TVP Nauka Poniedziałek, 22.01.2024 05:55 PODRÓŻNIK - POLINEZYJSKIE WAKACJE Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2008 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Wakacje na Polinezji nie leżą w zasięgu ręki. Są skomplikowane z uwagi na czas ich trwania, przygotowanie, cenę, ale też z uwagi na położenie. Trzeba sobie odpowiedzieć na wiele pytań związanych z taką wyprawą. Kwestia ceny jest sprawą otwartą, ogromną rolę w jej kształtowaniu odgrywają bilety lotnicze, konieczność wielu przesiadek, transferów, itp. Wreszcie wybór miejsca, bowiem wysp Polinezji jest bez liku. Z punku widzenia samej wyprawy, chęci odkrywania świata najlepszy wybór trasy prowadzi przez Santiago de Chile na Wyspę Wielkanocną. To z jej perspektywy można rozpocząć poznanie kultury i świata Maorysów. W cieniu gigantycznych kolosów umieszczonych tam przez nie wiadomo kogo i kiedy, a także po co, kiedy uświadamiamy sobie potęgę wyobraźni człowieka, wtedy dopiero rozumiemy sens podróżowania w pogoni za tajemnicami cywilizacji. Tak właśnie chciał poznać Polinezję i jej zagadki Thor Heyerdahl, wielki norweski naukowiec. Zaczął z Południowej Ameryki i na tratwie udał się przez Pacyfik na Tuamotu. Chciał dowieść siły ludzkiego wytrwania, że jest możliwe podróżowanie przez ocean na tratwie bez silnika. W "Podróżniku" będziemy raczej udowadniać, że rajskie wyspy mogą być nie tylko marzeniem, ale praktycznym spełnieniem naszych wakacji. Pokażemy wyspy archipelagu Tuamotu i Markizów, odległych wysp na Oceanie Spokojnym, które łączyły szlaki komunikacyjne, wspólna kultura i świat obyczajowości. Odwiedzimy Rangiroa, Tikehau, Hiva Oa, Nuku Hiva, a także Tahiti i Bora Bora. W programie mnóstwo praktycznych informacji na temat połączeń lotniczych, wybranych tras, wreszcie przygotowania się do takiej wyprawy. Nurkowanie, żeglowanie i wędrówki wśród starożytnych marae śladami niezwykłych kultów Maorysów. 06:20 CZY WIESZ, ŻE? - /79/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 22 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 06:55 CZY WIESZ, ŻE? - /80/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 23 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 07:25 PRYWATNE ŻYCIE ZWIERZĄT - SEZON 2 - (ODC. 3) - LENIUCHY I PRACUSIE Reportaż, 20 min, Polska, 2019 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Andrzej Kruszewicz dzieli się z widzami swoimi spostrzeżeniami na temat ciekawych zachowań zwierząt. Robi to z dużym poczuciem humoru i przymrużeniem oka, wyłapując zabawne podobieństwa do naszych, ludzkich zachowań. W zwierzęcym świecie odnajdziemy znane nam, ludziom: więzi rodzinne, zabieganie o względy tej jedynej, oszustwo i manipulacje, miłość i czułość, troskę i altruizm, hierarchię społeczną i próby obalenia władzy, pracowitość i lenistwo. W drugiej serii cyklu odkrywamy kolejne tajemnice dzikiej natury i pokazujemy zjawiska budzące emocje, występujące w ludzkim i zwierzęcym świecie. Andrzej Kruszewicz jest przewodnikiem po świecie zwierząt. Podpatruje ich zachowania, interakcje między nimi i je komentuje. Obserwacje te prowadzi na zapleczu warszawskiego ogrodu zoologicznego, korzystając z pomocy opiekunów zwierząt, którzy mają z nimi bliski kontakt i dobre relacje. Miejscem obserwacji jest również dzika przyroda i widowiska przyrodnicze, takie jak: tokowiska cietrzewi czy batalionów, zalotne tańce żurawi, prezentacje męskiej sprawności podczas rykowiska jeleni czy bukowiska łosi, zabawy młodych zwierząt, relacje w stadzie żubrów czy dzików. Zaglądamy też w zakamarki: gęste krzaki, wysokie trawy, skraje oczek wodnych, gdzie podpatrujemy mniejsze życie, mało znane, a bardzo różnorodne i kolorowe. Punktem wyjścia jest wybrane zwierzę w zoo, z którym Andrzej lub opiekun mogą nawiązać bliższy kontakt i zaprezentować jego stany emocjonalne i ciekawe zachowania. Potem w odcinku wychodzimy w teren, gdzie przedstawiamy całą plejadę polskich gatunków, od owadów przez gady, płazy, ptaki i ssaki, tropiąc wśród nich zachowania będące naszym głównym tematem. 07:50 PODRÓŻNIK - KRÓTKA HISTORIA SAFARI Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2008 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Opowieść o Afryce, safari, stylu i smaku niezwykłych przygód w Kenii śladami wielkich podróży Ernesta Hemingwaya i Karen Blixen. Początek wyprawy następuje w hotelu Stanley w Nairobi, stolicy Kenii. Wiele lat temu było to miejsce legendarne. Tam spotykali się wielcy podróżnicy, myśliwi, politycy, aktorzy i artyści. Założony został w 1902 roku jako miejsce odpoczynku dla uczestników safari. Wtedy takie wyprawy trwały wiele tygodni, a nawet miesięcy. Polowano na ogromnych obszarach od Ugandy, Tanzanii, jeziora Wiktorii po Somalię i wybrzeże Oceanu Indyjskiego. W tamtych czasach polowano na słonie, lwy, nosorożce, antylopy, bawoły. Na safari prowadzili znani myśliwi, o których pisano powieści, tacy jak Bror Blixen, Denys Finch Hatton, Philip Percival. Ten ostatni stał się bohaterem powieści "Zielone wzgórza Afryki" Hemingwaya. Takich postaci było wiele. I o nich właśnie, o legendzie safari jest ta opowieść w "Podróżniku". To wyprawa śladami wielkich myśliwych w klimacie starych fotografii. Program prowadzi Anna Kwiatkowska. 08:15 ASTRONARIUM - (17) - "GWIAZDA BETLEJEMSKA" Magazyn, 23 min, Polska, 2016 Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Krzysztof Czart, Bogumił Radajewski Cykl popularnonaukowy prezentujący dorobek polskich instytucji badawczych, zwłaszcza w dziedzinie astronomii. Ekipa Bogumiła Radajewskiego odwiedza miejsca, w których każdy może się przekonać, co kryje przestrzeń kosmiczna. Sekrety wszechświata jeszcze nigdy nie były tak blisko. Opowiadają o nim nie tylko naukowcy, ale także pasjonaci astronomii. Gwiazda Betlejemska to nazwa dla zjawiska astronomicznego, które według biblijnego opisu skłoniło mędrców ze Wschodu do dalekiej podróży do Betlejem. Ale czym ono było - jasną kometą? 08:50 NIESKOŃCZONOŚĆ - POCZĄTEK? (INFINITY) Film dokumentalny, 59 min, Wielka Brytania, 2021 Ta niezwykła miniseria szuka odpowiedzi na niektóre z najważniejszych pytań bez odpowiedzi naszych czasów. Czy istnieje nieskończoność? Co jest poza wszechświatem? Czy naprawdę może być nic? Jak to się wszystko zaczęło? W każdym z trzech odcinków twórcy filmu badają możliwość istnienia różnych wymiarów i nieskończonych wszechświatów w naszym zasięgu, a także zastanawiają się, czego jeszcze możemy się nauczyć z teorii Wielkiego Wybuchu. Rozmowy z czołowymi myślicielami ujawniają najnowsze badania naukowe, gdy zastanawiamy się, co jest poza naszym wszechświatem i pytamy, czy nauka ma swoje granice. 09:40 WIELKIE WYNALAZKI - /5/ (GREAT INVENTIONS) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania/Niderlandy (Holandia)/Niemcy, 2020 Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35-odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat. 10:35 PODRÓŻNIK - POLINEZYJSKIE WAKACJE Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2008 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Wakacje na Polinezji nie leżą w zasięgu ręki. Są skomplikowane z uwagi na czas ich trwania, przygotowanie, cenę, ale też z uwagi na położenie. Trzeba sobie odpowiedzieć na wiele pytań związanych z taką wyprawą. Kwestia ceny jest sprawą otwartą, ogromną rolę w jej kształtowaniu odgrywają bilety lotnicze, konieczność wielu przesiadek, transferów, itp. Wreszcie wybór miejsca, bowiem wysp Polinezji jest bez liku. Z punku widzenia samej wyprawy, chęci odkrywania świata najlepszy wybór trasy prowadzi przez Santiago de Chile na Wyspę Wielkanocną. To z jej perspektywy można rozpocząć poznanie kultury i świata Maorysów. W cieniu gigantycznych kolosów umieszczonych tam przez nie wiadomo kogo i kiedy, a także po co, kiedy uświadamiamy sobie potęgę wyobraźni człowieka, wtedy dopiero rozumiemy sens podróżowania w pogoni za tajemnicami cywilizacji. Tak właśnie chciał poznać Polinezję i jej zagadki Thor Heyerdahl, wielki norweski naukowiec. Zaczął z Południowej Ameryki i na tratwie udał się przez Pacyfik na Tuamotu. Chciał dowieść siły ludzkiego wytrwania, że jest możliwe podróżowanie przez ocean na tratwie bez silnika. W "Podróżniku" będziemy raczej udowadniać, że rajskie wyspy mogą być nie tylko marzeniem, ale praktycznym spełnieniem naszych wakacji. Pokażemy wyspy archipelagu Tuamotu i Markizów, odległych wysp na Oceanie Spokojnym, które łączyły szlaki komunikacyjne, wspólna kultura i świat obyczajowości. Odwiedzimy Rangiroa, Tikehau, Hiva Oa, Nuku Hiva, a także Tahiti i Bora Bora. W programie mnóstwo praktycznych informacji na temat połączeń lotniczych, wybranych tras, wreszcie przygotowania się do takiej wyprawy. Nurkowanie, żeglowanie i wędrówki wśród starożytnych marae śladami niezwykłych kultów Maorysów. 11:00 CZY WIESZ, ŻE? - /81/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 23 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 11:30 CZY WIESZ, ŻE? - /82/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 24 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 12:05 PRYWATNE ŻYCIE ZWIERZĄT - SEZON 2 - (ODC. 3) - LENIUCHY I PRACUSIE Reportaż, 20 min, Polska, 2019 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Andrzej Kruszewicz dzieli się z widzami swoimi spostrzeżeniami na temat ciekawych zachowań zwierząt. Robi to z dużym poczuciem humoru i przymrużeniem oka, wyłapując zabawne podobieństwa do naszych, ludzkich zachowań. W zwierzęcym świecie odnajdziemy znane nam, ludziom: więzi rodzinne, zabieganie o względy tej jedynej, oszustwo i manipulacje, miłość i czułość, troskę i altruizm, hierarchię społeczną i próby obalenia władzy, pracowitość i lenistwo. W drugiej serii cyklu odkrywamy kolejne tajemnice dzikiej natury i pokazujemy zjawiska budzące emocje, występujące w ludzkim i zwierzęcym świecie. Andrzej Kruszewicz jest przewodnikiem po świecie zwierząt. Podpatruje ich zachowania, interakcje między nimi i je komentuje. Obserwacje te prowadzi na zapleczu warszawskiego ogrodu zoologicznego, korzystając z pomocy opiekunów zwierząt, którzy mają z nimi bliski kontakt i dobre relacje. Miejscem obserwacji jest również dzika przyroda i widowiska przyrodnicze, takie jak: tokowiska cietrzewi czy batalionów, zalotne tańce żurawi, prezentacje męskiej sprawności podczas rykowiska jeleni czy bukowiska łosi, zabawy młodych zwierząt, relacje w stadzie żubrów czy dzików. Zaglądamy też w zakamarki: gęste krzaki, wysokie trawy, skraje oczek wodnych, gdzie podpatrujemy mniejsze życie, mało znane, a bardzo różnorodne i kolorowe. Punktem wyjścia jest wybrane zwierzę w zoo, z którym Andrzej lub opiekun mogą nawiązać bliższy kontakt i zaprezentować jego stany emocjonalne i ciekawe zachowania. Potem w odcinku wychodzimy w teren, gdzie przedstawiamy całą plejadę polskich gatunków, od owadów przez gady, płazy, ptaki i ssaki, tropiąc wśród nich zachowania będące naszym głównym tematem. 12:35 PODRÓŻNIK - KRÓTKA HISTORIA SAFARI Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2008 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Opowieść o Afryce, safari, stylu i smaku niezwykłych przygód w Kenii śladami wielkich podróży Ernesta Hemingwaya i Karen Blixen. Początek wyprawy następuje w hotelu Stanley w Nairobi, stolicy Kenii. Wiele lat temu było to miejsce legendarne. Tam spotykali się wielcy podróżnicy, myśliwi, politycy, aktorzy i artyści. Założony został w 1902 roku jako miejsce odpoczynku dla uczestników safari. Wtedy takie wyprawy trwały wiele tygodni, a nawet miesięcy. Polowano na ogromnych obszarach od Ugandy, Tanzanii, jeziora Wiktorii po Somalię i wybrzeże Oceanu Indyjskiego. W tamtych czasach polowano na słonie, lwy, nosorożce, antylopy, bawoły. Na safari prowadzili znani myśliwi, o których pisano powieści, tacy jak Bror Blixen, Denys Finch Hatton, Philip Percival. Ten ostatni stał się bohaterem powieści "Zielone wzgórza Afryki" Hemingwaya. Takich postaci było wiele. I o nich właśnie, o legendzie safari jest ta opowieść w "Podróżniku". To wyprawa śladami wielkich myśliwych w klimacie starych fotografii. Program prowadzi Anna Kwiatkowska. 13:10 WODA - NASZA PRZYSZŁOŚĆ - ODC. 4 NIDERLANDY - SOJUSZ Z WODĄ (WATER IS OUR FUTURE EP. 4 THE NETHERLANDS THE PACT WITH WATER) Serial dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2018 Reżyseria: Michael R. Gärtner Pięcioodcinkowy cykl dokumentalny, opowiadający o regionach, które przeszły i nadal przechodzą radykalne zmiany. W niektórych miejscach, gdzie flora i fauna zostały kiedyś wytępione, by zrobić miejsce dla rolnictwa, przemysłu i wydobycia surowców, natura wraca do siebie. Krajobrazy kwitną nowym życiem, bo stare przemysły zostały zlikwidowane, a ludzie doceniają wartość świata przyrody. Na Wielkich Jeziorach Ameryki Północnej, w lasach deszczowych Kostaryki i na silnie zanieczyszczonych rzekach na Łużycach we wschodnich Niemczech rozległe obszary oddane monokulturom i strzeliste hałdy żużlu przekształcają się w bogate gatunkowo cuda natury. Biolodzy tworzą tereny podmokłe z terenów poprzemysłowych, ekolodzy zamieniają pastwiska dla bydła w lasy tropikalne, a dzielnice zniszczone przez wydobycie węgla brunatnego tworzą schronienie dla rzadkich gatunków. Poszczególne, niezależne odcinki serii dokumentują szereg fascynujących projektów, które pokazują, że nawet zniszczenie może zapewnić nowy początek naturze. I że wszyscy możemy pomóc zachować bioróżnorodność naszej planety na przyszłość. Odcinek 4 - "Niderlandy - Sojusz z wodą". Do Amsterdamu przybywają miliony turystów rocznie. Miasto pokrywa sieć malowniczych kanałów - to znana atrakcja. Mniej znany jest fakt, że przez stulecia kanały nie tylko służyły do transportu i jako ścieki, ale stale zagrażały Amsterdamowi. Duże barki towarowe nadal pływają kanałami, budząc zaciekawienie turystów. Port w Amsterdamie nadal jest połączony z morzem. Holendrzy kontrolują jednak przypływy za pomocą systemu śluz i pomp. Obecnie Amsterdam położony jest metr poniżej poziomu morza, a niektóre dzielnice nawet niżej. Gdyby nie śluzy, Amsterdam nie nadawałby się do życia. Amsterdam nie jest jedyny. Nazwa Niderlandy, czyli niskie lądy, doskonale tu pasuje. Około jedna czwarta kraju leży poniżej poziomu morza. By nie znaleźć się pod wodą, Holendrzy od stuleci umacniali brzegi. Za pomocą solidnych grobli i piasku. 250 kilometrów piaszczystych wydm i plaż poskramia siłę fal. Dla większości Holendrów i zagranicznych turystów plaże są świetnym miejscem na rekreację. 14:05 EUREKA - DRON Z ZESTAWEM DO REANIMACJI 13 min, Polska, 2023 Reżyseria: Wojciech Królikowski Scenariusz: Wojciech Królikowski W cyklu "Eureka" TVP Nauka przedstawia sylwetki polskich naukowców i wynalazców. Trzej młodzi naukowcy z Pleszewa, każdy wyspecjalizowany w swojej dziedzinie, połączyli siły i zaczęli tworzyć projekty, które w przyszłości ułatwią ludziom funkcjonowanie na świecie. Mikołaj Kłakulak, Filip Szafraniak i Mikołaj Koło - uczniowie Zespołu Szkół Technicznych w Ostrowie Wielkopolskim stworzyli drona z zestawem do reanimacji, który w zautomatyzowany sposób dotrze do miejsca wypadku w dwukrotnie szybszym czasie niż pogotowie ratunkowe. Dron już zyskał uznanie ratowników, a jego twórcy zdobyli laury w konkursie "Talenty jutra". Już utytułowani i spełnieni przygotowują się do... matury. Naukową pasję i innowacyjność zamierzają kontynuować. 14:30 NIESKOŃCZONOŚĆ - POCZĄTEK? (INFINITY) Film dokumentalny, 59 min, Wielka Brytania, 2021 Ta niezwykła miniseria szuka odpowiedzi na niektóre z najważniejszych pytań bez odpowiedzi naszych czasów. Czy istnieje nieskończoność? Co jest poza wszechświatem? Czy naprawdę może być nic? Jak to się wszystko zaczęło? W każdym z trzech odcinków twórcy filmu badają możliwość istnienia różnych wymiarów i nieskończonych wszechświatów w naszym zasięgu, a także zastanawiają się, czego jeszcze możemy się nauczyć z teorii Wielkiego Wybuchu. Rozmowy z czołowymi myślicielami ujawniają najnowsze badania naukowe, gdy zastanawiamy się, co jest poza naszym wszechświatem i pytamy, czy nauka ma swoje granice. 15:20 WIELKIE WYNALAZKI - /32/ (GREAT INVENTIONS) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania/Niemcy/Niderlandy (Holandia), 2020 Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35-odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat. 16:15 PODRÓŻNIK - SŁONECZNE BALEARY Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2008 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Autorzy "Podróżnika" zapraszają na wyprawę po trzech wyspach należącego do Hiszpanii archipelagu Balearów. Ekipa programu odwiedzi Majorkę - na największej z wysp będzie szukać dzieł Antonio Gaudiego i Joana Miro, odwiedzi kurorty południowej części wyspy oraz mniej znane, dzikie plaże na południu. Odkryje ślady pobytu Fryderyka Chopina w Valldemossie i Roberta Gravesa w Deja. Druga z wysp, Minorka, to wyspa legend i megalitycznych zabytków. Wraz z autorami programu widzowie odwiedzą średniowieczne miasto Ciutadellę i stolicę wyspy, Mao. Poznają historię majonezu, który ponoć pochodzi właśnie z Minorki. Ibizę, znaną z uroków nocnego życia, licznych dyskotek i klubów, spróbują tym razem obejrzeć w ciągu dnia. Odwiedzą otoczoną murami obronnymi starą Evissę - stolicę wyspy, podążą szlakiem starych kościołów i wiatraków. Dotrą do Sant Antoni de Portmany - miasta współczesnych artystów. Odkryją smaki Balearów i tajemnice tamtejszej kuchni. Poznają różnorodność wysp jednego z najchętniej odwiedzanych przez turystów europejskich archipelagów, na którym tak wiele jeszcze zostało do odkrycia. 16:40 CZY WIESZ, ŻE? - /83/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 24 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 17:10 CZY WIESZ, ŻE? - /84/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 24 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 17:45 PRYWATNE ŻYCIE ZWIERZĄT - SEZON 2 - (ODC. 4) - KAMUFLAŻ Reportaż, 23 min, Polska, 2019 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Andrzej Kruszewicz dzieli się z widzami swoimi spostrzeżeniami na temat ciekawych zachowań zwierząt. Robi to z dużym poczuciem humoru i przymrużeniem oka, wyłapując zabawne podobieństwa do naszych, ludzkich zachowań. W zwierzęcym świecie odnajdziemy znane nam, ludziom: więzi rodzinne, zabieganie o względy tej jedynej, oszustwo i manipulacje, miłość i czułość, troskę i altruizm, hierarchię społeczną i próby obalenia władzy, pracowitość i lenistwo. W drugiej serii cyklu odkrywamy kolejne tajemnice dzikiej natury i pokazujemy zjawiska budzące emocje, występujące w ludzkim i zwierzęcym świecie. Andrzej Kruszewicz jest przewodnikiem po świecie zwierząt. Podpatruje ich zachowania, interakcje między nimi i je komentuje. Obserwacje te prowadzi na zapleczu warszawskiego ogrodu zoologicznego, korzystając z pomocy opiekunów zwierząt, którzy mają z nimi bliski kontakt i dobre relacje. Miejscem obserwacji jest również dzika przyroda i widowiska przyrodnicze, takie jak: tokowiska cietrzewi czy batalionów, zalotne tańce żurawi, prezentacje męskiej sprawności podczas rykowiska jeleni czy bukowiska łosi, zabawy młodych zwierząt, relacje w stadzie żubrów czy dzików. Zaglądamy też w zakamarki: gęste krzaki, wysokie trawy, skraje oczek wodnych, gdzie podpatrujemy mniejsze życie, mało znane, a bardzo różnorodne i kolorowe. Punktem wyjścia jest wybrane zwierzę w zoo, z którym Andrzej lub opiekun mogą nawiązać bliższy kontakt i zaprezentować jego stany emocjonalne i ciekawe zachowania. Potem w odcinku wychodzimy w teren, gdzie przedstawiamy całą plejadę polskich gatunków, od owadów przez gady, płazy, ptaki i ssaki, tropiąc wśród nich zachowania będące naszym głównym tematem. 18:15 WIELKIE WYNALAZKI - /1/ (GREAT INVENTIONS) Serial dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania/Niemcy/Niderlandy (Holandia), 2020 Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35-odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat. 19:10 PODRÓŻNIK - WAKACJE W INDIACH Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2008 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Autorzy "Podróżnika" zapraszają do Indii - kraju kontrastów, wielkich systemów filozoficznych, architektury, sztuki, tradycji i smaków. Odwiedzą Amber, położoną nieopodal Dżajpuru dawną stolicę Radżastanu. Opowiedzą o indyjskich słoniach i historii jednego z najbardziej fascynujących i najpiękniejszych zamków subkontynentu indyjskiego. Przypomną historię dynastii Wielkich Mogołów. Odwiedzą hinduskie bazary, poznają ich specyfikę i egzotyczne smaki. Dotrą do położonego w południowo-wschodnich Indiach stanu Orisa słynącego z ponad tysiąca hinduistycznych świątyń. Zwiedzą najbardziej tajemniczą z nich, znajdującą się w Konarku, oraz świątynię w Puri będącą celem pielgrzymek tysięcy Hindusów. Opowiedzą o systemach filozoficznych, wierzeniach i religiach Indii. 19:35 ASTRONARIUM - (18) - "ODLEGŁOŚCI W KOSMOSIE" Magazyn, 22 min, Polska, 2016 Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Krzysztof Czart, Bogumił Radajewski Ekipa Bogumiła Radajewskiego odwiedza miejsca, w których każdy może się przekonać, co kryje przestrzeń kosmiczna. Sekrety wszechświata jeszcze nigdy nie były tak blisko. Opowiadają o nim nie tylko naukowcy, ale także pasjonaci astronomii. 20:00 TAJEMNICE LUDZKIEGO CIAŁA CZ. 2 (HUMAN BODY) Film dokumentalny, 50 min, Japonia, 2015 Reżyseria: Petra Dahl, Mieko Yoshikawa W jaki sposób 60 miliardów komórek tworzy ludzkie ciało, organy i pozwala nam funkcjonować? Dzięki oszałamiającym wizualizacjom w najnowocześniejszych technikach graficznych zobaczymy, jakie zmiany zachodzą w naszym ciele i umyśle w kluczowych momentach życia ludzkiego. Od narodzin, poprzez wzrost, dojrzewanie, aż po starzenie się i śmierć, zobaczymy jak bardzo są zaangażowane w to komórki, jako główni gracze. Nasze ciało składa się z 200 rodzajów komórek. Poznamy ich bardzo różnorodne działania i cechy. Grafika CGI o wysokiej rozdzielczości, stworzona na podstawie żywych obrazów, umożliwi widzom wspaniałą podróż do wnętrza naszego organizmu na poziom komórek. Będziemy odkrywać wspaniały, mikroskopijny świat ludzkiego ciała i mechanizmy komórkowe działające w jego wnętrzu. 21:00 NASZ DZIWACZNY ŚWIAT - / 9/ (WEIRD WONDERS OF THE WORLD S. 02, EP. 1) Serial dokumentalny, 47 min, Wielka Brytania, 2016 Natura nie przestaje nas zaskakiwać - odkrywamy kolejne dziwne zjawiska przyrodnicze i niezwykłe zachowania zwierząt. Jaki jest wpływ słońca na muzykę klasyczną? Co łączy kozy i pająki? Czy z pajęczego jedwabiu da się zbudować kuloodporną skórę? Skąd małpy znają zasady reanimacji? To tylko kilka z wielu pytań, na które odpowiedź znajdziemy w kolejnych odcinkach cyklu "Nasz dziwaczny świat". Dzięki fascynującym eksperymentom, ciekawym i przystępnym wyjaśnieniom naukowców, niesamowitym opowieściom świadków i wyjątkowym materiałom filmowym, odkryjemy tajemnice niezwykłych zjawisk, dziwnych zjawisk, anomalii pogodowych, medycznych cudów. 22:00 RAPORT NAUKOWY - 68 23 min, Polska, 2023 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki zarówno w Polsce, jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 22:30 CZY WIESZ, ŻE? - /85/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 23 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 23:00 CZY WIESZ, ŻE? - /86/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 23 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 23:40 PRYWATNE ŻYCIE ZWIERZĄT - SEZON 2 - (ODC. 4) - KAMUFLAŻ Reportaż, 23 min, Polska, 2019 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Andrzej Kruszewicz dzieli się z widzami swoimi spostrzeżeniami na temat ciekawych zachowań zwierząt. Robi to z dużym poczuciem humoru i przymrużeniem oka, wyłapując zabawne podobieństwa do naszych, ludzkich zachowań. W zwierzęcym świecie odnajdziemy znane nam, ludziom: więzi rodzinne, zabieganie o względy tej jedynej, oszustwo i manipulacje, miłość i czułość, troskę i altruizm, hierarchię społeczną i próby obalenia władzy, pracowitość i lenistwo. W drugiej serii cyklu odkrywamy kolejne tajemnice dzikiej natury i pokazujemy zjawiska budzące emocje, występujące w ludzkim i zwierzęcym świecie. Andrzej Kruszewicz jest przewodnikiem po świecie zwierząt. Podpatruje ich zachowania, interakcje między nimi i je komentuje. Obserwacje te prowadzi na zapleczu warszawskiego ogrodu zoologicznego, korzystając z pomocy opiekunów zwierząt, którzy mają z nimi bliski kontakt i dobre relacje. Miejscem obserwacji jest również dzika przyroda i widowiska przyrodnicze, takie jak: tokowiska cietrzewi czy batalionów, zalotne tańce żurawi, prezentacje męskiej sprawności podczas rykowiska jeleni czy bukowiska łosi, zabawy młodych zwierząt, relacje w stadzie żubrów czy dzików. Zaglądamy też w zakamarki: gęste krzaki, wysokie trawy, skraje oczek wodnych, gdzie podpatrujemy mniejsze życie, mało znane, a bardzo różnorodne i kolorowe. Punktem wyjścia jest wybrane zwierzę w zoo, z którym Andrzej lub opiekun mogą nawiązać bliższy kontakt i zaprezentować jego stany emocjonalne i ciekawe zachowania. Potem w odcinku wychodzimy w teren, gdzie przedstawiamy całą plejadę polskich gatunków, od owadów przez gady, płazy, ptaki i ssaki, tropiąc wśród nich zachowania będące naszym głównym tematem. 00:15 PODRÓŻNIK - WAKACJE W INDIACH Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2008 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Autorzy "Podróżnika" zapraszają do Indii - kraju kontrastów, wielkich systemów filozoficznych, architektury, sztuki, tradycji i smaków. Odwiedzą Amber, położoną nieopodal Dżajpuru dawną stolicę Radżastanu. Opowiedzą o indyjskich słoniach i historii jednego z najbardziej fascynujących i najpiękniejszych zamków subkontynentu indyjskiego. Przypomną historię dynastii Wielkich Mogołów. Odwiedzą hinduskie bazary, poznają ich specyfikę i egzotyczne smaki. Dotrą do położonego w południowo-wschodnich Indiach stanu Orisa słynącego z ponad tysiąca hinduistycznych świątyń. Zwiedzą najbardziej tajemniczą z nich, znajdującą się w Konarku, oraz świątynię w Puri będącą celem pielgrzymek tysięcy Hindusów. Opowiedzą o systemach filozoficznych, wierzeniach i religiach Indii. 00:50 ASTRONARIUM - (18) - "ODLEGŁOŚCI W KOSMOSIE" Magazyn, 22 min, Polska, 2016 Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Krzysztof Czart, Bogumił Radajewski Ekipa Bogumiła Radajewskiego odwiedza miejsca, w których każdy może się przekonać, co kryje przestrzeń kosmiczna. Sekrety wszechświata jeszcze nigdy nie były tak blisko. Opowiadają o nim nie tylko naukowcy, ale także pasjonaci astronomii. 01:30 TAJEMNICE LUDZKIEGO CIAŁA CZ. 2 (HUMAN BODY) Film dokumentalny, 50 min, Japonia, 2015 Reżyseria: Petra Dahl, Mieko Yoshikawa W jaki sposób 60 miliardów komórek tworzy ludzkie ciało, organy i pozwala nam funkcjonować? Dzięki oszałamiającym wizualizacjom w najnowocześniejszych technikach graficznych zobaczymy, jakie zmiany zachodzą w naszym ciele i umyśle w kluczowych momentach życia ludzkiego. Od narodzin, poprzez wzrost, dojrzewanie, aż po starzenie się i śmierć, zobaczymy jak bardzo są zaangażowane w to komórki, jako główni gracze. Nasze ciało składa się z 200 rodzajów komórek. Poznamy ich bardzo różnorodne działania i cechy. Grafika CGI o wysokiej rozdzielczości, stworzona na podstawie żywych obrazów, umożliwi widzom wspaniałą podróż do wnętrza naszego organizmu na poziom komórek. Będziemy odkrywać wspaniały, mikroskopijny świat ludzkiego ciała i mechanizmy komórkowe działające w jego wnętrzu.