TVP Nauka Piątek, 26.01.2024 05:55 PODRÓŻNIK - ANKARANA Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2009 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz W tym odcinku odwiedziny w Parku Narodowym Ankarana leżącym w północnej części Madagaskaru. Park ten, o powierzchni ponad 18 tys. hektarów, wydaje się zupełnie odmienny od tych dotychczas odwiedzanych - dominuje tu głównie krajobraz suchego buszu. Atrakcją tego parku są Wielkie i Małe Tsingy, czyli pinakle i iglice skalne, wypełnione szczelinami i tworzące wysokie, sięgające nawet 300 metrów wysokości, brzegi kanionu, na którego dnie widać turkusowe wody jeziora. Żyjąca w Ankaranie fauna to w większości gatunki endemiczne. 06:20 CZY WIESZ, ŻE? - /111/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 24 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 06:55 CZY WIESZ, ŻE? - /112/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 22 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 07:25 PRYWATNE ŻYCIE ZWIERZĄT - SEZON 2 - (ODC. 7) - RODZINA ACH RODZINA Reportaż, 23 min, Polska, 2019 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Andrzej Kruszewicz dzieli się z widzami swoimi spostrzeżeniami na temat ciekawych zachowań zwierząt. Robi to z dużym poczuciem humoru i przymrużeniem oka, wyłapując zabawne podobieństwa do naszych, ludzkich zachowań. W zwierzęcym świecie odnajdziemy znane nam, ludziom: więzi rodzinne, zabieganie o względy tej jedynej, oszustwo i manipulacje, miłość i czułość, troskę i altruizm, hierarchię społeczną i próby obalenia władzy, pracowitość i lenistwo. W drugiej serii cyklu odkrywamy kolejne tajemnice dzikiej natury i pokazujemy zjawiska budzące emocje, występujące w ludzkim i zwierzęcym świecie. Andrzej Kruszewicz jest przewodnikiem po świecie zwierząt. Podpatruje ich zachowania, interakcje między nimi i je komentuje. Obserwacje te prowadzi na zapleczu warszawskiego ogrodu zoologicznego, korzystając z pomocy opiekunów zwierząt, którzy mają z nimi bliski kontakt i dobre relacje. Miejscem obserwacji jest również dzika przyroda i widowiska przyrodnicze, takie jak: tokowiska cietrzewi czy batalionów, zalotne tańce żurawi, prezentacje męskiej sprawności podczas rykowiska jeleni czy bukowiska łosi, zabawy młodych zwierząt, relacje w stadzie żubrów czy dzików. Zaglądamy też w zakamarki: gęste krzaki, wysokie trawy, skraje oczek wodnych, gdzie podpatrujemy mniejsze życie, mało znane, a bardzo różnorodne i kolorowe. Punktem wyjścia jest wybrane zwierzę w zoo, z którym Andrzej lub opiekun mogą nawiązać bliższy kontakt i zaprezentować jego stany emocjonalne i ciekawe zachowania. Potem w odcinku wychodzimy w teren, gdzie przedstawiamy całą plejadę polskich gatunków, od owadów przez gady, płazy, ptaki i ssaki, tropiąc wśród nich zachowania będące naszym głównym tematem. 07:55 PODRÓŻNIK - ANTANANARIVO Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2009 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Wyprawa do stolicy Madagaskaru, Antananarivo, XIX - wiecznego miasta zaprojektowanego przez francuskiego architekta, Jeana Laborde. Będzie mowa o pałacu królowej, dawnych grobowcach i katedrze. Widzowie przespacerują się ulicą Maurycego Beniowskiego. Gośćmi specjalnymi programu będą: Albert Zięba - artysta, który zaprojektował pomnik Beniowskiego w Antananarivo oraz Zbigniew Kasprzyk - konsul honorowy RP na Madagaskarze. Szlakiem malgaskich tradycji i smaków ze stolicy wyruszymy na północ wyspy. Zobaczymy plantacje wanilii, kakaowców oraz kawy. Dotrzemy na malgaski bazar, gdzie poznamy smaki tradycyjnych potraw oraz kolory Madagaskaru. 08:20 ASTRONARIUM - (21) - "PLANETY WOKÓŁ PULSARA" Magazyn, 23 min, Polska, 2016 Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Krzysztof Czart, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Największy radioteleskop świata i jedno z najważniejszych odkryć współczesnej astronomii. Dowód na to, że układ słoneczny nie jest jedyny we wszechświecie. W tym odcinku ekipa "Astronarium" udaje się do obserwatorium Arecibo, aby spotkać się z Aleksandrem Wolszczanem - odkrywcą pierwszych planet pozasłonecznych. 08:50 PODRÓŻ ŁAZIKA CURIOSITY (VOYAGE OF CURIOSITY) Film dokumentalny, 52 min, USA, 2017 5 sierpnia 2012 r. należący do NASA łazik marsjański Curiosity dokonał jednego z najbardziej spektakularnych lądowań w historii podróży kosmicznych. W 5. rocznicę tej śmiałej misji powstał niniejszy film dokumentalny, który prowadzi widzów przez każdy etap podróży łazika: od przygotowań do startu, przez emocjonujące lądowanie, aż po jego niewiarygodne odkrycia na powierzchni planety. Dzięki bezprecedensowemu dostępowi do badań NASA oraz nagrań i obrazów z samego łazika Curiosity odkrywamy wraz z twórcami filmu, w jaki sposób nowe technologie, takie jak VR i AR, zbliżają dzisiejszych naukowców do powierzchni Czerwonej Planety, aby odpowiedzieć na pytania zadawane od dziesięcioleci. Czy kiedykolwiek w przeszłości na Marsie istniało życie? Czy jest on wystarczająco bezpieczny dla ludzkich odkrywców? 09:55 WIELKIE WYNALAZKI - /9/ (GREAT INVENTIONS) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania/Niderlandy (Holandia)/Niemcy, 2020 Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35-odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat. 10:50 PODRÓŻNIK - ANKARANA Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2009 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz W tym odcinku odwiedziny w Parku Narodowym Ankarana leżącym w północnej części Madagaskaru. Park ten, o powierzchni ponad 18 tys. hektarów, wydaje się zupełnie odmienny od tych dotychczas odwiedzanych - dominuje tu głównie krajobraz suchego buszu. Atrakcją tego parku są Wielkie i Małe Tsingy, czyli pinakle i iglice skalne, wypełnione szczelinami i tworzące wysokie, sięgające nawet 300 metrów wysokości, brzegi kanionu, na którego dnie widać turkusowe wody jeziora. Żyjąca w Ankaranie fauna to w większości gatunki endemiczne. 11:15 CZY WIESZ, ŻE? - /113/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 24 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 11:50 CZY WIESZ, ŻE? - /114/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 24 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 12:20 PRYWATNE ŻYCIE ZWIERZĄT - SEZON 2 - (ODC. 7) - RODZINA ACH RODZINA Reportaż, 23 min, Polska, 2019 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Andrzej Kruszewicz dzieli się z widzami swoimi spostrzeżeniami na temat ciekawych zachowań zwierząt. Robi to z dużym poczuciem humoru i przymrużeniem oka, wyłapując zabawne podobieństwa do naszych, ludzkich zachowań. W zwierzęcym świecie odnajdziemy znane nam, ludziom: więzi rodzinne, zabieganie o względy tej jedynej, oszustwo i manipulacje, miłość i czułość, troskę i altruizm, hierarchię społeczną i próby obalenia władzy, pracowitość i lenistwo. W drugiej serii cyklu odkrywamy kolejne tajemnice dzikiej natury i pokazujemy zjawiska budzące emocje, występujące w ludzkim i zwierzęcym świecie. Andrzej Kruszewicz jest przewodnikiem po świecie zwierząt. Podpatruje ich zachowania, interakcje między nimi i je komentuje. Obserwacje te prowadzi na zapleczu warszawskiego ogrodu zoologicznego, korzystając z pomocy opiekunów zwierząt, którzy mają z nimi bliski kontakt i dobre relacje. Miejscem obserwacji jest również dzika przyroda i widowiska przyrodnicze, takie jak: tokowiska cietrzewi czy batalionów, zalotne tańce żurawi, prezentacje męskiej sprawności podczas rykowiska jeleni czy bukowiska łosi, zabawy młodych zwierząt, relacje w stadzie żubrów czy dzików. Zaglądamy też w zakamarki: gęste krzaki, wysokie trawy, skraje oczek wodnych, gdzie podpatrujemy mniejsze życie, mało znane, a bardzo różnorodne i kolorowe. Punktem wyjścia jest wybrane zwierzę w zoo, z którym Andrzej lub opiekun mogą nawiązać bliższy kontakt i zaprezentować jego stany emocjonalne i ciekawe zachowania. Potem w odcinku wychodzimy w teren, gdzie przedstawiamy całą plejadę polskich gatunków, od owadów przez gady, płazy, ptaki i ssaki, tropiąc wśród nich zachowania będące naszym głównym tematem. 12:55 PODRÓŻNIK - ANTANANARIVO Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2009 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Wyprawa do stolicy Madagaskaru, Antananarivo, XIX - wiecznego miasta zaprojektowanego przez francuskiego architekta, Jeana Laborde. Będzie mowa o pałacu królowej, dawnych grobowcach i katedrze. Widzowie przespacerują się ulicą Maurycego Beniowskiego. Gośćmi specjalnymi programu będą: Albert Zięba - artysta, który zaprojektował pomnik Beniowskiego w Antananarivo oraz Zbigniew Kasprzyk - konsul honorowy RP na Madagaskarze. Szlakiem malgaskich tradycji i smaków ze stolicy wyruszymy na północ wyspy. Zobaczymy plantacje wanilii, kakaowców oraz kawy. Dotrzemy na malgaski bazar, gdzie poznamy smaki tradycyjnych potraw oraz kolory Madagaskaru. 13:25 KOŁO HISTORII - BIAŁY SŁOŃ PATRZY W GWIAZDY Cykl reportaży, 27 min, Polska, 2013 Scenariusz: Wojciech Królikowski Reportaż poświęcony historii i odbudowie obserwatorium astronomicznego znajdującego się kiedyś na Kresach II Rzeczpospolitej. Wiosną 1935 roku na górze Czarnohora w Karpatach Wschodnich zebrano 1500 metrów sześciennych kamienia i rozpoczęto budowę drogi. Trudzili się przy tym miejscowi Huculi, wspierani przez polskich żołnierzy. Brukowana droga w ukraińskiej wsi Krasnyk, zbudowana przez wojsko polskie, służy tamtejszym mieszkańcom do dziś. Tak powstał jeden ze strategicznych projektów Rzeczypospolitej. W warunkach ówczesnej geoprzestrzeni i szerzenia się faszyzmu w Europie obserwatorium było niezwykle ważne, zwłaszcza na granicy Polski z Węgrami. Na szczycie góry, kilka metrów od obserwatorium znajdował się słup graniczny nr 16 polsko-czechosłowackiej granicy. A w pobliżu niedalekiej góry Stih stykały się granice trzech państw: Polski, Rumunii i Czechosłowacji. Budowlę nazywano popularnie Białym Słoniem, między innymi od śniegu, który ją szczelnie w zimie oblepiał. Krążyło wokół niej sporo mitów i legend. Że jest ważną siedzibą polskiego wywiadu (w rzeczywistości była tam tylko strażnica Korpusu Ochrony Pogranicza), że potężne lunety i teleskopy to tak naprawdę działa przeciwlotnicze... Po wojnie budowla niszczała. W roku 2013 ruszył kolejny, trzeci etap odbudowy przedwojennego obserwatorium astronomicznego na górze Pop Iwan w ukraińskich Karpatach. O tym opowiemy w reportażu dokumentalnym "Biały słoń patrzy w gwiazdy". 13:55 PODRÓŻE KOSMICZNE - ZIEMIA W OGNIU (COSMIC JOURNEYS) Serial dokumentalny, 4 min, USA, 2017 Złożone z kilkunastu filmów krótkometrażowych "Podróże kosmiczne" zabierają widza na wycieczkę po kosmicznych przestworzach, ukazując niezwykłe widoki oraz fascynujące osobliwości naszego wszechświata. Przekazy z krążących wokół Ziemi satelitów, zdjęcia wykonane przez załogi stacji kosmicznych, obrazy sąsiednich planet to dla widza tej serii spotkanie twarzą w twarz z efektami najnowocześniejszych badań międzygwiezdnych i wiedzą naukową na ich temat. W tym odcinku jego twórcy badają powstawanie zjawiska "megapożarów" - pożarów płonących na ogromnych obszarach naszej planety i niemal niemożliwych do opanowania. Choć te naturalne pożary są przyczyną straszliwych zniszczeń i unicestwiają życie, okazuje się, że umożliwiają także pojawienie się nowych roślin i mikroorganizmów. A jak działa na środowisko nieustająco płonący ogień wzniecany na Ziemi przez człowieka? Jak na naszą planetę wpływa przemysł i emisja gazów cieplarnianych? 14:10 PODRÓŻ ŁAZIKA CURIOSITY (VOYAGE OF CURIOSITY) Film dokumentalny, 52 min, USA, 2017 5 sierpnia 2012 r. należący do NASA łazik marsjański Curiosity dokonał jednego z najbardziej spektakularnych lądowań w historii podróży kosmicznych. W 5. rocznicę tej śmiałej misji powstał niniejszy film dokumentalny, który prowadzi widzów przez każdy etap podróży łazika: od przygotowań do startu, przez emocjonujące lądowanie, aż po jego niewiarygodne odkrycia na powierzchni planety. Dzięki bezprecedensowemu dostępowi do badań NASA oraz nagrań i obrazów z samego łazika Curiosity odkrywamy wraz z twórcami filmu, w jaki sposób nowe technologie, takie jak VR i AR, zbliżają dzisiejszych naukowców do powierzchni Czerwonej Planety, aby odpowiedzieć na pytania zadawane od dziesięcioleci. Czy kiedykolwiek w przeszłości na Marsie istniało życie? Czy jest on wystarczająco bezpieczny dla ludzkich odkrywców? 15:10 NASZ DZIWACZNY ŚWIAT - /16/ (WEIRD WONDERS OF THE WORLD, S. 02 EP. 8) Serial dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2016 Natura nie przestaje nas zaskakiwać - co rusz odkrywamy kolejne, dziwne zjawiska przyrodnicze czy niezwykłe zachowania zwierząt. Jaki jest wpływ słońca na muzykę klasyczną? Co łączy kozy i pająki? Czy z pajęczego jedwabiu da się zbudować kuloodporną skórę? Skąd małpy znają zasady reanimacji? To tylko kilka z wielu pytań, na które odpowiedź znajdziemy w kolejnych odcinkach cyklu "Nasz dziwaczny świat". Dzięki fascynującym eksperymentom, ciekawym i przystępnym wyjaśnieniom naukowców, niesamowitym opowieściom świadków i wyjątkowym materiałom filmowym odkryjemy tajemnice niezwykłych zjawisk, dziwnych zachowań, anomalii pogodowych czy medycznych cudów. 16:10 PODRÓŻNIK - DESZCZOWA BRETANIA Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2009 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Krótki wypad do skąpanej tamtego lata w deszczu Bretanii. Położony na północnym wschodzie Francji półwysep od lat przyciąga swoich fanów, którzy nie wyobrażają sobie wakacji gdzie indziej. Bretania potrafi bowiem zauroczyć. Jej krajobrazy inspirowały malarzy: to właśnie tam powstała słynna szkoła artystyczna z Pont Aven, której przewodził Paul Gauguin. Malownicze osady, twierdze obronne, ogrody, urocze zakamarki - oto najkrótszy opis tego niezwykłego zakątka Francji. Ekipa "Podróżnika" powędruje drogą północną w kierunku Cancale - fascynującego raju dla smakoszy, którzy uwielbiają morskie przysmaki, a zwłaszcza bretońskie ostrygi. Te ostatnie uchodzą za najbardziej wyrafinowane, trafiają na stoły całej Francji, każdego dnia specjalne samoloty dostarczają je do sklepów i restauracji całej Europy. Na nabrzeżu w Cancale od dziesiątków lat, pod wypłowiałymi parasolami, uśmiechnięte Bretonki sprzedają ostrygi prosto z wody. Pachnące morską solą, ciepłe, pulsujące smakują znacznie lepiej niż te, które można dostać w restauracjach. Ale ostrygowa uczta to nie jedyne wrażenie z deszczowej podróży do Bretanii. O godzinę drogi statkiem znajduje się Belle - Ile, czyli piękna wyspa skalista, z cudownymi pejzażami, którą upodobali sobie Henri Matisse i Sarah Bernhardt, poeci i pisarze. Belle - Ile to jakby Bretania w pigułce. Feeria smaków i kolorów, i tylko deszczowe chmury ciągnące znad kanału La Manche i Atlantyku psują przyjemność pobytu. W programie Anna Kwiatkowska, jak w każdym odcinku "Podróżnika", radzi, jak udać się na wymarzone wakacje, co zwiedzić, czego spróbować. 16:35 CZY WIESZ, ŻE? - /115/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 25 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 17:05 CZY WIESZ, ŻE? - /116/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 25 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 17:40 PRYWATNE ŻYCIE ZWIERZĄT - SEZON 2 - (ODC. 8) - JAJO CZY KURA - CO BYŁO PIERWSZE? Reportaż, 22 min, Polska, 2019 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Andrzej Kruszewicz dzieli się z widzami swoimi spostrzeżeniami na temat ciekawych zachowań zwierząt. Robi to z dużym poczuciem humoru i przymrużeniem oka, wyłapując zabawne podobieństwa do naszych, ludzkich zachowań. W zwierzęcym świecie odnajdziemy znane nam, ludziom: więzi rodzinne, zabieganie o względy tej jedynej, oszustwo i manipulacje, miłość i czułość, troskę i altruizm, hierarchię społeczną i próby obalenia władzy, pracowitość i lenistwo. W drugiej serii cyklu odkrywamy kolejne tajemnice dzikiej natury i pokazujemy zjawiska budzące emocje, występujące w ludzkim i zwierzęcym świecie. Andrzej Kruszewicz jest przewodnikiem po świecie zwierząt. Podpatruje ich zachowania, interakcje między nimi i je komentuje. Obserwacje te prowadzi na zapleczu warszawskiego ogrodu zoologicznego, korzystając z pomocy opiekunów zwierząt, którzy mają z nimi bliski kontakt i dobre relacje. Miejscem obserwacji jest również dzika przyroda i widowiska przyrodnicze, takie jak: tokowiska cietrzewi czy batalionów, zalotne tańce żurawi, prezentacje męskiej sprawności podczas rykowiska jeleni czy bukowiska łosi, zabawy młodych zwierząt, relacje w stadzie żubrów czy dzików. Zaglądamy też w zakamarki: gęste krzaki, wysokie trawy, skraje oczek wodnych, gdzie podpatrujemy mniejsze życie, mało znane, a bardzo różnorodne i kolorowe. Punktem wyjścia jest wybrane zwierzę w zoo, z którym Andrzej lub opiekun mogą nawiązać bliższy kontakt i zaprezentować jego stany emocjonalne i ciekawe zachowania. Potem w odcinku wychodzimy w teren, gdzie przedstawiamy całą plejadę polskich gatunków, od owadów przez gady, płazy, ptaki i ssaki, tropiąc wśród nich zachowania będące naszym głównym tematem. 18:10 WIELKIE WYNALAZKI - /10/ (GREAT INVENTIONS) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania/Niderlandy (Holandia)/Niemcy, 2020 Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35-odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat. 19:05 PODRÓŻNIK - BAOBABY Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2009 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Odwiedzimy ojczyznę należących do najbardziej niezwykłych drzew na świecie - Madagaskar. Występuje tam aż siedem z ośmiu gatunków tych drzew. Ich szlakiem zawędrujemy na południe wyspy, nad brzeg oceanu, tam gdzie baobaby czują się najlepiej. Zobaczymy wioski, które powstały tylko dlatego, że turyści zatrzymują się przy baobabach. Zwiedzimy nadmorski rezerwat Reniala, w którym rosną baobaby liczące niemal tysiąc lat. Nauczymy się, jak odróżniać te drzewa od innych, łudząco podobnych gatunków. Odwiedzimy ośrodek dla żółwi ratowanych z rąk przemytników i dotrzemy do nadmorskich kurortów położonych na północ od Tulearu. Poznamy obyczaje mieszkańców wybrzeża i sprawdzimy, czy jest tam gdzie zatrzymać się na wakacje. 19:30 ASTRONARIUM - (22) - "PLANETY POZASŁONECZNE" Magazyn, 23 min, Polska, 2016 Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Krzysztof Czart, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Cykl popularnonaukowy prezentujący dorobek polskich instytucji badawczych, zwłaszcza w dziedzinie astronomii. Ekipa Bogumiła Radajewskiego odwiedza miejsca, w których każdy może się przekonać, co kryje przestrzeń kosmiczna. Sekrety wszechświata jeszcze nigdy nie były tak blisko. Opowiadają o nim nie tylko naukowcy, ale także pasjonaci astronomii. 20:00 WSZYSTKO I NIC - WSZYSTKO I NIC /1/ (EVERYTHING AND NOTHING) Serial dokumentalny, 59 min, Wielka Brytania, 2011 Epicka podróż, aby odkryć prawdziwy rozmiar wszystkiego i niezwykłą naukę o pustej przestrzeni, w którą zabiera widzów i znakomicie prezentuje temat "wszystko" i "nic" profesor Jim Al - Khalili. W odcinku Everything’ Jim zadaje bardzo proste pytanie: dlaczego w nocy robi się ciemno? Podróż w poszukiwaniu odpowiedzi zabierze go przez niezwykłe historie do granic znanego nam wszechświata, aby zbadać, w jaki sposób nasze rozumienie kosmosu zostało ukształtowane zarówno przez matematykę, jak i astronomię. Odcinek Nothing’ zajmuje się nauką na samych granicach ludzkiej percepcji, gdzie leżą najgłębsze tajemnice wszechświata. Jim postanawia odpowiedzieć na jedno bardzo proste pytanie: czym jest nic? Jego podróż kończy się niezwykłym stwierdzeniem: wszystko powstało z niczego. Po części nauka, po części filozofia i po części historia, "wszystko" i "nic" (Everything’ and Nothing’) łączą wszystkie te elementy w porywającą i spektakularną narrację, która tworzy tę niezwykłą miniserię dokumentalną. 21:10 WIELKIE WYNALAZKI - /33/ (GREAT INVENTIONS) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania/Niemcy/Niderlandy (Holandia), 2020 Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35-odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat. 22:15 PODRÓŻNIK - DESZCZOWA BRETANIA Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2009 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Krótki wypad do skąpanej tamtego lata w deszczu Bretanii. Położony na północnym wschodzie Francji półwysep od lat przyciąga swoich fanów, którzy nie wyobrażają sobie wakacji gdzie indziej. Bretania potrafi bowiem zauroczyć. Jej krajobrazy inspirowały malarzy: to właśnie tam powstała słynna szkoła artystyczna z Pont Aven, której przewodził Paul Gauguin. Malownicze osady, twierdze obronne, ogrody, urocze zakamarki - oto najkrótszy opis tego niezwykłego zakątka Francji. Ekipa "Podróżnika" powędruje drogą północną w kierunku Cancale - fascynującego raju dla smakoszy, którzy uwielbiają morskie przysmaki, a zwłaszcza bretońskie ostrygi. Te ostatnie uchodzą za najbardziej wyrafinowane, trafiają na stoły całej Francji, każdego dnia specjalne samoloty dostarczają je do sklepów i restauracji całej Europy. Na nabrzeżu w Cancale od dziesiątków lat, pod wypłowiałymi parasolami, uśmiechnięte Bretonki sprzedają ostrygi prosto z wody. Pachnące morską solą, ciepłe, pulsujące smakują znacznie lepiej niż te, które można dostać w restauracjach. Ale ostrygowa uczta to nie jedyne wrażenie z deszczowej podróży do Bretanii. O godzinę drogi statkiem znajduje się Belle - Ile, czyli piękna wyspa skalista, z cudownymi pejzażami, którą upodobali sobie Henri Matisse i Sarah Bernhardt, poeci i pisarze. Belle - Ile to jakby Bretania w pigułce. Feeria smaków i kolorów, i tylko deszczowe chmury ciągnące znad kanału La Manche i Atlantyku psują przyjemność pobytu. W programie Anna Kwiatkowska, jak w każdym odcinku "Podróżnika", radzi, jak udać się na wymarzone wakacje, co zwiedzić, czego spróbować. 22:40 CZY WIESZ, ŻE? - /117/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 23:10 CZY WIESZ, ŻE? - /118/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 25 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 23:50 PRYWATNE ŻYCIE ZWIERZĄT - SEZON 2 - (ODC. 8) - JAJO CZY KURA - CO BYŁO PIERWSZE? Reportaż, 22 min, Polska, 2019 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Andrzej Kruszewicz dzieli się z widzami swoimi spostrzeżeniami na temat ciekawych zachowań zwierząt. Robi to z dużym poczuciem humoru i przymrużeniem oka, wyłapując zabawne podobieństwa do naszych, ludzkich zachowań. W zwierzęcym świecie odnajdziemy znane nam, ludziom: więzi rodzinne, zabieganie o względy tej jedynej, oszustwo i manipulacje, miłość i czułość, troskę i altruizm, hierarchię społeczną i próby obalenia władzy, pracowitość i lenistwo. W drugiej serii cyklu odkrywamy kolejne tajemnice dzikiej natury i pokazujemy zjawiska budzące emocje, występujące w ludzkim i zwierzęcym świecie. Andrzej Kruszewicz jest przewodnikiem po świecie zwierząt. Podpatruje ich zachowania, interakcje między nimi i je komentuje. Obserwacje te prowadzi na zapleczu warszawskiego ogrodu zoologicznego, korzystając z pomocy opiekunów zwierząt, którzy mają z nimi bliski kontakt i dobre relacje. Miejscem obserwacji jest również dzika przyroda i widowiska przyrodnicze, takie jak: tokowiska cietrzewi czy batalionów, zalotne tańce żurawi, prezentacje męskiej sprawności podczas rykowiska jeleni czy bukowiska łosi, zabawy młodych zwierząt, relacje w stadzie żubrów czy dzików. Zaglądamy też w zakamarki: gęste krzaki, wysokie trawy, skraje oczek wodnych, gdzie podpatrujemy mniejsze życie, mało znane, a bardzo różnorodne i kolorowe. Punktem wyjścia jest wybrane zwierzę w zoo, z którym Andrzej lub opiekun mogą nawiązać bliższy kontakt i zaprezentować jego stany emocjonalne i ciekawe zachowania. Potem w odcinku wychodzimy w teren, gdzie przedstawiamy całą plejadę polskich gatunków, od owadów przez gady, płazy, ptaki i ssaki, tropiąc wśród nich zachowania będące naszym głównym tematem. 00:25 PODRÓŻNIK - BAOBABY Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2009 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Odwiedzimy ojczyznę należących do najbardziej niezwykłych drzew na świecie - Madagaskar. Występuje tam aż siedem z ośmiu gatunków tych drzew. Ich szlakiem zawędrujemy na południe wyspy, nad brzeg oceanu, tam gdzie baobaby czują się najlepiej. Zobaczymy wioski, które powstały tylko dlatego, że turyści zatrzymują się przy baobabach. Zwiedzimy nadmorski rezerwat Reniala, w którym rosną baobaby liczące niemal tysiąc lat. Nauczymy się, jak odróżniać te drzewa od innych, łudząco podobnych gatunków. Odwiedzimy ośrodek dla żółwi ratowanych z rąk przemytników i dotrzemy do nadmorskich kurortów położonych na północ od Tulearu. Poznamy obyczaje mieszkańców wybrzeża i sprawdzimy, czy jest tam gdzie zatrzymać się na wakacje. 01:00 ASTRONARIUM - (22) - "PLANETY POZASŁONECZNE" Magazyn, 23 min, Polska, 2016 Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Krzysztof Czart, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Cykl popularnonaukowy prezentujący dorobek polskich instytucji badawczych, zwłaszcza w dziedzinie astronomii. Ekipa Bogumiła Radajewskiego odwiedza miejsca, w których każdy może się przekonać, co kryje przestrzeń kosmiczna. Sekrety wszechświata jeszcze nigdy nie były tak blisko. Opowiadają o nim nie tylko naukowcy, ale także pasjonaci astronomii. 01:35 WSZYSTKO I NIC - WSZYSTKO I NIC /1/ (EVERYTHING AND NOTHING) Serial dokumentalny, 59 min, Wielka Brytania, 2011 Epicka podróż, aby odkryć prawdziwy rozmiar wszystkiego i niezwykłą naukę o pustej przestrzeni, w którą zabiera widzów i znakomicie prezentuje temat "wszystko" i "nic" profesor Jim Al - Khalili. W odcinku Everything’ Jim zadaje bardzo proste pytanie: dlaczego w nocy robi się ciemno? Podróż w poszukiwaniu odpowiedzi zabierze go przez niezwykłe historie do granic znanego nam wszechświata, aby zbadać, w jaki sposób nasze rozumienie kosmosu zostało ukształtowane zarówno przez matematykę, jak i astronomię. Odcinek Nothing’ zajmuje się nauką na samych granicach ludzkiej percepcji, gdzie leżą najgłębsze tajemnice wszechświata. Jim postanawia odpowiedzieć na jedno bardzo proste pytanie: czym jest nic? Jego podróż kończy się niezwykłym stwierdzeniem: wszystko powstało z niczego. Po części nauka, po części filozofia i po części historia, "wszystko" i "nic" (Everything’ and Nothing’) łączą wszystkie te elementy w porywającą i spektakularną narrację, która tworzy tę niezwykłą miniserię dokumentalną.