TVP Nauka Czwartek, 25.01.2024 05:55 PODRÓŻNIK - ZAUŁKI FEZU Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2009 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Wizyta w pierwszej, historycznej stolicy Maroka i największym średniowiecznym kompleksie miejskim na świecie. Przez gąszcz ponad tysiąca uliczek dawnej stolicy poprowadzi widzów Hassan, przewodnik i historyk, który urodził się i wychował w Fezie. Pokaże najważniejsze zabytki: sanktuarium Mulaj Indrisa - najświętsze miejsce dla wyznawców islamu w Maroku, pierwszy w tej części świata uniwersytet, dawne pałace królewskie oraz imponujące miejskie mury. Wprowadzi widzów w świat historii i anegdot związanych z dziejami miasta i rządzącymi w nim dynastiami. Poznamy także dawne marokańskie obyczaje, smaki, zapachy, wspólnie odwiedzimy stragany, sklepiki i warsztaty rzemieślników. Hassan nauczy widzów, jak skutecznie się targować. Dotrzemy do dawnych garbarni, w których wyprawia się i farbuje skóry metodą niezmienną od wieków, a także do piekarni, do których kobiety przynoszą do upieczenia przygotowany w domach chleb. Wyprawa do Fezu to nie tylko podróż szlakiem cennych zabytków, lecz także egzotycznych obyczajów i tradycji. 06:20 CZY WIESZ, ŻE? - /103/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 24 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 06:55 CZY WIESZ, ŻE? - /104/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 24 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 07:25 PRYWATNE ŻYCIE ZWIERZĄT - SEZON 2 - (ODC. 6) - WĘDRÓWKI Reportaż, 23 min, Polska, 2019 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Andrzej Kruszewicz dzieli się z widzami swoimi spostrzeżeniami na temat ciekawych zachowań zwierząt. Robi to z dużym poczuciem humoru i przymrużeniem oka, wyłapując zabawne podobieństwa do naszych, ludzkich zachowań. W zwierzęcym świecie odnajdziemy znane nam, ludziom: więzi rodzinne, zabieganie o względy tej jedynej, oszustwo i manipulacje, miłość i czułość, troskę i altruizm, hierarchię społeczną i próby obalenia władzy, pracowitość i lenistwo. W drugiej serii cyklu odkrywamy kolejne tajemnice dzikiej natury i pokazujemy zjawiska budzące emocje, występujące w ludzkim i zwierzęcym świecie. Andrzej Kruszewicz jest przewodnikiem po świecie zwierząt. Podpatruje ich zachowania, interakcje między nimi i je komentuje. Obserwacje te prowadzi na zapleczu warszawskiego ogrodu zoologicznego, korzystając z pomocy opiekunów zwierząt, którzy mają z nimi bliski kontakt i dobre relacje. Miejscem obserwacji jest również dzika przyroda i widowiska przyrodnicze, takie jak: tokowiska cietrzewi czy batalionów, zalotne tańce żurawi, prezentacje męskiej sprawności podczas rykowiska jeleni czy bukowiska łosi, zabawy młodych zwierząt, relacje w stadzie żubrów czy dzików. Zaglądamy też w zakamarki: gęste krzaki, wysokie trawy, skraje oczek wodnych, gdzie podpatrujemy mniejsze życie, mało znane, a bardzo różnorodne i kolorowe. Punktem wyjścia jest wybrane zwierzę w zoo, z którym Andrzej lub opiekun mogą nawiązać bliższy kontakt i zaprezentować jego stany emocjonalne i ciekawe zachowania. Potem w odcinku wychodzimy w teren, gdzie przedstawiamy całą plejadę polskich gatunków, od owadów przez gady, płazy, ptaki i ssaki, tropiąc wśród nich zachowania będące naszym głównym tematem. 07:55 PODRÓŻNIK - NOSY BE MADAGASKAR Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2009 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Madagaskar to wyspa, która dla wielu jest końcem świata. "Podróżnik" wybierze się tym razem jeszcze dalej, na archipelag wysp rozciągający się wzdłuż północnego wybrzeża Madagaskaru. Naszą bazą będzie Nosy Be - jej nazwa znaczy po prostu "duża wyspa". Niegdyś była schronieniem piratów, a później rodziny królewskiej, która była zmuszona opuścić Madagaskar. Prawdziwymi skarbami Nosy Be nie są jednak ukryte mityczne pirackie łupy, ale bogactwo natury i tradycji. Odwiedzimy Święte Drzewo - miejsce, do którego z całej wyspy pielgrzymują Malgasze. Opowiemy o dawnych wierzeniach i rytuałach, które są tu nadal kultywowane. W stolicy wyspy Hell Ville, wędrując wśród dawnych pałaców i budynków administracji, poznamy kolonialną historię Nosy Be, na tutejszym bazarze - bogactwo smaków. Pokażemy kurorty Nosy Be słynne wśród turystów na całym świecie już od ponad pół wieku. Choć mają wszystkie kurortowe udogodnienia nie przypominają gwarnych, europejskich miejscowości, zachowały swój charakter i tradycje. Łodzią wybierzemy się na Nosy Komba - wyspę lemurów, poznamy obyczaje i gusta najstarszego na ziemi gatunku ssaków naczelnych i związane z nimi legendy. Odwiedzimy także pobliski podwodny rezerwat, by podziwiać różnorodność rafy koralowej. 08:20 ASTRONARIUM - (20) - "ZDERZENIA GWIAZD" Magazyn, 23 min, Polska, 2016 Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Krzysztof Czart, Bogumił Radajewski Dwie gwiazdy wirują wokół siebie, coraz szybciej i bliżej. W końcu wpadają jedna na drugą z impetem, który w potężnym rozbłysku łączy je w jedno. Takie zderzenia gwiazd to zjawisko odkryte w ostatnich latach przez polskiego astronoma. Łączy się z nimi także jedna z najbardziej fascynujących historii w całych dziejach polskiej astronomii. W "Astronarium" o tajemnicach zderzeń gwiazd. 08:55 SUPERNATURA - /1/ (SUPERNATURA) 52 min, Francja, 2021 Reżyseria: Frederic Planchenault Zdjęcia: Jean L’Appartien, Antoine Delenarre, Claire Djian Jak położyć kres nadmiernym kosztom energii, marnowaniu surowców i zanieczyszczeniom generowanym przez budowy? Wystarczy spojrzeć na to, jak z tym problemem radzą sobie organizmy żywe. Od milionów lat zwierzęta, rośliny i mikroorganizmy tworzą najróżniejsze konstrukcje dostosowane zarówno do swoich potrzeb, jak i środowiska. Co by było, gdyby zaczęto budować obiekty z bardziej zrównoważonych, samonaprawiających się materiałów, bez udziału paliw kopalnych? W tym odcinku eksperci starają się odpowiedzieć na pytanie, czy materiały inspirowane światem przyrody mogą stać się podstawą przyszłych konstrukcji. W programie zostanie wyjaśnione, jak szyszka, ptaki rajskie, muszle, las, koralowce, meduza mogą inspirować naukowców do projektowania innowacyjnych konstrukcji. 09:55 WIELKIE WYNALAZKI - /8/ (GREAT INVENTIONS) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania/Niderlandy (Holandia)/Niemcy, 2020 Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35-odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat. 10:50 PODRÓŻNIK - ZAUŁKI FEZU Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2009 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Wizyta w pierwszej, historycznej stolicy Maroka i największym średniowiecznym kompleksie miejskim na świecie. Przez gąszcz ponad tysiąca uliczek dawnej stolicy poprowadzi widzów Hassan, przewodnik i historyk, który urodził się i wychował w Fezie. Pokaże najważniejsze zabytki: sanktuarium Mulaj Indrisa - najświętsze miejsce dla wyznawców islamu w Maroku, pierwszy w tej części świata uniwersytet, dawne pałace królewskie oraz imponujące miejskie mury. Wprowadzi widzów w świat historii i anegdot związanych z dziejami miasta i rządzącymi w nim dynastiami. Poznamy także dawne marokańskie obyczaje, smaki, zapachy, wspólnie odwiedzimy stragany, sklepiki i warsztaty rzemieślników. Hassan nauczy widzów, jak skutecznie się targować. Dotrzemy do dawnych garbarni, w których wyprawia się i farbuje skóry metodą niezmienną od wieków, a także do piekarni, do których kobiety przynoszą do upieczenia przygotowany w domach chleb. Wyprawa do Fezu to nie tylko podróż szlakiem cennych zabytków, lecz także egzotycznych obyczajów i tradycji. 11:15 CZY WIESZ, ŻE? - /105/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 24 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 11:50 CZY WIESZ, ŻE? - /106/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 23 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 12:20 PRYWATNE ŻYCIE ZWIERZĄT - SEZON 2 - (ODC. 6) - WĘDRÓWKI Reportaż, 23 min, Polska, 2019 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Andrzej Kruszewicz dzieli się z widzami swoimi spostrzeżeniami na temat ciekawych zachowań zwierząt. Robi to z dużym poczuciem humoru i przymrużeniem oka, wyłapując zabawne podobieństwa do naszych, ludzkich zachowań. W zwierzęcym świecie odnajdziemy znane nam, ludziom: więzi rodzinne, zabieganie o względy tej jedynej, oszustwo i manipulacje, miłość i czułość, troskę i altruizm, hierarchię społeczną i próby obalenia władzy, pracowitość i lenistwo. W drugiej serii cyklu odkrywamy kolejne tajemnice dzikiej natury i pokazujemy zjawiska budzące emocje, występujące w ludzkim i zwierzęcym świecie. Andrzej Kruszewicz jest przewodnikiem po świecie zwierząt. Podpatruje ich zachowania, interakcje między nimi i je komentuje. Obserwacje te prowadzi na zapleczu warszawskiego ogrodu zoologicznego, korzystając z pomocy opiekunów zwierząt, którzy mają z nimi bliski kontakt i dobre relacje. Miejscem obserwacji jest również dzika przyroda i widowiska przyrodnicze, takie jak: tokowiska cietrzewi czy batalionów, zalotne tańce żurawi, prezentacje męskiej sprawności podczas rykowiska jeleni czy bukowiska łosi, zabawy młodych zwierząt, relacje w stadzie żubrów czy dzików. Zaglądamy też w zakamarki: gęste krzaki, wysokie trawy, skraje oczek wodnych, gdzie podpatrujemy mniejsze życie, mało znane, a bardzo różnorodne i kolorowe. Punktem wyjścia jest wybrane zwierzę w zoo, z którym Andrzej lub opiekun mogą nawiązać bliższy kontakt i zaprezentować jego stany emocjonalne i ciekawe zachowania. Potem w odcinku wychodzimy w teren, gdzie przedstawiamy całą plejadę polskich gatunków, od owadów przez gady, płazy, ptaki i ssaki, tropiąc wśród nich zachowania będące naszym głównym tematem. 12:55 PODRÓŻNIK - NOSY BE MADAGASKAR Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2009 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Madagaskar to wyspa, która dla wielu jest końcem świata. "Podróżnik" wybierze się tym razem jeszcze dalej, na archipelag wysp rozciągający się wzdłuż północnego wybrzeża Madagaskaru. Naszą bazą będzie Nosy Be - jej nazwa znaczy po prostu "duża wyspa". Niegdyś była schronieniem piratów, a później rodziny królewskiej, która była zmuszona opuścić Madagaskar. Prawdziwymi skarbami Nosy Be nie są jednak ukryte mityczne pirackie łupy, ale bogactwo natury i tradycji. Odwiedzimy Święte Drzewo - miejsce, do którego z całej wyspy pielgrzymują Malgasze. Opowiemy o dawnych wierzeniach i rytuałach, które są tu nadal kultywowane. W stolicy wyspy Hell Ville, wędrując wśród dawnych pałaców i budynków administracji, poznamy kolonialną historię Nosy Be, na tutejszym bazarze - bogactwo smaków. Pokażemy kurorty Nosy Be słynne wśród turystów na całym świecie już od ponad pół wieku. Choć mają wszystkie kurortowe udogodnienia nie przypominają gwarnych, europejskich miejscowości, zachowały swój charakter i tradycje. Łodzią wybierzemy się na Nosy Komba - wyspę lemurów, poznamy obyczaje i gusta najstarszego na ziemi gatunku ssaków naczelnych i związane z nimi legendy. Odwiedzimy także pobliski podwodny rezerwat, by podziwiać różnorodność rafy koralowej. 13:25 WIKING Reportaż, 38 min, Polska, 2019 Profesor Rafał Kowalczyk jest szefem Instytutu Biologii Sssaków PAN w Białowieży. Prowadzi badania z zakresu ekologii, ekologii behawioralnej oraz ochrony i zarządzania populacjami zwierząt. Jest autorem ponad 60 publikacji naukowych. Obecnie realizuje projekty badawcze dotyczące ekologii żerowania oraz paleoekologii dużych ssaków kopytnych - tzn. zawodowo zajmuje się żubrami. Ale żubr to nie tylko obiekt badań profesora Kowalczyka. To także jego pasja, której poświęca każdą wolną chwilę. Niezależnie od pogody i temperatury idzie w miejsca, gdzie może poobserwowac żubry. Fotografuje je, a potem swoje obserwacje opisuje. Bo każdy żubr to odmienny chrakter - jak człowiek. Każdy ma inne zwyczaje, upodobania i nastawienie - także do ludzi. Jego ulubieńcem był Wiking (był, bo parę miesięcy temu padł ze starości). To żubr, którego znali chyba wszyscy mieszkańcy puszczańskich wsi i turyści. To właśnie Wiking oswajał nas wszystkich z tym, że żubry mogą żyć obok nas, w pobliżu wsi i nie stanowią zagrożenia dla człowieka. Wiking stał się maskotką każdej wsi, w której się pojawił. Pozwalał podchodzić do siebie, fotografować z bliskiej odległości - pokazywał, że choć jest dzikim zwierzęciem, to nie jest dziką bestią. Profesor Kowalczyk obserwował Wikinga przez 7 lat, a nawet odtworzył historię jego życia - od miejsca narodzin (co nie jest przecież proste, jeśli chodzi o dzikie zwierzę), poprzez koleje losu (m.in. złapanie w klatkę), ilość przeżytych lat, aż do śmierci i miejsca, w którym to się stało. O Wikingu napisał książkę, której premiera odbyła się w IBS w Białowieży. Reportaż opowiada nie tylko o Wikingu - to właśnie on ma uruchomić opowieść o naukowcu, którego praca przerodziła się w fascynującą pasję. Pasję, która dostarczając nowych faktów, służy edukowaniu nas wszystkich na temat tych największych u nas dzikich zwierząt. 14:20 SUPERNATURA - /1/ (SUPERNATURA) 52 min, Francja, 2021 Reżyseria: Frederic Planchenault Zdjęcia: Jean L’Appartien, Antoine Delenarre, Claire Djian Jak położyć kres nadmiernym kosztom energii, marnowaniu surowców i zanieczyszczeniom generowanym przez budowy? Wystarczy spojrzeć na to, jak z tym problemem radzą sobie organizmy żywe. Od milionów lat zwierzęta, rośliny i mikroorganizmy tworzą najróżniejsze konstrukcje dostosowane zarówno do swoich potrzeb, jak i środowiska. Co by było, gdyby zaczęto budować obiekty z bardziej zrównoważonych, samonaprawiających się materiałów, bez udziału paliw kopalnych? W tym odcinku eksperci starają się odpowiedzieć na pytanie, czy materiały inspirowane światem przyrody mogą stać się podstawą przyszłych konstrukcji. W programie zostanie wyjaśnione, jak szyszka, ptaki rajskie, muszle, las, koralowce, meduza mogą inspirować naukowców do projektowania innowacyjnych konstrukcji. 15:20 NASZ DZIWACZNY ŚWIAT - / 15/ (WEIRD WONDERS OF THE WORLD, S. 02 EP. 7) Serial dokumentalny, 47 min, Wielka Brytania, 2016 Natura nie przestaje nas zaskakiwać - co rusz odkrywamy kolejne, dziwne zjawiska przyrodnicze czy niezwykłe zachowania zwierząt. Jaki jest wpływ słońca na muzykę klasyczną? Co łączy kozy i pająki? Czy z pajęczego jedwabiu da się zbudować kuloodporną skórę? Skąd małpy znają zasady reanimacji? To tylko kilka z wielu pytań, na które odpowiedź znajdziemy w kolejnych odcinkach cyklu "Nasz dziwaczny świat". Dzięki fascynującym eksperymentom, ciekawym i przystępnym wyjaśnieniom naukowców, niesamowitym opowieściom świadków i wyjątkowym materiałom filmowym odkryjemy tajemnice niezwykłych zjawisk, dziwnych zachowań, anomalii pogodowych czy medycznych cudów. 16:15 PODRÓŻNIK - ANKARANA Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2009 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz W tym odcinku odwiedziny w Parku Narodowym Ankarana leżącym w północnej części Madagaskaru. Park ten, o powierzchni ponad 18 tys. hektarów, wydaje się zupełnie odmienny od tych dotychczas odwiedzanych - dominuje tu głównie krajobraz suchego buszu. Atrakcją tego parku są Wielkie i Małe Tsingy, czyli pinakle i iglice skalne, wypełnione szczelinami i tworzące wysokie, sięgające nawet 300 metrów wysokości, brzegi kanionu, na którego dnie widać turkusowe wody jeziora. Żyjąca w Ankaranie fauna to w większości gatunki endemiczne. 16:40 CZY WIESZ, ŻE? - /107/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 24 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 17:05 CZY WIESZ, ŻE? - /108/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 24 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 17:40 PRYWATNE ŻYCIE ZWIERZĄT - SEZON 2 - (ODC. 7) - RODZINA ACH RODZINA Reportaż, 23 min, Polska, 2019 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Andrzej Kruszewicz dzieli się z widzami swoimi spostrzeżeniami na temat ciekawych zachowań zwierząt. Robi to z dużym poczuciem humoru i przymrużeniem oka, wyłapując zabawne podobieństwa do naszych, ludzkich zachowań. W zwierzęcym świecie odnajdziemy znane nam, ludziom: więzi rodzinne, zabieganie o względy tej jedynej, oszustwo i manipulacje, miłość i czułość, troskę i altruizm, hierarchię społeczną i próby obalenia władzy, pracowitość i lenistwo. W drugiej serii cyklu odkrywamy kolejne tajemnice dzikiej natury i pokazujemy zjawiska budzące emocje, występujące w ludzkim i zwierzęcym świecie. Andrzej Kruszewicz jest przewodnikiem po świecie zwierząt. Podpatruje ich zachowania, interakcje między nimi i je komentuje. Obserwacje te prowadzi na zapleczu warszawskiego ogrodu zoologicznego, korzystając z pomocy opiekunów zwierząt, którzy mają z nimi bliski kontakt i dobre relacje. Miejscem obserwacji jest również dzika przyroda i widowiska przyrodnicze, takie jak: tokowiska cietrzewi czy batalionów, zalotne tańce żurawi, prezentacje męskiej sprawności podczas rykowiska jeleni czy bukowiska łosi, zabawy młodych zwierząt, relacje w stadzie żubrów czy dzików. Zaglądamy też w zakamarki: gęste krzaki, wysokie trawy, skraje oczek wodnych, gdzie podpatrujemy mniejsze życie, mało znane, a bardzo różnorodne i kolorowe. Punktem wyjścia jest wybrane zwierzę w zoo, z którym Andrzej lub opiekun mogą nawiązać bliższy kontakt i zaprezentować jego stany emocjonalne i ciekawe zachowania. Potem w odcinku wychodzimy w teren, gdzie przedstawiamy całą plejadę polskich gatunków, od owadów przez gady, płazy, ptaki i ssaki, tropiąc wśród nich zachowania będące naszym głównym tematem. 18:15 WIELKIE WYNALAZKI - /9/ (GREAT INVENTIONS) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania/Niderlandy (Holandia)/Niemcy, 2020 Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35-odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat. 19:10 PODRÓŻNIK - ANTANANARIVO Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2009 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Wyprawa do stolicy Madagaskaru, Antananarivo, XIX - wiecznego miasta zaprojektowanego przez francuskiego architekta, Jeana Laborde. Będzie mowa o pałacu królowej, dawnych grobowcach i katedrze. Widzowie przespacerują się ulicą Maurycego Beniowskiego. Gośćmi specjalnymi programu będą: Albert Zięba - artysta, który zaprojektował pomnik Beniowskiego w Antananarivo oraz Zbigniew Kasprzyk - konsul honorowy RP na Madagaskarze. Szlakiem malgaskich tradycji i smaków ze stolicy wyruszymy na północ wyspy. Zobaczymy plantacje wanilii, kakaowców oraz kawy. Dotrzemy na malgaski bazar, gdzie poznamy smaki tradycyjnych potraw oraz kolory Madagaskaru. 19:35 ASTRONARIUM - (21) - "PLANETY WOKÓŁ PULSARA" Magazyn, 23 min, Polska, 2016 Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Krzysztof Czart, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Największy radioteleskop świata i jedno z najważniejszych odkryć współczesnej astronomii. Dowód na to, że układ słoneczny nie jest jedyny we wszechświecie. W tym odcinku ekipa "Astronarium" udaje się do obserwatorium Arecibo, aby spotkać się z Aleksandrem Wolszczanem - odkrywcą pierwszych planet pozasłonecznych. 20:00 PODRÓŻ ŁAZIKA CURIOSITY (VOYAGE OF CURIOSITY) Film dokumentalny, 52 min, USA, 2017 5 sierpnia 2012 r. należący do NASA łazik marsjański Curiosity dokonał jednego z najbardziej spektakularnych lądowań w historii podróży kosmicznych. W 5. rocznicę tej śmiałej misji powstał niniejszy film dokumentalny, który prowadzi widzów przez każdy etap podróży łazika: od przygotowań do startu, przez emocjonujące lądowanie, aż po jego niewiarygodne odkrycia na powierzchni planety. Dzięki bezprecedensowemu dostępowi do badań NASA oraz nagrań i obrazów z samego łazika Curiosity odkrywamy wraz z twórcami filmu, w jaki sposób nowe technologie, takie jak VR i AR, zbliżają dzisiejszych naukowców do powierzchni Czerwonej Planety, aby odpowiedzieć na pytania zadawane od dziesięcioleci. Czy kiedykolwiek w przeszłości na Marsie istniało życie? Czy jest on wystarczająco bezpieczny dla ludzkich odkrywców? 21:10 NASZ DZIWACZNY ŚWIAT - /16/ (WEIRD WONDERS OF THE WORLD, S. 02 EP. 8) Serial dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2016 Natura nie przestaje nas zaskakiwać - co rusz odkrywamy kolejne, dziwne zjawiska przyrodnicze czy niezwykłe zachowania zwierząt. Jaki jest wpływ słońca na muzykę klasyczną? Co łączy kozy i pająki? Czy z pajęczego jedwabiu da się zbudować kuloodporną skórę? Skąd małpy znają zasady reanimacji? To tylko kilka z wielu pytań, na które odpowiedź znajdziemy w kolejnych odcinkach cyklu "Nasz dziwaczny świat". Dzięki fascynującym eksperymentom, ciekawym i przystępnym wyjaśnieniom naukowców, niesamowitym opowieściom świadków i wyjątkowym materiałom filmowym odkryjemy tajemnice niezwykłych zjawisk, dziwnych zachowań, anomalii pogodowych czy medycznych cudów. 22:10 PODRÓŻNIK - ANKARANA Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2009 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz W tym odcinku odwiedziny w Parku Narodowym Ankarana leżącym w północnej części Madagaskaru. Park ten, o powierzchni ponad 18 tys. hektarów, wydaje się zupełnie odmienny od tych dotychczas odwiedzanych - dominuje tu głównie krajobraz suchego buszu. Atrakcją tego parku są Wielkie i Małe Tsingy, czyli pinakle i iglice skalne, wypełnione szczelinami i tworzące wysokie, sięgające nawet 300 metrów wysokości, brzegi kanionu, na którego dnie widać turkusowe wody jeziora. Żyjąca w Ankaranie fauna to w większości gatunki endemiczne. 22:35 CZY WIESZ, ŻE? - /109/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 23 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 23:05 CZY WIESZ, ŻE? - /110/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 23 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 23:40 PRYWATNE ŻYCIE ZWIERZĄT - SEZON 2 - (ODC. 7) - RODZINA ACH RODZINA Reportaż, 23 min, Polska, 2019 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Andrzej Kruszewicz dzieli się z widzami swoimi spostrzeżeniami na temat ciekawych zachowań zwierząt. Robi to z dużym poczuciem humoru i przymrużeniem oka, wyłapując zabawne podobieństwa do naszych, ludzkich zachowań. W zwierzęcym świecie odnajdziemy znane nam, ludziom: więzi rodzinne, zabieganie o względy tej jedynej, oszustwo i manipulacje, miłość i czułość, troskę i altruizm, hierarchię społeczną i próby obalenia władzy, pracowitość i lenistwo. W drugiej serii cyklu odkrywamy kolejne tajemnice dzikiej natury i pokazujemy zjawiska budzące emocje, występujące w ludzkim i zwierzęcym świecie. Andrzej Kruszewicz jest przewodnikiem po świecie zwierząt. Podpatruje ich zachowania, interakcje między nimi i je komentuje. Obserwacje te prowadzi na zapleczu warszawskiego ogrodu zoologicznego, korzystając z pomocy opiekunów zwierząt, którzy mają z nimi bliski kontakt i dobre relacje. Miejscem obserwacji jest również dzika przyroda i widowiska przyrodnicze, takie jak: tokowiska cietrzewi czy batalionów, zalotne tańce żurawi, prezentacje męskiej sprawności podczas rykowiska jeleni czy bukowiska łosi, zabawy młodych zwierząt, relacje w stadzie żubrów czy dzików. Zaglądamy też w zakamarki: gęste krzaki, wysokie trawy, skraje oczek wodnych, gdzie podpatrujemy mniejsze życie, mało znane, a bardzo różnorodne i kolorowe. Punktem wyjścia jest wybrane zwierzę w zoo, z którym Andrzej lub opiekun mogą nawiązać bliższy kontakt i zaprezentować jego stany emocjonalne i ciekawe zachowania. Potem w odcinku wychodzimy w teren, gdzie przedstawiamy całą plejadę polskich gatunków, od owadów przez gady, płazy, ptaki i ssaki, tropiąc wśród nich zachowania będące naszym głównym tematem. 00:20 PODRÓŻNIK - ANTANANARIVO Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2009 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Wyprawa do stolicy Madagaskaru, Antananarivo, XIX - wiecznego miasta zaprojektowanego przez francuskiego architekta, Jeana Laborde. Będzie mowa o pałacu królowej, dawnych grobowcach i katedrze. Widzowie przespacerują się ulicą Maurycego Beniowskiego. Gośćmi specjalnymi programu będą: Albert Zięba - artysta, który zaprojektował pomnik Beniowskiego w Antananarivo oraz Zbigniew Kasprzyk - konsul honorowy RP na Madagaskarze. Szlakiem malgaskich tradycji i smaków ze stolicy wyruszymy na północ wyspy. Zobaczymy plantacje wanilii, kakaowców oraz kawy. Dotrzemy na malgaski bazar, gdzie poznamy smaki tradycyjnych potraw oraz kolory Madagaskaru. 00:55 ASTRONARIUM - (21) - "PLANETY WOKÓŁ PULSARA" Magazyn, 23 min, Polska, 2016 Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Krzysztof Czart, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Największy radioteleskop świata i jedno z najważniejszych odkryć współczesnej astronomii. Dowód na to, że układ słoneczny nie jest jedyny we wszechświecie. W tym odcinku ekipa "Astronarium" udaje się do obserwatorium Arecibo, aby spotkać się z Aleksandrem Wolszczanem - odkrywcą pierwszych planet pozasłonecznych. 01:35 PODRÓŻ ŁAZIKA CURIOSITY (VOYAGE OF CURIOSITY) Film dokumentalny, 52 min, USA, 2017 5 sierpnia 2012 r. należący do NASA łazik marsjański Curiosity dokonał jednego z najbardziej spektakularnych lądowań w historii podróży kosmicznych. W 5. rocznicę tej śmiałej misji powstał niniejszy film dokumentalny, który prowadzi widzów przez każdy etap podróży łazika: od przygotowań do startu, przez emocjonujące lądowanie, aż po jego niewiarygodne odkrycia na powierzchni planety. Dzięki bezprecedensowemu dostępowi do badań NASA oraz nagrań i obrazów z samego łazika Curiosity odkrywamy wraz z twórcami filmu, w jaki sposób nowe technologie, takie jak VR i AR, zbliżają dzisiejszych naukowców do powierzchni Czerwonej Planety, aby odpowiedzieć na pytania zadawane od dziesięcioleci. Czy kiedykolwiek w przeszłości na Marsie istniało życie? Czy jest on wystarczająco bezpieczny dla ludzkich odkrywców?