TVP Dokument Środa, 24.01.2024 Zmiany z dnia 29.12.2023 w stosunku do raportu z dnia 27.12.2023 (usunięto pozycję programową) 10:20 MIZIOWA, ZGŁOŚ SIĘ (dodano pozycję programową) 10:20 4 X KRAKÓW - MIASTO KAZIMIERZ POD KRAKOWEM Reportaż, 27 min, Polska, 1987 Autor: Waldemar Janda, Andrzej Geber Krakowski Kazimierz - miasto, które trzeba ocalić. Autorzy reportażu przedstawiają historię założenia miasta Kazimierz przez króla Kazimierza II w 1330 roku jako przeciwwagi dla pobliskiego Krakowa. Współczesny Kazimierz - jedna z najstarszych dzielnic Krakowa, stanowi jeden z najcenniejszych zespołów zabytkowych wpisanych na listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO. Poznajemy gotycką zabudowę Kazimierza z dominującą bryłą kościoła Bożego Ciała, a następnie historię utworzenia w XVI wieku, nieopodal kościoła, najstarszego w Polsce miasta żydowskiego. Historia dwóch miast, dwóch kultur, które przez wieki rozwijały się oddzielnie acz harmonijnie. Wizyta w kościele Na Skałce - miejscu niezwykłym dla naszej kultury, gdzie mieści się panteon - miejsce pochówku Polaków zasłużonych dla naszej kultury. Z miejsca tego rozciąga się panorama gotyckiego Kazimierza: kościół św. Katarzyny, kościół Bożego Ciała, a na drugim biegunie miasto żydowskie ze swoimi bożnicami i synagogami. Najstarszą z ocalałych bożnic jest Stara Synagoga - przykład architektury renesansowej - miejsce Muzeum Kultu Judaistycznego. Nieopodal bożnicy Starej i świątyni Remu znajduje się XVI - wieczny cmentarz żydowski, który wraz z bożnicą Remu stanowi miejsce święte wyznawców Judaizmu. Sąsiedztwo dwóch kultur czyni z Kazimierza ośrodek godny ratowania i zachowania dla przyszłych pokoleń. Autorzy reportażu, wędrując z kamerą po zaniedbanej, zrujnowanej dzielnicy, stawiają pytanie o przyszłość tego niezwykłego miejsca, pokazując jednocześnie przykłady rewitalizacji zabytków np. Dom Esterki. Podkreślają nieadekwatność środków finansowych przeznaczonych na ratowanie tej niezwykłej ze wszech miar, a obecnie bardzo zaniedbanej, dzielnicy Krakowa. (dodano pozycję programową) 12:25 FASCYNUJĄCE MIEJSCA (2 SEZON) - FASCYNUJĄCA SZWAJCARIA - GRYZONIA ZIMĄ (FASCINATING SWITZERLAND - GRAUBUENDENIN WINTER) Cykl dokumentalny, 17 min, Niemcy, 2019 Reżyseria: Anette Schreurich Gryzonia na wschodzie Szwajcarii to alpejski raj dla ludzi, ale dla zwierząt tutejsza zima jest prawdziwym wyzwaniem. Tutejsze widoki z pewnością poruszają serca narciarzy i snowboardzistów. Zima jak z obrazka - ze słońcem, mrozem i śniegiem! Gryzonia to cudowna kraina zimowa. Radość na stokach i przyjemności po nartach - to tylko jeden aspekt szwajcarskiej zimy. Dla niektórych zima w Alpach jest prawdziwym wyzwaniem. Bezlitośnie pokrywa krajobraz śniegiem i lodem. Bez odpowiedniego przygotowania przetrwanie może być bardzo trudne. Morze śniegu, lodu i skał to szczyty Alp Gryzonii, wznoszące się majestatycznie na 4 tysiące metrów. Niełatwo tu przetrwać zimę, ale zwierzęta są mistrzami adaptacji. (FASCINATING SWITZERLAND - GRAUBUNDEN WINTER) (dodano pozycję programową) 17:20 FASCYNUJĄCE MIEJSCA - FASCYNUJĄCY MADAGASKAR - DZIKIE WYBRZEŻA (FASCINATING MADAGASKAR - THE WILD WEST COAST) Cykl dokumentalny, 14 min, Niemcy, 2014 Reżyseria: Annette Scheurich Krótkie podróże do Ameryki Południowej, Afryki i Europy. Szybkie wypady do: Patagonii, w Andy lub do dżungli tropikalnej. To okazja poznania Kenii lub Gór Wogezów w sercu Europy. Madagaskar, rajska wyspa na Oceanie Indyjskim z niepowtarzalnym krajobrazem przyrody i mieszkańcami kochającymi zabawę. Wyspa Madagaskar leży 500 km od wybrzeży Afryki, to czwarta co do wielkości wyspa na ziemi, odseparowana od reszty świata od 90 milionów lat. Madagaskar odkryto dopiero 2000 lat temu. Ludzie przybywali tam z Azji, z Bliskiego Wschodu i z Afryki. Różnorodność pochodzenia plemion malgaskich wyraźnie widać obecnie w ich stylu życia i tradycjach. Anakao na południowym zachodzie wyspy jest siedzibą rybaków z ludów Vezo. To oddalony region i trudno dostępny z lądu. Ludy Vezo są nazywane dziećmi morza. Rzadko się tu widzi motorówki, bo są zbyt drogie. Wiele rodzin nadal mieszka głównie na morzu. Żeglują od wysepki do wysepki wzdłuż ogromnej rafy koralowej, położonej na zachód od wybrzeża Madagaskaru. Jak dotąd Vezo cieszą się bogatymi terenami łowisk. Niestety, coraz częściej są zmuszani do dzielenia się tym bogactwem z międzynarodowymi flotami rybackimi, które pojawiają się na wodach przybrzeżnych Madagaskaru i zagrażają dobrostanowi mieszkańców. Większość rafy na zachód od wybrzeża jest wciąż dziewiczym podwodnym rajem. Tymczasem zmiany klimatyczne i tu czynią spustoszenie. Podwyższona temperatura wód powoduje, że rafa umiera. Nadal udaje się jej odradzać, oferując nurkom i turystom zapierający dech krajobraz koralowy, a ludowi Vezo bogate łowiska. Madagaskar bardzo się zmienił od czasów, gdy pierwsi osadnicy przypłynęli przez ocean. Wciąż udaje się jednak zachować piękno dzikiej przyrody temu niepowtarzalnemu światu na wyspie. W ten sposób fascynacja Madagaskarem trwa nadal. (dodano pozycję programową) 17:35 FASCYNUJĄCE MIEJSCA - FASCYNUJĄCY MADAGASKAR - ŚRODEK LĄDU (FASCINATING MADAGASCAR: MULTIFACET INLAND) Cykl dokumentalny, 14 min, Niemcy, 2014 Reżyseria: Steffen Sailer, Annette Scheurich Te odcinek zabierze widzów do państwa wyspiarskiego, które jest położone na Madagaskarze, w zachodniej części Oceanu Indyjskiego, u południowo - wschodnich wybrzeży Afryki. Madagaskar jest czwartą co do wielkości wyspą na świecie i pierwszą w Afryce. Madagaskar rajska wyspa na Oceanie Indyjskim z niepowtarzalnym krajobrazem przyrody i mieszkańcami kochającymi zabawę. Stolica Antananarywa znajduje się w samym środku wyspy, prawie 1200 metrów nad poziomem morza. Ma blisko dwa miliony mieszkańców, niemal jedną dziesiątą całej populacji Madagaskaru. Miasta i wsie licznie znaczą drogi przecinające geograficzne centrum wyspy. Górzysty region Andringitra jest rzadziej zaludniony. Mimo utrudnień w podróży region Andringitra ściąga gości z całego świata. Wody z wyżyn wpływają w końcu do lasów na zboczach i zmieniają się w liczne rzeczułki i potoki wijące się w poszyciu leśnym. Dziwaczne kształty baobabów podkreślają wyjątkowość przyrody na Madagaskarze. To właśnie czyni wyspę tak fascynującą.