TVP Dokument Czwartek, 09.01.2025 Zmiany z dnia 23.12.2024 w stosunku do raportu z dnia 09.12.2024 (dodano pozycję programową) 10:55 OKNA KOLORAMI TĘCZY MALOWANE Film dokumentalny, 25 min, Polska, 1973 Autor: Aleksandra Dendor Zdjęcia: Mieczysław Chudzik Film dokumentalny ukazujący piękno polskich witraży. Witraże w starych kościołach i katedrach Torunia, Malborka, Włocławka i Krakowa. Historia ich powstania. Produkcja świetlików, technika pracy w opowieściach mistrzów rzemiosła, artystów. Witraż, czyli ozdobne wypełnienie okna, wykonane z kawałków kolorowego szkła, wprawionych w ołowiane ramki, pojawił się w Europie już w średniowieczu. Rozkwit witrażownictwa nastąpił w okresie gotyku, potem odrodzenie miało miejsce w XIX wieku. Do Polski technika ta trafiła w XIV wieku. Za najbardziej znanych polskich twórców witraży uznawani są Józef Mehoffer i Stanisław Wyspiański. Jednym z pierwszych i największych ośrodków powstawania witraży był Toruń. Dziś pracownia konserwacji zabytków w Toruniu odtwarza stare zabytkowe witraże, rekonstruuje je na nowo. Słynna jest kolekcja witraży zgromadzona w toruńskim muzeum. Wizyta w toruńskiej pracowni, wypowiedzi mistrzów tego rzemiosła o sztuce witrażu. Podziwiamy m.in. witraże katedry we Włocławku, okien zamkowych w Malborku, kaplicy na Wawelu. Współcześnie dużą część witraży stanowią te nowoczesne - tworzone z kolorowego szkła przeznaczone do ozdabiania wnętrz zarówno domów, jak i obiektów użyteczności publicznej. Różnorodność technik obróbki sprawia, że obecnie szkło otrzymuje nowy wymiar i niepowtarzalny styl. Sztuka witrażu stworzyła i nadal tworzy dzieła piękne i niepowtarzalne. (zmodyfikowano opis: Omówienie) 18:10 TAJEMNICE KRÓLEWSKIEJ POSIADŁOŚCI - CLARENCE HOUSE (SECRETS OF THE ROYAL ESTATE: CLARENCE HOUSE) Film dokumentalny, 44 min, Wielka Brytania, 2023 Reżyseria: Mark Moreve Cykl trzech filmów dokumentalnych opowiadających o królewskich posiadłościach w Wielkiej Brytanii. Odc. 2 - "Clarence House". Rezydencja królewska w Londynie, położona bezpośrednio obok Pałacu św. Jakuba. Klejnot w sercu Londynu. Oaza, którą zna tylko rodzina królewska. Ukryty na Mall obok Pałacu Buckingham, od dwudziestu lat jest domem obecnego władcy Króla Karola III i jego żony królowej Kamili. Tym samym Karol III stał się pierwszym brytyjskim władcą od 185 lat, który zamieszkał poza Pałacem Buckingham. Dwustuletni dom zmieniał się ze swoimi mieszkańcami. Od czasów Wilhelma IV, który wolał go od Pałacu Buckingham, po Elżbietę i Filipa, którzy mieszkali tu po ślubie. Ponad pół wieku przeżyła tu Królowa Matka. Karol wyremontował dom, ale zachował jego wystrój z czasów Królowej Matki.