TVP Kultura                         Czwartek, 08.02.2024


Zmiany z dnia 24.01.2024
w stosunku do raportu z dnia 17.01.2024

(dodano pozycję programową)
15:45 DWA KSIĘŻYCE

Film obyczajowy, 133 min, Polska 1993
Autor: Maria Kuncewiczowa
Scenariusz i reżyseria: Andrzej Barański
Zdjęcia: Ryszard Lenczewski
Muzyka: Henryk Kuźniak
Aktorzy: Artur Barciś, Anna Polony, Jan Frycz, Maria Gładkowska, 
Krzysztof Kolberger, Zofia Merle, Bożena Adamek, Edward Kusztal, 
Grażyna Trela, Dorota Pomykała, Anna Majcher, Beata Tyszkiewicz, 
Henryk Bista, Franciszek Pieczka, Marek Walczewski, Małgorzata
Sadowska, Agnieszka Suchora, Joanna Szczepkowska i inni

 Adaptacja opowiadania znanej pisarki Marii Kuncewiczowej, autorki "Tristan 1946", "Cudzoziemki", 
"Natury". 
 Andrzej Barański "mistrz opisu małomiasteczkowej kultury i obyczajów" - jak napisano w jednej 
z recenzji - realizując "Dwa księżyce", udowodnił, że pozostaje wierny głównemu tematowi swojej
twórczości. Ten trwający ponad dwie godziny film jest zbudowany z siedemnastu epizodów, 
w których wystąpiło 107 aktorów, a aż 40 zagrało główne role. W obsadzie same aktorskie gwiazdy, 
gdyż każda nawet najmniejsza rola dawała tu możliwość stworzenia niezapomnianej kreacji. 
I właśnie scenariusz, a nie względy finansowe, przyciągnęły tylu znakomitych aktorów. Reżyser 
pieczołowicie odtworzył atmosferę przedwojennego Kazimierza. 
"Chciałbym ocalić od zapomnienia stworzone przez Kuncewiczową obrazy. W zbiorze jej nowel 
znalazłem to, co ogromnie cenię. Zmysł obserwacyjny, wyczulony na językowe niuanse słuch, 
wyjątkową znajomość opisywanego środowiska i doskonale nakreślone portrety psychologiczne" 
 - mówił Barański. Krytycy zgodnie podkreślali malarskość i poetyckość zrealizowanego przez
niego filmu. "Dwa księżyce" pełne są nostalgii, w poetycki sposób ukazują, że "inny" księżyc 
świeci bogatym, a "inny" biednym. 
 Rok 1930. Do Kazimierza nad Wisłą jak co roku ściągają artyści, inteligencja, letnicy. 
Spotykają się z miejscowymi mieszczanami, chłopami, kupcami i Żydami. Rodzą się animozje, 
ale też przyjaźnie i próby porozumienia. 
 Każdy z siedemnastu epizodów dotyczy innej osoby. Łączy je postać ślepca Michała, który 
w swej wędrówce spotyka kolejnych bohaterów filmu. 
 Piękna letniczka Flora nie może się zdecydować, w jakiej sukni ma przyjąć kochanka. 
W końcu znudzony oczekiwaniem mężczyzna odchodzi z jej służącą. 
 Żona pijaka, Ludwisia, spragniona jakiejś odmiany, wychodzi na chwilę do cukierni. Pozostawia 
rozgrzane żelazko na marynarce męża. Po powrocie do domu zostaje przez niego okrutnie pobita. 
 Krawcowa Walentyna ulega urokowi młodego mężczyzny, który przypomina jej dawnego 
kochanka. Uczucie podstarzałej kobiety jest z góry skazane na niepowodzenie. 
 Przyjezdny malarz portretuje żebraka jako Boga. 
 Owdowiała Malwina jest właścicielką starego sadu. Postanawia go sprzedać, gdyż nie potrafi 
poradzić sobie z utrzymaniem ogrodu. W końcu jednak pozostaje na gospodarstwie. 
 W finale artyści - malarze odbywają nocną przechadzkę. Pod wpływem światła księżyca, 
podkreślającego nadrealność krajobrazu, popadają w dziwny nastrój.