TVP Kultura Wtorek, 07.01.2025 06:55 CZY JA DOBRZE ROZUMIEM? Magazyn kulturalny, 27 min, Polska, 2024 Nauki humanistyczne to opowieść o nas samych, o kulturze i sposobach, w jakich tworzymy nasze społeczeństwo i świat. W programie powiemy o wpływie nauki na nasze życie, na interpretacje rzeczywistości, rozwój intelektualny oraz kształtowanie tożsamości kulturowej. Audycja wzbudzi refleksję nad fundamentalnymi wartościami, stawiając pytania o sens życia i ludzką kondycję zwiększy zainteresowanie kierunkami humanistycznymi na uczelniach wyższych, przedstawi osiągnięcia polskich humanistów rozbudzi intelektualne zainteresowania widzów oraz skłoni ich do prowadzenia dyskusji. W każdym odcinku programu uczestniczy maksymalnie trzech gości reprezentujących inną dziedzinę nauk humanistycznych. Stałym punktem będzie także rozmowa z filozofem, który pomaga prowadzącej w analizie prezentowanych perspektyw i wyciąganiu wniosków końcowych. 07:35 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.IV - ODC. 35 WIOSENNE OBRZĄDKI Cykl dokumentalny, 27 min, Polska, 2017 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Czym zawiniła sobie Marzanna, którą co roku topią dzieci wraz z nadejściem wiosny? Dlaczego urządzamy małą wojnę na jajka w czasie śniadania wielkanocnego? I z jakiego powodu młode dziewczyny co roku są ulubionym celem młodzieńców, którzy oblewają je wodą w czasie śmigusa - dyngusa? Radosław Kotarski rusza śladem wiosennych zwyczajów i odkrywa ich tajemnicze prapoczątki. Okazuje się bowiem, że nasi przodkowie pozostawili nam niesamowicie ciekawe obrządki, które nadal są kultywowane. 09:00 RODZINA POŁANIECKICH - ODC. 5/7 SPEŁNIENIE Serial obyczajowy, 79 min, Polska, 1978 Reżyseria: Jan Rybkowski Scenariusz: Bożena Hlebowicz, Andrzej Mularczyk Zdjęcia: Marek Nowicki Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Andrzej Chrzanowski, Teresa Lipowska, Andrzej May, Anna Nehrebecka, Czesław Wołłejko Wiosna roku 1894. Odbywa się ślub Maryni i Stanisława. Miodowy miesiąc młodzi spędzają w Wenecji, spotykają tam malarza Bukackiego. Tymczasem w Warszawie Maszko popada w coraz większe kłopoty finansowe; majątek żony okazał się bowiem mitem tworzonym po to, by znaleźć męża. Połanieccy po powrocie z Wenecji często bywają na letnisku u Bigiela, wspólnika Stacha, gdzie spotykają się z licznymi znajomymi. 10:35 PALI SIĘ, MOJA PANNO (HORI, MA PANENKO) Komedia, 69 min, Włochy/Czechosłowacja, 1967 Reżyseria: Milos Forman Scenariusz: Milos Forman Muzyka: Karel Mares Aktorzy: Frantisek Paska, Jan Vostrcil, Jarmila Kucharova, Alena Kvetova, Ladislav Adam Trwają przygotowania do corocznego Balu Strażaków. W tym roku ma on być szczególnie uroczysty, ponieważ Królowa Piękności wybrana w trakcie balu wręczy specjalną nagrodę za długoletnią służbę byłemu przewodniczącemu komitetu strażackiego 86 letniemu Aloizovi Vranie. "Pali się moja panno" to jeden z pierwszych filmów Milosza Formana. 12:00 JEDYNY TAKI DUET NA ŚWIECIE Film dokumentalny, 44 min, Polska, 2020 Reżyseria: Jadwiga Nowakowska Scenariusz: Jadwiga Nowakowska Zdjęcia: Michał Rytel - Przełomiec Filmowa opowieść o jedynym kobiecym duecie dyrygenckim na świecie. Zawód dyrygenta to przede wszystkim męska profesja. Istnieją duety męskie, ojciec - syn. Duet matka - córka istnieje tylko w Polsce. Dwie wybitne dyrygentki światowej sławy: Agnieszka Duczmal i jej córka Anna Duczmal - Mróz. 13:00 AMADEUS I MALARSTWO - ANTONIO VIVALDI "CZTERY PORY ROKU" (KONCERT JUBILEUSZOWY AGNIESZKI DUCZMAL I ORKIESTRY KAMERALNEJ POLSKIEGO RADIA "AMADEUS") CZ. 2 Koncert, 39 min, Polska, 2008 Zdjęcia: Paweł Rybarczyk Wykonawcy: Orkiestra Kameralna PR, Agnieszka Duczmal, Łukasz Długosz Część druga koncertu Agnieszki Duczmal i Orkiestry Kameralnej Polskiego Radia "Amadeus". Rok 2008 był rokiem jubileuszu 40 - lecia pracy artystycznej Agnieszki Duczmal i działalności Orkiestry Kameralnej Polskiego Radia "Amadeus". W ramach koncertów jubileuszowych 12 października 2008 r. wykonano "Cztery pory roku" Antonio Vivaldiego. Wystąpił solista Leszek Długosz (flet) i Orkiestra Kameralna PR "Amadeus" pod dyrekcją Agnieszki Duczmal. Wizualne dopełnienie koncertu stanowił obraz Jarosława Kałdowskiego "Cztery pory roku. Cztery pory życia". 13:50 ROZMOWY (NIE)WYGODNE - KATARZYNA GROCHOLA 42 min, Polska, 2024 Autor: Mariusz Szczygieł Inspirujące rozmowy Mariusza Szczygła z wybitnymi osobowościami świata kultury i sztuki. Prowokujące pytania, wymagające nieszablonowych odpowiedzi i odkrywania swojej osobowości. Wywiady odbywać się będą we "Wrzenie Świata" - miejscu spotkań bohemy intelektualnej Warszawy. Gość: Katarzyna Grochola, pisarka. 14:50 OSTATNI DZIEŃ LATA Film psychologiczny, obyczajowy, 59 min, Polska, 1958 Reżyseria: Tadeusz Konwicki Scenariusz: Tadeusz Konwicki Zdjęcia: Jan Laskowski Muzyka: Adam Walaciński Aktorzy: Irena Laskowska, Jan Machulski Nastrojowe studium psychologiczne, dramat samotności i bezradności dwojga ludzi, niezdolnych do podjęcia próby wspólnego życia. Film eksperymentalny, niezwykle statyczny, wręcz "niekinowy", zrealizowany w warunkach amatorskich. Akcję, trwającą 6 godzin, reżyser opowiedział w ciągu godziny. Wypełnia ją przede wszystkim rozmowa między dwojgiem bohaterów. Młody mężczyzna i dojrzała kobieta spotykają się na bezludnej plaży. Dookoła nich tylko piasek, wydmy, morze i niebo. Samotni, naznaczeni piętnem wojny i osobistych dramatów nie potrafią jednak - mimo prób i wzajemnego przyciągania - znaleźć drogi do siebie. On obserwował ją od wielu dni, ale dopiero teraz zdobył się na odwagę, żeby zawrzeć z nią znajomość. Ale ona broni się przed tym. Kiedy pierwsza próba nawiązania kontaktu nie przynosi efektu, chłopak desperacko wchodzi do morza, a że nie umie pływać, zaczyna tonąć. Kobieta nie bez trudu wyciąga go na brzeg, cuci z zapamiętaniem. Gdy chłopak dochodzi do siebie, ona znów zamyka się w swojej skorupie samotności i nieufności. Dramatyczne przeżycia wypaliły ją wewnętrznie. W czasie wojny straciła bliskiego człowieka, który był pilotem. Nadal nie potrafi zapomnieć o tej tragedii. On ma za sobą nieco tajemniczą przeszłość, a przed sobą niepewną przyszłość. Nad plażą, nad głowami tych dwojga życiowych rozbitków, co i raz przelatują odrzutowce symbolizujące współczesne zagrożenia, ale przede wszystkim stale przywołujące koszmar minionej wojny. Wojny, która wywołuje w obojgu tak silne poczucie wyobcowania, inercję uczuciową, że nie przełamuje ich nawet fizyczne zbliżenie, bo nie likwiduje ono istniejącej między nimi bariery psychologicznej. A przecież oboje tak bardzo potrzebują kogoś bliskiego, tak rozpaczliwie pragną uczucia. "Ostatni dzień lata" - debiutancki film Tadeusza Konwickiego, nakręciła zaledwie pięcioosobowa ekipa. Zaopatrzona w prymitywny nawet jak na lata pięćdziesiąte sprzęt (aparat reporterski "Ariflex") wyjechała latem 1958 roku na plan w okolice Wejherowa. Zdjęcia ukończono we wrześniu. Film Konwickiego otrzymał główną nagrodę w dziedzinie filmów eksperymentalnych na festiwalu w Wenecji w 1958 r. W tym samym roku przyznano mu także nagrodę główną na EXPO w Brukseli i I nagrodę na MFF w Londynie. 16:20 RODZINA POŁANIECKICH - ODC. 6/7 ZDRADA Serial obyczajowy, 81 min, Polska, 1978 Reżyseria: Jan Rybkowski Scenariusz: Bożena Hlebowicz, Andrzej Mularczyk Zdjęcia: Marek Nowicki Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Andrzej Chrzanowski, Teresa Lipowska, Andrzej May, Anna Nehrebecka, Czesław Wołłejko Lato przynosi wiele wydarzeń w życiu zaprzyjaźnionych rodzin. Marynia spodziewa się dziecka, stary pan Pławicki oddaje się uciechom wielkomiejskiego życia. Stanisław Połaniecki zostaje pewnej nocy z powabną Teresą Maszkową pod nieobecność pana domu. Po tej przygodzie pozostaje jednak Połanieckiemu niesmak i wyrzuty sumienia. Dochodzi do tragedii; Ignacy Zawiłowski, poeta, zarabiający jako kancelista u Połanieckiego, zastaje swą narzeczoną, pannę Castelli, w ramionach bawidamka, pana Kopowskiego. Młody człowiek strzela do siebie z rewolweru. Serial obyczajowy, 81 min, Polska 1978 Reżyseria: Jan Rybkowski Scenariusz: Andrzej Mularczyk, Bożena Hlebowicz na podstawie powieści Henryka Sienkiewicza "Rodzina Połanieckich" Zdjęcia: Marek Nowicki Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Anna Nehrebecka, Andrzej May, Andrzej Chrzanowski, Teresa Lipowska, Jan Englert, Czesław Wołłejko, Bronisław Pawlik, Ewa Żukowska, Ewa Szykulska, Anna Milewska, Andrzej Seweryn, Leonard Pietraszak, Alicja Jachiewicz, Lucjan Fogiel, Andrzej Precigs i inni 18:50 PORTRETY - CO JA TU ROBIĘ? TADEUSZ KONWICKI Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2009 Reżyseria: Janusz Anderman Scenariusz: Janusz Anderman Zdjęcia: Jan Holoubek Muzyka: Zygmunt Konieczny Wykonawcy: Tadeusz Konwicki, Tadeusz Lubelski, Stanisław Bereś, Andrzej Łapicki, Janusz Anderman, Adam Michnik, Maria Konwicka Film dokumentalny o Tadeuszu Konwickim. Rozmowy bohatera m. in. z Adamem Michnikiem, Stanisławem Beresiem, Tadeuszem Lubelskim ukażą nam sposób pracy Tadeusza Konwickiego nad książkami oraz filmami. W dokumencie znajdą się odpowiedzi na kilka ważnych pytań: czym dla Tadeusza Konwickiego były zmiany po 1989 r. w sferze polityki i życia osobistego? Dlaczego potem zamilkł jako twórca? Jak według pisarza wygląda współczesna twórczość literacka i filmowa? Porozmawiamy o wartości przyjaźni, wierności, lęku oraz samotności. 21:45 LEKKIE OBYCZAJE - W DROGĘ! (JADDEH KHAKI / HIT THE ROAD) Film fabularny, 89 min, Iran, 2021 Reżyseria: Panah Panahi Scenariusz: Panah Panahi Zdjęcia: Amin Jafari Muzyka: Peyman Yazdanian Aktorzy: Rayan Sarlak, Hasan Majuni, Amin Simiar, Pantea Panahiha Debiutancki komediodramat Panaha Pahaniego przedstawia irańską rodzinę jadącą do granicy tureckiej, aby przemycić syna za granicę. Reżyser z bliska przygląda się rodzinnym więzom wystawionym na próbę. 01:05 TAMTE LATA, TAMTE DNI - WŁODEK PAWLIK Magazyn, 26 min, Polska, 2022 Reżyseria: Joanna Makowska Scenariusz: Marta Perchuć - Burzyńska, Joanna Makowska Prowadzący: Marta Perchuć - Burzyńska Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Spotykają się w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie i budzą w nich sentyment. Dzisiaj spotkamy się z Włodkiem Pawlikiem, jednym z najwybitniejszych polskich twórców muzyki jazzowej. Włodek Pawlik podzieli się z nami opowieścią o dzieciństwie oraz o pierwszych występach i opowie nam o swojej drodze na szczyt. 01:45 MIŁOŚĆ BLONDYNKI (LASKY JEDNE PLAVOVLASKY) Komedia, 77 min, Czechosłowacja, 1965 Reżyseria: Milos Forman Scenariusz: Jaroslav Papousek, Milos Forman, Ivan Passer Muzyka: Evzen Illine Aktorzy: Hana Brejchova, Vladimir Pucholt, Vladimir Mensik, Ivan Kheil, Jiri Hruby, MILADA JEZKOVA, JOSEF SEBANEK, JOSEF KOLB, MARIE SALACOVA, JANA NOVAKOWA, JARKA CRKALOVA, TANA ZELINKOVA, ZDENA LORENCOVA, JAN VOSTRCIL Historia oparta na faktach. Reżyser filmu Milos Forman, wychodząc z kawiarni, spotkał zagubioną w wielkim mieście dziewczynę z prowincji. Przyjechała z walizką odszukać narzeczonego, ale on podał jej fałszywy adres. Forman odwiózł ją na dworzec, wysłuchując po drodze historii jej życia, a potem opowiedział nam o prowincjonalnym miasteczku, pierwszej miłości, marzeniach i rozczarowaniach. Najbardziej znany - obok "Pociągów pod specjalnym nadzorem" - film czechosłowackiej Nowej Fali, sztandarowe dzieło nurtu, zapisane w historii światowego kina. Podobnie jak inne czeskie filmy Milosa Formana zrealizowane przy udziale aktorów niezawodowych, w charakterystycznym dla reżysera tonie pogodnej kpiny z otaczającej (niekoniecznie socjalistycznej) rzeczywistości. Kobiety pracujące w wielkich zakładach tekstylnych marzą o mężczyznach, których w okolicy brakuje. Dyrektor organizuje dla nich wieczorek taneczny, na który zaprasza wojsko. Jednak zamiast dziarskich chłopaków stawiają się brzuchaci rezerwiści. Ale Andula ma szczęście: spędza wieczór z pianistą z zespołu, a na dodatek chłopak zaprasza ją do siebie, do Pragi. Wycieczka do stolicy będzie niezwykle pouczająca.