TVP Kultura Środa, 08.01.2025 07:05 TAMTE LATA, TAMTE DNI - WŁODEK PAWLIK Magazyn, 26 min, Polska, 2022 Reżyseria: Joanna Makowska Scenariusz: Marta Perchuć - Burzyńska, Joanna Makowska Prowadzący: Marta Perchuć - Burzyńska Marta Perchuć - Burzyńska rozmawia z wybitnymi artystami o dzieciństwie, domu rodzinnym i najważniejszych doświadczeniach, które w istotny sposób wpłynęły na ich życie i drogę twórczą. Spotykają się w miejscach, które dla bohaterów programu mają największe znaczenie i budzą w nich sentyment. Dzisiaj spotkamy się z Włodkiem Pawlikiem, jednym z najwybitniejszych polskich twórców muzyki jazzowej. Włodek Pawlik podzieli się z nami opowieścią o dzieciństwie oraz o pierwszych występach i opowie nam o swojej drodze na szczyt. 07:45 PODRÓŻE Z HISTORIĄ S.II - ODC. 15 TURNIEJ O RÓG KRÓLOWEJ Cykl dokumentalny, 27 min, Polska, 2016 Reżyseria: Radosław Kotarski Scenariusz: Radosław Kotarski Radosław Kotarski rusza do Anglii w towarzystwie polskich rycerzy, którzy będą bronili honoru Rzeczpospolitej na Turnieju Rycerskim o Jubileuszowy Róg Królowej i Miecz Honoru. W 2015 roku polscy reprezentaci okazali się najlepsi! Czy powtórzą sukces w 2016 roku? Przy okazji widzowie poznają tajemnice turniejów rycerskich organizowanych w przeszłości i dzisiaj. Jakie zwyczaje z nimi związane przetrwały do dzisiaj? Jaką rolę pełniły dawniej? 09:00 RODZINA POŁANIECKICH - ODC. 6/7 ZDRADA Serial obyczajowy, 81 min, Polska, 1978 Reżyseria: Jan Rybkowski Scenariusz: Bożena Hlebowicz, Andrzej Mularczyk Zdjęcia: Marek Nowicki Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Andrzej Chrzanowski, Teresa Lipowska, Andrzej May, Anna Nehrebecka, Czesław Wołłejko Lato przynosi wiele wydarzeń w życiu zaprzyjaźnionych rodzin. Marynia spodziewa się dziecka, stary pan Pławicki oddaje się uciechom wielkomiejskiego życia. Stanisław Połaniecki zostaje pewnej nocy z powabną Teresą Maszkową pod nieobecność pana domu. Po tej przygodzie pozostaje jednak Połanieckiemu niesmak i wyrzuty sumienia. Dochodzi do tragedii; Ignacy Zawiłowski, poeta, zarabiający jako kancelista u Połanieckiego, zastaje swą narzeczoną, pannę Castelli, w ramionach bawidamka, pana Kopowskiego. Młody człowiek strzela do siebie z rewolweru. Serial obyczajowy, 81 min, Polska 1978 Reżyseria: Jan Rybkowski Scenariusz: Andrzej Mularczyk, Bożena Hlebowicz na podstawie powieści Henryka Sienkiewicza "Rodzina Połanieckich" Zdjęcia: Marek Nowicki Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Anna Nehrebecka, Andrzej May, Andrzej Chrzanowski, Teresa Lipowska, Jan Englert, Czesław Wołłejko, Bronisław Pawlik, Ewa Żukowska, Ewa Szykulska, Anna Milewska, Andrzej Seweryn, Leonard Pietraszak, Alicja Jachiewicz, Lucjan Fogiel, Andrzej Precigs i inni 10:35 OSTATNI DZIEŃ LATA Film psychologiczny, obyczajowy, 59 min, Polska, 1958 Reżyseria: Tadeusz Konwicki Scenariusz: Tadeusz Konwicki Zdjęcia: Jan Laskowski Muzyka: Adam Walaciński Aktorzy: Irena Laskowska, Jan Machulski Nastrojowe studium psychologiczne, dramat samotności i bezradności dwojga ludzi, niezdolnych do podjęcia próby wspólnego życia. Film eksperymentalny, niezwykle statyczny, wręcz "niekinowy", zrealizowany w warunkach amatorskich. Akcję, trwającą 6 godzin, reżyser opowiedział w ciągu godziny. Wypełnia ją przede wszystkim rozmowa między dwojgiem bohaterów. Młody mężczyzna i dojrzała kobieta spotykają się na bezludnej plaży. Dookoła nich tylko piasek, wydmy, morze i niebo. Samotni, naznaczeni piętnem wojny i osobistych dramatów nie potrafią jednak - mimo prób i wzajemnego przyciągania - znaleźć drogi do siebie. On obserwował ją od wielu dni, ale dopiero teraz zdobył się na odwagę, żeby zawrzeć z nią znajomość. Ale ona broni się przed tym. Kiedy pierwsza próba nawiązania kontaktu nie przynosi efektu, chłopak desperacko wchodzi do morza, a że nie umie pływać, zaczyna tonąć. Kobieta nie bez trudu wyciąga go na brzeg, cuci z zapamiętaniem. Gdy chłopak dochodzi do siebie, ona znów zamyka się w swojej skorupie samotności i nieufności. Dramatyczne przeżycia wypaliły ją wewnętrznie. W czasie wojny straciła bliskiego człowieka, który był pilotem. Nadal nie potrafi zapomnieć o tej tragedii. On ma za sobą nieco tajemniczą przeszłość, a przed sobą niepewną przyszłość. Nad plażą, nad głowami tych dwojga życiowych rozbitków, co i raz przelatują odrzutowce symbolizujące współczesne zagrożenia, ale przede wszystkim stale przywołujące koszmar minionej wojny. Wojny, która wywołuje w obojgu tak silne poczucie wyobcowania, inercję uczuciową, że nie przełamuje ich nawet fizyczne zbliżenie, bo nie likwiduje ono istniejącej między nimi bariery psychologicznej. A przecież oboje tak bardzo potrzebują kogoś bliskiego, tak rozpaczliwie pragną uczucia. "Ostatni dzień lata" - debiutancki film Tadeusza Konwickiego, nakręciła zaledwie pięcioosobowa ekipa. Zaopatrzona w prymitywny nawet jak na lata pięćdziesiąte sprzęt (aparat reporterski "Ariflex") wyjechała latem 1958 roku na plan w okolice Wejherowa. Zdjęcia ukończono we wrześniu. Film Konwickiego otrzymał główną nagrodę w dziedzinie filmów eksperymentalnych na festiwalu w Wenecji w 1958 r. W tym samym roku przyznano mu także nagrodę główną na EXPO w Brukseli i I nagrodę na MFF w Londynie. 11:50 JEDYNY TAKI DUET NA ŚWIECIE Film dokumentalny, 44 min, Polska, 2020 Reżyseria: Jadwiga Nowakowska Scenariusz: Jadwiga Nowakowska Zdjęcia: Michał Rytel - Przełomiec Filmowa opowieść o jedynym kobiecym duecie dyrygenckim na świecie. Zawód dyrygenta to przede wszystkim męska profesja. Istnieją duety męskie, ojciec - syn. Duet matka - córka istnieje tylko w Polsce. Dwie wybitne dyrygentki światowej sławy: Agnieszka Duczmal i jej córka Anna Duczmal - Mróz. 13:20 AWATAR, CZYLI ZAMIANA DUSZ Film TVP, 59 min, Polska, 1964 Autor: Theophile Gautier Reżyseria: Janusz Majewski Scenariusz: Janusz Majewski Zdjęcia: Kurt Weber Aktorzy: Wanda Koczeska, Jan Machulski, Henryk Boukołowski, Gustaw Holoubek, Kazimierz Rudzki, Krzysztof Litwin, Lucjan Zitrig, Ryszard Kotys, Stefania Kołodziejczyk, Inni Broński Bronisław i Znakomita adaptacja opowiadania Teofila Gautiera (1811 - 72), wybitnego pisarza francuskiego, autora m. in. cenionych poezji ("Emalie i kamee") oraz powieści "Panna de Maupin" i "Kapitan Fracasse". "Awatar, czyli zamianę dusz" zrealizował Janusz Majewski w ramach popularnego w latach sześćdziesiątych telewizyjnego cyklu "Opowieści niesamowite". Jest to zresztą bodaj najwyżej ceniony przez krytykę odcinek serii. Świetnie skonstruowany scenariusz, przekonująca stylizacja na XIX wiek, wyborne aktorstwo (Holoubek, Boukołowski, Machulski, Koczeska) oraz humor, który wytrzymał próbę czasu, to główne atuty tego filmu. Walory "Awataru..." doceniono również zagranicą. Film Majewskiego otrzymał nagrodę FIPRESCI na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Telewizyjnych w Monte Carlo (1966) oraz Złoty Asteroid na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Fantastycznych w Trieście (1967). XIX wiek, Paryż. W pałacu Faubourg Saint Honore mieszka szczerze kochające się hrabiowskie małżeństwo Magdaleny Natalii i Olgierda Łabińskich. Codziennie, niczym tajemne miłosne zaklęcie, cytują sobie werset z Mickiewicza: "Zawsze i wszędzie będę ja przy tobie..." Hrabina wspomina swój pobyt we Florencji i upartego adoratora, niejakiego Oktawiusza de Saville, którego wszakże pozbawiła wszelkich złudzeń. Młodzieniec nie potrafi jednak zapomnieć hrabiny i trawiony nie spełnioną namiętnością coraz mocniej zapada na zdrowiu. Po powrocie do Paryża wzywa słynnego doktora Cherbonneau, zwanego "braminem" z racji znajomości arkanów tajemnej wiedzy indyjskiej. Medyk, cieszący się dwuznaczną sławą szarlatana, proponuje znękanemu młodzieńcowi "awatar", czyli zamianę dusz. Wkrótce dusza zadurzonego Oktawiusza przyobleka się w ciało hrabiego Łabińskieggo i odwrotnie. Pomimo to kłopoty zakochanego młodzieńca wcale się nie kończą. Hrabina, zorientowawszy się, że jej "mąż" nie pamięta mickiewiczowskich wersetów, zamyka przed nim drzwi do sypialni. Decyzję swą uzasadnia miłością do ojczyzny: "Jestem zbyt wielką patriotką, żeby przyjmować kosmopolitycznych profanów..." Na domiar złego dusza hrabiego zdecydowanie nie może pogodzić się ze swą nową cielesną powłoką. 14:50 LUDZIE WISŁY Dramat, 74 min, Polska, 1938 Reżyseria: Aleksander Ford, Jerzy Zarzycki Scenariusz: Helena Boguszewska, Jerzy Kornacki Zdjęcia: Stanisław Lipiński Muzyka: Marian Neuteich, Roman Palester Aktorzy: Aleksander Zelwerowicz, Kazimierz Gella, Kazimierz Jenoval, Kazimierz Opaliński, Marian Trojan, Lucjana Bracka, Helena Zarembina, Stanisława Wysocka, Ina Benita, Jerzy Pichelski, Halina Zawadzka, Renata Renee Anna, córka właściciela barki "Martin", darzy uczuciem przystojnego złodziejaszka grasującego na szlaku wodniaków. Aleksy obiecuje jej małżeństwo i kupno berlinki. Sąsiadka Anny, stara, doświadczona wodniaczka Apolonia Matyjas, zwana Matyjaską, ma zniszczoną barkę, nie nadającą się już do wożenia towarów. Aby ją odremontować, musi zdobyć pieniądze. Szantażuje byłego męża, bigamistę, żądając za milczenie 10 tysięcy złotych. Z kolei Aleksy, aby dotrzymać obietnicy danej Annie i sprawić jej berlinkę, okrada kogo się da, między innymi jej ojca, szypra Firleja. Wdaje się w bójkę z bosmanem Hajnusiem i tonie przebity nożem. Anna ucieka na barkę Matyjaski i sprowadza tam swego szwagra Zygmunta, któremu właśnie umarła żona. Zygmunt wciąż nie może otrząsnąć się po śmierci Julii, próbuje popełnić samobójstwo. Odwodzi go od tego Anna. Odtąd postanawiają pływać wspólnie z Matyjaską i pomagać jej. 16:20 RODZINA POŁANIECKICH - ODC. 7/7 POWRÓT Serial obyczajowy, 78 min, Polska, 1978 Reżyseria: Jan Rybkowski Scenariusz: Bożena Hlebowicz, Andrzej Mularczyk Zdjęcia: Marek Nowicki Muzyka: Wojciech Kilar Aktorzy: Andrzej Chrzanowski, Teresa Lipowska, Andrzej May, Anna Nehrebecka, Czesław Wołłejko Nieszczęsny poeta Ignacy Zawiłowski, który usiłował targnąć się na swoje życie, nie zginął od kuli rewolwerowej, jest ranny. Kopowski, który uwodził jego narzeczoną, zostaje przyłapany w niedwuznacznej sytuacji z panią Osowską. Zdradzony mąż wyzywa go na pojedynek. Maszko ucieka przed wierzycielami, pozostawiając w Warszawie piękną żonę. Połaniecki nie zamierza jednak wykorzystać okazji, nie chce kontynuować przygody sprzed miesięcy. Marynia rodzi syna. Uszczęśliwiony Stach kupuje na licytacji Krzemień i ofiarowuje go żonie. Rodzina Połanieckich wraca do majątku, na ziemię przodków. 17:50 FERDYNAND WSPANIAŁY - ODC. 1/7 - PIERWSZE KROKI Serial animowany, 8 min, Polska, 1974 Reżyseria: Alina Kotowska Scenariusz: Ludwik Jerzy Kern, Jerzy Kotowski Zdjęcia: Grzegorz Świetlikowski Wykonawcy: Edward Dziewoński Opowieść o przygodach niezwykłego psa Ferdynanda, który zaczął chodzić na dwóch łapach. 18:05 FERDYNAND WSPANIAŁY - ODC. 2/7 - W PRZESTWORZACH Serial animowany, 9 min, Polska, 1974 Reżyseria: Alina Kotowska Scenariusz: Ludwik Jerzy Kern, Jerzy Kotowski Zdjęcia: Grzegorz Świetlikowski Wykonawcy: Edward Dziewoński Opowieść o przygodach niezwykłego psa Ferdynanda, który zaczął chodzić na dwóch łapach. 18:55 REŻYSERZY - JAMES CAMERON 1/10 SEZON 8 (JAMES CAMERON 1/10 SEZON 8) Cykl dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Lyndy Saville Cykl dokumentalny poświęcony najważniejszym reżyserom kina. W tym odcinku przyglądamy się twórczości Jamesa Camerona. 20:00 NA WSCHÓD OD HOLLYWOOD - TYLKO ZWIERZĘTA NIE BŁĄDZĄ (SEULES LES BETES) Film fabularny, 112 min, Niemcy/Francja, 2019 Reżyseria: Dominik Moll Scenariusz: Dominik Moll, Gilles Marchand Aktorzy: Denis Mnochet, Laure Calamy, Damien Bonnard Po burzy śnieżnej, na drodze do niewielkiej wioski, znaleziony zostaje samochód zaginionej kobiety. Chociaż policja nie ma żadnego punktu zaczepienia, pięć osób zostaje powiązanych z jej zniknięciem. 22:05 GENIALNA PRZYJACIÓŁKA - SEZON 3, ODCINEK 1 (L'AMICA GENIALE) Serial, 43 min, Włochy, 2022 Autor: Elena Ferrante Reżyseria: Daniele Luchetti Scenariusz: Francesco Piccolo, Laura Paolucci, Elena Ferrante Aktorzy: Luca Gallone, Margherita Mazzucco, Annarita Vitolo, Alba Rohrwacher W trzecim sezonie Elena i Lila są już dorosłymi kobietami, które próbują nawigować po nieznanych wodach lat 70 - tych. Lila odeszła ze swoim małym synkiem od męża i tym samym zrezygnowała z wygodnego życia. Teraz zmuszona jest pracować jako zwykła robotnica w najtrudniejszych warunkach. Elena natomiast opuściła rodzinne strony, by studiować w Pizie. Jest autorką udanej powieści, która utorowała jej drogę do lepszego świata. Bohaterki próbują ułożyć sobie życie w świecie pełnym nadziei, ale i niepewności, nieustannie połączone silną, choć skomplikowaną więzią. 23:35 LEKKIE OBYCZAJE - W DROGĘ! (JADDEH KHAKI / HIT THE ROAD) Film fabularny, 89 min, Iran, 2021 Reżyseria: Panah Panahi Scenariusz: Panah Panahi Zdjęcia: Amin Jafari Muzyka: Peyman Yazdanian Aktorzy: Rayan Sarlak, Hasan Majuni, Amin Simiar, Pantea Panahiha Debiutancki komediodramat Panaha Pahaniego przedstawia irańską rodzinę jadącą do granicy tureckiej, aby przemycić syna za granicę. Reżyser z bliska przygląda się rodzinnym więzom wystawionym na próbę. 01:20 JAZZ.PL - JAZZ FORUM TALENTS Koncert, 55 min, Polska, 2022 Wykonawcy: Kacper Smoliński, Jakub Mizeracki, Maciej Kądziela, Kasia Pietrzko, Tomasz Chyła, Adam Zagórski, Roman Chraniuk Koncert formacji Jazz Forum Talents odbył się w Studiu S - 3 Polskiego Radia. Na scenie spotkali się niezwykli muzycy: grający na harmonijce ustnej Kacper Smoliński z Weezdob Collective, gitarzysta Jakub Mizeracki z zespołu Skicki - Skiuk, saksofonista Maciej Kądziela z ZK Collaboration, dwoje prowadzących swoje własne formacje instrumentalistów: pianistka Kasia Pietrzko i skrzypek Tomasz Chyła, oraz perkusista Adam Zagórski i basista Roman Chraniuk tworzący gwiazdorską sekcję rytmiczną. 02:35 NOCNY DOKUMENT - NAJPIĘKNIEJSZY CHŁOPIEC NA ŚWIECIE (VÄRLDENS VACKRASTE POJKE) Film dokumentalny, 93 min, Szwecja, 2021 Reżyseria: Kristian Petri, Kristina Lindström Scenariusz: Kristina Lindström, Kristian Petri Zdjęcia: Erik Vallsten Muzyka: Filip Leyman W 1970 roku Luchino Visconti szukał w różnych krajach młodego chłopca, który mógłby wcielić się w rolę Tadzia w ekranizacji "Śmierci w Wenecji" Tomasza Manna. Po castingu w Sztokholmie angaż otrzymał 15 - letni Bjorn Andresen. Visconti okrzyknął go "najpiękniejszym chłopcem na świecie". Ten przydomek przykleił się do Bjorna na resztę życia i stał się jego przekleństwem. Film ukazuje kulisy powstania legendarnego dzieła oraz odsłania struktury władzy w przemyśle filmowym i proces wykorzystywania słabszych.