TVP Dokument                         Niedziela, 18.02.2024


Zmiany z dnia 19.01.2024
w stosunku do raportu z dnia 17.01.2024

(zmodyfikowano opis: Omówienie)
20:00 SEN O WARSZAWIE

Film dokumentalny, 106 min, Polska, 2014
Reżyseria: Krzysztof Magowski
Scenariusz: Krzysztof Magowski
Zdjęcia: Maciej Magowski

"Sen o Warszawie" to pierwszy, pełnometrażowy, biograficzny film o Czesławie Niemenie - ikonie polskiej muzyki rozrywkowej. Okazją do jego realizacji stała się kolejna rocznica śmierci artysty. W filmie, do którego zdjęcia rozpoczęły się w 2005 roku, wykorzystano wiele nieznanych dotąd materiałów archiwalnych. Rzucają one nowe światło na życie artysty, ponieważ Niemen był uwielbiany przez swoją publiczność i raczej nielubiany przez ówczesne komunistyczne władze kulturalne. Dla najmłodszego pokolenia jest to film o utalentowanym piosenkarzu, który zrobił oszałamiającą karierę i zapewnił sobie trwałe miejsce w polskiej muzyce rozrywkowej. 
Od śmierci Czesława Niemena minęło w 2014 roku dziesięć lat. Do tej pory na rynku pojawiło się jedenaście wydań jego płyt oraz pięć książkowych pozycji monograficznych. Za życia wydał ponad 20 longplayów. Nagrywał zresztą nie tylko w Polsce, również w Niemczech, Wielkiej Brytanii, Francji, w USA, we Włoszech oraz w ZSRR. "Sen o Warszawie" jest pierwszą - na taką skalę - próbą opisania giganta polskiej muzyki, rozpoczynając od miejsca jego urodzenia i wczesnej młodości - białoruskich Starych Wasiliszek i Grodna. W Wasiliszkach zaczął śpiewać w przykościelnym chórze. Jego repatriacja w 1958 roku do Polski była zarazem ucieczką przed wcieleniem do sowieckiej armii. W filmie prześledzono kolejne etapy jego kariery: od Niebiesko - Czarnych, przez własne zespoły muzyczne, które zakładał i rozwiązywał, aż po dumną samotność kompozytora, aranżera i multiinstrumentalisty. Jego kariera w Polsce rozpoczęła się od piosenek hiszpańskich, przez rhythm and bluesa, big - beat, poprzez rock do progresywnego rocka i pop - rocka. 
Postać Niemena przybliżają przyjaciele, członkowie rodziny, krytycy, dziennikarze muzyczni, autorzy biografii (Roman Radoszewski, Marek Gaszyński i Dariusz Michalski). Wyłania się sylwetka utalentowanego muzyka, który nie wahał się - w imię swoich ideałów - rezygnować w różnych momentach życia z odcinania kuponów od własnej popularności. "Sen o Warszawie" to nie tylko biografia utalentowanego artysty, ale również próba wpisania go w historię najnowszą. Jest to także - na jego przykładzie - opis ówczesnej polityki kulturalnej PRL - u. Autorzy skupili się na pokazaniu ceny, jaką musiał zapłacić za swoją karierę i niepoddawanie się określonym rygorom. Spotkały go za to różne szykany. W filmie omawiane są m.in. sprawa filmu dokumentalnego "Sukces", w którym został ośmieszony przez Marka Piwowskiego, afera radomszczańska - medialny lincz na jego osobie, gdy oskarżono go zdjęcie spodni, itd. Jeden z bardziej rozbudowanych wątków dotyczy stanu wojennego i manipulacji jego wypowiedzią przez redaktorów ówczesnego "Dziennika Telewizyjnego". W ich wyniku, został uznany przez solidarnościowe podziemie za kolaboranta, co spowodowało liczne przykrości w czasie zagranicznych tournee. Niemen budził emocje i tworzył modę. Dzisiaj nazwalibyśmy go trendsetterem. Wówczas, nie miał łatwo, ale na swój sposób walczył z szarzyzną Peerelu. Wyznaczając nowe trendy w modzie dzielnie znosił docinki ówczesnej prasy, która widziała w nim symbol buntownika. Jednocześnie, ta sama władza nie mogła nie dostrzegać, że Niemen robi europejską karierę. Starał się być przez całe życie artystą niezależnym.