TVP Historia                         Wtorek, 30.01.2024


Zmiany z dnia 31.01.2024
w stosunku do raportu z dnia 10.01.2024

(zmodyfikowano opis: Omówienie)
10:50 RODZINA WOŁOSIAŃSKICH

Film dokumentalny, 60 min, Polska, 2021
Reżyseria: Rafał Geremek

Historia Rodziny Wołosiańskich, którzy w czasie wojny w 1942 r. i 1944 r. w swoim domu w piwnicy ukrywali 40 osób pochodzenia żydowskiego. Jest to przejmująca historia walki 
o wiele istnień ludzkich, jak i historia małżeństwa, które ryzykowało swoje życie. Przyznano im medal Sprawiedliwy Wsród Narodów Świata. Zdjęcia realizowane w USA, Polsce i Ukrainie. Ze względu na autentyczność historii, film stanie się ważnym głosem w dyskusji o stosunku Polaków do Żydów podczas II wojny światowej.



(dodano pozycję programową)
15:05 ZAMEK - 50 LAT ODBUDOWY

Film dokumentalny, 22 min, Polska, 2021
Reżyseria: Marek Stremecki
Scenariusz: Marek Stremecki, Lidia Chołody
Zdjęcia: Sebastian Kniza

Film, zrealizowany na zlecenie Muzeum Historii Polski, upamiętnia 50. rocznicę decyzji o odbudowie Zamku Królewskiego
w Warszawie, która zapadła w styczniu 1971 roku. W filmie sięgnięto do czasów, gdy budowla była siedzibą władz 
I Rzeczpospolitej (Króla i Sejmu), następnie gościła Naczelnika Państwa oraz stała się rezydencją Prezydenta RP. 
Pokazano wojenne losy budowli, kończące się wysadzeniem przez Niemców tego symbolu polskiej państwowości. 
Koncepcje odbudowy socrealistycznej z 1949 roku na szczęście nie zostały zrealizowane. Droga do rekonstrukcji była 
jeszcze daleka. Niektórzy zwierzchnicy władz nie chcieli widzieć tego symbolu burżuazyjnej zgnilizny. Dopiero odcinający
się od gomułkowskich czasów Edward Gierek wykorzystał Zamek Królewski do celów propagandowych, chcąc pozyskać 
sympatię narodu i podjął decyzję o jego odbudowie. Za wzór posłużył obraz Canaletta Widok Warszawy od strony Pragi. 
W filmie pokazane są różne koncepcje i realizacja rekonstrukcji wnętrz. Przedstawione zostały osoby zasłużone dla 
dzieła odbudowy, jak prof. Stanisław Lorentz. Film zamyka współczesny obraz zamku, który pełni funkcje reprezentacyjne, 
muzealne oraz edukacyjne. Dokument zawiera m.in. wypowiedzi dyrektorów Zamku Królewskiego prof. dr. hab. Andrzeja 
Rottermunda i prof. dr. hab. Wojciecha Fałkowskiego, kustosza działu fotograficznego Bożeny Radzio oraz historyka 
dr. hab. Piotra Majewskiego. 

(Producent Magnum Opus)



(dodano pozycję programową)
16:00 BURMISTRZ NIEPODLEGŁOŚCI

Film dokumentalny, 52 min, Polska, 2018
Reżyseria: Paweł Sroka
Scenariusz: Paweł Sroka
Aktorzy: Mariusz Szaforz, Aleksander Jarmuła, Jerzy Pal, Tomasz Piasecki
Zdjęcia: Jeremi Grzywa, Roman Piotrowski, Maciej Mroziewski, Michał Sroka, Maciej Flaumenhaft

Film opowiada o mało znanej w polskiej historii postaci Tadeusza Tertila, burmistrza Tarnowa w latach 1907 - 1923. To jeden z wielu samorządowców, dzięki którym Polska po latach zaborów odrodziła się w kształcie pozwalającym na całkowitą samodzielność i budowanie nowoczesnej państwowości. Mimo że obok Wincentego Witosa i Ignacego Daszyńskiego zasiadał 
w prezydium Polskiej Komisji Likwidacyjnej, która przez pewien czas pełniła de facto rolę pierwszego nieformalnego rządu polskiego, nie zrobił takiej politycznej kariery, jak znani dziś powszechnie ojcowie niepodległości. Film ma również współczesnych bohaterów. To wnukowie Tadeusza Tertila (Roman i Ryszard), którzy opowiadają o dziadku, jego dokonaniach i roli 
w historii Tarnowa, Galicji i Polski czasów rozbiorów, autonomii, wojny, okupacji rosyjskiej i wreszcie pierwszych lat niepodległości.