TVP Nauka Sobota, 27.01.2024 06:00 . - TAJEMNICE LUDZKIEGO CIAŁA CZ. 2 (HUMAN BODY) Film dokumentalny, 50 min, Japonia, 2015 Reżyseria: Petra Dahl, Mieko Yoshikawa W jaki sposób 60 miliardów komórek tworzy ludzkie ciało, organy i pozwala nam funkcjonować? Dzięki oszałamiającym wizualizacjom w najnowocześniejszych technikach graficznych zobaczymy, jakie zmiany zachodzą w naszym ciele i umyśle w kluczowych momentach życia ludzkiego. Od narodzin, poprzez wzrost, dojrzewanie, aż po starzenie się i śmierć, zobaczymy jak bardzo są zaangażowane w to komórki, jako główni gracze. Nasze ciało składa się z 200 rodzajów komórek. Poznamy ich bardzo różnorodne działania i cechy. Grafika CGI o wysokiej rozdzielczości, stworzona na podstawie żywych obrazów, umożliwi widzom wspaniałą podróż do wnętrza naszego organizmu na poziom komórek. Będziemy odkrywać wspaniały, mikroskopijny świat ludzkiego ciała i mechanizmy komórkowe działające w jego wnętrzu. 06:50 ALCHEMIK - PRACA, ODC. 88 Magazyn, 16 min, Polska, 2021 Reżyseria: Konrad Aksinowicz Scenariusz: Konrad Aksinowicz Alchemik, po namowie królowej Kaliny, postanawia zorganizować sobie małe studio laboratoryjne w sali tronowej. Mirmił i Bartłomiej dostają zadanie, które ich przerośnie, ale i czegoś nauczy. 07:05 ALCHEMIK - MOC, ODC. 89 Magazyn, 15 min, Polska, 2021 Reżyseria: Konrad Aksinowicz Scenariusz: Konrad Aksinowicz Mirmił i Bartłomiej poznają zasady pracy i przy okazji dowiadują się, że posiadają moc. Alchemik ma pomysł, jak wydostać Kalinę z wymiaru, w którym jest uwięziona. 07:30 ALCHEMIK - DRUGA ZASADA DYNAMIKI, ODC. 90 Magazyn, 16 min, Polska, 2021 Reżyseria: Konrad Aksinowicz Scenariusz: Konrad Aksinowicz Mirmił i Bartłomiej na własnej skórze sprawdzają drugą zasadę dynamiki Newtona. Aleksandra robi doświadczenie chemiczne z Maćkiem. Kalina ma pomysł, jak wyjść ze swojego wymiaru. 07:50 JAK TO DZIAŁA - ODC. 56 NOWOCZESNE METODY KONSERWACJI DZIEŁ SZTUKI Magazyn, 25 min, Polska, 2013 W dzisiejszym odcinku zobaczymy kilka niezwykłych technologii, które pokazują, że warsztat konserwatora dzieł sztuki może być równie fascynujący, jak warsztat projektanta statków kosmicznych. Każde, nawet najbardziej zadbane dzieło sztuki, niszczeje. Najszybciej ulegają zniszczeniu te elementy, które znajdują się na zewnątrz albo są wystawione na kontakt z publicznością. Od czasu do czasu trzeba je wyczyścić z brudu. Problem w tym, że większość metod czyszczenia również powoduje zniszczenie dzieł sztuki. Fizyczne usuwanie warstwy brudu czy środki chemiczne mogą zrobić więcej złego niż dobrego. I tu z pomocą przychodzą najnowsze technologie, np. czyszczenie dzieł sztuki za pomocą lasera. 08:25 ASTRONARIUM - (20) - "ZDERZENIA GWIAZD" Magazyn, 23 min, Polska, 2016 Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Krzysztof Czart, Bogumił Radajewski Dwie gwiazdy wirują wokół siebie, coraz szybciej i bliżej. W końcu wpadają jedna na drugą z impetem, który w potężnym rozbłysku łączy je w jedno. Takie zderzenia gwiazd to zjawisko odkryte w ostatnich latach przez polskiego astronoma. Łączy się z nimi także jedna z najbardziej fascynujących historii w całych dziejach polskiej astronomii. W "Astronarium" o tajemnicach zderzeń gwiazd. 08:55 CZY WIESZ, ŻE? - /119/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 09:25 CZY WIESZ, ŻE? - /120/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 09:55 TAJEMNICE LUDZKIEGO CIAŁA. WZROST (SECRETS OF THE HUMAN BODY. GROW) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: Martin Johnson Zdjęcia: Patric Acum Trzyczęściowy film dokumentalny BBC Worldwide o sekretach ludzkiego ciała. Za pomocą pionierskiej grafiki i nowych naukowych odkryć poznamy lepiej wewnętrzną mechanikę naszego organizmu. Należy on do najbardziej wyrafinowanych na ziemi. Jest cudem naukowym, wciąż odkrywanym na nowo. Sposoby rozwoju, adaptacji i przetrwania naszego organizmu. Komunikacja mózgu z resztą ciała. Związek pragnienia tłustych potraw a konieczność nagłego wzrostu. Regeneracja komórek. W filmie poznamy organizmy ludzi z całego świata. Cudowne dziecko w Phoenix demonstruje zdolność mózgu do nadawania priorytetu rozwojowi umysłowemu nad wzrostem fizycznym. Schładzanie w lodowatym jeziorze pokazuje, jak drżenie może uratować nam życie. Niskie, eksperymentalne tortury w londyńskim laboratorium unaocznią sposób, w jaki nasze ciało blokuje ból. Zobaczymy fascynujące i precyzyjnie dostrojone systemy, które utrzymują motorykę ciała. Oraz wiele innych ciekawych, naukowych prezentacji. 10:50 PODRÓŻNIK - SŁONECZNE BALEARY Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2008 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Autorzy "Podróżnika" zapraszają na wyprawę po trzech wyspach należącego do Hiszpanii archipelagu Balearów. Ekipa programu odwiedzi Majorkę - na największej z wysp będzie szukać dzieł Antonio Gaudiego i Joana Miro, odwiedzi kurorty południowej części wyspy oraz mniej znane, dzikie plaże na południu. Odkryje ślady pobytu Fryderyka Chopina w Valldemossie i Roberta Gravesa w Deja. Druga z wysp, Minorka, to wyspa legend i megalitycznych zabytków. Wraz z autorami programu widzowie odwiedzą średniowieczne miasto Ciutadellę i stolicę wyspy, Mao. Poznają historię majonezu, który ponoć pochodzi właśnie z Minorki. Ibizę, znaną z uroków nocnego życia, licznych dyskotek i klubów, spróbują tym razem obejrzeć w ciągu dnia. Odwiedzą otoczoną murami obronnymi starą Evissę - stolicę wyspy, podążą szlakiem starych kościołów i wiatraków. Dotrą do Sant Antoni de Portmany - miasta współczesnych artystów. Odkryją smaki Balearów i tajemnice tamtejszej kuchni. Poznają różnorodność wysp jednego z najchętniej odwiedzanych przez turystów europejskich archipelagów, na którym tak wiele jeszcze zostało do odkrycia. 11:15 WIELKI TEST - WIELKI TEST O WIŚLE 80 min, Polska, 2017 Scenariusz: Konrad Smuga Prowadzący: Anna Popek, Przemysław Babiarz Wisła, najdłuższa rzeka Polski, wzdłuż której przez wieki rozgrywało się również wiele ważnych dla naszego kraju wydarzeń. Co wiemy o Wiśle, jej znaczeniu historycznym, gospodarczym i turystycznym? Jak budowano pierwsze mosty? Gdzie żyją unikalne gatunki ptaków i ryb? Kto pierwszy przepłynął z nurtem od źródeł w Beskidzie Śląskim aż do ujścia w Gdańsku? W związku z Rokiem Wisły, ogłoszonym z okazji 550. rocznicy wolnej żeglugi tą rzeką, przypomnimy najważniejsze fakty historyczne, ciekawostki i legendy. W studiu telewizyjnym na pytania będą odpowiadać popularni artyści, sportowcy i dziennikarze, a widzowie mogą rozwiązywać test online na stronie wielkitest.tvp.pl lub ściągając aplikację na smartfony. Goście: Daria Widawska, Basia Kurzaj, Andrzej Deskur, Rober Koszucki, Karolina Pilarczyk - Mistrzyni Europy w Driftingu, Dominika Ostałowska, Agnieszka Wagner, Krzysztof K. A. S. A. Kasowski, Izabela Trojanowska. 13:00 MŁODZI TWÓRCY MISTRZOM - NOWA POSTAĆ ŚWIATA - FILM O PROFESORZE LECHU LECIEJEWICZU Cykl dokumentalny, 22 min, Polska, 2007 Reżyseria: Petro Aleksowski Scenariusz: Petro Aleksowski Muzyka: R. Myhill Redakcja Publicystyki i Edukacji TVP2 we współpracy z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego realizuje cykl filmów dokumentalnych o laureatach nagród Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej. Każdy odcinek cyklu poświęcony jest jednemu z laureatów, który byłby swoistym "przewodnikiem" po dziedzinie nauki, w której jest on niekwestionowanym autorytetem. Dokument "Nowa postać świata" jest filmowym portretem prof. Lecha Leciejewicza historyka i archeologa, badającego przez ponad pół wieku okres wczesnego średniowiecza w Polsce i w Europie. Jego największe odkrycia miały miejsce podczas badań historii Kołobrzegu i Wenecji. Nowe pokolenia polskich archeologów mówią o Lechu Leciejewiczu jako o punkcie odniesienia w swoich pracach, a jego najnowszą książkę pt.: "Nowa postać świata. Narodziny średniowiecznej cywilizacji europejskiej" traktują jako nieformalny podręcznik na uczelniach historii i archeologii. Specjalnie na potrzeby filmu zostały zrealizowane sceny fabularne przedstawiające wczesnośredniowieczne życie w Polsce. 13:40 PRYWATNE ŻYCIE ZWIERZĄT - SEZON 2 - (ODC. 4) - KAMUFLAŻ Reportaż, 23 min, Polska, 2019 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Andrzej Kruszewicz dzieli się z widzami swoimi spostrzeżeniami na temat ciekawych zachowań zwierząt. Robi to z dużym poczuciem humoru i przymrużeniem oka, wyłapując zabawne podobieństwa do naszych, ludzkich zachowań. W zwierzęcym świecie odnajdziemy znane nam, ludziom: więzi rodzinne, zabieganie o względy tej jedynej, oszustwo i manipulacje, miłość i czułość, troskę i altruizm, hierarchię społeczną i próby obalenia władzy, pracowitość i lenistwo. W drugiej serii cyklu odkrywamy kolejne tajemnice dzikiej natury i pokazujemy zjawiska budzące emocje, występujące w ludzkim i zwierzęcym świecie. Andrzej Kruszewicz jest przewodnikiem po świecie zwierząt. Podpatruje ich zachowania, interakcje między nimi i je komentuje. Obserwacje te prowadzi na zapleczu warszawskiego ogrodu zoologicznego, korzystając z pomocy opiekunów zwierząt, którzy mają z nimi bliski kontakt i dobre relacje. Miejscem obserwacji jest również dzika przyroda i widowiska przyrodnicze, takie jak: tokowiska cietrzewi czy batalionów, zalotne tańce żurawi, prezentacje męskiej sprawności podczas rykowiska jeleni czy bukowiska łosi, zabawy młodych zwierząt, relacje w stadzie żubrów czy dzików. Zaglądamy też w zakamarki: gęste krzaki, wysokie trawy, skraje oczek wodnych, gdzie podpatrujemy mniejsze życie, mało znane, a bardzo różnorodne i kolorowe. Punktem wyjścia jest wybrane zwierzę w zoo, z którym Andrzej lub opiekun mogą nawiązać bliższy kontakt i zaprezentować jego stany emocjonalne i ciekawe zachowania. Potem w odcinku wychodzimy w teren, gdzie przedstawiamy całą plejadę polskich gatunków, od owadów przez gady, płazy, ptaki i ssaki, tropiąc wśród nich zachowania będące naszym głównym tematem. 14:15 PODRÓŻ PRZEZ ŻYCIE CZ. 4. WŁADZA (LIFE STORY) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2014 Kolejny odcinek serialu dokumentalnego BBC Worldwide o życiu na Ziemi. Każda część to spojrzenie na życie z innego punktu widzenia: szczęścia, wiedzy, bezpieczeństwa, władzy, miłości i nieśmiertelności. Zobaczymy, jak każdego dnia zwierzęta i inne organizmy muszą mierzyć się z triumfem i tragedią, humorem i radością. Serial przedstawia historie z ich życia w najdrobniejszych szczegółach, prezentując ich siłę i fascynującą pomysłowość. Będziemy świadkami rozmaitych dramatów i napięć świata przyrody oraz niezwykłej chęci do życia. Nowatorstwo tego serialu to przede wszystkim zastosowanie niesamowitej techniki zarówno filmowania, jak i montażu, użycie efektów specjalnych i wielu innych zabiegów, które pozwolą zobaczyć życie w niespotykanym dotąd świetle. 15:10 RAPORT NAUKOWY - 69 23 min, Polska, 2023 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki zarówno w Polsce, jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 15:45 TAJEMNICE LUDZKIEGO CIAŁA. WZROST (SECRETS OF THE HUMAN BODY. GROW) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: Martin Johnson Zdjęcia: Patric Acum Trzyczęściowy film dokumentalny BBC Worldwide o sekretach ludzkiego ciała. Za pomocą pionierskiej grafiki i nowych naukowych odkryć poznamy lepiej wewnętrzną mechanikę naszego organizmu. Należy on do najbardziej wyrafinowanych na ziemi. Jest cudem naukowym, wciąż odkrywanym na nowo. Sposoby rozwoju, adaptacji i przetrwania naszego organizmu. Komunikacja mózgu z resztą ciała. Związek pragnienia tłustych potraw a konieczność nagłego wzrostu. Regeneracja komórek. W filmie poznamy organizmy ludzi z całego świata. Cudowne dziecko w Phoenix demonstruje zdolność mózgu do nadawania priorytetu rozwojowi umysłowemu nad wzrostem fizycznym. Schładzanie w lodowatym jeziorze pokazuje, jak drżenie może uratować nam życie. Niskie, eksperymentalne tortury w londyńskim laboratorium unaocznią sposób, w jaki nasze ciało blokuje ból. Zobaczymy fascynujące i precyzyjnie dostrojone systemy, które utrzymują motorykę ciała. Oraz wiele innych ciekawych, naukowych prezentacji. 16:40 CZY WIESZ, ŻE? - /121/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 17:05 SUPERNATURA - /1/ (SUPERNATURA) 52 min, Francja, 2021 Reżyseria: Frederic Planchenault Zdjęcia: Jean L’Appartien, Antoine Delenarre, Claire Djian Jak położyć kres nadmiernym kosztom energii, marnowaniu surowców i zanieczyszczeniom generowanym przez budowy? Wystarczy spojrzeć na to, jak z tym problemem radzą sobie organizmy żywe. Od milionów lat zwierzęta, rośliny i mikroorganizmy tworzą najróżniejsze konstrukcje dostosowane zarówno do swoich potrzeb, jak i środowiska. Co by było, gdyby zaczęto budować obiekty z bardziej zrównoważonych, samonaprawiających się materiałów, bez udziału paliw kopalnych? W tym odcinku eksperci starają się odpowiedzieć na pytanie, czy materiały inspirowane światem przyrody mogą stać się podstawą przyszłych konstrukcji. W programie zostanie wyjaśnione, jak szyszka, ptaki rajskie, muszle, las, koralowce, meduza mogą inspirować naukowców do projektowania innowacyjnych konstrukcji. 18:10 DORWAĆ WIRUSA - WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2022 Reżyseria: Aleksandra Ciekot Scenariusz: Bogumił Radajewski Cykl dokumentalny ukazujący osiągnięcia naukowców pracujących na froncie walki z chorobami wirusowymi. Przez pryzmat pandemii koronawirusa, w przystępny i zrozumiały sposób wyjaśniamy, co wiadomo na temat najgroźniejszych patogenów, w jaki sposób zapobiega się ich rozprzestrzenianiu, jak pracuje się nad szczepionkami i lekami przeciwwirusowymi, jak przewiduje się kierunki mutacji i pojawianie się nowych odmian wirusów. Każdy odcinek poświęcony jest innemu aspektowi badań nad wirusami. Tajniki wirusologii tłumaczą wybitni eksperci z kraju i ze świata. Program bogato ilustrowany ujęciami z okresu pandemii SARS - CoV - 2, zdjęciami z laboratoriów oraz grafiką komputerową wyjaśniającą działanie wirusów, terapii i innych omawianych zjawisk. Za ciężką, nierzadko prowadzącą do śmierci, chorobę odpowiedzialnych jest ich kilka. Te najgroźniejsze powodują śmierć w 30 proc. przypadków. Najbardziej zaraźliwe mają skuteczność od 70 do 90 proc. Wirusy zapalenia wątroby. To im będzie poświęcony ten odcinek programu. Niestety, nie na wszystkie udało się znaleźć szczepionkę. Czy naukowcom uda się dorwać tego groźnego wirusa? 18:35 RAPORT NAUKOWY - 69 23 min, Polska, 2023 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki zarówno w Polsce, jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 19:05 PRYWATNE ŻYCIE ZWIERZĄT - SEZON 2 - (ODC. 5) - HAREMY NIE TYLKO MĘSKIE Reportaż, 21 min, Polska, 2019 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Andrzej Kruszewicz dzieli się z widzami swoimi spostrzeżeniami na temat ciekawych zachowań zwierząt. Robi to z dużym poczuciem humoru i przymrużeniem oka, wyłapując zabawne podobieństwa do naszych, ludzkich zachowań. W zwierzęcym świecie odnajdziemy znane nam, ludziom: więzi rodzinne, zabieganie o względy tej jedynej, oszustwo i manipulacje, miłość i czułość, troskę i altruizm, hierarchię społeczną i próby obalenia władzy, pracowitość i lenistwo. W drugiej serii cyklu odkrywamy kolejne tajemnice dzikiej natury i pokazujemy zjawiska budzące emocje, występujące w ludzkim i zwierzęcym świecie. Andrzej Kruszewicz jest przewodnikiem po świecie zwierząt. Podpatruje ich zachowania, interakcje między nimi i komentuje je. Obserwacje prowadzi na zapleczu warszawskiego ogrodu zoologicznego, korzystając z pomocy opiekunów zwierząt, którzy mają z nimi bliski kontakt i dobre relacje. Miejscem obserwacji jest również dzika przyroda i widowiska przyrodnicze, takie jak: tokowiska cietrzewi czy batalionów, zalotne tańce żurawi, prezentacje męskiej sprawności podczas rykowiska jeleni czy bukowiska łosi, zabawy młodych zwierząt, relacje w stadzie żubrów czy dzików. Zaglądamy też w zakamarki: gęste krzaki, wysokie trawy, skraje oczek wodnych, gdzie podpatrujemy mniejsze życie, mało znane, a bardzo różnorodne i kolorowe. Punktem wyjścia jest wybrane zwierzę w zoo, z którym Andrzej lub opiekun mogą nawiązać bliższy kontakt i zaprezentować jego stany emocjonalne i ciekawe zachowania. Potem wychodzimy w teren, gdzie przedstawiamy całą plejadę polskich gatunków, od owadów przez gady, płazy, ptaki i ssaki, tropiąc wśród nich zachowania będące naszym głównym tematem. 19:35 PODRÓŻNIK - WAKACJE W INDIACH Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2008 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Autorzy "Podróżnika" zapraszają do Indii - kraju kontrastów, wielkich systemów filozoficznych, architektury, sztuki, tradycji i smaków. Odwiedzą Amber, położoną nieopodal Dżajpuru dawną stolicę Radżastanu. Opowiedzą o indyjskich słoniach i historii jednego z najbardziej fascynujących i najpiękniejszych zamków subkontynentu indyjskiego. Przypomną historię dynastii Wielkich Mogołów. Odwiedzą hinduskie bazary, poznają ich specyfikę i egzotyczne smaki. Dotrą do położonego w południowo-wschodnich Indiach stanu Orisa słynącego z ponad tysiąca hinduistycznych świątyń. Zwiedzą najbardziej tajemniczą z nich, znajdującą się w Konarku, oraz świątynię w Puri będącą celem pielgrzymek tysięcy Hindusów. Opowiedzą o systemach filozoficznych, wierzeniach i religiach Indii. 20:00 LIFE STORY - PODRÓŻ PRZEZ ŻYCIE CZ. 4. WŁADZA (LIFE STORY) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2014 Kolejny odcinek serialu dokumentalnego BBC Worldwide o życiu na Ziemi. Każda część to spojrzenie na życie z innego punktu widzenia: szczęścia, wiedzy, bezpieczeństwa, władzy, miłości i nieśmiertelności. Zobaczymy, jak każdego dnia zwierzęta i inne organizmy muszą mierzyć się z triumfem i tragedią, humorem i radością. Serial przedstawia historie z ich życia w najdrobniejszych szczegółach, prezentując ich siłę i fascynującą pomysłowość. Będziemy świadkami rozmaitych dramatów i napięć świata przyrody oraz niezwykłej chęci do życia. Nowatorstwo tego serialu to przede wszystkim zastosowanie niesamowitej techniki zarówno filmowania, jak i montażu, użycie efektów specjalnych i wielu innych zabiegów, które pozwolą zobaczyć życie w niespotykanym dotąd świetle. 21:00 LUDZKI WYMIAR (HUMAN SCALE) 76 min, Dania, 2012 Współczesne metropolie cechuje jedno: gigantyczne samochodowe estakady przecinają miasta, domy - wieże, w których istoty ludzkie żyją w betonowych boksach. 50 procent ludzi mieszka dziś w metropoliach, a do 2050 roku ta skala zwiększy się do 80 procent. Czy rzeczywistość dzisiejszych miejskich aglomeracji w jakikolwiek sposób odpowiada na potrzeby ich mieszkańców? Duński architekt Jan Gehl i jego zespół zmagają się z epokowym wyzwaniem: chcą przywrócić miasta mieszkańcom i odebrać je samochodom. Planują taki kierunek zmian w miejskiej urbanistyce, aby ludzki wymiar miasta był w niej zdecydowanie najważniejszy. Celem jest poprawa jakości życia w miastach, zrównoważony ich rozwój oraz udogodnienia, przede wszystkim dla przechodniów i rowerzystów. Główny slogan Gehla jest bardzo prosty: odzyskać strefę publiczną miasta dla jego mieszkańców. Gehl koncentruje się głównie na relacji między środowiskiem stworzonym przez człowieka i jakością życia w miastach. Jego wizja i projekty spotykają się z entuzjastycznym przyjęciem oraz poparciem zarówno architektów, jak i władz miast na całym świecie: od Kopenhagi po Pekin, od Szanghaju po Nowy Jork, od Los Angeles po Melbourne i od Christchurch po Dakar. 22:30 ŻYWNOŚĆ PRZYSZŁOŚCI - CZĘŚĆ 1 EKSPERYMENTY (FOOD 3.0) Cykl dokumentalny, 43 min, Francja, 2016 Reżyseria: Jean - Baptiste Erreca, Guilhem Rondot Trzyczęściowy film dokumentalny. W 2050 roku naszą planetę będzie zamieszkiwać prawie 10 miliardów mieszkańców. Kluczowa będzie kwestia wyżywienia, która już dziś jest bardzo istotna i problematyczna. Jakie będzie jedzenie jutra? Jak wyprodukujemy tak ogromną ilość żywności? Zgodnie z obecnymi praktykami nasz inwentarz i plony musiałyby wzrosnąć o 70%, aby wyżywić wszystkich Ziemian. Taka presja doprowadziłaby do wzrostu zanieczyszczenia, znacznego zmniejszenia zasobów wodnych i wielu innych trudności, których z pewnością nie można nawet dzisiaj zdefiniować i udzielić odpowiedzi. Dziś na całym świecie naukowcy, firmy, wizjonerzy i laboratoria pracują nad różnymi rozwiązaniami i opcjami, z różnymi celami i punktami widzenia, aby odpowiedzieć na fundamentalne pytania dotyczące przyszłości ludzkości. Poza liczbami problem wyżywienia ma też wymiar kulturowy i filozoficzny. W trzech częściach tej dokumentalnej serii skupimy się na żywności przyszłości. W części pierwszej na eksperymentach mających na celu produkcję żywności w oparciu o najnowsze technologie. Odwiedzimy laboratoria i pracownie naukowe. Zagłębimy się w procesy żywieniowe podobne do tych stosowanych przez kosmonautów czy globtroterów. 23:25 DORWAĆ WIRUSA - WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY Cykl dokumentalny, 26 min, Polska, 2022 Reżyseria: Aleksandra Ciekot Scenariusz: Bogumił Radajewski Cykl dokumentalny ukazujący osiągnięcia naukowców pracujących na froncie walki z chorobami wirusowymi. Przez pryzmat pandemii koronawirusa, w przystępny i zrozumiały sposób wyjaśniamy, co wiadomo na temat najgroźniejszych patogenów, w jaki sposób zapobiega się ich rozprzestrzenianiu, jak pracuje się nad szczepionkami i lekami przeciwwirusowymi, jak przewiduje się kierunki mutacji i pojawianie się nowych odmian wirusów. Każdy odcinek poświęcony jest innemu aspektowi badań nad wirusami. Tajniki wirusologii tłumaczą wybitni eksperci z kraju i ze świata. Program bogato ilustrowany ujęciami z okresu pandemii SARS - CoV - 2, zdjęciami z laboratoriów oraz grafiką komputerową wyjaśniającą działanie wirusów, terapii i innych omawianych zjawisk. Za ciężką, nierzadko prowadzącą do śmierci, chorobę odpowiedzialnych jest ich kilka. Te najgroźniejsze powodują śmierć w 30 proc. przypadków. Najbardziej zaraźliwe mają skuteczność od 70 do 90 proc. Wirusy zapalenia wątroby. To im będzie poświęcony ten odcinek programu. Niestety, nie na wszystkie udało się znaleźć szczepionkę. Czy naukowcom uda się dorwać tego groźnego wirusa? 24:00 WSZYSTKO I NIC - WSZYSTKO I NIC /1/ (EVERYTHING AND NOTHING) Serial dokumentalny, 59 min, Wielka Brytania, 2011 Epicka podróż, aby odkryć prawdziwy rozmiar wszystkiego i niezwykłą naukę o pustej przestrzeni, w którą zabiera widzów i znakomicie prezentuje temat "wszystko" i "nic" profesor Jim Al - Khalili. W odcinku Everything’ Jim zadaje bardzo proste pytanie: dlaczego w nocy robi się ciemno? Podróż w poszukiwaniu odpowiedzi zabierze go przez niezwykłe historie do granic znanego nam wszechświata, aby zbadać, w jaki sposób nasze rozumienie kosmosu zostało ukształtowane zarówno przez matematykę, jak i astronomię. Odcinek Nothing’ zajmuje się nauką na samych granicach ludzkiej percepcji, gdzie leżą najgłębsze tajemnice wszechświata. Jim postanawia odpowiedzieć na jedno bardzo proste pytanie: czym jest nic? Jego podróż kończy się niezwykłym stwierdzeniem: wszystko powstało z niczego. Po części nauka, po części filozofia i po części historia, "wszystko" i "nic" (Everything’ and Nothing’) łączą wszystkie te elementy w porywającą i spektakularną narrację, która tworzy tę niezwykłą miniserię dokumentalną. 01:15 PRYWATNE ŻYCIE ZWIERZĄT - SEZON 2 - (ODC. 4) - KAMUFLAŻ Reportaż, 23 min, Polska, 2019 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Andrzej Kruszewicz dzieli się z widzami swoimi spostrzeżeniami na temat ciekawych zachowań zwierząt. Robi to z dużym poczuciem humoru i przymrużeniem oka, wyłapując zabawne podobieństwa do naszych, ludzkich zachowań. W zwierzęcym świecie odnajdziemy znane nam, ludziom: więzi rodzinne, zabieganie o względy tej jedynej, oszustwo i manipulacje, miłość i czułość, troskę i altruizm, hierarchię społeczną i próby obalenia władzy, pracowitość i lenistwo. W drugiej serii cyklu odkrywamy kolejne tajemnice dzikiej natury i pokazujemy zjawiska budzące emocje, występujące w ludzkim i zwierzęcym świecie. Andrzej Kruszewicz jest przewodnikiem po świecie zwierząt. Podpatruje ich zachowania, interakcje między nimi i je komentuje. Obserwacje te prowadzi na zapleczu warszawskiego ogrodu zoologicznego, korzystając z pomocy opiekunów zwierząt, którzy mają z nimi bliski kontakt i dobre relacje. Miejscem obserwacji jest również dzika przyroda i widowiska przyrodnicze, takie jak: tokowiska cietrzewi czy batalionów, zalotne tańce żurawi, prezentacje męskiej sprawności podczas rykowiska jeleni czy bukowiska łosi, zabawy młodych zwierząt, relacje w stadzie żubrów czy dzików. Zaglądamy też w zakamarki: gęste krzaki, wysokie trawy, skraje oczek wodnych, gdzie podpatrujemy mniejsze życie, mało znane, a bardzo różnorodne i kolorowe. Punktem wyjścia jest wybrane zwierzę w zoo, z którym Andrzej lub opiekun mogą nawiązać bliższy kontakt i zaprezentować jego stany emocjonalne i ciekawe zachowania. Potem w odcinku wychodzimy w teren, gdzie przedstawiamy całą plejadę polskich gatunków, od owadów przez gady, płazy, ptaki i ssaki, tropiąc wśród nich zachowania będące naszym głównym tematem. 01:55 CZY WIESZ, ŻE? - /122/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 02:30 WIELKI, WSPANIAŁY POMYSŁ - /5/ (THE BIG IDEA) Film dokumentalny, 22 min, Wielka Brytania, 2017 Postępy w nauce i technologii dzieją się w tak zawrotnym tempie, że trudno za nimi nadążyć. Ale jakie innowacje mogą naprawdę zmienić nasze życie na lepsze? W tym serialu naukowym jego gospodarz, Justin Bratton, entuzjasta technologii, podróżuje po całym świecie, aby zbadać wielkie idee świata. Od robotów towarzyszących w Japonii po przyszłość transplantacji narządów, od amerykańskiego wynalazku, który może sprawić, że przeciętny człowiek będzie biegał szybciej niż Usain Bolt, po brytyjskich naukowców próbujących uczynić ludzi mądrzejszymi, Justin angażuje się w testowanie tych pomysłów, uczenie się, jak one działają, od czołowych ekspertów technologii i odkrywanie, co przyniesie przyszłość. Podróżuje także do Szwecji i Niemiec, aby spotkać się z zespołami ds. innowacji Volvo i Mercedes, aby zaprezentować najnowsze technologie w bezpieczeństwie samochodów. 03:00 WIELKI, WSPANIAŁY POMYSŁ - /6/ (THE BIG IDEA) Film dokumentalny, 22 min, Wielka Brytania, 2017 Postępy w nauce i technologii dzieją się w tak zawrotnym tempie, że trudno za nimi nadążyć. Ale jakie innowacje mogą naprawdę zmienić nasze życie na lepsze? W tym serialu naukowym jego gospodarz, Justin Bratton, entuzjasta technologii, podróżuje po całym świecie, aby zbadać wielkie idee świata. Od robotów towarzyszących w Japonii po przyszłość transplantacji narządów, od amerykańskiego wynalazku, który może sprawić, że przeciętny człowiek będzie biegał szybciej niż Usain Bolt, po brytyjskich naukowców próbujących uczynić ludzi mądrzejszymi, Justin angażuje się w testowanie tych pomysłów, uczenie się, jak one działają, od czołowych ekspertów technologii i odkrywanie, co przyniesie przyszłość. Podróżuje także do Szwecji i Niemiec, aby spotkać się z zespołami ds. innowacji Volvo i Mercedes, aby zaprezentować najnowsze technologie w bezpieczeństwie samochodów.