TVP Historia Piątek, 10.01.2025 06:45 BYŁ TAKI DZIEŃ - 10 STYCZNIA Felieton, 2 min, Polska, 2005 Autor: Janusz Weychert 1863 - ruszyła w Londynie pierwsza linia metra; 1920 - rozpoczęła działalność Liga Narodów; 1968 - Andrzej Wajda rozpoczął kręcenie "Wszystko na sprzedaż"; 1982 - uruchomiono telefony po czterech tygodniach milczenia spowodowanego wprowadzeniem stanu wojennego. 07:05 RZECZ POLSKA S.I - CUKIERNICA JULII KEILOWEJ Cykl dokumentalny, 12 min, Polska, 2018 Reżyseria: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Scenariusz: Tomasz Filiks, Anna Zakrzewska Muzyka: Bartosz Kruczyński Wykonawcy: Marek Sosenko, Stanisław Lenartowicz 100 najlepszych polskich projektów na 100 - lecie Niepodległości! Bohaterem drugiego odcinka będzie cukiernica projektu Julii Keilowej. Obiekt powstał w latach 30 i był przykładem modnego w tamtych czasach stylu Art Deco. Wykonana w jednej z warszawskich firm platerniczych cukiernica i dziś zachwyca swoim pięknem. Nowy cykl TVP Kultura to propozycja przyjrzenia się krajowej sztuce projektowania. Będzie to zarówno odpowiedź na obserwowaną od jakiegoś czasu modę na przedmioty vintage, jak i promocja najciekawszych nowych rozwiązań projektowych. Choć polski design w ostatnich latach staje się jednym z naszych eksportowych hitów, to wciąż zbyt mało się o nim mówi. Program ma opowiadać o konkretnych przedmiotach, rekonstruując historię ich powstania, pokazując ich funkcję w przestrzeni, przedstawiając twórców i projektantów. Ta opowieść o rzeczach stanie się również opowieścią o najnowszej historii Polski 07:20 SPÓR O HISTORIĘ - SOJUSZNICY Debata, 30 min, Polska, 2020 Scenariusz: Elżbieta Szumiec - Zielińska Prowadzący: Tomasz Muller Zarówno Niemcy, jak i Rosja uważały ustalenia kończącego w 1919 roku Wielką Wojnę traktatu wersalskiego za niesprawiedliwe i skazujące na międzynarodową polityczna izolację. Niemcy mieli ponieść konsekwencje wywołania największego do tej pory konfliktu wojennego i wypłacić reparacje wojenne. Rosja zaś pogrążona była w rewolucyjnym chaosie i wojnie domowej, którą ostatecznie wygrali bolszewicy. Ten stan zbliżył Berlin i Moskwę, mimo że kontakty między nimi zostały zerwane w lipcu 1918 roku, po zamordowaniu ambasadora Niemiec w Rosji. Ale już cztery lata później, w Rapallo, Niemcy i Rosjanie zawarli porozumienie. Do umowy dołączono tajny aneks o współpracy wojskowej. Tym samym tzw. "ład wersalski", z którego oba państwa były niezadowolone, został zagrożony. Dojście Hitlera do władzy w 1933 roku rozluźniło relacje łączące Berlin i Moskwę, ale ich nie przekreśliło. Wiosną 1939 nastąpił zwrot w stosunkach niemiecko - sowieckich. Stalin, wygłaszając swoją "kasztanową mowę", stwierdził, że Związek Sowiecki może porozumieć się z każdym państwem, bez względu na jego ustrój. W Berlinie odebrano to jako sygnał do podjęcia rozmów. 19 sierpnia podpisano układ handlowy, zaś 23 sierpnia w Moskwie zawarty został pakt o nieagresji, zwany paktem Ribbentrop - Mołotow. W tajnej części układu podzielono Polskę między oba kraje. 1 września 1039 roku Niemcy zaatakowały Polskę, 17 września agresji dokonał Związek Sowiecki. Lata współpracy obu państw osiągnęły apogeum. Oba kraje połączyła granica przyjaźni. Tematy: Geneza polityki Niemiec wobec Rosji po I wojnie światowej. Lata 1919 - 1920 [polityka wobec Polski]. Jak doszło do podpisania niemiecko - sowieckiego układu w Rapallo? Kto inicjował porozumienie? Jakie znaczenie miał on dla Rosji sowieckiej, a jakie dla Niemiec? Jak układ został odebrany w Polsce, państwie, które dopiero co odzyskało niepodległość? Na jakich polach Niemcy i Rosjanie prowadzili tajną współpracę? Czy wywiady współpracowały? Jak kształtowała się współpraca gospodarcza? Co łączyło Stalina i Hitlera? Przyjaźń, rywalizacja, nienawiść i intrygi? Sojusz zbrodniarzy? Jakimi motywami kierowali się przywódcy hitlerowskiej Trzeciej Rzeszy i radzieckiej Rosji, zawierając 23 sierpnia 1939 roku Pakt Ribbentrop Mołotow? Jakie było miejsce Polski w stosunkach międzynarodowych na początku lat trzydziestych i pod ich koniec (od konferencji monachijskiej 29 - 30 września 1938 roku do wybuchu wojny)? Czy byliśmy tylko biernym obiektem wydarzeń, czy też nasze decyzje miały wpływ na to, co dzieje się w Europie? Rola Józefa Piłsudskiego. Piłsudski i Beck uważali porozumienie z Niemcami za największe osiągnięcie polskiej dyplomacji od chwili podpisania traktatu wersalskiego. Jaka była cena porozumienia z Niemcami? Co zostało zaniedbane? O polityce Związku Radzieckiego Beck mówił: "my, Polacy nie mamy zaufania do Rosji ani do celów jej polityki. Na podstawie doświadczenia widzimy dwa imperializmy, carski i komuny. Większość pytanych generałów widziała większe zagrożenie w Trzeciej Rzeszy. Jak polskie czynniki polityczne i wojskowe zapatrywały się na zagrożenie sowieckie po układzie sowiecko - niemieckim z 23 sierpnia 1939 roku? Czy zdawano sobie sprawę z istnienia tajnego protokołu do układu z 23 sierpnia? Dlaczego Niemcy dokonały 22 czerwca 1941 roku napaści na Związek Radziecki? Jak była reakcja Stalina? Gość: prof. Grzegorz Łukomski Uniwersytet im. Adama Mickiewicza 08:00 CZAS HONORU - ODC. 19 "WOJNA I MIŁOŚĆ" S. II Serial TVP, 46 min, Polska, 2009 Reżyseria: Michał Kwieciński, Michał Rosa, Grzegorz Kuczeriszka Scenariusz: Ewa Wencel, Jarosław Sokół Aktorzy: Ewa Wencel, Katarzyna Gniewkowska, Krzysztof Stelmaszyk, Maciej Zakościelny, Jakub Wesołowski, Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki Halbe pokazuje Rainerowi zdjęcia Władka i Kamila zrobione w restauracji Woźniaka. Władek zakochuje się w od pierwszego wejrzenia w nowej łączniczce, Rudej. Michał pokazuje Margaret legitymację z fabryki Woyciechowskiego. Sowińska wyjaśnia Bronkowi sytuację Elżbiety, której Niemcy rozstrzelali rodzinę. Otto tłumaczy Marii, że otrzymał rozkaz pracy w jej szpitalu i nie mógł odmówić. Maria czuje się zakłopotana tą sytuacją. Michał przekazuje Celinie fałszywe dokumenty na nazwisko Beata Heinemann. Władek znajduje pokój w domu w Józefowie, skąd będzie nadawać radiostacja. Mosler daje Kwapiszowi pieniądze. Zauważa Janka na zdjęciu z Leną. Władek przedstawia Doktorowi i chłopakom plan napadu na Reichsbank. Janek prosi Bronka o pieniądze dla Kwapisza. Tymczasem Kamil melduje Władkowi, że radiostacja działa. Próbuje złapać Londyn, zgłasza się jednak radiostacja niemiecka. Michał i Celina jako małżeństwo poznają w kasynie Halbego. 09:10 HISTORIA POLSKI - STAN WOJENNY. NIE BYLIŚMY SAMI Film dokumentalny, 58 min, Polska, 2021 Reżyseria: Jan Czarlewski Strajki sierpniowe i działania Solidarności w latach 1980 - 1981 doprowadziły do prawdziwego trzęsienia ziemi w globalnej polityce i spowodowały reakcje antagonistycznych bloków sowieckiego i wolnego świata. Dokument ukazuje reakcje wolnego świata i konsekwencje ogłoszenia stanu wojennego nad Wisłą w grudniu 1981 roku w kontekście nie tylko wielkiej polityki, ale także wśród poszczególnych ludzi i narodów, którzy solidaryzowali się z Polakami i im pomagali. Pokazane reakcje, działania i zachowania zagranicznych przywódców, olbrzymie zainteresowanie i sympatia dla Solidarności zachodniej opinii publicznej oraz zaangażowanie się osobistości o różnych poglądach i formacji na rzecz Polski. Jest to opowieść o wydarzeniach z punktu widzenia zagranicznych korespondentów, polityków, aktywistów, ludzi kultury i Kościoła, którzy swoją działalnością i pomocą wsparli ówczesny ruch antykomunistyczny. Reżyser przeprowadził rozmowy z zagranicznymi bohaterami rozsianymi w wielu krajach, dla których stan wojenny w Polsce był często jednym z ważniejszych wydarzeń w życiu. O wydarzeniach mówią między innymi historyk Norman Davies i muzyk Jean - Michel Jarre. W filmie wykorzystano unikalne archiwalia uzupełniające fascynujące historie opowiadane przez zagranicznych świadków tamtego czasu. 10:15 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - OPERACJA WESERUBUNG Cykl dokumentalny, 19 min, Polska, 1995 Scenariusz: Bogusław Wołoszański Prowadzący: Bogusław Wołoszański Cykliczny program popularyzujący wiedzę o historii II wojny światowej. Odcinek poświęcony niemieckiej inwazji na Norwegię. Wykorzystano czarno - białe archiwalne materiały filmowe. 10:45 SPRAWA GOTTLIEBA LINKI CZYLI PLEBISCYT 1920 Film dokumentalny, 49 min, Polska, 2022 Reżyseria: Weronika Wojnach Scenariusz: Andrzej Wojnach Film dokumentalny poświęcony Plebiscytowi na Warmii, Mazurach i Powiślu w roku 1920. Głównym wątkiem narracyjnym jest sprawa politycznego morderstwa działacza mazurskiego Gottlieba Linki, który wraz z delegacją Mazurów i we współpracy z polskimi służbami dyplomatycznymi pojechał do Paryża na kongres pokojowy, żeby przekonywać do odwołania Plebiscytu i przyznania Warmii i Mazur Polsce. 11:40 TACY BYLIŚMY - /4/ JAK PRACOWALIŚMY... Cykl reportaży, 25 min, Polska, 2022 Reżyseria: Michał Bandurski Scenariusz: Michał Bandurski Sentymentalny cykl dokumentalno - rozrywkowy, który stanowi niezwykłą i barwną podróż w czasie do lat 70. i 80. minionego stulecia. Przypominamy, jak wyglądało wówczas życie i... jacy byliśmy. Odc. 4. Polski pracownik, to dobry pracownik. A czym jest praca? Według definicji to ilość wysiłku włożona w wytworzenie jakiegoś dobra. W tym odcinku przyjrzymy się temu, jak pracowaliśmy. Ostrzegamy jednak - nie będą to nadgodziny! 12:15 U PANA BOGA W OGRÓDKU - ODC. 6/12 Serial komediowy TVP, 39 min, Polska, 2008 Reżyseria: Jacek Bromski Scenariusz: Jacek Bromski Zdjęcia: Ryszard Lenczewski Aktorzy: Krzysztof Dzierma, Andrzej Beya-Zaborski, Emilian Kamiński, Jan Wieczorkowski, Agata Kryska, Wojciech Solarz, Irina Łaczina, Mieczysław Fiodorow, Małgorzata Sadowska, Alicja Bach Pod osłoną nocy trzej uzbrojeni bandyci skradają się w stronę willi Jerzego Bociana. Świadek koronny śpi w najlepsze, gdy nagle ze ściany spada obrazek Matki Boskiej, który Bocian otrzymał od księdza podczas wizyty duszpasterskiej. Hałas budzi Bociana. Mężczyzna wstaje, żeby podnieść obrazek. W tym momencie rozlega się seria strzałów. Pociski przeszywają łóżko, na którym jeszcze przed chwilą leżał Bocian. Mężczyzna widzi tylko światła odjeżdżającej furgonetki. Z pietyzmem podnosi obrazek Matki Boskiej, pada na kolana i zaczyna się modlić. Następnego dnia w kościele chce ofiarować księdzu złoty łańcuch w podzięce dla Matki Boskiej za uratowanie mu życia. 13:30 NAJMNIEJSZE KRAJE EUROPY - ODC. 2 MONAKO - MAŁY WIELKI KRAJ (MICROSTAATEN EP. 2 MONACO - KLEINES LAND GANZ GROSS / EUROPE'S MICROSTATES) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2021 Reżyseria: Michael Gregor Seria dokumentalna opowiadająca o najmniejszych państwach Europy. Mikropaństwa Andory, Liechtensteinu, Luksemburga, Malty, Monako i San Marino są bardzo łatwe do przeoczenia. Są wciśnięte między największe kraje. Niemniej jednak mikropaństwom udało się zachować własne tradycje oraz florę i faunę, które obecnie są rzadkością dla reszty świata. Niezwykłe lokalizacje mikropaństw często znajdują się w ekstremalnych regionach górskich lub przybrzeżnych, co czyni je rajem dla zagrożonych gatunków. Jednak stabilność ich środowiska naturalnego jest zagrożona przez problemy środowiskowe, które należy rozwiązać. Podróżujemy do każdego z tych mikropaństw i opowiadamy historie ich odważnych wysiłków na rzecz zachowania ich naturalnych cech i kulturowej autonomii. Odcinek drugi to wycieczka do Monako, niewielkiego miasta - państwa, położonego w Europie Południowej, nad Morzem Śródziemnym, w obrębie Riwiery Francuskiej. Od 1866 r. jest w unii celnej z Francją, od 1918 r. francuskie wojsko może stacjonować na terenie Monako, a Francja ma prawo zatwierdzania zawieranych przez to państwo umów międzynarodowych. Piękne, bogate, wymarzone miejsce turystyczne, owiane atmosferą luksusu. 14:30 BAŁKANY W OGNIU - CZĘŚĆ 3. ZGLISZCZA JUGOSŁAWII (THE BALKANS IN FLAMES / BALKAN IN FLAMMEN 3. YUGOSLAVIA IN RUINS) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2019 Reżyseria: Veronika Mendler, Klaus Kastenholz Czteroodcinkowa seria dokumentalna o sytuacji na Półwyspie Bałkańskim. Upadek Jugosławii w XX wieku był wynikiem wielu wojen i konfliktów, które nękały Europę Południowo - Wschodnią od ponad stu lat. Przerażające okrucieństwa z przeszłości wciąż tkwią w wielu sercach i umysłach mieszkańców znacznych części regionu, powodując trwającą brutalną konfrontację, która jest jedną z przyczyn dalszego rozmieszczania żołnierzy ONZ w niebieskich hełmach. Często nie sposób zapomnieć o krwawej przeszłości. Ten serial dokumentalny dociera do sedna przyczyn konfliktów i wojen. Wypowiedzi współczesnych świadków i międzynarodowych ekspertów pomagają w dochodzeniu w sprawie kryzysu południowo - wschodniego. Jest to badanie genezy państwa, epoki dyktatora Tity, wojen jugosłowiańskich lat 90. , a także wpływu przeszłości na współczesność. Odcinek 3 - "Zgliszcza Jugosławii". Lata 90. Prawie dziesięć lat wojny na Bałkanach. Miliony tracą domy, ponad 100 tysięcy ginie. Świat jest przerażony tragedią w byłej Jugosławii. Nikt nie chce interweniować. Nawet po największym masowym mordzie w Europie od czasów II wojny światowej. Konflikt dociera do Kosowa. Albańczycy przeciwko Serbom. Odwieczne roszczenia. Znowu masakry i wypędzenia. Wtedy interweniuje NATO. Również niemieccy żołnierze dołączają do wojny, której żar nie wygasł do dziś. Marzec 1994 roku. Porozumienie w Waszyngtonie kończy wojnę między muzułmanami a Chorwatami. Teraz walczą oni wspólnie przeciwko Serbom. Armia bośniackich Serbów zajęła ponad 70 procent bośniackiego terytorium. Jedyną szansą na pokój w Bośni jest wyparcie Serbów i stworzenie równowagi sił na tym obszarze. Jedna z głównych postaci konfliktu Serb Slobodan Milosevic chce stworzyć Wielką Serbię obejmującą serbskie enklawy na terenie byłej Jugosławii. Jugosłowiański prezydent jest bodaj najpotężniejszym człowiekiem na Bałkanach Zachodnich. Agitatorem podsycającym nacjonalizm. Wszystkie sznurki łączą się w jego rękach. Zastępcą Miloszevicia w Bośni jest Radovan Karadzić, prezydent proklamowanej tam Republiki Serbskiej. Kraje byłej Jugosławii są dziś ponownie na rozdrożu światowej polityki. Unia Europejska i Turcja, Rosja, Stany Zjednoczone, a także Chiny walczą o wpływy gospodarcze i polityczne. Pokój na Bałkanach Zachodnich pozostaje kruchy. Jedna iskra może wystarczyć, by beczka prochu znów wybuchła. 15:30 KORONA KRÓLÓW - ODC 147 Telenowela historyczna TVP, 25 min, Polska, 2018 Reżyseria: Piotr Fiedziukiewicz, Jacek Sołtysiak, Jerzy Krysiak, Wojciech Pacyna Scenariusz: Jan Piotr Szafraniec, Marcin Marciniak, Joanna Ślesicka Zdjęcia: Jacek Fabrowicz, Krzysztof Pakulski, Paweł Figurski, Romuald Lewandowski, Rafał Paradowski, Tomasz Wójcik Muzyka: Marcin Przybyłowicz Aktorzy: Andrzej Hausner, Aleksandra Przesław, Martyna Dudek, Piotr Ligienza, Piotr Nowak, Karina Seweryn, Hanna Wojak, Karolina Kominek, Agata Bykowska, Grzegorz Woś, Michał Włodarczyk, Marcin Sitek, Dominik Łoś, Katarzyna Radochońska, Wojciech Czerwiński Ligęza i Guncel w towarzystwie cesarskiego posła szczęśliwie wrócili na Wawel. Kunegudna olśniewa swoją osobą przybyłego gościa. Ukochany Heleny podczas wspólnej uczty wykorzystuje okazję i prosi króla o wstawiennictwo u Przybysława. Wojewoda nie chce zgodzić się na ich ślub. Na Melę zostaje wydany wyrok śmierci. Kat chce pojednać się z żoną, jednak dochodzi pomiędzy nimi do kolejnej kłótni. 16:05 SENSACJE XX WIEKU - POLOWANIE NA MÓZGI Cykl dokumentalny, 48 min, Polska, 2002 Reżyseria: Wojciech Pacyna Pacyna Scenariusz: Bogusław Wołoszański Zdjęcia: Adam Sikora Prowadzący: Bogusław Wołoszański Odtworzenie nieznanej historii ostatnich miesięcy II wojny światowej, gdy specjalne jednostki amerykańskie i radzieckie usiłowały schwytać niemieckich konstruktorów rakiet. 17:00 HISTORIA POLSKI - AKCJA BURZA. TO BYŁ ZBIOROWY OBOWIĄZEK Film dokumentalny, 55 min, Polska, 2020 Reżyseria: Grażyna Górniak Scenariusz: Grażyna Górniak Zdjęcia: Krzysztof Iglikowski Akcja Burza - operacja wojskowa zorganizowana i podjęta przez Oddziały Armii Krajowej przeciw wojskom niemieckim w końcowej fazie okupacji hitlerowskiej, bezpośrednio przed wkroczeniem Armii Czerwonej, prowadzona w granicach II Rzeczypospolitej. Trwała od 4 stycznia 1944 (kiedy wojska radzieckie przekroczyły na Wołyniu granicę polską - radziecką z 1939 roku) do stycznia 1945 roku. W ramach tej operacji zostały zdobyte Wilno, Kowel, Lublin Rzeszów. Bohaterami filmu będą żołnierze AK, którzy brali udział w akcji Burza. 18:05 CZARNA WOŁGA - ŚMIERĆ JANA GERHARDA Cykl dokumentalny, 39 min, Polska, 2023 Reżyseria: Piotr Litka Scenariusz: Piotr Litka, Przemysław Semczuk Zdjęcia: Andrzej Misaczek, Michał Bożek Wykonawcy: Przemysław Semczuk 20 sierpnia 1971 roku Dziennik Telewizyjny informuje o morderstwie Jana Gerharda - posła na Sejm, redaktora naczelnego Forum i autora książki "Łuny w Bieszczadach". Zakrojone na dużą skalę śledztwo prowadzone jest w kierunku politycznym, choć milicja odkrywa mnóstwo wątków obyczajowych. Śledczy i prokuratura skupiają się na wojennej i powojennej przeszłości ofiary. Po kilku miesiącach mordercy zostają ujęci, a motywy zbrodni okazują się banalne: miłość do kobiety i chciwość. 18:55 CZAS HONORU - ODC. 20 "ŚLAD NA FOTOGRAFII" S. II Serial TVP, 46 min, Polska, 2009 Reżyseria: Michał Kwieciński, Michał Rosa, Grzegorz Kuczeriszka Scenariusz: Ewa Wencel, Jarosław Sokół Aktorzy: Ewa Wencel, Katarzyna Gniewkowska, Krzysztof Stelmaszyk, Maciej Zakościelny, Jakub Wesołowski, Jan Wieczorkowski, Antoni Pawlicki Sajkowski dostaje pierwszą pensję, jednak Mosler zabiera mu większą część pieniędzy. Bronek planuje ucieczkę Wandy z Pawiaka, Elżbieta szkicuje plan Serbii. Rainer i Halbe wpadają na trop komórki fałszującej dokumenty. Michał zaprasza Hanię na randkę. W szpitalu Otto domyśla się, że Maria współpracuje z podziemiem. Radzi jej, w imię dawnej przyjaźni, żeby tak nie ryzykowała. Halbe widzi Michała z Hanią. Grażyna, strażniczka na Pawiaku, próbuje załatwić przeniesienie Wandy do pracy w szklarni, gdzie Bronek mógłby się przebić przez mur od strony getta. Władek z chłopakami rozpoczynają przygotowania do napadu na Reichsbank. Wybierają miejsce napadu ulicznego na konwój. Janek i Bronek sprawdzają kamienicę w getcie, z której można się przebić na Pawiak. Oficerowie łączności sprawdzają radiostację Władka i Kamila. Dochodzi do połączenia radiowego z Londynem. Janek namawia Romka, żeby wystawił mu Moslera. Romek prowokuje Moslera informacją o wielkim szmuglu. Tymczasem na Pawiaku Wanda trafia do izolatki. 20:00 OPUSZCZONE MIEJSCA - ODC. 1 AMERICAN DREAM (FORSAKEN PLACES - GEHEIME WELTEN / AMERICAN DREAM) Serial dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2020 W tej 4 - odcinkowej serii zbudowane ze stali, zalane betonem lub wydobyte spod ziemi pomniki przełomowych momentów historii ożywają na nowo. Swoje osobiste wspomnienia o tych zapomnianych, ale często niedostępnych i groźnych miejscach przywołują związani z nimi świadkowie. Opowiadają o klęskach żywiołowych, wojnach lub wielkich katastrofach, które odcisnęły piętno na tych zabytkach, a także na ludziach mieszkających czy pracujących w ich pobliżu. W czterech odcinkach widzowie poznają dwanaście takich "zaginionych miejsc" - to bazy wojskowe, pokazowe budynki epoki, turystyczne raje i szpitale. 21:05 PRAWDZIWE MĘSTWO (TRUE GRIT) Western, 105 min, USA, 2010 Reżyseria: Ethan Coen, Joel Coen Aktorzy: Jeff Bridges, Matt Damon, Hailee Steinfeld, Josh Brolin Remake filmu Henry’ego Hathawaya pod tym samym tytułem z 1969 roku. 10 nominacji do nagrody Oscara, w tym m.in.: dla najlepszego filmu, a także za reżyserię, scenariusz, kostiumy, zdjęcia oraz za kreacje aktorskie dla Jeffa Bridgesa i 14 - letniej wówczas Hailee Steinfeld. Czternastoletnia córka zamordowanego Franka Rossa, Mattie Ross (Hailee Steinfeld), zrobi wszystko, aby pomścić swego ojca. Postanawia dopaść zabójcę i postawić go przed sądem. Dziewczyna zatrudnia człowieka o prawdziwie mocnym charakterze - Reubena J. "Roostera" Cogburna (Jeff Bridges), który ma jej pomóc w schwytaniu Toma Chaneya. Ubija z nim interes, choć wszyscy przestrzegają ją przed tym pijaczyną i awanturnikiem. Ale Mattie wierzy w powodzenie misji. Postanawia też towarzyszyć mu w polowaniu na mordercę. Mimo początkowego sprzeciwu "Koguta", udaje się jej go przekonać i wyrusza z nim w pełną niebezpieczeństw wyprawę. Mattie zyskuje także drugiego sojusznika, młodego rewolwerowca La Boeufa, który liczy na wysoką nagrodę. Obieżyświat z Teksasu jest przekonany, że uda mu się wykorzystać Cogburna do własnych interesów. Ponadto chce zaimponować pewnej majętnej pannie i doprowadzić do skazania Chaneya. Ślad wiedzie w sam środek ziem Indian, gdzie niezwykła trójka tropicieli przeżyje wiele przygód i napotka liczne niespodzianki. Bohaterowie przejdą najcięższe próby charakteru i wytrwałości, wykazując przy tym tytułowe prawdziwe męstwo. 23:00 OBLICZA TERRORYZMU - ODC. 4. STACJA (ODC. 4. STACJA - BOLONIA, 1980 ROK.) Cykl dokumentalny, 50 min, Niemcy/Niderlandy (Holandia), 2019 Reżyseria: Joey Boink Ta wciągająca seria przybliża historie największych ataków terrorystycznych, które zmieniły świat. Wywiady ze świadkami, materiały archiwalne i rekonstrukcje pozwolą na dokładną analizę tych dramatycznych wydarzeń. Ich znaczenie staje się oczywiste tylko wtedy, gdy spojrzy się na nie z wielu perspektyw, umieszczając je w kontekście historycznym, a co najważniejsze, dzięki dokładnemu przyjrzeniu się ekonomii terroryzmu. Czołowi eksperci wypowiedzą się też na temat zmian dotyczących zjawiska terroryzmu na przestrzeni lat i jak wyglądał proces jego radykalizacji i deradykalizacji. 23:55 SENSACJE XX WIEKU - SYNDYKAT ZABÓJCÓW Widowisko, 45 min, Polska, 2004 Autor: Bogusław Wołoszański Reżyseria: Adek Drabiński Zdjęcia: Waldemar Szmidt Aktorzy: Andrzej Zieliński, Sławomir Orzechowski, Andrzej Szopa, Magdalena Wójcik Ręce dyktatora sięgały daleko. Nawet na drugą półkulę. W 1940 roku z rozkazu Kremla zginął przebywający na emigracji w Meksyku Lew Trocki, człowiek numer dwa - tuż po Leninie w hierarchii władzy wczesnych lat bolszewickiej Rosji. Zabójca zatłukł skłóconego ze Stalinem bohatera rewolucji toporkiem do kruszenia lodu. Stalin zmarł w roku 1953, nie bez dyskretnej pomocy najbliższych współpracowników. Wprawdzie żaden z akolitów nie ośmielił się podnieść świętokradczej ręki na generalissimusa, ale też nikt nie wyciągnął pomocnej dłoni, gdy pozbawiony opieki medyków wódz przez wiele godzin konał w swej podmoskiewskiej daczy. Walkę o schedę po Chorążym Pokoju wygrał Nikita Chruszczow. Wkrótce ujawnił wybranym i wypróbowanym towarzyszom zbrodnie byłego przywódcy, potępił też surowo metody stosowane przez siepaczy z NKWD. Nie bez racji; korzystanie ze sprzętu użytku domowego do wykonywania wyroków na przestępcach politycznych jest nienowoczesne, często nieskuteczne (Trocki nie zginął na miejscu) i zdecydowanie nieprofesjonalne. Wrogowie Kraju Rad mieli być odtąd likwidowani metodami naukowymi. Niestety, naukowo opracowany zamach na Gieorgija Okołowicza, przewodniczącego jednej z emigracyjnych organizacji rosyjskich w Niemczech, nie udał się, bowiem niedoszły zabójca "wybrał wolność", oraz pokazał dziennikarzom swą broń - ukryty w papierośnicy minipistolet strzelający zatrutymi pociskami. Mniej szczęścia od Okołowicza miał Lew Rebet, jeden z prominentnych działaczy ukraińskiej organizacji nacjonalistycznej rezydującej w Monachium. Morderca użył z powodzeniem nowego wynalazku specjalistów z KGB - niemal niewykrywalnego gazu trującego zatrzymującego akcję serca ofiary. Udoskonalony, dwustrzałowy model miotacza gazowego posłużył w październiku 1959 roku do zabójstwa Stepana Bandery, przywódcy OUN - Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów. Realizatorzy widowiska przedstawiają też inne akcje agentów Biura Zadań Specjalnych. Celem tej placówki, działającej w strukturze radzieckiej służby bezpieczeństwa, była fizyczna likwidacja niewygodnych dla Kremla liderów emigracyjnych ugrupowań antysowieckich, dysydentów, zbiegów i innych "zdrajców ojczyzny". 00:55 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - POPŁAWY 1807 ODC. 256 Magazyn historyczny, 24 min, Polska, 2021 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki Badanie dziejów Pułtuska w epoce napoleońskiej to jeden z naszych projektów, które prowadzimy etapowo. Gród nad Narwią dwukrotnie stał się teatrum zmagań cesarza z Rosją, a wagę tych zdarzeń podkreśla stosowna inskrypcja na paryskim Łuku Triumfalnym. Z polskiego punktu widzenia nie były to zmagania obcych potęg na naszych, zabranych przez zaborców ziemiach, ale nowa, realna szansa na jakąś formę, przynajmniej po części odzyskanej, niepodległości. Dziś badamy teren zwycięskiej bitwy na Popławach. 01:35 ENCYKLOPEDIA II WOJNY ŚWIATOWEJ - ZBRODNIA I KARA Cykl dokumentalny, 24 min, Polska, 1993 Scenariusz: Bogusław Wołoszański, Maciej Zakrocki Zdjęcia: Zbigniew Maziarz Prowadzący: Bogusław Wołoszański Film Bogusława Wołoszańskiego poświęcony procesowi norymberskiemu. Zdjęcia lotnicze zbombardowanego przez aliantów starego miasta i nowszych dzielnic; z gmachów publicznych w Norymberdze ocalał nienaruszony kompleks budynków sądu i więzienia. Wykorzystano nagrania z procesu zbrodniarzy niemieckich, kroniki nazistowskie, współczesne zdjęcia korytarzy i cel więzienia norymberskiego i Spandau.