TVP Dokument Środa, 14.02.2024 05:25 PRZYRODNIK NA TROPIE - /45/ GAWRON Cykl dokumentalny, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Małgorzata Kosturkiewicz Scenariusz: Łukasz Bożycki Prowadzący: Łukasz Bożycki Przyrodnik na tropie to program przyrodniczy, w którym prowadzący Łukasz Bożycki porusza różne aspekty życia zwierząt w kontekście ich wzajemnych powiązań i oddziaływań. Młody biolog, uznany międzynarodowy fotograf przyrody podpatruje z kamerą w naturalnym środowisku wybrane gatunki rodzimej fauny i swoje spostrzeżenia oprawia lekkim i przystępnym komentarzem. Projekt znakomicie propaguje wiedzę o polskiej przyrodzie, uzupełniając ją o zupełnie nieznane, zaskakujące często wątki relacji między zwierzętami. 06:00 WETERYNARZE Z SERCEM - /6/ Reality show, 24 min, Polska, 2016 Reżyseria: Krzysztof Kasior, Sandra Andrzejewska, Wojciech Wołoszyn Scenariusz: Wojciech Wołoszyn W tym odcinku opowieść o sowie, która pewnego razu wylądowała na tarasie domu pana Bernarda. Pomocy spróbują jej udzielić ratownicy ze szpitala dla dzikich zwierząt Ostoja w Pomieczynie. Do doktora Rafała we Wrocławiu trafi wyjątkowo gruby kot Benek. Niestety, jego słodkie życie nie wyszło mu na zdrowie. W Warszawie sympatyczna suka Wega została bezdusznie porzucona. Dzięki organizacji Ratujmy Kundelki trafi do kliniki weterynaryjnej prosto w ręce doktor Małgorzaty. 06:30 OBCY PRZYBYSZE W EUROPIE - ODC. 2 RHEA (THEY CAME TO STAY - OUR ALIEN ANIMAL NEIGHBOURS) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2021 Reżyseria: Herbert Ostwald Cykl dokumentalny (3 części) opowiadający o gatunkach zwierząt, które zostały przeniesione do innych niż ich rodzime ekosystemy. Dlaczego ptak nandu - spokrewniony ze strusiem, drepcze po zaśnieżonych polach północnych Niemiec. Nieoczekiwanie nad katedrą w Kolonii przelatują stada jasnozielonych papug. A podobne do bobra nutrie z pomarańczowymi zębami obgryzają francuskie i holenderskie tamy kanałowe. Wszystkie te gatunki są obce i podejrzewa się, że powodują szkody ekologiczne i ekonomiczne. Choć UE chce walczyć z takimi inwazyjnymi zwierzętami, walka z nimi okazuje się trudna i uciążliwa, a nieprzygotowana biurokracja, skłóceni naukowcy i niedoinformowani obywatele ułatwiają rozprzestrzenianie się tych zwierząt. Czy należy walczyć z intruzami? Kiedy gatunek zwierząt jest rzeczywiście rodzimy? A może ciągła zmiana natury jest regułą? Seria dociera do sedna problemu ze zwierzęcymi intruzami, wybierając jako przykłady trzy istotne, a także interesujące gatunki. Odcinek 2 - "Rhea". Niezwykła głowa i tyczkowate nogi. To nie struś - tylko rhea, nandu szare. I nie jest sam. Znakomicie się rozwijają i to w Niemczech! To jedyne miejsce w Europie, gdzie te wielkie ptaki żyją na wolności. Całe stada wędrują po polach jakby były tu od zawsze. Jakie są te dziwne stworzenia? Nandu lubią otwarte przestrzenie. Ptaki kłusują wiele kilometrów dziennie w poszukiwaniu pożywienia. Do liczenia potrzeba wielu ochotników, którzy mogą pokonać długie dystanse. Muszą chodzić za ptakami wiele godzin. Mimo że zakłóca to spokój rhea - ludzka inwazja bardziej niepokoi inne zwierzęta. Ponieważ liczba rhea rośnie - Federalna Agencja Obrony Przyrody wstawiła je do wykazu obcych gatunków, które mogą stanowić zagrożenie dla rdzennej flory i fauny. 07:35 WODA - NASZA PRZYSZŁOŚĆ - ODC. 2 UKRYTY SKARB ANDALUZJI (WATER IS OUR FUTURE EP. 2 ANDALUSIA’S HIDDEN TREASURE) Serial dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2018 Reżyseria: Frank Nischk Pięcioodcinkowy cykl dokumentalny, opowiadający o regionach, które przeszły i nadal przechodzą radykalne zmiany. W niektórych miejscach, gdzie flora i fauna zostały kiedyś wytępione, by zrobić miejsce dla rolnictwa, przemysłu i wydobycia surowców, natura wraca do siebie. Krajobrazy kwitną nowym życiem, bo stare przemysły zostały zlikwidowane, a ludzie doceniają wartość świata przyrody. Na Wielkich Jeziorach Ameryki Północnej, w lasach deszczowych Kostaryki i na silnie zanieczyszczonych rzekach na Łużycach we wschodnich Niemczech rozległe obszary oddane monokulturom i strzeliste hałdy żużlu przekształcają się w bogate gatunkowo cuda natury. Biolodzy tworzą tereny podmokłe z terenów poprzemysłowych, ekolodzy zamieniają pastwiska dla bydła w lasy tropikalne, a dzielnice zniszczone przez wydobycie węgla brunatnego tworzą schronienie dla rzadkich gatunków. Poszczególne, niezależne odcinki serii dokumentują szereg fascynujących projektów, które pokazują, że nawet zniszczenie może zapewnić nowy początek naturze. I że wszyscy możemy pomóc zachować bioróżnorodność naszej planety na przyszłość. Odcinek 2 - "Ukryty skarb Andaluzji". Południe Hiszpanii - morze i słońce. Zwłaszcza słońce. Andaluzja ma jednak więcej do zaoferowania - 24 niezwykłe parki narodowe i rzadkie gatunki zwierząt. Czy jednak wody wystarczy? Dla rolnictwa i przyrody Andaluzji? Tu trzeba być koniecznie, by pojąć kulturę Andaluzji - Alhambra, górująca nad miastem Granada. Przyglądając się filigranowej architekturze, trzeba sobie wyobrazić, że stała tu forteca. W kulturze islamu istnieje wielki szacunek dla wody. To chyba najważniejszy aspekt codziennego życia. System nawadniający, stworzony przez Maurów, nadal dostarcza farmerom w Las Alpujarras wodę, gdy skończy się odwilż. 08:35 GLOBALNA NAUKA - ODC. 5 PRZYRODA - PIĘKNO NASZEJ PLANETY (GLOBAL SCIENCE E05: NATURE - THE BEAUTY OF OUR PLANET) Cykl dokumentalny, 52 min, Francja, 2020 Reżyseria: Yohann Thiriet Ta seria dokumentalna (6 odcinków) przybliży największe odkrycia na arenie współczesnych badań naukowych, przedstawiając najbardziej niesamowite przełomy, które kształtują świat i jego przyszłość. Odc. 5 - "Przyroda, piękno naszej planety". Nasza planeta to bezcenny skarb. Jedyny dom, jak mamy, złożony z milionów gatunków zwierząt i roślin dzielących ziemie i oceany. Każdego roku badania naukowe wnoszą coraz więcej do wspólnej historii ewolucji. Ale 4,5 miliarda lat po jej powstaniu, Ziemia jest zagrożona. Podczas gdy przyroda zapewnia ludzkości bogactwo zasobów, czy rozwiązania naukowe mogą ocalić nasz zagrożony świat? Wyścig z czasem o los naszej planety już się rozpoczął. Obecnie naukowcy analizują niebywałą bioróżnorodność naszej planety, próbując odkryć tajemnice życia. Pomimo zmian klimatu, uczeni wciąż odkrywają nowe gatunki zwierząt, będąc świadkami rzadkich i ulotnych chwil. Jeśli przyroda zostanie zniszczona, nasza przyszłość będzie zagrożona. 09:40 WIDOKI Z RAJU. KULTURA OGRODOWA W ŚWIECIE ISLAMU - ODC. 3 MAROKO. MARZENIE O PIĘKNIE (A GLIMPSE OF PARADISE - GARDEN CULTURE IN THE ISLAMIC WORLD) Serial dokumentalny, 49 min, Niemcy, 2016 Reżyseria: Veronika Hofer Odcinek 3 - "Maroko". Marzenie o pięknie. Maroko kolorowe targi, błyszczące suki i zacienione ogrody. Podobno najwspanialsze z ogrodów są dziś dziełem artystów, romantyków i kolekcjonerów roślin z Europy. Wyruszamy w podróż do Maroka, aby zobaczyć, w jaki sposób przenieśli oni swoje marzenia o oriencie na formę ogrodową. Ten ogród znajduje się gdzieś w Maroku, nie wolno nam powiedzieć dokładnie, gdzie. Wiele osób o nim mówi, ale tylko nieliczni w nim byli. Jakieś dwadzieścia lat temu pewna para z Niemiec postanowiła zrealizować swoje marzenie o ogrodzie orientalnym. Zgodnie z islamską tradycją stworzyła nie tylko zieleń, ale też siedlisko i przestrzeń do życia. Miejsce, w którym można schronić się przed upałem i kurzem, i rozkoszować się cieniem, kolorami czy śpiewem ptaków. Idealny ogród islamski jest symbiozą architektury i natury. Wszystko do ostatniego szczegółu utrzymane jest w harmonii i przesiąknięte pragnieniem i dążeniem do piękna. Najważniejszym elementem jest woda, wokół której wszystko się kręci. Jej kluczowa rola przedstawiana jest przy użyciu wszelkich możliwych zasobów. Interesuje nas, gdzie w Maroku Europejczycy tworzyli swoje pierwsze ogrody. Wyruszamy zatem, aby dowiedzieć się więcej. Rabat, stolica Maroka leży na wybrzeżu północnego Oceanu Atlantyckiego. Zawsze wieje tu świeża oceaniczna bryza, a klimat jest łagodny przez cały rok. 10:40 PRZYJAŹŃ Z MELPOMENĄ - SZKOŁA WYOBRAŹNI Reportaż, 25 min, Polska, 1972 Scenariusz: Marta Piszczatowska Zdjęcia: Janusz Sztajkowski Gdański Teatr Wybrzeże i Kino Żak z perspektywy kulis. Mówią reżyserzy, aktorzy i młodzi widzowie. Wypowiedzi na temat oczekiwań widzów, doboru repertuaru. Działalność Szkolnych Kół Przyjaciół Teatru w liceach i technikach Trójmiasta. Próby przedstawienia, spotkanie z twórcami, rozmowy po spektaklu. Premiery studenckie, seminaria teatrologiczne dla młodzieży szkół wyższych. - Niesłychanie wzrastają wymagania naszych odbiorców w stosunku do tego, co im prezentujemy - mówi reżyser Marek Okopiński. - Nie tylko odnośnie repertuaru i kształtu inscenizacyjnego, aktorskiego, ale również w zakresie kontaktów poza spektaklowych - dodaje. Rozmowa o sztuce Thermidor autorstwa Stanisławy Przybyszewskiej. W filmie wykorzystano, na zasadzie prawa cytatu, fragmenty próby spektaklu Thermidor w reż. Marka Okopińskiego, Teatr Wybrzeże, Gdańsk. 11:15 HISTORIE WILEŃSKIE - ODC. 7 Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2021 Reżyseria: Wojciech Klimala, Ewa Wołkanowska - Kołodziej Scenariusz: Wojciech Klimala Zdjęcia: Bartosz Frątczak Muzyka: Joanna Fidos Agata Granicka mówi wprost: palma wielkanocna jest jak miłość. Wymaga troski, delikatności i czasu. To między innymi dzięki jej staraniom wileńskie palmy trafiły na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Układania suchych kwiatów i traw Agata nauczyła się w dzieciństwie od mamy i babci. Jest palmiarką od siedmiu pokoleń, można więc powiedzieć, że zna się na miłości jak mało kto. 11:50 KUBAŃSKA MUZYKA I SENIORZY (LOS VIEJOS (THE OLDIES)) Film dokumentalny, 49 min, USA, 2018 Reżyseria: Rosana Matecki Dokumentalne, ponadczasowe spojrzenie na muzykę, miłość i piękno na Kubie. W mieście Santa Clara trzech starszych muzyków, którzy niegdyś stanowili serce bogatej sceny muzycznej Kuby, dryfuje między teraźniejszością a pamięcią, aby opowiedzieć o swojej nieśmiertelnej pasji do muzyki. Zaida wyśpiewuje swoje zmęczone serce, Bringuez znów próbuje grać na saksofonie, a Cndido używa starych fotografii, by przekazać swoją niestrudzoną miłość do życia. Ten dokument oferuje intymną i współczującą perspektywę na kulturę Kuby i życie w podeszłym wieku. 12:45 ZMYSŁOWE RANDKI - /3/ (MAKING SENSE OF LOVE) Cykl dokumentalny, 24 min, Dania, 2020 Naukowy eksperyment randkowy, w którym bohaterowie szukają prawdziwej miłości poprzez poznawanie drugiej osoby zmysłami węchu, smaku i dotyku. Sprawdzimy, czy możemy zaufać naszym podstawowym instynktom, by znaleźć drugą połówkę. 13:15 ZMYSŁOWE RANDKI - /4/ (MAKING SENSE OF LOVE) Cykl dokumentalny, 25 min, Dania, 2020 Naukowy eksperyment randkowy, w którym bohaterowie szukają prawdziwej miłości poprzez poznawanie drugiej osoby zmysłami węchu, smaku i dotyku. Sprawdzimy, czy możemy zaufać naszym podstawowym instynktom, by znaleźć drugą połówkę. 13:50 OBCY PRZYBYSZE W EUROPIE - ODC. 3 NUTRIE (THEY CAME TO STAY - OUR ALIEN ANIMAL NEIGHBOURS) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2021 Reżyseria: Herbert Ostwald Cykl dokumentalny (3 części) opowiadający o gatunkach zwierząt, które zostały przeniesione do innych niż ich rodzime ekosystemy. Dlaczego ptak nandu - spokrewniony ze strusiem, drepcze po zaśnieżonych polach północnych Niemiec. Nieoczekiwanie nad katedrą w Kolonii przelatują stada jasnozielonych papug. A podobne do bobra nutrie z pomarańczowymi zębami obgryzają francuskie i holenderskie tamy kanałowe. Wszystkie te gatunki są obce i podejrzewa się, że powodują szkody ekologiczne i ekonomiczne. Choć UE chce walczyć z takimi inwazyjnymi zwierzętami, walka z nimi okazuje się trudna i uciążliwa, a nieprzygotowana biurokracja, skłóceni naukowcy i niedoinformowani obywatele ułatwiają rozprzestrzenianie się tych zwierząt. Czy należy walczyć z intruzami? Kiedy gatunek zwierząt jest rzeczywiście rodzimy? A może ciągła zmiana natury jest regułą? Seria dociera do sedna problemu ze zwierzęcymi intruzami, wybierając jako przykłady trzy istotne, a także interesujące gatunki. Odcinek 3 - "Nutrie". Wyglądają jak bobry, a ogony mają jak szczury. De facto - nimi nie są. To nutrie. Zamorskie gryzonie okazały się wytrzymałymi zawodnikami, szybko rozmnażającymi się w Europie. Jak wpływają na środowisko? Czy to cenny nabytek, a może zagrożenie? Nutrie z Neuss mają znakomite warunki. Tymczasem - 80 km na północny zachód - ich krewni budzą wiele kontrowersji. W Niderlandach, Jari Bremer wychodzi jak co dzień do pracy. Jest członkiem specjalnej jednostki. Na granicy niemiecko - niderlandzkiej także żyją nutrie amerykańskie. Jari Bremer dokładnie przepatruje kanały i drogi wodne po niderlandzkiej stronie. Jednak jak zwierzęta trafiły z Ameryki do Europy? 14:50 WODA - NASZA PRZYSZŁOŚĆ - ODC. 3 EMSCHER - CUD W ZAGŁĘBIU WĘGLOWYM (WATER IS OUR FUTURE EP. 3 THE EMSCHER THE MIRACLE IN THE COALFIELDS) Serial dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2018 Reżyseria: Michael R. Gartner Pięcioodcinkowy cykl dokumentalny, opowiadający o regionach, które przeszły i nadal przechodzą radykalne zmiany. W niektórych miejscach, gdzie flora i fauna zostały kiedyś wytępione, by zrobić miejsce dla rolnictwa, przemysłu i wydobycia surowców, natura wraca do siebie. Krajobrazy kwitną nowym życiem, bo stare przemysły zostały zlikwidowane, a ludzie doceniają wartość świata przyrody. Na Wielkich Jeziorach Ameryki Północnej, w lasach deszczowych Kostaryki i na silnie zanieczyszczonych rzekach na Łużycach we wschodnich Niemczech rozległe obszary oddane monokulturom i strzeliste hałdy żużlu przekształcają się w bogate gatunkowo cuda natury. Biolodzy tworzą tereny podmokłe z terenów poprzemysłowych, ekolodzy zamieniają pastwiska dla bydła w lasy tropikalne, a dzielnice zniszczone przez wydobycie węgla brunatnego tworzą schronienie dla rzadkich gatunków. Poszczególne, niezależne odcinki serii dokumentują szereg fascynujących projektów, które pokazują, że nawet zniszczenie może zapewnić nowy początek naturze. I że wszyscy możemy pomóc zachować bioróżnorodność naszej planety na przyszłość. Odcinek 3 - "Emscher - cud w zagłębiu węglowym". Ruhra. Rzeka dała nazwę jednemu z największych regionów przemysłowych w Europie. Zagłębie Ruhry w sercu Niemiec słynie z węgla i stali. Przemysł zniszczył jednak kolejną rzekę - Emscher. Ujęta w betonowe koryto niosła toksyczne ścieki z całego Zagłębia Ruhry. Od lat znana jest jako najbardziej zatruty dopływ Renu. W latach 80 - tych podniosły się protesty miejscowej ludności. Powstał niezwykły projekt - odnowa rzeki na długości 350 - ciu kilometrów. Miał ponownie przywrócić Emscher i jej dopływy do naturalnego stanu. Ludzie i przyroda mieli odbić to, co zabrała im industrializacja. Zyskać także miała miejscowa ryba - byczek. Czy taka zmiana krajobrazu jest w ogóle możliwa? 15:50 GLOBALNA NAUKA - ODC. 6 NOWOCZESNE TECHNOLOGIE - KSZTAŁTOWANIE PRZYSZŁOŚCI (GLOBAL SCIENCE E06: TECHNOLOGY - SHAPING OUR NEW WORLD) Cykl dokumentalny, 49 min, Francja, 2020 Reżyseria: Yohann Thiriet Ta seria dokumentalna (6 odcinków) przybliży największe odkrycia na arenie współczesnych badań naukowych, przedstawiając najbardziej niesamowite przełomy, które kształtują świat i jego przyszłość. Odc. 6 - "Nowoczesne technologie, kształtowanie przyszłości". Technologia przenika wszystkie aspekty naszego życia. Smartfony, drony, wirtualna rzeczywistość. Za innowacjami stoją pionierzy kształtujący przyszłość poprzez zmianę naszego zachowania, nawyków, a nawet kultury. Technologia łączy się z ludzkością jak nigdy wcześniej. Odmienia to, jak się poruszamy i jak naprawiamy własne ciała. Uzależniliśmy się od innowacji, a technologia ewoluuje w niespotykanym dotąd tempie, aby sprostać naszym potrzebom. Witajcie w świecie, w którym technologia wprowadza ludzkość w ekscytującą przyszłość. Ludzie są istotami technologicznymi. Od pierwszych, kamiennych narzędzi Paleolitu po komputery kwantowe, dążymy do wartości niezbędnych dla naszego przetrwania: wydajności, wygody i bezpieczeństwa. Naukowcy z koreańskiego uniwersytetu Sejong opracowali klawiaturę, która mieści się w kieszeni. Nie zawiera ona żadnych sztywnych elementów poza nanorurkami z włókna węglowego. Silikonowa klawiatura zwija się, zgina i składa bez najmniejszych problemów. Po drugiej stronie świata, w angielskim Hampshire, technologia pozwala hodowcom znaleźć żywy inwentarz. Mogą wybierać swoje przyszłe krowy, korzystając z aplikacji ze zdjęciami i dokładnymi opisami bydła. W Kalifornii najnowsze technologie wirtualne przygotowują kierowników do zwalniania podwładnych. 16:50 WIDOKI Z RAJU. KULTURA OGRODOWA W ŚWIECIE ISLAMU - ODC. 4. AL - ANDALUS. DZIEDZICTWO MAURÓW (A GLIMPSE OF PARADISE - GARDEN CULTURE IN THE ISLAMIC WORLD) Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2016 Reżyseria: Veronika Hofer Pięcioodcinkowy cykl dokumentalny - podróż po świecie islamu. Rozpoczyna się w ogrodach Imperium Perskiego, obejmuje zielone oazy na subkontynencie indyjskim, w Afryce Północnej i południowej Hiszpanii, a kończy refleksją o przyszłości w państwach Zatoki Perskiej. Ogrody są wehikułem do poznania i zrozumienia całego obszaru kulturowego w jego odrębności. Dokument skierowany jest do odbiorców zainteresowanych podróżami i kulturą, ale także do tych, którzy chcą poznać rejony o coraz większym znaczeniu na świecie, ich historię i kulturę. Odcinek 4 - "Al - Andalus". 17:55 W 24 GODZINY - ODC. 1 NOWY JORK W 24 GODZINY (IN 24 HOURS 1. NEW YORK) Cykl dokumentalny, 23 min, Wielka Brytania/USA, 2015 Reżyseria: James Williams Seria podróżnicza, w której odwiedzimy najbardziej atrakcyjne miasta świata. Każde z nich w 24 godziny. Czyli będzie to wizyta w przysłowiowej pigułce. Szybko i treściwie. Najciekawsze miejsca, zabytki, widoki i ludzie, gościnni i otwarci na turystów. Bo zapracowani podróżnicy mają mało czasu. Chcą też odwiedzić miejsca tzw. "must see". Od rana do późnych godzin wieczornych gospodarz programu, dziennikarz CNN James Williams przedstawia widzom najbardziej wyjątkowe i ekskluzywne miejsca: Nowego Jorku, Hongkongu, Barcelony, Montrealu, Bangkoku, Cape Town, Auckland, Miami, Buenos Aires, Mediolanu, Los Angeles, Londynu, Szanghaju, Atlanty i Sydney. Jeśli masz gdzieś tylko 24 godziny, podpowiemy Ci, jak je spędzić! W odcinku pierwszym 24 godziny spędzimy w Nowym Jorku, mieście, które nigdy nie śpi. Zaczynamy od Soho, dzielnicy na Manhatanie, która słynie z galerii sztuki, pokazów mody i butików oraz nowej restauracji, Sadelle’s. Z Soho udamy się do najbardziej wyrafinowanej dzielnicy Manhatanu, owianej mitem - Upper East Side. Są tu drogie, zabytkowe budynki, a w nich wykwintne restauracje i ekskluzywne butiki. Oto Mark Hotel. Właśnie udostępnił najdroższy apartament na świecie. Dalej na Grand Central na Dworzec Kolei Podmiejskich, do miejsca, o którego istnieniu wie niewielu: do Klubu Tenisowego Vanderbilt. To trudne miasto, ale o wielkim sercu. Jest fantastyczne, niesforne, agresywne, ekscentryczne, wciąż się zmienia i kipi niczym hiperaktywny gulasz. To czyni je niepodobnym do żadnego innego miasta na Ziemi, a żadne miasto nie wygląda jak Nowy Jork. Nowy Jork jest tylko jeden. 18:25 W 24 GODZINY - ODC. 2 HONGKONG W 24 GODZINY (IN 24 HOURS 2. HONG KONG) Cykl dokumentalny, 23 min, Wielka Brytania/USA, 2015 Reżyseria: James Williams Seria podróżnicza, w której odwiedzimy najbardziej atrakcyjne miasta świata. Każde z nich w 24 godziny. Czyli będzie to wizyta w przysłowiowej pigułce. Szybko i treściwie. Najciekawsze miejsca, zabytki, widoki i ludzie, gościnni i otwarci na turystów. Bo zapracowani podróżnicy mają mało czasu. Chcą też odwiedzić miejsca tzw. "must see". Od rana do późnych godzin wieczornych gospodarz programu, dziennikarz CNN James Williams przedstawia widzom najbardziej wyjątkowe i ekskluzywne miejsca: Nowego Jorku, Hongkongu, Barcelony, Montrealu, Bangkoku, Cape Town, Auckland, Miami, Buenos Aires, Mediolanu, Los Angeles, Londynu, Szanghaju, Atlanty i Sydney. Jeśli masz gdzieś tylko 24 godziny, podpowiemy Ci, jak je spędzić! W drugim odcinku 24 godziny spędzimy w Hongkongu, jednym z najciekawszych miast południowo - wschodnich Chin. Jest głównym ośrodkiem handlowym i międzynarodowym centrum finansowym. Ze wznoszącymi się drapaczami chmur, mieszanką kultur etnicznych i rodzimych kuchni, Hongkong przyciąga co roku sporą liczbę turystów. Jest to również raj dla miłośników zakupów, z licznymi sklepami dużych marek i kilkoma małymi butikami. Mieszkańcy Hongkongu tworzą niesamowite miasto. Hongkong to także miasto ubrań szytych na miarę. Na każdej większej i mniejszej ulicy znajdziesz wiele zakładów krawieckich. Jesteś tu przez 2 lub 3 dni i w tym czasie mogą ci uszyć marynarkę. Słowa, które najczęściej się tu słyszy to: Lei Ho Ma. Nie jest trudno je wypowiedzieć. Lei Ho Ma - to znaczy "Jak się masz?". Hongkong to dynamiczna, szalona i odurzająca mieszanka. A życie tutaj nabiera coraz szybszego tempa. 18:55 BV DOSHI. OBIETNICA ARCHITEKTA (THE PROMISE. ARCHITECT BV DOSHI / DAS VERSPRECHEN. ARCHITEKT BV DOSHI) Film dokumentalny, 90 min, Niemcy, 2023 Reżyseria: Jan Schmidt - Garre Film dokumentalny o Balkrishna Doshi (1927 - 2023), który był jednym z najbardziej wpływowych indyjskich architektów XX wieku i zdobywcą prestiżowej nagrody Pritzkera, czyli odpowiednika Nagrody Nobla w dziedzinie architektury. Projektował przez ponad 70 lat. Współpracował z Le Corbusierem i Louisem Kahnem. Wymyślał to, o czym dyskutują dzisiaj młodzi architekci. Od lat 60. XX wieku budował w sposób zrównoważony: z lokalnych materiałów, energooszczędnie, z naturalną klimatyzacją. Od lat 80. XX wieku tworzył tanie osiedla mieszkaniowe, które były dalej rozbudowywane przez mieszkańców slumsów dużych indyjskich miast, co umożliwiało im awans społeczny. Film opowiada o jego życiu i dorobku. Podróżujemy z Doshim od europejskiego modernizmu lat 50. XX wieku do współczesnej architektury. Odwiedzamy indyjskie budowle Le Corbusiera i Louisa Kahna, których projekty realizował z nimi jako młody architekt. Poznajemy też jego innych nauczycieli. Obserwujemy, jak Doshi rozwija nowe projekty w swoim biurze w Ahmedabadzie razem z czterema partnerami i sześćdziesięcioma pracownikami. Odwiedzamy zaprojektowane przez niego inne ważne budynki w Bangalore, Indore i Ahmedabadzie. Doshi nigdy nie był formalistą. W centrum jego uwagi zawsze była jednostka, która jako student, pracownik, gość lub mieszkaniec korzystała z jego budynków w sposób użytkowy. Dla głęboko wierzącego Doshiego źródłem inspiracji były także religijne rytuały. Razem z nim odwiedzamy hinduskie świątynie i islamskie meczety, które ukształtowały jego architektoniczne idee. Jego bystrość umysłu, humor i mądrość tworzą obraz człowieka, od którego możemy nie tylko nauczyć się, jak budować po ludzku, ale przede wszystkim jak być prawdziwym humanistą. BV Doshi zmarł w wieku 95 lat, 24 stycznia 2023 w Ahmedabadzie w Indiach. 20:00 UPADEK. JAK UKRAIŃCY ZNISZCZYLI IMPERIUM ZŁA - ODCINEK 3 BEZ EUFORII (THE СOLLAPSE: HOW UKRAINIANS DESTROYED THE EVIL EMPIRE / KOLAPS. JAK UKRAJINCI ZRUJNUWAŁY IMPERIJU ZŁA) Film dokumentalny, 48 min, Ukraina, 2020 Reżyseria: Sergij Łysenko Dokładna i jak dotąd najpełniejsza opowieść o tym, jak deklaracja niepodległości Ukrainy umożliwiła ostateczny upadek ZSRR. W cyklu dokumentalnym widzowie zobaczą nigdy wcześniej nieprezentowane tajne dokumenty CIA i KGB; zeznania uczestników i świadków wydarzeń czy wypowiedzi amerykańskich, ukraińskich, rosyjskich oraz polskich polityków i historyków, po raz pierwszy omawiających tak szczegółowo wydarzenia z 1991 roku. 30 lat po upadku imperium zła mamy dostęp do tajnych niegdyś dokumentów CIA i KGB, wspomnień ludzi, którzy podejmowali decyzje oraz bezpośrednich świadków i uczestników masowych procesów w całym ZSRR. Obecnie nie ma ani jednej książki czy filmu, które w sposób całościowy i pełny przedstawiałyby upadek ZSRR. Opisy ówczesnych wydarzeń koncentrują się wokół Moskwy, pozostawiając w cieniu kluczowe procesy, które rozgrywały się poza nią i które faktycznie doprowadziły do upadku imperium zła. Odc. 3 - "Bez euforii". 21 sierpnia rozpoczął się wiadomościami o zabitych w Moskwie. W rosyjskim Białym Domu przez całą noc oczekiwano szturmu, ale coś poszło nie tak. Rozmowa między sekretarzem stanu Giennadijem Burbulisem i szefem KGB ZSRR Władimirem Kriuczkowem odbyła się prawie o świcie. O piątej rano Kriuczkow kapituluje: Możecie spać spokojnie. Szturmu nie będzie. Ale ze spokoju nic nie wyszło. O świcie Moskwę obudził zgrzyt czołgów. Późniejsze śledztwo pokaże dokładną chronologię wydarzeń. Jazow wydał rozkaz "Stop" dwadzieścia minut po śmierci trzech obrońców rosyjskiego Białego Domu o godzinie pierwszej trzydzieści w nocy. O drugiej trzydzieści rozpoczęła się narada u Kriuczkowa na Łubiance. Jazow się na niej nie pojawił. Funkcjonariusze KGB i MSW doszli do wniosku, że się wystraszył. O świcie Kriuczkow odwołał operację Grom. 21:10 PUTIN 4.0 Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2018 Reżyseria: Barbara Włodarczyk Scenariusz: Barbara Włodarczyk Zdjęcia: Walentyn Bodrow 18 marca 2018 roku, w 4. rocznicę aneksji Krymu po raz czwarty wygrywa wybory Putin. W jego zwycięstwo mało kto wątpił. Już kilka lat wcześniej Rosjanie żartowali, że w 2018 roku odbędą się wybory prezydenta Putina. Mimo krachu rubla, sankcji i recesji gospodarczej, jego rankingi nie spadają poniżej siedemdziesięciu kilku procent. Większości Rosjan nie zraża do Putina ani rozpędzanie demonstracji, a nie wyroki opozycjonistów, ani zabójstwa lub pobicia dziennikarzy, którzy krytykowali Kreml. Bo w powszechnym odczuciu, nie ma dla niego alternatywy. Film w atrakcyjnej reportażowej formie odpowiada na pytanie, dlaczego znowu Putin, na czym polega fenomen jego popularności i jaka będzie jego czwarta kadencja. Krótko mówiąc, jaki będzie Putin przyszłości. Bohaterami są zwolennicy i przeciwnicy Putina w Moskwie, Tomsku i wiosce Malcewo na Syberii (to głubinka decyduje o wyborze) oraz w Groznym, gdzie tradycyjnie głosuje na niego ponad 90%. 22:10 ZMYSŁOWE RANDKI - /5/ (MAKING SENSE OF LOVE) Cykl dokumentalny, 26 min, Dania, 2020 Naukowy eksperyment randkowy, w którym bohaterowie szukają prawdziwej miłości, poprzez poznawanie drugiej osoby zmysłami węchu, smaku i dotyku. Sprawdzimy, czy możemy zaufać naszym podstawowym instynktom, by znaleźć drugą połówkę. 22:45 ZMYSŁOWE RANDKI - /6/ (MAKING SENSE OF LOVE) Cykl dokumentalny, 26 min, Dania, 2020 Naukowy eksperyment randkowy, w którym bohaterowie szukają prawdziwej miłości, poprzez poznawanie drugiej osoby zmysłami węchu, smaku i dotyku. Sprawdzimy, czy możemy zaufać naszym podstawowym instynktom, by znaleźć drugą połówkę. 23:20 HISTORIA BRONI - WALKA WRĘCZ. ODC. 3/10 (HISTORY OF WEAPONS) Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2017 Od samego początku ludzkich dziejów człowiek tworzył broń i używał jej do zabijania. Broń służyła do krwawych podbojów i popełniania największych zbrodni, ale również była wykorzystywana przez bojowników o wolność, przez jednostki antyterrorystyczne i siły wyzwalające. Autorzy skupiają się w serii nie tylko na aspektach technicznych różnych rodzajów broni, pokazują też związki między opracowaniem nowego modelu broni, a następstwem jego użycia. Ta relacja ukształtowała kilka tysięcy lat ludzkiej historii. "Historia broni" to dziesięcioodcinkowy serial dokumentalny przybliżający historię różnych rodzajów oręża, które odegrały główne role w najważniejszych bitwach historii i były często motorem postępu technicznego w różnych epokach. 00:20 DRAUGEN Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2019 Reżyseria: Dagmara Drzazga Scenariusz: Dagmara Drzazga Zdjęcia: Witold Kornaś Dokument był jednym ze zwycięzców XII Festiwalu Filmowego NNW w Gdyni. Otrzymał Nagrodę im. Rotmistrza Witolda Pileckiego. Przedstawia dramatyczne losy Ślązaka Wojciecha Bógdoła wpisane w wojenną działalność Polaków w Norwegii. Bógdoł (rocznik 1920) był harcerzem, synem powstańca śląskiego. Wychowany w patriotycznym domu poprzysiągł sobie, że nigdy nie będzie służył Niemcom. W czasie II wojny światowej Wojciech został jednak, jak wielu Ślązaków, wcielony do Wehrmachtu. Trafił do Kriegsmarine. Wysłano go do okupowanej przez Niemcy Norwegii. Tam wkrótce wstąpił w szeregi tajnej norweskiej organizacji "Szetlandzki Autobus". Został angielskim szpiegiem. Dostarczał informacji na temat niemieckiej jednostki na wyspie Kvitsoy, na której stacjonował. Był jednym z głównych graczy akcji o kryptonimie "Draugen" (w j. norweskim słowo "draugen" oznacza legendarnego morskiego potwora). Bógdoł wstąpił do organizacji, ponieważ za wszelką cenę chciał walczyć z Niemcami. Plany przekazywane Anglikom dostały się w ręce Niemców. Wojciech został aresztowany. Skazany na rozstrzelanie za szpiegostwo. Wyrok wykonano 19 grudnia 1944 roku w więzieniu w Bergen. W chwili śmierci Bógdoł miał zaledwie 24 lata. 01:15 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - KEGRESSE ODC. 262 Magazyn historyczny, 24 min, Polska, 2021 Autor: Adam Sikorski Wykonawcy: Artur Kalicki "Kegress, zapis narodzin" 135 sztuk podwozi terenowych o niezwykłych właściwościach zakupiła we Francji armia II Rzeczpospolitej na początku lat trzydziestych ubiegłego wieku. Mowa o pojazdach niezwykłych, bowiem świat zaszokowały możliwości radzenia sobie przez nie w bardzo trudnym terenie. Odniosły sukcesy w rajdach Paryż - Pekin, pokonując bezdroża Himalajów, wygrywały na piaskach Sahary. Patent Kegresse polegał na kombinacji przodu klasycznego samochodu osobowego z tylnym napędem gąsienicowym. Dodatkowo w przednim zderzaku umieszczono walec ułatwiający pokonywanie rowów. W naszej armii podwozia wykorzystano do budowy samochodów pancernych i holowników armat. Po kampanii wrześniowej Niemcy sporą cześć tych maszyn wywieźli do Norwegii i stamtąd jeden mocno zniszczony egzemplarz zdobył komandor Sebastian Draga. Obecnie pracuje przy jego rekonstrukcji. Złożymy widzom raport z przebiegu tych prac. "Busko źródłami sławne" Następnie ruszymy na południe, by zająć się wielką karierą małego miasteczka. Busko to jedno z najstarszych miast w Polsce. Dziś tętni życiem i jest miejscowością znaną. A jak było w przeszłości? "Wojna w miniaturze" Kolejnym miejscem które odwiedzimy, będzie Sandomierz. Tu umówiliśmy się z nauczycielem historii, który wie, jak zaintrygować swoim przedmiotem młodych i najmłodszych. To naprawdę niezwykły pomysł edukacyjny nakierowany na młodych ludzi niewidzących świata poza cyfrową rzeczywistością gier komputerowych. Stowarzyszenie Modelarzy Redukcyjnych budujące wojenne dioramy wpadło na pomysł namówienia ich do odtwarzania bitew Września 1939 roku - najpierw przez klejenie modeli sprzętu, poprzez studiowanie prac historyków wojskowości, po rozgrywanie w miniaturze konkretnych bitew, np. bitwy pod Mokrą. Tu zaczynają się młodzi ludzie czuć dowódcami i żołnierzami tamtego czasu. 01:50 SZPERANDO - ROMEO I JULIA Z DZIELNICY Reportaż, 18 min, Polska, 1985 Reżyseria: Beata Postnikoff Scenariusz: Beata Postnikoff Zdjęcia: Leon Kotowski Opowieść o dwojgu bezdomnych, przeszukujących śmietniki na Saskiej Kępie. Widywani są tu od 1971 r. , uwagę zwraca szacunek, z jakim odnoszą się do siebie. Mieszkańcy nazywają ich Romeo i Julia. Kiedy pan Cichocki - Romeo - umiera we wrześniu 1980 r. , Julia zostaje wyrzucona z kwaterunkowego mieszkania załatwionego im przez opiekę społeczną i musi sobie radzić sama. O ich miłości opowiadają mieszkańcy, milicjanci z miejscowego komisariatu, dozorczyni posesji Obrońców róg Styki, pracownicy socjalni. Wykorzystano piosenkę "Szperando" autorstwa Agnieszki Osieckiej do muzyki i w wykonaniu Seweryna Krajewskiego, a także fragment muzyki z serialu "Jan Serce" w reżyserii Radosława Piwowarskiego. 02:20 PO DRUGIEJ STRONIE KAMERY Film dokumentalny, 57 min, Polska, 1975 Scenariusz: Lidia Loth Zdjęcia: Lidia Loth Wykonawcy: Jadwiga Barańska, Jerzy Bińczycki, Kazimierz Mazur, Mieczysław Voit Film prezentujący kulisy realizacji "Nocy i dni" wg Marii Dąbrowskiej w reżyserii Jerzego Antczaka.