TVP Dokument Poniedziałek, 19.02.2024 05:30 PERŁY BAŁTYKU - WIŚLANA OSTOJA PTAKÓW Serial dokumentalny, 22 min, Polska, 2023 Reżyseria: Joanna Pawlikowska Scenariusz: Joanna Pawlikowska Prowadzący: dr Andrzej Kruszewicz Ostoja Wiślana to zapomniany i zagrożony klejnot polskiego wybrzeża. Stanowią ją w większości wody Zalewu Wiślanego. Wisła, najdłuższa polska rzeka, wpadając do Bałtyku składa morzu w darze to, co po drodze porwał jej nurt w głębi kraju. Z piachu tworzy łachy i wysepki, które szczególnie upodobały sobie ptaki. 06:00 WETERYNARZE Z SERCEM - /11/ Reality show, 25 min, Polska, 2016 Reżyseria: Krzysztof Kasior, Sandra Andrzejewska, Wojciech Wołoszyn Scenariusz: Wojciech Wołoszyn W tym odcinku programu wizyta w warszawskim ogrodzie zoologicznym. Pracujący tu lekarze niosą pomoc chorym, dzikim zwierzętom, znalezionym na terenie miasta i okolic. Dziś zajmą się poturbowanym kaczorem i porzuconym żółwiem. Fretki coraz częściej stają się naszymi domowymi pupilami. We Wrocławiu spotkaliśmy parkę Piranię i Edka. Te sympatyczne zwierzęta potrafią sprawić swoim właścicielom wiele radości. Niestety, z Edkiem nie jest najlepiej i lekarze będą z nim mieli trochę kłopotów. 06:35 TAJEMNICE LUDZKIEGO CIAŁA. WZROST (SECRETS OF THE HUMAN BODY. GROW) Film dokumentalny, 50 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: Martin Johnson Zdjęcia: Patric Acum Trzyczęściowy film dokumentalny BBC Worldwide o sekretach ludzkiego ciała. Za pomocą pionierskiej grafiki i nowych naukowych odkryć poznamy lepiej wewnętrzną mechanikę naszego organizmu. Należy on do najbardziej wyrafinowanych na ziemi. Jest cudem naukowym, wciąż odkrywanym na nowo. Sposoby rozwoju, adaptacji i przetrwania naszego organizmu. Komunikacja mózgu z resztą ciała. Związek pragnienia tłustych potraw a konieczność nagłego wzrostu. Regeneracja komórek. W filmie poznamy organizmy ludzi z całego świata. Cudowne dziecko w Phoenix demonstruje zdolność mózgu do nadawania priorytetu rozwojowi umysłowemu nad wzrostem fizycznym. Schładzanie w lodowatym jeziorze pokazuje, jak drżenie może uratować nam życie. Niskie, eksperymentalne tortury w londyńskim laboratorium unaocznią sposób, w jaki nasze ciało blokuje ból. Zobaczymy fascynujące i precyzyjnie dostrojone systemy, które utrzymują motorykę ciała. Oraz wiele innych ciekawych, naukowych prezentacji. 07:35 WIELKIE KOTY W DOMU ODC. 3 (BIG CATS ABOUT THE HOUSE EP. 3) Serial dokumentalny, 51 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Jo Shimmer Dokument BBC, w którym śledzimy losy osieroconej malutkiej samiczki jaguara o imieniu Maya. Miała zaledwie 5 dni, gdy została uratowana przez Gilesa Clarka, specjalistę od "wielkich kotów" i zamieszkała w jego domu. Obserwujemy rozwój Mai, walkę z chorobą, zdobywanie kolejnych umiejętności, a także interakcję z Gilesem i jego rodziną. Jednocześnie jesteśmy świadkami codziennych wydarzeń w prowadzonym przez Gilesa ośrodku opieki dla różnych gatunków "wielkich kotów". Uważnie obserwując zachowania zwierząt i starając się poznać ich charaktery i zwyczaje, Giles i jego współpracownicy dążą do stworzenia jak najlepszych warunków życia mieszkańcom ośrodka. W tym odcinku Giles pomaga młodej samicy jaguara w decydujących o przetrwaniu pierwszych tygodniach jej życia. Giles Clark opiekuje się wielkimi kotami od ponad dwudziestu lat. Ostatnie dziesięć spędził w australijskim zoo pod Brisbane. Wychowywanie dzikich kotów przez człowieka budzi wiele kontrowersji. Część badaczy twierdzi, że u zwierząt mogą pojawiać się zaburzenia behawioralne. Na całym świecie wielkim kotom grozi wyginięcie. W ostatnich stu latach liczebność niektórych gatunków zmniejszyła się o ponad 90 procent. Badacze twierdzą, że wiele z nich może wyginąć w naturalnym środowisku w ciągu kolejnej dekady. 08:35 NIEZIEMSKIE WULKANY (SPACE VOLCANOES) Film dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2017 Reżyseria: Andrew Thompson Wulkany są jednym z najbardziej niesamowitych zjawisk naturalnych na Ziemi. Ale są one niczym w porównaniu z gigantami na innych planetach. W tym filmie użyto techniki state - of - the - art CGI i najnowszych technik pozyskania i utrwalenia zdjęć tych spektakularnych kolosów. Odbędziemy podróż na Marsa i zobaczymy wulkan prawie trzy razy wyższy od Everestu. Poznamy niezwykłe lodowe wulkany Plutona. Będziemy się zachwycać ogromną grawitacją Jowisza, która sięga daleko poza jego księżyc, tworząc efektowne niebieskie plamy na wysokości ponad 500 km. 09:35 AFRYKA Z ADE ADEPITANEM - CZĘŚĆ 4. AFRYKA POŁUDNIOWA (AFRICA WITH ADE ADEPITAN) Serial dokumentalny, 58 min, Wielka Brytania, 2019 Reżyseria: Olly Bootle Czteroodcinkowa seria geograficzno - podróżnicza BBC Studios. Afryka jest najbardziej żywym i zróżnicowanym kontynentem na Ziemi, z ponad 50 krajami i setkami różnych kultur. Ade Adepitan podróżuje po Afryce, aby odkryć, jak zmienia się kontynent. Od dynamicznie rozwijającej się technologii Lagos po wspaniałe plaże Mozambiku i od zagrożonych goryli w DRK po rozdarte wojną ulice Somalii, Ade widzi w Afryce najlepsze i najgorsze. Dzięki jego bardzo osobistemu spojrzeniu na kontynent i niezwykłym spotkaniom, seria ta zadaje pytanie: tak jak ostatnie 30 lat zmieniło Azję, czy przyszłość należy do Afryki? Część 4 - "Afryka Południowa". Ostatnia część podróży to Afryka Południowa. Najpierw plaże Mozambiku, a przygodę Ade zakończy w Zimbabwe. Ostatni etap przygody zaczyna na cudownym wybrzeżu Mozambiku. Dwa i pół tysiąca kilometrów dziewiczych złotych plaż. Park Narodowy Archipelagu Bazaruto to grupa wysp u wybrzeża Mozambiku. W Afryce jest wiele dzikich i pięknych terenów. W Mozambiku Chińczycy są wszędzie, są właściwie w całej Afryce, i wiele osób doszukuje się ukrytych motywów. Martwią się, że chcą wykorzystać Mozambik. To biedny kraj i potrzebuje inwestycji, a te pieniądze muszą skądś przyjść. Chiny inwestują w Afryce miliardy dolarów, ale nie wszystkim się to podoba. Republika Południowej Afryki - to kolejny ważny przyrodniczo obszar Afryki, z ogromnymi rezerwatami. Ade opuszcza Afrykę z mieszanymi uczuciami, przekonał się, że największy skarb Afryki to nie zasoby naturalne, takie jak złoto czy ropa, lecz jej mieszkańcy. Okazuje się jednak, że kolejny raz zawiedli ich przywódcy. Najlepiej by było, aby zwykli Afrykanie przejęli kontrolę nad swoją przyszłością i pomogli zmieniać ten kontynent tak, jak na to zasługuje. 10:45 LATA DOBREJ ROBOTY Reportaż, 21 min, Polska, 1969 Rozwój Katowic w latach 60. XX wieku. Do 1969 roku "smutna stolica Śląska Czarnego" przeszła prawdziwą metamorfozę. Katowice zaczęto określać mianem cudu urbanistyki. Powstały wielkie osiedla mieszkaniowe i kilka reprezentacyjnych budowli: pomnik Powstańców Śląskich, hala widowiskowo - sportowa Spodek, Pałac Ślubów. W tym okresie wzrosła ranga miasta jako ośrodka naukowego i kulturalnego. Katowice stały się centrum akademickim, gdy powołano Uniwersytet Śląski. Nastąpił szybki rozwój przemysłu węglowego, handlu i usług, służby zdrowia, komunikacji miejskiej, szkolnictwa. Powstały parki, zieleńce i miejsca wypoczynku. W audycji wykorzystano fragmenty "Marsza weselnego" Felixa Mendelssohna i piosenki "A w Katowicach są dziewczyny ładne...". 11:15 HISTORIE SOLECZNICKIE - ZBIGNIEW SIEMIENOWICZ Serial dokumentalny, 25 min, Polska, 2023 Reżyseria: Wojciech Klimala Zdjęcia: Radosław Wikiera Soleczniki, najbardziej polski rejon w Litwie, gdzie kultura i polska tradycja jest kultywowana od pokoleń. To właśnie tutaj będziemy szukali niezwykłych historii i pasji ludzi, podobnie jak w pierwszej serii dokumentalnej z Wilna. Historie wileńskie pokazały nam jak ciekawa i złożona jest społeczność Polaków na Litwie. Podobnie jak poprzednio autorzy przyjrzą się kolejnym polskim bohaterom na Litwie, którzy swe korzenie mają w oddalonym o 40 kilometrów od Wilna okręgu solecznickim. Odcinek 1. Na Wileńszczyźnie nazywają go człowiekiem orkiestrą lub człowiekiem renesansu. Zbigniew Siemienowicz jest chirurgiem i dyrektorem szpitala w Solecznikach, ale po pracy znajduje też czas na swoje liczne pasje. Pisanie wierszy, komponowanie muzyki, malowanie obrazów to tylko nieliczne z nich. 11:50 W 24 GODZINY - ODC. 9 ATLANTA W 24 GODZINY (IN 24 HOURS 9. ATLANTA) Cykl dokumentalny, 22 min, Wielka Brytania/USA, 2015 Reżyseria: James Williams Seria podróżnicza, w której odwiedzimy najbardziej atrakcyjne miasta świata. Każde z nich w 24 godziny. Czyli będzie to wizyta w przysłowiowej pigułce. Szybko i treściwie. Najciekawsze miejsca, zabytki, widoki i ludzie, gościnni i otwarci na turystów. Bo zapracowani podróżnicy mają mało czasu. Chcą też odwiedzić miejsca tzw. "must see". Od rana do późnych godzin wieczornych gospodarz programu, dziennikarz CNN James Williams przedstawia widzom najbardziej wyjątkowe i ekskluzywne miejsca: Nowego Jorku, Hongkongu, Barcelony, Montrealu, Bangkoku, Cape Town, Auckland, Miami, Buenos Aires, Mediolanu, Los Angeles, Londynu, Szanghaju, Atlanty i Sydney. Jeśli masz gdzieś tylko 24 godziny, podpowiemy Ci, jak je spędzić! Odcinek 9 to 24 godziny w Atlancie. Jest położona jest w amerykańskim stanie Georgia. Jest to największe miasto i stolica stanu. Atlanta jest liderem w kraju, jeśli chodzi o tytuł "Miasta w lesie", z ponad 100 000 drzew cienistych zasadzonych i rozprowadzonych przez organizację non - profit Trees Atlanta. Atlanta jest domem dla 71 ulic z odmianą słowa Peachtree. 12:20 W 24 GODZINY - ODC. 10 KAPSZTAD W 24 GODZINY (IN 24 HOURS 10. CAPE TOWN) Cykl dokumentalny, 22 min, Wielka Brytania/USA, 2015 Reżyseria: James Williams Seria podróżnicza, w której odwiedzimy najbardziej atrakcyjne miasta świata. Każde z nich w 24 godziny. Czyli będzie to wizyta w przysłowiowej pigułce. Szybko i treściwie. Najciekawsze miejsca, zabytki, widoki i ludzie, gościnni i otwarci na turystów. Bo zapracowani podróżnicy mają mało czasu. Chcą też odwiedzić miejsca tzw. "must see". Od rana do późnych godzin wieczornych gospodarz programu, dziennikarz CNN James Williams przedstawia widzom najbardziej wyjątkowe i ekskluzywne miejsca: Nowego Jorku, Hongkongu, Barcelony, Montrealu, Bangkoku, Cape Town, Auckland, Miami, Buenos Aires, Mediolanu, Los Angeles, Londynu, Szanghaju, Atlanty i Sydney. Jeśli masz gdzieś tylko 24 godziny, podpowiemy Ci, jak je spędzić! Odcinek 10 to 24 godziny w Kapsztadzie jednym o z najpiękniej położonych miast świata. U podnóża Góry Stołowej rozciąga się ogród botaniczny Kirstenbosch. Od połowy czerwca aż do późnego października kwitnie w nim narodowy kwiat Republiki Południowej Afryki, czerwona protea królewska. Kapsztad położony jest w miejscu spotkania Oceanu Indyjskiego z Atlantyckim, nad zatoką pełną malowniczych plaż; jak choćby Hout Bay, przy której kiedyś była maleńka rybacka wioska, a dziś to ulubione miejsce wypoczynku mieszkańców. 12:50 KOCHANA CÓRECZKO Film dokumentalny, 51 min, Polska, 2017 Reżyseria: Ewa Żmigrodzka, Krzysztof Zwoliński Scenariusz: Krzysztof Zwoliński, Ewa Żmigrodzka Muzyka: Tadeusz Woźniak Film opowiada historię kartek pocztowych i listów, które były wysyłane z getta warszawskiego do Londynu. Listy musiały jednak przejść bardzo długą drogę - najpierw były przesyłane do Portugalii, a dopiero potem do stolicy Anglii. W czasach wojny był to jedyny sposób przekazywania matce informacji o tym, co dzieje się z córką w tych niespokojnych czasach. Wzruszająca historia o bezinteresownej pomocy w komunikowaniu się matki i córki. 13:50 OPOWIEŚĆ O KOTACH - ODC. 1 DZIKIE Z NATURY (THE STORY OF CATS EP1 WILD AT HEART) Cykl dokumentalny, 52 min, Wielka Brytania, 2016 Reżyseria: Anwar Mamon Trzyodcinkowa mini - seria dokumentalna o kotach. Uważa się, że koty domowe, trzy razy przewyższają liczbę psów, są najpopularniejszymi zwierzętami domowymi na świecie. W przeciwieństwie do psów, nasi koci przyjaciele nie są w pełni udomowieni, mieszkają z nami przez stosunkowo krótki czas i nadal mają wiele reakcji, odruchów i cech swoich dzikich kuzynów. Od tygrysa po pręgowanego kota, ta oszałamiająca trzyczęściowa seria opowiada historię kotów. Obecnie istnieje 37 różnych gatunków kotów, które występują w niesamowitej różnorodności kolorów, kształtów i rozmiarów. Prześledzimy epicką, podróż kotów od dżungli Azji Południowo - Wschodniej po afrykańską sawannę i ostatecznie do naszych domów. Nakręcony we wspaniałym stylu, przy użyciu najnowszej technologii, poznamy, jak powstały koty i co czyni je tak wyjątkową i odnoszącą sukcesy rodziną drapieżników. Odc. 1 - "Dzikie z natury". Z niedawnych badań wynika, że nasze koty charakterem przypominają afrykańskie lwy. Mają z nimi wiele wspólnych cech. Między innymi instynkt zabójcy. Gdyby wasz kot był większy, prawdopodobnie próbowałby was zjeść. Zupełnie jak lew. Z tego wynika, że pewien Południowoafrykańczyk codziennie ryzykuje życie. Kevin Richardson jest znany jako zaklinacz lwów. Prowadzi schronisko dla wielkich kotów. Choć rocznie około siedmiuset osób pada ofiarami lwów, Kevin uważa, że łączy go z tymi wielkimi kotami bliska więź. Po dwudziestu latach pracy z lwami Kevin uważa, że potrafi się z nimi komunikować. 14:50 WEŁTAWA - ZŁOTA RZEKA (VLTAVA - RIVER OF GOLD) Film dokumentalny, 51 min, Niemcy, 2020 Reżyseria: Angelika Sigl Filmowa opowieść o Wełtawie, najdłuższej rzece Czech. Jej źródło leży w Szumawie. Biegnie, meandrując przez wrzosowiska tego regionu, przybierając charakterystyczny ciemnożółty kolor, który sprawia, że przypomina płynne złoto. Ta Złota Rzeka była inspiracją dla poetów, architektów i kompozytorów. Wzdłuż brzegów rzeki liczne zabytki świadczą o długiej i bogatej historii kraju. Jest tu 18 mostów, m. in. w Pradze, stolicy kraju z mnóstwem złotych dachów i ścian z żółtego połyskującego piaskowca. W większości biegu Wełtawa płynie spokojnie, ale co jakiś czas ujawnia swój dziki charakter, rozsadzając brzegi, a miejscami tworząc kaskadę zbiorników i tam. Ale poza tym płynie swobodnie w swoim naturalnym korycie rzeki, zapewniając dom dla wielu dzikich zwierząt, takich jak: suseł cętkowany, sikora wahadłowa, rysie i wilki. 15:55 SEKRETY CZŁOWIEKA Z CHEDDAR (SECRETS OF THE 10, 000 YEAR OLD MAN) Film dokumentalny, 48 min, Wielka Brytania, 2018 Reżyseria: Steven Clarke Film dokumentalny. Kwestia naszej ludzkiej tożsamości nigdy nie była przedmiotem tak gorącej debaty. Teraz nowe, przełomowe techniki badawcze DNA mogą odpowiedzieć na pytanie, skąd pochodzimy i jak wyglądaliśmy? W 2017 roku Muzeum Historii Naturalnej ujawniło wyniki najbardziej oczekiwanej analizy genetycznej w Wielkiej Brytanii przeprowadzanej na najważniejszym pojedynczym szkielecie w historii. Zespół badaczy Muzeum stworzyło pełną sekwencję DNA człowieka z Cheddar liczącego 10 000 lat najstarszego kompletnego szczątku - szkieletu ludzkiego, jaki kiedykolwiek znaleziono w Wielkiej Brytanii. On i jego klan byli jednymi z pierwszych ludzi, którzy zaludnili opuszczoną Brytanię pod koniec epoki lodowcowej. Ponieważ ludzka okupacja tych wysp trwa od tamtej pory nieprzerwanie, tak naprawdę jest on najstarszym przodkiem: pierwszym Brytyjczykiem. 16:55 PODRÓŻE PO BAŁTYKU: LATO NA WODZIE - FINLANDIA (CRUISING THE BALTIC SEA - A SUMMER ON THE WATER) Cykl dokumentalny, 52 min, Niemcy, 2019 Reżyseria: Johannes Backes Dokumentalna seria (5 odcinków) podróżnicza. Każdego roku do nadmorskich krajobrazów Bałtyku zbliża się nowy rodzaj krzyżowców, tak jak kiedyś łodzie wikingów czy statki Hanzy. Pływają po morzu, aby odkrywać korzenie cywilizacji europejskiej. Od zakończenia zimnej wojny i otwarcia Europy Wschodniej coraz więcej turystów wyrusza w długie rejsy po Bałtyku, jednym z najmłodszych mórz na świecie - powstałym po ostatniej epoce lodowcowej. Fascynują ich dobrze zachowane zamki, malownicze archipelagi, rozległe i dziewicze krajobrazy, marzycielskie wioski, historyczne metropolie handlowe i niekończące się piaszczyste plaże. Seria łączy niezwykłe piękno nadbałtyckich krajobrazów z ekskluzywnymi obrazkami życia na pokładzie statków wycieczkowych. Zobaczymy też atrakcje przyrodnicze i imponujące miasta, spotykając ich mieszkańców, którzy zaproszą nas do swojego domu. Podróż przez Morze Bałtyckie rozpoczyna się w Szwecji i prowadzi przez Finlandię i Sankt Petersburg do krajów bałtyckich. Równolegle do trasy po morzu i do dużych miast portowych widz odkryje ekscytujące przystanki na lądzie. Krajobrazy opowiedzą historię. Usłyszymy też codzienne historie ludzi, którzy tu mieszkają i pracują, sprawiają, że prawdziwa osobliwość tego świata staje się nam bliższa. 18:00 W 24 GODZINY - ODC. 11 AUCKLAND W 24 GODZINY (IN 24 HOURS 11. AUCKLAND) Cykl dokumentalny, 22 min, Wielka Brytania/USA, 2015 Reżyseria: James Williams Seria podróżnicza, w której odwiedzimy najbardziej atrakcyjne miasta świata. Każde z nich w 24 godziny. Czyli będzie to wizyta w przysłowiowej pigułce. Szybko i treściwie. Najciekawsze miejsca, zabytki, widoki i ludzie, gościnni i otwarci na turystów. Bo zapracowani podróżnicy mają mało czasu. Chcą też odwiedzić miejsca tzw. "must see". Od rana do późnych godzin wieczornych gospodarz programu, dziennikarz CNN James Williams, przedstawia widzom najbardziej wyjątkowe i ekskluzywne miejsca: Nowego Jorku, Hongkongu, Barcelony, Montrealu, Bangkoku, Cape Town, Auckland, Miami, Buenos Aires, Mediolanu, Los Angeles, Londynu, Szanghaju, Atlanty i Sydney. Jeśli masz gdzieś tylko 24 godziny, podpowiemy Ci, jak je spędzić! Odcinek 11 - Auckland. Dynamiczność, energia miasta i uśpione wulkany to właśnie Auckland, największe na świecie miasto polinezyjskie. Położone jest w północno - zachodniej części Wyspy Północnej, między Morzem Tasmana i Oceanem Spokojnym. Auckland nazywane miastem żagli, ze względu na położenie między dwoma zatokami zachwyca wiktoriańskimi pozostałościami i modnymi dzielnicami. Auckland to również bogata historia i tradycja. Będąc tam warto odwiedzić muzeum sztuki maoryskiej, Auckland War Memorial Museum, czy muzeum sztuki współczesnej. 18:30 W 24 GODZINY - ODC. 12 BARCELONA W 24 GODZINY (IN 24 HOURS 12. BARCELONA) Cykl dokumentalny, 23 min, Wielka Brytania/USA, 2015 Reżyseria: James Williams Seria podróżnicza, w której odwiedzimy najbardziej atrakcyjne miasta świata. Każde z nich w 24 godziny. Czyli będzie to wizyta w przysłowiowej pigułce. Szybko i treściwie. Najciekawsze miejsca, zabytki, widoki i ludzie, gościnni i otwarci na turystów. Bo zapracowani podróżnicy mają mało czasu. Chcą też odwiedzić miejsca tzw. "must see". Od rana do późnych godzin wieczornych gospodarz programu, dziennikarz CNN James Williams przedstawia widzom najbardziej wyjątkowe i ekskluzywne miejsca: Nowego Jorku, Hongkongu, Barcelony, Montrealu, Bangkoku, Cape Town, Auckland, Miami, Buenos Aires, Mediolanu, Los Angeles, Londynu, Szanghaju, Atlanty i Sydney. Jeśli masz gdzieś tylko 24 godziny, podpowiemy Ci, jak je spędzić! Odcinek 12 to 24 godziny w Barcelonie. To miasto pełne oryginalnych możliwości spędzania wolnego czasu, które zachęcają do odwiedzania jej raz i drugi. Położona nad Morzem Śródziemnym i słynąca z modernistycznej architektury Gaudiego Barcelona jest jedną z najmodniejszych stolic europejskich. Miasto jest wyznacznikiem nowych trendów w świecie kultury, mody i gastronomii. Łączy kreatywność artystów i projektantów z szacunkiem i dbałością o miejsca od zawsze tradycyjne. Współżyją w nim urok i spokój starego miasta, awangarda jego najnowocześniejszych dzielnic i miejski rytm jednego z najczęściej odwiedzanych miast na świecie. 19:00 ANIA. RZECZ O ANNIE DYMNEJ Film dokumentalny, 43 min, Polska, 2017 Reżyseria: Marta Węgiel Scenariusz: Marta Węgiel Film jest zapisem jednego dnia z życia Anny Dymnej. Ekipa TVP Kraków towarzyszy aktorce od porannej kawy, poprzez wizyty w Fundacji Anny Dymnej Mimo Wszystko, w PWST, w Salonie Poezji, w Starym Teatrze, a także w bardzo prywatnych odwiedzinach grobu na cmentarzu na Salwatorze. Rano na tarasie swojego domu Anna Dymna mówi o rodzinie, wspomina najważniejsze związki z mężczyznami, opowiada o synu. Wraca także do początków swojej kariery. Następnie jedziemy z nią na cmentarz, co jest okazją do rozmowy o największej miłości Wiesławie Dymnym. Kolejne miejsce to szkoła teatralna i zajęcia ze studentami. Ze szkoły kierujemy się do Teatru im. J. Słowackiego na kolejny już Salon Poezji, a potem do Starego Teatru. 20:00 UPADEK. JAK UKRAIŃCY ZNISZCZYLI IMPERIUM ZŁA - ODCINEK 6 (THE СOLLAPSE: HOW UKRAINIANS DESTROYED THE EVIL EMPIRE / KOLAPS. JAK UKRAJINCI ZRUJNUWAŁY IMPERIJU ZŁA) Film dokumentalny, 48 min, Ukraina, 2020 Reżyseria: Sergij Łysenko Dokładna i jak dotąd najpełniejsza opowieść o tym, jak deklaracja niepodległości Ukrainy umożliwiła ostateczny upadek ZSRR. W cyklu dokumentalnym widzowie zobaczą nigdy wcześniej nieprezentowane tajne dokumenty CIA i KGB; zeznania uczestników i świadków wydarzeń czy wypowiedzi amerykańskich, ukraińskich, rosyjskich oraz polskich polityków i historyków, po raz pierwszy omawiających tak szczegółowo wydarzenia z 1991 roku. 30 lat po upadku imperium zła mamy dostęp do tajnych niegdyś dokumentów CIA i KGB, wspomnień ludzi, którzy podejmowali decyzje oraz bezpośrednich świadków i uczestników masowych procesów w całym ZSRR. Obecnie nie ma ani jednej książki czy filmu, które w sposób całościowy i pełny przedstawiałyby upadek ZSRR. Opisy ówczesnych wydarzeń koncentrują się wokół Moskwy, pozostawiając w cieniu kluczowe procesy, które rozgrywały się poza nią i które faktycznie doprowadziły do upadku imperium zła. 21:05 UKRAIŃSKI SŁUGA NARODU Film dokumentalny, 50 min, Polska, 2020 Reżyseria: Barbara Włodarczyk Celem filmu jest odpowiedź na pytanie, na czym polega fenomen popularności Wołodymyra Zełenskiego i w jaki sposób wykorzystuje on ogromny mandat społeczny. Czy pełnia władzy, przy słabości instytucji państwa, nie stanie się pokusą do autorytarnych rządów? Film będzie swoistą anatomią sukcesu Sługi Narodu i konsekwencji (także międzynarodowych) skupienia władzy w rękach człowieka, który robi najbardziej spektakularną karierę polityczną w Europie. Wszystko w atrakcyjnej formie kina akcji. Bez patosu i nadęcia. 22:10 KOBIETY W DRODZE - MATKI WOJNY /1/ Magazyn, 45 min, Polska, 2022 Autor: Piotr Poraj - Poleski Scenariusz: Piotr Poraj - Poleski, Anna Szałańska Zdjęcia: Filiup Pakuła "Matki wojny" to nowy cykl dokumentalny TVP Kobieta poświęcony kobietom, które uciekły z pogrążonej w wojnie Ukrainy. Narratorką pięcioodcinkowej serii dokumentów jest Marta Manowska, która specjalizuje się w prowadzeniu rozmów na trudne i najbardziej osobiste tematy. Pierwszy film z cyklu został zrealizowany w Otwocku, w ośrodku recepcyjnym "Przystanek Dobrej Nadziei". To tu władze powiatu, miasta i grupa wolontariuszy przygotowali dom długoterminowego pobytu dla kobiet z dziećmi. 23:10 HISTORIA BRONI - SIŁA RAŻENIA. ODC. 6/10 (HISTORY OF WEAPONS) Serial dokumentalny, 50 min, Niemcy, 2017 Od samego początku ludzkich dziejów człowiek tworzył broń i używał jej do zabijania. Broń służyła do krwawych podbojów i popełniania największych zbrodni, ale również była wykorzystywana przez bojowników o wolność, przez jednostki antyterrorystyczne i siły wyzwalające. Autorzy skupiają się w serii nie tylko na aspektach technicznych różnych rodzajów broni, pokazują też związki między opracowaniem nowego modelu broni, a następstwem jego użycia. Ta relacja ukształtowała kilka tysięcy lat ludzkiej historii. Historia broni to 10 - odcinkowy serial dokumentalny przybliżający historię różnych rodzajów oręża, które odegrały główne role w najważniejszych bitwach historii i były często motorem postępu technicznego w różnych epokach. 00:10 ANTEK PUKA DO RAJU Film dokumentalny, 53 min, Polska, 2005 Reżyseria: Krzysztof Magowski Scenariusz: Krzysztof Magowski, Leszek Wasiuta Historia porwań polskich samolotów do Berlina w okresie PRL - u. Centralne zachodnioberlińskie lotnisko Tempelhof przez wiele lat było głównym celem dla uprowadzanych polskich statków powietrznych LOT - u. Obecnie lotnisko ma zostać zlikwidowane. Autorzy dokumentu przypominają zdarzenia, do których doszło 13 kwietnia 1982 r. , kiedy to ośmioosobowa grupa porywaczy uprowadziła cywilny samolot "Antek" w czasie lotu krajowego z Wrocławia do Warszawy. W filmie znalazły się relacje porywaczy, szefa patrolu latającego MO, dwóch pilotów i stewardessy. 01:15 BYŁO, NIE MINĘŁO - KRONIKA ZWIADOWCÓW HISTORII. - TAJEMNICA KAPLICZKI (ODC. 295) Magazyn historyczny, 24 min, Polska, 2023 Autor: Adam Sikorski Lektor: Artur Kalicki "Tajemnica kapliczki" Kiedy w roku 1920 umilkły strzały polskich pułków przepędzających bolszewików na wschód, mieszkańcy mazowieckiej wsi Strachówka przy trakcie ciągle noszącym ślady straszliwych zmagań postawili kapliczkę wotywną, dziękując za ocalenie. Na bocznej ścianie fundamentów wmurowali tablicę, dziękując w inskrypcji opatrzności. Kiedy w roku 1939 we wrześniu ponownie pojawili się tu Sowieci, zażądali usunięcia tablicy. Mieszkańcy zwlekali, a niebawem pojawili się Niemcy, którym napis nie wadził. Kapliczka przetrwała nienaruszona do lata roku 1944. Mając w pamięci niedawne doświadczenia, kiedy czołówki pancerne Armii Czerwonej zbliżały się do Strachówki, mieszkańcy tablicę z kapliczki zdjęli i zakopali. W czasach komuny woleli o sprawie milczeć. Dziś dysponujemy tylko wtórnymi przekazami, ale zdecydowani jesteśmy podjąć poszukiwania. "Tymianki - Bucie. Reduta pamięci" Następnie przeniesiemy się na pogranicze Mazowsza i Podlasia, by pokazać jak wspaniałe owoce przynieść może pamięć lokalna. Maleńka wioska Tymianki - Bucie zaimponowała nam patriotyczna energią. Tu, gdzie spoczywa dwóch nieznanych żołnierzy Wojska Polskiego, poległych w obronie ojczyzny w sierpniu w 1920 roku, powstało niezwykłe miejsce pamięci. Historia łatwo dostępna. Dosyć uporczywie drążymy temat, który roboczo nazywamy powstańcza bitwa o szyny. W momencie wybuchu powstania styczniowego nowo wybudowana linia Petersburg - Warszawa dla Rosjan oznaczała możliwość przerzutu wielkich mas wojska, a dla kierownictwa powstania narastające, śmiertelne zagrożenie. I zawsze pragnęliśmy, by podróżny, czekający na dworcu w Łochowie choć na chwilę myślą odpłynął w tamten czas. "Miejsce straceń" Kolejne miejsce pamięci powstańców styczniowych. Metalowy krzyż na skrzyżowaniu trzech dróg w Skarżynie, w gminie Czerwin. Według ustnych przekazów w 1863 roku stała tu szubienica i przywożono tu ujętych powstańców na stracenie. Mieszkańcy nazywali owo miejsce bożą męką. 01:50 PASJA WEDŁUG TUSZYŃSKIEGO Film dokumentalny, 54 min, Polska, 2012 Reżyseria: Henryk Jantos Scenariusz: Hanryk Jantos Bogdan Tuszyński - wybitny dziennikarz i sprawozdawca sportowy Polskiego Radia, historyk prasy i sportu. Pomysłodawca Studia S13, redaktor "Przeglądu Sportowego" i redaktor naczelny Redakcji Sportowej Polskiego Radia. Legendarny sprawozdawca Wyścigu Pokoju. Trzykrotny zdobywca "Złotego pióra". Autor ok. 30 publikacji książkowych. Ojciec trzech córek. W filmie biograficznym o Bogdanie Tuszyńskim wykorzystano materiały filmowe z zasobów archiwalnych TVP i Polskiego Radia, w tym fragmenty nagrań telewizyjnych i sprawozdań radiowych. 02:55 NIGDY NIE WRÓCISZ DO DOMU... Film dokumentalny, 51 min, Polska, 2008 Reżyseria: Jolanta Krysowata Scenariusz: Jolanta Krysowata Muzyka: Michał Jacaszyk "Na co dzień apatyczny. Leży w łóżku, patrzy w sufit, uśmiecha się dziecinnie. Kontaktu z otoczeniem nie nawiązuje. Doprowadzony do nieprzytomności i poddany wstrząsom elektrycznym, kiedy odzyskuje przytomność, objawia nieopisany przestrach i tendencję do rozpaczliwej obrony przed jakimś niebezpieczeństwem, prowadzące aż do agresji. Na twarzy ma wyraz dzikości, bólu i strachu" - tak w 1952 roku lekarze opisywali stan psychiczny bosmanmata Stefana Półrula. Mimo że od wyroku Sądu Marynarki Wojennej, skazującego mężczyznę na karę śmierci, mijały kolejne miesiące, orzeczenia psychiatrów były jednoznaczne. "W obecnym stanie chory nie nadaje się do brania udziału w postępowaniu sądowym, ewentualnie do odbywanie kary" - stwierdzała jedna z opinii. Dla Półrula oznaczało to jedynie chwilowe odroczenie nieuchronnego losu. Znajomi i sąsiedzi zapamiętali Stefana jako pełnego energii młodzieńca, bywalca potańcówek w miejscowej remizie. Lubił się napić. Przystojny, nie stronił od towarzystwa kobiet. Jedna z nich do reszty zawładnęła uczuciami Stefana. Kiedy więc jej rodzice powiedzieli "nie", a dziewczyna odmówiła wspólnej ucieczki, młodzieniec przeżył zawód miłosny. Ze złamanym sercem zdecydował się opuścić rodzinną wioskę Korwin i wybrać los marynarza. Spodobało mu się, podpisał kontrakt na nadterminowego. W marynarskim mundurze jeszcze wyprzystojniał, próbował ułożyć sobie życie na nowo u boku kolejnej dziewczyny. Skierowany do służby w Sądzie Marynarki Wojennej Stefan szybko się zorientował, jak wygląda sprawiedliwość w Polsce Ludowej. W oczach władz marynarze mieli fatalną opinię potencjalnych buntowników i wrogów systemu, urodzonych szpiegów i bandytów. Pod byle pretekstem lub w całkiem sfingowanych procesach żołnierzy skazywano na lata więzienia, a nawet kary śmierci. W obecności Półrula i jego kolegów sędziowie wojskowi przechwalali się, który był bardziej surowy w sądzeniu. Ponury rekord wynosił łącznie ponad 500 lat więzienia i 6 wyroków śmierci! W Stefanie narastał sprzeciw, także wobec rosnącej obecności sowieckich oficerów. Bosmanmat zdecydował się wstąpić wraz z kolegami do Polskiej Organizacji Podziemnej "Wolność". Nie było mu dane działać w niej długo. 5 grudnia 1951 roku został aresztowany. I już nie wrócił do domu żywy. Przez ponad pół wieku prawda o losie Stefana Półrula pozostawała nieznana, a jego rodzina żyła z piętnem krewnych zdrajcy ojczyzny. Dopiero dzięki śledztwu Instytutu Pamięci Narodowej udało się rozwikłać zagadkę oraz odnaleźć doczesne szczątki bosmanmata. 9 września 2008 roku Stefan Półrul został pochowany w rodzinnych stronach z honorową asystą wojskową Marynarki Wojennej.