czasy sprzed zaledwie 50 lat, kiedy ziemska przyroda wydawała się obfita. To podróż do zagubionego świata, który wkrótce może zniknąć na zawsze. Bo wszystko się zmieni. Rozpoczniemy kubańską podróż na południu wyspy, na wielkim Bagnie Zapata. Największy pojedynczy obszar chroniony na całych Karaibach jest domem dla najmniejszego ptaka na świecie, niewielkiego kolibra pszczół. Dekady socjalistycznego rządu nastawionego na ochronę przyrody, amerykańskie embarga i minimalny rozwój pozostawiły wyspę w dużej mierze niezmienioną przez pięć dekad. Niezależnie od polityki, izolacja Kuby stworzyła naturalną cytadelę na Karaibach, wyspę naprawdę oddzieloną. Kuba to najcenniejszy klejnot Karaibów. Lasy porastają duże obszary wyspy - a jej błękitne wody kryją w sobie jedne z najbogatszych raf koralowych na świecie. Gdy wiele dzikich krain i mórz Karaibów ma problemy - niezwykła historia Kuby stworzyła prawdziwą, dziką krainę czarów. Połowa kubańskiej flory i fauny występuje wyłącznie tutaj. Od kubańskiego gatunku krokodyli i węży - po najmniejsze ptaki i żaby na naszej planecie. Po Kubie oprowadzi nas Colin Stafford Johnson. Filmuje dziką przyrodę od ponad 30 lat i nigdy nie zatracił chłopięcej obsesji na punkcie tej wyjątkowej wyspy. 15:45 TECHNO SAPIENS: PRZYSZŁOŚĆ LUDZKOŚCI (TECHNO SAPIENS - THE FUTURE OF THE HUMAN SPECIES / TECHNO SAPIENS - DIE ZUKUNFT DER SPEZIES MENSCH) Film dokumentalny, 51 min, Austria, 2016 Reżyseria: Peppo Wagner Dokument o przełamywaniu i zacieraniu się granic między człowiekiem a maszyną, między technologią a naturą. Technologie informacyjne, inżynieria genetyczna i nanotechnologia nie tylko wkraczają na grunt społeczeństwa, ale także coraz bardziej bezpośrednio wpływają na ludzką naturę. Dzień, w którym Homo sapiens będzie mógł świadomie sam siebie projektować i radykalnie się zmieniać nie jest odległy. Daleko idąca optymalizacja rasy ludzkiej przy użyciu zarówno istniejącej, jak i przyszłej technologii wydaje się być kolejnym logicznym krokiem, jaki ludzkość podejmie, aby zbliżyć się do doskonałości. Koncentrowanie się na relacjach człowieka z maszyną jest oznaką myśli transhumanistycznej. W żadnej innej ideologii technologia nie jest tak ściśle powiązana z istotą ludzkości. Zgodnie z tą filozofią, celem człowieka jest dążenie, poprzez interwencje technologiczne, do przekraczenia własnych granic biologicznych i stworzenia zoptymalizowanej wersji samego siebie. Przemierzanie galaktyk, cieszenie się życiem wiecznym, wszczepianie sobie niewielkich urządzeń, optymalizacja genomu, maszyny przypominające ludzi, komputery przewyższające nas inteligencją Wciąż nie wiemy, które z tych przełomów się urzeczywistnią ani czym staną się ludzie odmienieni przez technologię. W pewnym momencie odpowiedzialnością zostaną obarczeni nie tylko naukowcy, ale także zwykli ludzie tworzący społeczeństwa demokratyczne, które zdecydują o losie tych postępów technologicznych. Musimy zadbać o to, by stworzyć odpowiedzialną przyszłość, która nie będzie zagrażała istocie ludzkości. 16:50 ŚWIATOWE DZIEDZICTWO HISZPAŃSKICH MIAST - IBIZA (WORLD HERRITAGE SPANISH CITIES) Cykl dokumentalny, 48 min, Hiszpania, 2019 Reżyseria: Antonio Urrea, Ivan Bayon Spektakularna seria dokumentalna - wycieczka po 5 miastach w Hiszpanii, które są wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Zabytki, ciekawostki, najpiękniejsze miejsca i ludzie - mieszkańcy tych miast. W tym odcinku - Ibiza. 17:50 OPUSZCZONE MIEJSCA - KONIEC BRATERSTWA. ODC. 4 (FORSAKEN PLACES) Serial dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2020 W tej 4 - odcinkowej serii zbudowane ze stali, zalane betonem lub wydobyte spod ziemi pomniki przełomowych momentów historii ożywają na nowo. Swoje osobiste wspomnienia o tych zapomnianych, ale często niedostępnych i groźnych miejscach przywołują związani z nimi świadkowie. Opowiadają o klęskach żywiołowych, wojnach lub wielkich katastrofach, które odcisnęły piętno na tych zabytkach, a także na ludziach mieszkających czy pracujących w ich pobliżu. W czterech odcinkach widzowie poznają dwanaście takich "zaginionych miejsc" - to bazy wojskowe, pokazowe budynki epoki, turystyczne raje i szpitale. 18:55 GENIUSZE I MARZYCIELE. LUDWIK HIRSZFELD Film dokumentalny, 55 min, Polska, 2018 Reżyseria: Paweł Wysoczański Film dokumentalny przedstawiający sylwetkę prof. Ludwika Hirszfelda. Jego osiągniecia są znane w świecie, a w Polsce jedynie w kręgach naukowych. 20:00 KRET W KOREI CZ. 1 (THE MOLE: UNDERCOVER IN NORTH KOREA) Film dokumentalny, 63 min, Norwegia/Dania/Wielka Brytania/Szwecja, 2020 Reżyseria: Mads Brügger Prawdziwa, choć pozornie daleka od prawdopodobna historia byłego szefa kuchni, który natknął się na spisek międzynarodowego handlu nielegalną bronią, narkotykami oraz inną działalność przestępczą, prowadzoną przez Koreę Północną. Film, kręcony potajemnie przez ponad dekadę, jest najbardziej niepokojącą historią naszych czasów. Pozostawia widza z poczuciem, że świat nigdy nie będzie już wyglądał tak samo. Nawet najlepszy hollywoodzki scenarzysta by tego nie wymyślił. 10 lat temu do Madsa Brüggera ("Ambasador", "Kto zabił sekretarza generalnego ONZ?"), przyszedł niejaki Ulrich Larsen, bezrobotny szef kuchni utrzymujący się z renty. Oznajmił mu, że chce szpiegować wewnątrz struktur powiązanych z Koreą Północną. W ciągu kolejnej dekady Larsen infiltruje The Korean Friendship Association (KFA), organizację sprzyjającą reżimowi Kim Dzong Una. Udaje mu się zdobyć zaufanie jej przywódców, dzięki czemu odkrywa szokujące fakty. Kto by pomyślał, że Korea Północna jest światowym producentem broni i narkotyków? Larsen jedzie w delegację do Pyongyang, a następnie trafia na wyspę w Ugandzie, gdzie Koreańczycy przekonują jego oraz podstawionego przez Brüggera fałszywego inwestora z Danii, że pod wodą można zbudować fabrykę produkującą broń i narkotyki. A wszystko pod przykrywką tworzenia luksusowego kompleksu hotelowego. Przez cały ten czas towarzyszą im jawne i ukryte kamery. 21:25 INDIE MODIEGO (MODI’S INDIA: DEMOCRACY OR DICTATORSHIP?) Film dokumentalny, 54 min, Francja, 2022 Reżyseria: Emmanuelle Beaujard Premier Narendry Modi został nazwany ultranacjonalistycznym dyktatorem, który dzieli kraj. Jego kontrowersyjne antymuzułmańskie reformy obywatelskie pozbawiły miliony ludzi ich praw, a wszelka krytyka jego rządu jest szybko uciszana. Ale co ukształtowało jego poglądy polityczne i ideologię? W kraju Modiego krowy są lepiej traktowane niż ludzie. Stały się bóstwami na czterech nogach. Zaraz po dojściu do władzy jego rząd wydał miliony euro na ich dobrostan. Godzinę drogi od New Delhi, znajduje się "goszala" - luksusowy ośrodek dla krów. W Indiach istnieje 5 tysięcy takich farm, dotowanych przez rząd i sektor prywatny. W Indiach Modiego zaleca się pić krowi mocz, smarować się krowim łajnem i myć się krowim mlekiem, ale można zginąć za zjedzenie wołowiny. W tym filmie uzyskaliśmy dostęp do tajnego ruchu RSS, potężnej frakcji promującej wzrost hinduskiego nacjonalizmu, i zbadaliśmy, co dzieje się z marzeniem Gandhiego o zjednoczonym narodzie. 22:30 NA KRAWĘDZI - ODC. 4 REFLEKS (ON THE EDGE 4 REFLEX) Serial dokumentalny, 50 min, Francja, 2018 Reżyseria: Laurent Ramamonjiarisoa Mini - seria dokumentalna (6 odcinków) opowiadająca o tym, co dzieje się z ludzkim organizmem w ekstremalnych warunkach. Marc poddaje się kolejnym wyzwaniom, które spowodują, że znajdzie się w ekstremalnie niskich lub wysokich temperaturach, na wysokości lub bardzo głęboko oraz poddany będzie ogromnym prędkościom lub bardzo wymagającym testom na refleks. Spotka się z różnymi specjalistami, naukowcami i sportowcami, którzy będą go trenować, testować i dawać rady jak robić postępy. Odc. 4 - "Refleks". W tym odcinku zbadamy refleks, Marc będzie musiał zostać najlepszym bramkarzem piłki ręcznej. Podczas meczu bramkarze otrzymują około 60 strzałów, więcej niż jeden strzał na minutę gry, przy piłce osiągającej prędkość do 100 km/h. Gwiazdy sportu fascynują szybkością, precyzją ruchów, siłą i umiejętnościami. Wymagają one wyjątkowego refleksu. Ale co oni tak naprawdę robią? To świadoma decyzja, czy automatyzm? Zostanie użyty specjalistyczny sprzęt do mierzenia funkcji motorycznych, czyli precyzji i szybkości ruchów, jak też zdolności do szybkiego reagowania na bodźce. Odróżniamy odruchy, które są mimowolnymi czynnościami motorycznymi od celowej aktywności ruchowej, która jest istotna w aktywności sportowej. 23:35 MORDERSTWO W RODZINIE - ODC. 2 JENNIFER CRONIN (A MURDER IN THE FAMILY / AMERICAN MURDER: THE FAMILY NEXT DOOR EP. 2 JENNIFER CRONIN) Serial dokumentalny, 46 min, Wielka Brytania, 2022 Reżyseria: Jenny Popplewell Odc. 2 - "Jennifer Cronin". Na policję zadzwoniła kobieta, którą jej były mąż Kieren Lynch przyszedł zabić. Do szpitala trafiły dwie osoby z ciężkimi poparzeniami. Mężczyzna podpalił jej matkę, a potem siebie. Oskarżono go o próbę zabójstwa. Kobieta twierdzi, że chciał ją skrzywdzić. Wiedział, jak bardzo były zżyte z matką, którą zabił, a można było temu zapobiec. Policja ich nie ochroniła. Krzyczały, machały rękami - bez skutku. Zarządzono dochodzenie, czy do śmierci Lyncha i Jennifer Cronin nie doszło z powodu błędów funkcjonariuszy. Lynch oblał benzyną Jennifer i podpalił, a potem to samo zrobił ze sobą. Okoliczności śmierci Jennifer wywołały szok. Celem dochodzenia jest ustalenie, jak ktoś zmarł i w jakich okolicznościach. Ustalono, że do śmierci Jennifer Cronin przyczyniło się pięć błędów policji. Nie stwierdzono bezpośredniej winy żadnego funkcjonariusza, chociaż wobec niektórych podjęto pewne kroki administracyjne. Policja w Essex prowadzi szkolenia w zakresie rozpoznawania przemocy domowej i stalkingu. W 94 % stalking prowadzi do zabójstwa. 00:30 PODAJ CEGŁĘ CZYLI POLSKI SOCREALIZM Film dokumentalny, 53 min, Polska, 2002 Reżyseria: Andrzej Sapija Scenariusz: Andrzej Sapija Zdjęcia: Henryk Janas Realizm socjalistyczny - artystyczna wersja stanilizmu - trwał w Polsce zaledwie kilka lat (1949 - 1955). Wciągnął w swoją orbitę setki artystów. Program przedstawia podstawowe założenia ideowo - artystyczne socrealizmu i ich przejawy w literaturze, poezji, filmie i architekturze. 01:35 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - "NA POLSKICH DROGACH KU WOLNOŚCI" ODC. 303 Magazyn historyczny, 24 min, Polska, 2023 Autor: Adam Sikorski Lektor: Artur Kalicki Magazyn historyczny prezentujący wydarzenia i różne aspekty dawnej i najnowszej historii Polski. W programie podejmowane są zatarte, zagubione, zakłamane wątki polskiej historii. Autor poszukuje odpowiedzi na pytania o naszą wspólną przeszłość. Okazuje się, że wiele odpowiedzi leży w rodzinnych archiwach, zdjęciach, dokumentach i wspomnieniach ludzi. Program mobilizuje do poszukiwań lokalne środowiska miłośników historii, których nie brakuje w żadnym zakątku kraju. W tym odcinku - opowieść o polskich drogach i szlakach, którymi polscy ochotnicy i żołnierze po przegranej wojnie 1939 roku przedostawali się do Francji. A także wizyta w Muzeum Podkarpackich Pól Bitewnych. 02:10 ESENCJA NASTROJU (MIECZYSŁAW KOSZ) Film dokumentalny, 53 min, Polska, 2006 Reżyseria: Robert Kaczmarek Scenariusz: Robert Kaczmarek Zdjęcia: Andrzej Adamczak, Józef Szymura Losy Mieczysława Kosza (1944 - 1973), znanego i utalentowanego kompozytora i muzyka jazzowego, który zginął tragicznie w niewyjaśnionych do dzisiaj okolicznościach. Śledzimy drogę życiową artysty od wioski na Zamojszczyźnie, poprzez jazzowe piwnice Krakowa do Warszawy. Spotkamy się z tymi, którzy odegrali ważną rolę w jego życiu i twórczości. Przyjaciele Kosza opowiedzą również o życiu towarzyskim swojego środowiska. W filmie wykorzystano materiały archiwalne z lat sześćdziesiątych ukazujące atmosferę PRL - u: prowincji, jaką była rodzinna Antoniówka k. Tomaszowa Lubelskiego, szkoły, do której chodził niewidomy artysta. Ponadto w filmie znajdą się fragmenty radiowych wywiadów Mieczysława Kosza. 03:15 UWOLNIĆ MOTYLA Film dokumentalny, 45 min, Polska, 2012 Reżyseria: Joanna Frydrych Poruszający dokument Joanny Frydrych przedstawia historię Katarzyny Rosickiej - Jaczyńskiej, zmagającej się przez 12 lat ze stwardnieniem zanikowym bocznym. Dziś wiadomo, że ostatecznie przegrała tę nierówną walkę. Katarzyna Rosicka - Jaczyńska jest autorką książki, w której opowiada o własnych doświadczeniach, wspomina o tym jak losowe wydarzenia podzieliły jej życie. Pisze o sobie jako o kobiecie biznesu, właścicielce agencji modelek. Z drugiej jednak strony jako o osobie zamkniętej w swoim ciele pełnym niemocy. "Uwolnić motyla" to film o niezwykłej kobiecie i o nadprzyrodzonej woli przetrwania. Kiedyś cały świat leżał u jej stóp, miała pieniądze, urodę i sławę. Potem przyszła choroba. Stwardnienie zanikowe boczne zabija średnio po czterech latach, ale bohaterka filmu żyje z tym dwanaście lat. Ta choroba nie daje szans na jakikolwiek ruch, a ona cały czas jest niezwykle aktywna. Nie może wymówić ani jednego słowa, ale napisała książkę, która stała się bestsellerem. Jak się jej to wszystko udało, o tym będzie mowa w dokumencie.