TVP Nauka Poniedziałek, 29.01.2024 05:55 PODRÓŻNIK - DESZCZOWA BRETANIA Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2009 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Krótki wypad do skąpanej tamtego lata w deszczu Bretanii. Położony na północnym wschodzie Francji półwysep od lat przyciąga swoich fanów, którzy nie wyobrażają sobie wakacji gdzie indziej. Bretania potrafi bowiem zauroczyć. Jej krajobrazy inspirowały malarzy: to właśnie tam powstała słynna szkoła artystyczna z Pont Aven, której przewodził Paul Gauguin. Malownicze osady, twierdze obronne, ogrody, urocze zakamarki - oto najkrótszy opis tego niezwykłego zakątka Francji. Ekipa "Podróżnika" powędruje drogą północną w kierunku Cancale - fascynującego raju dla smakoszy, którzy uwielbiają morskie przysmaki, a zwłaszcza bretońskie ostrygi. Te ostatnie uchodzą za najbardziej wyrafinowane, trafiają na stoły całej Francji, każdego dnia specjalne samoloty dostarczają je do sklepów i restauracji całej Europy. Na nabrzeżu w Cancale od dziesiątków lat, pod wypłowiałymi parasolami, uśmiechnięte Bretonki sprzedają ostrygi prosto z wody. Pachnące morską solą, ciepłe, pulsujące smakują znacznie lepiej niż te, które można dostać w restauracjach. Ale ostrygowa uczta to nie jedyne wrażenie z deszczowej podróży do Bretanii. O godzinę drogi statkiem znajduje się Belle-Ile, czyli piękna wyspa skalista, z cudownymi pejzażami, którą upodobali sobie Henri Matisse i Sarah Bernhardt, poeci i pisarze. Belle-Ile to jakby Bretania w pigułce. Feeria smaków i kolorów, i tylko deszczowe chmury ciągnące znad kanału La Manche i Atlantyku psują przyjemność pobytu. W programie Anna Kwiatkowska, jak w każdym odcinku "Podróżnika", radzi, jak udać się na wymarzone wakacje, co zwiedzić, czego spróbować. 06:20 CZY WIESZ, ŻE? - /127/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 06:50 CZY WIESZ, ŻE? - /128/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 07:15 PRYWATNE ŻYCIE ZWIERZĄT - SEZON 2 - (ODC. 8) - JAJO CZY KURA - CO BYŁO PIERWSZE? Reportaż, 22 min, Polska, 2019 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Andrzej Kruszewicz dzieli się z widzami swoimi spostrzeżeniami na temat ciekawych zachowań zwierząt. Robi to z dużym poczuciem humoru i przymrużeniem oka, wyłapując zabawne podobieństwa do naszych, ludzkich zachowań. W zwierzęcym świecie odnajdziemy znane nam, ludziom: więzi rodzinne, zabieganie o względy tej jedynej, oszustwo i manipulacje, miłość i czułość, troskę i altruizm, hierarchię społeczną i próby obalenia władzy, pracowitość i lenistwo. W drugiej serii cyklu odkrywamy kolejne tajemnice dzikiej natury i pokazujemy zjawiska budzące emocje, występujące w ludzkim i zwierzęcym świecie. Andrzej Kruszewicz jest przewodnikiem po świecie zwierząt. Podpatruje ich zachowania, interakcje między nimi i je komentuje. Obserwacje te prowadzi na zapleczu warszawskiego ogrodu zoologicznego, korzystając z pomocy opiekunów zwierząt, którzy mają z nimi bliski kontakt i dobre relacje. Miejscem obserwacji jest również dzika przyroda i widowiska przyrodnicze, takie jak: tokowiska cietrzewi czy batalionów, zalotne tańce żurawi, prezentacje męskiej sprawności podczas rykowiska jeleni czy bukowiska łosi, zabawy młodych zwierząt, relacje w stadzie żubrów czy dzików. Zaglądamy też w zakamarki: gęste krzaki, wysokie trawy, skraje oczek wodnych, gdzie podpatrujemy mniejsze życie, mało znane, a bardzo różnorodne i kolorowe. Punktem wyjścia jest wybrane zwierzę w zoo, z którym Andrzej lub opiekun mogą nawiązać bliższy kontakt i zaprezentować jego stany emocjonalne i ciekawe zachowania. Potem w odcinku wychodzimy w teren, gdzie przedstawiamy całą plejadę polskich gatunków, od owadów przez gady, płazy, ptaki i ssaki, tropiąc wśród nich zachowania będące naszym głównym tematem. 07:45 PODRÓŻNIK - BAOBABY Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2009 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Odwiedzimy ojczyznę należących do najbardziej niezwykłych drzew na świecie - Madagaskar. Występuje tam aż siedem z ośmiu gatunków tych drzew. Ich szlakiem zawędrujemy na południe wyspy, nad brzeg oceanu, tam gdzie baobaby czują się najlepiej. Zobaczymy wioski, które powstały tylko dlatego, że turyści zatrzymują się przy baobabach. Zwiedzimy nadmorski rezerwat Reniala, w którym rosną baobaby liczące niemal tysiąc lat. Nauczymy się, jak odróżniać te drzewa od innych, łudząco podobnych gatunków. Odwiedzimy ośrodek dla żółwi ratowanych z rąk przemytników i dotrzemy do nadmorskich kurortów położonych na północ od Tulearu. Poznamy obyczaje mieszkańców wybrzeża i sprawdzimy, czy jest tam gdzie zatrzymać się na wakacje. 08:10 ASTRONARIUM - (22) - "PLANETY POZASŁONECZNE" Magazyn, 23 min, Polska, 2016 Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Krzysztof Czart, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Cykl popularnonaukowy prezentujący dorobek polskich instytucji badawczych, zwłaszcza w dziedzinie astronomii. Ekipa Bogumiła Radajewskiego odwiedza miejsca, w których każdy może się przekonać, co kryje przestrzeń kosmiczna. Sekrety wszechświata jeszcze nigdy nie były tak blisko. Opowiadają o nim nie tylko naukowcy, ale także pasjonaci astronomii. 08:40 WSZYSTKO I NIC - WSZYSTKO I NIC /1/ (EVERYTHING AND NOTHING) Serial dokumentalny, 59 min, Wielka Brytania, 2011 Epicka podróż, aby odkryć prawdziwy rozmiar wszystkiego i niezwykłą naukę o pustej przestrzeni, w którą zabiera widzów i znakomicie prezentuje temat "wszystko" i "nic" profesor Jim Al - Khalili. W odcinku Everything’ Jim zadaje bardzo proste pytanie: dlaczego w nocy robi się ciemno? Podróż w poszukiwaniu odpowiedzi zabierze go przez niezwykłe historie do granic znanego nam wszechświata, aby zbadać, w jaki sposób nasze rozumienie kosmosu zostało ukształtowane zarówno przez matematykę, jak i astronomię. Odcinek Nothing’ zajmuje się nauką na samych granicach ludzkiej percepcji, gdzie leżą najgłębsze tajemnice wszechświata. Jim postanawia odpowiedzieć na jedno bardzo proste pytanie: czym jest nic? Jego podróż kończy się niezwykłym stwierdzeniem: wszystko powstało z niczego. Po części nauka, po części filozofia i po części historia, "wszystko" i "nic" (Everything’ and Nothing’) łączą wszystkie te elementy w porywającą i spektakularną narrację, która tworzy tę niezwykłą miniserię dokumentalną. 09:50 WIELKIE WYNALAZKI - /10/ (GREAT INVENTIONS) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania/Niderlandy (Holandia)/Niemcy, 2020 Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35-odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat. 10:50 PODRÓŻNIK - DESZCZOWA BRETANIA Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2009 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Krótki wypad do skąpanej tamtego lata w deszczu Bretanii. Położony na północnym wschodzie Francji półwysep od lat przyciąga swoich fanów, którzy nie wyobrażają sobie wakacji gdzie indziej. Bretania potrafi bowiem zauroczyć. Jej krajobrazy inspirowały malarzy: to właśnie tam powstała słynna szkoła artystyczna z Pont Aven, której przewodził Paul Gauguin. Malownicze osady, twierdze obronne, ogrody, urocze zakamarki - oto najkrótszy opis tego niezwykłego zakątka Francji. Ekipa "Podróżnika" powędruje drogą północną w kierunku Cancale - fascynującego raju dla smakoszy, którzy uwielbiają morskie przysmaki, a zwłaszcza bretońskie ostrygi. Te ostatnie uchodzą za najbardziej wyrafinowane, trafiają na stoły całej Francji, każdego dnia specjalne samoloty dostarczają je do sklepów i restauracji całej Europy. Na nabrzeżu w Cancale od dziesiątków lat, pod wypłowiałymi parasolami, uśmiechnięte Bretonki sprzedają ostrygi prosto z wody. Pachnące morską solą, ciepłe, pulsujące smakują znacznie lepiej niż te, które można dostać w restauracjach. Ale ostrygowa uczta to nie jedyne wrażenie z deszczowej podróży do Bretanii. O godzinę drogi statkiem znajduje się Belle-Ile, czyli piękna wyspa skalista, z cudownymi pejzażami, którą upodobali sobie Henri Matisse i Sarah Bernhardt, poeci i pisarze. Belle-Ile to jakby Bretania w pigułce. Feeria smaków i kolorów, i tylko deszczowe chmury ciągnące znad kanału La Manche i Atlantyku psują przyjemność pobytu. W programie Anna Kwiatkowska, jak w każdym odcinku "Podróżnika", radzi, jak udać się na wymarzone wakacje, co zwiedzić, czego spróbować. 11:10 CZY WIESZ, ŻE? - /129/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 11:40 CZY WIESZ, ŻE? - /130/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 12:05 PRYWATNE ŻYCIE ZWIERZĄT - SEZON 2 - (ODC. 8) - JAJO CZY KURA - CO BYŁO PIERWSZE? Reportaż, 22 min, Polska, 2019 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Andrzej Kruszewicz dzieli się z widzami swoimi spostrzeżeniami na temat ciekawych zachowań zwierząt. Robi to z dużym poczuciem humoru i przymrużeniem oka, wyłapując zabawne podobieństwa do naszych, ludzkich zachowań. W zwierzęcym świecie odnajdziemy znane nam, ludziom: więzi rodzinne, zabieganie o względy tej jedynej, oszustwo i manipulacje, miłość i czułość, troskę i altruizm, hierarchię społeczną i próby obalenia władzy, pracowitość i lenistwo. W drugiej serii cyklu odkrywamy kolejne tajemnice dzikiej natury i pokazujemy zjawiska budzące emocje, występujące w ludzkim i zwierzęcym świecie. Andrzej Kruszewicz jest przewodnikiem po świecie zwierząt. Podpatruje ich zachowania, interakcje między nimi i je komentuje. Obserwacje te prowadzi na zapleczu warszawskiego ogrodu zoologicznego, korzystając z pomocy opiekunów zwierząt, którzy mają z nimi bliski kontakt i dobre relacje. Miejscem obserwacji jest również dzika przyroda i widowiska przyrodnicze, takie jak: tokowiska cietrzewi czy batalionów, zalotne tańce żurawi, prezentacje męskiej sprawności podczas rykowiska jeleni czy bukowiska łosi, zabawy młodych zwierząt, relacje w stadzie żubrów czy dzików. Zaglądamy też w zakamarki: gęste krzaki, wysokie trawy, skraje oczek wodnych, gdzie podpatrujemy mniejsze życie, mało znane, a bardzo różnorodne i kolorowe. Punktem wyjścia jest wybrane zwierzę w zoo, z którym Andrzej lub opiekun mogą nawiązać bliższy kontakt i zaprezentować jego stany emocjonalne i ciekawe zachowania. Potem w odcinku wychodzimy w teren, gdzie przedstawiamy całą plejadę polskich gatunków, od owadów przez gady, płazy, ptaki i ssaki, tropiąc wśród nich zachowania będące naszym głównym tematem. 12:40 PODRÓŻNIK - BAOBABY Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2009 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Odwiedzimy ojczyznę należących do najbardziej niezwykłych drzew na świecie - Madagaskar. Występuje tam aż siedem z ośmiu gatunków tych drzew. Ich szlakiem zawędrujemy na południe wyspy, nad brzeg oceanu, tam gdzie baobaby czują się najlepiej. Zobaczymy wioski, które powstały tylko dlatego, że turyści zatrzymują się przy baobabach. Zwiedzimy nadmorski rezerwat Reniala, w którym rosną baobaby liczące niemal tysiąc lat. Nauczymy się, jak odróżniać te drzewa od innych, łudząco podobnych gatunków. Odwiedzimy ośrodek dla żółwi ratowanych z rąk przemytników i dotrzemy do nadmorskich kurortów położonych na północ od Tulearu. Poznamy obyczaje mieszkańców wybrzeża i sprawdzimy, czy jest tam gdzie zatrzymać się na wakacje. 13:05 ALARM DLA ARKTYKI (ON THIN ICE) Film dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2020 Reżyseria: Boas Schwarz, Henry M. Mix Duże obszary arktycznej Syberii przez dziesięciolecia były strefami zakazanymi. Po raz pierwszy filmowcom udało się uzyskać dostęp do niektórych z tych stref, aby odkryć dramatyczną degradację wód, gleby i powietrza. Film jest bardzo aktualny, alarmujący i dostarcza obrazów z mało znanej i rzadko widywanej linii frontu zmian klimatycznych. Poznamy te zmiany i ich poważne konsekwencje dla rodzimej populacji. Gigantyczne kaniony otwierają się tam, gdzie kiedyś był niekończący się las tajgi. Setki ogromnych szczelin pojawia się z głębin, wydzielając metan, który ma 30 razy silniejszy efekt cieplarniany niż dwutlenek węgla. Rzeki mają niski poziom wód, a duże wydmy w ich wyschniętych korytach sprawiają, że część środkowej Syberii przypomina Saharę. Każdego roku nad tajgą szaleją pożary lasów. Kanał Północno - Wschodni stał się żeglowny. Olbrzymie warstwy wiecznej zmarzliny topnieją i ujawniają pozostałości dawnych czasów, w tym nieznane dotąd formy życia drobnoustrojów, które teraz odżywają. Zawierają do 8000 razy więcej materiału genetycznego niż wszystkie odkryte wirusy, a ich potencjał patogenny dla współczesnego człowieka jest wciąż nieznany. Stawką jest też przyszłość wielu dzikich zwierząt. Renifery zmieniają swoją coroczną migrację. Zdesperowane niedźwiedzie polarne przemierzają wioski, a nawet miasta. Wskaźnik reprodukcji rzadkiej mewy arktycznej spada. W Arktyce zmiany klimatyczne nie są już kwestią czasu. Dzieje się to teraz i w niepokojącym tempie. Naukowcy twierdzą, że punkt krytyczny osiągnięto już lata temu. Puszka Pandory została otwarta. 14:00 PODRÓŻE KOSMICZNE - ŻYCIE NA MARSIE? (COSMIC JOURNEYS) Serial dokumentalny, 6 min, USA, 2017 Złożone z kilkunastu filmów krótkometrażowych "Podróże kosmiczne" zabierają widza na wycieczkę po kosmicznych przestworzach, ukazując niezwykłe widoki oraz fascynujące osobliwości naszego wszechświata. Przekazy z krążących wokół Ziemi satelitów, zdjęcia wykonane przez załogi stacji kosmicznych, obrazy sąsiednich planet to dla widza tej serii spotkanie twarzą w twarz z efektami najnowocześniejszych badań międzygwiezdnych i wiedzą naukową na ich temat. Przez stulecia Mars był uważany za możliwy alternatywny dom dla ludzkości w obliczu globalnego kryzysu planetarnego na Ziemi. Ale jak wygląda powierzchnia Marsa i skąd przypuszczenie, że życie człowieka na Marsie byłoby możliwe? Na te i inne pytania odpowiadają teoretycy, którzy badali powierzchnię Marsa i jako pierwsi wpadli na pomysł przeniesienia ludzkości na Czerwoną Planetę. 14:15 WSZYSTKO I NIC - WSZYSTKO I NIC /1/ (EVERYTHING AND NOTHING) Serial dokumentalny, 59 min, Wielka Brytania, 2011 Epicka podróż, aby odkryć prawdziwy rozmiar wszystkiego i niezwykłą naukę o pustej przestrzeni, w którą zabiera widzów i znakomicie prezentuje temat "wszystko" i "nic" profesor Jim Al - Khalili. W odcinku Everything’ Jim zadaje bardzo proste pytanie: dlaczego w nocy robi się ciemno? Podróż w poszukiwaniu odpowiedzi zabierze go przez niezwykłe historie do granic znanego nam wszechświata, aby zbadać, w jaki sposób nasze rozumienie kosmosu zostało ukształtowane zarówno przez matematykę, jak i astronomię. Odcinek Nothing’ zajmuje się nauką na samych granicach ludzkiej percepcji, gdzie leżą najgłębsze tajemnice wszechświata. Jim postanawia odpowiedzieć na jedno bardzo proste pytanie: czym jest nic? Jego podróż kończy się niezwykłym stwierdzeniem: wszystko powstało z niczego. Po części nauka, po części filozofia i po części historia, "wszystko" i "nic" (Everything’ and Nothing’) łączą wszystkie te elementy w porywającą i spektakularną narrację, która tworzy tę niezwykłą miniserię dokumentalną. 15:25 WIELKIE WYNALAZKI - /33/ (GREAT INVENTIONS) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania/Niemcy/Niderlandy (Holandia), 2020 Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35-odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat. 16:20 PODRÓŻNIK - ISALO Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2009 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz Ekipa "Podróżnika" rusza z kamerą do Parku Narodowego Isalo położonego w południowej części Madagaskaru. To jeden z nielicznych na wyspie obszarów sawanny. Widzów czeka niecodzienne spotkanie z patyczakami, jedwabnikami, kameleonami i innymi mieszkańcami parku. Tu występują rośliny, które mogą przetrwać bez wody niemal cały rok. W programie także poszukiwanie grobów plemion zamieszkujących tereny w pobliżu parku. Ponadto wiele ciekawych informacji o tradycyjnych i malgaskich wierzeniach. Będzie też mowa o tym, jak powstaje tradycyjny malgaski papier ozdobiony kwiatami oraz wizyta w wiosce poszukiwaczy szmaragdów, z klimatami jak z Dzikiego Zachodu. 16:45 CZY WIESZ, ŻE? - /131/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 17:10 CZY WIESZ, ŻE? - /132/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 17:40 PRYWATNE ŻYCIE ZWIERZĄT - SEZON 2 - (ODC. 9) - ALTRUIZM Reportaż, 22 min, Polska, 2019 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Andrzej Kruszewicz dzieli się z widzami swoimi spostrzeżeniami na temat ciekawych zachowań zwierząt. Robi to z dużym poczuciem humoru i przymrużeniem oka, wyłapując zabawne podobieństwa do naszych, ludzkich zachowań. W zwierzęcym świecie odnajdziemy znane nam, ludziom: więzi rodzinne, zabieganie o względy tej jedynej, oszustwo i manipulacje, miłość i czułość, troskę i altruizm, hierarchię społeczną i próby obalenia władzy, pracowitość i lenistwo. W drugiej serii cyklu odkrywamy kolejne tajemnice dzikiej natury i pokazujemy zjawiska budzące emocje, występujące w ludzkim i zwierzęcym świecie. Andrzej Kruszewicz jest przewodnikiem po świecie zwierząt. Podpatruje ich zachowania, interakcje między nimi i je komentuje. Obserwacje te prowadzi na zapleczu warszawskiego ogrodu zoologicznego, korzystając z pomocy opiekunów zwierząt, którzy mają z nimi bliski kontakt i dobre relacje. Miejscem obserwacji jest również dzika przyroda i widowiska przyrodnicze, takie jak: tokowiska cietrzewi czy batalionów, zalotne tańce żurawi, prezentacje męskiej sprawności podczas rykowiska jeleni czy bukowiska łosi, zabawy młodych zwierząt, relacje w stadzie żubrów czy dzików. Zaglądamy też w zakamarki: gęste krzaki, wysokie trawy, skraje oczek wodnych, gdzie podpatrujemy mniejsze życie, mało znane, a bardzo różnorodne i kolorowe. Punktem wyjścia jest wybrane zwierzę w zoo, z którym Andrzej lub opiekun mogą nawiązać bliższy kontakt i zaprezentować jego stany emocjonalne i ciekawe zachowania. Potem w odcinku wychodzimy w teren, gdzie przedstawiamy całą plejadę polskich gatunków, od owadów przez gady, płazy, ptaki i ssaki, tropiąc wśród nich zachowania będące naszym głównym tematem. 18:10 WIELKIE WYNALAZKI - /6/ (GREAT INVENTIONS) Serial dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania/Niderlandy (Holandia)/Niemcy, 2020 Nasi przodkowie z trudem rozpoznaliby świat, w którym my żyjemy dziś. Wszędzie, na całej planecie diametralnie zmienił się krajobraz, istniejące niegdyś nieprzyjazne człowiekowi środowiska zostały okiełznane w sposób, jaki naszych antenatów wprawiłby w najwyższe zdumienie i niedowierzanie. Zmieniło się życie codzienne, ale ludzkość sięgnęła także po to, co niecodzienne - wylądowaliśmy na Księżycu oraz spojrzeliśmy miliardy lat wstecz, bo chcieliśmy wiedzieć, jakie były początki wszechświata. Siłą napędową tych wszystkich osiągnięć jest niezwykły dar człowieka - wynalazczość. W tej 35-odcinkowej serii przyglądamy się sukcesom i porażkom człowieka na przestrzeni dziejów, jego genialnym pomysłom i niektórym... cóż, także niektórym mniej genialnym. Każdy odcinek celebruje wielkie wynalazki, które zmieniły nasz świat. 19:05 PODRÓŻNIK - RANOMAFANA Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2009 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz W programie odwiedzimy położony na Madagaskarze park narodowy Ranomafana. To jeden z największych na świecie obszarów pierwotnego lasu, który porastał Ziemię przed milionami lat. W Ranomafana w 1985 roku odkryto nieznany wcześniej gatunek lemurów - złote lemury bambusowe. Będziemy podglądali ich obyczaje. Poznamy też innych mieszkańców lasu: gekony, kameleony i niezwykłe rośliny o leczniczych właściwościach. Odwiedzimy położoną 7 kilometrów od parku narodowego wioskę Ranomafana słynącą ze źródeł termalnych. Dotrzemy na targ zebu i do wiosek zagubionych wśród bezdroży. 19:30 ASTRONARIUM - (23) - "ASTRONOMIA W SZKOLE" Magazyn, 23 min, Polska, 2016 Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Krzysztof Czart, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Lektor: Maciej Gudowski Cykl popularnonaukowy prezentujący dorobek polskich instytucji badawczych, zwłaszcza w dziedzinie astronomii. Ekipa Bogumiła Radajewskiego odwiedza miejsca, w których każdy może się przekonać, co kryje przestrzeń kosmiczna. Sekrety wszechświata jeszcze nigdy nie były tak blisko. Opowiadają o nim nie tylko naukowcy, ale także pasjonaci astronomii. 20:00 NASI NIEWIDZIALNI WROGOWIE (SQUATTERS RETURN) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2018 Wszy, pluskwy, pchły, roztocza, komary, kleszcze, wszy krabowe. Długo byliśmy przekonani, że się ich pozbyliśmy na dobre. Ale one znów się rozmnażają i atakują. Jak wytłumaczyć ten niespodziewany powrót krwiopijców? 21:05 NASZ DZIWACZNY ŚWIAT (WEIRD WONDERS OF THE WORLD, S. 02 EP. 5) Serial dokumentalny, 49 min, Wielka Brytania, 2016 Natura nie przestaje nas zaskakiwać - co rusz odkrywamy kolejne dziwne zjawiska przyrodnicze czy niezwykłe zachowania zwierząt. Jaki jest wpływ słońca na muzykę klasyczną? Co łączy kozy i pająki? Czy z pajęczego jedwabiu da się zbudować kuloodporną skórę? Skąd małpy znają zasady reanimacji? To tylko kilka z wielu pytań, na które odpowiedź znajdziemy w kolejnych odcinkach cyklu "Nasz dziwaczny świat". Dzięki fascynującym eksperymentom, ciekawym i przystępnym wyjaśnieniom naukowców, niesamowitym opowieściom świadków i wyjątkowym materiałom filmowym, okryjemy tajemnice niezwykłych zjawisk, dziwnych zachowań, anomalii pogodowych czy medycznych cudów. 22:05 RAPORT NAUKOWY - 69 23 min, Polska, 2023 Cotygodniowy przegląd najważniejszych wydarzeń w dziedzinie nauki zarówno w Polsce, jak i na świecie. Odkrycia i dokonania naukowców, misje badające tajemnice kosmosu i naszego globu, fascynujące technologie i wydarzenia, które zmieniają historię. To niezbędnik tych, którzy chcą być na bieżąco z tym, co dzieje się w nauce, poznawać i rozumieć naszą rzeczywistość, a czasem wybiegać myślą w przyszłość. W tym programie nie zapomnimy także o ważnych rocznicach i historii nauki. 22:40 CZY WIESZ, ŻE? - /133/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 19 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 23:05 CZY WIESZ, ŻE? - /134/ (DID YOU KNOW?) Cykl dokumentalny, 26 min, Francja, 2021 Gdybyś musiał wyjaśnić naukę komuś, kto nic o niej nie wie, jak byś to zrobił? Nie musisz już zadawać sobie tego pytania. Program "Czy wiesz, że?" jest właśnie po to! Każdy odcinek w jasny i prosty sposób wyjaśnia Twoje codzienne otoczenie: zdrowie i dobre samopoczucie, ludzkie ciało, zwierzęta, ziemię, dom, żywność, technologie. 23:35 PRYWATNE ŻYCIE ZWIERZĄT - SEZON 2 - (ODC. 9) - ALTRUIZM Reportaż, 22 min, Polska, 2019 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Andrzej Kruszewicz dzieli się z widzami swoimi spostrzeżeniami na temat ciekawych zachowań zwierząt. Robi to z dużym poczuciem humoru i przymrużeniem oka, wyłapując zabawne podobieństwa do naszych, ludzkich zachowań. W zwierzęcym świecie odnajdziemy znane nam, ludziom: więzi rodzinne, zabieganie o względy tej jedynej, oszustwo i manipulacje, miłość i czułość, troskę i altruizm, hierarchię społeczną i próby obalenia władzy, pracowitość i lenistwo. W drugiej serii cyklu odkrywamy kolejne tajemnice dzikiej natury i pokazujemy zjawiska budzące emocje, występujące w ludzkim i zwierzęcym świecie. Andrzej Kruszewicz jest przewodnikiem po świecie zwierząt. Podpatruje ich zachowania, interakcje między nimi i je komentuje. Obserwacje te prowadzi na zapleczu warszawskiego ogrodu zoologicznego, korzystając z pomocy opiekunów zwierząt, którzy mają z nimi bliski kontakt i dobre relacje. Miejscem obserwacji jest również dzika przyroda i widowiska przyrodnicze, takie jak: tokowiska cietrzewi czy batalionów, zalotne tańce żurawi, prezentacje męskiej sprawności podczas rykowiska jeleni czy bukowiska łosi, zabawy młodych zwierząt, relacje w stadzie żubrów czy dzików. Zaglądamy też w zakamarki: gęste krzaki, wysokie trawy, skraje oczek wodnych, gdzie podpatrujemy mniejsze życie, mało znane, a bardzo różnorodne i kolorowe. Punktem wyjścia jest wybrane zwierzę w zoo, z którym Andrzej lub opiekun mogą nawiązać bliższy kontakt i zaprezentować jego stany emocjonalne i ciekawe zachowania. Potem w odcinku wychodzimy w teren, gdzie przedstawiamy całą plejadę polskich gatunków, od owadów przez gady, płazy, ptaki i ssaki, tropiąc wśród nich zachowania będące naszym głównym tematem. 00:15 PODRÓŻNIK - RANOMAFANA Cykl reportaży, 17 min, Polska, 2009 Autor: Anna Kwiatkowska Scenariusz: Anna Kwiatkowska Lektor: Marcin Sanakiewicz W programie odwiedzimy położony na Madagaskarze park narodowy Ranomafana. To jeden z największych na świecie obszarów pierwotnego lasu, który porastał Ziemię przed milionami lat. W Ranomafana w 1985 roku odkryto nieznany wcześniej gatunek lemurów - złote lemury bambusowe. Będziemy podglądali ich obyczaje. Poznamy też innych mieszkańców lasu: gekony, kameleony i niezwykłe rośliny o leczniczych właściwościach. Odwiedzimy położoną 7 kilometrów od parku narodowego wioskę Ranomafana słynącą ze źródeł termalnych. Dotrzemy na targ zebu i do wiosek zagubionych wśród bezdroży. 00:50 ASTRONARIUM - (23) - "ASTRONOMIA W SZKOLE" Magazyn, 23 min, Polska, 2016 Scenariusz: Maciej Mikołajewski, Krzysztof Czart, Bogumił Radajewski Prowadzący: Bogumił Radajewski Lektor: Maciej Gudowski Cykl popularnonaukowy prezentujący dorobek polskich instytucji badawczych, zwłaszcza w dziedzinie astronomii. Ekipa Bogumiła Radajewskiego odwiedza miejsca, w których każdy może się przekonać, co kryje przestrzeń kosmiczna. Sekrety wszechświata jeszcze nigdy nie były tak blisko. Opowiadają o nim nie tylko naukowcy, ale także pasjonaci astronomii. 01:30 NASI NIEWIDZIALNI WROGOWIE (SQUATTERS RETURN) Film dokumentalny, 52 min, Francja, 2018 Wszy, pluskwy, pchły, roztocza, komary, kleszcze, wszy krabowe. Długo byliśmy przekonani, że się ich pozbyliśmy na dobre. Ale one znów się rozmnażają i atakują. Jak wytłumaczyć ten niespodziewany powrót krwiopijców?